vaste mest voor weidevogelreservaten - Altenburg & Wymenga ...

Vaste mest voor weidevogelreservaten JPMA Rapportnummer 20100503
- Weidevogelreservaten zijn veelal minder geschikt voor veldcompostering. De draagkracht
van de bodem is, vooral in veenweidegebied, te gering om de machines die het
natuurmaaisel aanvoeren, omzetten en uitrijden voldoende draagkracht te bieden. De
veldcompostering in de Lange Ripen was in het voorjaar van 2009 omringd door diepe
rijsporen.
- Afvoer naar gebieden waar wel voldoende draagkracht van de bodem is, is niet wenselijk
omdat daarmee vrijwel altijd de maximale afstand van 1 km van de terreingrens zal worden
overschreden. Dit betekent dat deze compost toch zal moeten worden meegerekend in de
gebruiksnorm voor stikstof en fosfaat. Daarnaast nemen de kosten aanzienlijk toe: zowel
meerkosten door afvoer van maaisel als transport van het gecomposteerde materiaal.
Daarmee gaan twee grote voordelen van veldcompostering verloren.
- Aanleg van een betonplaat of rijpad is door de grootschaligheid van de rillen tijdens het
composteringsproces een zeer hoge kostenpost. Bovendien mag veldcompostering in
verband met de uitloging van stoffen maar gedurende een beperkte tijd op dezelfde plek
plaatsvinden. Aanleg van speciale rijpaden op één en dezelfde plek is dan ook niet zinvol.
Het huren van rijplaten, zoals bij de Lange Ripen is gebeurd, zorgt ook voor een aanzienlijke
extra kostenpost, die door de onzekerheid over het tijdstip van afvoer van de compost
moeilijk is te voorzien.
- Het uitrijden van de compost kan alleen plaatsvinden bij voldoende draagkracht van de
bodem. Uitrijden van compost over bevroren grond in het begin van het jaar heeft de
voorkeur. De afhankelijkheid van de draagkracht van de bodem voor het uitrijden van de
compost is een kwetsbare schakel bij veldcompostering in weidevogelreservaat, omdat er
wettelijke termijnen zijn gesteld waarbinnen er een composthoop mag worden ingericht.
6.2.3 Toekomstperspectief veldcompostering
Op basis van de bovenstaande ervaringen is veldcompostering in weidevogelreservaten een proces
waar, naast enkele voordelen, ook duidelijke nadelen aan zijn verbonden. Uitgaande van de pilot in
de Lange Ripen is er geen aanleiding om veldcompostering op grote schaal in andere
weidevogelgebieden te gaan introduceren.
Lokaal zijn op kleine schaal soms wel goede resultaten met veldcompostering te bereiken, zoals blijkt
uit de compostering die Het Groninger Landschap uitvoert met natuurmaaisel afkomstig uit het
Leekstermeergebied. Hier wordt gebruik gemaakt van lokale verharde wegen en de bijbehorende
bermen. Het natuurmaaisel wordt gecomposteerd in de berm en de machine die de compost moet
omzetten, rijdt over de verharde weg. De compost wordt uiteindelijk uitgereden op
weidevogelreservaat. Een dergelijke situatie is over het algemeen moeilijk te vinden, vooral omdat
voldoende afstand moet worden gehouden van bebouwing en oppervlaktewater. Aandachtspunt
blijft bij een provisorische compostering de kans op een blijvende kiemkracht van zaad van
dominante soorten zoals bijvoorbeeld Pitrus of Witbol.
32