meinummer - Remonstrantse Broederschap

More documents

Recommendations

Info

juist met wat er voor je ligt: de toekomst? En ligt er een verbinding tussen deze twee? De man die we hebben leren kennen als Prediker kiest voor het eerste. Niet omdat hij niet in de toekomst geïnteresseerd zou zijn, maar omdat hij vast heeft gesteld dat wij God en de toekomst niet kunnen doorgronden. Na zijn bekende ode aan de tijd (Pred. 3), schrijft hij: ‘Ik heb vastgesteld dat voor de mens niets goeds is weggelegd, behalve vrolijk te zijn en van het leven te genieten. Want wanneer hij zich aan eten en drinken te goed doet en geniet van al het goede dat hij moeizaam heeft verworven, is dat een geschenk van God.’ Een prachtige tekst, een die ook uitnodigt om over te preken: de ene keer met de nadruk op het genieten, de andere keer op het gezwoeg. We houden wel van een goed glas, zeker na gedane arbeid. Je hoeft je niet schuldig te voelen als je even blijft staan in het moment – als je de tijd neemt om vrolijk te zijn, te genieten en te zien ‘dat het goed is’. Soms heb je even niets te wensen, of te mitsen en te maren. Is niet de zevende dag juist daarvoor bedoeld, om die stap op de plaats te maken, je zorgen en beslommeringen los te laten, en uit te rusten? leven vanuit wat komen zal Ook in Matteüs 6 lezen we daarover: de beroemde verzen over de leliën des velds. Wij maken ons maar zorgen over onbelangrijke dingen. De zorgeloosheid die hier wordt geschetst, de vogels in de lucht, de bloemen op het veld, iedere dag die genoeg heeft aan zijn eigen last. Als wij dat voorbeeld nou zouden kunnen volgen… zouden we dan gelukkig zijn? Toch klinkt na deze passage meteen een oproep om ook actief te zijn: ‘Zoek liever eerst het koninkrijk van God en zijn gerechtigheid, dan zullen al die andere dingen (waarover je je zorgen maakt) je erbij gegeven worden.’ Zorgeloosheid en gerechtigheid zoeken gaan hand in hand. Ook in psalm één zien we dit terug. Wijzelf kunnen bijdragen aan ons eigen geluk of beter: In psalm één wordt ons verlangen hiernaar verwoord: Gelukkig de mens die niet meegaat met wie kwaad doen, die de weg van zondaars niet betreedt, bij spotters niet aan tafel zit, maar vreugde vindt in de wet van de HEER en zich verdiept in zijn wet, dag en nacht. Hij zal zijn als een boom, geplant aan stromend water. Op tijd draagt hij vrucht, zijn bladeren verdorren niet. Alles wat hij doet komt tot bloei. We zouden zo graag zijn als een boom, geplant aan stromend water, altijd groen. Als alles nou tot bloei zou kunnen komen, wat aan onze goede bedoelingen en voornemens ontspruit – hoe heerlijk zou dat zijn! Tegelijkertijd weten we dat de praktijk weerbarstig is en we zelf tekortschieten. Maar deze woorden houden ons op de been. Ze zingen in ons hoofd. Want geluk heeft ook 16 adrem remonstrants maandblad te maken met vooruitzien, alvast vooruitlopen op wat is, alvast leven vanuit wat komen zal. Huub Oosterhuis heeft dat schitterend verwoord in zijn lied De steppe zal bloeien. Het woord geluk komt er niet in voor, maar wat een kracht spreekt er uit deze tekst, en de melodie laat de tekst wortelschieten in de diepte van je verlangen. Hier voel je je gedragen door het visioen: Een hand zal ons wenken, een stem zal ons roepen: Ik open hemel en aarde en afgrond. En wij zullen horen en wij zullen opstaan en lachen en juichen en leven. Vertrouwen in god In onze zoektocht door de bijbelse verhalen, gebeden en de liederen die daarop geïnspireerd zijn komen we mensen op het spoor. Mensen die geluk hebben, mensen die gelukkig zijn, mensen die ernaar verlangen, mensen die hun geluk zijn kwijtgeraakt en het soms opnieuw vinden. En in allemaal herkennen we iets van onszelf, een vriend of de buren. De verhalen zijn divers. Wat de verhalen samenbindt is het vertrouwen in God. Het vertrouwen dat er toekomst is, dat God zich het lot van de mensen aantrekt, en dat Jezus heeft laten zien hoe wij daar handen en voeten aan kunnen geven. wAt DE VERHALEN SAMENBINDt IS HeT VeRTROUWeN IN gOD Voortgaand in dit oude spoor zou je kunnen zeggen dat we keer op keer worden uitgenodigd om ons in te zetten voor de wereld, de samenleving, onze geloofsgemeenschap, de ander en onszelf om daar voldoende ruimte te maken zodat mensen gelukkig kunnen zijn. De vraag hierbij is: zijn wij mensen, in staat om deze randvoorwaarden te scheppen? Om met een laatste bijbelplaats te besluiten verwijs ik naar Deuteronomium 30: ‘De geboden die ik u vandaag heb gegeven, zijn niet te zwaar voor u en liggen niet buiten uw bereik. Ze zijn niet in de hemel, of aan de overkant van de zee. Nee, die geboden zijn heel dichtbij, u kunt ze in u opnemen en ze u eigen maken’. Of met gezang zeven: ‘Het woord dat u ten leven riep, is niet te hoog, is niet te diep… Het woord van liefde, vrede en recht, is in uw eigen mond gelegd, is in uw eigen hart geschreven.’ Wat een geluk! • Anniek Lenselink Remonstrants predikant in Dordecht
thema geluk Geluk volgens Aristoteles Wie tegenwoordig op zoek is naar geluk, gaat vaak te rade bij Oosterse wijsheden. Maar zelf vind ik dat Aristoteles ook een verrassend tijdloze en mooie visie op geluk heeft. Aristoteles (384-322 v. chr.) was een leerling van Plato en leermeester van Alexander de grote. Anders dan zijn filosofische tijdgenoten, vond hij wijsheid niet alleen via het denken zelf, maar ook door onderzoek. zo ging hij de boer op en ondervroeg mensen, ook naar wat voor hen geluk betekende. Doel Aristoteles stelde vast, dat al ons handelen een doel heeft. We staan op om te werken, we werken om geld te verdienen, we verdienen geld om in ons huis te kunnen wonen etc. Toch gaat dit niet eindeloos zo door, want dan zou wat hem betreft ons leven zinloos zijn. We komen uiteindelijk uit bij een laatste doel. En wat is dat laatste doel dan? Dat is volgens hem geluk. Want, zo redeneert Aristoteles, de natuur zit zo in elkaar, dat de mens het meest mens is, wanneer hij helemaal is ‘gelukt’. Wanneer hij volledig tot zijn recht komt. Hij noemt het: de verwerkelijking van de psyche, op de meest voortreffelijke manier, een heel leven lang. geluk Maar wat is geluk? Daarvoor is Aristoteles bij veel mensen te rade gegaan en hij kwam tot drie categorieën antwoorden: plezier, erkenning krijgen voor je kwaliteiten en inzicht. Wat inzicht betreft kunnen we kort zijn: dat bereiken we met ons intellect. Erkenning krijgen voor je kwaliteiten krijg je volgens Aristoteles door een deugdzaam leven te leiden. Een deugd is volgens Aristoteles een gewoonte, een gevormde karaktertrek, die bepalend is voor wat je gaat doen en maakt dat je steeds het juiste midden kiest, zoals een verstandig iemand dat zou bepalen. Een hele mond vol dus. Ter illustratie: Als je houding dapper is, zul je dapper handelen. Als je houding angstig is, zul je ten eerste alles als een gevaar waarnemen (en niet als bijvoorbeeld een interessante uitdaging) en waarschijnlijk laf handelen. Dat maakt je niet gelukkig. Als je roekeloos bent, is het ook niet goed. Dan schaad je jezelf of anderen. Je moet jezelf daarom aanleren om een houding aan te nemen van het midden tussen twee extremen. Niet te hard, niet te zacht. Niet gierig en niet te verkwistend. En hoe kom je daartoe? Door je te spiegelen aan goede voorbeelden. Je mag (en moet) daarbij ook rekening houden met je eigen beperkingen. Van een gewapende soldaat mag je meer strijd verwachten dan van een bejaarde vrouw. Plezier Dan komen we bij het plezier. Plezier kan volgens Aristoteles niet het doel zelf van het handelen zijn. Zoveel dingen geven weliswaar plezier, maar niet alles geeft dezelfde voldoening. Maar als een (deugdzame) handeling als vanzelf gaat, dan zit het plezier ‘op de rug van de handeling’ en dat maakt weer gelukkig. Je moet je daarom trainen om deugdzame dingen als vanzelf te laten gebeuren. De eerste keer moet je het misschien erg opbrengen om, bijvoorbeeld je huis op te ruimen, maar als je het regelmatig doet, gaat het als vanzelf en zul je er zelfs plezier aan beleven. Geluk vergt dus oefening en goede voorbeelden. Maar het is volgens Aristoteles wel degelijk bereikbaar. En dat geeft weer hoop. Meer weten? Wie het aandurft zou de Ethica Nicomachea van Aristoteles kunnen lezen. Voor wie dat nog een stap te ver is, bestaat er een goede introductie over Aristoteles op audiocd’s door Paul van Tongeren. Ik wens u allen veel Aristoteliaans geluk toe! • Vanessa van Koppen Redactie AdRem, lid van de gemeente Den Haag 17
Page 1 and 2: emonstrants maandblad jaargang 24 n
Page 3 and 4: geluk bij lezers Thomas Een kind wi
Page 5 and 6: en dood. Geluk is wel degelijk maak
Page 7 and 8: EEN REMoNStRANtS APotHEKER oVER PIl
Page 9 and 10: oekbespreking Echte boer zoekt dito
Page 11 and 12: miniatuur geluk! NoG EVEN GENIEtEN
Page 13 and 14: Links: Koningin Wilhelmina (1880-19
Page 15: gedicht: Bert Schierbeek, beeld: Ke
Page 19 and 20: het jaar in kleur groen google leve

meinummer - Remonstrantse Broederschap

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?