IC Hou - juni 2013 - SJKS

ExTRA MUROS
HeT werKVeld Ter wille? ZeT in oP TalenTen
Schoenmaker blijf bij je leest
Technologie!? Laat ik dat misschien enigszins preciseren: ik ben een
dankbaar gebruiker van allerhande technologische vernieuwingen en
bijzonderheden, maar vraag me niet naar de technische achtergrond
die schuil gaat achter al die snufjes.
Menigeen heeft me proberen overtuigen van
het feit dat een zekere basiskennis en een zekere
basisvaardigheid met betrekking tot techniek en
mechanica onontbeerlijk is. Daar kan ik zeker inkomen,
maar als ik heel eerlijk mag zijn: het raakt
m’n koude kleren niet. Ieder heeft z’n sterktes
en zwaktes. Mijn talent ligt nu eenmaal niet bij
techniek, noch bij mechanica.
Ik was... weggesmolten
In de hervormingsplannen voor het secundair
onderwijs van minister Smet werd er geopperd
om het vak ‘technologie’ verplicht te maken
vanaf het eerste middelbaar en dat voor alle leerlingen
en alle leeftijden. Technologie, zo heette
het, was onontbeerlijk voor het latere leven. Het
werkveld (Ja! Het werkveld! Zij!) kijkt namelijk
reikhalzend uit naar technisch geïnteresseerde
en geschoolde krachten en het is de taak van het
onderwijs om die technisch geschoolde, economisch
productieve producten af te leveren.
De vraag of die technologie nu in het interesseveld
van het kind in kwestie ligt of niet, die
vraag wordt natuurlijk niet gesteld. Je moet kinderen
alles aanreiken wat ze enigszins kunnen
verwerken, zo lijkt het adagium te zijn. Differentiatie
hoort nu eenmaal niet direct toegepast te
worden. Althans, zo’n differentiatie niet.
Wanneer ik me inbeeld dat ik gedurende mijn
hele schoolcarrière technologie en mechanica
had gekregen, dan was de kans relatief groot
geweest dat ik hier vandaag niet had gezeten. Ik
durf er geld op te zetten dat ik mezelf had geelektrocuteerd,
dat ik was weggesmolten, dat
ik was dolgedraaid in een op hol geslagen motor,
dat in met mijn twee linkerhanden was vast
komen te zitten ik een schroefbank of in een
hydraulische pers. Dat geknoei met draden en
elektriciteit is gewoon een dodelijke combinatie
voor onhandige knullen als ikzelf.
10 IC HOU JUNI 2013
Bewondering voor mensen
met technologische kennis
Interesseert technologie me dan niet? Wel, het
interesseert me op een meta-niveau. Ik vind
het bijzonder dat mensen inzicht hebben in de
technische werking van lampen, computers,
auto’s, automatische rolluiken, afstandsbedieningen
voor garagepoorten, sprinklersystemen,
geluidsversterking en wat nog, maar die
bewondering blijft platonisch. Laat ik u een
voorbeeld geven: toen de klasgenootjes in de
lagere school peilden naar het merk van auto
waarmee mijn moeder me overal heen bracht,
kon ik niet preciezer zijn dan de kleur (grijs!)
en het feit dat onze auto vier wielen en een
stuur had. Onze auto kon ook rijden, zo wist ik,
en soms kon dat zelfs heel hard gaan. Ook nu
weet ik amper wat het merk van mijn wagen is
(het is een donkerblauwe – die van m’n vrouw
is een rode, mét vier wielen en een stuur telkens).
Wanneer mijn auto het begeeft, begeef
ik me naar een garagist. Dat is iemand met
kennis van zaken: hij of zij heeft gestudeerd
om inzicht te krijgen in de mechanica die onder
mijn motorkap schuilgaat.
Ik heb volle bewondering voor mensen met
technologische kennis, maar deze schoenmaker
blijft bij z’n leest. Die leest is spreekwoordelijk
opgebouwd uit de letteren.
Theorie en praktijk
Naar jaarlijkse traditie worden onze leerlingen
uit de derde graad wetenschappen-wiskunde
gesommeerd op de technische scholen van
Sint-Niklaas om inzicht te krijgen in de praktische
toepassingen van hun theoretische scholing
bij ons. Dat is natuurlijk een nobel doel.
Louter theoretische kennis is voor het werkveld
(Ja! Zij!) uiteraard even nutteloos als een composthoop
in een grootstedelijk appartement.
Ik heb navraag gedaan bij de leerkrachten die
daarvoor verantwoordelijk zijn en kreeg te
horen dat onze leerlingen onder andere een
‘oscilloscoop’ maken en zich bezig houden met
pneumatica. Beide woorden zijn schitterende
puntenpakkers voor een spel scrabble, maar ik
wist niet precies wat ze inhielden. (Wat opzoekwerk
heeft me geleerd dat het gaat om een
meetinstrument dat de cyclische variaties in een
elektrische grootheid goed zichtbaar kan maken
en dat pneumatica te maken heeft met apparaten
zoals pompen en cilinders die met lucht
worden aangedreven.)
Vraag me niet waarvoor die apparaten nu precies
gebruikt worden of met welke concrete
toepassingen we dagdagelijks in contact komen
(ik vermoed dat mijn garagepoort wel
eens pneumatisch zou kunnen zijn). Eigenlijk is
het ook helemaal niet erg dat ik dat niet weet.
Wanneer mijn oscilloscoop ooit kapot zou gaan,
zal ik wel een oscilloscopenmaker zoeken in de
Gouden Gids, die dan op al dan niet pneumatische
wijze mijn verpieterde oscilloscoop zal
herstellen.
Dat ik daarvoor dan beroep zal kunnen doen op
onze leerlingen uit de wetenschappen-wiskunde,
die hun theoretische kennis gelardeerd hebben
gezien met concrete, praktische toepassingen,
is een geruststellende gedachte.
Ik hoop dat het werkveld tevreden is.
MV
Nvdr. De auteur van dit artikel, is redacteur van Ic
Hou en leraar klassieke talen. Bij wijze van ‘experiment’
(Matthias heeft niet zo erg veel met technologie)
vroegen we hem om een artikel te schrijven
over de lessen technologie die onze leerlingen
WEWI in VTS en Sint-Carolus volgen. Hij kweet zich
van de taak met verve op geheel eigen wijze.