Provinciaal Museum · Sterckshof-Zilve - Tento.be

Reeds in 1922 tekende architect J.A. Van der Gucht de
plannen voor de wederopbouw. Aan de hand van
weergevonden grondvesten en iconografisch materiaal
verrees in de jaren dertig een tot de verbeelding
sprekende reconstructie. Nadat de gemeente Deurne
in 1926 niet was ingegaan op het voorstel van de
gouverneur om in het kasteel het gemeentehuis onder
te brengen, overtuigden de griffier en gedeputeerde
Kennes de provincieraad van het nut van de
wederopbouw als tewerkstellingsprogramma. In het
kasteel zou de provinciale technische dienst een nieuw
onderkomen vinden. Reeds tijdens de werken bleek
dat het gebouw hiervoor helemaal niet geschikt was.
Ook de idee om er een melkerij te huisvesten kreeg
geen bijval. Er moest een andere bestemming worden
gevonden.
Maria Aldernaght
(1902-1991)
Portret van conservator
Joseph de Beer
(1887- 1953)
/945
lnv. 590134
Antwerpen, Provinciaal Museum
Stercksho(-Zilvercentrum
De Beer was de bezieler van het
Museum voorVIaamsche
Beschaving, dat van 1938 tot
1953 in het Sterckshof was
ondergebracht.
46
I
J.A. van der Gucht
Aan de hand van
iconografisch materiaal en
op basis van de grondvesten
en bouwresten, die tijdens
de opruimingswerken
werden teruggevonden.
tekende architect JA van
der Gucht in 1922 de
plannen voor een tot de
verbeelding sprekende
reconstructie.
Het Sterckshofmuseum
Museum voor Vlaamsche Beschaving en
Openluchtmuseum
Na een geschil tussen de Antwerpse
burgemeester Kamiel Huysmans en de
Beheerscommissie van de Musea Steen en Vleeshuis,
zochten enkele commissieleden een andere
mogelijkheid om hun oudheidkundig onderzoek en hun
verzamelactiviteit verder te zetten. In 1934 werd de
Vereeniging Museum voor Vlaamsche Beschaving en
Openluchtmuseum opgericht waarvan de statuten op
20 mei 1935 in het Staatsblad verschenen. Een goede
maand later werd met het provinciebestuur een
overeenkomst gesloten over het gebruik van het
Sterckshof, dat op 2 1 mei 1938 aan de vereniging werd
overgedragen en meteen voor het publiek werd
opengesteld. Conservator werd joseph de Beer
( 1887-1953), die in 193 1 lid geworden was van de
bovenvermelde Beheerscommissie. Hij stelde voor om
zijn collecties munten, wapens en archeologische
vondsten aan het museum te schenken. De Beer
wenste geen bezoldiging in ruil voor een levenslange
aanstelling en gratis woonst op het kasteel voor hem
en zijn nicht, verpleegster Maria de Beer.
Nadat de vereniging begin 1937 op zijn voorstel
was ingegaan, nam Joseph de Beer in 1938 zijn intrek
op het Sterckshof, dat hij naar het voorbeeld van
Skansen en Arnhem wilde uitbouwen tot een
openluchtmuseum over het dagelijks leven uit het
verleden en de volkscultuur van de Vlamingen.
In afwachting van de realisatie van het openluchtmuseum
stouwde hij het kasteel van de kelders tot de
zolders vol met heterogene archeologische,
natuurhistorische, volkskundige en kunstambachtelijke
collecties; meer dan er ooit konden worden
tentoongesteld, wat ook na zijn dood nog decennialang
een duidelijk museumprofiel en -beleid bemoeilijkte.
Er was een herberg, het Ke/derke Gods genaamd, een
bollenwinkel, een pijpen- en tabakswinkel, een drukkerij
en boekbinderij, een apotheek, de schutterszaal, de
Albrecht-en-lsabellazaal en de Keizer-Karelzaal. In de
bovenruimte van de oude schuur; die nu als
tentoonstellingszaal dienst doet was een Poesje of
poppentheater ondergebracht. Het plan om een
brouwerij Sterckshof te installeren op de plaats waar
zich een voormalige brouwerij had bevonden werd
uiteindelijk niet gerealiseerd.
Conservator de Beer was een bijzonder
bedrijvig en veelzijdig man. Niet alleen organiseerde hij
bijna jaarlijks één of meerdere tentoonstellingen, tijdens
de Tweede Wereldoorlog leidde hij de weerstandsafdeling
Les Clochards en drukte hij in het Sterckshof
de verzetskrant Les Trois Petits Dropeaux.
Hij verstopte Britse piloten, joden en gezochte
personen in verborgen ruimten en dat terwijl er een
garnizoen van ongeveer tweehonderd Duitse soldaten
in het kasteel was ingekwartierd.Toen de Duitsers in
1942 de inlevering van alle non-ferrometalen