Midden-Oosten - IDFA

‘ STRAKS LEIDT DEZE GENERATIE:
WAT GEBEURT ER DAN?’
foto: Bram Belloni
DE BEZOEKER MUNT 10, 19 NOVEMBER, 21.32 UUR
MY AFGHANISTAN -
LIFE IN THE FORBIDDEN ZONE
Geerte van de Groep, 60, trainer leraren
Ewout Schikker, 61, eigenaar drukkerij
‘Buitengewoon interessant’, vindt Geerte van de
Groep My Afghanistan - Life in the Forbidden Zone,
waarin Afghaanse burgers hun dagelijkse leven fi lmden.
‘Ik kan me ontzettend goed voorstellen dat je je
land ook op deze manier wilt laten zien. Dat het meer
is dan stof en militairen.’ Ze vergelijkt het met wat nu
in de Gazastrook gebeurt. ‘De gewone mensen zijn altijd
weer slachtoffer van politieke intriges en machtswellustelingen.
Terwijl ieder mens lekker wil leven.’
‘Door mensen zelf te laten fi lmen beleef je prachtig
mee hoe het er daar aan toegaat’, vindt haar man
Ewout Schikker. ‘Erg mooi en intiem. Hij had ook
precies de goede lengte. Ik ben nogal onrustig, dus op
een gegeven moment wil ik weg. Nu absoluut niet.’
Heel sterk voelden ze de angst waarin de Afghanen
leven. Van de Groep: ‘In een scène roept een kind:
“M ijn vader en mijn kleine broertje zijn nog buiten, ik
weet niet waar ze zijn!” Ondertussen hoor je schieten;
je wordt die oorlog bijna ingezogen. Ineens besef
je hoe beangstigend en beklemmend een oorlog is.’
(WK)
DRAAIT ER NOG WAT LEUKS?
HET ZONNETJE IN HUIS
Op de Westelijke Jordaanoever worden met regelmaat
stenengooiende tieners door het Israëlische leger
gevangengenomen, ontdekte Tone Andersen. De Noorse
fi lmde recent vrijgelaten jongens bij hun pogingen hun leven
weer op te pakken. ‘Iedereen leeft in angst.’
In When the Boys Return fi lmt Tone Andersen
Palestijnse tienerjongens die vlak na hun vrijlating
in een praatgroep hun traumatische ervaringen
verwerken. Andersen: ‘Ik wil laten zien hoe enorm
groot de impact is op het leven van die kinderen,
hun familie en de maatschappij als geheel. Er
worden hier mensen- en kinderrechten geschonden.’
De Noorse regisseur kijkt ook verder: ‘Dit
overkomt een nieuwe generatie die opgroeit onder
bezetting, constant in angst leeft en systematisch
gevangengenomen kan worden. Soms kort, maar
ook maanden of zelfs jarenlang. Straks is deze
generatie aan de leiding, wat gebeurt er dan?’
Via hulporganisatie YMCA kreeg de fi lmmaakster
een voet tussen de deur bij maatschappelijk
werker Nader Khallaf en zijn jongerenpraatgroep.
‘Ik heb de jongens vier maanden mogen fi lmen,
vanaf het moment dat ze vrijkwamen. Ik ontmoette
hen natuurlijk pas bij de opnames, dus ik
sprak daarvoor al uitvoerig met andere kinderen
die ooit hetzelfde hadden meegemaakt.’
Khallaf, die samen met drie van ´zijn´ jongens
het festival bezoekt, legt uit waarom die
gespreksgroepen zo heilzaam zijn: ‘De meeste
Intiem
foto: Nichon Glerum
Een opleiding voor vrouwen: een slecht plan. Tenminste,
wanneer je man bent en wilt dat ze zich
zonder morren schikt naar je wensen. En wanneer
je het liefste hebt dat alles bij het oude blijft.
Een opleiding voor vrouwen: een uitstekend plan.
Tenminste, wanneer je minister bent in een ontwikkelingsland
en de economie een impuls wilt
geven op het gebied van milieuvriendelijke technologie.
Het goede van vrouwen is, dat ze blijven.
Want ze laten hun kinderen niet in de steek.
Een opleiding voor vrouwen: een dilemma. Tenminste,
wanneer je Rafea bent, een bedoeïen die
zomaar de kans krijgt om zichzelf ontwikkelen
en daarmee te werken aan de toekomst van haar
dochters, terwijl haar man, haar familie en de
jongens hebben traumatische dingen meegemaakt
en hebben moeite zich te uiten. Hier
leren ze praten met elkaar. Bovendien is het een
effectieve manier om te refl ecteren op wat hen
overkomen is. Het opgepakt worden, de zware
verhoren, onder druk gezet worden; het is zo
heftig. Erover praten is moeilijk, zeker in een gemeenschap
waar het gevoel heerst dat in opstand
zijn belangrijk is.’
De 22−jarige Mahran Yousef Lafi werd op zijn
veertiende en zestiende gevangengenomen door
het Israëlische leger. Hij heeft naar eigen zeggen
veel gehad aan de gesprekken. ‘Nader behandelde
me als een soort grote broer. Door onze gesprekken
ben ik niet bang meer om me te uiten.
En ik kan altijd teruggaan als ik ergens mee zit.’
Andersen besloot het Israëlische leger zelf overigens
buiten beschouwing te laten. ‘Ik vond hun
kant voor deze fi lm minder belangrijk. Het ging
me om wat het systematisch gevangennemen van
kinderen doet voor de toekomstige generatie van
dit land, om de lange termijneffecten. En om de
wereld te laten zien hoe de situatie hier is.’ (MN)
When the Boys Return – Tone Andersen.
Do 22 20:00 uur Munt 9; vr 23 21:00 uur Munt 10.
Beklemmend
rest van het dorp haar op alle mogelijke manieren
proberen tegen te houden.
Rafea heeft maar een paar jaar school gehad,
maar ze is niet dom. Ze reist naar India om op
de Barefoot Academy te worden opgeleid tot solar
engineer. Haar man lijkt eerst in te stemmen,
maar begint haar al snel te chanteren met haar
kinderen. Maar wanneer ze voortijdig terugkeert,
wacht hem een verrassing. Rafea laat niet meer
met zich sollen. (SK)
Rafea: Solar Mama – Jehane Noujaim, Mona Eldaief.
Wo 21, 18:30, Tuschinski 2; do 22, 10:00 Brakke Grond
Expozaal; vr 23, 14:30, Brakke Grond Rode Zaal.
IDFA – 11