'Ik hoef me nIet te bewIjzen bIj PSV' tiny sanders - Tilburg University
'Ik hoef me nIet te bewIjzen bIj PSV' tiny sanders - Tilburg University
'Ik hoef me nIet te bewIjzen bIj PSV' tiny sanders - Tilburg University
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
digitAlisering: studeren<br />
op de Bahama’s?<br />
Alumni mAgAzine vAn de universi<strong>te</strong>it vAn tilburg<br />
<strong>tiny</strong> <strong>sanders</strong><br />
‘Ik <strong>hoef</strong> <strong>me</strong> <strong>nIet</strong> <strong>te</strong><br />
<strong>bewIjzen</strong> <strong>bIj</strong> PSV’<br />
nieuw: Vingerhoets<br />
oVer geVoelige ma<strong>te</strong>rie<br />
03<br />
10
Huidige direc<strong>te</strong>ur PSV<br />
was in zijn <strong>Tilburg</strong>se<br />
studietijd verzot op vinyl<br />
Tiny <strong>sanders</strong><br />
2 3-2010 |<br />
ALUMNI MAGAZINE VAN DE UNIVERSITEIT VAN TILBURG<br />
TINY SANDERS<br />
‘IK HOEF ME NIET TE<br />
BEWIJZEN BIJ PSV’<br />
DIGITALISERING: STUDEREN<br />
OP DE BAHAMA’S?<br />
NIEUW: VINGERHOETS<br />
OVER GEVOELIGE MATERIE<br />
03<br />
10<br />
1 (+ 22) COVER<br />
Tiny Sanders<br />
(PSV)<br />
UVT VT IN HET NIEUWS: "SLIMME PAR PARTNER IS BETER VOOR LOOPBAAN ☒ HAAGSE UVT SOCIËTEIT GEOPEND ☒ UVT WETENSCHAPPER GEEFT ANTWOORD OP VRAGEN OVER GEHEIM ☒<br />
economische facul<strong>te</strong>it reikt 15.000s<strong>te</strong> bul uit, uvt in het nieuws: afwijzing en uitsluiting maakt koopziek, juridis<br />
SERGE VAN DER HOOFT<br />
…IS CEO BIJ EROTIEK-<br />
BEDRIJF BEATE UHSE<br />
Hij tim<strong>me</strong>rt aan de weg bij de Duitse<br />
erotiekke<strong>te</strong>n Bea<strong>te</strong> Uhse: alumnus<br />
Serge van der Hoo (33). Maar hij hee<br />
het niet gemakkelijk, want concurrentie<br />
via in<strong>te</strong>rnet is hard en zet de resulta<strong>te</strong>n<br />
onder druk.<br />
“Natuurlijk keken vrienden enigszins raar<br />
op toen ik – na mijn studie Bedrijfseconomie<br />
in <strong>Tilburg</strong> – als controller aan de slag<br />
ging bij Bea<strong>te</strong> Uhse. Een erotiekbedrijf!<br />
Bea<strong>te</strong> Uhse is ech<strong>te</strong>r een bedrijf als alle<br />
andere en sinds 1999 staan we zelfs<br />
geno<strong>te</strong>erd aan de beurs van Frankfurt.<br />
In 2008 werd ik benoemd tot chief<br />
operating offi cer. In die hoedanigheid<br />
werd ik toen <strong>me</strong>deverantwoordelijk voor<br />
de nieuwe koers van Bea<strong>te</strong> Uhse. Want<br />
de tijden zijn wel veranderd sinds 2001.<br />
Lag het accent indertijd nog vooral op<br />
de verkoop van erotische dvd’s aan een<br />
overwegend mannelijk publiek, inmiddels<br />
rich<strong>te</strong>n we ons <strong>me</strong>er en <strong>me</strong>er op<br />
vrouwen en s<strong>te</strong>llen. Dat doen we <strong>me</strong>t een<br />
breed assorti<strong>me</strong>nt dat je het bes<strong>te</strong> kunt<br />
scharen onder de brede noe<strong>me</strong>r ‘lifestyle’.<br />
Wat dat concreet inhoudt? Spannende<br />
gadgets, lingerie, badhanddoeken, massageolie…<br />
Alles wat je nodig hebt voor<br />
een gezellige avond is bij ons <strong>te</strong> koop,<br />
zowel in onze vernieuwde, luxe winkels<br />
als via de webshop. Waar de dvd-verkoop<br />
langzaam maar zeker instor e door het<br />
gro<strong>te</strong>, veelal gratis aanbod op in<strong>te</strong>rnet, is<br />
de omzet in lifestyleproduc<strong>te</strong>n de laats<strong>te</strong><br />
jaren ges<strong>te</strong>gen. Inmiddels ben ik CEO en<br />
heb ik tot taak om binnen twee jaar deze<br />
ombouw tot een succes <strong>te</strong> maken.”<br />
4 3-2010 |<br />
BOARD CONNECTION 2010<br />
BESTUURSLEDEN<br />
TERUG NAAR CAMPUS<br />
Ben je in het verleden bestuurs- voor elk wat wils. Prominen<strong>te</strong><br />
lid geweest van een alumni-, sprekers la<strong>te</strong>n hun licht schijnen<br />
studie-, cultuur- en/of sport- over het thema Leiderschap. Maar<br />
vereniging? Kom dan op za<strong>te</strong>r- er is ook uitgebreid gelegenheid<br />
BOEK: HET WETGEVEND OORDEEL<br />
HET PARLEMENT OP DE SCHOP<br />
UNTIL TICKERTAPE ■<br />
dag 13 november <strong>te</strong>rug naar de om bij <strong>te</strong> pra<strong>te</strong>n en bij <strong>te</strong> zingen<br />
campus. Op die dag organiseren tijdens een heuse biercantus. Het<br />
het bureau Alumnirelaties en de doel van Board Connection is om<br />
verenigingen voor het eerst Back de banden tussen alumni verder<br />
to Campus: Board Connection. Dat is <strong>te</strong> vers<strong>te</strong>vigen. En het ziet ernaar<br />
een speciale bijeenkomst voor uit dat dit gaat lukken. Meer dan<br />
alle (oud)bestuursleden van deze honderd voormalige bestuursle-<br />
verenigingen. Bestuursleden den hebben een oproepkaart in de<br />
kunnen op die za<strong>te</strong>rdag opnieuw vorige Until ingezonden. Zij ge-<br />
in contact ko<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t hun<br />
ven daarin onder <strong>me</strong>er aan dat ze<br />
voormalige collega’s. Ook is er hun oude bestuursgeno<strong>te</strong>n gaan<br />
gelegenheid om ervaringen uit <strong>te</strong> aansporen om ook <strong>te</strong> ko<strong>me</strong>n. Wil<br />
wisselen <strong>me</strong>t de huidige besturen jij dat voorbeeld volgen? Ga dan<br />
van de 26 studie-, 10 cultuur-, 17 naar uvt.nl/boardconnection2010<br />
alumni- en 19 sportverenigingen.<br />
SCHÔONSTE STAD VAN ET LAAND<br />
Het programma van die dag biedt<br />
<strong>Tilburg</strong> lelijk? Fotograaf Dolph Cantrijn dynamiek van <strong>Tilburg</strong> <strong>te</strong> vangen in 177 seren. Het fotoboek is voorzien van een<br />
bewijst het <strong>te</strong>gendeel <strong>me</strong>t zijn fotoboek kleurenfoto’s, waarop de <strong>me</strong>ns centraal voorwoord door stadsdich<strong>te</strong>r en collega-<br />
‘De schôons<strong>te</strong> stad van et laand’. In ruim staat en typisch <strong>Tilburg</strong>se feno<strong>me</strong>nen als alumnus Frank van Pa<strong>me</strong>len.<br />
twee jaar tijd wist alumnus Cantrijn de de kermis en Schrobbelèr de revue pas-<br />
BAS VAN DER SCHOT<br />
4 TICKERTAPE<br />
Laats<strong>te</strong> nieuws alumni<br />
en universi<strong>te</strong>it<br />
De twee ka<strong>me</strong>rs van ons par- volgens het voormalige Eers<strong>te</strong> rechtstreeks door burgers<br />
le<strong>me</strong>ntaire huis zijn aan een Ka<strong>me</strong>rlid (PvdA) onder <strong>me</strong>er worden gekozen. Door hun<br />
grondige staatsrech<strong>te</strong>lijke reno- omdat de Tweede Ka<strong>me</strong>r overbe- verschillende profi el gaan<br />
vatie toe. Dat bepleit hoogleraar last is. Daar staat <strong>te</strong>genover dat ze <strong>me</strong>t elkaar sa<strong>me</strong>nwer-<br />
rechtstheorie en retorica Willem de Eers<strong>te</strong> Ka<strong>me</strong>r juist <strong>te</strong> weinig <strong>te</strong> ken en kunnen ze regering<br />
Wit<strong>te</strong>veen in zijn boek Het wetge- doen heeft en <strong>te</strong>gelijk <strong>te</strong> weinig en amb<strong>te</strong>lijke macht be<strong>te</strong>r<br />
vend oordeel. In zijn ogen heeft de kan doen vanwege het ontbreken weerwerk bieden, verwacht<br />
amb<strong>te</strong>lijke organisatie een veel <strong>te</strong> van de legitimatie. Wit<strong>te</strong>veen Wit<strong>te</strong>veen. Het is hem bo-<br />
dikke vinger in de pap bij het ma- pleit daarom voor een nieuwe vendien een lief ding waard<br />
ken van nieuwe wet<strong>te</strong>n en regels. parle<strong>me</strong>ntaire organisatie. De als het wetgevingsproces niet stopt<br />
En vindt de burger zichzelf <strong>te</strong> Tweede Ka<strong>me</strong>r moet een Beleids- zodra de wet is aangeno<strong>me</strong>n. De<br />
weinig <strong>te</strong>rug in de produc<strong>te</strong>n van ka<strong>me</strong>r worden die voors<strong>te</strong>llen <strong>me</strong>nsen die na uitvoering <strong>me</strong>t de<br />
het parle<strong>me</strong>nt. In zijn ogen is een doet voor beleid. Terwijl de Eers<strong>te</strong> wet<strong>te</strong>n en regels <strong>te</strong> maken krijgen,<br />
situatie ontstaan waarbij de twee Ka<strong>me</strong>r dient <strong>te</strong> veranderen in een moe<strong>te</strong>n (via de Wetgevingska-<br />
onderdelen van het parle<strong>me</strong>nt Wetgevingska<strong>me</strong>r. Beide Ka<strong>me</strong>r) een dikkere vinger in de pap<br />
sa<strong>me</strong>n <strong>te</strong>kortschie<strong>te</strong>n. Dat komt <strong>me</strong>rs van honderd leden moe<strong>te</strong>n krijgen.<br />
FOTO: DOLPH CANTRIJN<br />
| 3-2010 5<br />
GEVOELIGE<br />
MATERIE<br />
VAKANTIEKWALEN<br />
COLUMN AD VINGERHOETS ■<br />
→ Mijn mo<strong>me</strong>nts of fa<strong>me</strong> beleef ik altijd ook tot echtscheiding leidt! Waar is geno<strong>me</strong>n. Heimwee is daarvan een<br />
in de zo<strong>me</strong>r. Geduldig geef ik dan dat op gebaseerd? Ja, bel een advocaat mooi voorbeeld. Er zijn behoorlijk wat<br />
antwoord op vragen van journalis<strong>te</strong>n die elke week pakweg drie tot vijf <strong>me</strong>nsen – niet alleen kinderen – die<br />
over vakantiestress en heimwee. Deze scheidingsaanvragen verwerkt. Na er last van hebben. Carrières worden<br />
thema’s, waarnaar ik in het verleden zijn eigen vakantie van drie weken zou er door geschaad, het leidt tot allerlei<br />
onderzoek heb gedaan, zijn in kom- hij plotseling kunnen worden gecon- spanningen <strong>me</strong>t partners. Maar o cikom<strong>me</strong>rtijd<br />
dankbare onderwerpen fron<strong>te</strong>erd <strong>me</strong>t wel vijftien aanvragen. eel bestaat het niet volgens de psychi-<br />
voor bladvulling. Vaak zijn die vragen Hoewel dit is wat de advocaat zo ongeatrie. Hoe dat kan? In de Verenigde<br />
van journalis<strong>te</strong>n routineus. Maar af veer mag verwach<strong>te</strong>n, kan het voor de Sta<strong>te</strong>n wordt het ontkend. Heimwee<br />
en toe zijn er creatievelingen bij die betrokkene wellicht lijken of de vakan- is iets voor kinderen. Als volwassenen<br />
zelf een feno<strong>me</strong>en bedenken en mij tie leidt tot <strong>me</strong>er scheidingen. Als het het hebben dan is het aans<strong>te</strong>llerij. In<br />
als ‘expert’ voor hun karretje willen al zo is dat het aantal echtscheidingen Europa wist <strong>me</strong>n wel be<strong>te</strong>r; op ons con-<br />
spannen. Zo introduceerde enkele na vakanties hoger ligt, dan zijn daar tinent is er altijd veel <strong>me</strong>er aandacht<br />
jaren geleden iemand het Willem voor de hand liggende verklaringen voor geweest. Totdat het A<strong>me</strong>rikaanse<br />
Ruis-syndroom, genoemd naar de ge- voor <strong>te</strong> vinden. Bijvoorbeeld: s<strong>te</strong>llen psychiatrische diagnosesys<strong>te</strong>em ook<br />
vierde <strong>te</strong>levisiemaker die tijdens zijn die in goed overleg beslui<strong>te</strong>n om hun hier ging domineren. Gevolg daarvan<br />
vakantie aan een hartaanval overleed. relatie <strong>te</strong> beëindigen, doen dat bij is dat we er eigenlijk geen raad <strong>me</strong>e<br />
De gedach<strong>te</strong> erach<strong>te</strong>r is dat op vakan- voorkeur in de vakantie. Dan hebben we<strong>te</strong>n. Misschien dat het over een tijd<br />
tie gaan een mogelijke risicofactor ze <strong>me</strong>er tijd om alles (zeker voor de wel als een geheel eigen syndroom<br />
is voor een hartinfarct. Een fabeltje. kinderen) goed <strong>te</strong> regelen. En ui<strong>te</strong>r- wordt erkend. Wat zou helpen, is als<br />
Als we vier procent van onze tijd op aard zal het ook voorko<strong>me</strong>n dat paren de farmaceutische industrie <strong>me</strong>t een<br />
vakantie zijn en er per jaar ongeveer waartussen het niet bo<strong>te</strong>rt nog één middel <strong>te</strong>gen heimwee komt. Dan is<br />
28.000 hartinfarc<strong>te</strong>n voorko<strong>me</strong>n, dan vakantie sa<strong>me</strong>n plannen als ultie<strong>me</strong> het belangrijk dat heel veel <strong>me</strong>nsen er<br />
mag <strong>me</strong>n verwach<strong>te</strong>n dat zo ongeveer <strong>te</strong>st. Om daarna <strong>te</strong> beslui<strong>te</strong>n om er erg veel last van hebben. ■<br />
1000–1100 infarc<strong>te</strong>n tijdens de vakan- maar <strong>me</strong>e <strong>te</strong> stoppen. Maar dat vakantie<br />
plaatsvinden. Zo heel bijzonder ties een belangrijke oorzaak zijn van Ad Vingerhoets, hoogleraar emoties en<br />
is het dus niet. Niet<strong>te</strong>min duikt dit echtscheidingen, dat is wel heel erg welbevinden UvT<br />
onzinnige, niet-bestaande, syndroom bezijden de waarheid.<br />
in de <strong>me</strong>dia <strong>me</strong>t enige regelmaat op. Overigens doet ook het omgekeerde<br />
Van iets recen<strong>te</strong>re datum is de vast- zich voor: ‘vakantiekwalen’ die wel<br />
s<strong>te</strong>lling (zo niet het ‘feit’) dat vakantie bestaan, maar niet serieus worden<br />
| 3-2010 7<br />
7 COLUMN<br />
Nieuw: Ad<br />
Vingerhoets<br />
over gevoelige<br />
ma<strong>te</strong>rie<br />
FOTO: ERIK VAN DE BURGT<br />
MET<br />
KRIMP<br />
DE<br />
CRISIS<br />
TE LIJF<br />
UNTIL HOOFDVERHAAL ■<br />
BESTRIJDING ECONOMISCHE MALAISE HEEFT HAKEN EN OGEN<br />
Via forse bezuinigingen betalen<br />
burgers straks het gelag van de<br />
fi nanciële crisis. Analist Kees<br />
de Kort vraagt zich hardop af of<br />
politici <strong>me</strong>t stimuleringsplannen en<br />
bezuinigingen het juis<strong>te</strong> antwoord<br />
geven op de ‘schuldencrisis’. Maar<br />
volgens PvdA-politica A je Kuiken<br />
zit er voorlopig niets anders op dan<br />
de schulden eerlijk <strong>te</strong> verdelen.<br />
Hoogleraar Lans Bovenberg<br />
pleit voor moed om grondig <strong>te</strong><br />
hervor<strong>me</strong>n.<br />
TEKST: WILLEM VAN LEEUWEN<br />
“Deze crisis is geen gewone crisis”, waarschuwt<br />
econoom en UvT-alumnus Kees de Kort. Volgens de<br />
columnist bij BNR en analist van AFS Capital Manage<strong>me</strong>nt<br />
zit<strong>te</strong>n we middenin een ech<strong>te</strong> schuldencrisis.<br />
Een herfi nancieringcrisis, eigenlijk. En dat vereist<br />
een heel andere aanpak dan eerdere crises. Volgens<br />
De Kort is de huidige crisis het gevolg van s<strong>te</strong>eds <strong>me</strong>er<br />
lenen: “De afgelopen decennia zijn we ontzet<strong>te</strong>nd rijk<br />
geworden <strong>me</strong>t geld dat we niet hebben verdiend maar<br />
geleend. In de hele wereld is de kredietverlening,<br />
en dus de uitstaande schuld, explosief gegroeid. Dit<br />
gebeurde tussen 1983 tot 2007. We zijn toen s<strong>te</strong>eds<br />
<strong>me</strong>er geld gaan lenen <strong>te</strong>gen s<strong>te</strong>eds prettiger voorwaarden.<br />
Pas na de kredietcrisis kregen we eindelijk<br />
wat <strong>me</strong>er risicobesef. We gingen minder lenen <strong>te</strong>gen<br />
andere voorwaarden. Nu zijn we qua kredietverlening<br />
<strong>te</strong>rug naar min of <strong>me</strong>er normale waarden, maar dat<br />
heeft consequenties voor de welvaart. Die staat onder<br />
druk.”<br />
Kortom: we hebben volgens De Kort lange tijd schuld<br />
opgebouwd en de rekening voor ons uit geschoven.<br />
En die rekening moe<strong>te</strong>n we nu betalen, als we niet<br />
nog verder in de proble<strong>me</strong>n willen ko<strong>me</strong>n. Hoe kon<br />
het zo enorm uit de hand lopen? De Kort roept het al<br />
jaren, zegt hij: “De toezichthouders hebben gefaald.<br />
Wellink heeft wel een aantal keren gewaarschuwd.<br />
De welvaart nam toe, de huizenprijzen s<strong>te</strong>gen, de<br />
consumptie groeide. Een A<strong>me</strong>rikaans centrale ban-<br />
8 3-2010 |<br />
| 3-2010 9<br />
8 HOOFDVERHAAL<br />
Met krimp de crisis <strong>te</strong> lijf<br />
FOTO: DIMITAR DILKOFF/ AFP PHOTO<br />
REC<br />
COLUMN CORIEN PRINS ■<br />
SLEUTELEN AAN HET BREIN<br />
→ De <strong>te</strong>rm human enhance<strong>me</strong>nt staat voor behulp van een elektromagnetische minis<strong>te</strong>rie van Justitie een omvang-<br />
een nieuwe ca<strong>te</strong>gorie <strong>me</strong>dische be- spoel de activi<strong>te</strong>it in bepaalde hersenrijk onderzoeksprogramma is gestart.<br />
handelingen. Het gaat om ingrepen delen gestimuleerd. Mijn collega’s Nu we aan de vooravond staan van<br />
die er niet op zijn gericht de normale bespreken ui<strong>te</strong>enlopende argu<strong>me</strong>n<strong>te</strong>n mogelijk grootschalig gebruik van<br />
gezondheid <strong>te</strong> hers<strong>te</strong>llen, maar om voor en <strong>te</strong>gen het gebruik van TMS bij zulke <strong>te</strong>chnologieën, staan we ook<br />
<strong>me</strong>nsen in fysiek of psychisch opzicht ooggetuigen. En ze concluderen uit- voor complexe vragen. Hoe kijken we<br />
juist een stapje verder <strong>te</strong> krijgen. Doel eindelijk dat van de <strong>te</strong>genargu<strong>me</strong>n<strong>te</strong>n aan <strong>te</strong>gen de maakbaarheid van ons<br />
is om ons als het ware <strong>te</strong> verbe<strong>te</strong>ren tot alleen die over autonomie en privacy lichaam? Geloven we optimistisch<br />
boven het normale wat ons als <strong>me</strong>ns van de betrokken getuigen overeind dat de beperkingen van sommige van<br />
van nature is <strong>me</strong>egegeven. Dat kan blijven staan. Deze wegen in hun ogen onze <strong>me</strong>de<strong>me</strong>nsen eindelijk zijn <strong>te</strong><br />
<strong>me</strong>t behulp van genetische manipula- zeer zwaar, maar vor<strong>me</strong>n geen door- overwinnen en we hun biologische<br />
tie (bio<strong>te</strong>chnologie) of via het beïnvloeslaggevende redenen om af <strong>te</strong> zien van grenzen niet alleen kunnen, maar ook<br />
den, sturen en zelfs verbe<strong>te</strong>ren van TMS. Voorwaarde is wel dat er enkele moe<strong>te</strong>n verleggen? Dat we al op jonge<br />
hersenactivi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n (neuro<strong>te</strong>chnolo- belangrijke fl ankerende maatregelen leeftijd <strong>me</strong>t <strong>me</strong>dicatie moe<strong>te</strong>n ingrijgieën).<br />
Het klinkt als science fi ction, worden getro en om de grondrech<strong>te</strong>n pen als een neurologische aanleg voor<br />
maar geavanceerde neuro<strong>te</strong>chnologie- van de getuigen veilig <strong>te</strong> s<strong>te</strong>llen. Deze bepaald (crimineel) gedrag wordt vas<strong>te</strong>n<br />
worden daadwerkelijk al toegepast zullen betrekking moe<strong>te</strong>n hebben op ges<strong>te</strong>ld? De tijd lijkt er rijp voor in het<br />
om neurologische en psychiatrische de vrijwilligheid van de getuigen en huidige politieke en maatschappelijke<br />
ziek<strong>te</strong>s <strong>te</strong> behandelen. Sommige hier- op situaties waarin de ene getuige wel klimaat van drang en dwang. Of zijn<br />
van blijken ook een positief e ect <strong>te</strong> en de andere niet bereid is om TMS bij we ervan overtuigd dat de gevolgen<br />
hebben op het cognitieve functioneren verhoor <strong>te</strong> ondergaan. Kortom: geen voor ons <strong>me</strong>nsbeeld en morali<strong>te</strong>it <strong>te</strong><br />
van gezonde <strong>me</strong>nsen.<br />
rood licht voor deze ontwikkeling. ingrijpend en vergaand zijn? Science<br />
Mijn TILT-collega’s Vedder en Klaming Nadenken en discussiëren over de fi ction is het zeker niet <strong>me</strong>er. Hoog<br />
schreven onlangs in het A<strong>me</strong>rikaanse voors en <strong>te</strong>gens van dergelijke <strong>te</strong>chno- tijd voor een goede politieke en maat-<br />
tijdschrift AJOB Neuroscience het artikel logieën, is niet alleen iets voor we<strong>te</strong>nschappelijke discussie. ■<br />
Human enhance<strong>me</strong>nt for the common good. schappers. Want het ziet ernaar uit<br />
Daarin bekijken ze de mogelijkheid dat voor breinverbe<strong>te</strong>ring een prachti- Corien Prins, Raadslid We<strong>te</strong>nschappelijke<br />
om <strong>me</strong>t zogenoemde Transcraniale ge toekomst gloort. Denk eens aan de Raad voor het Regeringsbeleid (WRR),<br />
Magnetische Stimulering (TMS) de aanpak van recidive onder criminelen Hoogleraar Recht en Informatisering,<br />
herinnering van ooggetuigen <strong>te</strong> verbe- door bepaalde emoties via het brein <strong>te</strong> <strong>Tilburg</strong> Institu<strong>te</strong> for Law, Technology, and<br />
<strong>te</strong>ren. Bij deze <strong>te</strong>chniek wordt <strong>me</strong>t manipuleren. Niet verrassend dat het Society (TILT), Universi<strong>te</strong>it van <strong>Tilburg</strong><br />
13 COLUMN<br />
Corien Prins<br />
over breinmanipulatie<br />
FOTO: ERIK VAN DE BURGT<br />
10:23.55-2010<br />
MODERN<br />
SOCIETY<br />
| 3-2010 13<br />
→ VERKRUIMELDE SIGAAR<br />
Frans van der Meer star e zijn studie<br />
Sociale We<strong>te</strong>nschappen in 1958, Carla<br />
Millar-Schijf begon een jaar la<strong>te</strong>r. Ze<br />
waren beide lid van het studen<strong>te</strong>ncorps<br />
St. Olof. Millar-Schijf was lid van het enige<br />
<strong>me</strong>isjesdispuut ATOOM: Allen Teza<strong>me</strong>n<br />
Onder Olofs Man<strong>te</strong>l. Destijds studeerden<br />
er veel <strong>me</strong>er mannen dan vrouwen.<br />
Ter vergelijking: in 1959 werden zes<br />
vrouwen en ongeveer honderd mannen<br />
corpslid. Toch werden vrouwen door hun<br />
mannelijke <strong>me</strong>destuden<strong>te</strong>n als gelijken<br />
behandeld. Van der Meer en Millar-Schijf<br />
konden het goed <strong>me</strong>t elkaar vinden. Van<br />
der Meer: “Mij werd weleens gevraagd of<br />
mijn verloofde, nu mijn vrouw, wist dat ik<br />
zoveel <strong>me</strong>t Carla omging.” De twee studeerden<br />
veel sa<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t Harry Lockefeer<br />
(voormalig hoofdredac<strong>te</strong>ur Volkskrant,<br />
red.). Ze verdeelden het werk en maak<strong>te</strong>n<br />
ui reksels. Alle <strong>te</strong>nta<strong>me</strong>ns waren individueel<br />
en mondeling. Studen<strong>te</strong>n zagen er<br />
tijdens zo’n mondeling onberispelijk uit,<br />
na afl oop volgde een feestje. Millar-Schijf:<br />
“Aan het einde van de studie kon je bij<br />
wijze van spreken de sherry uit je zwar<strong>te</strong><br />
man<strong>te</strong>lpakje wringen.” De hoogleraar die<br />
hen het <strong>me</strong>est bijgebleven is, is professor<br />
De Block. Millar-Schijf: “Hij maak<strong>te</strong><br />
Staatsrecht fantastisch boeiend <strong>te</strong>rwijl<br />
hij een pijp rook<strong>te</strong> na eerst de tabak<br />
verkrui<strong>me</strong>ld <strong>te</strong> hebben uit een Havanasigaar.”<br />
Ook professor Loeff (Leer van<br />
Staat en Ge<strong>me</strong>enschap) herinneren de<br />
alumni zich goed. Van der Meer: “Over<br />
hem deed het verhaal de ronde dat hij<br />
eens een <strong>te</strong>nta<strong>me</strong>n afnam in de auto op<br />
weg naar Den Bosch. De student stap<strong>te</strong><br />
in <strong>Tilburg</strong> in en al in Berkel-Enschot is hij<br />
door Loeff uit de auto gezet, omdat hij <strong>te</strong><br />
weinig wist.”<br />
14 3-2010 |<br />
‘JE KON DE<br />
SHERRY UIT JE<br />
MANTELPAKJE<br />
WRINGEN’<br />
UNTIL…WE MEET AGAIN ■<br />
Carla Millar-Schijf (1941) en Frans<br />
van der Meer (1936) ontmoe en<br />
elkaar tijdens hun studie Sociale<br />
We<strong>te</strong>nschappen eind jaren vij ig.<br />
Millar-Schijf had in<strong>te</strong>rnationale<br />
ambities en was destijds een<br />
van de zeldza<strong>me</strong> vrouwelijke<br />
studen<strong>te</strong>n. Van der Meer wilde zich<br />
als journalist verder verdiepen.<br />
Onlangs blik<strong>te</strong>n de twee <strong>te</strong>rug op<br />
hun tijd in <strong>Tilburg</strong>.<br />
TEKST: SARA TERBURG<br />
→ VROEGE MARKETEER<br />
Millar-Schijf had een vaag idee over<br />
een in<strong>te</strong>rnationale carrière: “Als ze mij<br />
vroegen wat ik la<strong>te</strong>r wilde worden, dan<br />
antwoordde ik dat mijn functie nog niet<br />
uitgevonden was.” Ze star e bij Unilever<br />
in Ro erdam, kwam in een in<strong>te</strong>rnationale<br />
marketingfunctie <strong>te</strong>recht en ging la<strong>te</strong>r<br />
in Londen werken. Zwangerschappen<br />
noop<strong>te</strong>n haar ech<strong>te</strong>r tot een carrièreswitch.<br />
“Bij Unilever zou ik slechts drie<br />
of vier weken zwangerschapsverlof krijgen.<br />
Ook al hebben ze <strong>me</strong> aangeboden<br />
mijn baan vast <strong>te</strong> houden, ik moest van<br />
<strong>me</strong>zelf weg.” Ze vond een baan als senior<br />
lecturer aan de Universi<strong>te</strong>it van Greenwich<br />
om la<strong>te</strong>r over <strong>te</strong> stappen naar City<br />
<strong>University</strong>. Naast een full ti<strong>me</strong> baan<br />
en een gezin <strong>me</strong>t twee zoons, slaagde<br />
ze erin <strong>te</strong> promoveren, hoogleraar en<br />
decaan <strong>te</strong> worden. “Mijn doel was overigens<br />
niet om carrière <strong>te</strong> maken, maar <strong>te</strong><br />
doen wat ik leuk vond.”<br />
14 UNTIL …WE MEET AGAIN<br />
Carla Millar-Schijf<br />
en Frans van der Meer<br />
→<br />
| 3-2010 15
STUDEREN IN DE 21STE EEUW<br />
DE UNIVERSITEIT<br />
IN JE BROEKZAK<br />
Bent u voor of na 1992 afgestudeerd?<br />
Dat maakt uit. Voor die<br />
tijd was er nog geen in<strong>te</strong>rnet. En<br />
zij die kort daarna afstudeerden,<br />
zijn de surfers van het eers<strong>te</strong> uur.<br />
Maar ook zij zullen zich verbazen<br />
over de gro<strong>te</strong> consequenties van<br />
het in<strong>te</strong>rnet voor de informatieconsumptie.<br />
Over Het Nieuwe<br />
Studeren.<br />
TEKST: IRENE HERBERS<br />
ILLUSTRATIE: PETER PONTIAC<br />
I<br />
n 1992, vier jaar voor de defi nitieve<br />
doorbraak van in<strong>te</strong>rnet,<br />
opent de Universi<strong>te</strong>it van <strong>Tilburg</strong><br />
de deuren van een high<strong>te</strong>ch<br />
bibliotheek. Van de 900<br />
studieplekken zijn er 250 voorzien van<br />
een gloednieuwe compu<strong>te</strong>r en dat aantal<br />
zal snel groeien tot 450. <strong>Tilburg</strong>se studen<strong>te</strong>n<br />
hebben er toegang tot de moderns<strong>te</strong><br />
facili<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n. Zij kunnen in databases<br />
zoeken naar informatie en ze kunnen<br />
mailen en surfen tot ze erbij neervallen.<br />
De hypermoderne bieb in het hart van de<br />
<strong>Tilburg</strong>se campus is een Europese proeftuin<br />
waar het personeel een s<strong>te</strong>r wordt in<br />
het begeleiden van excursies. Jarenlang<br />
stro<strong>me</strong>n er drom<strong>me</strong>n nieuwsgierigen<br />
toe: alles bij elkaar zijn er ruim 13.000<br />
<strong>me</strong>nsen van andere ins<strong>te</strong>llingen uit alle<br />
windstreken over de vloer geweest.<br />
Maar aan dat wat er is, raak je snel<br />
gewend. Of… laat ik als onderge<strong>te</strong>kende<br />
voor <strong>me</strong>zelf spreken. Ik behoor tot de eers<strong>te</strong><br />
generatie alumni na 1992. Maar het<br />
doorhebben in welke luxepositie zij ver-<br />
18 3-2010 |<br />
| 3-2010 19<br />
18 FEATURE<br />
Het Nieuwe Studeren<br />
Hein vAn OOrscHOt<br />
‘Het alumninetwerk is waardevoller dan je tijdens je studie<br />
beseft’, zegt Tiny Sanders in deze Until. De direc<strong>te</strong>ur<br />
van PSV ver<strong>te</strong>lt hoe hij de universi<strong>te</strong>it vlak na zijn afstuderen<br />
uit het oog verloor. Dankzij een veeleisende, ook in<strong>te</strong>rnationale,<br />
carrière (onder <strong>me</strong>er bij Mars en Campina)<br />
en een gezinsleven raak<strong>te</strong> de universi<strong>te</strong>it een tijdlang op<br />
de ach<strong>te</strong>rgrond.<br />
Zo vergaat het velen van ons in het spitsuur van het<br />
leven. Gelukkig komt er vroeg of laat een aanleiding om<br />
de banden weer <strong>te</strong> hers<strong>te</strong>llen. Voor Sanders kwam deze,<br />
zo’n twintig jaar na zijn eigen afstuderen. Toen besloot<br />
zijn zoon in <strong>Tilburg</strong> <strong>te</strong> gaan studeren. Dat leidde ertoe dat<br />
hij zijn contac<strong>te</strong>n in ere hers<strong>te</strong>lde. We zijn hem daar nog<br />
dankbaar voor, want hij heeft een waardevolle bijdrage<br />
geleverd aan de ontwikkeling van de universi<strong>te</strong>it. En op<br />
zijn beurt heeft hij dus, zoals hij in het eers<strong>te</strong> citaat zegt,<br />
veel aan de contac<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t de universi<strong>te</strong>it gehad. Vooral<br />
het netwerk van de Vrienden van Cobbenhagen is nuttig<br />
gebleken.<br />
Wellicht lijkt het u om die reden – of een andere - ook wel<br />
wat om de banden <strong>me</strong>t voormalige studiegeno<strong>te</strong>n weer<br />
eens aan <strong>te</strong> halen. Voor de voormalige bestuursleden van<br />
alumni-, studie-, cultuur- en of sportverenigingen onder<br />
u, is za<strong>te</strong>rdag 13 november daarvoor een prima gelegenheid.<br />
Ik nodig u van har<strong>te</strong> uit om naar de campus <strong>te</strong><br />
ko<strong>me</strong>n en hoop u dan persoonlijk de hand <strong>te</strong> schudden.<br />
U ontmoet die dag voormalige bestuursgeno<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t ongetwijfeld<br />
mooie verhalen over hun huidige werkkring. En<br />
u kunt zich scherpen aan hun pittige <strong>me</strong>ningen. Want<br />
we hebben gelukkig veel kritische alumni. Zoals Tweede<br />
Ka<strong>me</strong>rlid Attje Kuiken van de PvdA of Kees de Kort, de<br />
amusan<strong>te</strong> columnist <strong>me</strong>t dwarse opvattingen waarnaar<br />
ik zelf <strong>me</strong>t plezier regelmatig via BNR luis<strong>te</strong>r. Beide geven<br />
in deze editie, sa<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t Lans Bovenberg, hun ongezou<strong>te</strong>n<br />
<strong>me</strong>ning over de vraag of bezuinigen tijdens de crisis<br />
wel zo verstandig is.<br />
Veel leesplezier!<br />
Hein van Oorschot,<br />
Voorzit<strong>te</strong>r College van Bestuur<br />
UNTIL FEATURE ■<br />
kwartje, dat ik jarenlang enorm bevoorrecht<br />
was, viel bij mij ach<strong>te</strong>raf. Tijdens<br />
het bekijken van het jaaroverzicht 2006<br />
om precies <strong>te</strong> zijn. Het NOS-journaal<br />
besluit dat jaar <strong>me</strong>t de <strong>me</strong>dedeling dat<br />
er <strong>me</strong>er <strong>me</strong>nsen zijn <strong>me</strong>t een pc dan een<br />
magnetron. Er volgt een reportage over<br />
de toekomst van in<strong>te</strong>rnet en het <strong>me</strong>dium<br />
wordt uitgeroepen tot een blijvertje. Niet<br />
alleen als speeltje, maar ook als serieuze<br />
en onuitput<strong>te</strong>lijke bron van informatie.<br />
Ik, surfer van het eers<strong>te</strong> uur (dankzij de<br />
innovatiedrang van anderen) denk: aha.<br />
→ EARLY ADAPTOR<br />
Diep respect voor de koploperspositie van<br />
mijn universi<strong>te</strong>it krijg ik, om heel eerlijk<br />
<strong>te</strong> zijn, een indrukwekkende achttien<br />
jaar la<strong>te</strong>r. Tijdens het schrijven van dit<br />
artikel. “Wat is er eigenlijk gebeurd?” zo<br />
vraag ik <strong>me</strong> noodgedwongen af. Terwijl<br />
ik <strong>me</strong> verdiep in de geschiedenis van<br />
in<strong>te</strong>rnet, e-mail en mobieltjes verwonderen<br />
de jaartallen en statistieken (en<br />
inconsis<strong>te</strong>nties) <strong>me</strong> ma<strong>te</strong>loos. Toen al? Zo<br />
lang daarna pas? UvT, wow! Enkele bevindingen<br />
in vogelvlucht: op 21 november<br />
1969 werd het in<strong>te</strong>rnet geboren, althans,<br />
een zeer basale toepassing daarvan. In<br />
1971 volgde de elektronische post. Pas<br />
tien jaar na het versturen van de eers<strong>te</strong><br />
mail verschijnt de personal compu<strong>te</strong>r<br />
(1981) en in 1983 slaat Motorola het derde<br />
piketpaaltje dat het leven drastisch gaat<br />
veranderen: draadloos bellen. Daarna<br />
blijft het stil totdat Tim Berners-Lee in<br />
1989 de <strong>te</strong>chniek bedenkt die <strong>te</strong>n grondslag<br />
ligt aan het moderne web. In 1991 is<br />
’s werelds eers<strong>te</strong> websi<strong>te</strong> online (op het<br />
World Wide Web van het CERN-instituut<br />
in Zwitserland wel<strong>te</strong>verstaan). In 1993<br />
komt de eers<strong>te</strong> browser voor pc’s en Mac’s<br />
wereldwijd beschikbaar. En bij XS4ALL,<br />
die het voortouw neemt in Nederland,<br />
<strong>me</strong>lden zich dat jaar op de eers<strong>te</strong> dag<br />
<strong>me</strong><strong>te</strong>en 500 klan<strong>te</strong>n aan. XS4ALL schrikt<br />
ervan, maar van een werkelijke revolutie<br />
is pas sprake in 1996. Niemand kan het<br />
netwerk der netwerken vanaf dat jaar<br />
nog negeren, maar voor early adaptor UvT<br />
ligt dat tijdstip reeds in een ver verleden<br />
en ik, ondankbaar schepsel op de campus,<br />
had de historische waarde daarvan<br />
niet eens door.<br />
→ ONGRIJPBAAR<br />
Zouden de gadgetstuden<strong>te</strong>n van nu<br />
→<br />
JANNEKE VAN<br />
DEN HOUT<br />
Woonplaats Goirle,<br />
<strong>me</strong>t echtgenoot John,<br />
doch<strong>te</strong>r Inge (15) en<br />
zoon Cas (13)<br />
studie? “Sociale Zekerheidswe<strong>te</strong>nschap,<br />
afgerond begin 1990.”<br />
werk? “Ons bedrijf Van den Hout<br />
Projectmanage<strong>me</strong>nt begeleidt complexe<br />
IT-projec<strong>te</strong>n en organisatieveranderingen.<br />
Als organisatieadviseur en<br />
verandermanager vind ik het heerlijk om<br />
in wisselende situaties <strong>me</strong>t verschillende<br />
<strong>me</strong>nsen <strong>te</strong> werken!”<br />
jaarsalaris? “Ongeveer 60.000 euro.”<br />
hoeveel uvt-kennis gebruik<br />
je nog? “Inhoudelijk niet zoveel. Wél<br />
heb ik geleerd om vanuit verschillende<br />
perspectieven naar de ma<strong>te</strong>rie <strong>te</strong> kijken,<br />
bij de start van een opdracht en het zoeken<br />
naar de bes<strong>te</strong> oplossingsrichting.”<br />
waaraan bewaar je goede herinneringen?<br />
“Aan Wim van Oirschot, mijn<br />
afstudeerbegeleider. Hij hech e, naast<br />
pure we<strong>te</strong>nschap, veel waarde aan de<br />
praktijk. Dat sprak mij erg aan.”<br />
wat heb je <strong>me</strong>t tilburg? “Ik studeerde<br />
en spor e in <strong>Tilburg</strong>. Verder is de stad<br />
niet bijzonder, ook anno 2010 niet. Goirle<br />
bevalt be<strong>te</strong>r: <strong>me</strong>t alle voorzieningen en een<br />
aantal gro<strong>te</strong> s<strong>te</strong>den in de buurt.”<br />
studie? “Eerst in 1988 afgestudeerd in<br />
Sociale Zekerheidswe<strong>te</strong>nschap, een jaar<br />
la<strong>te</strong>r in de economie.”<br />
werk? “Na 17,5 jaar bij het Minis<strong>te</strong>rie van<br />
SZW inmiddels ruim twee jaar direc<strong>te</strong>ur<br />
van de Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen.<br />
Het leuke is het sjorren aan<br />
een actueel dossier als pensioenen. Jam<strong>me</strong>r<br />
dat politiek opportunis<strong>me</strong> het soms<br />
wint van argu<strong>me</strong>n<strong>te</strong>n.”<br />
jaarsalaris? “Boven de ton en ver<br />
onder de Balkenende-norm.”<br />
wat speelde er tijdens je studietijd<br />
in tilburg? “Hoegenaamd niets!<br />
Hoewel mijn roots er deels liggen, vind ik<br />
<strong>Tilburg</strong> nog s<strong>te</strong>eds geen erg opwindende<br />
stad.”<br />
wat heb je gemist in je studie?<br />
“Weinig, ik heb er nog s<strong>te</strong>eds profi jt van.<br />
Dankzij het multidisciplinaire karak<strong>te</strong>r van<br />
de studie kun je breder kijken dan de pur<br />
sang econoom of jurist. Tegelijkertijd kent<br />
TIJDGENOTEN<br />
het vakjargon van zowel econo<strong>me</strong>n als<br />
juris<strong>te</strong>n en sociologen geen gehei<strong>me</strong>n.”<br />
had je nu opnieuw dezelfde<br />
studie uitgekozen? “Zeker! Maar de<br />
studie bestaat niet <strong>me</strong>er.”<br />
GERARD RIEMEN<br />
Woont in Woerden<br />
<strong>me</strong>t Danyke, doch<strong>te</strong>rs<br />
Myr<strong>te</strong> (16), Le he (14)<br />
en zoon Floris (12)<br />
MARGRIET<br />
TAAMS<br />
Woont in Oude<br />
We<strong>te</strong>ring <strong>me</strong>t Mike;<br />
doch<strong>te</strong>rs S<strong>te</strong>rre (9)<br />
en Noor (5)<br />
Hoe is het alumni uit een bepaalde richting vergaan<br />
ná hun studietijd? Deze keer aan het woord: de<br />
studiegeno<strong>te</strong>n Janneke, Gerard en Margriet. Zij volgden<br />
twintig jaar geleden Sociale Zekerheidswe<strong>te</strong>nschap,<br />
een studie die de tand des tijds niet hee overleefd.<br />
studie? “Sociale Zekerheidswe<strong>te</strong>nschap,<br />
afgestudeerd in 1990 op de maatschappelijke<br />
verdeling van armoede.”<br />
werk? “In 1997 rich e ik mijn eigen<br />
bedrijf Fit For Thought denkadvisering<br />
op. Sindsdien vervul ik de rollen van coach,<br />
trainer, organisatieadviseur en project- en<br />
in<strong>te</strong>rimmanager. Ik heb van mijn hobby mijn<br />
werk gemaakt.”<br />
jaarsalaris? “Genoeg om <strong>te</strong> kunnen<br />
doen en la<strong>te</strong>n wat ik wil.”<br />
hoe komt je studie je van pas? “Het<br />
multidisciplinaire denken is zeer waardevol<br />
gebleken. En door mijn kennis van<br />
statistiek, <strong>me</strong>thoden en <strong>te</strong>chnieken van<br />
onderzoek, kan ik <strong>me</strong>ningen en gevoelens<br />
betrouwbaar vertalen in fei<strong>te</strong>n en concreet<br />
waarneembaar gedrag.”<br />
welke vakken zijn je bijgebleven?<br />
“De bijna-privécolleges bij Leer van de Sociale<br />
Zekerheid: maximaal vij ien studen<strong>te</strong>n<br />
op één docent. Minder goede herinneringen<br />
heb ik aan nota bene het keuzevak Openbare<br />
Financiën 1. Met veel moei<strong>te</strong> haalde ik<br />
een voldoende.”<br />
heb je nog veel contact <strong>me</strong>t oudstudiegeno<strong>te</strong>n?<br />
“Ja, <strong>me</strong>t Janneke en<br />
Gerard. Daarnaast kom ik ook zakelijk<br />
vaak studiegeno<strong>te</strong>n <strong>te</strong>gen, bij klan<strong>te</strong>n of<br />
opdrachtgevers van Fit For Thought.”<br />
| 3-2010 21<br />
21 TIJDGENOTEN<br />
Alumni van<br />
Sociale Zekerheidswe<strong>te</strong>nschap<br />
UNTIL ALUMNI NIEUWS ■<br />
BESTUUR KON-TEKST DE DEELT NOG STEEDS LIEF EN LEED<br />
Op za<strong>te</strong>rdag 13 november kunnen<br />
oud-bestuursleden elkaar herontmoe<strong>te</strong>n<br />
tijdens Board Connection<br />
2010. Speciaal voor die gelegenheid<br />
ze en we één van de vele verenigingen<br />
in de schijnwerpers. Het gaat<br />
om Kon-Tekst, gezien door de bril<br />
van een oud-voorzi er. Zij onderhoudt<br />
nog s<strong>te</strong>eds innige banden <strong>me</strong>t<br />
haar voormalige bestuursleden.<br />
‘Kon-Tekst bloeide begin jaren negentig.<br />
Als studievereniging van de Let<strong>te</strong>renfacul<strong>te</strong>it<br />
organiseerden we leerza<strong>me</strong><br />
en gezellige excursies naar bijvoorbeeld<br />
NRC Handelsblad of recla<strong>me</strong>bureau geld <strong>te</strong>kort kwa<strong>me</strong>n voor het sympo- spraakwa<strong>te</strong>rval pur sang. Ui<strong>te</strong>indelijk<br />
PPGH-JWT in Ams<strong>te</strong>rdam. De maandesium ‘Spraakwa<strong>te</strong>r’, verzonnen we een hielden we een heel geslaagd gevoel<br />
TWITTEREN MET DANTE<br />
lijkse themafees<strong>te</strong>n in De Spoel waren ludieke actie. We lie<strong>te</strong>n studen<strong>te</strong>n en over aan deze dag <strong>me</strong>t de genoemde<br />
bekend en druk bezocht, ook bui<strong>te</strong>n de docen<strong>te</strong>n <strong>me</strong>ebetalen in ruil voor hun sprekers en een debatingwedstrijd voor<br />
Wat be<strong>te</strong>kent de opkomst van social <strong>me</strong>dia? En op welke manier kun je zaken als LinkedIn<br />
facul<strong>te</strong>it die toch voor negentig procent pasfoto op de pos<strong>te</strong>r. Ui<strong>te</strong>indelijk strik- studen<strong>te</strong>n uit het hele land. Ik had toen<br />
en Twi er zakelijk inze en? Op 29 <strong>me</strong>i organiseerde Dan<strong>te</strong>, de alumnivereniging van de<br />
uit <strong>me</strong>iden bestond. Het bestuur van <strong>te</strong>n we de journalist Johan Anthierens niet kunnen vermoeden dat ik nu nog<br />
Facul<strong>te</strong>it Gees<strong>te</strong>swe<strong>te</strong>nschappen een middag waarin een antwoord werd gezocht op deze<br />
Kon-Tekst wisselde per jaar. Zelf begon (Belg, extra subsidie!) en de cultuurfi - vrienden zou hebben uit die tijd. Zoals<br />
ik als commissielid ‘publici<strong>te</strong>it’, werd losoof en dich<strong>te</strong>r Jan Pie<strong>te</strong>r Guépin, die we hier sa<strong>me</strong>n op de foto aan het fröbe-<br />
vragen. TEKST: ELISE RODERS, ALUMNA TAALWETENSCHAP, WWW.ELROCO.NL<br />
bestuurslid en ui<strong>te</strong>indelijk voorzit<strong>te</strong>r. een mooi verhaal hield over beroemde len zijn, zo delen Monique, Katinka en<br />
Het thema ‘Ik Twit<strong>te</strong>r dus ik besta’ was voor zevenwerkers tussen de tafels en na elke ronde schoven<br />
In<strong>te</strong>rnet bestond toen nog niet. Dus alle speeches. Maar gro<strong>te</strong> publiekstrek- ik nu lief en leed over elkaars relaties,<br />
tig alumni van Gees<strong>te</strong>swe<strong>te</strong>nschappen in<strong>te</strong>ressant ze geïnspireerd verder, <strong>me</strong>t een drankje in de hand.<br />
publici<strong>te</strong>it voor onze activi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n, faker was natuurlijk Jules Deelder, als kinderen en werk.’ ANNE-MARIE HARTOG<br />
genoeg om <strong>te</strong>rug <strong>te</strong> keren naar hun Alma Ma<strong>te</strong>r. Tot Social <strong>me</strong>dia, the old fashioned way.<br />
briceerden we in ons bestuurshok O73.<br />
hun verrassing bleek ech<strong>te</strong>r dat sprekers die weinig<br />
We schreven daar <strong>te</strong>ks<strong>te</strong>n voor onder<br />
ophebben <strong>me</strong>t social <strong>me</strong>dia de middag openden. Voor <strong>me</strong>er tweets tijdens de bijeenkomst:<br />
<strong>me</strong>er onze nieuwsbrieven, <strong>te</strong>kenden BACK TO CAMPUS: BOARD CONNECTION 2010<br />
Arie de Ruij<strong>te</strong>r (decaan), Erik Borgman ( eolo- scribblelive.com/Event/De_Dan<strong>te</strong>_Connectie<br />
strips, knip<strong>te</strong>n, plak<strong>te</strong>n, vouwden en Op deze za<strong>te</strong>rdag 13 november organiseren het bureau alumnirelaties en de huidige<br />
gie), en ook Herman de Regt (Filosofi e) zijn niet <strong>te</strong><br />
verzonnen pos<strong>te</strong>rs. We waren niet al- besturen van onze studie-, cultuur-, sport- en alumniverenigingen Board Connection. Dit<br />
volgen op Twit<strong>te</strong>r. Alleen Hans van Driel (Taal- en<br />
leen <strong>me</strong>t publici<strong>te</strong>it creatief bezig maar is een dag die in het <strong>te</strong>ken staat van alumni die actief zijn of actief zijn geweest in een<br />
Cultuurstudies) bleek wél een overtuigd twit<strong>te</strong>raar. TWEETS VAN DE DAG<br />
ook <strong>me</strong>t het aanboren van fi nanciële bestuur van alumni-, studie-, cultuur- en/of sportvereniging.<br />
Het leverde een leuke discussie op, waarin duide-<br />
bronnen. Zo zoch<strong>te</strong>n we sponsors voor Kijk voor <strong>me</strong>er informatie op: uvt.nl/boardconnection2010.<br />
lijk werd dat er toch wat hardnekkige vooroordelen<br />
de drukkos<strong>te</strong>n van pos<strong>te</strong>rs. En toen we<br />
zijn. Zo werd ges<strong>te</strong>ld dat relaties in een virtuele<br />
wereld nooit gelijkwaardig kunnen zijn <strong>me</strong>t relaties HELLENMEGENS: Na zes jaar weer in de trein naar de<br />
in de ech<strong>te</strong> wereld. Twit<strong>te</strong>raars waren het niet eens UvT. Voelt vreemd. Hopelijk weet ik daar de weg nog.<br />
<strong>me</strong>t de aanna<strong>me</strong> dat Twit<strong>te</strong>r als een afzonderlijke #ddctilburg.<br />
NIEUWS UIT DE VERENIGINGEN<br />
reali<strong>te</strong>it gezien moet worden. Zij zien Twit<strong>te</strong>r niet<br />
als Second Life, maar ‘gewoon’ als een nieuw com- THIJSALBERS: Penetran<strong>te</strong> <strong>me</strong>stgeur is niks <strong>te</strong> weinig<br />
VVTE<br />
JUVAT<br />
DIALOGOS<br />
municatiemiddel. Op het scherm in de zaal spraken gezegd. Het luchtige van dit event is er nu al vanaf.<br />
VvTE-Asset In<strong>te</strong>rnationaal Congres Prof. Herman Schoordijklezing<br />
Symposium en Erelidmaatschap prof. dr.<br />
de vele tweets van de aanwezigen boekdelen. Twit- #DDC<strong>Tilburg</strong> (@ Universi<strong>te</strong>it van <strong>Tilburg</strong>)<br />
Datum: 29 sep<strong>te</strong>mber 2010<br />
Datum: 16 november 2010<br />
Weren<br />
<strong>te</strong>r leeft!<br />
Het jaarlijks VvTE-Asset In<strong>te</strong>rnationaal Con- JUVAT organiseert sinds vorig jaar de Prof. Datum: 20 november 2010<br />
Tijdens het tweede deel van de bijeenkomst na<strong>me</strong>n ANNELIEN1960: La<strong>te</strong>n we <strong>te</strong>ruggaan in onze grot en<br />
gres hee als thema: The World of Capital: Herman Schoordijk Lezing. Binnen het Het jaar 2010 staat in het <strong>te</strong>ken van het<br />
de alumni Jeroen Mirck, van Mirck Media en Hille de knots weer eens <strong>te</strong>r hand ne<strong>me</strong>n #DDC<strong>Tilburg</strong> by<br />
Discovering its Future Notion. Sprekers zijn centrale thema van de lezingencyclus, Recht eers<strong>te</strong> lustrum van Dialogos. Tijdens dit<br />
van der Kaa van De Uitgee abriek een deel van (reactie op Twi er-scepsis)<br />
onder andere Jean Tirole en Frank de Grave. over grenzen heen, hield prof. dr. Ernst Hirsch lustrumsymposium <strong>me</strong>t prof.dr. W. Logis<strong>te</strong>r,<br />
de aanwezigen onder hun hoede voor workshops<br />
Toegang is voor VvTE-leden gratis.<br />
Ballin vorig jaar de eers<strong>te</strong> Schoordijk-lezing dr. T. Akerboom en dr. J. Jans als inleiders ont-<br />
over LinkedIn en Twit<strong>te</strong>r. Mirck gaf tips voor een ZONJA @ HVDRIEL: is roepende in de woestijn tussen<br />
Daarnaast organiseert de VvTe ko<strong>me</strong>nd over strafrecht in Europees perspectief en vangt prof.dr. Weren het erelidmaatschap.<br />
optimaal LinkedIn-profi el en Van der Kaa gaf een de sprekers. Gelukkig ver<strong>te</strong>genwoordigt hij wel de<br />
najaar (onder voorbehoud) een themasessie de vraag of de toekomst van Europese straf- De voordrach<strong>te</strong>n worden gepubliceerd in een<br />
overzicht van de verschillende manieren waarop s<strong>te</strong>m van de aanwezigen in de zaal #DDC<strong>Tilburg</strong><br />
over priva<strong>te</strong> equity and hedge funds <strong>me</strong>t rech<strong>te</strong>lijke sa<strong>me</strong>nwerking ligt in de eenheid jubileumboek. Het symposium vindt plaats<br />
Twit<strong>te</strong>r wordt ingezet. Vervolgens gaven zij en<br />
Erik Ver<strong>me</strong>ulen, hoogleraar aan de juridische van de wetgeving. Dit najaar verzorgt mr. (14.00 uur) bij Boerke Mutsaerts en eindigt<br />
student Pim Nauts praktische informatie over het HETTYBOSMAN @ HVANDRIEL schijnt <strong>te</strong> scoren op<br />
facul<strong>te</strong>it.<br />
Jaap Polak, voorzi er van de Afdeling Be- <strong>me</strong>t een fees<strong>te</strong>lijke borrel (18.00 uur). Voor<br />
opzet<strong>te</strong>n van een Twit<strong>te</strong>r-account en het gebruik #DDC<strong>Tilburg</strong> - zijn vrouw doet het huishouden en volgt<br />
Voor <strong>me</strong>er informatie: vv<strong>te</strong>.nl.<br />
stuursrechtspraak van de Raad van Sta<strong>te</strong> en <strong>me</strong>er informatie: uvt.nl/alumni/vereniging/<br />
van applicaties als Tweetdeck.<br />
#DDC<strong>Tilburg</strong> op Twi er. #multitasken by He yBos-<br />
hoogleraar bestuursrecht aan de Universi<strong>te</strong>it dialogos/<br />
De middag werd afgeslo<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t een sessie speedman Leiden, de lezing.<br />
netwerken. Vol enthousias<strong>me</strong> rouleerden de net-<br />
Meer informatie: uvt.nl/juvat.<br />
26 3-2010 |<br />
| 3-2010 27<br />
Van links naar rechts: Monique Moerkens, Katinka de Croon, Anne-Marie Hartog tog<br />
26 ALUMNI<br />
NIEUWS<br />
Actuali<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n voor alumni,<br />
van verenigingen en UvT<br />
U VROEG?<br />
COLOFON<br />
Until is een periodieke uitgave van de<br />
Universi<strong>te</strong>it van <strong>Tilburg</strong> en de Stichting<br />
Professor Cobbenhagen. Dit magazine beoogt<br />
de banden <strong>me</strong>t alumni <strong>te</strong> vers<strong>te</strong>rken. Gehele of<br />
gedeel<strong>te</strong>lijke overna<strong>me</strong> van artikelen is alleen<br />
toegestaan na schrif<strong>te</strong>lijke toes<strong>te</strong>mming van<br />
de hoofdredac<strong>te</strong>ur.<br />
uitgever<br />
Communicatie en Marketing,<br />
Universi<strong>te</strong>it van <strong>Tilburg</strong><br />
hoofdredactie<br />
Walther Verhoeven<br />
bladmanage<strong>me</strong>nt<br />
Tonke van de Ven<br />
redactieraad<br />
Jan Boelhouwer, Hein Coppes, Cle<strong>me</strong>ns van<br />
Diek, Pam Dupont, Dennis van Ham, Anne-<br />
Marie Hartog, Ewoud Jansen, Merlijn Jansen,<br />
Roel Lauwerier, Anne<strong>me</strong>ike Tan, Dieuwke<br />
van Turenhout, Michelle <strong>te</strong> Veldhuis, Aniek<br />
Verhoeven<br />
bladformule, redactie-coördinatie en<br />
eindredactie<br />
Joost Bijlsma (Magma Publicaties)<br />
art direction en vormgeving<br />
Patrick Hoogenberg & Djuke Vaartjes<br />
(Curve bno)<br />
au<strong>te</strong>urs<br />
Tineke Bennema, Joost Bijlsma, Philip Dröge,<br />
Joost Pe<strong>te</strong>rs, Corien Prins, Ad Vingerhoets,<br />
José van der Waerden, Irene Herbers, Sara<br />
Terburg, Tim van der Avoird, Willem van<br />
Leeuwen<br />
fotografen<br />
Dolph Cantrijn, Erik Verburgt, Irene<br />
Wou<strong>te</strong>rs, Gerlo Beernink, Dimitar Dilkoff,<br />
Valerie Kuypers, Louisa Gouliamaki,<br />
Gerard Til, Jeroen Oerlemans, Joe Fox,<br />
John Thys, Bart Mahl, Jean-Pierre Jans<br />
druk<br />
Koninklijke BDU,<br />
Grafisch bedrijf<br />
redactieadres<br />
Postbus 90153<br />
5000 le <strong>Tilburg</strong><br />
<strong>me</strong>er informatie over<br />
alumniactivi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n<br />
www.uvt.nl/alumni<br />
e<br />
|<br />
|<br />
ALTERNATIEVE ZORG<br />
GOEDKOPER?<br />
Ja. Patiën<strong>te</strong>n van huisartsen die ook al<strong>te</strong>rnatieve geneeswijzen<br />
UNTIL WETENSCHAP ■<br />
DRÖGE<br />
toepassen, kos<strong>te</strong>n de sa<strong>me</strong>nleving minder. Gemiddeld zo’n<br />
vijftien procent. Deze patiën<strong>te</strong>n gebruiken na<strong>me</strong>lijk minder<br />
<strong>me</strong>dicijnen en liggen niet zo vaak in het ziekenhuis.Ook het<br />
s<strong>te</strong>rf<strong>te</strong>cijfer in de groep die naar een ‘al<strong>te</strong>rnatieve’ huisarts<br />
Bezuinigen<br />
gaat, blijkt lager <strong>te</strong> liggen dan bij patiën<strong>te</strong>n van de traditionele<br />
Het is historici <strong>me</strong>estal niet gegeven dat ze een<br />
huisarts. Onderzoek van de <strong>Tilburg</strong>se hoogleraar gezondheids-<br />
‘wet’ naar zich genoemd krijgen. Dé uitzondering<br />
economie Pe<strong>te</strong>r Kooreman en de Leidse lector Erik Baars heeft<br />
is C. Northco<strong>te</strong> Parkinson (1909-1993). Deze<br />
dit uitgewezen. De onderzoekers gebruik<strong>te</strong>n gegevens van<br />
geschiedkundige ontdek<strong>te</strong> ooit dat in het in<strong>te</strong>r-<br />
150.000 verzekerden van Azivo, verza<strong>me</strong>ld over een periode van<br />
bellum het aantal kantoorklerken op het Britse<br />
vier jaar. De zorgverzekeraar bleek minder vergoedingen uit<br />
hoofdkwartier van de marine ongeveer net zo snel<br />
<strong>te</strong> keren aan patiën<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t een huisarts die ook is opgeleid in<br />
toenam (+78,45 procent tussen 1918 en 1928) als<br />
de antroposofi e, ho<strong>me</strong>opathie of acupunctuur. Kooreman en<br />
het aantal oorlogsschepen op zee slonk (-67,74<br />
Baars geven twee mogelijke verklaringen. Veel patiën<strong>te</strong>n die een<br />
procent).<br />
‘al<strong>te</strong>rnatieve’ huisarts kiezen, zien waarschijnlijk zelf al weinig<br />
Hij spi verder in de geschiedenis van de<br />
in <strong>me</strong>dische ingrepen. Ook kan het zijn dat deze artsen <strong>me</strong>er<br />
bureaucratie en zag bijvoorbeeld dat het aantal<br />
preventieve en gezondheidsbevorderende zorg bieden en minder<br />
Britse koloniale amb<strong>te</strong>naren tussen 1935 en 1953<br />
geneigd zijn tot overbehandelen.<br />
vervijfvoudigde, <strong>te</strong>rwijl het koloniale rijk was<br />
ingestort. De omvang van een overheidsinstantie<br />
hee schijnbaar niets <strong>te</strong> maken <strong>me</strong>t de taak<br />
die zij uitvoert, zo concludeerde Parkinson. Met<br />
drie eeuwen Britse overheidsstatistieken in de<br />
Is Nederland in<br />
bij de penose?<br />
HEEFT STRIJDEN TEGEN<br />
STALKING EFFECT?<br />
WAS KLM EEN GOEDE AANKOOP?<br />
Beslist. De fusie tussen Air werd geslo<strong>te</strong>n, maak<strong>te</strong> KLM<br />
France en KLM, zes jaar ge- verlies en was daardoor relatief<br />
hand berekende hij dat iedere nieuwe amb<strong>te</strong>naar<br />
binnen enkele jaren zorgt voor liefst acht andere<br />
nieuwe amb<strong>te</strong>naren. ‘Arbeid’, zo formuleerde<br />
hij zijn belangrijks<strong>te</strong> wet, ‘vult de capaci<strong>te</strong>it die<br />
leden, is fi nancieel en stra- goedkoop. In de jaren daarna<br />
beschikbaar is’.<br />
Niet bepaald. Na de belastingvlucht ontstaat nu ook een<br />
<strong>te</strong>gisch goed uitgepakt. Ze maak<strong>te</strong> de luchtvaartmaat-<br />
De politici die ach ien miljard euro moe<strong>te</strong>n bezui-<br />
‘penosevlucht’ naar de zuiderburen. Het lijkt erop dat<br />
heeft een s<strong>te</strong>rke in<strong>te</strong>rnationale schappij zoveel winst dat de<br />
nigen doen er goed aan het werk van Parkinson<br />
criminelen die in Nederland actief zijn hun werk<strong>te</strong>rrein<br />
speler opgeleverd die optimaal Fransen het aankoopbedrag al<br />
aandachtig <strong>te</strong> lezen. De Brit toont we<strong>te</strong>nschap-<br />
deels verleggen naar België. Dat komt omdat ze zich daar<br />
profi <strong>te</strong>ert van synergievoorde- in vier jaar <strong>te</strong>rugverdienden.”<br />
pelijk aan dat je zeven van de acht amb<strong>te</strong>naren op<br />
be<strong>te</strong>r kunnen ontplooien, zo blijkt uit een onderzoek van<br />
len op het gebied van vloot- Maar ook voor KLM is de fusie<br />
minis<strong>te</strong>ries kunt ontslaan zonder de slagkracht<br />
<strong>Tilburg</strong>se en Leuvense rechtswe<strong>te</strong>nschappers. Nederland is<br />
uitruil, onderhoud, verkoop een goede zet geweest, volgens<br />
van de overheid aan <strong>te</strong> tas<strong>te</strong>n. Ook concludeerde<br />
net iets minder in trek als ‘vestigingsplaats’ voor crimi-<br />
en marketing. En het bedrijf de <strong>Tilburg</strong>se hoogleraar. “De<br />
Parkinson na in<strong>te</strong>rnationaal onderzoek dat iedere<br />
nele activi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n, doordat het de<br />
blijkt be<strong>te</strong>r bestand <strong>te</strong>gen de luchtvaart maakt een crisis<br />
regering <strong>me</strong>t <strong>me</strong>er dan vijf minis<strong>te</strong>rs aan eff ec-<br />
afgelopen jaren werk heeft<br />
crisis in de luchtvaart dan zonder weerga door. Toch staat<br />
tivi<strong>te</strong>it inboet. Benoem je <strong>me</strong>er minis<strong>te</strong>rs, dan<br />
gemaakt van de bestrijding<br />
concurren<strong>te</strong>n Lufthansa en Air France-KLM er relatief<br />
gaan ze onderling een clubje <strong>me</strong>t vijf ‘belangrijke’<br />
van grensoverschrijdende<br />
British Airways. Dat consta- goed voor. Als KLM alleen was<br />
minis<strong>te</strong>rs vor<strong>me</strong>n, dat bui<strong>te</strong>n de vergaderingen<br />
criminali<strong>te</strong>it. Een goed<br />
<strong>te</strong>ert hoogleraar Niels Noor- gebleven, was er nu zeker <strong>me</strong>er<br />
beslissingen voorkookt. Alle andere minis<strong>te</strong>rs zit-<br />
voorbeeld daarvan is<br />
derhaven van de Universi<strong>te</strong>it paniek uitgebroken”, zegt<br />
<strong>te</strong>n er voor niets bij en hinderen slechts eff ectief<br />
de Wet Bibob. Daar- In fi lms trekken stalkers roddels verspreiden of<br />
van <strong>Tilburg</strong>. Terugkijkend<br />
is in<br />
Noorderhaven. De fusie bestuur.<br />
<strong>me</strong>e kan de overheid zich weinig aan van de po- zelfs iemand bedreigen.<br />
was de aankoop van KLM voor zijn ogen goed gemanaged,<br />
de ach<strong>te</strong>rgronden<br />
Air France een koopje, vindt<br />
Met we<strong>te</strong>nschap in de hand is bezuinigen de<br />
litie of een privé-de<strong>te</strong>ctive, In Nederland heeft een op<br />
wat blijkt uit het uitblijven van<br />
van een bedrijf of<br />
hij. “In het jaar dat de deal<br />
gemakkelijks<strong>te</strong> klus op aarde.<br />
maar in de ech<strong>te</strong> wereld de vijf vrouwen en een op<br />
arbeidsonrust.<br />
persoon natrek-<br />
doen ze dat wel degelijk. de zeven mannen ooit last<br />
ken, bij het gun- Vaak stopt het stalken gehad van een stalker. Toch<br />
nen van een op-<br />
al nadat een de<strong>te</strong>ctive de krijgt dit onderwerp weinig<br />
dracht, of voordat verplich<strong>te</strong> waarschuwings- aandacht en zit de politie er<br />
Philip Dröge is<br />
ze een vergunning brief heeft gestuurd. Dat niet echt bovenop. Terwijl<br />
hoofdredac<strong>te</strong>ur<br />
verleent of subsi- concludeert criminologe dat wel mag. Sinds 2000 is<br />
van de populairdie<br />
verstrekt. Op Suzan van der Aa, die in belaging (de juridische <strong>te</strong>rm<br />
we<strong>te</strong>nschappelijke<br />
zich hebben onze juni aan de UvT promo- voor stalking) wet<strong>te</strong>lijk<br />
si<strong>te</strong> www.faqt.nl<br />
zuiderburen ook wel veerde op stalking. Stalken stra aar. Van der Aa vindt<br />
en spreekt weke-<br />
voldoende bevoegdhe- kent verschillende vor<strong>me</strong>n: dat de politie veel sneller<br />
lijks een populairden<br />
om de criminali- iemand thuis of op het werk moet optreden. “Het kan al<br />
we<strong>te</strong>nschappelijke<strong>te</strong>it<br />
<strong>te</strong> bestrijden, maar hinderlijk lastig vallen, enorm helpen als de politie<br />
column uit op BNR<br />
die worden nog niet <strong>te</strong>n veelvuldig bellen, contact bij de belager langs gaat<br />
Nieuwsradio.<br />
volle benut.<br />
opne<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t andermans en hem op zijn hinderlijke<br />
vrienden of familieleden, gedrag aanspreekt.”<br />
30 3-2010 1-2010 31<br />
30 U VROEG?<br />
We<strong>te</strong>nschapsrubriek<br />
FOTO: JOE FOX/ANP<br />
FOTO: JOHN THYS/AFP PHOTO<br />
until inhoud ■<br />
UNDERSTANDING SOCIETY<br />
GEMISTE KANS FOTO:<br />
Wat een treurnis na de verloren WK-fi nale van Nena<strong>me</strong>s, en de aanna<strong>me</strong> dat de wereld niet vergaat mins<strong>te</strong> een keer wereldkampioen wordt in de koderland<br />
<strong>te</strong>gen Spanje! Niet alleen sommige spe- - wat voor sommigen moeilijk was voor <strong>te</strong> s<strong>te</strong>llen <strong>me</strong>nde 152 jaar. Kortom, maakt u zich niet ongelers,<br />
maar ook vele andere <strong>me</strong>delanders lie<strong>te</strong>n hun direct na hét verlies - en dat het wereldkampioenrust. Het gaat ooit gebeuren. Maar wacht niet <strong>te</strong><br />
tranen de vrije loop. Deze kans komt im<strong>me</strong>rs misschap voetbal ook in de toekomst om de vier jaar lang <strong>me</strong>t het vieren van deze heuglijke gebeur<strong>te</strong>schien<br />
nooit weer. Mis. Redeneer maar <strong>me</strong>t <strong>me</strong> plaatsvindt, is de kans 95 procent dat Nederland nis. Vier het bijvoorbeeld vanavond door het ne-<br />
<strong>me</strong>e. La<strong>te</strong>n we eerst uitgaan van het volgende vrij in ieder geval een keer wereldkampioen wordt, in <strong>me</strong>n van een extra biertje, wijntje, of in mijn geval,<br />
sombere scenario: Nederland kwalifi ceert zich de ko<strong>me</strong>nde 788 jaar. Joepie.<br />
een glaasje whisky.<br />
slechts in de hel van de toekomstige WK-eind- In een rooskleuriger scenario, waarbij we uitgaan<br />
toernooien. En bij deelna<strong>me</strong> (sa<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t 32 andere van een kans om <strong>te</strong> kwalifi ceren gelijk aan 0,75, en Marcel van Assen<br />
ploegen) hee Nederland slechts drie procent een kans om het toernooi <strong>te</strong> winnen gelijk aan tien Universitair docent Sociale We<strong>te</strong>nschappen<br />
kans om het toernooi <strong>te</strong> winnen. Onder deze aan- procent, is de kans 95 procent dat Nederland <strong>te</strong>n-<br />
32 BACKCOVER<br />
Neerlands hoop<br />
na de WK-finale<br />
BART MAHL /HH<br />
| 3-2010<br />
3
UvT in heT nieUws: "slim<strong>me</strong> parTner is beTer voor loopbaan ☒ haagse UvT soci<br />
economische facul<strong>te</strong>it reikt 15.000s<strong>te</strong> bul uit, uvt in he<br />
4 3-2010 |<br />
Serge van der Hooft<br />
…is ceo bij erotiekbedrijf<br />
bea<strong>te</strong> Uhse<br />
Hij tim<strong>me</strong>rt aan de weg bij de Duitse<br />
erotiekke<strong>te</strong>n Bea<strong>te</strong> Uhse: alumnus<br />
Serge van der Hooft (33). Maar hij heeft<br />
het niet gemakkelijk, want concurrentie<br />
via in<strong>te</strong>rnet is hard en zet de resulta<strong>te</strong>n<br />
onder druk.<br />
“Natuurlijk keken vrienden enigszins raar<br />
op toen ik – na mijn studie Bedrijfseconomie<br />
in <strong>Tilburg</strong> – als controller aan de slag<br />
ging bij Bea<strong>te</strong> Uhse. Een erotiekbedrijf!<br />
Bea<strong>te</strong> Uhse is ech<strong>te</strong>r een bedrijf als alle<br />
andere en sinds 1999 staan we zelfs<br />
geno<strong>te</strong>erd aan de beurs van Frankfurt.<br />
In 2008 werd ik benoemd tot chief<br />
operating officer. In die hoedanigheid<br />
werd ik toen <strong>me</strong>deverantwoordelijk voor<br />
de nieuwe koers van Bea<strong>te</strong> Uhse. Want<br />
de tijden zijn wel veranderd sinds 2001.<br />
Lag het accent indertijd nog vooral op<br />
de verkoop van erotische dvd’s aan een<br />
overwegend mannelijk publiek, inmiddels<br />
rich<strong>te</strong>n we ons <strong>me</strong>er en <strong>me</strong>er op<br />
vrouwen en s<strong>te</strong>llen. Dat doen we <strong>me</strong>t een<br />
breed assorti<strong>me</strong>nt dat je het bes<strong>te</strong> kunt<br />
scharen onder de brede noe<strong>me</strong>r ‘lifestyle’.<br />
Wat dat concreet inhoudt? Spannende<br />
gadgets, lingerie, badhanddoeken, massageolie…<br />
Alles wat je nodig hebt voor<br />
een gezellige avond is bij ons <strong>te</strong> koop,<br />
zowel in onze vernieuwde, luxe winkels<br />
als via de webshop. Waar de dvd-verkoop<br />
langzaam maar zeker instort<strong>te</strong> door het<br />
gro<strong>te</strong>, veelal gratis aanbod op in<strong>te</strong>rnet, is<br />
de omzet in lifestyleproduc<strong>te</strong>n de laats<strong>te</strong><br />
jaren ges<strong>te</strong>gen. Inmiddels ben ik CEO en<br />
heb ik tot taak om binnen twee jaar deze<br />
ombouw tot een succes <strong>te</strong> maken.”<br />
board connection 2010<br />
beStuurSleden<br />
<strong>te</strong>rug naar campuS<br />
Ben je in het verleden bestuurs-<br />
lid geweest van een alumni-,<br />
studie-, cultuur- en/of sportvereniging?<br />
Kom dan op za<strong>te</strong>rdag<br />
13 november <strong>te</strong>rug naar de<br />
campus. Op die dag organiseren<br />
het bureau Alumnirelaties en de<br />
verenigingen voor het eerst Back<br />
to Campus: Board Connection. Dat is<br />
een speciale bijeenkomst voor<br />
alle (oud)bestuursleden van deze<br />
verenigingen. Bestuursleden<br />
kunnen op die za<strong>te</strong>rdag opnieuw<br />
in contact ko<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t hun<br />
voormalige collega’s. Ook is er<br />
gelegenheid om ervaringen uit <strong>te</strong><br />
wisselen <strong>me</strong>t de huidige besturen<br />
van de 26 studie-, 10 cultuur-, 17<br />
alumni- en 19 sportverenigingen.<br />
Het programma van die dag biedt<br />
BAs vAn der schot<br />
voor elk wat wils. Prominen<strong>te</strong><br />
sprekers la<strong>te</strong>n hun licht schijnen<br />
over het thema Leiderschap. Maar<br />
er is ook uitgebreid gelegenheid<br />
om bij <strong>te</strong> pra<strong>te</strong>n en bij <strong>te</strong> zingen<br />
tijdens een heuse biercantus. Het<br />
doel van Board Connection is om<br />
de banden tussen alumni verder<br />
<strong>te</strong> vers<strong>te</strong>vigen. En het ziet ernaar<br />
uit dat dit gaat lukken. Meer dan<br />
honderd voormalige bestuursleden<br />
hebben een oproepkaart in de<br />
vorige Until ingezonden. Zij geven<br />
daarin onder <strong>me</strong>er aan dat ze<br />
hun oude bestuursgeno<strong>te</strong>n gaan<br />
aansporen om ook <strong>te</strong> ko<strong>me</strong>n. Wil<br />
jij dat voorbeeld volgen? Ga dan<br />
naar uvt.nl/boardconnection2010
until tickertape ■<br />
ëTeiT geopend ☒ UvT weTenschapper geefT anTwoord op vragen over geheim ☒<br />
t nieuws: afwijzing en uitsluiting maakt koopziek, juridisc<br />
ScHôonS<strong>te</strong> Stad van et laand FOTO:<br />
<strong>Tilburg</strong> lelijk? Fotograaf Dolph Cantrijn<br />
bewijst het <strong>te</strong>gendeel <strong>me</strong>t zijn fotoboek<br />
‘De schôons<strong>te</strong> stad van et laand’. In ruim<br />
twee jaar tijd wist alumnus Cantrijn de<br />
boek: het wetgevend oordeel<br />
Het parle<strong>me</strong>nt op de ScHop<br />
De twee ka<strong>me</strong>rs van ons par-<br />
le<strong>me</strong>ntaire huis zijn aan een<br />
grondige staatsrech<strong>te</strong>lijke renovatie<br />
toe. Dat bepleit hoogleraar<br />
rechtstheorie en retorica Willem<br />
Wit<strong>te</strong>veen in zijn boek Het wetgevend<br />
oordeel. In zijn ogen heeft de<br />
amb<strong>te</strong>lijke organisatie een veel <strong>te</strong><br />
dikke vinger in de pap bij het maken<br />
van nieuwe wet<strong>te</strong>n en regels.<br />
En vindt de burger zichzelf <strong>te</strong><br />
weinig <strong>te</strong>rug in de produc<strong>te</strong>n van<br />
het parle<strong>me</strong>nt. In zijn ogen is een<br />
situatie ontstaan waarbij de twee<br />
onderdelen van het parle<strong>me</strong>nt<br />
sa<strong>me</strong>n <strong>te</strong>kortschie<strong>te</strong>n. Dat komt<br />
dynamiek van <strong>Tilburg</strong> <strong>te</strong> vangen in 177<br />
kleurenfoto’s, waarop de <strong>me</strong>ns centraal<br />
staat en typisch <strong>Tilburg</strong>se feno<strong>me</strong>nen als<br />
de kermis en Schrobbelèr de revue pas-<br />
volgens het voormalige Eers<strong>te</strong><br />
Ka<strong>me</strong>rlid (PvdA) onder <strong>me</strong>er<br />
omdat de Tweede Ka<strong>me</strong>r overbelast<br />
is. Daar staat <strong>te</strong>genover dat<br />
de Eers<strong>te</strong> Ka<strong>me</strong>r juist <strong>te</strong> weinig <strong>te</strong><br />
doen heeft en <strong>te</strong>gelijk <strong>te</strong> weinig<br />
kan doen vanwege het ontbreken<br />
van de legitimatie. Wit<strong>te</strong>veen<br />
pleit daarom voor een nieuwe<br />
parle<strong>me</strong>ntaire organisatie. De<br />
Tweede Ka<strong>me</strong>r moet een Beleidska<strong>me</strong>r<br />
worden die voors<strong>te</strong>llen<br />
doet voor beleid. Terwijl de Eers<strong>te</strong><br />
Ka<strong>me</strong>r dient <strong>te</strong> veranderen in een<br />
Wetgevingska<strong>me</strong>r. Beide Ka<strong>me</strong>rs<br />
van honderd leden moe<strong>te</strong>n<br />
seren. Het fotoboek is voorzien van een<br />
voorwoord door stadsdich<strong>te</strong>r en collegaalumnus<br />
Frank van Pa<strong>me</strong>len.<br />
rechtstreeks door burgers<br />
worden gekozen. Door hun<br />
verschillende profiel gaan<br />
ze <strong>me</strong>t elkaar sa<strong>me</strong>nwerken<br />
en kunnen ze regering<br />
en amb<strong>te</strong>lijke macht be<strong>te</strong>r<br />
weerwerk bieden, verwacht<br />
Wit<strong>te</strong>veen. Het is hem bovendien<br />
een lief ding waard<br />
als het wetgevingsproces niet stopt<br />
zodra de wet is aangeno<strong>me</strong>n. De<br />
<strong>me</strong>nsen die na uitvoering <strong>me</strong>t de<br />
wet<strong>te</strong>n en regels <strong>te</strong> maken krijgen,<br />
moe<strong>te</strong>n (via de Wetgevingska<strong>me</strong>r)<br />
een dikkere vinger in de pap<br />
krijgen.<br />
| 3-2010<br />
DOLph CANTrIjN<br />
5
minisTer KlinK ☒ UvT weTenschapper geefT anTwoord op vragen over gehei<br />
juridisch onderzoek uvt scoort bes<strong>te</strong> in visitatieloosd<br />
Met zijn bedrijf Boxplosive ontwikkelde Robin<br />
Maijers (25) een innovatieve <strong>te</strong>chnologie voor e-coupons.<br />
Hier<strong>me</strong>e is een snelle verwerking van e-coupons<br />
aan de kassa mogelijk.<br />
Hoe is Boxplosive ontstaan?<br />
“Al van jongs af aan had ik de ambitie een eigen bedrijf <strong>te</strong><br />
star<strong>te</strong>n. Na Business Studies en de aanslui<strong>te</strong>nde mas<strong>te</strong>r<br />
Stra<strong>te</strong>gic Manage<strong>me</strong>nt kroop het bloed waar het niet<br />
gaan kon. Toen heb ik, sa<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t mijn tweelingbroer<br />
paul, Boxplosive opgezet: een online onderneming voor<br />
promotie en marketing. In februari 2010 zijn we live<br />
gegaan <strong>me</strong>t de si<strong>te</strong> Boxplosive.nl, waarop je de scherps<strong>te</strong><br />
kortingen en kortingscodes van verschillende nationale<br />
en in<strong>te</strong>rnationale webshops kunt vinden. Ui<strong>te</strong>indelijk<br />
zullen de online kortingen en kortingscodes worden<br />
vervangen door printbare e-coupons, die de klant kan<br />
inleveren in de winkel.”<br />
Bestaat Boxplosive over tien jaar nog s<strong>te</strong>eds?<br />
“Dat denk ik wel. Onze ambitie voor de kor<strong>te</strong> <strong>te</strong>rmijn is<br />
een doorbraak <strong>te</strong> bewerks<strong>te</strong>lligen <strong>me</strong>t de printbare<br />
e-coupons, en de ko<strong>me</strong>nde jaren willen we de markt<br />
blijven verrassen <strong>me</strong>t innovatieve variaties hierop.<br />
Voorlopig blijft de retailwereld mijn belangrijks<strong>te</strong> focus:<br />
paul en ik hebben altijd veel gewerkt in de supermarkt.<br />
het is fantastisch om nu <strong>me</strong>t Boxplosive op deze markt<br />
actief <strong>te</strong> zijn. Inmiddels zijn er al zes collega’s <strong>me</strong>t wie we<br />
de Boxplosive-droom delen.”<br />
6 3-2010 |<br />
Meer acadeMici<br />
voor de klas<br />
Het aantal universitair geschool-<br />
de docen<strong>te</strong>n in het voortgezet<br />
onderwijs is gering, <strong>me</strong>t na<strong>me</strong><br />
in Noord-Brabant. Tegelijkertijd<br />
groeit de in<strong>te</strong>resse onder studen<strong>te</strong>n<br />
voor het leraarsvak al<br />
een tijdje. Voor de UvT reden om<br />
volgend najaar <strong>te</strong> star<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t<br />
een academische lerarenopleiding.<br />
In sa<strong>me</strong>nwerking <strong>me</strong>t Ons<br />
Middelbaar Onderwijs (OMO), de<br />
vereniging van een groot aantal<br />
scholen voor voortgezet onderwijs<br />
in Noord-Brabant, gaat in<br />
sep<strong>te</strong>mber 2011 de Universitaire<br />
Lerarenopleiding <strong>Tilburg</strong> (ULT)<br />
van start. Met deze eenjarige<br />
opleiding willen de UvT en OMO<br />
een kwali<strong>te</strong>itsimpuls geven aan<br />
het voortgezet onderwijs, ver<strong>te</strong>lt<br />
<strong>me</strong>dewerker onderwijsontwikkeling<br />
Angela Driessen. “Studen<strong>te</strong>n<br />
worden opgeleid tot eers<strong>te</strong>graads<br />
docen<strong>te</strong>n in de vakken economie,<br />
wiskunde, manage<strong>me</strong>nt en<br />
organisatie, maatschappijleer,<br />
filosofie, Nederlands en levensbeschouwing.<br />
De opleiding geeft<br />
studen<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t een universitaire<br />
mas<strong>te</strong>r de didactische en pedagogische<br />
basis om les <strong>te</strong> geven op<br />
alle niveaus van het voortgezet<br />
onderwijs.” ULT onderscheidt<br />
zich volgens Driessen van andere<br />
lerarenopleidingen door de relatief<br />
s<strong>te</strong>rke nadruk op onderzoeksvaardigheden.<br />
De verwachting is<br />
dat <strong>me</strong>t na<strong>me</strong> <strong>Tilburg</strong>se studen<strong>te</strong>n<br />
geïn<strong>te</strong>resseerd zullen zijn in<br />
de nieuwe opleiding. “Maar ook<br />
studen<strong>te</strong>n van elders zijn zeker<br />
welkom.”<br />
Meer we<strong>te</strong>n? Kijk op<br />
uvt.nl/lerarenopleiding<br />
{<br />
“Als je alleen maar de bes<strong>te</strong> paar<br />
}<br />
procent uit de studen<strong>te</strong>npopulatie<br />
binnen wilt hebben, kun je geen<br />
s<strong>te</strong>rke groeistra<strong>te</strong>gie han<strong>te</strong>ren.”<br />
collegevoorzit<strong>te</strong>r hein van oorschot legt tijdens<br />
de opening van het academisch Jaar uit waarom hij<br />
kwali<strong>te</strong>it belangrijker vindt dan marktaandeel.<br />
FOTO: GErLO BEErNINk
→<br />
GevoeliGe<br />
ma<strong>te</strong>rie<br />
VAKAntieKWAlen<br />
Mijn mo<strong>me</strong>nts of fa<strong>me</strong> beleef ik altijd<br />
in de zo<strong>me</strong>r. Geduldig geef ik dan<br />
antwoord op vragen van journalis<strong>te</strong>n<br />
over vakantiestress en heimwee. Deze<br />
thema’s, waarnaar ik in het verleden<br />
onderzoek heb gedaan, zijn in komkom<strong>me</strong>rtijd<br />
dankbare onderwerpen<br />
voor bladvulling. Vaak zijn die vragen<br />
van journalis<strong>te</strong>n routineus. Maar af<br />
en toe zijn er creatievelingen bij die<br />
zelf een feno<strong>me</strong>en bedenken en mij<br />
als ‘expert’ voor hun karretje willen<br />
spannen. Zo introduceerde enkele<br />
jaren geleden iemand het Willem<br />
Ruis-syndroom, genoemd naar de gevierde<br />
<strong>te</strong>levisiemaker die tijdens zijn<br />
vakantie aan een hartaanval overleed.<br />
De gedach<strong>te</strong> erach<strong>te</strong>r is dat op vakantie<br />
gaan een mogelijke risicofactor<br />
is voor een hartinfarct. Een fabeltje.<br />
Als we vier procent van onze tijd op<br />
vakantie zijn en er per jaar ongeveer<br />
28.000 hartinfarc<strong>te</strong>n voorko<strong>me</strong>n, dan<br />
mag <strong>me</strong>n verwach<strong>te</strong>n dat zo ongeveer<br />
1000–1100 infarc<strong>te</strong>n tijdens de vakantie<br />
plaatsvinden. Zo heel bijzonder<br />
is het dus niet. Niet<strong>te</strong>min duikt dit<br />
onzinnige, niet-bestaande, syndroom<br />
in de <strong>me</strong>dia <strong>me</strong>t enige regelmaat op.<br />
Van iets recen<strong>te</strong>re datum is de vasts<strong>te</strong>lling<br />
(zo niet het ‘feit’) dat vakantie<br />
ook tot echtscheiding leidt! Waar is<br />
dat op gebaseerd? Ja, bel een advocaat<br />
die elke week pakweg drie tot vijf<br />
scheidingsaanvragen verwerkt. Na<br />
zijn eigen vakantie van drie weken zou<br />
hij plotseling kunnen worden geconfron<strong>te</strong>erd<br />
<strong>me</strong>t wel vijftien aanvragen.<br />
Hoewel dit is wat de advocaat zo ongeveer<br />
mag verwach<strong>te</strong>n, kan het voor de<br />
betrokkene wellicht lijken of de vakantie<br />
leidt tot <strong>me</strong>er scheidingen. Als het<br />
al zo is dat het aantal echtscheidingen<br />
na vakanties hoger ligt, dan zijn daar<br />
voor de hand liggende verklaringen<br />
voor <strong>te</strong> vinden. Bijvoorbeeld: s<strong>te</strong>llen<br />
die in goed overleg beslui<strong>te</strong>n om hun<br />
relatie <strong>te</strong> beëindigen, doen dat bij<br />
voorkeur in de vakantie. Dan hebben<br />
ze <strong>me</strong>er tijd om alles (zeker voor de<br />
kinderen) goed <strong>te</strong> regelen. En ui<strong>te</strong>raard<br />
zal het ook voorko<strong>me</strong>n dat paren<br />
waartussen het niet bo<strong>te</strong>rt nog één<br />
vakantie sa<strong>me</strong>n plannen als ultie<strong>me</strong><br />
<strong>te</strong>st. Om daarna <strong>te</strong> beslui<strong>te</strong>n om er<br />
maar <strong>me</strong>e <strong>te</strong> stoppen. Maar dat vakanties<br />
een belangrijke oorzaak zijn van<br />
echtscheidingen, dat is wel heel erg<br />
bezijden de waarheid.<br />
Overigens doet ook het omgekeerde<br />
zich voor: ‘vakantiekwalen’ die wel<br />
bestaan, maar niet serieus worden<br />
column Ad Vingerhoets ■<br />
geno<strong>me</strong>n. Heimwee is daarvan een<br />
mooi voorbeeld. Er zijn behoorlijk wat<br />
<strong>me</strong>nsen – niet alleen kinderen – die<br />
er last van hebben. Carrières worden<br />
er door geschaad, het leidt tot allerlei<br />
spanningen <strong>me</strong>t partners. Maar offici -<br />
eel bestaat het niet volgens de psychiatrie.<br />
Hoe dat kan? In de Verenigde<br />
Sta<strong>te</strong>n wordt het ontkend. Heimwee<br />
is iets voor kinderen. Als volwassenen<br />
het hebben dan is het aans<strong>te</strong>llerij. In<br />
Europa wist <strong>me</strong>n wel be<strong>te</strong>r; op ons continent<br />
is er altijd veel <strong>me</strong>er aandacht<br />
voor geweest. Totdat het A<strong>me</strong>rikaanse<br />
psychiatrische diagnosesys<strong>te</strong>em ook<br />
hier ging domineren. Gevolg daarvan<br />
is dat we er eigenlijk geen raad <strong>me</strong>e<br />
we<strong>te</strong>n. Misschien dat het over een tijd<br />
wel als een geheel eigen syndroom<br />
wordt erkend. Wat zou helpen, is als<br />
de farmaceutische industrie <strong>me</strong>t een<br />
middel <strong>te</strong>gen heimwee komt. Dan is<br />
het belangrijk dat heel veel <strong>me</strong>nsen er<br />
erg veel last van hebben. ■<br />
Ad Vingerhoets, hoogleraar emoties en<br />
welbevinden UvT<br />
foto: erik van de Burgt<br />
| 3-2010<br />
7
8 3-2010 |
Met<br />
kriMp<br />
de<br />
crisis<br />
<strong>te</strong> lijf“Deze<br />
until hoofdverhaal ■<br />
Bestrijding economische malaise heeft haken en ogen<br />
Via forse bezuinigingen betalen<br />
burgers straks het gelag van de<br />
financiële crisis. Analist Kees<br />
de Kort vraagt zich hardop af of<br />
politici <strong>me</strong>t stimuleringsplannen en<br />
bezuinigingen het juis<strong>te</strong> antwoord<br />
geven op de ‘schuldencrisis’. Maar<br />
volgens PvdA-politica Attje Kuiken<br />
zit er voorlopig niets anders op dan<br />
de schulden eerlijk <strong>te</strong> verdelen.<br />
Hoogleraar Lans Bovenberg<br />
pleit voor moed om grondig <strong>te</strong><br />
hervor<strong>me</strong>n.<br />
<strong>te</strong>kst: Willem van leeuWen<br />
crisis is geen gewone crisis”, waarschuwt<br />
econoom en UvT-alumnus Kees de Kort. Volgens de<br />
columnist bij BNR en analist van AFS Capital Manage<strong>me</strong>nt<br />
zit<strong>te</strong>n we middenin een ech<strong>te</strong> schuldencrisis.<br />
Een herfinancieringcrisis, eigenlijk. En dat vereist<br />
een heel andere aanpak dan eerdere crises. Volgens<br />
De Kort is de huidige crisis het gevolg van s<strong>te</strong>eds <strong>me</strong>er<br />
lenen: “De afgelopen decennia zijn we ontzet<strong>te</strong>nd rijk<br />
geworden <strong>me</strong>t geld dat we niet hebben verdiend maar<br />
geleend. In de hele wereld is de kredietverlening,<br />
en dus de uitstaande schuld, explosief gegroeid. Dit<br />
gebeurde tussen 1983 tot 2007. We zijn toen s<strong>te</strong>eds<br />
<strong>me</strong>er geld gaan lenen <strong>te</strong>gen s<strong>te</strong>eds prettiger voorwaarden.<br />
Pas na de kredietcrisis kregen we eindelijk<br />
wat <strong>me</strong>er risicobesef. We gingen minder lenen <strong>te</strong>gen<br />
andere voorwaarden. Nu zijn we qua kredietverlening<br />
<strong>te</strong>rug naar min of <strong>me</strong>er normale waarden, maar dat<br />
heeft consequenties voor de welvaart. Die staat onder<br />
druk.”<br />
Kortom: we hebben volgens De Kort lange tijd schuld<br />
opgebouwd en de rekening voor ons uit geschoven.<br />
En die rekening moe<strong>te</strong>n we nu betalen, als we niet<br />
nog verder in de proble<strong>me</strong>n willen ko<strong>me</strong>n. Hoe kon<br />
het zo enorm uit de hand lopen? De Kort roept het al<br />
jaren, zegt hij: “De toezichthouders hebben gefaald.<br />
Wellink heeft wel een aantal keren gewaarschuwd.<br />
De welvaart nam toe, de huizenprijzen s<strong>te</strong>gen, de<br />
consumptie groeide. Een A<strong>me</strong>rikaans centrale ban-<br />
Foto: DimitaR DilkoFF/ aFP PHoto<br />
| 3-2010 9
kiersuitdrukking is, ‘Als het <strong>te</strong> gezellig wordt moet<br />
je de tap dichtdoen’. Maar de werkelijkheid is dat er<br />
overal juist vaatjes bier zijn bijgezet.” De waarschuwende<br />
vinger, hij is er geweest, maar hij is massaal<br />
genegeerd volgens De Kort: “In 2004 heeft econoom<br />
William Whi<strong>te</strong> al gewaarschuwd voor het uit de<br />
hand lopen van de kredietverlening. Maar zijn<br />
advies werd onder de mat geveegd, omdat iedereen<br />
wilde <strong>me</strong>eprofi<strong>te</strong>ren. Ook het advies van Wellink<br />
is genegeerd en hij heeft dat gewoon gepikt. Dat is<br />
laakbaar.”<br />
→→ scHulD<br />
Attje Kuiken, Tweede Ka<strong>me</strong>rlid voor de PvdA, legt<br />
de schuld van de crisis in de eers<strong>te</strong> plaats bij de<br />
<strong>me</strong>nsen die het geld beheren en maken: de banken<br />
en de speculan<strong>te</strong>n. “Mensen op straat vragen<br />
zich af waarom de gewone man moet betalen voor<br />
de rotzooi die anderen hebben gemaakt”, zegt<br />
de alumna. “Ze hebben gelijk, alleen gaat onze<br />
economie er helemaal aan en kun je niet eens <strong>me</strong>er<br />
pinnen als je banken rücksichtslos zou la<strong>te</strong>n omvallen.<br />
Waar is straks het pensioen van <strong>me</strong>nsen als je<br />
de gro<strong>te</strong> beleggers alleen laat bloeden? We zit<strong>te</strong>n er<br />
<strong>me</strong>t zijn allen in en we zullen het sa<strong>me</strong>n moe<strong>te</strong>n oplossen.<br />
En eerlijk is eerlijk, we hebben ook allemaal<br />
schuld: de wereldhandel, de politiek en ook de burgers.<br />
We wilden zoveel mogelijk kunnen lenen. We<br />
wilden die aflossingsvrije tophypotheken graag. Tegelijkertijd<br />
is het ons ook <strong>te</strong> gemakkelijk gemaakt;<br />
het toezicht heeft gefaald. Als deze crisis iets heeft<br />
aangetoond, dan is het dat vrije mark<strong>te</strong>n alleen<br />
goed functioneren als er hele duidelijke spelregels<br />
en kaders zijn. De positie van banken is bijzonder:<br />
<strong>me</strong>nsen zijn ervan afhankelijk, net als van de zorg.<br />
Wij plei<strong>te</strong>n voor een veel strenger Europees toezicht<br />
op de financiële mark<strong>te</strong>n.”<br />
De eers<strong>te</strong> verantwoordelijken voor het economisch<br />
<strong>te</strong>gentij zullen niet bui<strong>te</strong>n schot blijven als het aan<br />
de PvdA ligt, zegt Kuiken: “In de Voorjaarsnota hebben<br />
wij al gepleit voor een bankenheffing. Verder<br />
10 3-2010 |<br />
Kees de Kort, alumnus<br />
en columnist BNR:<br />
‘De discussie moet allereerst dus<br />
zijn: hoeveel welvaart gaan we<br />
inleveren en hoe de pijn <strong>te</strong> verdelen?<br />
Maar de bankiers, de politiek, ze<br />
hebben geen zin in die bit<strong>te</strong>re pil.’<br />
zijn we voor een belastingtarief van zestig procent<br />
en een verlaging van de arbeidskos<strong>te</strong>n. Ook moet de<br />
bonussencultuur verder worden ingeperkt. Uitgangspunt<br />
moet s<strong>te</strong>eds zijn dat die eerlijk worden<br />
verdeeld. Die mogen dus niet alleen afgewen<strong>te</strong>ld<br />
worden op de <strong>me</strong>nsen <strong>me</strong>t de laags<strong>te</strong> inko<strong>me</strong>ns door<br />
alleen <strong>te</strong> snijden in de sociale zekerheid en zorg.”<br />
→→ Bo<strong>me</strong>n→in→de→he<strong>me</strong>l<br />
“We hebben een economische crisis, maar er is veel<br />
<strong>me</strong>er aan de hand”, zegt Lans Bovenberg, hoogleraar<br />
Economie en Bedrijfswe<strong>te</strong>nschappen aan de<br />
Universi<strong>te</strong>it van <strong>Tilburg</strong>. Economie gaat im<strong>me</strong>rs<br />
niet alleen over geld, de stand van de economie<br />
zegt ook iets over de cultuur van een maatschappij.<br />
Hij spreekt liever van een morele vertrouwenscrisis:<br />
“Banken geven minder krediet, lees: minder<br />
vertrouwen aan elkaar en aan bedrijven. Maar het<br />
gebrek aan vertrouwen beperkt zich niet tot de economie.<br />
De hele wes<strong>te</strong>rse cultuur beleeft een crisis.<br />
En paradoxaal genoeg vindt de vertrouwenscrisis<br />
zijn oorsprong in <strong>te</strong> veel vertrouwen. Er waren <strong>te</strong><br />
hoge, haast utopische verwachtingen over wat de
<strong>me</strong>ns vermag. Geloof in <strong>te</strong> gro<strong>te</strong> belof<strong>te</strong>n resul<strong>te</strong>ert<br />
ui<strong>te</strong>indelijk in wantrouwen en cynis<strong>me</strong>. Het zaad<br />
voor recessies wordt altijd gezaaid in overspannen<br />
tijden van hoogconjunctuur als <strong>me</strong>nsen in hun<br />
overmoed risico’s onderschat<strong>te</strong>n en <strong>te</strong> veel lenen en<br />
inves<strong>te</strong>ren. Deze financiële crisis is <strong>me</strong>de veroorzaakt<br />
omdat we dach<strong>te</strong>n dat de bo<strong>me</strong>n tot in de<br />
he<strong>me</strong>l zouden groeien.”<br />
Het is geen toeval, zegt Bovenberg dat we naast de<br />
financiële crisis ook kampen <strong>me</strong>t gro<strong>te</strong> vraagstukken<br />
rond ons milieu: “Ook ecologische grenzen werden<br />
in de aanloop tot de kredietcrisis genegeerd. De<br />
schaars<strong>te</strong> aan energie en grondstoffen vergroot<strong>te</strong><br />
in de afgelopen periode van economische hausse<br />
de scheefgroei en de onevenwichtigheden. Verder<br />
beleven we de crisis van de ego-economie. Door<br />
vooral oog <strong>te</strong> hebben voor de kor<strong>te</strong> <strong>te</strong>rmijn slaat<br />
de hebzucht toe: proberen zelf be<strong>te</strong>r <strong>te</strong> worden <strong>te</strong>n<br />
kos<strong>te</strong> van anderen. We leven in een cultuur waarin<br />
het individuele geluk wordt losgekoppeld van het<br />
welzijn van de ander en waarin we snel oordelen<br />
over anderen. Dat kunnen we niet volhouden.”<br />
Bovenberg pleit voor bezinning: “Ten eers<strong>te</strong> moe<strong>te</strong>n<br />
we bij onszelf <strong>te</strong> rade gaan, <strong>te</strong> beginnen <strong>me</strong>t de eli<strong>te</strong><br />
die zich dagelijks bezighoudt <strong>me</strong>t de economische<br />
structuur van onze sa<strong>me</strong>nleving. Dan gaat het dus<br />
ook om mijn eigen beroepsgroep: econo<strong>me</strong>n. Maar<br />
ook de financiële sector, de politiek, de sociale partners,<br />
de toezichthouders, de pensioenfondsen en<br />
de <strong>me</strong>dia die van alles verslag doen; we waren er in<br />
de aanloop tot de kredietcrisis allemaal bij en toch<br />
heeft de crisis zich voltrokken. En ook de burger<br />
Foto: valeRie kuYPeRs/ anP<br />
until hoofdverhaal ■<br />
moet zich wat minder rijk willen rekenen. La<strong>te</strong>n we<br />
in alle eerlijkheid nagaan wat we <strong>me</strong>t de wijsheid<br />
ach<strong>te</strong>raf be<strong>te</strong>r hadden kunnen doen en wat dat<br />
be<strong>te</strong>kent voor ons handelen in de toekomst.”<br />
→→ AAnpAk<br />
De gro<strong>te</strong> vraag is nu: wat is de juis<strong>te</strong> aanpak? Dat<br />
is een politieke kwestie. Over de wijze waarop de<br />
schuldencrisis tot nog toe is aangepakt, is Kees de<br />
Kort niet positief: “De A<strong>me</strong>rikanen kiezen altijd<br />
het Keynesiaanse recept: de overheid zorgt <strong>me</strong>t een<br />
bes<strong>te</strong>dingsplan dat de bes<strong>te</strong>dingen van de burgers<br />
toene<strong>me</strong>n. Als de economie maar op gang komt,<br />
dan zien we daarna wel weer verder. Verschillende<br />
Europese landen hebben de VS hierin gevolgd.”<br />
De Kort vindt het fout dat een crisis die ui<strong>te</strong>indelijk<br />
door schulden is veroorzaakt, <strong>me</strong>t het maken van<br />
nog <strong>me</strong>er schulden is bestreden. Het lijkt erop dat,<br />
in ieder geval bui<strong>te</strong>n A<strong>me</strong>rika, het besef langzaam<br />
begint door <strong>te</strong> dringen dat nog <strong>me</strong>er schulden<br />
maken niet eeuwig kan doorgaan. “Na de nijpende<br />
proble<strong>me</strong>n in Dubai en Griekenland, is er snel <strong>me</strong>er<br />
besef geko<strong>me</strong>n van de enor<strong>me</strong> schuldenposities die<br />
in talloze landen zijn opgebouwd. En nu zie je in<br />
alle eurolanden en in het Verenigd Koninkrijk de<br />
drang om fors <strong>te</strong> gaan bezuinigen.” Maar ook bezuinigen<br />
is volgens De Kort niet de oplossing. “Want<br />
<strong>me</strong>t schulden kun je het best omgaan door <strong>te</strong> zorgen<br />
dat de werkgelegenheid groeit, dat er veel inko<strong>me</strong>n<br />
wordt gegenereerd, zodat die schulden kunnen worden<br />
betaald. Bezuinigen zorgt voor krimp.”<br />
Als bezuinigen noch potver<strong>te</strong>ren de oplossing is,<br />
wat dan wel? “We moe<strong>te</strong>n accep<strong>te</strong>ren dat we veel <strong>te</strong><br />
veel schulden hebben, dat we moe<strong>te</strong>n herstructureren,<br />
dat we schulden afschrijven, verliezen ne<strong>me</strong>n -<br />
Lans Bovenberg,<br />
hoogleraar economie UvT :<br />
‘Het enige zinnige al<strong>te</strong>rnatief in de<br />
risicovolle wereld waarin we leven,<br />
is een garantie op solidari<strong>te</strong>it: op het<br />
eerlijk delen in voor- en <strong>te</strong>genspoed’<br />
en dat is niet leuk, want wie moet dat betalen?” De<br />
discussie moet allereerst dus zijn: hoeveel welvaart<br />
gaan we inleveren en hoe de pijn <strong>te</strong> verdelen?” Het<br />
klinkt reëel en niet al <strong>te</strong> moeilijk, maar zo is het<br />
niet, zegt De Kort: “De bankiers, de politiek, ze hebben<br />
geen zin in die bit<strong>te</strong>re pil. Ze suggereren dat de<br />
bestaande status quo gehandhaafd kan blijven, onder<br />
<strong>me</strong>er door enorm <strong>te</strong> bezuinigen. Maar particuliere<br />
verliezen moe<strong>te</strong>n particulier worden geno<strong>me</strong>n,<br />
door de banken, de pensioenfondsen, zíj hebben de<br />
dom<strong>me</strong> dingen gedaan. Het geeft geen pas om alle<br />
verliezen af <strong>te</strong> wen<strong>te</strong>len op de belastingbetalers.”<br />
Doordat ze het verhaal niet willen ver<strong>te</strong>llen dat de<br />
pensioenen niet zeker zijn en de huizenmarkt gaat<br />
dalen, ondermijnen politici volgens De Kort het<br />
vertrouwen in de economie nog verder.<br />
| 3-2010<br />
11<br />
→
Foto: louisa Gouliamaki/ aFP PHoto<br />
12 3-2010 |<br />
→→ Bezuinigen→<strong>me</strong>t→Beleid<br />
Over de wijze waarop de bezuinigingen moe<strong>te</strong>n<br />
worden doorgevoerd, zegt Kuiken: “Het is logisch<br />
dat een overheid in een recessie probeert om de<br />
economie door middel van inves<strong>te</strong>ringen draaiend<br />
<strong>te</strong> houden en <strong>me</strong>nsen aan het werk <strong>te</strong> houden. We<br />
hebben ech<strong>te</strong>r ook de verantwoordelijkheid om overheidsfinanciën<br />
gezond <strong>te</strong> maken. Dat vraagt s<strong>te</strong>vige<br />
maatregelen. We moe<strong>te</strong>n voorko<strong>me</strong>n dat de broze<br />
economie omver wordt geknald. Met beleid bezuinigen<br />
dus en daarnaast ook hervor<strong>me</strong>n. Wij denken<br />
aan verhoging van de AOW-leeftijd, het hervor<strong>me</strong>n<br />
van de woningmarkt, het aanpakken van het sociale<br />
leens<strong>te</strong>lsel, <strong>me</strong>er efficiency in zorg en sociale<br />
zekerheid.”<br />
Bovenberg: “We zullen het bankwezen moe<strong>te</strong>n verlossen<br />
van slech<strong>te</strong> leningen. De daar<strong>me</strong>e gepaard<br />
gaande stijging van de overheidsschuld is ui<strong>te</strong>indelijk<br />
minder kostbaar dan een langdurige recessie<br />
als gevolg van een ziek financieel sys<strong>te</strong>em. En la<strong>te</strong>n<br />
we die groeiende overheidsschuld eerlijk verdelen.<br />
Dat geldt ook voor de maatregelen die nodig zijn om<br />
het structurele financierings<strong>te</strong>kort van de overheid<br />
<strong>te</strong> verminderen. Als we nu daarover maatschappelijke<br />
overeens<strong>te</strong>mming bereiken, vergroot dat het<br />
vertrouwen in de overheid en daar<strong>me</strong>e ui<strong>te</strong>indelijk<br />
ook in elkaar. De overheid belooft dan na<strong>me</strong>lijk niet<br />
<strong>me</strong>er dan ze kan waarmaken. Koopkrachtgaranties<br />
zijn in deze tijd alleen <strong>te</strong> geven <strong>te</strong>n kos<strong>te</strong> van anderen.<br />
Het enige zinnige al<strong>te</strong>rnatief in de risicovolle<br />
wereld waarin we leven is een garantie op solidari<strong>te</strong>it:<br />
op het eerlijk delen in voor- en <strong>te</strong>genspoed.”<br />
→→ SociAle→coheSie<br />
Bezuinigen is noodzakelijk zegt Bovenberg, maar<br />
we hoeven het niet <strong>te</strong> zien als een <strong>te</strong>ruggang, wanneer<br />
we bereid zijn de lange <strong>te</strong>rmijn in de ga<strong>te</strong>n<br />
houden: “Ik ben voor s<strong>te</strong>vige bezuinigingen <strong>me</strong>t<br />
betrekking tot de hypotheekren<strong>te</strong>aftrek, maar ook<br />
in de pensioensfeer. De pensioenleeftijd moet fors<br />
Alumna Attje Kuiken,<br />
Tweede Ka<strong>me</strong>r PvdA:<br />
‘Als deze crisis iets heeft<br />
aangetoond, dan is het dat vrije<br />
mark<strong>te</strong>n alleen goed functioneren<br />
als er hele duidelijke spelregels en<br />
kaders zijn’<br />
omhoog, <strong>te</strong>gelijkertijd moet er geïnves<strong>te</strong>erd worden<br />
in werk, zorg en onderwijs. De vergrijzing biedt<br />
ons een enor<strong>me</strong> kans om <strong>me</strong>nsen langer betrokken<br />
<strong>te</strong> houden. Arbeid wordt schaars. Dat be<strong>te</strong>kent dat<br />
<strong>me</strong>nsen langer hun talen<strong>te</strong>n waardevol kunnen<br />
inzet<strong>te</strong>n. Iedereen, ook <strong>me</strong>nsen <strong>me</strong>t een beperking<br />
of <strong>me</strong>nsen op leeftijd, zal straks, langer dan nu het<br />
geval is een waardevolle bijdrage leveren. Dat komt<br />
de sociale cohesie alleen maar <strong>te</strong>n goede.”<br />
Volgens Bovenberg staan we op een tweesprong.<br />
“We kunnen hierin blijven hangen, maar we<br />
kunnen ook kiezen voor het hers<strong>te</strong>l van vertrouwen.<br />
Geen restauratie van oude wegen, maar de<br />
moed om nieuwe wegen in <strong>te</strong> slaan. Dit vraagt om<br />
een minder naïeve visie op de maakbaarheid van<br />
de sa<strong>me</strong>nleving en de markt en de overheid als<br />
leveranciers van levensgeluk. Het vraagt vooral<br />
een realistischer <strong>me</strong>nsbeeld. Daarbij is de crux dat<br />
we leren omgaan <strong>me</strong>t onze feilbaarheid in zowel<br />
cognitief als moreel opzicht en de daar<strong>me</strong>e gepaard<br />
gaande risico’s op <strong>te</strong>genslagen en pijn.” ■
→<br />
rec<br />
De <strong>te</strong>rm human enhance<strong>me</strong>nt staat voor<br />
een nieuwe ca<strong>te</strong>gorie <strong>me</strong>dische behandelingen.<br />
Het gaat om ingrepen<br />
die er niet op zijn gericht de normale<br />
gezondheid <strong>te</strong> hers<strong>te</strong>llen, maar om<br />
<strong>me</strong>nsen in fysiek of psychisch opzicht<br />
juist een stapje verder <strong>te</strong> krijgen. Doel<br />
is om ons als het ware <strong>te</strong> verbe<strong>te</strong>ren tot<br />
boven het normale wat ons als <strong>me</strong>ns<br />
van nature is <strong>me</strong>egegeven. Dat kan<br />
<strong>me</strong>t behulp van genetische manipulatie<br />
(bio<strong>te</strong>chnologie) of via het beïnvloeden,<br />
sturen en zelfs verbe<strong>te</strong>ren van<br />
hersenactivi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n (neuro<strong>te</strong>chnologieën).<br />
Het klinkt als science fiction,<br />
maar geavanceerde neuro<strong>te</strong>chnologieen<br />
worden daadwerkelijk al toegepast<br />
om neurologische en psychiatrische<br />
ziek<strong>te</strong>s <strong>te</strong> behandelen. Sommige hiervan<br />
blijken ook een positief effect <strong>te</strong><br />
hebben op het cognitieve functioneren<br />
van gezonde <strong>me</strong>nsen.<br />
Mijn TILT-collega’s Vedder en Klaming<br />
schreven onlangs in het A<strong>me</strong>rikaanse<br />
tijdschrift AJOB Neuroscience het artikel<br />
Human enhance<strong>me</strong>nt for the common good.<br />
Daarin bekijken ze de mogelijkheid<br />
om <strong>me</strong>t zogenoemde Transcraniale<br />
Magnetische Stimulering (TMS) de<br />
herinnering van ooggetuigen <strong>te</strong> verbe<strong>te</strong>ren.<br />
Bij deze <strong>te</strong>chniek wordt <strong>me</strong>t<br />
behulp van een elektromagnetische<br />
spoel de activi<strong>te</strong>it in bepaalde hersendelen<br />
gestimuleerd. Mijn collega’s<br />
bespreken ui<strong>te</strong>enlopende argu<strong>me</strong>n<strong>te</strong>n<br />
voor en <strong>te</strong>gen het gebruik van TMS bij<br />
ooggetuigen. En ze concluderen ui<strong>te</strong>indelijk<br />
dat van de <strong>te</strong>genargu<strong>me</strong>n<strong>te</strong>n<br />
alleen die over autonomie en privacy<br />
van de betrokken getuigen overeind<br />
blijven staan. Deze wegen in hun ogen<br />
zeer zwaar, maar vor<strong>me</strong>n geen doorslaggevende<br />
redenen om af <strong>te</strong> zien van<br />
TMS. Voorwaarde is wel dat er enkele<br />
belangrijke flankerende maatregelen<br />
worden getroffen om de grondrech<strong>te</strong>n<br />
van de getuigen veilig <strong>te</strong> s<strong>te</strong>llen. Deze<br />
zullen betrekking moe<strong>te</strong>n hebben op<br />
de vrijwilligheid van de getuigen en<br />
op situaties waarin de ene getuige wel<br />
en de andere niet bereid is om TMS bij<br />
verhoor <strong>te</strong> ondergaan. Kortom: geen<br />
rood licht voor deze ontwikkeling.<br />
Nadenken en discussiëren over de<br />
voors en <strong>te</strong>gens van dergelijke <strong>te</strong>chnologieën,<br />
is niet alleen iets voor we<strong>te</strong>nschappers.<br />
Want het ziet ernaar uit<br />
dat voor breinverbe<strong>te</strong>ring een prachtige<br />
toekomst gloort. Denk eens aan de<br />
aanpak van recidive onder criminelen<br />
door bepaalde emoties via het brein <strong>te</strong><br />
manipuleren. Niet verrassend dat het<br />
column corien prins ■<br />
sleu<strong>te</strong>len aan het brein<br />
minis<strong>te</strong>rie van Justitie een omvangrijk<br />
onderzoeksprogramma is gestart.<br />
Nu we aan de vooravond staan van<br />
mogelijk grootschalig gebruik van<br />
zulke <strong>te</strong>chnologieën, staan we ook<br />
voor complexe vragen. Hoe kijken we<br />
aan <strong>te</strong>gen de maakbaarheid van ons<br />
lichaam? Geloven we optimistisch<br />
dat de beperkingen van sommige van<br />
onze <strong>me</strong>de<strong>me</strong>nsen eindelijk zijn <strong>te</strong><br />
overwinnen en we hun biologische<br />
grenzen niet alleen kunnen, maar ook<br />
moe<strong>te</strong>n verleggen? Dat we al op jonge<br />
leeftijd <strong>me</strong>t <strong>me</strong>dicatie moe<strong>te</strong>n ingrijpen<br />
als een neurologische aanleg voor<br />
bepaald (crimineel) gedrag wordt vastges<strong>te</strong>ld?<br />
De tijd lijkt er rijp voor in het<br />
huidige politieke en maatschappelijke<br />
klimaat van drang en dwang. Of zijn<br />
we ervan overtuigd dat de gevolgen<br />
voor ons <strong>me</strong>nsbeeld en morali<strong>te</strong>it <strong>te</strong><br />
ingrijpend en vergaand zijn? Science<br />
fiction is het zeker niet <strong>me</strong>er. Hoog<br />
tijd voor een goede politieke en maatschappelijke<br />
discussie. ■<br />
Corien Prins, Raadslid We<strong>te</strong>nschappelijke<br />
Raad voor het Regeringsbeleid (WRR),<br />
Hoogleraar Recht en Informatisering,<br />
<strong>Tilburg</strong> Institu<strong>te</strong> for Law, Technology, and<br />
Society (TILT), Universi<strong>te</strong>it van <strong>Tilburg</strong><br />
10:23.55-2010<br />
foto: erik van de Burgt<br />
Modern<br />
society<br />
| 3-2010 13
→→ →→VERKRUIMELDE→SIGAAR<br />
Frans van der Meer star e zijn studie<br />
Sociale We<strong>te</strong>nschappen in 1958, Carla<br />
Millar-Schijf begon een jaar la<strong>te</strong>r. Ze<br />
waren beide lid van het studen<strong>te</strong>ncorps<br />
St. Olof. Millar-Schijf was lid van het enige<br />
<strong>me</strong>isjesdispuut ATOOM: Allen Teza<strong>me</strong>n<br />
Onder Olofs Man<strong>te</strong>l. Destijds studeer -<br />
den er veel <strong>me</strong>er mannen dan vrouwen.<br />
Ter vergelijking: in 1959 werden zes<br />
vrouwen en ongeveer honderd mannen<br />
corpslid. Toch werden vrouwen door hun<br />
mannelijke <strong>me</strong>destuden<strong>te</strong>n als gelijken<br />
behandeld. Van der Meer en Millar-Schijf<br />
konden het goed <strong>me</strong>t elkaar vinden. Van<br />
der Meer: “Mij werd weleens gevraagd of<br />
mijn verloofde, nu mijn vrouw, wist dat ik<br />
zoveel <strong>me</strong>t Carla omging.” De twee studeerden<br />
veel sa<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t Harry Lockefeer<br />
(voormalig hoofdredac<strong>te</strong>ur Volkskrant,<br />
red.). Ze verdeelden het werk en maak<strong>te</strong>n<br />
uittreksels. Alle <strong>te</strong>nta<strong>me</strong>ns waren individueel<br />
en mondeling. Studen<strong>te</strong>n zagen er<br />
tijdens zo’n mondeling onberispelijk uit,<br />
na afl oop volgde een feestje. Millar-Schijf:<br />
“Aan het einde van de studie kon je bij<br />
wijze van spreken de sherry uit je zwar<strong>te</strong><br />
man<strong>te</strong>lpakje wringen.” De hoogleraar die<br />
hen het <strong>me</strong>est bijgebleven is, is professor<br />
De Block. Millar-Schijf: “Hij maak<strong>te</strong><br />
Staatsrecht fantastisch boeiend <strong>te</strong>rwijl<br />
hij een pijp rook<strong>te</strong> na eerst de tabak<br />
verkrui<strong>me</strong>ld <strong>te</strong> hebben uit een Havanasigaar.”<br />
Ook professor Loeff (Leer van<br />
Staat en Ge<strong>me</strong>enschap) herinneren de<br />
alumni zich goed. Van der Meer: “Over<br />
hem deed het verhaal de ronde dat hij<br />
eens een <strong>te</strong>nta<strong>me</strong>n afnam in de auto op<br />
weg naar Den Bosch. De student stap<strong>te</strong><br />
in <strong>Tilburg</strong> in en al in Berkel-Enschot is hij<br />
door Loeff uit de auto gezet, omdat hij <strong>te</strong><br />
weinig wist.”<br />
14 3-2010 |<br />
‘JE KON DE<br />
SHERRY UIT JE<br />
MANTELPAKJE<br />
WRINGEN’
until…we <strong>me</strong>et again ■<br />
Carla millar-Schijf (1941) en Frans<br />
van der <strong>me</strong>er (1936) ontmoet<strong>te</strong>n<br />
elkaar tijdens hun studie Sociale<br />
we<strong>te</strong>nschappen eind jaren vijftig.<br />
millar-Schijf had in<strong>te</strong>rnationale<br />
ambities en was destijds een<br />
van de zeldza<strong>me</strong> vrouwelijke<br />
studen<strong>te</strong>n. Van der <strong>me</strong>er wilde zich<br />
als journalist verder verdiepen.<br />
Onlangs blik<strong>te</strong>n de twee <strong>te</strong>rug op<br />
hun tijd in tilburg.<br />
TEkST: SARA TERBURG<br />
→→ VROEGE→MARKETEER<br />
Millar-Schijf had een vaag idee over<br />
een in<strong>te</strong>rnationale carrière: “Als ze mij<br />
vroegen wat ik la<strong>te</strong>r wilde worden, dan<br />
antwoordde ik dat mijn functie nog niet<br />
uitgevonden was.” Ze star e bij Unilever<br />
in Ro erdam, kwam in een in<strong>te</strong>rnationa -<br />
le marketingfunctie <strong>te</strong>recht en ging la<strong>te</strong>r<br />
in Londen werken. Zwangerschappen<br />
noop<strong>te</strong>n haar ech<strong>te</strong>r tot een carrièreswitch.<br />
“Bij Unilever zou ik slechts drie<br />
of vier weken zwangerschapsverlof krijgen.<br />
Ook al hebben ze <strong>me</strong> aangeboden<br />
mijn baan vast <strong>te</strong> houden, ik moest van<br />
<strong>me</strong>zelf weg.” Ze vond een baan als senior<br />
lecturer aan de Universi<strong>te</strong>it van Greenwich<br />
om la<strong>te</strong>r over <strong>te</strong> stappen naar City<br />
<strong>University</strong>. Naast een full ti<strong>me</strong> baan<br />
en een gezin <strong>me</strong>t twee zoons, slaagde<br />
ze erin <strong>te</strong> promoveren, hoogleraar en<br />
decaan <strong>te</strong> worden. “Mijn doel was overigens<br />
niet om carrière <strong>te</strong> maken, maar <strong>te</strong><br />
doen wat ik leuk vond.”<br />
| 3-2010 15<br />
→
→→ TILBURGSE→FRIES<br />
Na de hbs en zijn militaire dienst start<strong>te</strong><br />
Frans van der Meer als journalist bij het<br />
Brabants Dagblad. Via een studie sociologie<br />
wilde hij zich verder verdiepen.<br />
Tijdens zijn studie bleef hij schrijven. Hij<br />
werk<strong>te</strong> als universi<strong>te</strong>itscorrespondent<br />
voor het dagblad De Tijd Maasbode.<br />
Verder was hij hoofdredac<strong>te</strong>ur van<br />
Viking, het blad van St. Olof, en <strong>Tilburg</strong>s<br />
redac<strong>te</strong>ur van het landelijke studen<strong>te</strong>nblad<br />
Forum Academiale. Na zijn studie<br />
werk<strong>te</strong> hij nog vier jaar als redac<strong>te</strong>ur<br />
bij het Brabants Dagblad in den Bosch.<br />
Maar in 1969 maak<strong>te</strong> hij een switch<br />
naar het onderwijs en werd docent<br />
sociologie en psychologie aan de heao in<br />
Eindhoven. Dit deed hij tot zijn pensioen<br />
in 1990 <strong>me</strong>t groot plezier. “Het moois<strong>te</strong><br />
compli<strong>me</strong>nt dat ik ooit kreeg, kwam van<br />
een student die zei: ‘Het vak dat u geeft,<br />
bent u zelf’.” De band <strong>me</strong>t de universi<strong>te</strong>it<br />
is altijd heel s<strong>te</strong>rk gebleven. Hoewel<br />
geboren en getogen in Friesland, voelt<br />
hij zich dan ook volbloed <strong>Tilburg</strong>er. “Ik<br />
geniet echt als oud-studen<strong>te</strong>n van deze<br />
wuniversi<strong>te</strong>it in het nieuws zijn.”<br />
16 3-2010 |<br />
<strong>'Ik</strong> geniet als <strong>Tilburg</strong>se alumni in<br />
het nieuws zijn'
until…we <strong>me</strong>et again ■<br />
'Als beide sexen aan<br />
één tafel zit<strong>te</strong>n, wordt<br />
er breder gedacht'<br />
→→ VROUWELIJKE→HOOGLERAREN<br />
Naast een studieverleden en een<br />
carrièreswitch hebben Van der Meer<br />
en Millar-Schijf <strong>me</strong>t elkaar ge<strong>me</strong>en<br />
dat ze betrokken zijn gebleven bij het<br />
universitaire leven. Ze zijn beide lid<br />
van de Vrienden van Cobbenhagen.<br />
Van der Meer was na zijn pensionering<br />
jarenlang hoofdredac<strong>te</strong>ur van<br />
TerVisie en Vice Versa, de voorlopers<br />
van Until. In 2005 ontving hij de Cobbenhagenpenning.<br />
Deze onderscheiding<br />
wordt spaarzaam uitgereikt aan<br />
een alumnus die zich op bijzondere<br />
wijze verdiens<strong>te</strong>lijk heeft gemaakt<br />
voor de band tussen afgestudeerde<br />
en universi<strong>te</strong>it. Millar-Schijf begeleid<br />
als e<strong>me</strong>ritus hoogleraar aan de<br />
Universi<strong>te</strong>it Twen<strong>te</strong> nog s<strong>te</strong>eds<br />
studen<strong>te</strong>n en is bestuurslid van het<br />
UvT-S<strong>te</strong>unfonds. Ook is Millar-Schijf<br />
bestuurslid geweest van het Landelijk<br />
Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren<br />
en maakt zich nog altijd hard voor<br />
de positie van vrouwen op universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n.<br />
“De oorzaak dat Nederland<br />
bijna onderaan staat wat betreft<br />
het aantal vrouwelijke hoogleraren,<br />
is dat er altijd in het eigen netwerk<br />
gezocht werd. En daarin zi en hoofdzakelijk<br />
mannen. Maar dit verandert<br />
nu. Er werken net zoveel mannen als<br />
vrouwen in deeltijd op universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n.<br />
Ook <strong>me</strong>t een baan van vier dagen<br />
per week kun je doorstro<strong>me</strong>n. Het<br />
is dankbaar werk om universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n<br />
bewust <strong>te</strong> maken van de voordelen<br />
van een balans in het aantal mannen<br />
én vrouwen. Als beide sexen aan<br />
één tafel zit<strong>te</strong>n, wordt er anders en<br />
breder gedacht.”<br />
| 3-2010<br />
17
Studeren in de 21S<strong>te</strong> eeuw<br />
De universi<strong>te</strong>it<br />
in je broekzak<br />
Bent u voor of na 1992 afgestudeerd?<br />
Dat maakt uit. Voor die<br />
tijd was er nog geen in<strong>te</strong>rnet. En<br />
zij die kort daarna afstudeerden,<br />
zijn de surfers van het eers<strong>te</strong> uur.<br />
Maar ook zij zullen zich verbazen<br />
over de gro<strong>te</strong> consequenties van<br />
het in<strong>te</strong>rnet voor de informatieconsumptie.<br />
Over Het Nieuwe<br />
Studeren.<br />
TEkST: IrENE HErBErS<br />
IlluSTraTIE: PETEr PONTIac<br />
in 1992, vier jaar voor de definitieve<br />
doorbraak van in<strong>te</strong>rnet,<br />
opent de Universi<strong>te</strong>it van <strong>Tilburg</strong><br />
de deuren van een high<strong>te</strong>ch<br />
bibliotheek. Van de 900<br />
studieplekken zijn er 250 voorzien van<br />
een gloednieuwe compu<strong>te</strong>r en dat aantal<br />
zal snel groeien tot 450. <strong>Tilburg</strong>se studen<strong>te</strong>n<br />
hebben er toegang tot de moderns<strong>te</strong><br />
facili<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n. Zij kunnen in databases<br />
zoeken naar informatie en ze kunnen<br />
mailen en surfen tot ze erbij neervallen.<br />
De hypermoderne bieb in het hart van de<br />
<strong>Tilburg</strong>se campus is een Europese proeftuin<br />
waar het personeel een s<strong>te</strong>r wordt in<br />
het begeleiden van excursies. Jarenlang<br />
stro<strong>me</strong>n er drom<strong>me</strong>n nieuwsgierigen<br />
toe: alles bij elkaar zijn er ruim 13.000<br />
<strong>me</strong>nsen van andere ins<strong>te</strong>llingen uit alle<br />
windstreken over de vloer geweest.<br />
Maar aan dat wat er is, raak je snel<br />
gewend. Of… laat ik als onderge<strong>te</strong>kende<br />
voor <strong>me</strong>zelf spreken. Ik behoor tot de eers<strong>te</strong><br />
generatie alumni na 1992. Maar het<br />
18 3-2010 |
until feature ■<br />
kwartje, dat ik jarenlang enorm bevoor-<br />
recht was, viel bij mij ach<strong>te</strong>raf. Tijdens<br />
het bekijken van het jaaroverzicht 2006<br />
om precies <strong>te</strong> zijn. Het NOS-journaal<br />
besluit dat jaar <strong>me</strong>t de <strong>me</strong>dedeling dat<br />
er <strong>me</strong>er <strong>me</strong>nsen zijn <strong>me</strong>t een pc dan een<br />
magnetron. Er volgt een reportage over<br />
de toekomst van in<strong>te</strong>rnet en het <strong>me</strong>dium<br />
wordt uitgeroepen tot een blijvertje. Niet<br />
alleen als speeltje, maar ook als serieuze<br />
en onuitput<strong>te</strong>lijke bron van informatie.<br />
Ik, surfer van het eers<strong>te</strong> uur (dankzij de<br />
innovatiedrang van anderen) denk: aha.<br />
→→ Early→adaptor<br />
Diep respect voor de koploperspositie van<br />
mijn universi<strong>te</strong>it krijg ik, om heel eerlijk<br />
<strong>te</strong> zijn, een indrukwekkende achttien<br />
jaar la<strong>te</strong>r. Tijdens het schrijven van dit<br />
artikel. “Wat is er eigenlijk gebeurd?” zo<br />
vraag ik <strong>me</strong> noodgedwongen af. Terwijl<br />
ik <strong>me</strong> verdiep in de geschiedenis van<br />
in<strong>te</strong>rnet, e-mail en mobieltjes verwonderen<br />
de jaartallen en statistieken (en<br />
inconsis<strong>te</strong>nties) <strong>me</strong> ma<strong>te</strong>loos. Toen al? Zo<br />
lang daarna pas? UvT, wow! Enkele bevindingen<br />
in vogelvlucht: op 21 november<br />
1969 werd het in<strong>te</strong>rnet geboren, althans,<br />
een zeer basale toepassing daarvan. In<br />
1971 volgde de elektronische post. Pas<br />
tien jaar na het versturen van de eers<strong>te</strong><br />
mail verschijnt de personal compu<strong>te</strong>r<br />
(1981) en in 1983 slaat Motorola het derde<br />
piketpaaltje dat het leven drastisch gaat<br />
veranderen: draadloos bellen. Daarna<br />
blijft het stil totdat Tim Berners-Lee in<br />
1989 de <strong>te</strong>chniek bedenkt die <strong>te</strong>n grondslag<br />
ligt aan het moderne web. In 1991 is<br />
’s werelds eers<strong>te</strong> websi<strong>te</strong> online (op het<br />
World Wide Web van het CERN-instituut<br />
in Zwitserland wel<strong>te</strong>verstaan). In 1993<br />
komt de eers<strong>te</strong> browser voor pc’s en Mac’s<br />
wereldwijd beschikbaar. En bij XS4ALL,<br />
die het voortouw neemt in Nederland,<br />
<strong>me</strong>lden zich dat jaar op de eers<strong>te</strong> dag<br />
<strong>me</strong><strong>te</strong>en 500 klan<strong>te</strong>n aan. XS4ALL schrikt<br />
ervan, maar van een werkelijke revolutie<br />
is pas sprake in 1996. Niemand kan het<br />
netwerk der netwerken vanaf dat jaar<br />
nog negeren, maar voor early adaptor UvT<br />
ligt dat tijdstip reeds in een ver verleden<br />
en ik, ondankbaar schepsel op de campus,<br />
had de historische waarde daarvan<br />
niet eens door.<br />
→→ ongrijpbaar<br />
Zouden de gadgetstuden<strong>te</strong>n van nu<br />
doorhebben in welke luxepositie zij ver-<br />
| 3-2010 19<br />
→
20 3-2010 |<br />
keren? Het lijkt vanzelfsprekend om <strong>me</strong>t de laptop<br />
op de fiets <strong>te</strong> springen en om <strong>te</strong> mailen, browsen<br />
en twit<strong>te</strong>ren via de iPhone of Blackberry. Een<br />
beetje student gaat de deur niet uit zonder laptop<br />
en smartphone en kan dankzij die basisuitrusting<br />
overal studeren. Waar sommige kenniswerkers of<br />
‘bazen’ nog moei<strong>te</strong> hebben <strong>me</strong>t het Nieuwe Werken,<br />
vinden studen<strong>te</strong>n dat a piece of cake. Zij zijn niet<br />
bevreesd maar dolenthousiast, want ze bepalen<br />
graag zelf waar, wanneer, hoe en <strong>me</strong>t wie er gestudeerd<br />
of sa<strong>me</strong>ngewerkt wordt. De <strong>te</strong>chnologie is<br />
een boost voor vrijheid en onderne<strong>me</strong>rschap, maar<br />
het maakt studen<strong>te</strong>n ook wat ongrijpbaar. Er wordt<br />
veel onderzoek gedaan naar het studeren van nu en<br />
hoe je daar het bes<strong>te</strong> op kunt anticiperen, maar de<br />
moderne student blijkt moeilijk <strong>te</strong> volgen. Wandel<br />
maar eens door een doorsnee universi<strong>te</strong>itsbibliotheek.<br />
Het is er stil maar <strong>te</strong>gelijkertijd chaotisch.<br />
Vóór 1992 zat iedereen <strong>me</strong>t zijn neus in een dikke<br />
pil of <strong>te</strong> smoezen, nu zit het gros ach<strong>te</strong>r een pc en<br />
doet volstrekt andere dingen. De een raadpleegt de<br />
universi<strong>te</strong>itscatalogus, de ander bekijkt pagina’s<br />
op Wikipedia. De een downloadt college-slides van<br />
Blackboard, de ander draait zelf een presentatie in<br />
elkaar. Weer andere studen<strong>te</strong>n mailen, skypen,<br />
bloggen, googelen, chat<strong>te</strong>n, facebooken, hyven of<br />
ze luis<strong>te</strong>ren naar muziek, een luis<strong>te</strong>rboek of hoorcollege.<br />
Studeren in de 21s<strong>te</strong> eeuw: daar valt geen<br />
peil op <strong>te</strong> trekken.<br />
→→ itunEs→u<br />
Toch zijn er wel constan<strong>te</strong>n en daar is gratis ‘con<strong>te</strong>nt’<br />
er één van. Studen<strong>te</strong>n halen hun informatie<br />
overal en sinds trendset<strong>te</strong>r MIT (Masssachusets Institu<strong>te</strong><br />
of Technology) haar colleges online plaats<strong>te</strong>,<br />
volgden alle andere prestigieuze universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n<br />
snel. Om de colleges van genieën <strong>te</strong> volgen, <strong>hoef</strong>t<br />
u niet <strong>me</strong>er op Stanford, Harvard, Oxford of UC<br />
Berkeley <strong>te</strong> studeren. S<strong>te</strong>rker nog: u <strong>hoef</strong>t niet eens<br />
student <strong>te</strong> zijn, want de hoorcolleges worden niet<br />
uitslui<strong>te</strong>nd via Blackboard ontslo<strong>te</strong>n. Neem iTunes<br />
U dat in 2007 door Apple werd gelanceerd. Met de<br />
<strong>me</strong>er dan 200.000 colleges, presentaties, video’s en<br />
podcasts is het een van de snelst groeiende bronnen<br />
van gratis con<strong>te</strong>nt voor leergierigen. Universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n<br />
wereldwijd zet<strong>te</strong>n er hun colleges, publieke lezingen<br />
en onderwijsma<strong>te</strong>riaal op en in Nederland zijn<br />
de TU Delft en Open Universi<strong>te</strong>it nu de eers<strong>te</strong> <strong>me</strong>t<br />
een eigen kanaal. In de trein, tijdens het joggen,<br />
op de fiets: studen<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t een iPhone, iPod of iPad<br />
kunnen hun colleges zo overal volgen, <strong>me</strong>t de slides<br />
ernaast. Docen<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t weerstand <strong>te</strong>gen de digitale<br />
(r)evolutie, omdat ze bijvoorbeeld bang zijn hun<br />
bloopers op in<strong>te</strong>rnet <strong>te</strong> zien, kunnen die schrikbeelden<br />
la<strong>te</strong>n varen. Zo vals blijken studen<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t<br />
De universi<strong>te</strong>it heeft bewezen<br />
dat het slagingspercentage<br />
voor moeilijke vakken dankzij<br />
webcolleges fors kan stijgen.<br />
Met maar liefst 20 procent.<br />
smartphones niet en aangaande de hoorcolleges<br />
kan altijd ach<strong>te</strong>raf bepaald worden of het ma<strong>te</strong>riaal<br />
geplaatst zal worden of niet.<br />
→→ bahama’s<br />
Colleges online zijn s<strong>te</strong>rk in opmars, maar wordt<br />
het ooit de norm? Dat lijkt slechts een kwestie<br />
van tijd, gezien de voorkeuren van studen<strong>te</strong>n en<br />
universi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n, alsook de stand van de <strong>te</strong>chniek.<br />
Het volgen van virtuele practica en werkcolleges<br />
waarschijnlijk ook. De manieren om kennis tot je <strong>te</strong><br />
ne<strong>me</strong>n, zullen in de 21s<strong>te</strong> eeuw nog verder evolueren.<br />
Studen<strong>te</strong>n stoppen de universi<strong>te</strong>it straks via<br />
de smartphone in hun broekzak. Hebben ze iets<br />
gemist of zit<strong>te</strong>n ze in het bui<strong>te</strong>nland, dan is dat<br />
gemakkelijk om in <strong>te</strong> halen en snap je er niets van,<br />
dan luis<strong>te</strong>r je de uitleg nog eens <strong>te</strong>rug. Doordat de<br />
slides bij de videocolleges getoond worden, kun je<br />
bij het college voortaan oplet<strong>te</strong>n in plaats van pennen<br />
en zo zijn er <strong>me</strong>er voordelen. Voor werving en<br />
valorisatie zijn de ontwikkelingen ook ideaal, want<br />
de excellen<strong>te</strong> kwali<strong>te</strong>it overschrijdt gemakkelijk de<br />
campusgrenzen en de universi<strong>te</strong>it maakt zo haar<br />
kennis beschikbaar voor de maatschappij. En hoe<br />
zit het <strong>me</strong>t high<strong>te</strong>ch en de Universi<strong>te</strong>it van <strong>Tilburg</strong>?<br />
We doen volop <strong>me</strong>e. Zo zijn er succesvolle experi<strong>me</strong>n<strong>te</strong>n<br />
<strong>me</strong>t de <strong>te</strong>chniek die het onderwijs van de<br />
21s<strong>te</strong> eeuw <strong>te</strong>r beschikking staat. Door de lovende<br />
kritieken op haar pilots <strong>me</strong>t hoorcolleges is er het<br />
plan om elk jaar 800 uur college online <strong>te</strong> zet<strong>te</strong>n.<br />
Verder heeft de universi<strong>te</strong>it - via een e-learning<br />
experi<strong>me</strong>nt dat twee jaar liep - bewezen dat het slagingspercentage<br />
voor moeilijke vakken via webcolleges<br />
fors kan stijgen. Met maar liefst 20 procent.<br />
Een proef <strong>me</strong>t s<strong>te</strong>mkastjes dient ertoe de in<strong>te</strong>ractie<br />
<strong>me</strong>t studen<strong>te</strong>n tijdens massacolleges <strong>te</strong> verbe<strong>te</strong>ren<br />
en dan is er nog een innovatieve zoekmachine<br />
ontwikkeld en lopen er experi<strong>me</strong>n<strong>te</strong>n die online<br />
in<strong>te</strong>ractieve colleges mogelijk moe<strong>te</strong>n maken. Morgen<br />
zeker niet, maar het lijkt er s<strong>te</strong>rk op dat we in<br />
de toekomst ook economie of psychologie in <strong>Tilburg</strong><br />
kunnen studeren op de Bahama’s. ■
Janneke van<br />
den Hout<br />
Woonplaats Goirle,<br />
<strong>me</strong>t echtgenoot John,<br />
doch<strong>te</strong>r Inge (15) en<br />
zoon Cas (13)<br />
Studie? “Sociale Zekerheidswe<strong>te</strong>nschap,<br />
afgerond begin 1990.”<br />
Werk? “Ons bedrijf Van den Hout<br />
Projectmanage<strong>me</strong>nt begeleidt complexe<br />
IT-projec<strong>te</strong>n en organisatieveranderingen.<br />
Als organisatieadviseur en<br />
verandermanager vind ik het heerlijk om<br />
in wisselende situaties <strong>me</strong>t verschillende<br />
<strong>me</strong>nsen <strong>te</strong> werken!”<br />
JaarSalariS? “Ongeveer 60.000 euro.”<br />
Hoeveel uvt-kenniS gebruik<br />
Je nog? “Inhoudelijk niet zoveel. Wél<br />
heb ik geleerd om vanuit verschillende<br />
perspectieven naar de ma<strong>te</strong>rie <strong>te</strong> kijken,<br />
bij de start van een opdracht en het zoeken<br />
naar de bes<strong>te</strong> oplossingsrichting.”<br />
Waaraan beWaar Je goede Herinneringen?<br />
“Aan Wim van Oirschot, mijn<br />
afstudeerbegeleider. Hij hecht<strong>te</strong>, naast<br />
pure we<strong>te</strong>nschap, veel waarde aan de<br />
praktijk. Dat sprak mij erg aan.”<br />
Wat Heb Je <strong>me</strong>t tilburg? “Ik studeerde<br />
en sport<strong>te</strong> in <strong>Tilburg</strong>. Verder is de stad<br />
niet bijzonder, ook anno 2010 niet. Goirle<br />
bevalt be<strong>te</strong>r: <strong>me</strong>t alle voorzieningen en een<br />
aantal gro<strong>te</strong> s<strong>te</strong>den in de buurt.”<br />
Studie? “Eerst in 1988 afgestudeerd in<br />
Sociale Zekerheidswe<strong>te</strong>nschap, een jaar<br />
la<strong>te</strong>r in de economie.”<br />
Werk? “Na 17,5 jaar bij het Minis<strong>te</strong>rie van<br />
SZW inmiddels ruim twee jaar direc<strong>te</strong>ur<br />
van de Vereniging van Bedrijfstakpen-<br />
sioenfondsen. Het leuke is het sjorren aan<br />
een actueel dossier als pensioenen. Jam<strong>me</strong>r<br />
dat politiek opportunis<strong>me</strong> het soms<br />
wint van argu<strong>me</strong>n<strong>te</strong>n.”<br />
JaarSalariS? “Boven de ton en ver<br />
onder de Balkenende-norm.”<br />
Wat Speelde er tiJdenS Je StudietiJd<br />
in tilburg? “Hoegenaamd niets!<br />
Hoewel mijn roots er deels liggen, vind ik<br />
<strong>Tilburg</strong> nog s<strong>te</strong>eds geen erg opwindende<br />
stad.”<br />
Wat Heb Je gemiSt in Je Studie?<br />
“Weinig, ik heb er nog s<strong>te</strong>eds profijt van.<br />
Dankzij het multidisciplinaire karak<strong>te</strong>r van<br />
de studie kun je breder kijken dan de pur<br />
sang econoom of jurist. Tegelijkertijd kent<br />
het vakjargon van zowel econo<strong>me</strong>n als<br />
juris<strong>te</strong>n en sociologen geen gehei<strong>me</strong>n.”<br />
Had Je nu opnieuW dezelfde<br />
Studie uitgekozen? “Zeker! Maar de<br />
studie bestaat niet <strong>me</strong>er.”<br />
gerard rieMen<br />
Woont in Woerden<br />
<strong>me</strong>t Danyke, doch<strong>te</strong>rs<br />
Myr<strong>te</strong> (16), Letthe (14)<br />
en zoon Floris (12)<br />
Margriet<br />
taaMs<br />
Woont in Oude<br />
We<strong>te</strong>ring <strong>me</strong>t Mike;<br />
doch<strong>te</strong>rs S<strong>te</strong>rre (9)<br />
en Noor (5)<br />
is het alumni uit een bepaalde richting vergaan<br />
ná hun studietijd? Deze keer aan het woord: de<br />
studiegeno<strong>te</strong>n Janneke, Gerard en Margriet. Zij volgden<br />
twintig jaar geleden Sociale Zekerheidswe<strong>te</strong>nschap,<br />
TijdgenoTenHoe<br />
een studie die de tand des tijds niet heeft overleefd.<br />
Studie? “Sociale Zekerheidswe<strong>te</strong>nschap,<br />
afgestudeerd in 1990 op de maatschappelijke<br />
verdeling van armoede.”<br />
Werk? “In 1997 richt<strong>te</strong> ik mijn eigen<br />
bedrijf Fit For Thought denkadvisering<br />
op. Sindsdien vervul ik de rollen van coach,<br />
trainer, organisatieadviseur en project- en<br />
in<strong>te</strong>rimmanager. Ik heb van mijn hobby mijn<br />
werk gemaakt.”<br />
JaarSalariS? “Genoeg om <strong>te</strong> kunnen<br />
doen en la<strong>te</strong>n wat ik wil.”<br />
Hoe komt Je Studie Je van paS? “Het<br />
multidisciplinaire denken is zeer waardevol<br />
gebleken. En door mijn kennis van<br />
statistiek, <strong>me</strong>thoden en <strong>te</strong>chnieken van<br />
onderzoek, kan ik <strong>me</strong>ningen en gevoelens<br />
betrouwbaar vertalen in fei<strong>te</strong>n en concreet<br />
waarneembaar gedrag.”<br />
Welke vakken ziJn Je biJgebleven?<br />
“De bijna-privécolleges bij Leer van de Sociale<br />
Zekerheid: maximaal vijftien studen<strong>te</strong>n<br />
op één docent. Minder goede herinneringen<br />
heb ik aan nota bene het keuzevak Openbare<br />
Financiën 1. Met veel moei<strong>te</strong> haalde ik<br />
een voldoende.”<br />
Heb Je nog veel contact <strong>me</strong>t oud-<br />
Studiegeno<strong>te</strong>n? “Ja, <strong>me</strong>t Janneke en<br />
Gerard. Daarnaast kom ik ook zakelijk<br />
vaak studiegeno<strong>te</strong>n <strong>te</strong>gen, bij klan<strong>te</strong>n of<br />
opdrachtgevers van Fit For Thought.”<br />
| 3-2010 21
foto: Irene Wou<strong>te</strong>rs<br />
22 3-2010 |<br />
‘Ik wIl PSV<br />
maken
Vanaf het balkon van zijn directieka<strong>me</strong>r<br />
annex skybox glanzen de grassprie<strong>te</strong>n<br />
ons felgroen <strong>te</strong>gemoet. PSV heeft een<br />
nieuwe grasmat, gelegd na het optreden<br />
van Guus Meeuwis. Tiny Sanders<br />
kijkt daar heel anders naar dan toen hij nog een<br />
gewone toeschouwer was. “Weet u dat dit een vermogen<br />
kost?” Als nieuwe alge<strong>me</strong>en direc<strong>te</strong>ur moet<br />
hij <strong>me</strong>er dan ooit op de cen<strong>te</strong>n let<strong>te</strong>n. Sanders legt<br />
uit: “De Champions League is nu twee keer ach<strong>te</strong>r<br />
elkaar aan onze neus voorbijgegaan. Maar onze<br />
financiële huishouding is ingericht op de vijftien<br />
miljoen euro die dat per deelna<strong>me</strong> ongeveer oplevert.<br />
Je <strong>hoef</strong>t geen econoom <strong>te</strong> zijn om <strong>te</strong> beseffen<br />
dat je dan een groot financieel probleem hebt.”<br />
Sanders’ missie is om <strong>te</strong> voorko<strong>me</strong>n dat de profclub<br />
uit Eindhoven in een negatieve spiraal <strong>te</strong>rechtkomt.<br />
“Dat dreigt als je <strong>te</strong> rigoureus gaat snijden in<br />
spelers.” Zijn beleid wordt <strong>me</strong>t argusogen gevolgd.<br />
Als alge<strong>me</strong>en direc<strong>te</strong>ur van een topclub uit de eredivisie<br />
ligt hij onder een vergrootglas. Alle kleine<br />
koerswijzigingen krijgen com<strong>me</strong>ntaar van een<br />
enor<strong>me</strong> schare van aan de wal staande stuurlui. “Je<br />
hebt alleen al vier journalis<strong>te</strong>n die zich van maandag<br />
tot vrijdag lou<strong>te</strong>r <strong>me</strong>t PSV bezighouden. Je moet<br />
je daardoor absoluut niet la<strong>te</strong>n afleiden.”<br />
→→ Gepokt→en→Gemazeld<br />
Sanders komt op het juis<strong>te</strong> mo<strong>me</strong>nt. PSV had juist<br />
iemand nodig die gepokt en gemazeld is en die zich<br />
niet zo gauw gek laat maken. En ook iemand die<br />
een koers uitzet en daaraan vasthoudt. Dat laats<strong>te</strong><br />
zit bij hem ingebakken. Sanders weet snel wat hij<br />
until in<strong>te</strong>rview alumnus ■<br />
alumnus tIny <strong>sanders</strong><br />
onafhankelIjk<br />
Van IndIVIduen’<br />
<strong>tiny</strong> <strong>sanders</strong> leidt Psv door een financieel zware<br />
Periode. de uvt-alumnus heeft daarvoor de brood-<br />
nodige bagage. bij mars en camPina leerde hij besturen<br />
en bij hcs automatisering crisismanage<strong>me</strong>nt. ‘ik heb in<br />
het begin <strong>te</strong> snel carrière gemaakt.’ <strong>te</strong>kst: Joost BIJlsma<br />
wil en gaat er dan ook voor de volle honderd procent<br />
voor. Al op jonge leeftijd had hij dat. In de derde<br />
klas van de middelbare school stond voor de in<br />
Geldrop geboren en in Eindhoven getogen jongen<br />
vast dat hij voor een loopbaan in het bedrijfsleven<br />
zou kiezen. “Het kwam daarna niet eens <strong>me</strong>er bij<br />
<strong>me</strong> op dat ik wat anders kon gaan doen.” Geen wonder<br />
dat hij in 1975 Bedrijfseconomie in <strong>Tilburg</strong> ging<br />
studeren. Het waren kal<strong>me</strong> tijden. “De universi<strong>te</strong>it<br />
was efficiënt en degelijk, niet sprankelend. Wat<br />
mij aansprak, was de extra aandacht voor filosofie.<br />
Kunnen relativeren – vragen s<strong>te</strong>llen bij de vanzelfsprekendheid<br />
van dingen - is cruciaal. Want als<br />
leidinggevende moet je voortdurend oppassen dat je<br />
niet kortzichtig wordt; dat je <strong>te</strong> veel naar één doel<br />
streeft en je omgeving vergeet.”<br />
Sanders studeerde in 1980 cum laude af, naar eigen<br />
zeggen ‘volledig dankzij het feno<strong>me</strong>en mondelinge<br />
<strong>te</strong>nta<strong>me</strong>ns’. “Je <strong>hoef</strong>de niet veel colleges <strong>te</strong> volgen.<br />
Maar ik vond de ma<strong>te</strong>rie erg boeiend en was erg<br />
gedreven voor het vak. Dat viel altijd goed.” Bedrijfseconomie<br />
was in zijn ogen destijds nog ‘geen<br />
geweldig uitgekristalliseerde’ studie. “De link naar<br />
de praktijk ontbrak en het studiema<strong>te</strong>riaal was verouderd:<br />
sommige collegedicta<strong>te</strong>n waren al vijf jaar<br />
ongewijzigd. Toch heb ik veel aan die studie gehad,<br />
vooral de basale vakken zijn nuttig geweest. Mensen<br />
die zijn afgestudeerd in de economie denken dat<br />
ze <strong>me</strong><strong>te</strong>en manager moe<strong>te</strong>n worden. Maar je moet<br />
eerst een vak kennen, zoals boekhouden. Pas als je<br />
de basis hebt, snap je hoe het zit <strong>me</strong>t de financiën<br />
in een bedrijf.”<br />
→<br />
| 3-2010 23
24 3-2010 |<br />
→→ Forrest→en→John→mars<br />
Bij zijn eers<strong>te</strong> ech<strong>te</strong> werkgever voedingsconcern<br />
Mars, waar hij in 1981 begon als manage<strong>me</strong>nt trainee,<br />
maak<strong>te</strong> Sanders een raketstart. “Het bedrijf<br />
werd vanuit A<strong>me</strong>rika geleid door de twee broers<br />
Mars: Forrest die de chocolade in Veghel in zijn<br />
jeugdjaren opstart<strong>te</strong> en John die eenzelfde opdracht<br />
van zijn vader had uitgevoerd bij het dierenvoedselbedrijf<br />
in Australië. De lijntjes waren kort. Als<br />
ze in je geloofden, kon het razendsnel gaan. Toen<br />
ik voor het eerst een directiefunctie kreeg, ging ik<br />
sa<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t mijn vrouw op zoek naar een koophuis<br />
in Brabant. Ik dacht: ik blijf nog wel een paar jaartjes<br />
in Veghel. Maar dat liep even anders.” Niet lang<br />
daarna kreeg hij van de broers Mars een offer you can’t<br />
refuse. Sanders kon directielid honden- en kat<strong>te</strong>nvoer<br />
worden, maar wel aan de andere kant van de<br />
wereld: in Australië. “Toch wel even slikken. Zeker<br />
als je kinderen van een, twee en vier hebt. Ik dacht:<br />
hoe ver<strong>te</strong>l ik dit mijn vrouw? Maar we hebben het<br />
toch gedaan. Toen we koud zes weken in ons nieuwbouwhuis<br />
in Nederland woonden, vertrokken we<br />
alweer naar Albury-Wodonga in Australië.”<br />
Ach<strong>te</strong>raf denkt Sanders dat het be<strong>te</strong>r was geweest<br />
als hij wat <strong>me</strong>er tijd had geno<strong>me</strong>n om <strong>te</strong> ‘rijpen’.<br />
“Ik heb toen <strong>te</strong> snel carrière gemaakt. Ik klom in zes<br />
jaar op van manage<strong>me</strong>nt trainee naar directielid.<br />
Daardoor had ik zeer beperkt routine opgebouwd en<br />
nam ik soms <strong>te</strong> weinig afstand voor reflectie. Ik zag<br />
dat toen nog niet. Als je jong bent, denk je alles aan<br />
<strong>te</strong> kunnen en zie je je eigen beperkingen onvoldoende.<br />
Je komt dan vanzelf een keer op een positie waar<br />
je nog niet op je plaats bent.”<br />
→→ hCs→ervarinG<br />
De positie waar Sanders op doelt, is die van financieel<br />
direc<strong>te</strong>ur bij zijn tweede werkgever HCS<br />
Technology. Net als na eerdere promotievoors<strong>te</strong>llen<br />
bij Mars ging hij op zijn gevoel af en beslis<strong>te</strong> snel.<br />
“Toen ik anderhalf jaar voor Mars in Australië zat,<br />
belde Huub van den Boogaard, de la<strong>te</strong>re CEo van<br />
HCS, mij een aantal keren. Hij wilde dat ik voor<br />
hem ging werken en hield vol. omdat ik toch naar<br />
Nederland moest, sprak ik <strong>me</strong>t hem af om uit <strong>te</strong><br />
leggen waarom ik het níet ging doen. Maar na het<br />
Na zijn afstuderen is Tiny Sanders bijna twintig jaar niet <strong>me</strong>er op<br />
de universi<strong>te</strong>it geweest. Toen zijn zoon in <strong>Tilburg</strong> ging studeren,<br />
hers<strong>te</strong>lde hij zijn banden. En hoe. Hij werd commissaris van<br />
TiasNimbas, zat in de klankbordgroep van de universi<strong>te</strong>it en was<br />
lid van de Raad van Advies van de economische facul<strong>te</strong>it. “Ik zag<br />
toen <strong>me</strong>er van de universi<strong>te</strong>it dan tijdens mijn studen<strong>te</strong>ntijd”,<br />
grapt Sanders. Hij zegt veel aan de hers<strong>te</strong>lde banden <strong>te</strong> hebben<br />
gesprek van ruim een uur besloot ik de job toch aan<br />
<strong>te</strong> ne<strong>me</strong>n. Zo keerde ik <strong>te</strong>rug naar Nederland.”<br />
Van Mars naar het beursgeno<strong>te</strong>erde automatiseringsbedrijf<br />
HCS bleek een enor<strong>me</strong> overgang. Hij<br />
stap<strong>te</strong> over van de beschermde omgeving van een<br />
solide familiebedrijf naar – wat la<strong>te</strong>r bleek – een<br />
financieel en boekhoudkundig ram<strong>me</strong>lende snelgroeier.<br />
Sanders had één belangrijk ding wel geleerd,<br />
maar nooit gevoeld tijdens studie en bij Mars:<br />
cash is king. “Bij Mars was geld een rekeneenheid,<br />
omdat het familiebedrijf goed rendeerde en het<br />
vermogen in het bedrijf herinves<strong>te</strong>erde.” Hij was bij<br />
aanvang overtuigd dat het er bij zijn nieuwe werkkring<br />
even degelijk aan toeging als bij Mars. Maar<br />
niets bleek minder waar bij HCS Technology. “Daar<br />
waren dingen <strong>me</strong>t de boekhouding gebeurd die toen<br />
niet ongebruikelijk waren, maar waarvoor je nu in<br />
de gevangenis zou belanden.” Sanders kwam vrijwel<br />
<strong>me</strong><strong>te</strong>en in een situatie van ‘alle hens aan dek’.<br />
“Maar ik mis<strong>te</strong> als dertiger de bagage om juist <strong>te</strong><br />
handelen op het mo<strong>me</strong>nt dat de hele wereld rondom<br />
je instort. Ik reageerde anders dan ik nu zou doen.<br />
Ik ging nog harder werken om nog <strong>me</strong>er voor elkaar<br />
<strong>te</strong> krijgen. Wat ik toen had moe<strong>te</strong>n doen, was afstand<br />
ne<strong>me</strong>n en zeggen: commissarissen en baas,<br />
tot hier en niet verder.” HCS werd eind 1992 door<br />
‘netwerk→alumni→waardevoller→dan→ik→als→student→daCht’<br />
foto: Gerard tIl /hh<br />
gehad. “Via de Vrienden van Cobbenhagen knoop<strong>te</strong> ik zeer<br />
waardevolle contac<strong>te</strong>n aan <strong>me</strong>t andere alumni. En als je elkaar<br />
aanspreekt op je gedeelde verleden dan gaat het allemaal toch<br />
net even wat makkelijker. Het alumninetwerk bleek waardevoller<br />
dan ik mij tijdens mijn studie heb gerealiseerd.”<br />
Meer over de studietijd van Tiny Sanders op:<br />
uvt.nl/alumni/feb/schijnwerpers
‘Je moet <strong>me</strong>nsen zoeken<br />
die bij de club passen.<br />
En niet andersom: de club<br />
aanpassen aan wie je<br />
binnenhaalt’<br />
de banken geliquideerd.Sanders was begin 1992<br />
vertrokken. Het automatiseringsbedrijf struikelde<br />
over zijn veel <strong>te</strong> gro<strong>te</strong> ambities. “Het bedrijf was al<br />
tot op de draad uitgemolken en toen kwam er ook<br />
nog een crisis overheen.” Zelfs de vele professionele<br />
managers die inmiddels aan boord waren, konden<br />
het tij niet <strong>me</strong>er keren. Ach<strong>te</strong>raf ziet hij de drie jaar<br />
bij HCS als zijn ‘<strong>me</strong>est leerza<strong>me</strong> ervaring. “op het<br />
mo<strong>me</strong>nt dat het erom gaat spannen of je de lonen<br />
nog kunt betalen, leer je heel veel. Zonder die harde<br />
en soms nare leerschool had ik la<strong>te</strong>r veel moeilijker<br />
als CEo of alge<strong>me</strong>en direc<strong>te</strong>ur kunnen functioneren.<br />
op de hoogs<strong>te</strong> positie moet je al een keer eerder<br />
<strong>me</strong>t ech<strong>te</strong> proble<strong>me</strong>n <strong>te</strong> maken hebben gehad.”<br />
→→ Finest→hour<br />
Zijn derde werkgever, zuivelcoöperatie Campina,<br />
waar hij direct na HCS in 1992 naartoe ging, pas<strong>te</strong><br />
als een maatpak. “Dat was een heerlijk bedrijf om<br />
voor <strong>te</strong> werken, <strong>me</strong>t ech<strong>te</strong> fabrieken, ech<strong>te</strong> produc<strong>te</strong>n,<br />
in<strong>te</strong>rnationale ambitie en een <strong>me</strong>rk dat we<br />
vanaf de grond moch<strong>te</strong>n opbouwen. Want Campina<br />
was in het begin dat ik daar kwam nog geen <strong>me</strong>rk<br />
maar een bedrijfsnaam.” Zijn finest hour beleefde<br />
Sanders eind jaren negentig toen hij in Rusland,<br />
Azië en Duitsland pionierde. omdat hij ervaring<br />
had <strong>me</strong>t een beursgeno<strong>te</strong>erde onderneming kreeg<br />
hij de opdracht om het Duitse Südmilch van de<br />
beurs <strong>te</strong> kopen. Hij slaagde erin dit bedrijf voor de<br />
neuzen van Danone en Nestlé weg <strong>te</strong> kapen. Toen<br />
Sanders in juni 2000 CEo van Campina werd, dacht<br />
de bui<strong>te</strong>nwereld dat hij dit bedrijf naar de beurs zou<br />
brengen. “Maar ik vond de coöperatievorm juist geweldig,<br />
vanwege de enor<strong>me</strong> betrokkenheid van de<br />
eigenaren. In ieder geval een keer per maand vergaderde<br />
ik <strong>me</strong>t de dertien commissarissen, waaronder<br />
tien boeren. Ik zag de president-commissaris<br />
soms vaker dan mijn eigen vrouw”, lacht Sanders.<br />
until in<strong>te</strong>rview alumnus ■<br />
De alumnus vindt de coöperatie een mooie bestuursvorm<br />
voor een bedrijf. “Je hebt de gro<strong>te</strong><br />
betrokkenheid en emoties zoals bij een familiebedrijf,<br />
<strong>te</strong>rwijl je het wel moet leiden als een hard<br />
concurrerende beursgeno<strong>te</strong>erde onderneming.<br />
Maar weer zonder dat je de kor<strong>te</strong><strong>te</strong>rmijnhectiek van<br />
de kwartaalresulta<strong>te</strong>n s<strong>te</strong>eds voelt.”<br />
→→ kapitaalvernietiGinG<br />
Twee jaar na Campina had Sanders een prachtige<br />
portfolio opgebouwd <strong>me</strong>t commissaria<strong>te</strong>n, adviseurschappen,<br />
inves<strong>te</strong>ringen en maatschappelijke<br />
functies, in binnen- en bui<strong>te</strong>nland. Een nieuwe<br />
fullti<strong>me</strong> baan weigerde hij <strong>te</strong> overwegen. Totdat<br />
zijn jeugdliefde PSV belde of hij alge<strong>me</strong>en direc<strong>te</strong>ur<br />
wilde worden. opnieuw volgde hij zijn gevoel en<br />
zei ja.<br />
PSV heeft volgens Sanders qua manage<strong>me</strong>nt veel<br />
trekken van een coöperatie. “Je moet sa<strong>me</strong>nwerken<br />
<strong>me</strong>t veel, vaak emotionele, stakeholders.” Als het<br />
aan hem ligt, verschilt PSV als organisatie duidelijk<br />
van bijvoorbeeld SC Heerenveen onder voormalig<br />
voorzit<strong>te</strong>r Rie<strong>me</strong>r van der Velde. Die runde die club<br />
zeer succesvol, maar alsof het zijn familiebedrijf<br />
was. “Dat wil ik bij PSV niet: <strong>te</strong> veel mijn s<strong>te</strong>mpel<br />
op de club drukken. Een van de belangrijks<strong>te</strong> uitdagingen<br />
is juist om de club individu-onafhankelijk <strong>te</strong><br />
maken. PSV blijft PSV, ook al vertrekt een commissaris,<br />
direc<strong>te</strong>ur of trainer. Nieuwko<strong>me</strong>rs die s<strong>te</strong>eds<br />
de boel compleet op zijn kop zet<strong>te</strong>n, leiden tot een<br />
enor<strong>me</strong> kapitaalvernietiging in het huidige voetbal.<br />
Je moet <strong>me</strong>nsen zoeken die bij de club passen.<br />
En niet andersom: de club aanpassen aan wie je<br />
binnenhaalt. In het bedrijfsleven laat je het wel uit<br />
je hoofd om je cruciale <strong>me</strong>dewerkers op een blauwe<br />
maandag in <strong>te</strong> wisselen en je <strong>me</strong>rk voortdurend aan<br />
<strong>te</strong> passen. Waarom bij het voetbal dan wel?” Voetbalclubs<br />
zijn in zijn ogen gebaat bij bestuurders die<br />
van zichzelf niet snel hoeven scoren. “Het is goed<br />
dat ik wat ouder ben en <strong>me</strong> niet <strong>hoef</strong> <strong>te</strong> profileren.<br />
Je moet niet <strong>te</strong> vroeg direc<strong>te</strong>ur van een topclub zijn.<br />
Hadden ze <strong>me</strong> vijftien jaar geleden voor deze job gevraagd,<br />
dan had ik moe<strong>te</strong>n weigeren, ook vanwege<br />
de enor<strong>me</strong> <strong>me</strong>dia-aandacht. Campina was ongeveer<br />
honderd keer gro<strong>te</strong>r dan PSV; als je de <strong>me</strong>dia<br />
bekijkt, lijkt het wel andersom.”<br />
Sanders <strong>hoef</strong>t zich nu niet <strong>me</strong>er zo nodig <strong>te</strong> bewijzen.<br />
“Toen ik in <strong>Tilburg</strong> studeerde, wilde ik<br />
belangrijk worden in de hele wereld. Vijftien jaar<br />
la<strong>te</strong>r dacht ik: Nederland is ook goed. En nu ben ik<br />
<strong>me</strong>er dan ooit gericht op het geluk van mijn direc<strong>te</strong><br />
omgeving. Ik trek <strong>me</strong> s<strong>te</strong>eds minder aan van wat<br />
iedereen wel van mij zou kunnen vinden.” ■<br />
| 2-2010 25
26 3-2010 |<br />
TwiTTeren <strong>me</strong>T DanTe<br />
Wat be<strong>te</strong>kent de opkomst van social <strong>me</strong>dia? En op welke manier kun je zaken als LinkedIn<br />
en Twit<strong>te</strong>r zakelijk inzet<strong>te</strong>n? Op 29 <strong>me</strong>i organiseerde Dan<strong>te</strong>, de alumnivereniging van de<br />
Facul<strong>te</strong>it Gees<strong>te</strong>swe<strong>te</strong>nschappen een middag waarin een antwoord werd gezocht op deze<br />
vragen. <strong>te</strong>kst: elise RodeRs, alumna taalwe<strong>te</strong>nschap, www.elRoco.nl<br />
Het thema ‘Ik Twit<strong>te</strong>r dus ik besta’ was voor zeventig<br />
alumni van Gees<strong>te</strong>swe<strong>te</strong>nschappen in<strong>te</strong>ressant<br />
genoeg om <strong>te</strong>rug <strong>te</strong> keren naar hun Alma Ma<strong>te</strong>r. Tot<br />
hun verrassing bleek ech<strong>te</strong>r dat sprekers die weinig<br />
ophebben <strong>me</strong>t social <strong>me</strong>dia de middag openden.<br />
Arie de Ruij<strong>te</strong>r (decaan), Erik Borgman (Theologie),<br />
en ook Herman de Regt (Filosofie) zijn niet <strong>te</strong><br />
volgen op Twit<strong>te</strong>r. Alleen Hans van Driel (Taal- en<br />
Cultuurstudies) bleek wél een overtuigd twit<strong>te</strong>raar.<br />
Het leverde een leuke discussie op, waarin duidelijk<br />
werd dat er toch wat hardnekkige vooroordelen<br />
zijn. Zo werd ges<strong>te</strong>ld dat relaties in een virtuele<br />
wereld nooit gelijkwaardig kunnen zijn <strong>me</strong>t relaties<br />
in de ech<strong>te</strong> wereld. Twit<strong>te</strong>raars waren het niet eens<br />
<strong>me</strong>t de aanna<strong>me</strong> dat Twit<strong>te</strong>r als een afzonderlijke<br />
reali<strong>te</strong>it gezien moet worden. Zij zien Twit<strong>te</strong>r niet<br />
als Second Life, maar ‘gewoon’ als een nieuw communicatiemiddel.<br />
Op het scherm in de zaal spraken<br />
de vele tweets van de aanwezigen boekdelen. Twit<strong>te</strong>r<br />
leeft!<br />
Tijdens het tweede deel van de bijeenkomst na<strong>me</strong>n<br />
de alumni Jeroen Mirck, van Mirck Media en Hille<br />
van der Kaa van De Uitgeeffabriek een deel van<br />
de aanwezigen onder hun hoede voor workshops<br />
over LinkedIn en Twit<strong>te</strong>r. Mirck gaf tips voor een<br />
optimaal LinkedIn-profiel en Van der Kaa gaf een<br />
overzicht van de verschillende manieren waarop<br />
Twit<strong>te</strong>r wordt ingezet. Vervolgens gaven zij en<br />
student Pim Nauts praktische informatie over het<br />
opzet<strong>te</strong>n van een Twit<strong>te</strong>r-account en het gebruik<br />
van applicaties als Tweetdeck.<br />
De middag werd afgeslo<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t een sessie speednetwerken.<br />
Vol enthousias<strong>me</strong> rouleerden de net-<br />
werkers tussen de tafels en na elke ronde schoven<br />
ze geïnspireerd verder, <strong>me</strong>t een drankje in de hand.<br />
Social <strong>me</strong>dia, the old fashioned way.<br />
Voor <strong>me</strong>er tweets tijdens de bijeenkomst:<br />
scribblelive.com/Event/De_Dan<strong>te</strong>_Connectie<br />
TweeTs van de dag<br />
HellenMegens: na zes jaar weer in de trein naar de<br />
uvt. Voelt vreemd. hopelijk weet ik daar de weg nog.<br />
#ddctilburg.<br />
THijsalbers: penetran<strong>te</strong> <strong>me</strong>stgeur is niks <strong>te</strong> weinig<br />
gezegd. het luchtige van dit event is er nu al vanaf.<br />
#DDC<strong>Tilburg</strong> (@ Universi<strong>te</strong>it van <strong>Tilburg</strong>)<br />
annelien1960: la<strong>te</strong>n we <strong>te</strong>ruggaan in onze grot en<br />
de knots weer eens <strong>te</strong>r hand ne<strong>me</strong>n #DDC<strong>Tilburg</strong> by<br />
(reactie op Twit<strong>te</strong>r-scepsis)<br />
Zonja @ Hvdriel: is roepende in de woestijn tussen<br />
de sprekers. Gelukkig ver<strong>te</strong>genwoordigt hij wel de<br />
s<strong>te</strong>m van de aanwezigen in de zaal #DDC<strong>Tilburg</strong><br />
HeTTybosMan @ Hvandriel schijnt <strong>te</strong> scoren op<br />
#ddctilburg - zijn vrouw doet het huishouden en volgt<br />
#ddctilburg op twit<strong>te</strong>r. #multitasken by HettyBosman
VVTE<br />
vvTe-asset in<strong>te</strong>rnationaal Congres<br />
datum: 29 sep<strong>te</strong>mber 2010<br />
het jaarlijks Vv<strong>te</strong>-asset in<strong>te</strong>rnationaal congres<br />
heeft als thema: the world of capital:<br />
discovering its Future notion. sprekers zijn<br />
onder andere Jean tirole en Frank de Grave.<br />
toegang is voor Vv<strong>te</strong>-leden gratis.<br />
daarnaast organiseert de Vv<strong>te</strong> ko<strong>me</strong>nd<br />
najaar (onder voorbehoud) een themasessie<br />
over priva<strong>te</strong> equity and hedge funds <strong>me</strong>t<br />
erik Ver<strong>me</strong>ulen, hoogleraar aan de juridische<br />
facul<strong>te</strong>it.<br />
Voor <strong>me</strong>er informatie: vv<strong>te</strong>.nl.<br />
Van links naar rechts: monique moerkens, katinka de croon, anne-marie hartog<br />
JUVaT<br />
Prof. Herman schoordijklezing<br />
datum: 16 november 2010<br />
JuVat organiseert sinds vorig jaar de prof.<br />
herman schoordijk lezing. Binnen het<br />
centrale thema van de lezingencyclus, Recht<br />
over grenzen heen, hield prof. dr. ernst hirsch<br />
Ballin vorig jaar de eers<strong>te</strong> schoordijk-lezing<br />
over strafrecht in europees perspectief en<br />
de vraag of de toekomst van europese strafrech<strong>te</strong>lijke<br />
sa<strong>me</strong>nwerking ligt in de eenheid<br />
van de wetgeving. dit najaar verzorgt mr.<br />
Jaap polak, voorzit<strong>te</strong>r van de afdeling Bestuursrechtspraak<br />
van de Raad van sta<strong>te</strong> en<br />
hoogleraar bestuursrecht aan de universi<strong>te</strong>it<br />
leiden, de lezing.<br />
<strong>me</strong>er informatie: uvt.nl/juvat.<br />
UnTIL aLUmnI nIEUWs ■<br />
BesTuur Kon-TeKsT DeelT nog sTeeDs lief en leeD<br />
op za<strong>te</strong>rdag 13 november kunnen<br />
oud-bestuursleden elkaar herontmoe<strong>te</strong>n<br />
tijdens Board connection<br />
2010. speciaal voor die gelegenheid<br />
zet<strong>te</strong>n we één van de vele verenigingen<br />
in de schijnwerpers. het gaat<br />
om kon-<strong>te</strong>kst, gezien door de bril<br />
van een oud-voorzit<strong>te</strong>r. Zij onderhoudt<br />
nog s<strong>te</strong>eds innige banden <strong>me</strong>t<br />
haar voormalige bestuursleden.<br />
‘Kon-Tekst bloeide begin jaren negentig.<br />
Als studievereniging van de Let<strong>te</strong>renfacul<strong>te</strong>it<br />
organiseerden we leerza<strong>me</strong><br />
en gezellige excursies naar bijvoorbeeld<br />
NRC Handelsblad of recla<strong>me</strong>bureau<br />
PPGH-JWT in Ams<strong>te</strong>rdam. De maandelijkse<br />
themafees<strong>te</strong>n in De Spoel waren<br />
bekend en druk bezocht, ook bui<strong>te</strong>n de<br />
facul<strong>te</strong>it die toch voor negentig procent<br />
uit <strong>me</strong>iden bestond. Het bestuur van<br />
Kon-Tekst wisselde per jaar. Zelf begon<br />
ik als commissielid ‘publici<strong>te</strong>it’, werd<br />
bestuurslid en ui<strong>te</strong>indelijk voorzit<strong>te</strong>r.<br />
In<strong>te</strong>rnet bestond toen nog niet. Dus alle<br />
publici<strong>te</strong>it voor onze activi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n, fabriceerden<br />
we in ons bestuurshok O73.<br />
We schreven daar <strong>te</strong>ks<strong>te</strong>n voor onder<br />
<strong>me</strong>er onze nieuwsbrieven, <strong>te</strong>kenden<br />
strips, knip<strong>te</strong>n, plak<strong>te</strong>n, vouwden en<br />
verzonnen pos<strong>te</strong>rs. We waren niet alleen<br />
<strong>me</strong>t publici<strong>te</strong>it creatief bezig maar<br />
ook <strong>me</strong>t het aanboren van financiële<br />
bronnen. Zo zoch<strong>te</strong>n we sponsors voor<br />
de drukkos<strong>te</strong>n van pos<strong>te</strong>rs. En toen we<br />
Nieuws uit de vereNigiNgeN<br />
geld <strong>te</strong>kort kwa<strong>me</strong>n voor het symposium<br />
‘Spraakwa<strong>te</strong>r’, verzonnen we een<br />
ludieke actie. We lie<strong>te</strong>n studen<strong>te</strong>n en<br />
docen<strong>te</strong>n <strong>me</strong>ebetalen in ruil voor hun<br />
pasfoto op de pos<strong>te</strong>r. Ui<strong>te</strong>indelijk strik<strong>te</strong>n<br />
we de journalist Johan Anthierens<br />
(Belg, extra subsidie!) en de cultuurfilosoof<br />
en dich<strong>te</strong>r Jan Pie<strong>te</strong>r Guépin, die<br />
een mooi verhaal hield over beroemde<br />
speeches. Maar gro<strong>te</strong> publiekstrekker<br />
was natuurlijk Jules Deelder, als<br />
spraakwa<strong>te</strong>rval pur sang. Ui<strong>te</strong>indelijk<br />
hielden we een heel geslaagd gevoel<br />
over aan deze dag <strong>me</strong>t de genoemde<br />
sprekers en een debatingwedstrijd voor<br />
studen<strong>te</strong>n uit het hele land. Ik had toen<br />
niet kunnen vermoeden dat ik nu nog<br />
vrienden zou hebben uit die tijd. Zoals<br />
we hier sa<strong>me</strong>n op de foto aan het fröbelen<br />
zijn, zo delen Monique, Katinka en<br />
ik nu lief en leed over elkaars relaties,<br />
kinderen en werk.’ anne-maRie haRtoG<br />
BaCk TO CampUs: BOarD COnnECTIOn 2010<br />
op deze za<strong>te</strong>rdag 13 november organiseren het bureau alumnirelaties en de huidige<br />
besturen van onze studie-, cultuur-, sport- en alumniverenigingen Board connection. dit<br />
is een dag die in het <strong>te</strong>ken staat van alumni die actief zijn of actief zijn geweest in een<br />
bestuur van alumni-, studie-, cultuur- en/of sportvereniging.<br />
kijk voor <strong>me</strong>er informatie op: uvt.nl/boardconnection2010.<br />
DIaLOGOs<br />
symposium en erelidmaatschap prof. dr.<br />
weren<br />
datum: 20 november 2010<br />
het jaar 2010 staat in het <strong>te</strong>ken van het<br />
eers<strong>te</strong> lustrum van dialogos. tijdens dit<br />
lustrumsymposium <strong>me</strong>t prof.dr. w. logis<strong>te</strong>r,<br />
dr. t. akerboom en dr. J. Jans als inleiders ontvangt<br />
prof.dr. weren het erelidmaatschap.<br />
de voordrach<strong>te</strong>n worden gepubliceerd in een<br />
jubileumboek. het symposium vindt plaats<br />
(14.00 uur) bij Boerke mutsaerts en eindigt<br />
<strong>me</strong>t een fees<strong>te</strong>lijke borrel (18.00 uur). Voor<br />
<strong>me</strong>er informatie: uvt.nl/alumni/vereniging/<br />
dialogos/<br />
| 3-2010 27
28 3-2010 |<br />
leZing Huub willeMs voor vrienden van CobbenHagen<br />
inTriges Bij De<br />
onDernemingsKa<strong>me</strong>r<br />
De zakenwereld zit vol kleurrijke en intrigerende verhalen.<br />
Dat bleek uit een lezing van Huub Willems. Hij is alumnus en<br />
voormalig voorzit<strong>te</strong>r van de Ondernemingska<strong>me</strong>r, het rech<strong>te</strong>rlijk<br />
orgaan dat geschillen in vennootschappen beoordeelt. Willems<br />
sprak tijdens een regionale bijeenkomst van de Vrienden<br />
van Cobbenhagen op 8 juni in het Graphic Design museum in<br />
Breda. <strong>te</strong>kst: tim Van deR aVoiRd<br />
Huub Willems houdt van verha-<br />
len ver<strong>te</strong>llen. Verhalen uit zijn ei-<br />
gen praktijk, verhandelingen uit<br />
de klassieke oudheid en sprookjes<br />
passeerden in hoog <strong>te</strong>mpo de<br />
revue tijdens de bijeenkomst van<br />
de Vrienden van Cobbenhagen in<br />
Breda. Zo zag Willems parallellen<br />
tussen een van de bekends<strong>te</strong><br />
verhalen uit de Griekse mythologie<br />
over het paard van Troje en de<br />
gang van zaken bij de overna<strong>me</strong><br />
van het <strong>me</strong>diaconcern PCM<br />
door de Britse durfinves<strong>te</strong>erder<br />
Apax. Eind van het liedje was<br />
dat door slecht functioneren van<br />
bestuurders en commissarissen<br />
het concern ach<strong>te</strong>rbleef <strong>me</strong>t<br />
een torenhoge schuld nadat de<br />
Brit<strong>te</strong>n weer vertrokken waren.<br />
De Ondernemingska<strong>me</strong>r deed<br />
onderzoek en formuleerde een<br />
keihard oordeel: de <strong>me</strong>nsen aan<br />
het roer bij de onderneming hebben<br />
onzorgvuldig gehandeld en<br />
Tijdens de TIK-week en Welco<strong>me</strong><br />
week 2010 verleidde het Universi<strong>te</strong>itsfonds<br />
nieuwe studen<strong>te</strong>n<br />
om vrienden van de universi<strong>te</strong>it<br />
<strong>te</strong> worden. Wie jaarlijks 10 euro<br />
doneert wordt vriend en krijgt<br />
een poloshirt cadeau. Het op deze<br />
wijze ingeza<strong>me</strong>lde geld gaat naar<br />
andere studen<strong>te</strong>n. De Friend in<br />
kwestie kan zelf kiezen waar<br />
het <strong>te</strong>rechtkomt. Hij of zij heeft<br />
daarbij de keuze tussen twee<br />
bes<strong>te</strong>dingsdoelen. Het eers<strong>te</strong> is<br />
het Subsidiefonds voor Studen<strong>te</strong>-<br />
de corpora<strong>te</strong> governance van PCM<br />
faalde.<br />
Soms eindigen zaken bij de<br />
Ondernemingska<strong>me</strong>r als een<br />
sprookje, compleet <strong>me</strong>t ridders op<br />
wit<strong>te</strong> paarden. Dit gebeurde in<br />
het geval van de zaak van een Italiaanse<br />
da<strong>me</strong> (mode<strong>me</strong>rk Gucci)<br />
<strong>te</strong>gen een Franse heer (Louis<br />
Vuitton), in de <strong>me</strong>dia afgeschilderd<br />
als de tasjesoorlog. De da<strong>me</strong><br />
verzet<strong>te</strong> zich <strong>te</strong>gen de avances<br />
van de heer en was alweer aan<br />
het flir<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t een andere Franse<br />
heer, het detailhandelsconcern<br />
PPR. De eers<strong>te</strong> Franse heer gaf<br />
voor de Ondernemingska<strong>me</strong>r aan<br />
dat <strong>me</strong>n als het ware al dacht in<br />
ondertrouw <strong>te</strong> zijn <strong>me</strong>t de da<strong>me</strong><br />
en vond dit geen manier van<br />
doen. De Ondernemingska<strong>me</strong>r<br />
deelde inderdaad deze opvatting<br />
en gelast<strong>te</strong> een onderzoek naar de<br />
gang van zaken bij Gucci. Maar<br />
voordat dit goed en wel op gang<br />
ninitiatieven. Dit fonds verstrekt<br />
gelden voor activi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n die studen<strong>te</strong>n<br />
organiseren rondom hun<br />
studie. Een tweede bes<strong>te</strong>dingsdoel<br />
dat de Friend kan kiezen,<br />
is het Beursprogramma voor<br />
in<strong>te</strong>rnationale studen<strong>te</strong>n. Dit<br />
programma geeft in<strong>te</strong>rnationale<br />
studen<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t geringe financiële<br />
middelen de kans om een studie<br />
in <strong>Tilburg</strong> <strong>te</strong> volgen, zoals vorig<br />
jaar de Zuid-Afrikaanse studen<strong>te</strong><br />
Janeke Thumbran. Haar beurs<br />
werd toen overigens mogelijk<br />
was, besloot Louis Vuitton zijn<br />
aandeel in Gucci <strong>te</strong> verkopen aan<br />
PPR.<br />
Het waren enkele voorbeelden<br />
van zaken die Willems voorgescho<strong>te</strong>ld<br />
heeft gekregen in<br />
de kleine vijftien jaar dat hij<br />
voorzit<strong>te</strong>r is geweest van de<br />
Ondernemingska<strong>me</strong>r. Volgens<br />
Studentbegunstiger: vriend voor het leven<br />
gemaakt door een inza<strong>me</strong>lingsactie<br />
onder alumni. Met het<br />
‘studentbegunstigerschap’ wil<br />
het Universi<strong>te</strong>itsfonds een cultuur<br />
kweken waarbij studen<strong>te</strong>n<br />
al vroeg goede doelen binnen de<br />
universi<strong>te</strong>it financieel s<strong>te</strong>unen.<br />
Het zou mooi zijn als de studen<strong>te</strong>n<br />
‘vrienden voor het leven’<br />
worden.
Willems is het aandeelhoudersactivis<strong>me</strong><br />
een belangrijke oorzaak van de<br />
toene<strong>me</strong>nde druk<strong>te</strong> in de rechtbank<br />
voor ondernemingsgeschillen. Of het<br />
nu gaat om overna<strong>me</strong>vraagstukken,<br />
machtsstrijden binnen bedrijven,<br />
parasi<strong>te</strong>rende aandeelhouders of<br />
zelfs kwesties over de <strong>me</strong>dezeggenschap<br />
binnen een onderwijsgigant in<br />
PersoNalia<br />
→ benoeMing<br />
alumna professor dr. Carla Millar is benoemd<br />
tot tiende Fellow en ‘life <strong>me</strong>mber’<br />
van de academy of marketing en mag<br />
daarom de ti<strong>te</strong>l hFam ach<strong>te</strong>r haar naam<br />
zet<strong>te</strong>n. Zij ontving deze onderscheiding als<br />
waardering voor haar bui<strong>te</strong>ngewone en bijzondere<br />
verdiens<strong>te</strong>n voor de marketingdiscipline<br />
en voor de academy of marketing.<br />
→ jubilea<br />
dr. jan baars (universitair hoofddocent<br />
Filosofie) vierde op 1 juni zijn 40-jarig ambts-<br />
het zuiden van het land: de Ondernemingska<strong>me</strong>r<br />
wordt gevraagd een<br />
oordeel uit <strong>te</strong> spreken. S<strong>te</strong>eds vaker<br />
gaat het ook om juridische geschillen<br />
waarbij veel niet-Nederlandse partijen<br />
betrokken zijn. Willems prees zich<br />
gelukkig dat er tijdens zijn rech<strong>te</strong>nopleiding<br />
in <strong>Tilburg</strong> veel aandacht aan<br />
rechtsvergelijking was bes<strong>te</strong>ed.<br />
Foto: JeRoen oeRlemans /hh<br />
jubileum. dr. jan jaap de rui<strong>te</strong>r (universitair<br />
docent cultuurwe<strong>te</strong>nschappen) vierde op 1<br />
juli zijn 25-jarig ambtsjubileum. en dr. Carel<br />
van wijk (universitair hoofddocent communicatie<br />
en informatiewe<strong>te</strong>nschappen) vierde<br />
op 1 juli zijn 25-jarig uvt-jubileum.<br />
→ saMensTelling ManageMenT TeaM<br />
Fsw<br />
prof. dr. diederik a. stapel volgt per<br />
1 sep<strong>te</strong>mber 2010 prof. dr. Theo M.M.<br />
verhallen op als decaan van de Facul<strong>te</strong>it<br />
sociale we<strong>te</strong>nschappen van de universi<strong>te</strong>it<br />
UnTIL aLUmnI nIEUWs ■<br />
siTes van en voor<br />
aluMni<br />
→ uvT.nl/<br />
kinderuniversiTeiT<br />
alumni <strong>me</strong>t kinderen tussen<br />
de 10 en 12 jaar opgelet. Vanaf<br />
1 november 2010 gaat er een<br />
nieuwe reeks kindercolleges<br />
van start. kinderen uit groep<br />
6, 7 en 8 kunnen zich vanaf<br />
sep<strong>te</strong>mber inschrijven voor les<br />
van een ech<strong>te</strong> professor. Ze<br />
krijgen antwoord op vragen als<br />
‘wat zeggen je spullen over je<br />
persoonlijkheid?’ en ‘waarom<br />
hebben we rech<strong>te</strong>rs en politieagen<strong>te</strong>n<br />
nodig?’.<br />
→ reCTor.uvT.nl<br />
deze blog van Rector magnificus<br />
philip eijlander geeft de<br />
lezer een kijkje in het wel en<br />
wee van de universi<strong>te</strong>it van<br />
tilburg.<br />
→ TiasniMbas.edu<br />
tiasnimbas is de business<br />
school van de universi<strong>te</strong>it van<br />
tilburg en de <strong>te</strong>chnische universi<strong>te</strong>it<br />
eindhoven. tiasnimbas<br />
biedt mBa programma’s<br />
en een groot aantal functioneel<br />
of sector specifieke executive<br />
mas<strong>te</strong>r en certifica<strong>te</strong><br />
programma’s. daarnaast ontwikkelt<br />
tiasnimbas company<br />
specific programma’s. alumni<br />
van de universi<strong>te</strong>it van tilburg<br />
hebben recht op 10% korting<br />
op de kor<strong>te</strong> programma’s van<br />
tiasnimbas Business school.<br />
van tilburg. stapel is sinds 2006 hoogleraar<br />
cognitieve sociale psychologie aan<br />
dezelfde facul<strong>te</strong>it en was initiator van het<br />
tilburg institu<strong>te</strong> for Behavioral economics<br />
Research (tiBeR), waarvan hij sinds 2007<br />
direc<strong>te</strong>ur is. onder leiding van de nieuwe decaan<br />
gaat per 1 sep<strong>te</strong>mber 2010 gro<strong>te</strong>ndeels<br />
een nieuw manage<strong>me</strong>nt <strong>te</strong>am aan de slag.<br />
dit zal verder bestaan uit: prof dr. paul de<br />
Graaf, vice-decaan onderwijs, prof. dr. klaas<br />
sijtsma en drs. hans die<strong>te</strong>ren, direc<strong>te</strong>ur<br />
bedrijfsvoering.<br />
| 3-2010 29
U vroeg?<br />
Is Nederland in<br />
bij de penose?<br />
Niet bepaald. Na de belastingvlucht ontstaat nu ook een<br />
‘penosevlucht’ naar de zuiderburen. Het lijkt erop dat<br />
criminelen die in Nederland actief zijn hun werk<strong>te</strong>rrein<br />
deels verleggen naar België. Dat komt omdat ze zich daar<br />
be<strong>te</strong>r kunnen ontplooien, zo blijkt uit een onderzoek van<br />
<strong>Tilburg</strong>se en Leuvense rechtswe<strong>te</strong>nschappers. Nederland is<br />
net iets minder in trek als ‘vestigingsplaats’ voor criminele<br />
activi<strong>te</strong>i<strong>te</strong>n, doordat het de<br />
afgelopen jaren werk heeft<br />
gemaakt van de bestrijding<br />
van grensoverschrijdende<br />
criminali<strong>te</strong>it. Een goed<br />
voorbeeld daarvan is<br />
de Wet Bibob. Daar<strong>me</strong>e<br />
kan de overheid<br />
de ach<strong>te</strong>rgronden<br />
van een bedrijf of<br />
persoon natrekken,<br />
bij het gunnen<br />
van een opdracht,<br />
of voordat<br />
ze een vergunning<br />
verleent of subsidie<br />
verstrekt. Op<br />
zich hebben onze<br />
zuiderburen ook wel<br />
voldoende bevoegdheden<br />
om de criminali<strong>te</strong>it<br />
<strong>te</strong> bestrijden, maar<br />
die worden nog niet <strong>te</strong>n<br />
volle benut.<br />
30 3-2010 |<br />
Heeft strijden <strong>te</strong>gen<br />
stalking effect?<br />
In films trekken stalkers<br />
zich weinig aan van de politie<br />
of een privé-de<strong>te</strong>ctive,<br />
maar in de ech<strong>te</strong> wereld<br />
doen ze dat wel degelijk.<br />
Vaak stopt het stalken<br />
al nadat een de<strong>te</strong>ctive de<br />
verplich<strong>te</strong> waarschuwingsbrief<br />
heeft gestuurd. Dat<br />
concludeert criminologe<br />
Suzan van der Aa, die in<br />
juni aan de UvT promoveerde<br />
op stalking. Stalken<br />
kent verschillende vor<strong>me</strong>n:<br />
iemand thuis of op het werk<br />
hinderlijk lastig vallen,<br />
veelvuldig bellen, contact<br />
opne<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t andermans<br />
vrienden of familieleden,<br />
roddels verspreiden of<br />
zelfs iemand bedreigen.<br />
In Nederland heeft een op<br />
de vijf vrouwen en een op<br />
de zeven mannen ooit last<br />
gehad van een stalker. Toch<br />
krijgt dit onderwerp weinig<br />
aandacht en zit de politie er<br />
niet echt bovenop. Terwijl<br />
dat wel mag. Sinds 2000 is<br />
belaging (de juridische <strong>te</strong>rm<br />
voor stalking) wet<strong>te</strong>lijk<br />
strafbaar. Van der Aa vindt<br />
dat de politie veel sneller<br />
moet optreden. “Het kan al<br />
enorm helpen als de politie<br />
bij de belager langs gaat<br />
en hem op zijn hinderlijke<br />
gedrag aanspreekt.”<br />
Foto: Joe Fox/anp
Al<strong>te</strong>rNAtieve zOrg<br />
gOeDkOPer?<br />
Ja. Patiën<strong>te</strong>n van huisartsen die ook al<strong>te</strong>rnatieve geneeswijzen<br />
toepassen, kos<strong>te</strong>n de sa<strong>me</strong>nleving minder. Gemiddeld zo’n<br />
vijftien procent. Deze patiën<strong>te</strong>n gebruiken na<strong>me</strong>lijk minder<br />
<strong>me</strong>dicijnen en liggen niet zo vaak in het ziekenhuis.Ook het<br />
s<strong>te</strong>rf<strong>te</strong>cijfer in de groep die naar een ‘al<strong>te</strong>rnatieve’ huisarts<br />
gaat, blijkt lager <strong>te</strong> liggen dan bij patiën<strong>te</strong>n van de traditionele<br />
huisarts. Onderzoek van de <strong>Tilburg</strong>se hoogleraar gezondheidseconomie<br />
Pe<strong>te</strong>r Kooreman en de Leidse lector Erik Baars heeft<br />
dit uitgewezen. De onderzoekers gebruik<strong>te</strong>n gegevens van<br />
150.000 verzekerden van Azivo, verza<strong>me</strong>ld over een periode van<br />
vier jaar. De zorgverzekeraar bleek minder vergoedingen uit<br />
<strong>te</strong> keren aan patiën<strong>te</strong>n <strong>me</strong>t een huisarts die ook is opgeleid in<br />
de antroposofie, ho<strong>me</strong>opathie of acupunctuur. Kooreman en<br />
Baars geven twee mogelijke verklaringen. Veel patiën<strong>te</strong>n die een<br />
‘al<strong>te</strong>rnatieve’ huisarts kiezen, zien waarschijnlijk zelf al weinig<br />
in <strong>me</strong>dische ingrepen. Ook kan het zijn dat deze artsen <strong>me</strong>er<br />
preventieve en gezondheidsbevorderende zorg bieden en minder<br />
geneigd zijn tot overbehandelen.<br />
WAs klM eeN gOeDe AANkOOP?<br />
Beslist. De fusie tussen Air<br />
France en KLM, zes jaar geleden,<br />
is financieel en stra<strong>te</strong>gisch<br />
goed uitgepakt. Ze<br />
heeft een s<strong>te</strong>rke in<strong>te</strong>rnationale<br />
speler opgeleverd die optimaal<br />
profi<strong>te</strong>ert van synergievoordelen<br />
op het gebied van vlootuitruil,<br />
onderhoud, verkoop<br />
en marketing. En het bedrijf<br />
blijkt be<strong>te</strong>r bestand <strong>te</strong>gen de<br />
crisis in de luchtvaart dan<br />
concurren<strong>te</strong>n Lufthansa en<br />
British Airways. Dat consta<strong>te</strong>ert<br />
hoogleraar Niels Noorderhaven<br />
van de Universi<strong>te</strong>it<br />
van <strong>Tilburg</strong>. Terugkijkend<br />
was de aankoop van KLM voor<br />
Air France een koopje, vindt<br />
hij. “In het jaar dat de deal<br />
werd geslo<strong>te</strong>n, maak<strong>te</strong> KLM<br />
verlies en was daardoor relatief<br />
goedkoop. In de jaren daarna<br />
maak<strong>te</strong> de luchtvaartmaatschappij<br />
zoveel winst dat de<br />
Fransen het aankoopbedrag al<br />
in vier jaar <strong>te</strong>rugverdienden.”<br />
Maar ook voor KLM is de fusie<br />
een goede zet geweest, volgens<br />
de <strong>Tilburg</strong>se hoogleraar. “De<br />
luchtvaart maakt een crisis<br />
zonder weerga door. Toch staat<br />
Air France-KLM er relatief<br />
goed voor. Als KLM alleen was<br />
gebleven, was er nu zeker <strong>me</strong>er<br />
paniek uitgebroken”, zegt<br />
Noorderhaven. De fusie is in<br />
zijn ogen goed gemanaged,<br />
wat blijkt uit het uitblijven van<br />
arbeidsonrust.<br />
Foto: JoHn tHYS/aFp pHoto<br />
until we<strong>te</strong>nscHap ■<br />
Dröge<br />
Bezuinigen<br />
Het is historici <strong>me</strong>estal niet gegeven dat ze een<br />
‘wet’ naar zich genoemd krijgen. Dé uitzondering<br />
is C. Northco<strong>te</strong> Parkinson (1909-1993). Deze<br />
geschiedkundige ontdek<strong>te</strong> ooit dat in het in<strong>te</strong>rbellum<br />
het aantal kantoorklerken op het Britse<br />
hoofdkwartier van de marine ongeveer net zo snel<br />
toenam (+78,45 procent tussen 1918 en 1928) als<br />
het aantal oorlogsschepen op zee slonk (-67,74<br />
procent).<br />
Hij spit<strong>te</strong> verder in de geschiedenis van de<br />
bureaucratie en zag bijvoorbeeld dat het aantal<br />
Britse koloniale amb<strong>te</strong>naren tussen 1935 en 1953<br />
vervijfvoudigde, <strong>te</strong>rwijl het koloniale rijk was<br />
ingestort. De omvang van een overheidsinstantie<br />
heeft schijnbaar niets <strong>te</strong> maken <strong>me</strong>t de taak<br />
die zij uitvoert, zo concludeerde Parkinson. Met<br />
drie eeuwen Britse overheidsstatistieken in de<br />
hand berekende hij dat iedere nieuwe amb<strong>te</strong>naar<br />
binnen enkele jaren zorgt voor liefst acht andere<br />
nieuwe amb<strong>te</strong>naren. ‘Arbeid’, zo formuleerde<br />
hij zijn belangrijks<strong>te</strong> wet, ‘vult de capaci<strong>te</strong>it die<br />
beschikbaar is’.<br />
De politici die achttien miljard euro moe<strong>te</strong>n bezuinigen<br />
doen er goed aan het werk van Parkinson<br />
aandachtig <strong>te</strong> lezen. De Brit toont we<strong>te</strong>nschappelijk<br />
aan dat je zeven van de acht amb<strong>te</strong>naren op<br />
minis<strong>te</strong>ries kunt ontslaan zonder de slagkracht<br />
van de overheid aan <strong>te</strong> tas<strong>te</strong>n. Ook concludeerde<br />
Parkinson na in<strong>te</strong>rnationaal onderzoek dat iedere<br />
regering <strong>me</strong>t <strong>me</strong>er dan vijf minis<strong>te</strong>rs aan effectivi<strong>te</strong>it<br />
inboet. Benoem je <strong>me</strong>er minis<strong>te</strong>rs, dan<br />
gaan ze onderling een clubje <strong>me</strong>t vijf ‘belangrijke’<br />
minis<strong>te</strong>rs vor<strong>me</strong>n, dat bui<strong>te</strong>n de vergaderingen<br />
beslissingen voorkookt. Alle andere minis<strong>te</strong>rs zit<strong>te</strong>n<br />
er voor niets bij en hinderen slechts effectief<br />
bestuur.<br />
Met we<strong>te</strong>nschap in de hand is bezuinigen de<br />
gemakkelijks<strong>te</strong> klus op aarde.<br />
Philip Dröge is<br />
hoofdredac<strong>te</strong>ur<br />
van de populairwe<strong>te</strong>nschappelijke<br />
si<strong>te</strong> www.faqt.nl<br />
en spreekt wekelijks<br />
een populairwe<strong>te</strong>nschappelijke<br />
column uit op BNR<br />
Nieuwsradio.<br />
| 1-2010 31
understanding society<br />
Gemis<strong>te</strong> kans Foto:<br />
Wat een treurnis na de verloren WK-finale van Nederland<br />
<strong>te</strong>gen Spanje! Niet alleen sommige spelers,<br />
maar ook vele andere <strong>me</strong>delanders lie<strong>te</strong>n hun<br />
tranen de vrije loop. Deze kans komt im<strong>me</strong>rs misschien<br />
nooit weer. Mis. Redeneer maar <strong>me</strong>t <strong>me</strong><br />
<strong>me</strong>e. La<strong>te</strong>n we eerst uitgaan van het volgende vrij<br />
sombere scenario: Nederland kwalificeert zich<br />
slechts in de helft van de toekomstige WK-eindtoernooien.<br />
En bij deelna<strong>me</strong> (sa<strong>me</strong>n <strong>me</strong>t 32 andere<br />
ploegen) heeft Nederland slechts drie procent<br />
kans om het toernooi <strong>te</strong> winnen. Onder deze aan-<br />
na<strong>me</strong>s, en de aanna<strong>me</strong> dat de wereld niet vergaat<br />
- wat voor sommigen moeilijk was voor <strong>te</strong> s<strong>te</strong>llen<br />
direct na hét verlies - en dat het wereldkampioenschap<br />
voetbal ook in de toekomst om de vier jaar<br />
plaatsvindt, is de kans 95 procent dat Nederland<br />
in ieder geval een keer wereldkampioen wordt, in<br />
de ko<strong>me</strong>nde 788 jaar. Joepie.<br />
In een rooskleuriger scenario, waarbij we uitgaan<br />
van een kans om <strong>te</strong> kwalificeren gelijk aan 0,75, en<br />
een kans om het toernooi <strong>te</strong> winnen gelijk aan tien<br />
procent, is de kans 95 procent dat Nederland <strong>te</strong>n-<br />
mins<strong>te</strong> een keer wereldkampioen wordt in de ko<strong>me</strong>nde<br />
152 jaar. Kortom, maakt u zich niet ongerust.<br />
Het gaat ooit gebeuren. Maar wacht niet <strong>te</strong><br />
lang <strong>me</strong>t het vieren van deze heuglijke gebeur<strong>te</strong>nis.<br />
Vier het bijvoorbeeld vanavond door het ne<strong>me</strong>n<br />
van een extra biertje, wijntje, of in mijn geval,<br />
een glaasje whisky.<br />
Marcel van Assen<br />
Universitair docent Sociale We<strong>te</strong>nschappen<br />
Bart mahl /hh