Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
E<strong>en</strong> stukje geschied<strong>en</strong>is<br />
De ontwikkeling van de aardgasdistributie is e<strong>en</strong> proces<br />
geweest van lange duur. Het gebeurde in wisselwerking<br />
met de ontwikkeling van toepassing<strong>en</strong> die het comfort van<br />
de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> bevorderd<strong>en</strong>, zoals voor verlichting, kok<strong>en</strong>,<br />
warmwaterbereiding <strong>en</strong> verwarming.<br />
In onze strek<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> de eerste distributieleiding<strong>en</strong> voor<br />
gas omstreeks 1818 aangelegd voor op<strong>en</strong>bare verlichting.<br />
Pas rond 1950 werd aardgasgebruik voor verwarming<br />
<strong>en</strong> warmwaterbereiding gecommercialiseerd. Om aan de<br />
steeds groei<strong>en</strong>de <strong>en</strong>ergievraag te kunn<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>, was er<br />
nood aan e<strong>en</strong> sterke distributie-infrastructuur <strong>en</strong><br />
-organisatie.<br />
6 <strong>Aardgas</strong> van <strong>vroeger</strong> tot <strong>nu</strong><br />
Het ontstaan van<br />
aardgasdistributie<br />
Oorspronkelijk werd gas gebruikt als straatverlichting <strong>en</strong><br />
verving het olielantaarns.<br />
Ste<strong>en</strong>koolgas van Jan Pieter Minckelers<br />
Omwille van het veiligheidsaspect op straat, nam de noodzaak<br />
aan meer <strong>en</strong> betere straatverlichting toe. Daarom<br />
werd volop gezocht naar meer economische oplossing<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> belangrijke stap werd gezet door de ontdekking in<br />
1783 van ste<strong>en</strong>koolgas door Jan Pieter Minckelers.<br />
Deze Nederlandse natuurkundige <strong>en</strong> apotheker studeerde<br />
natuurwet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> aan de universiteit van Leuv<strong>en</strong>,<br />
waar hij in 1771 werd b<strong>en</strong>oemd tot Hoogleraar.<br />
Ste<strong>en</strong>koolgas ontstaat door vette ste<strong>en</strong>kool te verhitt<strong>en</strong> in<br />
e<strong>en</strong> hermetisch afgeslot<strong>en</strong> ruimte. Het bestaat uit ongeveer<br />
35 % methaan, 50 % waterstofgas, 8 % koolstofmonoxide,<br />
2 % stikstofgas <strong>en</strong> 2 % koolstofdioxide. Tijd<strong>en</strong>s<br />
de verhitting wordt de ste<strong>en</strong>kool ook omgezet in cokes.<br />
De eerste heteluchtballon werd opgelat<strong>en</strong> in 1781 door<br />
de gebroeders Montgolfier, kort nadi<strong>en</strong> gevolgd door e<strong>en</strong><br />
ballon gevuld met waterstof in Parijs. Minckelers was<br />
eig<strong>en</strong>lijk op zoek naar e<strong>en</strong> gas om luchtballons te vull<strong>en</strong>,<br />
in opdracht van Louis Engelbert, hertog van Ar<strong>en</strong>berg.<br />
Die volgde de experim<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op dat vlak <strong>en</strong> stimuleerde<br />
de zoektocht naar e<strong>en</strong> goedkoper <strong>en</strong> lichter gas. Na e<strong>en</strong><br />
reeks experim<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de brandstoff<strong>en</strong>, vergaste<br />
Mickelers ook ste<strong>en</strong>kool.<br />
Nauwelijks e<strong>en</strong> maand na de ontdekking door Minckelers,<br />
op 21 november 1783, werd in het park van het kasteel<br />
van de Hertog van Ar<strong>en</strong>berg de eerste ballon gevuld met<br />
ste<strong>en</strong>koolgas opgelat<strong>en</strong>. Deze ballon bevatte 1m³ ste<strong>en</strong>koolgas<br />
<strong>en</strong> kwam 25 km verder neer in Zichem.<br />
Minckelers bleef verder experim<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> met ste<strong>en</strong>koolgas<br />
voor verlichting, maar het lukte hem niet zijn uitvinding te<br />
commercialiser<strong>en</strong>.