Zonder geloof - Humanistisch Verbond

More documents

Recommendations

Info

De kunst van gelijkwaardigheid Humanistisch raadslieden schrijven een serie columns over hun werk. Marcelle Mulder is geestelijk verzorger in de verzorgingshuizen van Zorggroep Tellens in Bolsward. Bert is jarig geweest: hij is 55 geworden. Niemand had ooit gedacht dat hij zo oud zou worden. Bert leeft met lichamelijke en verstandelijke beperkingen. Hij hoort vrijwel niets, is spastisch en woont in een instelling. Zijn moeder, broers en zussen willen graag weten wat Bert zou willen als hij onverhoopt ernstig ziek zou worden. Wil hij dan nog behandeld worden? Wil hij dan naar een ziekenhuis toe? Of liever niet? Ze maken zich zorgen. Eens in de drie maanden spreken Bert en ik elkaar met de hulp van André, een doventolk. Marlies, zijn persoonlijk begeleidster, vroeg me eens of ik het met Bert wilde hebben over zijn eventuele wensen als hij ernstig ziek zou worden. Zijn familieleden vinden het nogal moeilijk om met hem daarover te praten, terwijl ze het wel belangrijk vinden dat Bert zelf kan bepalen in hoeverre hij behandeld wil worden. Als raadsvrouw ben ik altijd voorzichtig met zo’n verzoek. De gesprekken met Bert gaan over zíjn levensvragen, niet over die van zijn familieleden. En inderdaad, als ik Bert vertel over de zorgen van zijn moeder en hem vraag of hij het daarover wil hebben, blijkt dat hij daar helemaal niet mee bezig is. Bert ís namelijk helemaal niet oud. Hij is inderdaad ouder dan iemand ooit verwacht had dat hij met al zijn handicaps zou worden, maar oud is hij daarmee niet. Zijn moeder is oud. Oud zijn betekent voor Bert, dat je aan het einde van je leven bent gekomen en dat je gauw dood zult gaan. Zijn moeder is 83 en heeft het aan haar hart. Dat is wat Bert bezighoudt: hij is bezorgd dat zijn moeder ziek zal worden en dood zal gaan. Dat wil hij niet. Hij zou haar vreselijk missen. Hij wil graag voor haar zorgen, haar helpen als dat nodig is, met eten en met wat al niet meer. Maar zijn broers en zussen zeggen dat hij zich geen zorgen over moeder moet maken. Zij zorgen wel voor haar. Daar is Bert het niet mee eens. Hij is ook een zoon van haar en dat betekent dat hij, net als zijn broers en zussen, voor haar wil zorgen. Ik ben geraakt door ons gesprek. Bert wil meedoen in het familieverband van ‘zorgen voor elkaar’. Hij wil niet louter object van zorg zijn, hij wil zelf ook zorgen. En gelijk heeft hij. Alsof je, omdat je zelf zorg nodig hebt, verder maar nergens mee zou mogen zitten. Alsof je, omdat je zorg nodig hebt, zelf niet zou kunnen zorgen voor mensen en dingen die van waarde voor je zijn. Zorg verlenen is een van de manieren om liefde vorm te geven en Bert wil in die zin samen met zijn broers en zusters de zorg voor hun moeder vormgeven, nu zij oud is en behoeftig. Het is haar goed recht om voor Bert te zorgen, het is zijn goed recht om voor haar te zorgen. Volgens mij heeft Bert daarmee een punt. Mij toont hij in ieder geval een stukje van de puzzel van gelijkwaardigheid in het ontvangen en geven van zorg. Als altijd schrijf ik aan het eind van ons gesprek op een mooi vel papier wat Bert heeft verteld in ons gesprek. Ik lees het hem voor en Bert geeft aan wat er nog anders moet. Het vel gaat in zijn levensboek, met hem mee. Hij laat het lezen aan wie hij zijn gedachten bekend wil maken. Zijn familieleden, in dit geval. Als we Bert na afloop in zijn elektrisch karretje hebben geholpen en hij op huis aangaat, zegt André, de doventolk: ‘Zulke gesprekken tolk ik dus haast nooit. Ik vertaal vrijwel altijd gesprekken waarin instructie wordt gegeven of waarin informatie wordt uitgewisseld. Terwijl Bert in het gesprek met jou als mens en als persoon naar voren komt, met wat voor hém speelt, met wie híj is en waar het hem in het leven om te doen is. Bijzonder is dat, leerzaam ook.’ Ik ben het helemaal met hem eens. Marcelle Mulder 1 HUMUS no. 4 | 2008 ‘Bert wil niet louter object van zorg zijn, hij wil zelf ook zorgen’ Marcelle Mulder schrijft sinds maart 2007 op regelmatige basis een column in het blad Cliënt&Raad, het ledenblad voor de Landelijke Organisatie Cliëntenraden (LOC).
Aletta Teunen Met de verschijning van deze Humus introduceert de werkgroep Humanisme en kunst het werk van Aletta Teunen. In veel opzichten vormt het oeuvre van deze jonge kunstenaar een groot contrast met de schilderijen en tekeningen van onze eerste exposante, Riek Milikowski-de Raat, wier tekeningen en schilderijen u voorlopig nog kunt bewonderen op onze website www.humanistischverbond.nl/humanismeenkunst/index.html. Uit het ruime aanbod van de inzendingen werd met opzet naar die contrasten gezocht, ook om de diversiteit van de kunstenaars die ons bereikten, te tonen. Aletta Teunen is dertig jaar en edelsmid van beroep. Om haar dagelijks brood te verdienen werkt zij in een zadelmakerij. Zij komt uit een sociaal betrokken nest, werd vanuit overtuiging vernoemd naar Aletta Jacobs en werd zelf lid van de SP. Het fijnzinnig en ambachtelijk ‘knutselen’ heeft ze van huis uit meegekregen: haar vader bouwt muziekinstrumenten. Ongeveer een jaar geleden werd Aletta Teunen gegrepen door het radiospotje van het Humanistisch Verbond, want ook zij wil liever niet ‘aan de goden overgeleverd zijn’. In 2001 behaalde zij het diploma van de Vakschool voor Edelsmeden Amsterdam en volgde nog een extra jaar techniek. Sinds 2005 is zij zelfstandig edelsmid en werd door vakjury’s al verschillende keren onderscheiden. Ze gebruikt een breed scala aan materialen: zilver en goud, titanium, halfedelstenen maar ook ‘gewone’ stenen en opgeraapt materiaal van het strand. Een luchtfoto, een sieraad Opvallend is haar fascinatie voor landkaarten en luchtfoto’s. De luchtfoto’s die Marco van Middelkoop van Nederland maakte boeiden haar zozeer dat zij vaak een bron van inspiratie vormden en de grondslag werden voor een mooie serie sieraden. De loop van een rivier, de vorm van de Waddeneilanden, het bovenaanzicht van een grote parkeergarage, een verkeersknooppunt of een opslag van autobanden prikkelen haar fantasie. De vormen van haar objecten en sieraden zijn erdoor geïnspireerd. Zo raakte ze ook geboeid door de vorm - vanuit de lucht gezien - van de parkeergarage van architect Clercq Zubli aan de Amsterdamse Marnixstraat. Zij maakte de vorm met papier na en liet die ver- Wilt u ook exposeren op de website van het HV? volgens uitgroeien tot een driedimensionaal object. Het resulteerde in een gouden en een zilveren ring met monumentale allure. Door alle ‘vertalingen’ van het oorspronkelijke beeld werkt haar sieraad zelfs als een verzoening met een vaak storende en noodzakelijke werkelijkheid zoals een parkeergarage of een knooppunt in een snelweg doorgaans ervaren worden. Lieflijker zijn de luchtfoto’s van Hollandse rivieren. Aletta neemt de vorm van de loop van een zilverige rivier op de foto bijna letterlijk en geeft haar in het uiteindelijke sieraad ook het perspectief mee waardoor de naar de einder meanderende stroom een krachtig beeld oplevert. Haar sieraden werken als een verzoening met een vaak storende en noodzakelijke werkelijkheid Een ander aspect van haar boeiende werkwijze is het zeer persoonlijke contact met diverse opdrachtgevers. In gesprek met hen ontwikkelt zij een object of sieraad waarin fantasievol maar ook heel direct vreugdevolle of treurige gebeurtenissen verwerkt worden. Herinneringen met een grote emotionele lading weet Aletta tot een tastbare werkelijkheid te maken, zoals in een collier waarin de vingerafdruk van een overleden zoon is verwerkt samen met de kustlijn van het gebied waaraan de familie de meest dierbare herinneringen heeft. Met zilverdraad grijpt Aletta letterlijk en op een tastbare manier bovendien het materiaal van de streek. Het is weer die knappe vertaalslag die Aletta maakt met haar beheersing van de techniek, haar gevoel voor de opdrachtgever en haar talent als vormgever. Annette Brattinga-Aeneae Venema Kijk op www.humanistischverbond.nl/humanismeenkunst/index.html voor de criteria! De werkgroep Humanisme en kunst roept u op om maximaal vijf foto’s in jpeg-formaat van eigen werk te sturen naar annetteb@dds.nl, vergezeld van een korte toelichting. Vier keer per jaar, bij het uitkomen van de Humus, zal er werk van een nieuwe exposant op de website gepubliceerd worden. HUMUS no. 4 | 2008 1
Page 1 and 2: 04 ledenblad december 2008 Doodswen
Page 3 and 4: De zegeningen van een crisis De wer
Page 5 and 6: Foto: Roeland Ensie en hun hoofd wa
Page 7 and 8: Maak zelfgekozen levenseinde bespre
Page 9 and 10: meeste artsen hulp, terwijl alleen
Page 11: Veel mensen vinden de overheid zeer
Page 15 and 16: Jong HV Cirkels van zorgen Bijna ie

Zonder geloof - Humanistisch Verbond

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?