VDL Groep jaar V ers L a G 2012 VDL Groep jaarVersLaG 2012
VDL Groep jaar V ers L a G 2012 VDL Groep jaarVersLaG 2012
VDL Groep jaar V ers L a G 2012 VDL Groep jaarVersLaG 2012
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong><br />
<strong>jaar</strong>V<strong>ers</strong>LaG<br />
<strong>2012</strong>
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong><br />
<strong>jaar</strong>V<strong>ers</strong>LaG<br />
<strong>2012</strong><br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> bv<br />
Hoevenweg 1<br />
5652 AW Eindhoven, Nederland<br />
Telefoon +31 (0)40 - 292 50 00<br />
Fax +31 (0)40 - 292 50 01<br />
info@vdlgroep.com<br />
www.vdlgroep.com
2<br />
inhouD<br />
3 Kerncijf<strong>ers</strong><br />
4 Profiel<br />
5 <strong>Groep</strong>sschema<br />
7 V<strong>ers</strong>lag van de Directie<br />
39 Bericht van de Raad van Commissarissen<br />
40 Controleverklaring<br />
41 Werkmaatschappijen<br />
53 Jaarrekening <strong>2012</strong>
kerncijf<strong>ers</strong><br />
( x 1.000 euro )<br />
<strong>2012</strong> 2011 2010 2009 2008<br />
Gecombineerde omzet 1.756.354 1.718.724 1.472.373 1.162.233 1.562.111<br />
Geconsolideerde omzet 1.628.857 1.574.805 1.353.726 1.057.662 1.441.031<br />
Bedrijfsresultaat 87.407 96.275 102.779 32.544 100.470<br />
Winst voor belastingen 75.679 83.377 97.447 25.432 77.262<br />
Winst voor belasting / omzet 4,3% 4,9% 6,6% 2,2% 4,9%<br />
Netto winst 56.755 66.014 76.762 18.047 54.379<br />
Netto winst / omzet 3,2% 3,8% 5,2% 1,6% 3,5%<br />
Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa 32.490 30.465 28.844 28.405 27.271<br />
Cashflow 89.245 96.479 105.606 46.452 81.650<br />
(Des)investeringen materiële vaste activa 213.072 52.100 29.445 20.292 57.517<br />
Garantievermogen 788.480 577.638 537.679 466.972 467.870<br />
Totaal vermogen 1.403.669 1.062.228 1.017.657 928.798 944.134<br />
Garantievermogen / totaal vermogen 56,2% 54,4% 52,8% 50,3% 49,6%<br />
Netto winst / eigen vermogen 7,2% 11,5% 14,3% 3,9% 11,7%<br />
Medewerk(st)<strong>ers</strong> per 31 december 8.757 7.135 7.126 6.113 7.106<br />
3
4<br />
profieL<br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong><br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> is een internationale, industriële onderneming die zich toelegt op de ontwikkeling, productie en<br />
verkoop van halffabrikaten, auto’s, bussen en eindproducten. Vanuit het hoofdkantoor in Eindhoven<br />
begeleidt zij haar werkmaatschappijen die zelfstandig functioneren en resultaatverantwoordelijk zijn.<br />
In 1953 werd met de oprichting van ‘Metaalindustrie en Constructiewerkplaats P. van der Leegte’ de basis<br />
gelegd voor wat nu <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> is. Mede door gerichte acquisities - aanvankelijk in de toeleveringen en<br />
vanaf de jaren negentig ook in bussen en eindproducten - is dit familiebedrijf uitgegroeid tot een groep van<br />
inmiddels 82 werkmaatschappijen, v<strong>ers</strong>preid over 18 landen en met 8.757 medewerk<strong>ers</strong>.<br />
In de toeleveringsbranche is <strong>VDL</strong> toonaangevend op het gebied van metaalbewerking, mechatronische<br />
systemen en modulebouw, kunststofverwerking en oppervlaktebehandeling. Onder de divisie<br />
autoassemblage valt het produceren van p<strong>ers</strong>onenauto’s voor derden. De busdivisie bestaat uit chassis &<br />
chassis modules, touringcars, openbaarvervoerbussen, mini- & midibussen, speciale voertuigen en<br />
gebruikte bussen. De divisie eindproducten is veelomvattend: ve<strong>ers</strong>ystemen voor de automotive industrie,<br />
warmte-, koel- en luchttechnische installaties, productieautomatiseringssystemen, installaties voor de olie,<br />
gas en petrochemische industrie, systemen voor de agrarische sector, zonnebanken, dakkoff<strong>ers</strong>,<br />
containerhandlingsystemen, sigaren- en verpakkingsmachines, componenten voor bulkhandling en<br />
afzuiginstallaties en systemen voor explosie- en brandbeveiliging.<br />
Naast autonome groei streeft <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> ook naar groei door acquisities. Zij is voortdurend op zoek naar<br />
verbetering van haar producten en productieprocessen. Een dergelijke visie vereist een aantal voorwaarden:<br />
een modern machinepark, huisvesting gebaseerd op een goede logistiek, een kritisch kwaliteitsbeleid en<br />
natuurlijk gedegen vakmanschap. <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> investeert hierin en kan daardoor tegemoet komen aan de<br />
door de klant gestelde eisen.<br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> heeft een vlakke organisatiestructuur met korte beleidslijnen. De bedrijfscultuur wordt<br />
gekenmerkt door de gemeenschappelijke <strong>VDL</strong>-filosofie van ‘menselijke meerwaarde’. Dit vormt de basis<br />
voor een hechte samenwerking tussen de bedrijven binnen de groep.
Toeleveringen<br />
VD Leegte Metaal<br />
<strong>VDL</strong> Gereedschapmakerij<br />
<strong>VDL</strong> TIM Hapert<br />
VDS Technische Industrie<br />
<strong>VDL</strong> Laktechniek<br />
<strong>VDL</strong> Belgium<br />
<strong>VDL</strong> Technics<br />
<strong>VDL</strong> Kunststoffen<br />
Helmondse Metaal Industrie<br />
NSA Metaalindustrie<br />
NSA Apparatenbouw<br />
<strong>VDL</strong> MPC<br />
<strong>VDL</strong> Parree<br />
<strong>VDL</strong> Staalservice<br />
<strong>VDL</strong> Lasindustrie<br />
RPI Componenten<br />
<strong>VDL</strong> Rotech<br />
<strong>VDL</strong> Systems<br />
<strong>VDL</strong> Postma<br />
<strong>VDL</strong> Industrial Modules<br />
<strong>VDL</strong> Konings<br />
<strong>VDL</strong> Wientjes Roden<br />
<strong>VDL</strong> Wientjes Emmen<br />
<strong>VDL</strong> Services<br />
<strong>VDL</strong> ETG Eindhoven<br />
<strong>VDL</strong> ETG Research<br />
<strong>VDL</strong> ETG Projects<br />
<strong>VDL</strong> ETG Almelo<br />
<strong>VDL</strong> ETG Singapore<br />
<strong>VDL</strong> ETG Suzhou<br />
<strong>VDL</strong> Network Supplies<br />
<strong>VDL</strong> Fibertech Industries<br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong><br />
<strong>VDL</strong> Nederland <strong>VDL</strong> Holding Belgium<br />
Autoassemblage<br />
<strong>VDL</strong> Nedcar<br />
Bussen<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach<br />
<strong>VDL</strong> Bus Chassis (81%)<br />
<strong>VDL</strong> Bus Modules<br />
<strong>VDL</strong> Bus Heerenveen<br />
<strong>VDL</strong> Bus Venlo<br />
<strong>VDL</strong> Bus Roeselare<br />
APTS (70%)<br />
<strong>Groep</strong>sschema<br />
<strong>VDL</strong> Bus Valkenswaard<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Nederland<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach France<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Italia<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Belgium<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Polska<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Deutschland<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Suisse<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Czech Republic<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Norge<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach South Africa (70%)<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Serbia<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Danmark<br />
<strong>VDL</strong> Bus Center Nederland<br />
<strong>VDL</strong> Bus Center Deutschland<br />
<strong>VDL</strong> Bus Center France<br />
<strong>VDL</strong> Busland<br />
<strong>VDL</strong> Parts<br />
Eindproducten<br />
<strong>VDL</strong> Agrotech<br />
<strong>VDL</strong> Industrial Products<br />
<strong>VDL</strong> Steelweld<br />
<strong>VDL</strong> Steelweld UK<br />
<strong>VDL</strong> Steelweld Deutschland<br />
Hapro International<br />
Hapro Deutschland<br />
<strong>VDL</strong> Klima<br />
Klima Warmtetechniek<br />
<strong>VDL</strong> Klima Belgium<br />
<strong>VDL</strong> Klima France<br />
<strong>VDL</strong> KTI<br />
<strong>VDL</strong> Delmas<br />
<strong>VDL</strong> Contain<strong>ers</strong>ystemen<br />
<strong>VDL</strong> Contain<strong>ers</strong>ysteme<br />
<strong>VDL</strong> Weweler<br />
Weweler-Colaert<br />
<strong>VDL</strong> Weweler Parts<br />
Truck & Trailer Industry<br />
PMB-UVA International<br />
<strong>VDL</strong> USA<br />
<strong>VDL</strong> Middle East<br />
5
V<strong>ers</strong>LaG<br />
Van De Directie<br />
<strong>2012</strong> was voor <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> een bijzonder <strong>jaar</strong>, met het winnen van de Koning Willem I Prijs - dé<br />
ondernemingsprijs van Nederland - en de overname van autofabriek NedCar in Born.<br />
Financieel gezien was <strong>2012</strong> een redelijk goed <strong>jaar</strong>. Begin <strong>2012</strong> hoopten we de cijf<strong>ers</strong> van 2011 nog te<br />
kunnen evenaren, maar door de terugloop in het tweede half<strong>jaar</strong> - en dan met name in het vierde<br />
kwartaal - is vooral het resultaat iets lager uitgekomen dan verwacht. Toch kunnen we, zeker gezien de<br />
economische omstandigheden, tevreden zijn.<br />
De gecombineerde omzet is met 2% gestegen van 1,719 miljard euro in 2011 naar een recordniveau van<br />
1,756 miljard euro in <strong>2012</strong>. Dit is inclusief 70 miljoen euro omzet van <strong>VDL</strong> Nedcar. Zonder deze omzet zou<br />
de totale omzet van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> 2% lager zijn dan in 2011.<br />
De geconsolideerde omzet over <strong>2012</strong> is uitgekomen op 1,629 miljard euro, een stijging van 3% ten<br />
opzichte van de 1,575 miljard euro in 2011. Het netto resultaat is gedaald van 66 miljoen euro in 2011<br />
naar 57 miljoen euro in <strong>2012</strong>. Het aantal medewerk<strong>ers</strong> is gestegen van 7.135 eind 2011 naar 8.757 eind<br />
<strong>2012</strong>, wat grotendeels komt door de overname van <strong>VDL</strong> Nedcar.<br />
Ondanks de economische crisis in Europa, is <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> in <strong>2012</strong> volop blijven investeren en innoveren.<br />
Terugkijkend kunnen we stellen dat dit, samen met onze strategie van div<strong>ers</strong>iteit in producten en markten<br />
en de flexibiliteit van onze medewerk<strong>ers</strong>, in <strong>2012</strong> onze grote kracht is geweest.<br />
Voor ons als industrieel bedrijf in Nederland, is een degelijk industriebeleid met een gelijk speelveld in<br />
Europa essentieel. Dit is noodzakelijk om hier te kunnen blijven produceren. Goede kredietverlening,<br />
kredietverzekering, arbeidsflexibiliteit – met een structurele deeltijd-WW – en technische opleidingen zijn<br />
hierbij van groot belang.<br />
Niet alleen in Europa, maar ook in de wereld moeten we streven naar een gelijk speelveld. Vele landen in<br />
de wereld heffen invoerrechten en Europa blijft geloven in een vrije handelszone. We moeten onze<br />
handelspartn<strong>ers</strong> in de wereld echter op dezelfde manier behandelen, zoals zij ons behandelen. Alleen dan<br />
kan de werkgelegenheid in de Europese Unie worden behouden en kunnen wij als sterk blok in de<br />
wereldeconomie onze positie handhaven.<br />
7
8<br />
GECONSOLIDEERDE OMZET OMZET<br />
(in miljoenen (in euro) miljoenen euro)<br />
omzet<br />
900<br />
2008 2009 2008 2009 2010 2011 2010 2011 <strong>2012</strong> <strong>2012</strong><br />
De gecombineerde omzet over <strong>2012</strong> is uitgekomen op 1,756 miljard euro. Ten opzichte van de 1,719 miljard<br />
euro in 2011 is dit een stijging van 2%. De onderlinge leveringen zijn afgenomen.<br />
<strong>2012</strong> 2011<br />
euro mln euro mln<br />
Gecombineerde omzet 1.756 1.719<br />
Onderlinge leveringen - 127 - 144<br />
Geconsolideerde omzet 1.629 1.575<br />
1800<br />
1700<br />
1600<br />
1500<br />
1400<br />
1300<br />
1200<br />
1100<br />
1000<br />
NETTO NETTO RESULTAAT RESULTAAT<br />
(in miljoenen (in euro) miljoenen euro)<br />
1800<br />
0<br />
2008 2009 2008 2009 2010 2011 2010 2011 <strong>2012</strong> <strong>2012</strong><br />
De buitenlandse omzet is gestegen en de binnenlandse omzet is gedaald. Dit komt onder andere door een<br />
aantal grote ord<strong>ers</strong> voor de automotive markt in Duitsland en Groot-Brittannië.<br />
<strong>2012</strong> 2011<br />
euro mln % euro mln %<br />
Buitenland 1.098 67 1.031 65<br />
Binnenland 531 33 544 35<br />
1700<br />
1600<br />
1500<br />
1400<br />
1300<br />
1200<br />
1100<br />
1000<br />
900<br />
1.629 1.575<br />
In <strong>2012</strong> hebben we wereldwijd buiten Nederland aan 114 landen producten geleverd. De buitenlandse<br />
omzet, verdeeld over de v<strong>ers</strong>chillende continenten, ziet er als volgt uit: Europa 852 miljoen euro (41 landen),<br />
Azië 142 miljoen euro (29 landen), Noord-Amerika 52 miljoen euro (2 landen), Zuid- en Midden-Amerika<br />
39 miljoen euro (21 landen), Afrika 11 miljoen euro (19 landen) en Oceanië 2 miljoen euro (2 landen).<br />
Als we de omzet verdelen over de div<strong>ers</strong>e landen zien we dat naast Nederland de ons omringende landen<br />
Duitsland, Groot-Brittannië en België onze grootste markten zijn.<br />
90<br />
80<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
90<br />
80<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0
OMZET PER LAND<br />
(in miljoenen euro)<br />
Divisies<br />
Als we de gecombineerde omzet van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> opsplitsen naar de divisies toeleveringen, bussen en<br />
eindproducten, blijkt dat de daling van toeleveringen werd opgevangen door een stijging bij de andere<br />
divisies. Met de overname van NedCar eind <strong>2012</strong>, is er een nieuwe divisie bijgekomen: autoassemblage.<br />
<strong>2012</strong> 2011<br />
euro mln % euro mln %<br />
Toeleveringen 788 45 918 53<br />
Autoassemblage 70 4 - -<br />
Bussen 431 24 405 24<br />
Eindproducten 467 27 396 23<br />
toeleveringen<br />
Nederland 531<br />
Duitsland 262<br />
Groot-Brittannië 138<br />
België 107<br />
Singapore 81<br />
Frankrijk 65<br />
Verenigde Staten 51<br />
Zweden 44<br />
Denemarken 35<br />
Noorwegen 32<br />
Finland 31<br />
Jamaica 30<br />
Zwitserland 23<br />
Polen 21<br />
Italië 15<br />
Tsjechië 14<br />
Israël 12<br />
Overig 137<br />
1.756 1.719<br />
De omzet in de divisie toeleveringen is gedaald van 918 miljoen euro in 2011 naar 788 miljoen euro in<br />
<strong>2012</strong>. Deze omzetdaling van 14% is voor het grootste deel te wijten aan de terugval in de semiconductoren<br />
zonne-energiemarkt. Het resultaat van de divisie toeleveringen was in <strong>2012</strong> positief, maar minder dan<br />
in 2011. De orderportefeuille liep terug van 235 naar 193 miljoen euro per einde <strong>jaar</strong>.<br />
De omzet in de divisie toeleveringen is in het e<strong>ers</strong>te kwartaal van 2013 met 17% gedaald: van 210 miljoen<br />
euro e<strong>ers</strong>te kwartaal <strong>2012</strong> naar 175 miljoen euro. De orderportefeuille in week 13 bedroeg 211 miljoen<br />
euro en is daarmee ook duidelijk lager dan in dezelfde week vorig <strong>jaar</strong> (240 miljoen euro). Als we de<br />
ontwikkeling van de omzet en de orderportefeuille over het laatste half<strong>jaar</strong> bekijken, zien we echter een<br />
redelijk stabiel beeld. De semiconductormarkt, die sinds tweede helft <strong>2012</strong> is teruggelopen, lijkt<br />
momenteel weer aan te trekken. <strong>VDL</strong> verwacht voor 2013 dat de omzet van de toeleveringsdivisie zal<br />
stabiliseren.<br />
9
10<br />
TOELEVERINGEN<br />
Mechatronische systemen 53%<br />
Metaalbewerking 38%<br />
Kunststofverwerking 8%<br />
Oppervlaktebehandeling 1%<br />
<strong>2012</strong> 2011<br />
euro mln % euro mln %<br />
Mechatronische systemen 421 53 550 60<br />
Metaalbewerking 296 38 303 33<br />
Kunststofverwerking 63 8 56 6<br />
Oppervlaktebehandeling 8 1 9 1<br />
788 918<br />
Mechatronische systemen en modulebouw<br />
Zoals verwacht is de omzet in de sector mechatronische systemen en modulebouw gedaald. Van 550 miljoen<br />
euro in 2011 naar 421 miljoen euro in <strong>2012</strong>.<br />
De markt voor productieapparatuur voor halfgeleid<strong>ers</strong> was de e<strong>ers</strong>te negen maanden stabiel op het niveau<br />
van de tweede helft van 2011, waarna een dip in het vierde kwartaal volgde. Dit werd onder andere<br />
veroorzaakt door een correctie op te hoge voorraden bij onze klanten. Deze correctie heeft zich gelukkig<br />
maar twee kwartalen voorgedaan en de vraag vanuit deze markt lijkt zich momenteel weer te h<strong>ers</strong>tellen tot<br />
een normaal, gezond niveau.<br />
Het h<strong>ers</strong>tel voor kapitaalgoederen in de LED-markt heeft twee kwartalen langer geduurd dan we hadden<br />
verwacht. Echter ook daar heeft het h<strong>ers</strong>tel inmiddels zijn intrede gedaan. De solar industrie verkeert echter<br />
nog steeds in zwaar weer, ondanks een zeer sterke groei van de markt voor solar installaties in de wereld.<br />
Vraag en aanbod van productieapparatuur voor zonnecellen zijn nog niet in balans. Wij verwachten dat dit<br />
ook in 2013 nog niet zal gebeuren. Onze inspanningen in de markt voor medische diagnostische systemen<br />
hebben het beoogde succes opgeleverd en geleid tot compensatie van verlies in andere markten.<br />
Gezien de aantrekkende orderportefeuille, verwachten we dat de omzet voor de sector mechatronische<br />
systemen en modulebouw in 2013 redelijk in lijn zal liggen met die van <strong>2012</strong>.
Metaalbewerking<br />
De omzet in de sector metaalbewerking is nagenoeg gelijk gebleven: 296 miljoen euro in <strong>2012</strong> ten<br />
opzichte van 303 miljoen euro in 2011. Wederom geldt dat spreiding van onze markten één van onze<br />
sterke punten is. In sommige markten was een lichte daling te zien, zoals in de truckindustrie. In andere<br />
markten, zoals de voedingsmiddelenindustrie, de afvalverwerkende industrie en de energiemarkt, was<br />
groei te zien.<br />
In het afgelopen <strong>jaar</strong> hebben we weer geïnvesteerd in geavanceerde machines en productieprocessen<br />
verder geautomatiseerd en gerobotiseerd om onze internationale concurrentiepositie te behouden. De<br />
<strong>VDL</strong>-bedrijven in de metaalbewerking treden steeds vaker op als systeemleverancier, waarbij zij betrokken<br />
zijn bij het gehele traject van ontwerp, productie tot en met levering en onderhoud. Door samenwerking<br />
met zusterbedrijven toont <strong>VDL</strong> hierin haar toegevoegde waarde. De prijzen staan erg onder druk vanwege<br />
de economische crisis. Daarom worden nieuwe markten aangeboord en nieuwe producten ontwikkeld die<br />
aansluiten bij het huidige productprogramma.<br />
Ondanks de stijgende grondstofprijzen en een terugval in sommige markten, zijn de vooruitzichten voor<br />
2013 redelijk te noemen. De orderportefeuille in de sector metaalbewerking is op dit moment stabiel en<br />
we verwachten de cijf<strong>ers</strong> van <strong>2012</strong> te kunnen evenaren.<br />
Kunststofverwerking<br />
De omzet in de kunststofsector is met 13% gestegen: van 56 miljoen euro in 2011 naar 63 miljoen euro in<br />
<strong>2012</strong>. Het aantrekken van de p<strong>ers</strong>onenwagenindustrie heeft een sterke invloed op de stijging gehad.<br />
Daarnaast hebben we ons aandeel in de markt voor consument gerelateerde producten vergroot.<br />
Vanwege de toenemende vraag naar complete samenstellingen en ook naar grotere producten hebben we<br />
weer geïnvesteerd in nieuwe spuitgietmachines met grotere sluitkrachten. Onder andere een 1.700-tons<br />
spuitgietmachine, een mooie aanvulling op onze 2.000-tons spuitgietmachine die in 2011 is aangeschaft.<br />
Ook hebben we nieuwe technieken geïntroduceerd: ‘in mould labeling’ en ‘in mould foil’. Door goed<br />
gebruik te maken van de ontwikkelcapaciteiten met 3D-design, mouldflow en FEM-sterkteberekeningen,<br />
kunnen bestaande en nieuwe klanten op maat bediend worden bij het ontwikkelen van nieuwe producten.<br />
Daarnaast is geïnvesteerd in div<strong>ers</strong>e nieuwe proces- en productmechanisaties en zijn nieuwe robots<br />
aangeschaft, waarmee de automatisering van de productie verder uitgebouwd zal worden. Hiermee<br />
kunnen we nog beter invulling geven aan onze rol als systeemleverancier en aan ‘value added engineering’,<br />
waarbij samen met de klant de productontwikkeling wordt gedaan. Met de bouw van nieuwe magazijnen<br />
én de invoering van het ‘warehouse management system’ is de basis gelegd voor een gezonde groei in de<br />
komende jaren.<br />
Met carbon en glas v<strong>ers</strong>terkt kunststof hebben we in <strong>2012</strong> onze positie op de medische markt verder<br />
v<strong>ers</strong>terkt en tevens nieuwe afzetgebieden gevonden. In 2013 zal een e<strong>ers</strong>te biologisch afbreekbare<br />
kunststof product worden geproduceerd, waarmee het duurzaam denken en doen wordt ond<strong>ers</strong>treept.<br />
De orderportefeuille van de totale kunststofsector is momenteel redelijk goed gevuld. Ondanks de sterke<br />
stijging van de grondstofprijzen, zijn de vooruitzichten voor 2013 redelijk positief en verwachten we voor<br />
2013 een omzetniveau gelijk aan <strong>2012</strong>.<br />
13
14<br />
Oppervlaktebehandeling<br />
In de sector oppervlaktebehandeling is de omzet licht gedaald, van 9 miljoen euro in 2011 naar 8 miljoen<br />
euro in <strong>2012</strong>. Afgelopen <strong>jaar</strong> hebben we geïnvesteerd in een nieuwe kataforese-lak-oven welke een<br />
hogere output genereert. Tevens biedt deze oven de mogelijkheid om dikke en dunne producten<br />
v<strong>ers</strong>chillende verblijfstijden mee te geven, wat de kwaliteit van de gelakte delen enorm verbetert.<br />
Het e<strong>ers</strong>te kwartaal 2013 laat een dalende orderportefeuille zien. Verwachting is dan ook dat het een<br />
moeilijker <strong>jaar</strong> gaat worden, ondanks het feit dat er enkele nieuwe projecten worden opgestart.<br />
autoassemblage<br />
Per 14 december <strong>2012</strong> heeft <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> de aandelen van autofabriek NedCar te Born overgenomen.<br />
Het bedrijf, dat na de overname de naam <strong>VDL</strong> Nedcar kreeg, heeft in <strong>2012</strong> voor 70 miljoen euro<br />
bijgedragen aan de omzet. De overnamekosten zijn in het resultaat van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> verwerkt. In 2013<br />
wordt hard gewerkt aan inkoop en installatie van apparatuur voor de nieuwe productielijnen in de fabriek<br />
te Born. Tevens blijven de p<strong>ers</strong>werkzaamheden voor derden gewoon doorgaan. Het resultaat van<br />
<strong>VDL</strong> Nedcar over 2013 is meegenomen in de voorzieningen.<br />
<strong>2012</strong> 2011<br />
euro mln % euro mln %<br />
Autoassemblage 70 100 - -<br />
Bussen<br />
70 -<br />
In de busdivisie is de omzet gestegen van 405 miljoen euro in 2011 naar 431 miljoen euro in <strong>2012</strong> (6%).<br />
Het resultaat daarentegen was net als in 2011 negatief. Er is sprake van een enorme prijsdruk ten gevolge<br />
van de concurrentieslag in Europa. Daarnaast investeren we tot en met 2013 flink in de schonere Euro 6<br />
motoren en hybride en elektrische systemen. We hebben goede producten van hoge kwaliteit, maar de<br />
verkoop aantallen zijn te laag. Door de bezuinigingen bij de Europese overheid worden er minder<br />
openbaarvervoerbussen aangeschaft. Ook touringcarbedrijven wachten langer met het vervangen van hun<br />
bussen. Ondanks deze teruglopende vraag in de Europese bussenmarkt is het marktaandeel van <strong>VDL</strong> Bus &<br />
Coach gestegen. Samen met de behaalde prijzen voor de openbaarvervoerbus Citea en touringcar Futura<br />
geeft dit vertrouwen voor de toekomst van onze busdivisie. <strong>VDL</strong> ziet de busactiviteiten als een belangrijke<br />
tak binnen de groep en zal blijven investeren in haar productengamma.<br />
In het e<strong>ers</strong>te kwartaal van 2013 zag de busdivisie haar omzet met 8% stijgen ten opzichte van het e<strong>ers</strong>te<br />
kwartaal van <strong>2012</strong>: van 104 naar 112 miljoen euro. De orderportefeuille is echter onvoldoende gevuld:<br />
138 miljoen euro in week 13 van 2013 ten opzichte van 181 miljoen euro in week 13 van <strong>2012</strong>. In 2013<br />
zal de focus liggen op het nog intensiever bewerken van zowel onze thuismarkten als de exportmarkten.<br />
2013 zal nog een moeilijk <strong>jaar</strong> voor de busdivisie worden, maar vanaf 2014 verwachten we dat de markt<br />
weer licht gaat aantrekken. Het is een uitdaging om deze tijd goed door te komen en voor 2013 zijn<br />
verdere kostenbesparingen dan ook noodzakelijk.
BUSSEN<br />
Openbaarvervoerbussen 39%<br />
Touringcars 30%<br />
Parts & services 13%<br />
Gebruikte bussen 9%<br />
Chassis & chassis modules 5%<br />
Mini- & midibussen 3%<br />
Hoogwaardig Openbaar Vervoer 1%<br />
<strong>2012</strong> 2011<br />
euro mln % euro mln %<br />
Openbaarvervoerbussen 168 39 120 30<br />
Touringcars 128 30 152 38<br />
Parts & services 57 13 47 12<br />
Gebruikte bussen 39 9 25 6<br />
Chassis & chassis modules 23 5 38 9<br />
Mini- & midibussen 11 3 10 2<br />
Hoogwaardig Openbaar Vervoer 5 1 13 3<br />
431 405<br />
Openbaarvervoerbussen<br />
De sector openbaarvervoerbussen heeft een redelijk goed <strong>jaar</strong> achter de rug met zowel een stijging in<br />
omzet (40%), van 120 naar 168 miljoen euro, als in aantal afgeleverde bussen. In <strong>2012</strong> zijn er 730 voertuigen<br />
geleverd ten opzichte van 539 in 2011. Dit is met name te danken aan de Nederlandse markt, waarbij vele<br />
openbaarvervoerbedrijven voor <strong>VDL</strong>-producten hebben gekozen. Zo hebben we een mooie order verkregen<br />
voor het leveren van 275 Citea’s voor concessies in Friesland en Zuid-Holland. Integraal onderdeel van dit<br />
contract is het onderhoud aan de voertuigen gedurende ruim acht <strong>jaar</strong>. Hiervoor hebben we vier<br />
werkplaatsen in de betreffende regio’s ingericht. Deze full-service benadering voor onze klanten gaan we<br />
ook in België verder uitrollen.<br />
Buiten onze thuismarkten Nederland en België hebben we in <strong>2012</strong> voor het e<strong>ers</strong>t vaste voet aan de grond<br />
gekregen in Duitsland. Div<strong>ers</strong>e steden hebben gekozen voor <strong>VDL</strong>-bussen, met name door het gunstige<br />
brandstofverbruik en daardoor lagere operationele kosten en lage emissie. Ook op de Scandinavische markt<br />
hebben we in <strong>2012</strong> div<strong>ers</strong>e ord<strong>ers</strong> binnengehaald. Naast de verkoopinspanningen in Europa richt <strong>VDL</strong> Bus<br />
& Coach zich ook steeds meer op andere gebieden in de wereld. Hiervan verwachten wij in 2014 de<br />
vruchten te plukken.<br />
De serieel hybride variant van de Citea is productieklaar. Tevens zijn we volop bezig met de ontwikkeling<br />
van een volledig elektrische bus. De e<strong>ers</strong>te bus zal naar verwachting in de loop van 2013 gaan rijden. De<br />
15
16<br />
technologie voor elektrisch rijden is door <strong>VDL</strong> al eerder ontwikkeld voor het Hoogwaardig Openbaar Vervoer<br />
voertuig: de Phileas. Ook wordt deze techniek sinds <strong>2012</strong> toegepast in ons Automatisch Geleid Voertuig (AGV)<br />
voor containerhandling in havens en zal verder worden doorontwikkeld voor toepassing in de Citea.<br />
We zien een grote acceptatie in de markt van de Citea. In 2013 hebben we reeds een aantal mooie ord<strong>ers</strong><br />
gerealiseerd in div<strong>ers</strong>e West-Europese landen, waaronder Duitsland. In de loop van dit <strong>jaar</strong> komen we met<br />
Euro 6 varianten op de markt en in de nabije toekomst zal de Citea-familie worden gecompleteerd met<br />
een gelede variant.<br />
Touringcars<br />
In <strong>2012</strong> is in de sector touringcars zowel de omzet als het aantal afleveringen afgenomen. De omzet is<br />
gedaald van 152 miljoen euro naar 128 miljoen euro. Werden er in 2011 nog 599 touringcars afgeleverd,<br />
in <strong>2012</strong> waren dit er 557.<br />
De touringcarsector heeft nog steeds last van de crisis. Ondanks de krimpende markt hebben we ons<br />
aandeel weten te vergroten. De nieuwe Futura is inmiddels volledig door de markt geaccepteerd.<br />
In de voor ons van oudsher belangrijke markten, Duitsland en Engeland, zagen wij een stijging van onze<br />
afzet. In Engeland hebben wij in <strong>2012</strong> het ‘right hand drive model’ van de nieuwe Futura geïntroduceerd.<br />
Deze Engelse variant is goed ontvangen in de markt en dit heeft geresulteerd in een aantal mooie ord<strong>ers</strong>.<br />
Ook in Duitsland en Oost-Europa zagen wij groei. In de Zuid-Europese landen hebben we meer last van de<br />
crisis. En ook in onze thuismarkten Nederland en België zijn de verkochte aantallen gezakt, wat grotendeels<br />
komt door de enorme terugloop in de totale markt (40% in de afgelopen twee <strong>jaar</strong>).<br />
Dat wij in <strong>2012</strong> de titel ‘International Coach of the Year <strong>2012</strong>’ voor de Futura mochten voeren, nadat we<br />
in 2011 de prijs ‘International Bus of the Year 2011‘ voor de Citea ontvingen, toont aan dat wij met onze<br />
producten volledig invulling geven aan de hoge verwachtingen van onze klanten.<br />
In 2013 zal het Euro 6 programma gepresenteerd worden. Tevens wordt in de loop van dit <strong>jaar</strong> een nieuwe<br />
variant aan de Futura-familie toegevoegd.<br />
Parts & services<br />
<strong>VDL</strong> Parts heeft, ondanks de terughoudendheid in de busmarkt, een redelijk goed <strong>jaar</strong> achter de rug, waarin<br />
de omzet is gestegen van 47 naar 57 miljoen euro. Door de invoering van het nieuwe ERP-systeem binnen<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach en door optimalisatie van de interne processen, is de prestatie van <strong>VDL</strong> Parts verder verbeterd.<br />
Dit zowel op het gebied van de beschikbaarheid van onderdelen alsook op het gebied van voertuiginformatie,<br />
welke met behulp van het Vehicle Information Portal (VIP) van <strong>VDL</strong> Parts online te raadplegen is. Naast onze<br />
gespecialiseerde reparatiewerkplaats <strong>VDL</strong> Busland, hebben de reparatiewerkplaatsen bij onze afzonderlijke<br />
busbedrijven ook een goed <strong>jaar</strong> achter de rug.<br />
Dit komt mede door div<strong>ers</strong>e ombouwopdrachten van bestaande voertuigen, die afgelopen <strong>jaar</strong> zijn uitgevoerd<br />
voor een aantal klanten. Zo zijn er 85 gelede Nederlandse bussen omgebouwd en aangepast naar Zweedse<br />
specificatie, zodat deze bussen uitermate geschikt zijn voor het openbaar vervoer aldaar. Daarnaast hebben<br />
wij levensverlengend onderhoud toegepast, bijvoorbeeld voor 26 tramstellen van 30 meter die compleet<br />
zijn gerenoveerd. De verwachtingen voor 2013 voor de sector parts & services zijn positief.
Gebruikte bussen<br />
De lichte verbetering die in het laatste kwartaal van 2011 is ingezet, heeft in <strong>2012</strong> doorgezet voor wat<br />
betreft omzet en aantal verkochte bussen. De omzet is fors gestegen, van 25 naar 39 miljoen euro, en het<br />
aantal verkochte bussen van 439 in 2011 naar 606 in <strong>2012</strong>. Hierin neemt het aandeel van verkochte<br />
openbaarvervoerbussen sterk toe. Door de druk van de steeds breder toegepaste milieueisen, is de vraag<br />
naar recente Euro 4 en Euro 5 voertuigen toegenomen, waardoor de markt voor Euro 3 voertuigen danig<br />
is gekrompen. Deze factor en de sterke prijsdruk in het algemeen, is van grote invloed op de gerealiseerde<br />
marge. Eind <strong>2012</strong> is wederom een groot aantal jonge, gebruikte stadsbussen binnengekomen. De uitdaging<br />
van <strong>VDL</strong> Bus Center zal liggen in het verkopen van deze voertuigen via een uitbreiding van het bestaande<br />
netwerk. Dit in nauwe samenwerking met de overige <strong>VDL</strong> Bus & Coach ondernemingen. <strong>VDL</strong> Bus Center<br />
verwacht voor 2013 een stabilisatie van de omzet.<br />
Chassis & chassis modules<br />
De externe omzet van chassis- en modulebouwer <strong>VDL</strong> Bus Chassis is gedaald van 38 miljoen euro in 2011<br />
naar 23 miljoen euro in <strong>2012</strong>. Afgelopen <strong>jaar</strong> zijn er 251 modules geleverd aan opbouw<strong>ers</strong> buiten <strong>VDL</strong> Bus<br />
& Coach. Dit is een daling ten opzichte van 2011 toen er 459 buiten de groep geleverd werden. Deze<br />
omzetdaling van producten geleverd buiten <strong>VDL</strong> Bus & Coach is voornamelijk het gevolg van de dalende<br />
vraag naar chassis en chassis modules voor de openbaarvervo<strong>ers</strong>ector in exportlanden. Het aantal chassis<br />
en modules voor busbouw<strong>ers</strong> binnen <strong>VDL</strong> Bus & Coach is gestegen van 1.138 in 2011 naar 1.287 in <strong>2012</strong>.<br />
Mede door de onzekere marktsituatie is de verwachting dat de omzet in 2013 lager zal uitkomen dan in <strong>2012</strong>.<br />
Het productassortiment wordt in nauwe samenwerking met <strong>VDL</strong> Bus & Coach samengesteld. Naast de<br />
voortdurende kwaliteitsverbeteringen van de bestaande producten, heeft de aandacht op het gebied van<br />
engineering gelegen op de ontwikkeling van de volgende producten: Citea openbaarvervoerbussen, Futura<br />
touringcars en chassis ten behoeve van de export. De engineeringactiviteiten hebben in <strong>2012</strong> vooral in het<br />
teken gestaan van verdere uitbreiding van het productassortiment met modules met lagere emissiewaarden<br />
conform de nieuwe wetgeving, hetgeen het milieu verder ten goede komt. Op het gebied van de driveline<br />
technologie zijn ontwikkelingen doorgevoerd op basis van de Euro 6 regelgeving. Tevens zijn de<br />
aandrijftechnieken van de hybride en elektrische voertuigen verder doorontwikkeld. Hierdoor wordt het<br />
assortiment aangevuld tot een volledig gamma van modules conform de nieuwste ontwikkelingen en<br />
milieueisen in de markt.<br />
Mini- & midibussen<br />
De omzet in de sector mini- & midibussen is gestegen van 10 miljoen euro in 2011 naar 11 miljoen euro in<br />
<strong>2012</strong> (inclusief politievoertuigen en schadeh<strong>ers</strong>tel). Het aantal geleverde voertuigen is gestegen van 148 in<br />
2011 naar 162 in <strong>2012</strong>. De focus die we in 2011 hebben gelegd op de MidCity en internationale tend<strong>ers</strong><br />
in de markt voor openbaar vervoer is in <strong>2012</strong> doorgezet en de verwachting is dat dit in 2013 verder zal<br />
stijgen. Met name in Duitsland, België en de Scandinavische landen verwachten we hierin ons marktaandeel<br />
te kunnen vergroten. De levering van politievoertuigen is minder geweest dan verwacht, maar het<br />
upgraden en aanpassen van bestaande voertuigen heeft de omzet positief beïnvloed. De omzet in de<br />
afdeling schadeh<strong>ers</strong>tel is in <strong>2012</strong> iets gestegen en voor deze afdeling kijken we, ondanks een dalende<br />
markt, overwegend positief naar de toekomst. De orderportefeuille is redelijk gevuld en in de loop van<br />
2013 verwachten we verdere groei.<br />
19
20<br />
Hoogwaardig Openbaar Vervoer<br />
De omzet in de sector Hoogwaardig Openbaar Vervoer is gedaald van 13 miljoen euro in 2011 naar 5<br />
miljoen euro in <strong>2012</strong>. Advanced Public Transport Systems (APTS) heeft in het afgelopen <strong>jaar</strong> de levering<br />
van 6 hybride Phileassen in 18 meter uitvoering aan Haifa (Israël) vrijwel geheel voltooid. Deze gaan dit <strong>jaar</strong><br />
rijden in de dienstregeling. In Istanbul (Turkije) rijden de 50 Phileassen van 26 meter naar volle<br />
tevredenheid van de klant. Hetzelfde geldt voor de voertuigen in Eindhoven, Douai (Frankrijk), Keulen<br />
(Duitsland) en Amsterdam. De fuel cell voertuigen in Keulen en Amsterdam rijden zonder uitstoot en dus<br />
emissievrij. De veiligheidscertificering voor het volledig geleid rijden in Douai heeft een aanzienlijke<br />
vertraging opgelopen. In <strong>2012</strong> is gestart met een elektrisch aangedreven Phileas, die door middel van<br />
inductie wordt geladen. In 2013 zal dit voertuig worden getest. APTS heeft in 2011 contracten afgesloten<br />
met Rimini in Italië (9 voertuigen). Het e<strong>ers</strong>te voertuig wordt in 2013 geleverd. Op dit moment lopen nog<br />
onderhandelingen met div<strong>ers</strong>e steden wereldwijd.<br />
eindproducten<br />
De omzet in de divisie eindproducten is met 18% gestegen, van 396 miljoen euro in 2011 naar 467 miljoen<br />
euro in <strong>2012</strong>. Met name de sectoren productieautomatiseringssystemen en warmtewisselaars hebben een<br />
goed <strong>jaar</strong> achter de rug. Het resultaat van de divisie eindproducten was positief. Ook in deze divisie liep de<br />
orderportefeuille terug, van 169 miljoen euro eind 2011 naar 132 miljoen euro eind <strong>2012</strong>. We verwachten<br />
voor 2013 een stabilisatie van de groei voor deze divisie.<br />
De omzet in het e<strong>ers</strong>te kwartaal van 2013 bedroeg bijna 138 miljoen euro en dat is een verbetering van<br />
35% ten opzichte van de cijf<strong>ers</strong> van <strong>2012</strong> (102 miljoen euro). Maar dit geeft een vertekend beeld door<br />
een voorschotnota van 35 miljoen euro van een grote klant in de sector productieautomatisering. Zonder<br />
deze voorschotnota is de omzet nagenoeg gelijk gebleven. Dit heeft ook effect op de orderportefeuille, die<br />
beduidend lager is dan een <strong>jaar</strong> geleden: 136 miljoen euro eind e<strong>ers</strong>te kwartaal van dit <strong>jaar</strong> ten opzichte<br />
van 187 miljoen euro eind e<strong>ers</strong>te kwartaal van <strong>2012</strong>. Dit komt met name door het wisselende verloop van<br />
de orderintake van de sector productieautomatiseringssystemen.<br />
EINDPRODUCTEN<br />
Productieautomatiseringssystemen 28% 28%<br />
Ve<strong>ers</strong>ystemen 25% 25%<br />
Warmtewisselaars 23% 23%<br />
Systemen voor voor de de agrarische sector sector 7% 7%<br />
Sigaren- Sigaren- en en verpakkingsmachines 6% 6%<br />
Zonnebanken en en dakkoff<strong>ers</strong> 5% 5%<br />
Containerhandlingsystemen 4% 4%<br />
Systemen voor voor de de industriële sector sector 2% 2%
<strong>2012</strong> 2011<br />
euro mln % euro mln %<br />
Productieautomatiseringssystemen 132 28 72 18<br />
Ve<strong>ers</strong>ystemen 118 25 127 32<br />
Warmtewisselaars 105 23 94 24<br />
Systemen voor de agrarische sector 31 7 27 7<br />
Sigaren- en verpakkingsmachines 29 6 27 7<br />
Zonnebanken en dakkoff<strong>ers</strong> 25 5 24 6<br />
Containerhandlingsystemen 19 4 18 4<br />
Systemen voor de industriële sector 8 2 7 2<br />
467 396<br />
Productieautomatiseringssystemen<br />
Het <strong>jaar</strong> <strong>2012</strong> is een zeer succesvol <strong>jaar</strong> geweest voor productieautomatiseerder <strong>VDL</strong> Steelweld. Door grote<br />
opdrachten voor het leveren van productielijnen aan div<strong>ers</strong>e autofabrieken van Jaguar, Landrover, Volvo en<br />
Ford is er een recordomzet van 132 miljoen euro behaald (ten opzichte van 72 miljoen euro in 2011).<br />
Ook zijn er in <strong>2012</strong> weer tientallen nieuwe arbeidsplaatsen gecreëerd in Breda, Birmingham (Engeland) en<br />
Keulen (Duitsland). Door de aanhoudende vraag naar productielijnen voor de carrosseriebouw, zijn de<br />
verwachtingen voor 2013 uitstekend. De overname van <strong>VDL</strong> Nedcar en de daaruit resulterende activiteiten<br />
zullen naar verwachting ook een positief effect hebben.<br />
Ook buiten de automotive industrie zijn goede resultaten bereikt. Zo is samen met andere <strong>VDL</strong>-bedrijven<br />
succesvol een Automatisch Geleid Voertuig (AGV) ontwikkeld voor containervervoer in de havens. De<br />
serieproductie van dit product gaat in 2013 starten. De assemblagelijn voor het seriematig produceren van<br />
isolatiepanelen voor luchtbehandelings kasten draait goed.<br />
De orderportefeuille voor 2013 is zeer goed gevuld en biedt goede p<strong>ers</strong>pectieven voor de toekomst. In 2013<br />
zal de focus vooral gericht zijn op het succesvol doorvoeren van de nieuwe opdrachten en het verder<br />
v<strong>ers</strong>terken van de organisatie. Daarnaast zullen we verder bouwen aan de relatie met onze klanten.<br />
Vanzelfsprekend blijven we werken aan div<strong>ers</strong>e productinnovaties en aan de ontwikkeling en optimalisatie<br />
van productiemethodes.<br />
Ve<strong>ers</strong>ystemen<br />
De totale omzet van deze sector is gedaald van 127 miljoen euro in 2011 naar 118 miljoen euro in <strong>2012</strong>.<br />
Er is minder vraag geweest naar trucks en oplegg<strong>ers</strong>. Ondanks deze teruglopende vraag en de grote<br />
prijsdruk heeft <strong>VDL</strong> Weweler haar marktaandeel weten te vergroten.<br />
<strong>VDL</strong> Weweler heeft ruim 30% van de Europese markt in handen. Vooral Duitse trailerbouw<strong>ers</strong> maken gebruik<br />
van de Apeldoornse ve<strong>ers</strong>ystemen. Om minder afhankelijk te zijn van de Europese markt is het bedrijf<br />
momenteel zeer actief in Noord-Amerika, Brazilië en Zuidoost-Azië, waar nu nog andere ve<strong>ers</strong>ystemen<br />
worden gebruikt, maar waarvoor het <strong>VDL</strong> Weweler ve<strong>ers</strong>ysteem juist uitermate geschikt zou zijn.<br />
23
24<br />
In Australië en Zuid-Afrika is <strong>VDL</strong> Weweler in haar segment al marktleider. We verwachten dat medio 2013<br />
de bouw van de nieuwe fabriek in Apeldoorn is voltooid. Hier wordt verder gewerkt aan de optimalisatie<br />
van het productieproces en de functionaliteit van de ve<strong>ers</strong>ystemen, om een nog sterkere positie in de<br />
markt te bewerkstelligen.<br />
De Belgische vestiging Weweler-Colaert heeft de vraag naar vervangingsonderdelen voor vrachtwagens in<br />
West- en Zuid-Europa in <strong>2012</strong> niet verder zien toenemen. Daarentegen is de afzet in Oost-Europa tijdens<br />
het voorbije <strong>jaar</strong> opnieuw gestegen. Het bedrijf, dat marktleider is in de vervangingsmarkt in Europa, heeft<br />
het afgelopen <strong>jaar</strong> ook buiten de vrachtwagenindustrie haar positie verder weten te v<strong>ers</strong>terken. Sinds <strong>2012</strong><br />
levert Weweler-Colaert namelijk blad- en paraboolveren voor de treinindustrie en zij hoopt in de komende<br />
jaren ook in dit marktsegment een belangrijke speler te worden. <strong>VDL</strong> Weweler Parts, onze vestiging in<br />
Nederland die vervangingsonderdelen voor trucks en trail<strong>ers</strong> levert, had op de Nederlandse markt eveneens<br />
te kampen met een tegenvallende conjunctuur. Tijdens het laatste kwartaal vond een licht h<strong>ers</strong>tel plaats.<br />
Onze verkoopvestiging in Noorwegen, Truck & Trailer Industry, heeft een redelijk goed <strong>jaar</strong> achter de rug<br />
met een stabilisatie van de omzet.<br />
Ondanks de sombere berichtgeving in de media worden positieve signalen vastgesteld in de<br />
transportsector en zijn de groeiverwachtingen voor 2013 gematigd positief. De orderportefeuille van de<br />
totale sector ve<strong>ers</strong>ystemen is redelijk goed gevuld en voor 2013 wordt een kleine groei verwacht.<br />
Warmtewisselaars<br />
De omzet van de sector warmtewisselaars is met 12% gestegen van 94 miljoen euro in 2011 naar 105<br />
miljoen euro in <strong>2012</strong>. De algehele marktsituatie voor <strong>VDL</strong> Klima is positief; langzaam worden er weer meer<br />
projecten gerealiseerd. Wel merken we dat de markt voor ‘groene’ energieopwekking zoals windenergie<br />
het moeilijk heeft, aangezien overheidsstimuleringsprogramma’s vanwege de bezuinigingen veelal zijn<br />
stopgezet. Hierdoor is het voor de duurdere, innovatieve ‘groene’ technologieën moeizaam concurreren<br />
met conventionele processen. De scheepsbouwmarkt is stabiel na de extreme teruggang in de voorgaande<br />
jaren. In de olie- en gasmarkt zien we een langzame verbetering in investeringsniveau. De vraag naar<br />
energie is weer stijgende en de olieprijs is hoog, wat investeringen in de energieopwekking en offshore<br />
markt stimuleert. Mede daardoor hebben ook <strong>VDL</strong> Delmas in Berlijn (Duitsland) en <strong>VDL</strong> KTI in Mol (België)<br />
een goed <strong>jaar</strong> achter de rug. <strong>VDL</strong> Delmas kende zowel een groei van de engineerings- als van de<br />
productie activiteiten. De basis hiervoor was reeds gelegd in 2011, een <strong>jaar</strong> waarin vele grote ord<strong>ers</strong><br />
wereldwijd werden binnengehaald. Met name in de Verenigde Staten zag <strong>VDL</strong> Delmas haar marktaandeel<br />
groeien. De omzet bij <strong>VDL</strong> KTI werd met name gerealiseerd in de olie- en gasmarkt. De productie van<br />
hoogspanningsmasten is enigszins teruggelopen als gevolg van vertragingen in de ruimtelijke ordening<br />
procedures. Desalniettemin heeft <strong>VDL</strong> KTI dit weten te compenseren door nieuwe opdrachten uit de<br />
delfstoffenmarkt. Naast de traditionele markten, zijn er in <strong>2012</strong> warmtewisselaars geleverd aan Brazilië,<br />
Chili en Zuid-Korea. De orderportefeuilles in nagenoeg alle marktsegmenten lopen iets terug en we<br />
verwachten voor 2013 dan ook voor de gehele sector warmtewisselaars een lichte teruggang.<br />
Systemen voor de agrarische sector<br />
<strong>VDL</strong> Agrotech heeft een goed <strong>jaar</strong> achter de rug. De omzet is met 15% gestegen, van 27 miljoen euro in<br />
2011 naar 31 miljoen euro in <strong>2012</strong>. De afzet van voed<strong>ers</strong>ystemen voor de Europese markt, waar men in
<strong>2012</strong> de laatste legbatterijen heeft vervangen door alternatieve huisvestingsystemen, heeft een belangrijke<br />
bijdrage geleverd aan het totaal. Er is een lichte verbetering geweest in de projectenmarkt. Ook de Aziatische<br />
markt heeft zich positief ontwikkeld. Daarnaast heeft <strong>VDL</strong> Agrotech in het Midden-Oosten meer vaste voet<br />
aan de grond gekregen, een trend die wel onder druk staat ten gevolge van de instabiele politieke situatie in<br />
veel landen in die regio. De verwachtingen voor 2013 zijn gematigd positief. De projectenmarkt is sterk<br />
afhankelijk van bancaire kredieten en de ombouw van de legbatterijen naar alternatieve systemen in Europa<br />
is afgerond. De verkoop van enkele nieuwe producten, waaronder een mestdroogtunnel en een nieuw<br />
pluimveevoed<strong>ers</strong>ysteem, hebben een goede start gehad in <strong>2012</strong> en de verwachting is dat deze producten<br />
een verdere groei in 2013 zullen laten zien. Productinnovatie en een nog grotere geografische marktspreiding<br />
zijn de sleutels tot verdere groei en succes van de activiteiten van <strong>VDL</strong> Agrotech. Capaciteitsuitbreiding in<br />
2013 op de productontwikkeling- en verkoopafdeling zullen de positie van <strong>VDL</strong> Agrotech verder v<strong>ers</strong>tevigen.<br />
Sigaren- en verpakkingsmachines<br />
<strong>2012</strong> is voor PMB-UVA International wederom een goed <strong>jaar</strong> geweest met een omzetstijging van 27 naar<br />
29 miljoen euro. Innovaties zijn en blijven de drijvende kracht achter het verkoopsucces. Zowel in de divisie<br />
verpakkingsmachines als in de divisie sigarenmachines zijn weer div<strong>ers</strong>e nieuwe functionaliteiten<br />
ontwikkeld die machines opleveren met unieke mogelijkheden. Een andere reden voor het succes is het<br />
onder licentie beschikbaar stellen van deze zelfontwikkelde functionaliteiten aan andere OEM-leveranci<strong>ers</strong>.<br />
Dit heeft bijgedragen aan een snelle ‘return on investment’ van de ontwikkelingen. Ook de strategie van<br />
spin-off producten heeft bijgedragen aan de omzetstijging. De gemiddelde seriegrootte van de te bouwen<br />
machines is, zoals in de twee voorgaande jaren, nog steeds behouden. De vooruitzichten voor 2013 zijn<br />
positief. PMB-UVA International is voor vele multinationals geregistreerd als voorkeursleveranci<strong>ers</strong> en dat<br />
geeft veel vertrouwen voor uitbreiding in het segment verpakkingsmachines. Een grotere spreiding in<br />
marktsegmenten en marktgebieden zijn inzet om verdere groei te realiseren.<br />
Zonnebanken en dakkoff<strong>ers</strong><br />
De omzet van Hapro International, producent van zonnebanken en autodakkoff<strong>ers</strong>, laat een geringe<br />
stijging zien van 24 miljoen euro in 2011 naar 25 miljoen euro in <strong>2012</strong>. De markt voor professionele<br />
zonnebanken staat nog steeds onder druk. De voortdurende economische crisis, die vooral voelbaar is in<br />
Zuid-Europa, speelt hierin een grote rol. Daarnaast wordt nieuwe EU-regelgeving in tal van landen<br />
v<strong>ers</strong>chillend ingevoerd, waardoor grote verwarring ontstaat en ondernem<strong>ers</strong> niet bereid zijn te investeren.<br />
De markt voor professionele bruiningsapparatuur zal naar verwachting in 2013 nog op een laag niveau<br />
blijven. De markt voor particuliere zonnebanken laat een stabiel beeld zien. De afzet van dakkoff<strong>ers</strong> is<br />
gestegen, met name dankzij het aanboren van nieuwe afzetmarkten in Azië. De omzet in dakkoff<strong>ers</strong> blijft<br />
over 2013 naar verwachting gelijk ten opzichte van <strong>2012</strong>. Gezien het relatief lage aankoopbedrag van een<br />
dakkoffer wordt niet zo zeer gevreesd voor een teruglopende consumentenvraag, ook al is er sprake van<br />
economische druk.<br />
Containerhandlingsystemen<br />
De omzet van <strong>VDL</strong> Contain<strong>ers</strong>ystemen is in vergelijking met 2011 nagenoeg gelijk gebleven. De vrachtwagengerelateerde<br />
omzet van de bestaande producten, zoals haakarm-, portaalarm- en kabelsystemen is iets<br />
teruggelopen, vooral vanwege de tegenvallende bouw- en afvalmarkt. Ook de omzet van spread<strong>ers</strong> was in<br />
<strong>2012</strong> wat minder. De toevoeging van ons nieuwe product voor de havensector, de Automatisch Geleid Voertuig<br />
25
26<br />
(AGV), heeft veel goed gemaakt. De door <strong>VDL</strong> gebouwde proto-AGV is vrijgegeven door een gerenommeerde<br />
wereldspeler in de havencontainerhandling en is nu operationeel ingezet. Dit bood ons de mogelijkheid om<br />
serie opdrachten in dit segment te aanvaarden: de e<strong>ers</strong>te order is binnen. Onder andere deze order heeft ervoor<br />
gezorgd dat de totale orderportefeuille momenteel goed is gevuld. Daarnaast zijn we gestart met een nog<br />
intensievere marktbewerking in Europa, het Midden-Oosten en Afrika, waar we in de loop van 2013 de e<strong>ers</strong>te<br />
resultaten van verwachten. Over het gehele <strong>jaar</strong> genomen verwachten wij iets hoger uit te komen dan in <strong>2012</strong>.<br />
Systemen voor de industriële sector<br />
Het afgelopen <strong>jaar</strong> is voor <strong>VDL</strong> Industrial Products goed verlopen. Zowel in omzet (van 7 naar 8 miljoen<br />
euro) als in aantal uitgevoerde ord<strong>ers</strong> is er een groei gerealiseerd. De terugval, die er zeker is geweest in de<br />
bouwgerelateerde branches, is ruimschoots gecompenseerd door afzet in nieuwe gebieden en leveringen<br />
aan met name de voedingsmiddelenindustrie. In <strong>2012</strong> zijn er stappen ondernomen om het eigen<br />
productenpakket verder te verbreden door middel van investeringen in ontwikkeling en is een nog<br />
nauwere samenwerking ingezet met goede partn<strong>ers</strong> en zusterbedrijven binnen <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong>. Resultaten van<br />
deze samenwerkingen zullen worden geïntroduceerd in 2013 in de vorm van nieuwe producten voor de<br />
stortgoedbranche en daarnaast ook in een aantal nieuwe concepten voor explosiebeveiliging van<br />
industriële processen. Vanwege de terughoudendheid in sommige branches en een lichte terugloop in de<br />
orderportefeuille, verwachten wij in 2013 geen groei in deze sector.<br />
nieuwe bedrijven<br />
Qua overnames was het een bijzonder <strong>jaar</strong> voor <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong>. Na de overname van <strong>VDL</strong> Bus Danmark, in<br />
juni <strong>2012</strong>, hebben we eind <strong>2012</strong> een van onze grootste overnames gedaan, te weten autofabriek NedCar<br />
te Born.<br />
<strong>VDL</strong> Bus Danmark (7 medewerk<strong>ers</strong>) is gevestigd in Glostrup, Denemarken. Het bedrijf heeft vanaf juni<br />
<strong>2012</strong> de naam <strong>VDL</strong> Bus & Coach Danmark gekregen. Met deze overname erkent <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> het belang<br />
van de Deense busmarkt. Het bedrijf richt zich op de verkoop, after sales en parts voor alle <strong>VDL</strong> Bus &<br />
Coach producten in Denemarken. Sinds 2004 had <strong>VDL</strong> al een strategische samenwerking en nu zijn alle<br />
aandelen verworven.<br />
Op 1 oktober <strong>2012</strong> hebben we bekend gemaakt dat de overeenkomst met Mitsubishi Motors Corporation<br />
te Tokio aangaande de overname van NedCar te Born was getekend. De effectieve overdracht van de<br />
aandelen van Mitsubishi naar <strong>VDL</strong> vond plaats op 14 december <strong>2012</strong>. <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> wil met deze overname<br />
haar positie op de internationale automotive markt verder v<strong>ers</strong>terken. Per 1 januari 2013 is het bedrijf een<br />
onafhankelijk autoproducent geworden en gaat ze onder de naam <strong>VDL</strong> Nedcar in opdracht van derden<br />
auto’s produceren. De e<strong>ers</strong>te klant van <strong>VDL</strong> Nedcar is BMW Group. Na het ombouwen van de productielijnen<br />
zal vanaf de tweede helft van 2014 in Born de MINI gemaakt worden voor BMW Group.<br />
De activiteiten van <strong>VDL</strong> Nedcar sluiten goed aan bij de andere activiteiten van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> in de automotive<br />
industrie. Als toeleverancier voor de p<strong>ers</strong>onenwagen- en truckindustrie levert <strong>VDL</strong> al jarenlang een groot<br />
scala aan onderdelen, complexe samenstellingen en complete systemen. Tevens is zij leverancier van<br />
geautomatiseerde productielijnen voor vele autofabrieken wereldwijd. De automotive industrie is dan ook<br />
een belangrijke markt voor <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong>.
Vanaf 1 januari 2013 tot tweede helft 2014 worden de productielijnen bij <strong>VDL</strong> Nedcar omgebouwd,<br />
vernieuwd en ingericht voor de productie van de MINI. De circa 1.500 medewerk<strong>ers</strong> zijn daarom e<strong>ers</strong>t per<br />
1 januari 2013 in de WW terechtgekomen. Daarna komen ze gefaseerd, naarmate de bedrijfsactiviteiten<br />
toenemen, terug in dienst (uiterlijk per 1 januari 2015). De werkloosheidsuitkering wordt door <strong>VDL</strong> Nedcar<br />
aangevuld tot 100% van het huidige salaris. Werk en inkomen zijn voor alle medewerk<strong>ers</strong> dus volledig<br />
gegarandeerd. Naast de medewerk<strong>ers</strong> die nodig zijn voor het herinrichten van de fabriek en het installeren<br />
van nieuwe productieprocessen, zullen er ook medewerk<strong>ers</strong> bij BMW in Duitsland en Engeland worden<br />
opgeleid. Voor de overige medewerk<strong>ers</strong> wordt werk gezocht bij bedrijven binnen en buiten <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong>.<br />
investeringen<br />
In <strong>2012</strong> heeft <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> voor 64 miljoen euro geïnvesteerd, dit is exclusief <strong>VDL</strong> Nedcar. De helft in<br />
bedrijfspanden en de andere helft in machines en overige bedrijfsmiddelen. Bij <strong>VDL</strong> Nedcar is voor 152<br />
miljoen euro geïnvesteerd in bedrijfsgebouwen en terreinen, machines en installaties en andere vaste<br />
bedrijfsmiddelen.<br />
Bij <strong>VDL</strong> Parree in Sevenum is, na de oplevering van het nieuwe magazijn, het oude magazijn aangepast<br />
voor een nieuwe grote spuitgietmachine, die daar in het na<strong>jaar</strong> van <strong>2012</strong> is geplaatst. Bij <strong>VDL</strong> Wientjes<br />
Emmen is de nieuwe hal ten behoeve van productie en magazijn van 6.000 m² medio <strong>2012</strong> opgeleverd.<br />
Zowel het nieuwe magazijn van <strong>VDL</strong> Parree als dat van <strong>VDL</strong> Wientjes Emmen wordt verwarmd door de<br />
afvalwarmte van de spuitgietmachines. Een mooi voorbeeld van duurzaam energiebeleid.<br />
Begin <strong>2012</strong> hebben we een extra pand voor <strong>VDL</strong> TIM Hapert gekocht, tegenover het huidige gebouw. Dit<br />
pand is gesloopt, opnieuw gebouwd en eind <strong>2012</strong> in gebruikgenomen. Met de overname van <strong>VDL</strong> Nedcar<br />
in Born eind <strong>2012</strong> hebben we ook het pand gekocht. Deze heeft een bedrijfsoppervlakte van circa<br />
300.000 m² en een perceeloppervlakte van ongeveer 850.000 m². In dit pand zal in 2013 zowel<br />
bouwkundig als productietechnisch veel worden geïnvesteerd.<br />
<strong>VDL</strong> ETG Singapore wordt momenteel uitgebreid met een nieuwbouw van 20.000 m² in drie bouwlagen.<br />
Het totale project zal tweede helft 2013 worden opgeleverd. Gelet op de autonome groei zijn we weer<br />
gaan investeren, waardoor verdere expansie mogelijk wordt. Voor <strong>VDL</strong> Weweler in Apeldoorn is in de<br />
e<strong>ers</strong>te helft <strong>2012</strong> gestart met de bouw van een fabriek van 24.000 m². Hier wordt een compleet nieuwe<br />
productielijn opgebouwd. Medio 2013 zal het nieuwe pand in gebruik worden genomen. Voor Klima<br />
Warmtetechniek in Hamont-Achel (België) hebben we grond aangekocht. Er zal zo snel mogelijk worden<br />
gestart met de nieuwbouw van een pand van 13.500 m². De verwachting is dat dit in 2014 opgeleverd<br />
gaat worden.<br />
In totaal beschikt <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> over 1.100.000 m² bedrijfsoppervlakte. Voor 2013 hebben we bouwplannen<br />
voor <strong>VDL</strong> Wientjes Roden, waar we een nieuwe hal in twee lagen gaan realiseren. Voor VDS Technische<br />
Industrie in Hapert gaan we een hal slopen en opnieuw opbouwen en een gedeelte van het bestaande<br />
pand verhogen. Bij VD Leegte Metaal in Hapert gaan we een bestaand pand renoveren en extra isoleren.<br />
Dit geldt ook voor <strong>VDL</strong> Steelweld in Breda, waar we de hoge hal geschikt gaan maken voor het AGVproject,<br />
alsook het pand opnieuw gaan isoleren.<br />
29
30<br />
Ook in machines en overige bedrijfsmiddelen heeft <strong>VDL</strong> in <strong>2012</strong> weer volop geïnvesteerd. Technische<br />
innovatie is bij <strong>VDL</strong> een onderdeel van innovatief ondernem<strong>ers</strong>chap, waarbij creativiteit en durf tot<br />
vernieuwing de boventoon voeren. Hierbij spelen onze medewerk<strong>ers</strong> een grote rol, die onder andere door<br />
middel van opleidingen op een steeds hoger niveau worden gebracht.<br />
In 2013 gaan we voor circa 47 miljoen euro investeren in nieuwe gebouwen, machines en optimalisatie van<br />
productieprocessen. Dit is exclusief de investeringen in het gebouw en de productieprocessen van <strong>VDL</strong> Nedcar.<br />
medewerk<strong>ers</strong><br />
Het aantal medewerk<strong>ers</strong> van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> is gestegen van 7.135 eind 2011 naar 8.757 eind <strong>2012</strong> (inclusief<br />
<strong>VDL</strong> Nedcar). Zonder de 1.464 medewerk<strong>ers</strong> van <strong>VDL</strong> Nedcar meegerekend, komen we op 7.293<br />
medewerk<strong>ers</strong> per eind <strong>2012</strong>, wat 2% hoger is dan eind 2011. In totaal waren er, eind <strong>2012</strong>, 562<br />
uitzendkrachten en 677 contractanten in dienst. Zolang er geen structurele deeltijd-WW in Nederland is,<br />
is deze flexibele schil in tijden van wispelturige economie onontbeerlijk.<br />
MEDEWERKERS<br />
(per 31 december inclusief uitzendkrachten)<br />
2008 2009 2010 2011 <strong>2012</strong><br />
Medezeggenschap<br />
In <strong>2012</strong> hebben we met de Gemeenschappelijke Ondernemingsraad meerdere malen overleg gevoerd.<br />
Het overleg is, evenals voorgaande jaren, te karakteriseren als open, constructief en direct.<br />
In Nederland waren gespreksonderwerpen natuurlijk de overname van NedCar en het prognoserapport.<br />
Ondanks een omzetgroei is de netto winst lager uitgevallen dan de prognose van <strong>2012</strong>. Verder is er<br />
gesproken over de werkgev<strong>ers</strong>bijdrage voor kinderopvang en de duurzame inzetbaarheid van medewerk<strong>ers</strong>.<br />
Hieronder valt ook het inventariseren van de uitkeringshistorie (WAO/WIA) van huidige en nieuwe<br />
medewerk<strong>ers</strong>. Doel hiervan is om beter inzicht te krijgen op de inzetbaarheid van medewerk<strong>ers</strong> met een<br />
uitkeringsverleden en op de mogelijkheden van subsidies. Daarnaast is er gesproken over de positie van de<br />
praktijkbegeleider voor MBO-opleidingen.<br />
Ook het sociaal overleg binnen de Belgische <strong>VDL</strong>-ondernemingen is op een constructieve manier gevoerd.<br />
Mede door een aantal maatregelen van de overheid einde 2011 en begin <strong>2012</strong> hebben werkgever en<br />
9000<br />
8500<br />
8000<br />
7500<br />
7000<br />
6500<br />
6000<br />
5500<br />
5000<br />
4500
PERSONEELSOPBOUW NAAR GEOGRAFISCHE SPREIDING<br />
(per 31 december <strong>2012</strong>)<br />
Nederland 6.931 (79%)<br />
België 893 (10%)<br />
Rest van Europa 343 (4%)<br />
Rest van de wereld 590 (7%)<br />
Totaal 8.757 medewerk<strong>ers</strong><br />
PERSONEELSOPBOUW PER DIVISIE<br />
(per 31 december <strong>2012</strong>)<br />
Toeleveringen 3.895 (44%)<br />
Autoassemblage 1.464 (17%)<br />
Bussen 1.868 (21%)<br />
Eindproducten 1.398 (16%)<br />
Hoofdkantoor Nederland en België 132 (2%)<br />
Totaal 8.757 medewerk<strong>ers</strong><br />
werknem<strong>ers</strong> vaak overlegd. Binnen de ondernemingsraden blijven, zoals steeds, de socio-economische<br />
onderwerpen een belangrijk onderwerp van discussie. De economische toestand was in alle bedrijven goed.<br />
Op het einde van het <strong>jaar</strong> was er een lichte daling in de orderportefeuille van een aantal <strong>VDL</strong>-bedrijven.<br />
Klanten blijven voorzichtig met het plaatsen van nieuwe ord<strong>ers</strong>. Mede door negatieve berichten in de<br />
media over andere bedrijven in België, is er snel ongerustheid binnen de ondernemingsraden.<br />
In de Comités PBW (preventie en bescherming op het werk) werden opnieuw thema’s met betrekking tot<br />
het bevorderen van de veiligheid en het welzijn op het werk op een positieve manier aangepakt. In België<br />
wordt de pensioengerechtigde leeftijd steeds verder verhoogd. Van bedrijven wordt verwacht dat zij een<br />
plan opstellen om ook oudere medewerk<strong>ers</strong> te stimuleren en motiveren om langer door te werken. Dit plan<br />
is samen met de ondernemingsraden of Comités PBW opgesteld.<br />
Arbeidsmarkt en opleidingen<br />
De werkloosheid in Europa en Nederland loopt op, met name onder de jeugd. Dit staat in schril contrast<br />
met de behoefte aan nieuwe vakmensen binnen <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> voor de komende circa 10 jaren. Inspanningen<br />
op dit gebied zijn hard nodig, omdat het aantal jongeren in Nederland afneemt en de resterende jeugd<br />
nog te weinig kiest voor een loopbaan in de techniek. De uitstroom is groter dan de instroom.<br />
31
32<br />
Daarom hebben we een opleidingscoördinator aangesteld die als taak heeft zoveel mogelijk jeugd, maar ook<br />
zij-instrom<strong>ers</strong>, te interesseren voor een opleiding en een baan in de techniek bij <strong>VDL</strong>. Hij ond<strong>ers</strong>teunt de<br />
praktijkopleid<strong>ers</strong> binnen de <strong>VDL</strong>-bedrijven om de BBL-opleiding soepel te laten verlopen. Het voorkomen<br />
van uitval is hierbij een belangrijk aspect.<br />
Daarnaast gaan wij ons meer profileren bij hoogopgeleide talenten (HBO- en WO-niveau) in de techniek en<br />
hen een loopbaan op maat aanbieden. Het aantrekken van technologisch toptalent is cruciaal voor de<br />
groei van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong>. Vanwege de veranderende rol van toeleveranci<strong>ers</strong>, waarbij meer R&D- en<br />
engineeringcapaciteit wordt gevraagd, krijgen we steeds meer behoefte aan hoger opgeleide technici<br />
binnen <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong>.<br />
Uiteraard bestaat ook voor de mensen die al enige tijd bij <strong>VDL</strong> werken de mogelijkheid zich verder te<br />
ontwikkelen. Hierbij kan het initiatief uitgaan van de leidinggevende, maar ook van de medewerker zelf.<br />
Voor <strong>VDL</strong> is het van belang de wensen en ideeën van haar medewerk<strong>ers</strong> over hun eigen toekomst en<br />
loopbaan te kennen. Zo kunnen we ervoor zorgen dat de medewerk<strong>ers</strong> zich binnen <strong>VDL</strong> verder ontwikkelen.<br />
Graag spreken wij onze grote waardering uit voor de inzet en betrokkenheid van onze medewerk<strong>ers</strong> in<br />
het afgelopen <strong>jaar</strong>. Mede door de goede samenwerking hebben we in <strong>2012</strong> de hoogste omzet uit de<br />
geschiedenis van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> behaald.<br />
maatschappelijk verantwoord ondernemen<br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> is op vele fronten bezig met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Als familiebedrijf zijn<br />
wij van oudsher sterk betrokken bij onze leef- en werkomgeving. Voor ons is het dan ook vanzelfsprekend<br />
om op een innovatieve wijze een bijdrage te leveren aan een duurzame ontwikkeling van de maatschappij.<br />
We zetten vanuit de centrale organisatie de richtlijnen uit en geven de vestigingen hun eigen<br />
verantwoordelijkheid dit op lokaal niveau verder in te vullen.<br />
Medewerk<strong>ers</strong><br />
<strong>VDL</strong> is nauw betrokken bij haar medewerk<strong>ers</strong>. Zo hebben we onze eigen verzuimcontroleurs, die ernaar<br />
streven vanaf dag één de re-integratie van de medewerker op te starten, waarbij een p<strong>ers</strong>oonlijke aanpak<br />
voorop staat. Vanuit het hoofdkantoor worden de algemene richtlijnen met betrekking tot arbeidsomstandigheden<br />
regelmatig geactualiseerd. Ook bij de afzonderlijke <strong>VDL</strong>-bedrijven worden initiatieven<br />
genomen om de arbeidsomstandigheden voor de medewerk<strong>ers</strong> continu te optimaliseren. Er worden<br />
bijvoorbeeld op div<strong>ers</strong>e plaatsen manipulatoren ingezet. Dit zijn hulpmiddelen om met name grotere en<br />
zwaardere producten zo te positioneren, dat de medewerker zo min mogelijk een belastende werkhouding<br />
hoeft aan te nemen. Opleiden en scholing ten behoeve van de p<strong>ers</strong>oonlijke ontwikkeling van onze<br />
medewerk<strong>ers</strong> dragen wij hoog in het vaandel. Dat wij het opleiden van medewerk<strong>ers</strong> binnen <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong><br />
serieus nemen, blijkt wel uit het feit dat onze praktijkopleider Eric Dekk<strong>ers</strong> bij <strong>VDL</strong> ETG Eindhoven ‘Beste<br />
Praktijkopleider <strong>2012</strong>’ in de categorie metaaltechniek is geworden in Nederland. Tevens hebben wij div<strong>ers</strong>e<br />
leerlingen in dienst die voor Nederland uit mogen komen op de internationale kampioenschappen voor<br />
vakmanschap. <strong>VDL</strong> biedt op alle niveaus stage- en afstudeerplaatsen aan en leidt leerlingen intern op.<br />
Daarnaast is <strong>VDL</strong> actief in het bieden van werkplekken aan mensen met een arbeidsbeperking.
Maatschappij<br />
Wij ond<strong>ers</strong>teunen tientallen initiatieven ter promotie van techniek en techniekonderwijs, zoals bijvoorbeeld<br />
de High Tech Automotive Campus in Helmond en de Dutch Technology Week. Dit doen wij met als doel<br />
kinderen en jongeren te enthousiasmeren voor technologie en ze uit te dagen kennis te maken met de<br />
wereld van techniek. Maar we willen hiermee ook het belang van vakmanschap ond<strong>ers</strong>trepen en het<br />
imago van de industrie in het algemeen verbeteren. Tevens ond<strong>ers</strong>teunen we het reguliere onderwijs met<br />
financiële middelen, het ter beschikking stellen van bijvoorbeeld machines, robots en het geven van<br />
expertise vanuit onze organisatie in de vorm van gastcolleges en rondleidingen. We zoeken in alle regio’s<br />
waar onze bedrijven gevestigd zijn, de onderwijsinstellingen en de lokale overheden op om tot een<br />
constructieve samenwerking te komen. Ook op andere manieren zijn wij verbonden met de omgeving.<br />
Niet alleen in economische zin - wij stimuleren als werkgever de werkgelegenheid -, maar eveneens door<br />
het ond<strong>ers</strong>teunen van sportieve, culturele en sociale activiteiten en verenigingen.<br />
Productieprocessen<br />
Duurzaam ondernemen begint ons inziens met de basisprincipes van ‘good housekeeping’. Hieronder<br />
v<strong>ers</strong>taan wij: lampen niet onnodig laten branden (bijvoorbeeld in de fabrieken tijdens de pauze), machines<br />
en comput<strong>ers</strong> niet onnodig op stand-by, deuren en ramen niet open als de verwarming aanstaat, actieve<br />
afvalscheiding, etc. Ook hergebruik van grondstoffen (met name bij kunststoffen), verzameltransporten en<br />
zoveel mogelijk beperken van risicovolle stoffen en zoeken naar alternatieven heeft onze voortdurende<br />
aandacht. Een stap verder gaan we door machines met laag energieverbruik in te kopen, machines te<br />
koelen door grondkoeling en restwarmte van de machines te gebruiken voor verwarming van het pand.<br />
Voorbeeld duurzaam bouwen en investeren<br />
We zijn in <strong>2012</strong> begonnen met de bouw van een nieuwe fabriek voor <strong>VDL</strong> Weweler op het bedrijventerrein<br />
de Ecofactorij in Apeldoorn. Op dit energiezuinige bedrijventerrein gelden hoge eisen ten aanzien<br />
van duurzaamheid. Alleen bedrijven die daaraan voldoen mogen zich daar vestigen. <strong>VDL</strong> voldoet aan die<br />
hoge eisen, zowel op het gebied van duurzaam bouwen als produceren. Voor wat betreft het bouwen<br />
hebben we zoveel mogelijk gebruik gemaakt van duurzame materialen en worden bijvoorbeeld de vloeren<br />
van de expeditiehallen verwarmd door de restwarmte uit het productieproces. Voor wat betreft het<br />
productieproces steekt <strong>VDL</strong> Weweler al sinds <strong>jaar</strong> en dag veel tijd en geld in het doorontwikkelen van haar<br />
processen en producten. Gericht op minder materiaalgebruik, minder energieverbruik en minder belasting<br />
voor het milieu. Zo hebben we door innovatief gebruik van lichtere materialen en geavanceerde<br />
opwarmingstechnieken in het nieuwe productieproces één opwarmingsstap weg kunnen laten, waardoor<br />
we een energiebesparing hebben bereikt van ruim 33%. Tevens kunnen we, omdat we minder materiaal<br />
gebruiken, een andere manier van harden toepassen die veel minder belastend is voor het milieu.<br />
35
36<br />
innovatie<br />
Ons totale beleid is afgestemd op innoveren in producten en productiemethoden. Wij zijn continu op zoek<br />
naar de beste technieken en investeren in de meest geavanceerde machines. Dagelijks zijn we bezig met<br />
de nieuwste ontwikkelingen om onze concurrentiepositie in de wereldmarkt te v<strong>ers</strong>tevigen.<br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> heeft haar hoofdkantoor in Eindhoven en een concentratie van dochterbedrijven in Zuidoost-<br />
Brabant. Deze toptechnologie regio Brainport Eindhoven is een goede thuisbasis voor ons bedrijf. Hier zijn<br />
wij in staat om samen met onderwijsinstellingen, overheid en andere bedrijven technisch hoogwaardige<br />
producten en projecten tot stand te brengen. Zo hebben wij een unieke samenwerking met div<strong>ers</strong>e<br />
klanten, waarin wij als toonaangevend toeleverancier door middel van open innovatie werken aan de<br />
meest vernieuwende technieken.<br />
In <strong>2012</strong> hebben we 62 miljoen euro uitgegeven aan research & development. Bij <strong>VDL</strong> werkten in totaal<br />
633 mensen aan R&D gerelateerde activiteiten. Daarmee staat <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> op de 13e plaats in de Technisch<br />
Weekblad index en behoren wij tot de meest innovatieve ondernemingen van Nederland.<br />
Ook voor 2013 willen wij weer fors gaan inzetten op innovatie om onze positie verder te v<strong>ers</strong>terken.<br />
strategie<br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> streeft naar een behe<strong>ers</strong>te groei, waarbij het onder controle houden van de organisatie en het<br />
op peil houden van de financiële positie voorop staan. Het beleid van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> is gericht op een<br />
voortdurende verbetering van haar concurrentiepositie. Essentieel daarbij is analyse en besparing van<br />
kosten. Ook wil <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> het hoogste kwaliteitsniveau bij alle werkmaatschappijen behouden.<br />
De investeringen zijn daarom afgestemd op vernieuwing, verbetering en uitbreiding van de producten en<br />
de productiemogelijkheden. Daarnaast geven wij binnen ons p<strong>ers</strong>oneelsbeleid prioriteit aan de interne<br />
doorstroming van medewerk<strong>ers</strong>.<br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> hecht sterk aan het concurrerend blijven produceren in Nederland en Vlaams-België. Door te<br />
investeren, zowel in gedegen vakmanschap als in robotisering en automatisering, willen we onze<br />
concurrentiepositie op de internationale markt voortdurend verbeteren. Daarnaast stellen onze industriële<br />
activiteiten in Oost-Europa en Azië ons in staat de specifieke wensen van de klanten - aangaande productie<br />
in deze regio’s - in te vullen. Door de verkoopvestigingen in div<strong>ers</strong>e landen en het uitgebreide netwerk van<br />
importeurs en agenten kunnen we onze producten over de hele wereld verkopen. Ondanks de grootte van<br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> en het steeds meer internationale karakter van het bedrijf, is en blijft <strong>VDL</strong> een familievennootschap.
Vooruitzichten<br />
De omzet in het e<strong>ers</strong>te kwartaal van 2013 is hoger uitgekomen dan in het e<strong>ers</strong>te kwartaal van <strong>2012</strong>. Het<br />
resultaat daarentegen was lager. De orderportefeuille is, na een dieptepunt begin van het <strong>jaar</strong>, weer flink<br />
gestegen.<br />
Voor het hele <strong>jaar</strong> 2013 verwachten we dat de omzet hoger zal zijn dan in <strong>2012</strong>. Het resultaat zal naar<br />
verwachting in de buurt komen van dat van <strong>2012</strong>.<br />
Door de flexibiliteit van onze medewerk<strong>ers</strong> en de samenwerking binnen ons bedrijf, zullen we zeker in<br />
staat zijn om het optimale over 2013 te realiseren.<br />
Eindhoven, 24 mei 2013<br />
De Hoofddirectie,<br />
Wim van der Leegte (voorzitter)<br />
Wim Maathuis<br />
Jan Mooren<br />
Theo Toussaint<br />
Rini Vermeulen<br />
37
Met genoegen bieden wij aan de aandeelhoud<strong>ers</strong> ter vaststelling aan,<br />
het onder verantwoording van de Hoofddirectie opgestelde <strong>jaar</strong>v<strong>ers</strong>lag<br />
<strong>2012</strong>. De daarin opgenomen <strong>jaar</strong>rekening is gecontroleerd door Gov<strong>ers</strong><br />
Accountants te Eindhoven en van een goedkeurende verklaring voorzien.<br />
Wij stellen de aandeelhoud<strong>ers</strong> voor om de <strong>jaar</strong>rekening vast te stellen<br />
en de Hoofddirectie en de Raad van Commissarissen décharge te<br />
verlenen voor het gevoerde beleid, respectievelijk het gehouden<br />
toezicht tijdens het boek<strong>jaar</strong> <strong>2012</strong>.<br />
In <strong>2012</strong> vergaderde de Raad van Commissarissen vijf maal in aanwezigheid van de Hoofddirectie. Leden van<br />
de Raad hadden regelmatig één op één contacten met leden van de Hoofddirectie en met de voorzitter van<br />
de Hoofddirectie. De Raad van Commissarissen vergaderde één maal buiten aanwezigheid van de Hoofddirectie<br />
teneinde onder meer het functioneren van de Raad van Commissarissen, van haar individuele leden en van<br />
de Hoofddirectie te bespreken. Met de externe accountant vond het gebruikelijke <strong>jaar</strong>lijkse overleg plaats.<br />
In de Algemene Vergadering van Aandeelhoud<strong>ers</strong> d.d. 16 april <strong>2012</strong> is de heer Lau Pas, voormalig lid van<br />
de Hoofddirectie van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong>, benoemd tot commissaris van de vennootschap. De Raad van<br />
Commissarissen bestaat thans uit vijf p<strong>ers</strong>onen.<br />
Tijdens alle vergaderingen werd in detail gesproken over de operationele en financiële gang van zaken in<br />
vergelijking met de begrotingen en overige doelstellingen van alle individuele bedrijven en van de divisies<br />
waartoe deze bedrijven behoren. Aan de orde kwamen onder meer de hoofdlijnen van het strategisch<br />
beleid, het investerings- en acquisitiebeleid, de bedrijfsresultaten en het interne behe<strong>ers</strong>- en controlesysteem<br />
van de vennootschap. Voorts is uitvoerig stilgestaan bij de voorgenomen acquisitie van NedCar.<br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> heeft ook in <strong>2012</strong> onder blijvend moeilijke marktomstandigheden een goed resultaat weten te<br />
behalen. De omzet steeg naar een recordniveau. Het netto resultaat liet een relatief geringe daling zien van<br />
66 miljoen euro (2011) naar 57 miljoen euro. De busdivisie zag zich in <strong>2012</strong> wederom geconfronteerd met te<br />
lage verkoopaantallen. In combinatie met een enorme prijsdruk en noodzakelijke grote investeringen in onder<br />
meer productontwikkeling leidde dit ook in <strong>2012</strong> tot een negatief resultaat. Aan de divisies toeleveringen,<br />
eindproducten en bussen kon einde boek<strong>jaar</strong> <strong>2012</strong> als gevolg van de succesvolle overname van NedCar de<br />
divisie autoassemblage worden toegevoegd, waardoor de automotive markt voor <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> in de<br />
toekomst een nog belangrijkere rol zal gaan spelen. De toekenning aan <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> van de Koning Willem I<br />
prijs in <strong>2012</strong> vormde een gewaardeerde blijk van erkenning van goed ondernemingsbestuur.<br />
Wij spreken onze grote waardering uit naar de Hoofddirectie, de Gemeenschappelijke Ondernemings raad<br />
en alle medewerk<strong>ers</strong> voor het behaalde resultaat en voor de getoonde toewijding en inzet in <strong>2012</strong>.<br />
Eindhoven, 24 mei 2013<br />
De Raad van Commissarissen,<br />
Louis Deterink (voorzitter)<br />
Theo van Deursen<br />
Arie Kraaijeveld<br />
Lau Pas<br />
Jennifer Thomassen - van der Leegte<br />
Bericht Van<br />
De raaD Van<br />
commissarissen<br />
39
40<br />
controLe-<br />
VerkLarinG<br />
Verklaring betreffende<br />
de samengevatte <strong>jaar</strong>rekening<br />
Bijgesloten samengevatte <strong>jaar</strong>rekening, bestaande uit de<br />
geconsolideerde balans per 31 december <strong>2012</strong>, de<br />
geconsolideerde winst- en verliesrekening <strong>2012</strong>, het overzicht<br />
van de staat van herkomst en besteding van middelen over<br />
<strong>2012</strong> en de grondslagen van waardering en resultaatbepaling,<br />
zijn ontleend aan de gecontroleerde geconsolideerde<br />
<strong>jaar</strong>rekening <strong>2012</strong> van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> bv. Wij hebben een<br />
goedkeurend oordeel v<strong>ers</strong>trekt bij die <strong>jaar</strong>rekening in onze<br />
controleverklaring van 24 mei 2013.<br />
De samengevatte <strong>jaar</strong>rekening bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Titel 9 BW 2. Het<br />
kennisnemen van de samengevatte <strong>jaar</strong>rekening kan derhalve niet in de plaats treden van het<br />
kennisnemen van de gecontroleerde <strong>jaar</strong>rekening van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> bv.<br />
Verantwoordelijkheid van het bestuur<br />
Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde<br />
<strong>jaar</strong>rekening in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting.<br />
Verantwoordelijkheid van de accountant<br />
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte <strong>jaar</strong>rekening op basis van<br />
onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse<br />
Standaard 810, “Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten”.<br />
Oordeel<br />
Naar ons oordeel is de samengevatte <strong>jaar</strong>rekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent<br />
met de gecontroleerde <strong>jaar</strong>rekening van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> bv per <strong>2012</strong> en in overeenstemming de grondslagen<br />
zoals beschreven in de toelichting.<br />
Eindhoven, 24 mei 2013<br />
Gov<strong>ers</strong> Accountants / Adviseurs<br />
Paul van Vroonhoven RA
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong><br />
werkmaatschappijen<br />
41
Behe<strong>ers</strong>maatschappijen<br />
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> bv<br />
Hoofddirectie:<br />
Wim van der Leegte (voorzitter)<br />
Wim Maathuis<br />
Jan Mooren<br />
Theo Toussaint<br />
Rini Vermeulen<br />
Adjunct-directie:<br />
Wim van Bakel<br />
Simon Bambach<br />
Joost Govaarts<br />
Rémi Henkemans<br />
Jan Karssen<br />
Henri Koolen<br />
Pieter van der Leegte<br />
Willem van der Leegte<br />
Hoevenweg 1<br />
5652 AW Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 292 50 00<br />
F: +31 (0)40 - 292 50 50<br />
info@vdlgroep.com<br />
www.vdlgroep.com<br />
42<br />
<strong>VDL</strong> Nederland bv<br />
Directeur: Jan Karssen<br />
Hoevenweg 1<br />
5652 AW Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 292 50 00<br />
F: +31 (0)40 - 292 50 01<br />
info@vdlgroep.com<br />
Ond<strong>ers</strong>teuning van alle bedrijven van de<br />
groep op het gebied van financiële zaken,<br />
ICT, sociale zaken, milieu en veiligheid en<br />
communicatie.<br />
<strong>VDL</strong> Holding Belgium nv<br />
Directeur: Leen Van de Voorde<br />
Antwerpsesteenweg 13<br />
2630 Aartselaar, België<br />
T: +32 (0)3 - 870 55 40<br />
F: +32 (0)3 - 870 55 45<br />
info@vdlholding.be<br />
Ond<strong>ers</strong>teuning van alle Belgische en Franse<br />
bedrijven van de groep op het gebied van<br />
administratie en p<strong>ers</strong>oneelszaken.<br />
<strong>VDL</strong> International bv<br />
Directie: <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> bv<br />
Hoevenweg 1<br />
5652 AW Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 292 50 35<br />
F: +31 (0)40 - 292 50 50<br />
Houdstermaatschappij buitenlandse<br />
werkmaatschappijen (excl. busbedrijven).<br />
VD Leegte Beheer bv<br />
Directie: <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> bv<br />
Hoevenweg 1<br />
5652 AW Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 292 50 35<br />
F: +31 (0)40 - 292 50 50<br />
Houdstermaatschappij Nederlandse<br />
werkmaatschappijen (excl. busbedrijven).<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach bv<br />
Directeur: Rémi Henkemans / Henri Koolen<br />
De Vest 51<br />
5555 XP Valkenswaard, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 208 44 00<br />
F: +31 (0)40 - 208 44 99<br />
info@vdlbuscoach.com<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Houdstermaatschappij busbedrijven.<br />
<strong>VDL</strong> Vastgoed bv<br />
Directeur: Pieter van der Leegte<br />
Hoevenweg 1<br />
5652 AW Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 292 50 00<br />
F: +31 (0)40 - 292 50 43<br />
Onroerendgoedmaatschappij voor<br />
<strong>VDL</strong>-bedrijfspanden.<br />
<strong>VDL</strong> Participatie bv<br />
Directeur: Godfried de Jongh<br />
Hoevenweg 1<br />
5652 AW Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 292 50 35<br />
F: +31 (0)40 - 292 50 50<br />
Participatiemaatschappij met div<strong>ers</strong>e<br />
minderheidsdeelnemingen.
VD Leegte Metaal bv<br />
Directeur: Jos Bax<br />
Handelsweg 21<br />
5527 AL Hapert, Nederland<br />
T: +31 (0)497 - 33 11 00<br />
F: +31 (0)497 - 33 11 01<br />
info@vdleegtemetaal.nl<br />
www.vdleegtemetaal.nl<br />
Specialiteit: zwaar constructiewerk en<br />
complexe lassamenstellingen (20 lasrobots).<br />
Geautomatiseerde metaalbewerkingen o.a.<br />
knippen, zetten, ponsen, dieptrekken en<br />
las<strong>ers</strong>nijden. Eigen gereedschapmakerij en<br />
montageafdeling.<br />
<strong>VDL</strong> Gereedschapmakerij bv<br />
Directeur: Jos van Meijl<br />
Industrieweg 29<br />
5527 AJ Hapert, Nederland<br />
T: +31 (0)497 - 38 10 62<br />
F: +31 (0)497 - 38 68 09<br />
info@vdlgereedschapmakerij.nl<br />
www.vdlgereedschapmakerij.nl<br />
Zowel complexe, hoogwaardige<br />
gereedschappen als eenvoudige<br />
gereedschappen. Complexe volg-snij-buig<br />
gereedschappen en matrijzen. Serieproductie<br />
van precisieonderdelen. Cnc-5-assig frezen,<br />
zagen, cnc-slijpen, -draaien, -draadvonken<br />
en -coboren. Bewerkingen worden 2D en 3D<br />
cad/cam uitgevoerd.<br />
<strong>VDL</strong> TIM Hapert bv<br />
Directeur: Piet Spooren<br />
Energieweg 2<br />
5527 AH Hapert, Nederland<br />
T: +31 (0)497 - 38 38 05<br />
F: +31 (0)497 - 38 68 65<br />
info@vdl-tim.nl<br />
www.vdltimhapert.nl<br />
Gespecialiseerd in het mechanisch bewerken<br />
van giet- en smeedwerk en lassamenstellingen<br />
door middel van cnc-draaibanken en<br />
(gerobotiseerde) cnc-bewerkingsmachines.<br />
Assemblagewerkzaamheden.<br />
VDS Technische Industrie bv<br />
Directeur: Jos van Meijl<br />
Industrieweg 29<br />
5527 AJ Hapert, Nederland<br />
T: +31 (0)497 - 38 38 44<br />
F: +31 (0)497 - 38 68 09<br />
info@vds-vdl.nl<br />
www.vdstechnischeindustrie.nl<br />
Zowel mechanisch als hydraulisch stampen,<br />
buigen en trekken tot max. 800 ton met<br />
geïntegreerde bewerkingen. Middelgrote en<br />
grote series van eenvoudige tot complexe<br />
metaaldelen met minimale toleranties.<br />
Materiaaldikte 0,10-10 mm. (Robot)lassen,<br />
puntlassen, klinken, 3D-laseren,<br />
(geautomatiseerde) montage en (sub)<br />
assemblage.<br />
<strong>VDL</strong> Laktechniek bv<br />
Directeur: Cleem Rothengatter<br />
Meerenakkerweg 20<br />
5652 AV Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 250 19 00<br />
F: +31 (0)40 - 255 58 50<br />
info@vdllaktechniek.nl<br />
www.vdllaktechniek.nl<br />
Staalstralen, zinkfosfateren, kataforese lakken,<br />
poedercoaten en natlakken. Automatische<br />
lakstraten.<br />
<strong>VDL</strong> Belgium nv<br />
Directeur: Marco van Tongeren<br />
Industrielaan 15<br />
Industriezone III - Erembodegem<br />
9320 Aalst, België<br />
T: +32 (0)53 - 83 70 90<br />
F: +32 (0)53 - 83 61 80<br />
sales@vdlbelgium.com<br />
www.vdlbelgium.com<br />
Metaalbewerkingen zoals knippen, stampen,<br />
zetten, (robot)lassen, puntlassen. Specialiteit:<br />
cnc-pijpenbuigen tot diameter 155 mm.<br />
Productie van geïsoleerde buizen.<br />
Gereedschapmakerij, ultrasone wasinstallatie<br />
en eigen natlakstraat.<br />
toeLeVerinGen<br />
<strong>VDL</strong> Technics bv<br />
Directeur: Hans Sand<strong>ers</strong><br />
Korenmolen 2<br />
5281 PB Boxtel, Nederland<br />
T: +31 (0)411 - 68 29 80<br />
F: +31 (0)411 - 68 27 51<br />
info@vdltechnics.nl<br />
www.vdltechnics.nl<br />
Las<strong>ers</strong>nijden 4 en 6 KW met Stopa-magazijn,<br />
cnc-kanten, knippen, profileren en ponsen.<br />
Specialist in constructiewerk en robotlassen<br />
met off-line programmering. Mechanisch<br />
nabewerken tot 14 meter van (complexe)<br />
lassamenstellingen. Stampwerk tot 200 ton<br />
met hydraulische en volautomatische<br />
excenterp<strong>ers</strong>en. Engineering,<br />
projectmanagement en montage.<br />
<strong>VDL</strong> Kunststoffen bv<br />
Directeur: Rick van Haren<br />
Industrieweg 107<br />
5591 JL Heeze, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 224 11 60<br />
F: +31 (0)40 - 224 11 99<br />
info@vdlkunststoffen.com<br />
www.vdlkunststoffen.com<br />
Hoogwaardige technische kunststof spuitgietcomponenten,<br />
2K-spuitgiettechniek, insert<br />
en outsert moulding. Engineering en productontwikkeling,<br />
projectmatige ond<strong>ers</strong>teuning<br />
van klanten in ontwikkelingstrajecten.<br />
Assemblage en finishing van componenten<br />
en eindproducten. Eigen gereedschapmakerij.<br />
Helmondse Metaal Industrie bv<br />
Directeur: Hans van Raak<br />
Kleibeemd 1<br />
5705 DP Helmond, Nederland<br />
T: +31 (0)492 - 54 08 00<br />
F: +31 (0)492 - 53 79 50<br />
info@helmondsemetaalindustrie.nl<br />
www.helmondsemetaalindustrie.nl<br />
Metaalbewerkingen zoals knippen, zagen,<br />
stampen, zetten, pijpenbuigen, cnc-ponsen,<br />
cnc-plaatsnijden en 3D-buizenlas<strong>ers</strong>nijden,<br />
(robot)lassen en solderen. Plaatwerk,<br />
constructie werk en assemblagewerkzaamheden.<br />
43
toeLeVerinGen<br />
NSA Metaalindustrie bv<br />
Directeur: Bart Spackler<br />
De Run 4234<br />
5503 LL Veldhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 254 45 65<br />
F: +31 (0)40 - 254 50 65<br />
info@nsametaal.nl<br />
www.nsametaalindustrie.nl<br />
Plaatbewerking in al zijn facetten. Ontwikkeling,<br />
protobouw, tooling, productie en samenstellen<br />
van plaatwerkonderdelen in o.a. rvs, aluminium<br />
en staal van enkele stuks tot middelgrote<br />
series. Zeer geavanceerd machinepark.<br />
NSA Apparatenbouw bv<br />
Directeur: Pieter Aarts<br />
Sigarenmaker 8<br />
5521 DJ E<strong>ers</strong>el, Nederland<br />
T: +31 (0)497 - 51 51 50<br />
F: +31 (0)497 - 51 76 53<br />
info@nsaapparatenbouw.com<br />
www.nsaapparatenbouw.com<br />
Systeemleverancier op het gebied van (complexe)<br />
medische, optische en mechatronische modules<br />
voor oem- en de consumentenmarkt. Verzorgt<br />
naast ontwikkeling, productie, testen en service<br />
ook complete logistiek en project manage ment.<br />
Ontwerpt en produceert filter- en tankinstallaties<br />
voor de agrarische en chemische industrie.<br />
<strong>VDL</strong> MPC bv<br />
Directeur: Leo Spaan<br />
Terminalweg 40<br />
3821 AJ Am<strong>ers</strong>foort, Nederland<br />
T: +31 (0)33 - 454 29 00<br />
F: +31 (0)33 - 455 59 11<br />
info@vdlmpc.com<br />
www.vdlmpc.com<br />
Productie, montage en prototyping van complexe<br />
plaatwerkonderdelen, mechatronische componenten<br />
en samenstellingen. Gespecialiseerd in<br />
machinebouw, (cleanroom)assemblage van<br />
hoogwaardige mechanische componenten<br />
en modules. Alle gangbare plaatbewerkingsen<br />
v<strong>ers</strong>panende technieken zoals las<strong>ers</strong>nijden,<br />
ponsen, buigen, lassen, draaien, frezen, vonkv<strong>ers</strong>panen<br />
en ontvetten van metaalproducten.<br />
44<br />
<strong>VDL</strong> Parree bv<br />
Directeur: Ger Stapp<strong>ers</strong><br />
Spoorstraat 8<br />
5975 RK Sevenum, Nederland<br />
T: +31 (0)77 - 467 70 88<br />
F: +31 (0)77 - 467 70 80<br />
info@vdlparree.nl<br />
www.vdlparree.com<br />
Specialist op het gebied van hoogwaardige<br />
technische kunststofspuitgietonderdelen,<br />
metaaldelen, samenstellingen en metaal- en<br />
kunststofcombinaties. 2K-technieken,<br />
gasinjectie, in mould labeling, insert en<br />
outsert moulding. Co-designfunctie,<br />
productinnovaties, productoptimalisatie en<br />
engineering. Eigen gereedschapmakerij en<br />
assemblageafdeling.<br />
<strong>VDL</strong> Staalservice bv<br />
Directeur: Paul Hermans<br />
Celsiusstraat 13<br />
6003 DG Weert, Nederland<br />
T: +31 (0)495 - 54 08 38<br />
F: +31 (0)495 - 53 98 65<br />
info@vdlstaalservice.nl<br />
www.vdlstaalservice.nl<br />
Het vervaardigen van klantspecifieke lassamenstellingen,laser-/plasma-/autogeengesneden,<br />
gekante en mechanisch bewerkte<br />
producten. Metaalbewerkingen zoals cnc-las<strong>ers</strong>nijden,<br />
cnc-snijbranden en cnc-plasma snijden.<br />
Ponsen, knippen, cnc-kanten, lassen (mig/<br />
mag/tig), v<strong>ers</strong>panen en wat<strong>ers</strong>traalsnijden.<br />
<strong>VDL</strong> Lasindustrie bv<br />
Directeur: Bas van der Leegte<br />
Wekk<strong>ers</strong>traat 1<br />
5652 AN Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 292 33 00<br />
F: +31 (0)40 - 251 00 50<br />
info@vdllasindustrie.nl<br />
www.vdllasindustrie.nl<br />
Van engineering en prototype tot en met<br />
productie van kleine en grote series.<br />
Gespecialiseerd in plaat- en constructiewerk.<br />
Knippen, zagen, cnc-ponsen, cnc-laser snijden,<br />
cnc-zetten, boren, tappen en frezen. Tevens alle<br />
laswerk zaamheden zoals robotlassen, lassen<br />
(mig/mag/tig), puntlassen en stiftlassen.<br />
RPI Componenten bv<br />
Directeur: Hans de Bresser<br />
Nijverheidsweg 40<br />
3341 LJ Hendrik-Ido-Ambacht, Nederland<br />
T: +31 (0)78 - 683 18 00<br />
F: +31 (0)78 - 681 97 28<br />
info@rpicomponenten.nl<br />
www.rpicomponenten.nl<br />
Plaatbewerking: vanaf 0,5 mm in staal, rvs en<br />
aluminium met als specialisatie lessenaars en<br />
framebouw van complexe samenstellingen.<br />
Alle lasbewerkingen inclusief robotlassen,<br />
stiftlassen en puntlassen. Spaanloze plaatbewerking:<br />
ponsen, las<strong>ers</strong>nijden, kanten en<br />
knippen. V<strong>ers</strong>paning: draaien, frezen en boren.<br />
Montage en (mechanische) assemblage.<br />
<strong>VDL</strong> Rotech srl<br />
Directeur: Silviu Nitulescu<br />
Zona industriala NV str. 1 nr. 5<br />
310419 Arad, Roemenië<br />
T: +40 (0)257 - 25 66 43<br />
F: +40 (0)257 - 22 03 00<br />
vdl_romania@inext.ro<br />
Metaalbewerking, gespecialiseerd in cnc-werk<br />
als frezen en draaien. Productie van las- en<br />
assemblagewerk. Dunplaatwerk zoals knippen,<br />
stampen en puntlassen.<br />
<strong>VDL</strong> Systems bv<br />
Directeur: Edwin Willems<br />
Erfstraat 3<br />
5405 BE Uden, Nederland<br />
T: +31 (0)413 - 25 05 05<br />
F: +31 (0)413 - 25 10 25<br />
info@vdlsystems.nl<br />
www.vdlsystems.nl<br />
Ontwikkeling, productie en installatie van<br />
machines en interne transportsystemen voor<br />
oem’<strong>ers</strong> van food processing equipment.<br />
Gespecialiseerd in het bewerken van rvs en<br />
aluminium.
<strong>VDL</strong> Postma bv<br />
Directeur: Johan Zwarts<br />
Leeuward<strong>ers</strong>traatweg 121d<br />
8441 PK Heerenveen, Nederland<br />
T: +31 (0)513 - 62 25 36<br />
F: +31 (0)513 - 61 01 21<br />
info@vdlpostma.nl<br />
www.vdlpostma.nl<br />
Plaatbewerking: las<strong>ers</strong>nijden, cnc-ponsnibbelen,<br />
knippen, kanten. Buisbewerking: cnc-buigen,<br />
walsen, (robot)lassen en v<strong>ers</strong>panen. Poedercoating<br />
inclusief chemische voorbehandeling<br />
door middel van gescheiden dompelbadenreeks<br />
voor staal en aluminium.<br />
<strong>VDL</strong> Industrial Modules bv<br />
Directeur: Jeroen van den Hurk<br />
Brandevoortse Dreef 4<br />
5707 DG Helmond, Nederland<br />
T: +31 (0)492 - 50 58 00<br />
F: +31 (0)492 - 50 58 01<br />
info@vdlindustrialmodules.nl<br />
www.vdlindustrialmodules.nl<br />
Systeemleverancier voor de oem-markt.<br />
Ontwikkeling, prototyping, precisie plaatwerkproductie,<br />
(cleanroom)assemblage en testen<br />
van hoogwaardige modules en systemen,<br />
met een sterke focus op integrale kostprijsbehe<strong>ers</strong>ing,<br />
logistiek en ketenmanagement.<br />
Ontwerpt en produceert dynamische en<br />
statische bewegwijzering.<br />
<strong>VDL</strong> Konings bv<br />
Directeur: Sjoerd van de Velde<br />
Bosstraat 93<br />
6071 XT Swalmen, Nederland<br />
T: +31 (0)475 - 50 01 00<br />
F: +31 (0)475 - 50 01 01<br />
info@vdlkonings.com<br />
www.vdlkonings.com<br />
Ontwerp, engineering, prototyping, productie,<br />
assemblage en installatie van klantspecifieke<br />
mechanisaties, machines en installaties voor<br />
o.a. de film-, foam- en papierindustrie.<br />
Ontwikkeling en productie van systemen en<br />
modules voor de medische sector (radiotherapie<br />
en radiologie). Cnc-bewerkingen zoals<br />
draaien, frezen, kotteren en boren.<br />
<strong>VDL</strong> Wientjes Roden bv<br />
Directeur: Chris Mulder<br />
Produktieweg 9<br />
9301 ZS Roden, Nederland<br />
T: +31 (0)50 - 502 48 11<br />
F: +31 (0)50 - 501 86 96<br />
info@vdlwientjesroden.nl<br />
www.vdlwientjesroden.nl<br />
Ontwikkeling, engineering en productie van<br />
hoogwaardige kunststofproducten. Div<strong>ers</strong>e<br />
bewerkingstechnieken zoals vacuümvormen,<br />
cnc-bewerkingen, laseren, lassen, lijmen en<br />
assemblage.<br />
<strong>VDL</strong> Wientjes Emmen bv<br />
Directeur: Hans Meuleman<br />
Phileas Foggstraat 30<br />
7825 AK Emmen, Nederland<br />
T: +31 (0)591 - 66 96 66<br />
F: +31 (0)591 - 63 49 92<br />
info@vdlwientjesemmen.nl<br />
www.vdlwientjesemmen.nl<br />
Ontwikkeling, engineering en productie van<br />
hoogwaardige kunststofproducten. Productietechnieken:<br />
spuitgieten van (vezelv<strong>ers</strong>terkte)<br />
thermoplasten, gasinjectie en 2-componenten.<br />
Warmp<strong>ers</strong>en van thermohard<strong>ers</strong> (polyester) en<br />
assemblage. Producent van sheet moulding<br />
compound (smc), een met glasvezel v<strong>ers</strong>terkt<br />
kunststof halffabrikaat.<br />
<strong>VDL</strong> Services bv<br />
Directeur: Rob Diepstraten<br />
Handelsweg 21<br />
5527 AL Hapert, Nederland<br />
T: +31 (0)497 - 38 01 00<br />
F: +31 (0)497 - 33 11 33<br />
info@vdlservices.nl<br />
www.vdlservices.nl<br />
Reparatie, onderhoud en installatie van<br />
div<strong>ers</strong>e (<strong>VDL</strong>-)producten met behulp van een<br />
24/7 service organisatie met een netwerk van<br />
monteurs door heel Nederland. Tevens<br />
projectbegeleiding en realisatie wereldwijd.<br />
toeLeVerinGen<br />
<strong>VDL</strong> Enabling Technologies Group<br />
Directeur: Simon Bambach<br />
Achtseweg Noord 5<br />
5651 GG Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 263 88 88<br />
F: +31 (0)40 - 263 82 40<br />
info@vdletg.com<br />
www.vdletg.com<br />
<strong>VDL</strong> Enabling Technologies Group richt zich op<br />
systeemintegratie en logistiek / supply chain<br />
management van mechatronische (sub)<br />
systemen voor oem’s van hightech kapitaalgoederen.<br />
De algemene leiding over de zes <strong>VDL</strong><br />
ETG-vestigingen in Eindhoven, Almelo, Singapore<br />
en Suzhou (China) vindt plaats vanuit Eindhoven.<br />
Verder worden centraal de functies op het<br />
gebied van verkoop, offertemanagement,<br />
technologie & engineering en inkoop uitgevoerd.<br />
<strong>VDL</strong> Enabling Technologies Group<br />
Eindhoven bv<br />
Directeur: Wil-jan Schutte / Simon Bambach<br />
Achtseweg Noord 5<br />
5651 GG Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 263 88 88<br />
F: +31 (0)40 - 263 84 20<br />
info@vdletg.com<br />
www.vdletg.com<br />
Realiseert systeemintegraties van mechatronische<br />
(sub)systemen en modules voor oem’s van<br />
hightech kapitaalgoederen en is tevens actief<br />
op het gebied van productiemechanisatie.<br />
Systeemleverancier van (co-)ontwerp tot<br />
onderdelenproductie, montage en kwaliteitscontrole.<br />
<strong>VDL</strong> ETG Research bv<br />
Directeur: Jadranko Dovic / Simon Bambach<br />
High Tech Campus 7<br />
5656 AE Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 274 83 69<br />
F: +31 (0)40 - 274 68 79<br />
info@vdletg.com<br />
www.vdletg.com<br />
Is het startpunt voor r&d-afdelingen met<br />
ontwikkel- en hardware vragen. Ond<strong>ers</strong>teuning<br />
op realisatiegebied (mechanisch, mechatronisch<br />
en elektrisch) van nieuwe producten, van een<br />
45
toeLeVerinGen<br />
e<strong>ers</strong>te prototype tot transfer naar<br />
volumeproductie. Eigen workshops zorgen<br />
voor snelheid en maakbaarheid met uit<strong>ers</strong>te<br />
precisie. Ontwikkel afdelingen en start-ups<br />
worden geholpen met het verder<br />
doorontwikkelen van het product of de<br />
productie- en testmiddelen.<br />
<strong>VDL</strong> ETG Projects bv<br />
Directeur: Arie van Kraaij / Simon Bambach<br />
Hurksestraat 13<br />
5652 AH Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 263 82 18<br />
F: +31 (0)40 - 263 82 10<br />
info@vdletg.com<br />
www.vdletg.com<br />
Ontwikkelt, produceert, monteert en installeert<br />
wereldwijd (massa)fabricage equipment voor<br />
een breed scala aan markten variërend van<br />
food en medical tot solar en semicon.<br />
Dit zowel in one-offs als roll-outs. Maakt en<br />
monteert tevens technisch hoogwaardige<br />
prototypes voor mechanische onderdelen en<br />
complete samenstellingen met zeer korte<br />
doorlooptijden.<br />
<strong>VDL</strong> Enabling Technologies Group<br />
Almelo bv<br />
Directeur: Sander V<strong>ers</strong>choor / Simon Bambach<br />
Bornsestraat 345<br />
7601 PB Almelo, Nederland<br />
T: +31 (0)546 - 54 00 00<br />
info@vdletg.com<br />
www.vdletg.com<br />
Realiseert systeemintegraties van mechatronische<br />
(sub)systemen en modules voor oem’s van<br />
hightech kapitaalgoederen en is tevens actief<br />
op het gebied van productiemechanisatie.<br />
Systeemleverancier van (co-)ontwerp tot<br />
onderdelenproductie, montage en<br />
kwaliteitscontrole.<br />
46<br />
<strong>VDL</strong> Enabling Technologies Group<br />
Singapore pte ltd<br />
Directeur: Wu Yong Lin / Simon Bambach<br />
259 Jalan Ahmad Ibrahim<br />
Singapore 629148<br />
T: +65 650 803 20<br />
F: +65 626 574 66<br />
info@vdletg.com<br />
www.vdletg.com<br />
Realiseert systeemintegraties van mechatronische<br />
(sub)systemen en modules voor oem’s van<br />
hightech kapitaalgoederen en is tevens actief<br />
op het gebied van productiemechanisatie.<br />
Systeemleverancier van (co-)ontwerp tot<br />
onderdelenproductie, montage en<br />
kwaliteitscontrole.<br />
<strong>VDL</strong> Enabling Technologies Group of<br />
Suzhou ltd<br />
Directeur: Ton de Haan / Simon Bambach<br />
288 Su Hong Xi Road<br />
Suzhou Industrial Park,<br />
Jiangsu P.R.C. 215021, China<br />
T: +86 512 - 85 18 89 98<br />
F: +86 512 - 85 18 92 88<br />
info@vdletg.com<br />
www.vdletg.com<br />
Realiseert systeemintegraties van mechatronische<br />
(sub)systemen en modules voor oem’s van<br />
hightech kapitaalgoederen en is tevens actief<br />
op het gebied van productiemechanisatie.<br />
Systeemleverancier van (co-)ontwerp tot<br />
onderdelenproductie, montage en<br />
kwaliteitscontrole.<br />
<strong>VDL</strong> Network Supplies bv<br />
Directeur: William van Hout<br />
Handelsweg 21<br />
5527 AL Hapert, Nederland<br />
T: +31 (0)497 - 33 11 00<br />
F: +31 (0)497 - 33 11 01<br />
info@vdlnetworksupplies.nl<br />
www.vdlnetworksupplies.nl<br />
Gespecialiseerd in productie van halffabrikaten,<br />
eindproducten en aanverwante diensten voor<br />
aanleg, ombouw en uitbreiding van grootschalige<br />
en landelijke netwerken zoals<br />
mobiele telefonie, vaste telecom-, energieen<br />
spoornetwerken.<br />
<strong>VDL</strong> Fibertech Industries bv<br />
Directeur: Michiel Wassink<br />
Hallenweg 15<br />
5683 CT Best, Nederland<br />
T: +31 (0)499 - 36 76 76<br />
F: +31 (0)499 - 36 76 75<br />
info@vdlfibertechindustries.com<br />
www.vdlfibertechindustries.com<br />
Productie van kleine en grote series<br />
composieten (carbon en glasvezel v<strong>ers</strong>terkt<br />
kunststof) en polyurethaan. Hiermee wordt<br />
de medische markt bediend (patiëntentafelbladen<br />
voor röntgen- en mri-apparatuur,<br />
accessoires). Tevens productie van hightech<br />
machineonderdelen en lichtgewicht<br />
composietdelen voor defensie en de<br />
transportsector.
autoassemBLaGe<br />
<strong>VDL</strong> Nedcar bv<br />
Directeur: Joost Govaarts<br />
Dr. Hub van Doorneweg 1<br />
6121 RD Born, Nederland<br />
T: +31 (0)46 - 489 44 44<br />
F: +31 (0)46 - 489 54 44<br />
info@vdlnedcar.nl<br />
www.vdlnedcar.nl<br />
Productie en assemblage van auto’s in<br />
opdracht van derden. Daarnaast productie<br />
van p<strong>ers</strong>delen.<br />
47
<strong>VDL</strong> Bus & Coach bv<br />
Directeur: Rémi Henkemans / Henri Koolen<br />
De Vest 51<br />
5555 XP Valkenswaard, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 208 44 00<br />
F: +31 (0)40 - 208 44 99<br />
info@vdlbuscoach.com<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach biedt een uitgebreid productprogramma:<br />
chassis & chassis modules, touringcars,<br />
openbaarvervoerbussen, mini- & midibussen,<br />
speciale voertuigen en gebruikte<br />
bussen. <strong>VDL</strong> Bus & Coach heeft een uitgebreid,<br />
internationaal netwerk van vestigingen,<br />
agenten en importeurs voor ond<strong>ers</strong>teuning<br />
op het gebied van sales & after sales.<br />
<strong>VDL</strong> Bus Chassis bv<br />
Directeur: Jan-Cees Santema<br />
Hoevenweg 1<br />
5652 AW Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 250 05 00<br />
F: +31 (0)40 - 257 09 04<br />
info@vdlbuscoach.com<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Ontwikkeling en assemblage van complete<br />
chassis, chassis modules en ckd-pakketten<br />
voor openbaarvervoerbussen en touringcars.<br />
<strong>VDL</strong> Bus Modules bv<br />
Directeur: Frank Van Geel<br />
De Vest 55<br />
5555 XP Valkenswaard, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 208 24 24<br />
F: +31 (0)40 - 208 24 25<br />
info@vdlbusmodules.nl<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Productie van modules voor luxe touringcars,<br />
dubbeldekk<strong>ers</strong>, vip-bussen, streekbussen en<br />
uitvoering van speciale projecten.<br />
<strong>VDL</strong> Bus Heerenveen bv<br />
Directeur: Dennis van Opzeeland<br />
Wetterwille 12<br />
8447 GC Heerenveen, Nederland<br />
T: +31 (0)513 - 61 85 00<br />
F: +31 (0)513 - 62 97 89<br />
info@vdlbusheerenveen.nl<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Productie van bussen voor het openbaar<br />
vervoer zoals stads- en streekbussen.<br />
<strong>VDL</strong> Bus Venlo bv<br />
Directeur: Mark Bakermans<br />
Huiskensstraat 49<br />
5916 PN Venlo, Nederland<br />
T: +31 (0)77 - 320 00 80<br />
F: +31 (0)77 - 351 70 48<br />
info@vdlbusvenlo.nl<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Productie van mini- & midibussen voor<br />
tour- en openbaar vervoer, politievoertuigen,<br />
taxibussen, luchthavenvervoer en speciaal<br />
vervoer (o.a. gehandicapten, vip) in alle<br />
mogelijke uitvoeringen. Tevens reparatie van<br />
autoschade aan p<strong>ers</strong>onen- en bedrijfswagens<br />
onder de handelsnaam <strong>VDL</strong> Kust<strong>ers</strong> als<br />
onderdeel van ABS Autoh<strong>ers</strong>tel.<br />
(www.absvdlkust<strong>ers</strong>.nl / T: 077 - 351 70 45)<br />
<strong>VDL</strong> Bus Roeselare nv<br />
Directeur: Peter Wout<strong>ers</strong><br />
Schoolstraat 50<br />
8800 Roeselare, België<br />
T: +32 (0)51 - 23 26 11<br />
F: +32 (0)51 - 23 27 90<br />
info@vdlbusroeselare.be<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Productie van bussen voor openbaar vervoer,<br />
luxe touringcars, vip-bussen en uitvoering<br />
van speciale projecten.<br />
Advanced Public Transport Systems bv<br />
Directeur: Ruud Bouwman<br />
Steenovenweg 1<br />
5708 HN Helmond, Nederland<br />
T: +31 (0)492 - 56 20 13<br />
F: +31 (0)492 - 56 23 38<br />
apts.info@apts-phileas.com<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Ontwikkeling, productie en verkoop van<br />
systemen voor hoogwaardig openbaar vervoer.<br />
<strong>VDL</strong> Bus Valkenswaard bv<br />
Directeur: Marc van Doorn<br />
De Vest 9<br />
5555 XL Valkenswaard, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 208 46 11<br />
F: +31 (0)40 - 204 20 45<br />
Bussen<br />
info@vdlbusvalkenswaard.nl<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Productie van luxe touringcars, vip-bussen,<br />
streek bussen en uitvoering van speciale<br />
projecten.<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Nederland bv<br />
Directeur: Willem van der Leegte<br />
De Vest 51<br />
5555 XP Valkenswaard, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 208 44 00<br />
F: +31 (0)40 - 208 44 99<br />
info@vdlbuscoach.com<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Verkoop en after sales van alle <strong>VDL</strong> Bus &<br />
Coach producten in Nederland.<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach France sarl<br />
Directeur: Frank de Leeuw<br />
5, rue du Pont de la Brèche<br />
Z.A.E. ‘Les Grandes Vignes’<br />
95192 Goussainville Cedex, Frankrijk<br />
T: +33 (0)1 - 343 88 940<br />
F: +33 (0)1 - 343 88 941<br />
info@vdlbuscoach.fr<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Verkoop, after sales en parts voor alle<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach producten in Frankrijk.<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Italia srl a socio unico<br />
Directeur: Anno Dirksen<br />
Piazza dei Beccadori, 12<br />
41057 Spilamberto (MO), Italië<br />
T: +39 059 - 78 29 31<br />
F: +39 059 - 78 59 80<br />
info@vdlbuscoach.it<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Verkoop, after sales en parts voor alle<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach producten in Italië.<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Belgium<br />
Directeur: Willem van der Leegte<br />
Schoolstraat 50<br />
8800 Roeselare, België<br />
T: +32 (0)51 - 23 26 06<br />
F: +32 (0)51 - 23 27 63<br />
info@vdlbuscoach.be<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
49
Bussen<br />
Verkoop, after sales en parts voor alle <strong>VDL</strong> Bus<br />
& Coach producten in België en Luxemburg.<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Polska sp z oo<br />
Directeur: Bolesław Piekorz<br />
Straszków 121<br />
62-604 Kościelec, Polen<br />
T: +48 (0)63 - 261 60 91<br />
F: +48 (0)63 - 261 04 80<br />
info@vdlbuscoach.pl<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Verkoop, after sales en parts voor alle<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach producten in Polen.<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Deutschland gmbh<br />
Directeur: Silke Tödter<br />
Oberer Westring 1<br />
Industriegebiet West<br />
33142 Büren, Duitsland<br />
T: +49 (0)2951 - 60 80<br />
F: +49 (0)2951 - 60 82 22<br />
info@vdlbuscoach.de<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Verkoop, after sales en parts voor alle<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach producten in Duitsland.<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Suisse gmbh<br />
Directeur: Bernard Donzé<br />
Erlenstrasse 29<br />
Postfach<br />
2555 Brügg, Zwitserland<br />
T: +41 (0)32 - 366 65 65<br />
F: +41 (0)32 - 366 65 66<br />
info@vdlbuscoach.ch<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Verkoop, after sales en parts voor alle<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach producten in Zwitserland.<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Czech Republic sro<br />
Directeur: Pavel Schlosser<br />
Učňovská 177<br />
38001 Dačice, Tsjechië<br />
T: +420 - 384 420 348<br />
F: +420 - 384 420 348<br />
info@vdlbuscoach.cz<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Verkoop, after sales en parts voor alle <strong>VDL</strong> Bus<br />
& Coach producten in Tsjechië en Slowakije.<br />
50<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach South Africa pty ltd<br />
Directeur: Sam Mansingh / Jan-Cees Santema<br />
Isando Business Park<br />
Unit H1<br />
Cnr Gewel & Hulley Street<br />
1600<br />
Isando, Zuid-Afrika<br />
T: +27 (0)11 - 392 14 70<br />
F: +27 (0)11 - 392 43 93<br />
info@vdlbuscoach.co.za<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Verkoop, after sales en parts voor alle<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach producten in Zuid-Afrika.<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Serbia d.o.o. Beograd<br />
Directeur: Branislav Radovanović<br />
Gandijeva 99d<br />
11070 Belgrado, Servië<br />
T: +381 11 2166 525<br />
F: +381 11 3189 760<br />
info@vdlbuscoach.rs<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Verkoop, after sales en parts voor alle<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach producten in Servië.<br />
<strong>VDL</strong> Bus & Coach Danmark A/S<br />
Directeur: John Lausen<br />
Naverland 21<br />
2600 Glostrup, Denemarken<br />
T: +45 70 23 83 23<br />
F: +45 70 23 84 23<br />
info@vdlbuscoach.dk<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Verkoop, after sales en parts voor alle <strong>VDL</strong><br />
Bus & Coach producten in Denemarken.<br />
<strong>VDL</strong> Bus Center bv<br />
Directeur: Manon Raynal<br />
De Run 4232<br />
5503 LL Veldhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 295 46 35<br />
F: +31 (0)40 - 255 78 80<br />
info@vdlbuscenter.com<br />
www.vdlbuscenter.com<br />
In- en verkoop van gebruikte bussen van alle<br />
merken en typen.<br />
<strong>VDL</strong> Bus Center gmbh<br />
Directeur: Burkhard Gieff<strong>ers</strong> / Manon Raynal<br />
Oberer Westring 2<br />
Industriegebiet West<br />
33142 Büren, Duitsland<br />
T: +49 (0)2951 - 98 920<br />
F: +49 (0)2951 - 76 53<br />
info@vdlbuscenter.de<br />
www.vdlbuscenter.com<br />
In- en verkoop van gebruikte bussen van alle<br />
merken en typen.<br />
<strong>VDL</strong> Bus Center sarl<br />
Directeur: Manon Raynal<br />
5, rue du Pont de la Brèche<br />
Z.A.E. ‘Les Grandes Vignes’<br />
95192 Goussainville Cedex, Frankrijk<br />
T: +33 (0)1 - 39 33 99 00<br />
F: +33 (0)1 - 34 38 93 42<br />
info@vdlbuscenter.fr<br />
www.vdlbuscenter.com<br />
In- en verkoop van gebruikte bussen van alle<br />
merken en typen.<br />
<strong>VDL</strong> Busland bv<br />
Directeur: Ton Behr<br />
Steenoven 17<br />
5626 DK Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 262 86 00<br />
F: +31 (0)40 - 262 86 86<br />
info@vdlbusland.nl<br />
www.vdlbuscoach.com<br />
Gespecialiseerde werkplaats voor onderhoud,<br />
reparatie en schadeh<strong>ers</strong>tel van alle merken<br />
touringcars en bussen.<br />
<strong>VDL</strong> Parts bv<br />
Directeur: Peter Schellens<br />
De Run 5410<br />
5504 DE Veldhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 208 41 00<br />
F: +31 (0)40 - 204 88 22<br />
info@vdlparts.nl<br />
www.vdlparts.com<br />
Verantwoordelijk voor de wereldwijde in- en<br />
verkoop, logistiek en informatievoorziening<br />
van alle originele <strong>VDL</strong> Bus & Coach spare<br />
parts en daaraan gerelateerde accessoires.
<strong>VDL</strong> Agrotech bv<br />
Directeur: Brian van Hooff<br />
Hoevenweg 1<br />
5652 AW Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 292 55 00<br />
F: +31 (0)40 - 292 55 01<br />
info@vdlagrotech.nl<br />
www.vdlagrotech.com<br />
Stalinrichtingen ten behoeve van de<br />
intensieve veehouderij, inclusief engineering<br />
en opbouw van turnkey-projecten. Systemen<br />
voor mestdroging.<br />
<strong>VDL</strong> Industrial Products bv<br />
Directeur: Carlos Ooijen<br />
Hoevenweg 3<br />
5652 AW Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 292 55 80<br />
F: +31 (0)40 - 292 55 02<br />
info@vdlindustrialproducts.com<br />
www.vdlindustrialproducts.com<br />
Verkoop en service van componenten voor<br />
afzuiginstallaties en stortgoedbehandeling<br />
zoals modulaire buissystemen, roterende<br />
sluizen, ventilatoren, cyclonen, wissel- en<br />
vlinderkleppen en triltransporteurs.<br />
Daarnaast verkoop en service van complete<br />
systemen voor explosie- en brandbeveiliging<br />
van industriële processen.<br />
<strong>VDL</strong> Steelweld bv<br />
Directeur: Peter de Vos<br />
Terheijdenseweg 169<br />
4825 BJ Breda, Nederland<br />
T: +31 (0)76 - 579 27 00<br />
F: +31 (0)76 - 587 47 54<br />
info@vdlsteelweld.com<br />
www.vdlsteelweld.com<br />
Ontwerp, productie, installatie en service van<br />
gerobotiseerde productieautomatiseringssystemen<br />
met een breed scala aan handling-,<br />
assemblage- en verbindings technieken voor<br />
industriële toepassingen o.a. voor de automotive<br />
industrie. Tevens actief in de productontwikkeling,<br />
prototypebouw en productie<br />
van speciale machines en serie productie van<br />
mechatronische modules en systemen, o.a.<br />
voor toepassingen in industriële voertuigtechniek<br />
en landbouwvoertuigen.<br />
<strong>VDL</strong> Steelweld UK<br />
Directeur: Darren Dowsett / Peter de Vos<br />
Unit 3, The Barford Exchange<br />
Wellesbourne Road, Barford,<br />
Warwickshire, CV35 8AQ, Groot-Brittannië<br />
T: +44 (0)1926 62 47 10<br />
info@vdlsteelweld.com<br />
www.vdlsteelweld.com<br />
Ontwerp, productie, installatie en service van<br />
gerobotiseerde productieautomatiseringssystemen<br />
met een breed scala aan handling-, assemblageen<br />
verbindingstechnieken voor industriële<br />
toepassingen o.a. voor de automotive industrie.<br />
<strong>VDL</strong> Steelweld gmbh<br />
Directeur: Peter de Vos<br />
Max Planck Straße 38<br />
50858 Köln, Duitsland<br />
T: +49 (0)2234 - 200 10 60<br />
F: +49 (0)2234 - 200 33 17<br />
info@vdlsteelweld.com<br />
www.vdlsteelweld.com<br />
Ontwerp, productie, installatie en service van<br />
gerobotiseerde productieautomatiseringssystemen<br />
met een breed scala aan handling-, assemblageen<br />
verbindingstechnieken voor industriële<br />
toepassingen o.a. voor de automotive industrie.<br />
Hapro International bv<br />
Directeur: Dick van de Linde<br />
Fleerbosseweg 33<br />
4421 RR Kapelle, Nederland<br />
T: +31 (0)113 - 36 23 62<br />
F: +31 (0)113 - 36 23 99<br />
info@hapro.com<br />
www.hapro.com<br />
Ontwikkeling, productie en assemblage van<br />
zonnebanken voor zowel consumenten markten<br />
als professionele zonnestudio’s. Verkoop van<br />
accessoires voor de bruiningsmarkt.<br />
Ontwikkeling, productie en assemblage van<br />
autodakkoff<strong>ers</strong> en fietsdrag<strong>ers</strong>.<br />
Hapro Deutschland gmbh<br />
Directeur: Dick van de Linde<br />
Südring 6<br />
56412 Ruppach-Goldhausen, Duitsland<br />
T: +49 (0)2602 - 940 00<br />
F: +49 (0)2602 - 940 049<br />
einDproDucten<br />
kontakt@hapro.com<br />
www.hapro.com<br />
Verkoop en service van professionele zonnebanken<br />
voor commercieel gebruik alsmede<br />
verkoop van accessoires voor de bruiningsmarkt.<br />
<strong>VDL</strong> Klima bv<br />
Directeur: Wim Jenniskens<br />
Meerenakkerweg 30<br />
5652 AV Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 298 18 18<br />
F: +31 (0)40 - 298 18 00<br />
info@vdlklima.com<br />
www.vdlklima.com<br />
Ontwikkeling en productie van warmtewisselaars<br />
(o.a. lucht/lucht en lucht/water koel<strong>ers</strong>,<br />
boxcool<strong>ers</strong> en buizenwarmte wisselaars) en<br />
ventilatiesystemen voor div<strong>ers</strong>e applicaties,<br />
zoals (elektrische) voortstuwingsystemen,<br />
energiegeneratoren en transformatoren.<br />
Klima Warmtetechniek nv<br />
Directeur: Wim Jenniskens<br />
Buitenheide 4<br />
3930 Hamont-Achel, België<br />
T: +32 (0)11 - 80 47 00<br />
F: +32 (0)11 - 66 12 40<br />
klima.wt@vdlklima.com<br />
www.vdlklima.com<br />
Productiebedrijf van de producten van <strong>VDL</strong> Klima.<br />
<strong>VDL</strong> Klima Belgium nv<br />
Directeur: Wim Jenniskens<br />
Planet II, Unit A.4.0<br />
Leuvensesteenweg 542<br />
1930 Zaventem, België<br />
T: +32 (0)2 - 720 60 26<br />
F: +32 (0)2 - 720 34 07<br />
klima.belgium@vdlklima.com<br />
www.vdlklima.com<br />
Verkoopkantoor voor producten van<br />
<strong>VDL</strong> Klima en Klima Warmtetechniek.<br />
<strong>VDL</strong> Klima France sarl<br />
Directeur: Pascal Pécuchet<br />
276 Avenue de la Marne<br />
Chateau Rouge<br />
59708 Marcq en Baroeul, Frankrijk<br />
T: +33 (0)320 - 65 91 65<br />
51
einDproDucten<br />
F: +33 (0)320 - 65 91 60<br />
klima.france@vdlklima.com<br />
www.vdlklima.com<br />
Ontwikkeling en verkoop van<br />
warmtewisselaars, koelinstallaties voor de<br />
elektromechanische industrie en voor<br />
algemene industriële processen.<br />
<strong>VDL</strong> KTI nv<br />
Directeur: William van Hout<br />
Nijverheidsstraat 10<br />
Industrial Area II<br />
2400 Mol, België<br />
T: +32 (0)14 - 34 62 62<br />
F: +32 (0)14 - 34 62 63<br />
info@vdlkti.be<br />
www.vdlkti.be<br />
Ontwikkeling en productie van onderdelen voor<br />
industriële fornuizen (convectie/straling)<br />
alsmede complete fornuizenmodulen, druk vaten,<br />
warmtewisselaars en scheidings modulen voor de<br />
chemische, petrochemische, olie- en gasindustrie.<br />
<strong>VDL</strong> Delmas gmbh<br />
Directeur: Jörg Nelius<br />
Breitenbachstraße 10<br />
13509 Berlijn, Duitsland<br />
T: +49 (0)30 - 438 09 20<br />
F: +49 (0)30 - 438 09 226<br />
info@vdldelmas.de<br />
www.vdldelmas.de<br />
Ontwikkeling, productie en verkoop van<br />
warmtewisselaars, koelinstallaties en<br />
gerelateerde aggregaten voor industriële<br />
toepassingen.<br />
<strong>VDL</strong> Contain<strong>ers</strong>ystemen bv<br />
Directeur: Frans van Dommelen<br />
Industrieweg 21<br />
5527 AJ Hapert, Nederland<br />
T: +31 (0)497 - 38 70 50<br />
F: +31 (0)497 - 38 68 55<br />
sales@vdlcontain<strong>ers</strong>yst.nl<br />
www.vdlcontain<strong>ers</strong>ystemen.com<br />
Ontwikkeling, productie, verkoop, reparatie<br />
en opbouw van hydraulische<br />
containerhandlingsystemen (haakarm-,<br />
portaalarm- en kabelinstallaties),<br />
containeraanhang<strong>ers</strong> en contain<strong>ers</strong>.<br />
52<br />
Ontwikkeling, productie, verkoop en reparatie<br />
van spread<strong>ers</strong> en AGV’s voor de handling van<br />
20, 40 en 45 voets iso contain<strong>ers</strong>.<br />
<strong>VDL</strong> Contain<strong>ers</strong>ysteme gmbh<br />
Directeur: Frans van Dommelen<br />
Wilhelmshavenstrasse 33<br />
26316 Varel-Winkelsheide, Duitsland<br />
T: +49 (0)4451 - 96 94 93<br />
F: +49 (0)4451 - 96 96 85<br />
sales@vdlcontain<strong>ers</strong>yst.nl<br />
www.vdlcontain<strong>ers</strong>ystemen.com<br />
Verkoop en after sales van containerhandlingsystemen<br />
en containeraanhang<strong>ers</strong> in Duitsland.<br />
<strong>VDL</strong> Weweler bv<br />
Directeur: Dick Aalderink<br />
Kay<strong>ers</strong>dijk 149<br />
7332 AP Apeldoorn, Nederland<br />
T: +31 (0)55 - 538 51 00<br />
F: +31 (0)55 - 538 51 93<br />
info@vdlweweler.nl<br />
www.vdlweweler.nl<br />
Ontwikkeling, productie en verkoop van<br />
luchtveer- en asliftsystemen voor producenten<br />
van assen, trail<strong>ers</strong>, trucks en bussen.<br />
Weweler-Colaert nv<br />
Directeur: Jacques Colaert<br />
Beneluxlaan 1-3<br />
8970 Poperinge, België<br />
T: +32 (0)57 - 34 62 05<br />
F: +32 (0)57 - 34 62 08<br />
info@weweler.eu<br />
www.weweler.eu<br />
Ontwikkeling, productie en verkoop van bladen<br />
paraboolveren voor de automotive industrie.<br />
Distributie van technisch hoogwaardige<br />
onder delen voor vrachtwagens,<br />
aanhangwagens en bussen.<br />
<strong>VDL</strong> Weweler Parts bv<br />
Directeur: Danny Org<strong>ers</strong><br />
Minden 12<br />
7327 AW Apeldoorn, Nederland<br />
T: +31 (0)55 - 538 04 00<br />
F: +31 (0)55 - 538 04 09<br />
info@vdlwewelerparts.nl<br />
www.vdlwewelerparts.nl<br />
Distributie van technisch hoogwaardige<br />
onderdelen voor vrachtwagens, aanhangwagens<br />
en bussen.<br />
Truck & Trailer Industry as<br />
Directeur: Øyvind Sten<strong>ers</strong>en<br />
P<strong>ers</strong>veien 20<br />
0581 Oslo, Noorwegen<br />
T: +47 (0)23 - 03 96 00<br />
F: +47 (0)23 - 03 96 01<br />
post@tti.no<br />
www.tti.no<br />
Verkoop vanuit vier filialen in Noorwegen van<br />
<strong>VDL</strong> Weweler ve<strong>ers</strong>ystemen en reserveonderdelen<br />
voor vrachtwagens, trail<strong>ers</strong> en bussen.<br />
PMB-UVA International bv<br />
Directeur: Marius Ponten<br />
Meerenakkerweg 32<br />
5652 AV Eindhoven, Nederland<br />
T: +31 (0)40 - 282 50 00<br />
F: +31 (0)40 - 282 50 01<br />
sales@pmb-uva.com<br />
www.pmb-uva.com<br />
Ontwikkeling, productie, verkoop en service voor<br />
de tabaks- en verpakkingsindustrie. Machines<br />
voor de productie en het verpakken van sigaren.<br />
Verticale vorm-, vul- en sluitmachines voor<br />
onder andere de levensmiddelen-,<br />
dierenvoeding- en wasmiddelenbranche.<br />
<strong>VDL</strong> USA inc<br />
Directeur: George van Bergen<br />
8111 Virginia Pine Ct.<br />
Richmond VA 23237, USA<br />
T: +1 804 - 275 80 67<br />
F: +1 804 - 271 30 96<br />
info@vdlusa.com<br />
www.vdlusa.com<br />
Verkoop en service voor <strong>VDL</strong>-producten in<br />
Noord-Amerika.<br />
<strong>VDL</strong> Middle East fzco<br />
Directeur: Rémi Henkemans<br />
5WA (West Ring)<br />
Dubai Airport Free Zone,<br />
Verenigde Arabische Emiraten<br />
Verkoop, after sales en service voor<br />
<strong>VDL</strong>-producten in het Midden-Oosten.
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong><br />
<strong>jaar</strong>rekeninG<br />
<strong>2012</strong><br />
53
54<br />
GeconsoLiDeerDe BaLans<br />
activa 31 december <strong>2012</strong> 31 december 2011<br />
Vaste activa<br />
( x 1.000 euro )<br />
Immateriële vaste activa<br />
Goodwill 481 199<br />
Materiële vaste activa<br />
Bedrijfsgebouwen en terreinen 421.228 287.078<br />
Machines en installaties 88.180 48.969<br />
Andere vaste bedrijfsmiddelen 36.766 29.387<br />
Financiële vaste activa<br />
546.174 365.434<br />
Deelnemingen 35.033 24.741<br />
Overige financiële vaste activa 2.579 5.025<br />
Vlottende activa<br />
37.612 29.766<br />
Voorraden<br />
Grond- en hulpstoffen 136.099 133.623<br />
Onderhanden projecten 150.003 156.265<br />
Gereed product en handelsgoederen 98.766 78.844<br />
Vooruitbetalingen op onderhanden projecten -114.776 -10.644<br />
270.092 358.088<br />
Vorderingen<br />
Handelsdebiteuren 308.085 289.928<br />
Overige vorderingen en overlopende activa 19.444 10.285<br />
327.529 300.213<br />
Liquide middelen 221.781 8.528<br />
1.403.669 1.062.228
passiva 31 december <strong>2012</strong> 31 december 2011<br />
<strong>Groep</strong>svermogen<br />
Eigen vermogen 788.049 576.226<br />
Aandeel derden 431 1.412<br />
Voorzieningen<br />
788.480 577.638<br />
Voor pensioenen 1.527 1.470<br />
Voor garantieverplichtingen 27.415 25.355<br />
Voor latente belastingen 42.630 19.014<br />
Overige voorzieningen 142.013 7.751<br />
Langlopende schulden<br />
213.585 53.590<br />
Schulden aan kredietinstellingen 143.646 56.004<br />
kortlopende schulden<br />
Schulden aan kredietinstellingen 17.914 118.225<br />
Schulden aan leveranci<strong>ers</strong> 145.983 157.323<br />
Belastingen en premies sociale verzekeringen 20.449 23.047<br />
Overige schulden en overlopende passiva 73.612 76.401<br />
257.958 374.996<br />
1.403.669 1.062.228<br />
55
GeconsoLiDeerDe<br />
winst- en VerLiesrekeninG<br />
56<br />
( x 1.000 euro )<br />
<strong>2012</strong> 2011<br />
netto omzet 1.628.857 1.574.805<br />
Wijzigingen in voorraden -34.914 -10.814<br />
Eigen bedrijfswerk 2.425 1.314<br />
Overige bedrijfsopbrengsten 8.825 9.681<br />
som der bedrijfsopbrengsten 1.605.193 1.574.986<br />
Kosten van grond- en hulpstoffen 854.994 794.529<br />
Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten 235.580 261.438<br />
Lonen en salarissen 303.094 295.105<br />
Sociale lasten en overige p<strong>ers</strong>oneelskosten 80.201 76.004<br />
Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa 32.490 30.465<br />
Overige bedrijfskosten 11.427 21.170<br />
som der bedrijfslasten 1.517.786 1.478.711<br />
Bedrijfsresultaat 87.407 96.275<br />
Financiële lasten -9.045 -8.005<br />
resultaat uit gewone bedrijfsvoering 78.362 88.270<br />
Resultaat niet geconsolideerde deelnemingen -2.683 -4.893<br />
resultaat voor belastingen 75.679 83.377<br />
Belastingen -19.923 -18.312<br />
Aandeel derden 999 949<br />
resultaat na belastingen 56.755 66.014
herkomst der middelen<br />
<strong>2012</strong> 2011<br />
Resultaat 56.755 66.014<br />
Afschrijvingen (im)materiële vaste activa 32.490 30.465<br />
Mutatie geconsolideerde deelnemingen 158.420 791<br />
Mutatie niet-geconsolideerde deelnemingen - 546<br />
Mutatie overige financiële vaste activa 751 757<br />
Opgenomen langlopende leningen 110.000 5.000<br />
Correctie aflossingsverplichtingen langlopende leningen - 40.000<br />
Mutatie voorzieningen 27.623 1.851<br />
Besteding der middelen<br />
staat Van herkomst en<br />
BesteDinG Der miDDeLen<br />
( x 1.000 euro )<br />
386.039 145.424<br />
Aandeel derden 981 929<br />
Investeringen minus desinvesteringen 61.546 52.100<br />
Aflossing langlopende leningen 22.358 17.908<br />
Mutatie niet-geconsolideerde deelnemingen 10.292 -<br />
Overige mutaties eigen vermogen 21.251 25.126<br />
116.428 96.063<br />
mutatie werkkapitaal 269.611 49.361<br />
57
58<br />
GronDsLaGen<br />
algemeen<br />
Toepasbaarheid grondslagen<br />
De <strong>jaar</strong>rekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW.<br />
De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden<br />
plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag<br />
voor de specifieke balanspost and<strong>ers</strong> wordt vermeld, worden de activa en<br />
passiva gewaardeerd volgens het kostprijsmodel. Baten en lasten worden<br />
toegerekend aan het <strong>jaar</strong> waarop ze betrekking hebben. Winsten worden<br />
slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd.<br />
Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het<br />
einde van het v<strong>ers</strong>lag<strong>jaar</strong>, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de <strong>jaar</strong>rekening bekend zijn geworden. De<br />
toelichtingen v<strong>ers</strong>trekt op de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening zijn ook van toepassing op de<br />
vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening, tenzij and<strong>ers</strong> vermeld.<br />
Consolidatie<br />
In de geconsolideerde <strong>jaar</strong>rekening van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> bv zijn de financiële gegevens verwerkt van de tot de groep behorende<br />
maatschappijen en andere rechtsp<strong>ers</strong>onen waarop een overhe<strong>ers</strong>ende zeggenschap kan worden uitgeoefend of waarover de<br />
centrale leiding wordt gevoerd. De geconsolideerde <strong>jaar</strong>rekening is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor de<br />
waardering en de resultaatbepaling van <strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> bv. De financiële gegevens van de groepsmaatschappijen en de andere in de<br />
consolidatie betrokken rechtsp<strong>ers</strong>onen en vennootschappen zijn volledig in de geconsolideerde <strong>jaar</strong>rekening opgenomen onder<br />
eliminatie van de onderlinge verhoudingen en transacties. Belangen van derden in het vermogen en in het resultaat van<br />
groepsmaatschappijen zijn afzonderlijk in de geconsolideerde <strong>jaar</strong>rekening tot uitdrukking gebracht.<br />
Verwerving van deelnemingen in groepsmaatschappijen<br />
De resultaten van nieuw verworven groepsmaatschappijen en de andere in de consolidatie meegenomen rechtsp<strong>ers</strong>onen en<br />
vennootschappen worden geconsolideerd vanaf de overnamedatum. Op die datum worden de activa, voorzieningen en<br />
schulden gewaardeerd tegen de reële waarden. De resultaten van afgestoten deelnemingen, respectievelijk deelnemingen die<br />
niet meer voldoen aan de criteria van groeps maatschappijen, worden in de consolidatie verwerkt tot het tijdstip waarop de<br />
groepsrelatie wordt verbroken. V<strong>ers</strong>chillen tussen de verkrijgingsprijs en het aandeel in de netto-vermogenswaarde van de in het<br />
boek<strong>jaar</strong> verworven deelnemingen worden, indien er sprake is van goodwill, geactiveerd onder de immateriële vaste activa en<br />
afgeschreven over de economische levensduur. Indien er sprake is van een negatieve goodwill wordt voor de v<strong>ers</strong>chillen tussen<br />
de verkrijgingsprijs en het aandeel in de netto-vermogenswaarde een wettelijke reserve gevormd.<br />
Vreemde valuta<br />
In de balans worden de bedragen in vreemde valuta herleid tot bedragen in euro’s tegen vaste ko<strong>ers</strong>en die de per balansdatum<br />
geldende valutako<strong>ers</strong>en benaderen. Ko<strong>ers</strong>v<strong>ers</strong>chillen die ontstaan doordat groepsmaatschappijen vorderingen op of schulden<br />
aan derden of onderling hebben, worden ten gunste of ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht.<br />
Ko<strong>ers</strong>v<strong>ers</strong>chillen die ontstaan bij de herleiding in euro’s van het eigen vermogen van deelnemingen worden als<br />
omrekeningsv<strong>ers</strong>chillen rechtstreeks ten gunste of ten laste van het eigen vermogen gebracht. In de winst- en verliesrekening<br />
worden omzet, kosten en resultaten van deelnemingen herleid tot euro’s tegen vaste ko<strong>ers</strong>en die de per balansdatum geldende<br />
valutako<strong>ers</strong>en benaderen.
waarderingsgrondslagen voor de balans<br />
Immateriële vaste activa<br />
De immateriële vaste activa betreffen de kosten van goodwill bij overname. De goodwill is gewaardeerd tegen het v<strong>ers</strong>chil<br />
tussen de verkrijgingsprijs en het aandeel in de netto-vermogenswaarde van de overgenomen overnemingen, verminderd met<br />
de cumulatieve afschrijvingen en eventuele bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingstermijn bedraagt 10 <strong>jaar</strong> en gaat<br />
in vanaf de aanvang van het boek<strong>jaar</strong> waarin de kosten van goodwill zijn ontstaan. Negatieve goodwill is gerubriceerd onder<br />
de wettelijke reserves.<br />
Materiële vaste activa<br />
De bedrijfsgebouwen en -terreinen worden gewaardeerd tegen actuele waarde op basis van taxaties tegen onderhandse<br />
verkoopwaarde bij voortgezet gebruik kosten koper onder aftrek van afschrijvingen, rekening houdend met de vermoedelijke<br />
gebruiksduur van de betreffende activa. Bij optredende herwaardering van gebouwen is rekening gehouden met een<br />
belastinglatentie van 15%. De overige materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijzen onder aftrek van<br />
afschrijvingen, rekening houdend met de vermoedelijke gebruiksduur. De verwachte gebruiksduur per categorie is:<br />
Bedrijfsgebouwen: 20 - 33 <strong>jaar</strong><br />
Verbouwingen en voorzieningen: 5 - 20 <strong>jaar</strong><br />
Machines en installaties: 5 - 10 <strong>jaar</strong><br />
Andere vaste bedrijfsmiddelen: 5 - 7 <strong>jaar</strong><br />
Op de investeringen gedurende het v<strong>ers</strong>lag<strong>jaar</strong> wordt naar gelang van tijd afgeschreven.<br />
Financiële vaste activa<br />
Deelnemingen worden gewaardeerd op het aandeel in de netto-vermogenswaarde. Bij de bepaling hiervan wordt de waarde van<br />
activa en passiva en de resultaten vastgesteld conform de grondslagen van deze <strong>jaar</strong>rekening, voor wat betreft de deelnemingen<br />
waarin de vennootschap de beslissende zeggenschap heeft. De vorderingen op groepsmaatschappijen en minderheidsdeelnemingen<br />
en de overige financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen nominale waarde dan wel lagere marktwaarde.<br />
Onder de financiële vaste activa is tevens een gedeelte van de latente belastingvorderingen vanwege beschikbare voorwaartse<br />
verliescompensatie opgenomen welke niet kunnen worden gesaldeerd met latente belastingverplichtingen. Naar verwachting zal<br />
deze latente belastingvordering niet op korte termijn worden verrekend. Voor de waarderingsgrondslagen wordt verwezen naar<br />
de paragraaf ‘latente belastingvorderingen en -verplichtingen’.<br />
Voorraden en onderhanden projecten<br />
De voorraden grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd tegen vaste verrekenprijzen, gebaseerd op de laatst bekende<br />
inkoopprijs vermeerderd met div<strong>ers</strong>e opslagen. Indien noodzakelijk wordt een voorziening voor incourantie gevormd. De<br />
onderhanden projecten (inclusief halffabrikaten en ontwikkelingskosten voor nieuwe producten) worden gewaardeerd tegen de<br />
verwerkte materialen en gewerkte uren op basis van integrale kostprijs, onder aftrek van een voorziening voor incourante<br />
voorraden en te verwachte verliezen. Gefactureerde termijnen worden in mindering gebracht. De voorraden gereed product en<br />
handelsgoederen worden gewaardeerd tegen kostprijs of vaste verrekenprijs, welke gebaseerd is op de laatst bekende<br />
inkoopprijs vermeerderd met div<strong>ers</strong>e opslagen. Indien noodzakelijk wordt een voorziening voor incourantie gevormd.<br />
59
60<br />
Vorderingen<br />
De vorderingen, waaronder begrepen belastingen en overlopende activa, worden nominaal gewaardeerd onder aftrek van<br />
noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid.<br />
Onder de vorderingen is tevens een gedeelte van de latente belastingvorderingen vanwege beschikbare voorwaartse<br />
verliescompensatie opgenomen welke niet kunnen worden gesaldeerd met latente belastingverplichtingen. Naar verwachting<br />
zal deze latente belastingvordering op korte termijn worden verrekend.<br />
Voorzieningen<br />
De voorziening voor pensioenverplichtingen is gewaardeerd tegen de contante waarde. De overige voorzieningen hebben met<br />
name betrekking op voorzieningen uit hoofde van garantieverplichtingen, overbrugging, reorganisatie, onderhoud gebouwen,<br />
bodemsanering en jubileumuitkeringen. De voorzieningen zijn opgenomen tegen de nominale waarde van de geraamde<br />
verplichtingen.<br />
Latente belastingvorderingen en -verplichtingen<br />
De latente belastingverplichtingen hebben betrekking op toekomstige belastingverplichtingen, voortvloeiend uit de v<strong>ers</strong>chillen<br />
tussen de waardering van de activa en passiva volgens de balans en de fiscale waardering van de betreffende posten. Latente<br />
belastingverplichtingen worden berekend naar het tarief van de vennootschapsbelasting en voor wat betreft de herwaardering<br />
van bedrijfsgebouwen tegen een tarief van 15%. De latente belastingvorderingen hebben betrekking op toekomstige<br />
belastingvorderingen vanwege beschikbare voorwaartse verliescompensatie en zijn berekend op basis van het tarief van de<br />
vennootschapsbelasting. Indien en voor zover er een juridische basis beschikbaar is, zijn de latente belastingvorderingen wegens<br />
beschikbare voorwaartse verliescompensatie gesaldeerd met de latente belastingverplichtingen. Indien saldering niet mogelijk is,<br />
zijn de latente belastingvorderingen opgenomen onder de financiële vaste activa dan wel onder de vorderingen, afhankelijk van<br />
het te verwachten verrekeningsmoment.<br />
Overige activa en passiva<br />
De overige activa en passiva worden nominaal gewaardeerd.<br />
Grondslagen voor de resultaatbepaling<br />
Rekening houdend met vermelde grondslagen, wordt het resultaat bepaald als het v<strong>ers</strong>chil tussen de opbrengstwaarde van<br />
geleverde goederen en diensten en de kosten en andere lasten over het boek<strong>jaar</strong>, gewaardeerd tegen historische kostprijzen.<br />
De winst wordt als gerealiseerd beschouwd op moment van levering. Verliezen worden genomen zodra ze voorzienbaar zijn.<br />
Resultaat niet-geconsolideerde deelnemingen<br />
Resultaten van niet-geconsolideerde deelnemingen worden verantwoord overeenkomstig de netto-vermogenswaardemethode.<br />
Belastingen<br />
De belasting over het resultaat wordt berekend naar het voor het betreffende boek<strong>jaar</strong> geldende nominale tarief, waarbij<br />
rekening wordt gehouden met fiscale faciliteiten.
<strong>VDL</strong> <strong>Groep</strong> <strong>jaar</strong>V<strong>ers</strong>LaG <strong>2012</strong>