Opm. Drents landschap 21 - Stichting Het Drentse Landschap

4
Menig begunstiger van Stichting ‘Het Drentse Landschap’ kent het Reestdal. Van een georganiseerde
wandeltocht tijdens de Week van het Landschap, een blik vanuit de trein bij Meppel of misschien
wel van een bezoekje tijdens de recente wateroverlast. Het dal van de Reest spreekt dan tot de
verbeelding. Een slingerende beek in een kleinschalig landschap met aan weerszijden kleurrijke
hooilanden, oeverwallen met de donkerrode Grote pimpernel in het late avondlicht. En in natte
tijden grote watervlakten onder vaak donkere luchten. Op de flanken van het dal bevinden zich
imposante landgoederen, maar ook restanten van oude heidelandschappen. Vanwege al deze
kwaliteiten ijvert de Stichting voor behoud, en waar nodig herstel van het Reestdal. Recent is
voor het gebied een beheersplan gemaakt waarin de visie op het beheer voor de komende beheersperiode
is vastgelegd. Reden voor een ‘virtuele’ wandeling door het dal waar de ‘grootvorstin der
Drentse stromen’ sinds jaar en dag haar scepter zwaait.
Uko Vegter*
Terreinbeschrijving
Grootvorstin naar het
volgende millennium
Oogje
In het najaar van 1961 liet de Stichting voor het eerst een
oogje vallen op het Reestdal. De toenmalige rentmeester
de heer Gijtenbeek kwam ter ore dat nabij De Wildenberg
gronden te koop zouden komen. In het voorjaar van 1962
passeerde de acte en zo ontstond het eerste reservaatgebied
van ongeveer 35 hectare. Vanaf toen ging het snel.
Inmiddels heeft ‘Het Drentse Landschap’ in het gehele
Reestdal ca. 570 hectare in eigendom, variërend van droge
stuifzanden tot vochtige hooilanden en van kleurrijke landgoedbossen
tot moeilijk begaanbare moerassen. Nog maar
recent zijn twee grotere aankopen gedaan. Ter hoogte van
’t Ende (middenloop) werd een grote boerderij gekocht met
40 hectare grond waaronder enkele hectaren ‘Reestland’.
Oostelijk van Rabbinge (bovenloop) is eveneens een boerderij
met ca. 30 hectare in eigendom gekomen, grenzend
aan bestaand reservaat. De huidige eigendommen beslaan
hoofdzakelijk beekdalpercelen aan de noordzijde van de
Reest. Ter hoogte van Wildenberg-Takkenhoogte en rondom
De Wijk heeft de Stichting ook buiten het dal grotere
gebieden in eigendom en beheer.
Verandering watersysteem
Begin jaren negentig is onderzoek gedaan naar het waterhuishoudkundige
systeem van het Reestdal. Aanleiding was
het feit dat de beheersinspanningen van zowel ‘Het Drentse
Landschap’ als ‘Het Overijssels Landschap’ niet tot het
gewenste behoud of herstel van beekdalgraslanden leidden.
Het onderzoek maakte duidelijk dat de achteruitgang van
natte hooilanden in veel reservaten was toe te schrijven aan
een aanzienlijke daling van de grondwaterstand. Hierdoor
zijn gebieden letterlijk droger geworden of is in natte terreinen
de invloed van kalkrijk grondwater (kwel) afgenomen ten
gunste van zuur regenwater (verzuring). In beide gevallen
blijken de hooilandvegetaties van karakter veranderd, een
verandering die hoofdzakelijk in de laatste dertig jaar heeft
plaatsgevonden. Waar vroeger de Noordse zegge, Veldrus en
Waterdrieblad algemeen waren hebben Moerasstruisgras,
Pitrus en Ruwe smele het heft in handen genomen. In het
algemeen is de soortenrijkdom van de hooilanden afgenomen.
Ook de flora en fauna van de Reest zelf zijn nogal verarmd.
De Reest is van oorsprong een (hoog)veenbeek die relatief
foto: Harry Cock