download pdf

Tabel 4 Mediane conusweerstand (MPa) van klei, humeuze klei en veen aanwezig onder de dijk, in de
polder en uiterwaard zonder dijk, en het verschil hiertussen.
dijk polder/uiterwaard verschil
klei 0.89 0.64 0.26
humeuze klei 0.91 0.51 0.40
veen 1.08 0.62 0.46
De mediane conusweerstand van klei, humeuze klei en veen dat onder een dijk ligt is hoger
dan van hetzelfde materiaal dat niet onder een dijk ligt. Het verschil hiertussen is het grootst
bij veen en het kleinst bij klei; veen kan meer worden samengedrukt dan klei.
Klei uit de Laag van Wijchen blijkt een hogere conusweerstand, plaatselijke weerstand en
wrijvingsgetal te hebben dan de ondieper liggende kleilagen. Het mediane wrijvingsgetal is
2.79 %, dit is tegen de ondergrens van het bereik van klei zoals aangegeven in tabel 3.
Mogelijke verklaringen hiervoor zijn bijmenging van zand en/of de stugheid van de kleilaag
waardoor de wrijving tussen de conus en de klei van de Laag van Wijchen afneemt. Het
mediane wrijvingsgetal van de overige klei is 2.58 %. Het feit dat de conusweerstand hoger is
voor de klei behorend tot de Laag van Wijchen dan voor de later gevormde klei impliceert dat
de Laag van Wijchen minder erosief is dan de later gevormde klei.
Tabel 5 geeft een overzicht van de berekende kritieke schuifspanning (zand) en de kritieke
schuifsterkte (zavel, klei, veen) voor de in de dwars- en langsprofielen onderscheiden
lithologische eenheden.
Tabel 5 Berekende waarden voor de erodibiliteit van zand, zavel, klei en veen.
39
Kritieke
schuifsterkte
slijtage-erosie
Lithologische Kritieke Lithologische
eenheid
schuifspanning eenheid
(Pa) (Pa) (kPa)
zand: meeropvulling 0.218 klei 1.8 79
zand: pleistoceen 0.218 humeuze klei 75
zand: stroomgordel 0.308 klei met dunne zandlagen 47
zand: rivierduin 0.308 klei: Laag van Wijchen 10.1 58
zavel 84
veen 81
Kritieke
schuifsterkte
4.3 Implicaties van lithologie voor erodibiliteit van oevers, onderwatertaluds en
rivierbodem
In deze paragraaf zijn de implicaties van de lithologische opbouw van de ondergrond voor
erosie van de oevers, de onderwatertaluds en de geulbodem van de Lek beschreven aan de
hand van de langsprofielen (§ 3.4 en Appendix 1) en de zanddieptekaarten (Appendix 3).
Traject 1 (rivierkilometer 990-977)
Rivierkilometer 988-989
Grote diepe erosiekuilen bevinden zich vooral aan de noordkant van de Lek. In het profiel
langs de noordoever ligt hier op diepte weliswaar rivierduinzand, waarvan de bovenkant -11