Geschiedenis Vredeskapel

6. Woningbouw en bewoning
bellen als men iets gedaan wilde hebben. De bouw 16,5% van de Archipelbewoners in een hofje en in
van zogenaamde herenhuizen startte in 1869 1900 was dit iets teruggelopen tot 15,7 %. Dit stak
met een rij huizen aan de Balistraat. Vervolgens gunstig af ten opzichte van de andere wijken waar
ging men in 1870 naar de Sumatrastraat. Dat gemiddeld 29,3% van de bevolking in een hofje
men hooggestemde aspiraties had blijkt uit het woonde. Er waren in de Archipel duidelijk chique
volgende. Bij de verkoop van de grond voor de en minder chique straten. De Surinamestraat,
eerste huizen in de Sumatrastraat, de huidige Laan Copes van Cattenburch, Nassauplein en
nummers 246 t/m 266, werd door de verkopers Prinsevinkenpark waren veel chiquer dan bij
van de grond bedongen: De kopers c.q. bouwers voorbeeld de Sumatrastraat, Malakkastraat
moeten, voor er wordt begonnen met de bouw, en Celebesstraat, om maar een willekeurige
aan de verkopers ter goedkeuring overleggen: vergelijking te maken. De Sumatrastraat werd
tekeningen van de voorgevels en de sierlijke al gauw een straat met winkels en bedrijven. De
tuinhekken van de te bouwen huizen. Deze daarop volgende Atjehstraat was iets voornamer,
(voor)tuinen kwamen er overigens nooit in de maar moest het afleggen, wat status betreft,
tegen de weer daarop volgende Riouwstraat
terwijl de Delistraat en hoge Bankastraat nog weer
hoger werden aangeslagen.
Bankaplein
D e, vanwege de kazernes in de
buurt, massaal aanwezige officieren
weerspiegelden dit ook. In algemene zin
gesproken woonden in de Atjehstraat, aan
de goede kant, subalterne officieren, in de
Riouwstraat hoofdofficieren en in de Delistraat
opperofficieren. De term goede kant in de
Atjehstraat wil niet zeggen dat de overkant niet
Sumatrastraat. Het duurde ongeveer twintig jaar, goed zou zijn. Hier stonden echter woningen,
tot ca. 1890, voor de wijk vrijwel was volgebouwd. die speciaal bestemd waren voor korporaals en
Enkele gaten werden later dichtgebouwd. Het onderofficieren van het leger. Deze Genie- of
was een gemêleerde wijk geworden. Naast
Commissiehuisjes werden gebouwd in
schitterende herenhuizen, waren
opdracht van de Commissie van
er ook talrijke hofjes gebouwd,
oorlog, defensie zou men
meestal van zeer bedenkelijke
tegenwoordig zeggen.
kwaliteit, maar een hoge
Oorspronkelijk wilde
kwantiteit wat huizen betreft.
men deze huizen
Er waren luxe woningen in de
langs de rand van het
wijk waarin de oppervlakte
Alexanderveld bouwen.
van de vertrekken voor het
De bewoners van
dienstpersoneel een veelvoud
Nassauplein en de brede
was van de oppervlakte van
Javastraat voelden niets
een hofjeshuisje, waar soms een
voor deze bouw achter hun
gezin met zes of meer kinderen moest
huizen en daarop verhuisden de
wonen.
Couperesduin
plannen naar de nog braakliggende
H et dicht bij elkaar wonen van arm en rijk
gronden aan de huidige Atjehstraat. Op een
paar plaatsen in dit complex zijn nog fraaie
werd niet als probleem gezien. Dit was wapenschilden van cavalerie en artillerie in de
al eeuwen zo het geval geweest. In 1890 woonde gevels te bewonderen. Het Prinsevinkenpark is
23