Opm. Drents landschap 22 - Stichting Het Drentse Landschap

tegen de bouw van stuwdammen of kerncentrales. Duidelijk
is evenwel dat onder de huidige slechte economische
omstandigheden maar weinig geld aan natuurbeheer kan
worden besteed. Mede dankzij de Sovjets zijn er toch
indrukwekkend grote natuurreservaten en landschapsparken
gesticht.
De natuur in de Baltische staten is qua schaalniveau
on-Europees. Uitgestrekte hoogvenen, immense bossen,
moerassen, rivierdelta’s, brakwatergebieden, de Oostzeekust,
natuurlijke rivieren en beken. De meest zeldzame plantensoorten
komen in deze biotopen in grote verscheidenheid
voor. In Europese context is de aanwezigheid van de fauna
van nog grotere waarde. De aanwezigheid van grote zoogdieren
tart voor een Nederlander elk voorstellingsvermogen.
Eland, Edelhert, Ree, Wild zwijn, Bruine beer, Veelvraat,
Lynx, Wolf, Otter, Bever en ga zo maar door. Door de
oppervlakte natuur en de lage bevolkingsdruk bestaan er
goede kansen zo’n complete grote-zoogdierenfauna op
ecosysteemniveau duurzaam in stand te houden. Waar in
Europa kan dat nog?
De toekomst
De Baltische staten zouden eigenlijk zo snel mogelijk in
economische zin deel uit moeten gaan maken van Europa.
Dat zou de industriële ontwikkeling, het toerisme, de handel
en de land- en bosbouw stimuleren. Deze opmerkingen
doen mogelijk wat vreemd aan voor een natuurbeschermer,
maar een duurzame bescherming van natuur en landschap
kan nooit zonder een bepaalde welvaart totstandkomen.
Hulp zal zeker aan voorwaarden moeten worden gebonden.
De bosbouw zal duurzaam moeten zijn en gericht op het
blijvend instandhouden van het grote areaal inheems bos,
de basis voor het voortbestaan van de grote-zoogdierenfauna.
Het voordeel voor de Balten mag duidelijk zijn. Ook Europa
heeft veel te winnen. De Baltische staten zijn van belang
omdat er, relatief dicht bij het dichtbevolkte en natuurarme
West-Europa, complete landecosystemen met een intacte
zoogdierfauna te behouden zijn, onmisbaar onderdeel van
het Europese erfgoed. Samen met Noordoost Polen, Wit-
Rusland en mogelijk ook Oekraïne en Rusland zou in dit
deel van Europa een immense groene long gerealiseerd
kunnen worden. Ik borduur nu voort op het reeds in
Noordoost Polen gevormde gedachtengoed in deze. Zo’n
immens natuurgebied heeft naast de reeds genoemde functies
een grote betekenis voor het Europese milieu. Naast het
evidente economische voordeel, dat de Balten bij aansluiting
bij Europa hebben, zou dat een groots geschenk van deze
kleine volken aan het continent kunnen zijn.
De Provinciale Landschappen zouden zich kunnen inzetten
om de natuurbeschermingsorganisaties in die landen te
helpen met praktische beheerszaken. De uitgestrekte natuur
in die landen is elke inspanning waard, al is het maar uit
eigenbelang. Denk maar aan de betekenis voor onze
trekvogels, en het genoegen dat een bezoek ons schenken
kan.
Archief HDL
23
Baltische kust
Panga
* drs. Eric W.G. van der Bilt is directeur/rentmeester
bij de Stichting ‘Het Drentse Landschap’.