De memorie van Gerard Pallant als kenbron voor de ...

22. Voorders sijn onder het voors. Overquartier alnoch ongealiëneerde leenen ende
vrijheerlickheeden daervan dependerende, naerder vermeIt boven int eerste deel op
den voet als int Tractaet van Ausborgh oock aldaer aengetoegen.
23. Dese sijn alle gelogeert geweest in den tijt van den graeve van Monterey, hebbende
tzedert betaelt jaerlicx eenige rationen ofte andere recognitiën, waerover sommige
edoch hebben becommen surceantie. 58
24. De resterende heerlickheeden vant voors. Overquartier sijn in den jaere 1673
bijnae alle vercocht ende gemaeckt tot particuliere leenen volgens conditiën daerover
beraempt, volgens dewelcke door de aencoopers worden vergeven alle officiën van
de subalterne gerichtsbancken.
25. Den onders. heeft voor eenigen tijt ontdeckt dat de voors. aencoopers hun aenmaetigen
de groote amenden die den prince sigh heeft gereserveert in de cassen, alwaer
hij om het gemeene beste van geoorloffde saecken maeckt ongeoorloffde,
welcke amenden den onders. vermeynt hun niet te competeeren vuyt cracht van den
voors. aencoop, volgens de claere decisie van Faber ad Cod. lib. 9 tit. 26 dec. 2.
26. Op alle dese ende meer andere puncten sal den onders. geven naerder pertinent
ende punctueel bericht des nodigh, het welck alhier wordt geglisseert om dese memorie
niet te lanck te maecken.
27. Alleen sal hij alhyer seggen, dat alle de voors. soo vrije als andere heerlickheden
sijn gebleven onder de hoogheit ende souverainiteit vant voors. Overquartier ende
dat den coninck daerop heeft gereserveert het recht van beden ende andere (rechten)
dependerende vant oppergesagh ofte souverainiteit, gelijck in de voors. conditiën
van vercoopinge sigh vint naerder te sijn vuytgesteken. 59
28. Ende dit is hetghene den onders. provisionelick acht nodigh te seggen tot intelligentie
van het recht der officieren van de ondergerichten ende ter occasie van dyen
oock aengaende dat van de onderheeren, dewelcke in effect alleen sijn heriditaire
drossarden gelijck bethoont Stockmans in Decis. Be/gieis, deeis. 90 n. 2, in fine.
29: Hyermede dan vorth gaende tot het ander lith der subalterne ofte ondergerichten,
te weet en van de schepenen, dyen aengaende dient genoteert dat in oude tijden
binnen Gelderlandt de voors. officieren van de princen hebben gehadt niet alleen de
publycke macht, coercitie ende executie, maer oock de kennis se van contentieuse
saecken.
30. Edoch hebben de voors. princen bij verloop van tijt toegestaen aende onderdaenen
dat sommige vuyt de borgerije ofte inwoonderen sulcke kennisse sou den moegen
nemen, sonder hun edoch toe te staen eenige vordere publycke macht.
31. Maer tegenwoordigh is het gebruyck anders, want de officieren wel moegen
doen publycke ofte jurisdictionele acten op aenhouden van eenige partije.
32. Edoch als daertegens van de andere partije wordt gedaen beroep ten rechten,
soo worden aen den officier de handen gebonden ende is hij geobligeert de partijen
58 Bedoelde graaf van Monterey was landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden van juli
1670 tot januari 1675.
59 Verkoopcondities in: RAL, ASO, 1336a (omslag 53, no. 13).
133