digitaal - Antares

Wonen onder een goed gesternte Eerlijk verdelen
Eerlijk verdelen
eerlijk
verdelen
Een groot deel van de twintigste eeuw is
er in Nederland woningnood. De
beperkte hoeveelheid beschikbare
woningen moet dan zo eerlijk mogelijk
worden verdeeld. De toewijzing is
afwisselend een taak van de gemeenten
en van de corporaties. Het is een
ondankbare taak. Toewijzen betekent
decennia lang de een blij, de ander
teleurgesteld.
De verdeling van beschikbare woningen
gebeurt vóór de Tweede Wereldoorlog
zowel bij de TBV als bij Blariacum op
advies van een bestuurslid dat vaak ook
een spreekuur voor woningzoekenden
voor zijn rekening neemt. Terwijl de TBV
voornamelijk voor Tegelse fabrieksarbeiders
werkt, bouwt Blariacum vanaf
1921 in eerste instantie voor mensen die
bij de Nederlandse Spoorwegen in
dienst zijn. Echte criteria om een
woning toe te wijzen ontbreken en
woningzoekenden zijn aangewezen op
de welwillendheid van ambtenaren en
bestuursleden en personeel van
corporaties.
Vanwege hun rol als woningverdeler zijn
bestuursfuncties bij corporaties
46
populair bij lokale politici. Dat geldt
vooral na de Tweede Wereldoorlog, als
de woningnood groot is. De wederopbouw
en de geboortegolf vlak na de
oorlog dragen ertoe bij dat de vraag het
aanbod lange tijd vele malen overtreft.
Mensen staan jaren op wachtlijsten,
huwelijken worden uitgesteld en het
aantal samenwoningen neemt fors toe.
In 1952 zijn het er alleen al in Tegelen
132. Bovendien is er een wachtlijst met
348 namen van jonge paren. Stapelbedden
lossen het tekort aan slaapkamers
op. De Tegelse pastoor Driessen
omschrijft het aldus: “Veler hoop en
verwachting wordt door het gebrek aan
woonruimte op een zware proef
gesteld, veler familieleven vergiftigd.
Velen zijn dan ook van oordeel, dat het
woonruimtegebrek als een der grootste
gesels van deze tijd moet worden
beschouwd.”
Toewijzing
Het is zaak om het schaarse aanbod zo
eerlijk mogelijk te verdelen. De Nederlandse
regering wil dat bevorderen via
de Woonruimtewet. Die wet treedt in
1947 in werking, waarna gemeenten de
toewijzing voor een belangrijk deel van
de corporaties overnemen. De woningverenigingen
mogen kandidaten
stellen, maar het gemeentelijk Huisvestingsbureau
neemt de uiteindelijke
beslissing. In de spreekkamers van de
huisvestingsambtenaren en functionarissen
van de woningcorporaties spelen
zich dramatische taferelen af.
De toewijzing blijft bij de gemeente tot
in 1969 de Woonruimtewet buiten
werking wordt gesteld. Woningzoekenden
in Venlo en Tegelen dienen zich
hierna weer tot de corporaties te
wenden. In Meijel blijft alles bij het
oude omdat hier het gemeentelijk
woningbureau tot 1988 beschikbare
woningen verdeelt.
De toewijzingscommissie van de TBV
komt wekelijks bijeen en de vicevoorzitter
houdt eenmaal per week spreekuur,
speciaal voor bejaarde huurders/
woningzoekenden. Vanaf 1972 maakt
de directeur van de gemeentelijke
Sociale Dienst deel uit van de tot dan
toe uit drie bestuursleden bestaande
commissie. Bij de verdeling gaat de
commissie uit van inkomen, gezinssamenstelling,
leeftijd en sociale achtergrond.
Er is sprake van een plaatsingsbeleid
waarbij men goed kijkt wie in
welke omgeving past. Nieuwe huurders
moeten bij zittende bewoners passen.
Vanaf 1984 verzorgt de TBV ook de
toewijzing voor appartementen van de
Stichting Huisvesting Alleenstaanden
aan het Wilhelminaplein, de Muntstraat,
Spechtstraat en de Brachterweg. Dat
gebeurt ook voor de IMOGON uit
Heerlen, eigenaar van de Passageflat
aan de Raadhuislaan.
Bij Blariacum houdt de secretaris zich
bezig met de verdeling. Twee dames
assisteren hem daarbij. Zij staan
woningzoekenden te woord en brengen
rapporten uit ten aanzien van de
urgentie.
De marges die het bestuur heeft om
woningen te verdelen zijn tot na de
Tweede Wereldoorlog erg smal vanwege
de invloed van de Spoorwegen. De leden
willen graag meebeslissen, maar het
bestuur wijst dat faliekant af.
Meijel heeft vier lijsten. Een lijst voor
mensen die nog geen woning hebben,
een voor doorstromers, een voor
alleenstaanden en een lijst voor
senioren. Er is vanwege een tekort aan
woningen een strak toewijzingsbeleid,
waarbij de meest urgente gevallen
47
Wonen onder een goed gesternte
Allochtonen In 1976 zijn in Tegelen 63 buitenlandse
arbeiders die een woning zoeken. Tot dan toe zijn 56 Marokkaanse,
Turkse en Tunesische gezinnen gehuisvest. Bij de
toewijzing kijkt de TBV naar een minimaal verblijf van vijf
jaar in Nederland en economische gebondenheid aan Tegelen.
Verder streeft men naar een spreiding en geen concentratie.
Vandaar dat er vooralsnog geen buitenlanders in de wijk
Alland worden geplaatst. Concentratie roept weerstand op bij
de autochtone bevolking en er zijn teveel verschillen tussen de
buitenlanders onderling. Buitenlanders die al in de regio
wonen, zoals in de Knoepert in Blerick, komen niet voor
vervangende woonruimte in Tegelen in aanmerking. Er
ontstaat wrevel als buitenlanders die korter ingeschreven
staan dan autochtone bewoners toch eerder een woning
krijgen toegewezen.