You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Relaties<br />
P6<br />
8 e JAARGANG NUMMER 1 <strong>2012</strong><br />
Overheid<br />
Regio Rivierenland vertelt<br />
over de succesvolle lange<br />
afstandsrelatie met <strong>Driessen</strong>.<br />
P12<br />
Onderwijs<br />
Het bestuursakkoord voor de<br />
VO-sector daagt HRM uit tot<br />
nog verdere professionalisering.<br />
P18<br />
Zorg & Welzijn<br />
Wat voor relatie heeft uw<br />
organisatie met de bedrijfsarts?<br />
Een interview met Pim<br />
Wagenaar en Stijn Croonen<br />
van Bakx & Wagenaar.<br />
P20<br />
Nieuw: Cultuur<br />
The show must go on. Een<br />
interview met Peter Joziasse,<br />
directeur Bureau Promotie<br />
Podiumkunsten, Martin van Ginkel<br />
en Eline Kleingeld, directeur en<br />
beleidsmedewerker VSCD.<br />
P22
P12<br />
Binnenkomer<br />
P24<br />
P18<br />
Donatie aan<br />
Helmond Art Project<br />
De brand in theater ’t Speelhuis in Helmond is alweer enkele<br />
maanden geleden, maar toch wordt er in de lokale media nog<br />
veel aandacht aan besteed. Dat is niet verwonderlijk want voor<br />
de culturele sector in de regio is het een grote klap dat deze<br />
mooie locatie niet meer bestaat. Onder de groep getroffenen<br />
is ook het Helmond Art Project (HAP). Deze groep jonge<br />
kunstenaars is niet alleen hun locatie kwijt, maar ook veel kunstwerken<br />
en materialen.<br />
Het Helmond Art Project stimuleert jonge kunstenaars om het<br />
beste uit hun talent te halen en bereidt ze voor op hoger kunstonderwijs<br />
zoals de kunstacademie. Nadat er een artikel in het<br />
Eindhovens Dagblad stond over de situatie van het Helmond Art<br />
Project, - kort gezegd; ze zijn bijna alles kwijt - heeft de <strong>Driessen</strong><br />
Foundation contact gelegd met deze groep. Na overleg tussen<br />
HAP en de <strong>Driessen</strong> Foundation is besloten om een bedrag van<br />
€ 2.500,- ter beschikking te stellen voor het schoonmaken<br />
en herstellen van bestaande kunstwerken en de aanschaf van<br />
P22<br />
P20<br />
nieuwe materialen. Met de donatie houdt het echter nog niet<br />
op. We hebben met het HAP ook afgesproken dat ze een kunstwerk<br />
maken voor in het nieuwe pand van <strong>Driessen</strong> dat wordt<br />
geopend in 2013.<br />
Meer weten over de <strong>Driessen</strong> Foundation en haar activiteiten?<br />
Kijk op www.driessen.nl/mvo. d
Voorwoord<br />
P6 Inhoud<br />
Thema<br />
P06 Relaties<br />
P08 Het recept voor de<br />
ideale relatie?<br />
P10 Aan een goede relatie<br />
blijf je werken<br />
Algemeen<br />
P05 Salaris up-to-date<br />
P14 Relaties op de werkvloer<br />
P24 Collega’s... het zijn<br />
soms net familieleden<br />
<strong>Driessen</strong><br />
P04 Ik kan het niet meer aan!<br />
P16 Hujambo rafiki<br />
(hallo vriend)<br />
P17 Goed bekend met...<br />
Patrick van Veen<br />
Relaties Ik zou er een expert in moeten zijn, toch? Ik ben immers hoofd-<br />
redacteur van het relatiemagazine van <strong>Driessen</strong>. Daarnaast heb ik privé vele<br />
INHOUDSOPGAVE - driessen PERSoonlijk<br />
relaties; met mijn man, kinderen, familie, vrienden, enz. Zakelijk komen daar<br />
de nodige relaties bij met mijn collega’s, lezers, klanten, leveranciers, enz. En<br />
dan heb ik er nog een extra dimensie bij want mijn familie zie ik dagelijks op<br />
mijn werk aangezien mijn vader en broer lid zijn van de directie…<br />
Praktijk Gezien al deze relaties dacht ik dat het een eitje zou zijn dit blad te vullen met<br />
interes sante artikelen erover. Dit bleek toch wat tegen te vallen. Er zijn immers veel verschillende<br />
invalshoeken en interpretaties. Dat blijkt wel uit deze editie van <strong>Driessen</strong> PERSoonlijk. We bekijken<br />
arbeidsrelaties vanuit een praktische invalshoek, maar ik ben ook het gesprek aangegaan met<br />
hoogleraar Sociale Psychologie Ilja van Beest om te bekijken of er zoiets is als een recept voor de<br />
ideale relatie. Daarnaast hebben we gevraagd hoe uw vakgenoten aankijken tegen (arbeids)relaties.<br />
De resultaten van dit door TNS Nipo uitgevoerde onderzoek worden gepresenteerd op bladzijde<br />
10 en 11. Al met al heb ik er hard aan gewerkt om met mijn collega’s een interessant blad voor u te<br />
maken. Eigenlijk is het maken van een blad hetzelfde als het onderhouden van een goede relatie:<br />
hard werken…maar gelukkig wel heel erg leuk werk! d<br />
drs. Josine Verschuren-<strong>Driessen</strong>, hoofdredacteur <strong>Driessen</strong> PERSoonlijk<br />
josine.verschuren@driessen.nl<br />
Overheid<br />
P12 Outsourcing: een<br />
relatie op afstand<br />
Onderwijs<br />
P18 Professionalisering van<br />
de VO-sector<br />
Zorg & Welzijn<br />
P20 De veranderende rol<br />
van de bedrijfsarts<br />
Cultuur<br />
P22 The show must go on<br />
p3
p4<br />
DRIESSEN - Column<br />
Ik kan het niet<br />
meer aan!<br />
JEROEN DRIESSEN<br />
Ik heb een groot probleem. En aangezien<br />
gedeelde smart halve smart is, ga ik u lekker ook<br />
betrekken in mijn probleem. Ik weet het; wellicht<br />
niet verstandig van me gezien onze goede relatie,<br />
maar ik heb uw feedback gewoon nodig. Zie het<br />
dus maar als een goede daad van uw kant, als een<br />
investering in onze relatie.<br />
In mijn dagelijkse werk heb ik, net als u, met veel<br />
verschillende mensen te maken. Klanten, samenwerkingspartners,<br />
collega’s, adviseurs, concurrenten,<br />
journalisten, etc. En aangezien wij als <strong>Driessen</strong><br />
HRM_Payroll erg hard groeien, worden dat er eigenlijk<br />
iedere dag meer. Daar komt nog eens bij dat met<br />
de komst van de sociale media ik er ook honderden<br />
digitale vrienden bij heb gekregen. Wat wil je nog<br />
meer, zou je zo denken? Wie wil er nou niet honderden<br />
vrienden en warme (zakelijke) relaties? Ik<br />
moet echter toegeven dat ik me stiekem steeds<br />
vaker schuldig voel. Een goede relatie is namelijk<br />
geen vanzelfsprekendheid. Aan een goede relatie<br />
moet je tijd en werk besteden. Dat wist u natuurlijk<br />
al, maar dat is eveneens gebleken uit ons onderzoek<br />
naar het fenomeen ‘relaties’ samen met TNS Nipo.<br />
Juist het onderhouden van een goede relatie wordt<br />
helaas steeds moeilijker, naarmate de aantallen<br />
toenemen. Hoe je het wendt of keert: ik vond het<br />
een stuk makkelijker om een echte, inhoudelijke<br />
relatie op te bouwen met bijvoorbeeld mijn collega’s<br />
toen dat er 35 waren in plaats van de huidige 150. Ik<br />
doe enorm mijn best, maar op een gegeven moment<br />
lukt het me gewoonweg niet meer om iedereen echt<br />
persoonlijk te kennen. De namen van al mijn collega’s<br />
zijn nog makkelijk, maar de namen van de<br />
kinderen en partner zijn helaas soms te hoog gegrepen.<br />
En als uit je eigen onderzoek dan blijkt dat het<br />
ervaren van ‘waardering’ voor de meeste mensen<br />
het belangrijkste element in een goede arbeidsrelatie<br />
is, dan zult u begrijpen dat ik uw input als<br />
HRM-professional goed kan gebruiken. Immers,<br />
hoe toon je als goedwillende directeur waardering<br />
voor je collega’s en klanten als je niet altijd een<br />
echte, warme, persoonlijke relatie met ze hebt? Je<br />
zou je er bijna ellendig door gaan voelen, nietwaar?<br />
Klaarblijkelijk is mijn brein fysiek niet in<br />
staat om met meer dan 150 individuen een<br />
stabiele sociale relatie te onderhouden.<br />
Nergens voor nodig! Ik kan u vertellen dat het<br />
een enorme opluchting voor me was, toen twee<br />
vooraanstaande wetenschappers op het gebied<br />
van neurologie en sociale psychologie mij recent<br />
vertelden dat ik me niet druk hoef te maken. En dat<br />
ik me al helemaal niet schuldig hoef te voelen over<br />
dit onvermogen. Het is namelijk niet mijn eigen<br />
schuld, maar het is de schuld van mijn brein. Klaarblijkelijk<br />
is mijn brein fysiek niet in staat om met<br />
meer dan 150 individuen een stabiele sociale relatie<br />
te onderhouden. Voordat u begint te gniffelen<br />
om mijn beperkte brein; ik wil u en uw brein niet<br />
beledigen, maar dat schijnt ook te gelden voor u,<br />
waarde lezer. Althans, als wij de Engelse antropoloog<br />
Dunbar mogen geloven. Hij heeft het inmid dels<br />
beroemde concept van Dunbar’s number ontwikkeld<br />
op basis van uitgebreid wetenschappelijk onderzoek.<br />
Dunbar kwam aan een gemiddeld maximum<br />
aantal van ongeveer 148 personen met wie een mens<br />
een bepaalde relatie kan onderhouden, onder de<br />
voorwaarde dat alle “deelnemers” hun best wilden<br />
doen om tot die kring te behoren. Deze ‘ideale groepsgrootte<br />
voor de mens’ van 150 leden zie je bijna<br />
instinctief terug in veel samenlevingsvormen: de<br />
compagnie in het leger, jagers-verzamelaarsclans,<br />
organisaties en wellicht zelfs in het gemiddeld<br />
aantal gasten voor een bruiloftsfeest. Hoe dan ook,<br />
een troostende gedachte dat ik niet alleen sta in deze<br />
‘breinbreker’. Voor even dan, want wat te doen als<br />
we meer dan 150 collega’s krijgen? We zoeken<br />
immers 15 nieuwe collega’s om onze huidige ideale<br />
groepsgrootte te komen verstoren… En ook het<br />
aantal klanten en dus relaties groeit (gelukkig)<br />
gestaag... Persoonlijk denk ik dat het allemaal wel<br />
goed gaat komen. Iedere nieuwe collega betekent<br />
immers een netwerk van 150 relaties erbij. Dan<br />
zitten we straks op 165 x 150 = 24.750 relaties. Meer<br />
dan genoeg plek zou je zeggen voor elkaar, familie,<br />
onze klanten, enz. Maar hoe denkt u hierover? Ik<br />
hoor graag uw tips. Wel eerst even een relatie met<br />
me aangaan op LinkedIn, hè? d<br />
DRS. JEROEN DRIESSEN<br />
jeroen.driessen@driessen.nl<br />
directeur
Voortdurend veranderende wet- en regelgeving zorgt voor vele wijzigingen op het<br />
gebied van de personeels- en salarisadministratie. Up-to-date zijn is van groot belang.<br />
Vandaar dat in Driesssen PERSoonlijk op deze pagina praktische informatie is terug te<br />
vinden waar u direct mee aan de slag kunt.<br />
Verschuiving ingangsdatum AOW<br />
Wat wordt er aangepast?<br />
Onze regering heeft besloten dat de AOWgerechtigde<br />
leeftijd wordt aangepast. Deze<br />
gaat nu in op de eerste dag van de maand<br />
waarin iemand 65 wordt. Vanaf 1 april aanstaande<br />
wordt de ingangsdatum aangepast<br />
en krijgt iemand AOW vanaf zijn feitelijke<br />
verjaardag. Hierdoor krijgt iemand gemiddeld<br />
twee weken later zijn AOW-uitkering<br />
en dat levert onze regering een kostenbesparing<br />
op van € 60 miljoen per jaar.<br />
Hoe zit het met het ABP pensioen?<br />
Tot 1 april valt de ingangsdatum van de AOW<br />
samen met de ingangsdatum van het ABP<br />
pensioen. Deze gaan tegelijkertijd in op de<br />
eerste dag van de maand waarin iemand<br />
65 wordt. Het ABP heeft besloten dat de<br />
ingangsdatum van het ABP pensioen niet<br />
verandert. Navraag bij het ABP leert dat<br />
een medewerker in een maand alleen in<br />
aanmerking komt voor uitbetaling van ABP<br />
ouderdomspensioen wanneer er sprake is<br />
van uittreden per eerste van die maand.<br />
Als iemand in de loop van een maand uit<br />
dienst treedt, dan ontvangt hij pas op de<br />
eerste dag van de maand die daarop volgt<br />
ouderdomspensioen aldus het ABP.<br />
Aanpassingen in de CAR-UWO<br />
Op dit moment is de ingangsdatum van het<br />
ontslag wegens ouderdomspensioen in de<br />
CAR nog gekoppeld aan de pensioendatum<br />
in het ABP reglement. Als deze ingangsdatum<br />
blijft gehandhaafd, dan is dit in strijd<br />
met de Wet gelijke behandeling. Deze wet<br />
verbiedt namelijk leeftijdsbepalingen in<br />
een CAO anders dan de AOW-leeftijd.<br />
Daarom heeft het LOGA besloten dat de<br />
ingangsdatum bij ontslag wegens ouderdomspensioen<br />
per 1 april wordt gekoppeld<br />
aan de AOW-gerechtigde leeftijd. Deze<br />
koppeling betekent dat er bij een wijziging<br />
van de AOW-leeftijd naar 66 of 67 jaar geen<br />
aanpassing van de CAR-UWO nodig is.<br />
Gevolgen voor FPU-gerechtigden<br />
Voor mensen die gebruik maken van overgangsregelingen<br />
prepensioen en VUT kan<br />
er sprake zijn van een inkomensgat van<br />
gemiddeld twee weken. Bij de onderhandeling<br />
destijds is namelijk rekening gehouden<br />
met de ingangsdatum van de AOWleeftijd.<br />
Hierdoor kan het zo zijn dat de<br />
prepensioen of VUT-regeling eindigt op<br />
de eerste van de maand waarin iemand 65<br />
wordt en dat de AOW pas in gaat op de<br />
feitelijke verjaardag. Voor mensen met een<br />
FPU-uitkering speelt dit probleem echter<br />
niet. Het ouderdomspensioen voor FPU-ers<br />
gaat namelijk pas in volgend op de maand<br />
waarin iemand 65 is geworden. De FPUuitkering<br />
loopt door tot en met de maand<br />
waarin iemand 65 is geworden. Hierdoor<br />
is er geen sprake van inkomensverlies.<br />
Overige regelingen die gebaseerd<br />
zijn op de AOW-leeftijd<br />
Er zijn heel veel regelingen die zijn gebaseerd<br />
op de ingangsdatum van de AOWleeftijd.<br />
Deze regelingen zullen allemaal<br />
worden aangepast. Regelingen die bijvoor-<br />
ALGEMEEN - Salaris up-to-date<br />
SAlAriS uP-TO-DATe p5<br />
beeld worden aangepast zijn regelingen<br />
voor werknemersverzekeringen. Dit zijn<br />
onder andere de WIA- en WW-uitkeringen.<br />
Deze uitkeringen zullen vanaf 1 april allemaal<br />
langer doorlopen tot aan de feitelijke verjaardag<br />
van een uitkeringsgerechtigde. Er<br />
is dan geen sprake van een inkomensgat.<br />
Ook eventuele bovenwettelijke uitkeringen<br />
die ongewijzigd worden voortgezet en die<br />
zijn gebaseerd op een wettelijke uitkering<br />
zoals bijvoorbeeld de werkloosheidswet,<br />
zullen vanaf 1 april evenredig langer doorlopen<br />
tot aan de feitelijke verjaardag.<br />
ABP-premies per 1 april<br />
Het ABP heeft besloten de herstelopslag<br />
per 1 januari <strong>2012</strong> te verhogen van 1% naar<br />
3%. Deze verhoging wordt vanaf 1 april <strong>2012</strong><br />
zonder terugwerkende kracht ingevoerd.<br />
Dat betekent dat de herstelpremie effectief<br />
3,2% bedraagt en dat de premie voor het<br />
ouderdom- en nabestaandenpensioen per<br />
1 april <strong>2012</strong> 24,1% gaat bedragen.<br />
GUUS LEENEN<br />
guus.leenen@driessen.nl<br />
salarisadviseur outsourcing
‘Een relatie (ook wel verhouding<br />
of betrekking) is een verband<br />
tussen meestal twee (soms<br />
meerdere) personen, concepten,<br />
verschijnselen of dingen.’<br />
Wikipedia<br />
relaties<br />
U heeft het ongetwijfeld al gezien en gelezen: het thema van deze editie van <strong>Driessen</strong><br />
PERSoonlijk is relaties. Maar wat is een relatie eigenlijk? Welke verschillende vormen<br />
zijn er? Typ het woord relatie in op google en dat levert ruim 13.000.000 hits op. Het is<br />
dus overduidelijk dat we er met zijn allen gefascineerd door zijn.<br />
Wikipedia hanteert de volgende definitie:<br />
“Een relatie (ook wel verhouding of betrekking)<br />
is een verband tussen meestal twee<br />
(soms meerdere) personen, concepten,<br />
verschijnselen of dingen.” Verder wordt<br />
er onderscheid gemaakt in relaties tussen<br />
personen, in de godsdienst en in de wetenschap.<br />
Wij beperken ons in dit blad<br />
tot relaties tussen personen. De meeste<br />
mensen denken bij het woord relatie direct<br />
aan een liefdesrelatie, maar dat is slechts<br />
een van de vele relaties die we als mensen<br />
aangaan. Denk aan vriendschappen en<br />
familiebanden maar ook aan zakelijke<br />
relaties zoals die tussen collega’s en met je<br />
werkgever.<br />
Vele invalshoeken Zoals gezegd is het<br />
thema vanuit verschillende invalshoeken te<br />
benaderen. Dat is de rode draad geworden<br />
in deze editie. We bekijken relaties wat<br />
meer vanuit een wetenschappelijk oogpunt<br />
in een interview met hoogleraar<br />
Sociale Psychologie prof. dr. Ilja van Beest.<br />
Ook presenteren we de resultaten van een<br />
onderzoek van TNS Nipo dat zij in onze<br />
opdracht hebben uitgevoerd bij ruim 400<br />
werkenden in de publieke sector. De interessante,<br />
nuttige en soms ook grappige<br />
resultaten leest u op blz. 10 en 11. Daarnaast<br />
zoomen we theoretisch in op arbeidsrelaties.<br />
Wat is eigenlijk een arbeidsrelatie en<br />
welke verschillende vormen zijn er? We<br />
zetten ze voor u op een rijtje zodat u kunt<br />
bekijken wat het beste bij uw organisatie<br />
past. Maar ook de lange afstandsrelatie en<br />
zelfs apenrelaties komen aan bod.<br />
HRM? Leuk al die relaties maar wat maakt<br />
de artikelen voor u als HRM’er nog interessanter?<br />
We zoomen steeds in op de HRMkant<br />
van relaties. U heeft immers bij uitstek<br />
RELATIES - Algemeen<br />
een cruciale rol als het gaat om arbeidsrelaties.<br />
Dagelijks wordt u met verschillende<br />
typen relaties geconfronteerd: met uw<br />
collega’s, tussen collega’s onderling, het<br />
management en de directie. Aan u de mooie,<br />
vaak uitdagende taak om al die verschillende<br />
relaties in goede banen te leiden,<br />
oftewel ze te managen. Hopelijk bieden<br />
de artikelen in dit blad u voldoende handvatten<br />
om juist dat managen nog efficiënter<br />
te doen. Heeft u daar hulp bij nodig?<br />
Wij gaan graag een professionele relatie<br />
met u aan! d<br />
DRS. JOSINE VERSCHUREN-DRIESSEN<br />
josine.verschuren@driessen.nl<br />
hoofdredacteur <strong>Driessen</strong> PERSoonlijk<br />
p7
p8<br />
RELATIES - Marktvisie<br />
Het recept voor de<br />
iDeAle relATie?<br />
Het thema van deze editie van <strong>Driessen</strong> PERSoonlijk is relaties met daarbij de nadruk op<br />
arbeidsrelaties. Ik ben het gesprek aangegaan met hoogleraar Sociale Psychologie prof.<br />
dr. Ilja van Beest om zijn visie op relaties te achterhalen. Bestaat er zoiets als een recept<br />
voor de ideale relatie?<br />
Wat is volgens u het ‘recept’ voor een goede relatie? Prof.<br />
dr. Ilja van Beest: “In een goede relatie krijgen beide partijen de<br />
ruimte om de doelen te realiseren die voor hen belangrijk zijn.<br />
Vertrouwen is hierbij een heel belangrijk uitgangspunt. In een<br />
goede relatie heb je het vertrouwen dat je mag zijn wie je bent en<br />
krijg je het gevoel een goede en gewaardeerde persoon te zijn.<br />
Wanneer je dan een fout maakt realiseren anderen en jijzelf dat<br />
je een fout hebt gemaakt en niet fout bent.”<br />
Geldt dit voor alle relaties of is er een duidelijk onderscheid<br />
tussen bijv. privé- en werkrelaties? “Het zojuist genoemde<br />
uitgangspunt geldt zowel voor privé- als werkrelaties. Natuurlijk<br />
zijn deze relaties wel verschillend, maar je merkt tegen woordig<br />
dat de grenzen vervagen. Er wordt steeds meer thuis gewerkt en<br />
iedereen is praktisch continu bereikbaar. Dit vraagt om nieuwe<br />
regels: hoe ga je hiermee om? Je merkt vaak dat mensen het fijn<br />
vinden om alles op te delen in compartimenten; werk is werk en<br />
thuis is thuis. Maar dat vervaagt dus steeds meer. Wanneer zijn<br />
mensen wel bereikbaar en wanneer niet? Inmiddels zijn er zelfs<br />
al discussies ontstaan bij vakbonden en worden er ideeën geopperd<br />
om dit technisch te regelen. Bijvoorbeeld de server dusdanig<br />
programmeren dat je na 5 uur geen mail meer kunt ontvangen.<br />
Het is belangrijk als bedrijf hierover samen met de medewerkers<br />
goede afspraken te maken.”<br />
Er zijn inmiddels veel verschillende vormen van arbeidsrelaties.<br />
Waar voorheen vrijwel iedereen standaard in<br />
vaste dienst ging, zie je nu veel meer flexibele arbeidsrelaties.<br />
Hoe kijkt u hier tegenaan? Van Beest: “Een belangrijke<br />
reden om een relatie aan te gaan is risico spreiden. In de<br />
privésfeer vertaalt dit zich onder andere in het samen kopen van<br />
‘Omdat mensen<br />
relaties willen,<br />
kunnen ze<br />
meer bereiken.’<br />
prof. dr. Ilja van Beest<br />
een huis en/of het krijgen van kinderen. Alleen kun je niet verkrijgen<br />
wat je wilt en samen wel. Omdat mensen relaties willen,<br />
kunnen ze meer bereiken. Dit onderscheidt ons van dieren en<br />
dwingt tot nadenken, inlevingsvermogen, taal, rekenkracht, enz.<br />
Het aangaan van een arbeidsrelatie is ook een vorm van risicospreiding.<br />
Een persoon die in vaste dienst treedt, kiest ervoor dat de<br />
werkgever veel voor hem/haar regelt. Denk hierbij aan een werkplek,<br />
pensioen, ziekte en arbeidsongeschiktheid. Een gevolg<br />
hiervan is wel dat dit wordt verrekend in het salaris, je verdient<br />
dus minder. Kies je voor het ondernemerschap of word je ZZP’er<br />
dan betekent dit dat je meer risico loopt, maar het kan wel leiden<br />
tot hogere inkomsten.<br />
Er is onderzoek gedaan naar het definiëren van een relatie als een<br />
formule die van toepassing is op de betrokkenheid. De betrokkenheid<br />
is afhankelijk van de investering in de relatie en aantrekkelijkheid<br />
van het alternatief. Ook dit kun je naar de privé- en<br />
werksfeer vertalen. Je betrokkenheid bij een partner/baas wordt<br />
bepaald door de investering en wat die oplevert (wil ik kinderen<br />
opvoeden met deze partner of biedt deze baas mij voldoende<br />
ontwikkelingsmogelijkheden?) en de aantrekkelijkheid van het<br />
alternatief (biedt een andere partner/baas mij meer geluk en<br />
mogelijkheden?). Op basis daarvan kun je een partner kiezen<br />
maar ook een baan (en daarmee baas).”
‘Streef ernaar om<br />
mensen individueel te<br />
stimuleren in lijn met<br />
het algemene belang<br />
en maak de onderlinge<br />
verschillen niet te<br />
groot aangezien dat tot<br />
frictie leidt.’<br />
prof.dr. Ilja van Beest<br />
De recessie is nog lang niet achter de rug. Dit heeft<br />
ongetwijfeld invloed op privérelaties maar vooral ook<br />
op werkrelaties. Hoe kijkt u hier tegenaan? Van Beest:<br />
“Wanneer sprake is van schaarste dan gaan mensen prioriteiten<br />
stellen. Hoe krijgen we het voor elkaar te blijven leven met de<br />
beperkte middelen en wie betaalt de rekeningen? Ik heb uitvoerig<br />
onderzoek gedaan naar het vormen van coalities en dan met name<br />
gericht op het spanningsveld tussen financiële en sociale prikkels.<br />
In een van mijn experimenten waren er drie mensen: persoon A,<br />
B en C. Ze kenden elkaar niet en kregen elkaar ook niet te zien.<br />
Er was € 60 te verdelen en de meeste stemmen golden. Het<br />
resultaat hiervan was dat persoon A € 30 kreeg, persoon B ook<br />
€ 30 en persoon C € 0 (en dus niet de meer voor de hand liggende<br />
20, 20, 20 verdeling). Persoon A en B sloten een kleine coalitie en<br />
geen grote. Dit is rationaal economisch en maximaliseert de uitkomsten<br />
van de leden van de coalitie. Vervolgens moesten de drie<br />
personen bepalen wie € 60 ging betalen. Dit leidde tot het sluiten<br />
van een onnodig grote coalitie met een verdeling van € 20, € 20,<br />
€ 20, meer dus dan strikt economisch geredeneerd noodzakelijk<br />
is. Hieruit kun je concluderen dat mensen elkaar makkelijker winst<br />
ontzeggen dan verlies toekennen. Het is schijnbaar onethischer<br />
om te zeggen: “jij moet dit betalen” dan te zeggen: “jij krijgt dit<br />
niet”. De huidige economische recessie is een situatie waarin moet<br />
worden betaald en dit leidt tot een gevoel van saamhorigheid.”<br />
HRM’ers zijn (mede)verantwoordelijk voor het samenstellen<br />
van het team c.q. het vormen van een coalitie.<br />
Waarmee moeten ze rekening houden om een zo goed<br />
mogelijk team te vormen? Van Beest: ”Bij het samenstellen<br />
van een team is het van belang rekening te houden met het<br />
feit dat je verschillende type personen hebt. Je kunt een onderscheid<br />
maken in individualisten, competitieven en prosocialen.<br />
Ongeveer 30% is individualist. Hij/zij gaat absoluut voor de eigen<br />
opbrengst en wil de top behalen; in sporttermen gaan zij voor het<br />
wereldrecord. Circa 10% is competitief en wil het verschil ten<br />
opzichte van anderen maximaliseren. Het maakt niet uit of ze een<br />
wereldrecord behalen als ze maar veel beter zijn dan de ander.<br />
Ongeveer 50% is prosociaal (de overige 10% is niet te vatten<br />
in deze categorieën). Zij willen de gezamenlijke opbrengst<br />
maximaliseren. Zij streven naar een zo goed mogelijk resultaat<br />
waarvan iedereen profiteert.<br />
Prof. dr. Ilja van Beest is in 1996 afgestudeerd<br />
in de psychologische methodeleer<br />
aan de Universiteit van Amsterdam. Hij<br />
promoveerde in 2001 op het proefschrift<br />
‘Self-interest and fairness in coalition<br />
formation’ aan de Universiteit Leiden. Per<br />
1 september 2009 is hij hoogleraar Sociale<br />
Psychologie aan de Universiteit van Tilburg.<br />
In zijn onderzoek houdt hij zich bezig met<br />
het spanningsveld tussen sociale en financiële<br />
prikkels. Daarnaast bestudeert hij de<br />
wijze waarop mensen omgaan met een<br />
chronische ziekte. In 2010 heeft hij samen<br />
met dr. Simon Rietveld een ig-nobel prijs<br />
gewonnen voor onderzoek naar astma.<br />
Als HRM’er is het de uitdaging om ervoor te zorgen dat je team<br />
in balans is en niet bijvoorbeeld uit alleen maar individualisten en<br />
competitieve mensen bestaat. Streef ernaar om mensen individueel<br />
te stimuleren in lijn met het algemene belang en maak de<br />
onderlinge verschillen niet te groot aangezien dat tot frictie leidt.”<br />
HRM’ers spelen een belangrijke rol in het onderhouden<br />
van goede relaties, zowel met de collega’s als met het<br />
management. Heeft u tips om ervoor te zorgen dat de<br />
verhoudingen goed blijven, zodat het maximale uit de<br />
relatie kan worden gehaald? Van Beest: “Dat is best een<br />
ingewikkelde vraag, aangezien iedere persoon en ieder team<br />
anders is. Waar ik in ieder geval voorzichtig mee zou zijn is transparantie.<br />
Er ontstaat steeds meer de tendens dat alles transparant<br />
moet zijn: iedereen weet precies wie wat verdient. Dit kan<br />
voordelen hebben maar het heeft ook zeker nadelen. Mensen<br />
gaan vergelijken en dit kan tot onvrede leiden die er voorheen<br />
nog niet was. Met vergelijking bedoel ik dat mensen daar wel een<br />
beetje eenkennig in zijn. Als je meer hebt dan een ander wil je<br />
meestal niet je eigen opbrengst verlagen. Als je minder hebt dan<br />
een ander dan wil je dus wel meer. Kortom, door transparantie<br />
en de neiging van mensen om eenzijdig te vergelijken ontstaat er<br />
een spiraal waarin mensen steeds meer willen en dus niet gauw<br />
een spiraal waarin mensen steeds minder willen.Het is cruciaal<br />
om als manager of HRM’er het vertrouwen te creëren dat de<br />
zaken goed zijn geregeld. Mensen vertrouwen er dan op dat ze<br />
fair worden behandeld en beoordeeld.”<br />
Dat het recept voor de ideale relatie niet bestaat, is wel duidelijk<br />
geworden uit ons gesprek. Jammer want het zou makkelijk<br />
zijn: koken kun je immers leren. Dat vertrouwen een cruciaal<br />
onderdeel is van een goed functionerende relatie kwam steeds<br />
duidelijk naar voren. En daarin vertrouw ik prof. dr. Ilja van Beest<br />
graag op zijn woord. d<br />
DRS. JOSINE VERSCHUREN-DRIESSEN<br />
josine.verschuren@driessen.nl<br />
hoofdredacteur <strong>Driessen</strong> PERSoonlijk<br />
RELATIES- Marktvisie<br />
p9
p10<br />
RELATIES- Visie <strong>Driessen</strong><br />
Aan een<br />
goede relatie<br />
blijf je werken<br />
Bij het woord relatie denken de meeste mensen aan een relatie tussen twee geliefden.<br />
Niet verwonderlijk, want dat is voor velen de belangrijkste relatie in hun leven. Toch<br />
besteden veel mensen ook de nodige uren per week aan een andere relatie. De arbeidsrelatie.<br />
Als HRM-dienstverlener hebben wij een natuurlijke interesse in arbeidsrelaties<br />
en alles wat ermee samenhangt. Daarom hebben we samen met TNS Nipo een onderzoek<br />
uitgevoerd onder 400 werkenden in de publieke sector met als thema ‘relaties’. Dat heeft<br />
de nodige opvallende en opmerkelijke conclusies opgeleverd.<br />
Meerderheid tevreden over huidige<br />
arbeidsrelatie Om maar meteen goed te<br />
beginnen, hoe is het eigenlijk gesteld met<br />
de tevredenheid over de arbeidsrelatie?<br />
Hoewel Nederlanders tot één van de meest<br />
kritische en mondige bevolkingsgroepen<br />
van de wereld behoren, zijn we over het<br />
algemeen toch tevreden over onze huidige<br />
arbeidsrelatie met de werkgever. 63% is<br />
tevreden tot zeer tevreden en een aardige<br />
27% is redelijk tevreden. Dan blijft er nog<br />
wel 10% over die vinden dat er duidelijk<br />
iets mis is in de relatie…<br />
Het gaat niet om geld, ontwikkeling<br />
of zekerheid… Maar wat vinden mensen<br />
dan het belangrijkst in een arbeidsre latie?<br />
Het blijkt dat voor een goede arbeidsre la tie<br />
tussen werkgever en medewerker, salaris<br />
en ontwikkelingsmogelijkheden een ondergeschikte<br />
rol spelen. Zelfs baanzekerheid<br />
is maar voor gemiddeld één op de vijf<br />
onder vraagden het belangrijkst in een<br />
goede arbeidsrelatie. Wat scoort er dan wel<br />
hoog? Waardering. Maar liefst 60% geeft<br />
aan dat dit een goede arbeidsrelatie maakt<br />
of breekt. Het spreekwoordelijke klopje op<br />
de schouder is dus letterlijk goud waard.<br />
Geen enkele relatie is perfect Werkenden<br />
in de publieke sector mogen dan<br />
best tevreden zijn over de arbeidsrelatie,<br />
er valt toch altijd wel iets te verbeteren.<br />
Waardering vindt men misschien het belang<br />
rijkst in een arbeidsrelatie, het komt<br />
echter niet op de eerste plaats van belangrijkste<br />
verbeterpunten. Slechts één op de<br />
vier onder vraagden wil meer waardering,<br />
tegenover één op de drie ondervraagden<br />
die, u raadt het wellicht al, meer salaris<br />
willen. De positieve conclusie die we hieruit<br />
kunnen trekken is dat het met de waardering<br />
die werkenden in de publieke sector<br />
ontvangen over het algemeen wel goed zit.<br />
Balans werk/privé Als u aan een gemiddelde<br />
medewerker in de publieke sector<br />
vraagt hoe het gaat, heeft u grote kans dat<br />
het woord ‘druk’ ergens in de eerste twee<br />
zinnen voorkomt. Niet verwonderlijk, want<br />
er wordt ook hard gewerkt. Dat deed ons<br />
wel afvragen of de arbeidsrelatie soms de<br />
relatie ‘thuis’ niet in de weg zit. Gelukkig<br />
niet, want bijna 80% ervaart een goede<br />
balans tussen werk en privé.<br />
Bezuinigingsdruk Toch kunnen bepaalde<br />
zaken die zich voordoen op het werk<br />
ook invloed hebben op de thuissituatie.<br />
We hebben daarbij concreet gekeken naar<br />
de gevolgen van de bezuinigingen, die nu<br />
overal in de publieke sector voelbaar zijn.<br />
Het blijkt dat met name werkenden boven<br />
de 45 jaar de zorgen van de bezuinigingsdruk<br />
mee naar huis nemen, met alle negatieve<br />
gevolgen voor hun relatie van dien. Bijna<br />
de helft van de ondervraagden geeft aan<br />
zich wel zorgen te maken, maar neemt die<br />
zorgen niet mee naar huis. Opvallend is dat<br />
ondanks alle berichtgeving over sombere<br />
vooruitzichten, meer dan 20% zich helemaal<br />
geen zorgen maakt over de bezuinigingen.<br />
Vanuit organisatieperspectief ziet meer dan<br />
de helft van de ondervraagden collega’s als<br />
het belangrijkste kapitaal van de organisatie.<br />
Een kwart ziet ze zelfs als vrienden die<br />
hetzelfde doel nastreven.
Collega’s zijn het belangrijkste werkkapitaal<br />
Bij het aangaan van een arbeidsrelatie<br />
krijgt men er vaak één maar meestal<br />
meerdere collega’s bij. Hoe denken<br />
werkenden in de publieke sector over die<br />
mensen? Vanuit organisatieperspectief<br />
ziet meer dan de helft van de ondervraagden<br />
collega’s als het belangrijkste kapitaal<br />
van de organisatie. Een kwart ziet ze zelfs<br />
als vrienden die hetzelfde doel nastreven.<br />
Toch is niet iedereen zo positief, bijna 20%<br />
ziet collega’s als lotgenoten die er ook maar<br />
wat van proberen te maken of zelfs als<br />
mensen die achterover leunen terwijl er<br />
juist nu meer werk moet worden verzet.<br />
Als we collega’s afzetten tegen andere<br />
belangrijke relaties, zoals die met de<br />
partner of vrienden dan is het niet verwonderlijke<br />
dat bij de meerderheid (82%) de<br />
relatie met vrienden boven die met de<br />
collega’s staat. De partner is in bijna alle<br />
gevallen <strong>nummer</strong> één. Bijna alle gevallen,<br />
want 3% vindt de relatie met de partner<br />
minder belangrijk dan de relatie met vrienden<br />
of collega’s.<br />
Groeien in een relatie Een promotie laat<br />
mensen groeien binnen een bestaande<br />
arbeidsrelatie. Is de leidinggevende daar-<br />
in doorslaggevend of zijn de behaalde<br />
resultaten maatbepalend voor een promotie?<br />
40% denkt dat een goede, vriendschappelijke<br />
relatie met de leidinggevende<br />
doorslaggevend is voor een succesvolle<br />
carrière. De behaalde resultaten spelen een<br />
minder grote rol volgens vier op de tien<br />
van de ondervraagden. In de leeftijdscategorie<br />
tussen de 25 en 34 denkt zelfs meer<br />
dan de helft dat de relatie met de ‘baas’ bepalend<br />
is voor de loopbaanontwikkeling.<br />
Je relatie spannend houden Een relatie<br />
ga je aan vanuit twee kanten. Daarom hebben<br />
we niet alleen aan werkenden gevraagd<br />
hoe zij hun arbeidsrelatie waarderen, maar<br />
ook wat zij er richting hun werkgever aan<br />
doen om de relatie spannend te houden.<br />
Daaruit bleek dat één op de drie ondervraagden<br />
het feit dat ze naar hun werk<br />
komen wel investering genoeg vinden. Eén<br />
op de zes ondervraagden geeft zelfs aan<br />
‘Laat ze eerst maar eens in mij investeren’.<br />
Dit roept vraagtekens op over de balans<br />
tussen geven en nemen in een relatie.<br />
<strong>Driessen</strong> en relaties Bij <strong>Driessen</strong> denken<br />
we dat een goede relatie de basis vormt om<br />
mensen te laten excelleren. Daarom werken<br />
RELATIES- Visie <strong>Driessen</strong><br />
we dagelijks aan een goede relatie met<br />
onze klanten, payroll-medewerkers en<br />
eigen medewerkers. Dat uit zich in allerlei<br />
zaken, zoals bijvoorbeeld ontwikkelingsmogelijkheden<br />
voor payroll-medewerkers<br />
via gratis e-learning opleidingen, medewerkervoordeel<br />
en begeleiding bij ziekte<br />
of verzuim. Wat wij echter het belangrijkste<br />
vinden bij een relatie is persoonlijke aandacht.<br />
Of u nu klant, payroll-medewerker<br />
of directe collega bent, we staan u graag<br />
te woord. Zowel intern als extern hebben<br />
we vaste contactpersonen die de aandacht<br />
kunnen geven die mensen verdienen. Want<br />
zonder aandacht, geen relatie.<br />
Wilt u meer informatie over het onderzoek<br />
dat <strong>Driessen</strong> heeft uitgevoerd over relaties?<br />
Ga dan naar www.driessen.nl/relaties om<br />
het gehele onderzoek te bekijken of uw<br />
eigen onderzoeksboekje aan te vragen. d<br />
BAS VAN LEEUWEN<br />
bas.vanleeuwen@driessen.nl<br />
marketingadviseur<br />
p11
p12<br />
OVERHEID - Outsourcing<br />
Outsourcing:<br />
een relatie op afstand<br />
Het thema van deze editie van <strong>Driessen</strong> PERSoonlijk is relaties in al haar verschijningsvormen.<br />
De lange afstandsrelatie kan daarin niet ontbreken. <strong>Driessen</strong> is goed bekend met<br />
dit type relatie. Immers, vanuit ons kantoor in Helmond bedienen wij onze klanten door<br />
heel Nederland grotendeels op afstand. Maar hoe kijkt een klant tegen een dergelijke<br />
samenwerkingsrelatie aan en welke verwachtingen hangen hiermee samen? In dit<br />
artikel geeft Regio Rivierenland, een gemeentelijke samenwerking die sinds 1 januari<br />
2011 haar salarisadministratie aan <strong>Driessen</strong> heeft geoutsourced, hierop haar visie. Koen<br />
de Rooij, manager outsourcing bij <strong>Driessen</strong> zit aan tafel met Ilona van Wamel-Geene,<br />
secretaris Regio Rivierenland, en Petra de Jong , P&O adviseur Regio Rivierenland.<br />
Allereerst zijn wij benieuwd naar<br />
de samenwerkingsrelatie Regio Rivierenland.<br />
Kunnen jullie vertellen<br />
vanuit welke behoefte deze samenwerkingsrelatie<br />
is ontstaan? Ilona van<br />
Wamel-Geene: “Regio Rivierenland is een<br />
samenwerkingsverband van 10 gemeenten<br />
tussen de grote rivieren in de Betuwe en<br />
de Bommelerwaard en een stukje Land van<br />
Maas en Waal. Als gemeenschappelijke<br />
regeling faciliteren wij de onderlinge samenwerking.<br />
Dat is de externe focus. Daarnaast<br />
kent onze organisatie een interne<br />
samenwerkingsrelatie tussen een drietal<br />
diensten: de Afval Verwijdering Rivierenland,<br />
de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst<br />
en per 1 februari <strong>2012</strong> de dienst<br />
Contractgestuurde Dienstverlening. In deze<br />
diensten is het opdrachtnemerschap belegd.<br />
Deelnemende gemeenten zijn vrij om te<br />
bepalen in welke onderdelen zij willen<br />
participeren. Interessant is dat hier de<br />
verschillende rollen van een gemeente als<br />
baas, eigenaar en klant samenkomen. Dat<br />
geeft nog wel eens uitdagingen aangezien<br />
met de verschillende rollen, verschillende<br />
behoeften samengaan. Als Regio Rivierenland<br />
is het onze taak om hierin te navigeren<br />
en continue de balans te zoeken. Al met al<br />
zijn de belangrijkste behoeften voor de<br />
oprichting van een gemeenschappelijke<br />
regeling het borgen van de continuïteit en<br />
het realiseren van een kostenbesparing door<br />
slimme inkoop en organisatie van diensten.”<br />
Wat zijn volgens jullie de belangrijkste<br />
ingrediënten die de samenwerkingsrelatie<br />
Regio Rivierenland tot<br />
een succes maken? Ilona van Wamel-<br />
Geene: “Voor onszelf is dat vooral onze<br />
onafhankelijke positie. Wij behartigen de<br />
belangen van alle gemeenten, groot en<br />
klein. Doel is om de diverse belangen met<br />
elkaar in evenwicht te brengen en te kijken<br />
naar de best passende oplossing. Een ander<br />
belangrijk ingrediënt is dat wij de krachten<br />
bundelen. Dit is ook doorvertaald in onze<br />
missie met de vijf V’s: Verkennen (wat<br />
komt er op ons af?), Vertalen (wat doen<br />
we ermee?), Verbinden (van partijen),<br />
Versterken (door toevoeging van expertise<br />
en deskundigheid) en Vertegenwoordigen<br />
(de Regio als vertegenwoordiger<br />
van de 10 gemeenten).”<br />
Kijkende naar de samenwerkingsrelatie<br />
die Regio Rivierenland per 1<br />
januari 2011 met <strong>Driessen</strong> is aangegaan<br />
voor de uitvoering van haar salarisadministratie,<br />
wat was de voornaam-<br />
ste reden om de salarisadministratie<br />
op een andere manier te organiseren?<br />
Ilona van Wamel-Geene: ”Wij kwamen uit<br />
een situatie waarin we zelf de salarissen<br />
verwerkten. Echter, als organisatie van 300<br />
medewerkers ben je dan nog steeds relatief<br />
klein en kwetsbaar. Vervolgens zijn we<br />
gaan onderzoeken hoe we dit beter konden<br />
organiseren. In eerste instantie in de vorm<br />
van een proefsamenwerking met een<br />
collega-gemeente. Steeds belangrijker<br />
werd dat wij de salariskosten feilloos in de<br />
grip moeten hebben. De vraag aan ons om<br />
daar duidelijk en transparant in te zijn werd<br />
steeds groter, waardoor wij ook veel meer<br />
behoefte hadden aan expertise op dit vlak.<br />
Vanuit die behoefte hebben we vervolgens<br />
de slag gemaakt om een specialistische<br />
partij in te schakelen. Hierin waren continuïteit,<br />
kwaliteit en prijs van cruciaal belang.”<br />
De opdracht voor outsourcing van de<br />
salarisadministratie moest worden<br />
aanbesteed.Hierbij dienen altijd eisen<br />
en wensen te worden geformuleerd.<br />
Wat waren voor jullie de belangrijkste<br />
criteria bij de keuze voor een samenwerkingspartner?<br />
Petra de Jong:<br />
“Allereerst was de bewezen kwaliteit van<br />
de uitvoering van het salarisverwerkingsproces<br />
inclusief verklaring van de accountant<br />
van belang. Ten tweede hechtten wij<br />
veel waarde aan de koppeling tussen de<br />
personeels- en salarisadministratie en finan<br />
ciële administratie voor het genereren<br />
van heldere overzichten. Tenslotte speelde<br />
vooral ook goede communicatie een belangrijke<br />
rol, zodat wij de regie op het proces<br />
konden houden”.<br />
Uiteindelijk werd de opdracht tot<br />
uitvoering van de salarisadministratie<br />
gegund aan <strong>Driessen</strong>. Objectief
gezien ging Regio Rivierenland daarmee<br />
een lange afstandsrelatie aan.<br />
Hoe stond de afdeling P&O op voorhand<br />
tegenover de gekozen samenwerkingsrelatie?<br />
Petra de Jong: “Heel<br />
positief. Dit kwam al naar voren bij de formulering<br />
van de knock-out eisen. We wisten<br />
precies wat we wilden inhuren en konden<br />
daardoor ook heel goed onze regie rol uitoefenen<br />
richting de inschrijvende partijen.”<br />
Dit klinkt inderdaad positief. Waren<br />
er ook nog aspecten aan de samenwerkingsrelatie<br />
die de afdeling P&O<br />
spannend vond? Petra de Jong: “Jazeker.<br />
<strong>Driessen</strong> moest ervoor zorgen dat de personeels-<br />
en salarisadministratie per 1 januari<br />
2011 op het nieuwe systeem goed zou<br />
verlopen zonder dat onze medewerkers<br />
daar hinder van zouden ondervinden.”<br />
Ilona van Wamel-Geene: “En dat in een<br />
zeer kort tijdsbestek van krap twee maanden<br />
door verschillende oorzaken in het<br />
voortraject.”<br />
Petra de Jong: “En daarbij ook nog eens<br />
opgeteld de strenge criteria die we aan<br />
onszelf en aan <strong>Driessen</strong> hadden opgelegd”.<br />
Ilona van Wamel-Geene: “En er bleek toch<br />
wel wat scepsis te zijn vanuit onze organisatie<br />
of we dit allemaal zouden gaan halen<br />
met elkaar. Zo benadrukte de OR dat wij<br />
ons nogal wat op de hals hadden gehaald,<br />
zeker omdat er ook nog een nieuw systeem<br />
moest worden geïmplementeerd.“<br />
Petra de Jong: “De OR moest ons echt op<br />
de kleur van onze P&O-ogen vertrouwen.<br />
Door vervolgens op een positieve manier<br />
veelvuldig te communiceren over de voortgang<br />
van het traject kwam het vertrouwen<br />
binnen de organisatie.”<br />
Ilona van Wamel-Geene: “En wat daarnaast<br />
ook erg hielp was het geruststellende gesprek<br />
met de directeur van <strong>Driessen</strong> waarin werd<br />
beloofd dat <strong>Driessen</strong> een tijdige en correcte<br />
salarisbetaling garandeerde. Daar<br />
kwam het relatie-element om de hoek kijken<br />
en het hebben van vertrouwen in elkaar.”<br />
Bovenstaande geeft al aardig weer<br />
met welk gevoel jullie op het implementatietraject<br />
terugkijken. Zijn er<br />
nog andere zaken die dit gevoel verder<br />
beschrijven? Petra de Jong: “Wat<br />
me verder vooral ook is bijgebleven is dat<br />
Van links naar rechts: Ilona van Wamel-Geene,<br />
Koen de Rooij, Petra de Jong<br />
we als partners in de samenwerkingsrelatie<br />
ook kritisch naar elkaar bleven, maar tegelijkertijd<br />
ook de successen vierden. Doordat<br />
je elkaar scherp houdt, <strong>Driessen</strong> goed bereikbaar<br />
was en wij wisten wat we wilden,<br />
hebben we dit traject goed kunnen afronden.”<br />
Ilona van Wamel-Geene: “Al zou ik dit<br />
traject niet nog een keer in zo’n korte tijd<br />
willen doen! Het is vooral ook de wijze<br />
waarop we van beide kanten zijn omgegaan<br />
met de uitdagingen, dat het traject een<br />
succes is geworden.”<br />
Jullie hebben eind 2011 besloten om<br />
de samenwerking met <strong>Driessen</strong> met<br />
een jaar te verlengen. Kennelijk kan<br />
een relatie op afstand wel degelijk<br />
werken. Wat zijn volgens jullie de<br />
belangrijkste voorwaarden om een<br />
relatie op afstand te laten slagen?<br />
Petra de Jong: “Allereerst dat je een systeem<br />
hebt waar je gemakkelijk op afstand informatie<br />
uit kunt halen en kan inzien wat de<br />
andere partij daarin muteert. Ten tweede<br />
is vooral ook de toegankelijkheid van belang<br />
en dat eenvoudig contact kan worden opgenomen<br />
met een deskundige. Ten derde<br />
denk ik dat vooral ook vertrouwen van<br />
belang is. Als jullie deskundigheid laten<br />
zien, hebben wij er vertrouwen in.”<br />
Ilona van Wamel-Geene: “En het gevoel<br />
van vertrouwen is iets wat continu moet<br />
zijn, aangezien je met het verwerken van<br />
salarissen je jezelf weinig fouten kunt permitteren.<br />
Immers, je reputatie als werkgever<br />
staat dan op het spel. Daarbij is <strong>Driessen</strong><br />
in het bezit van de benodigde certificeringen,<br />
waarvoor geldt dat bij ons zelfs op<br />
bestuurlijk niveau daar heel veel waarde<br />
aan wordt gehecht.”<br />
Ook voor medewerkers heeft de<br />
keuze voor het uitbesteden van de<br />
salarisadministratie belangrijke gevolgen.<br />
Hoe zijn de reacties van medewerkers<br />
na een jaar bediening op<br />
afstand door <strong>Driessen</strong>? Petra de Jong:<br />
“Wat vooral erg goed bij onze medewerkers<br />
is gevallen is de duidelijke salarisstrook.<br />
De toelichting van <strong>Driessen</strong> bij de salarisstrook<br />
was een succes.We hebben nog wel<br />
spreekuren gehouden, maar daar kwamen<br />
maar weinig mensen op af. Dus dan is het<br />
ook goed. En mochten er zich toch ‘klachtjes’<br />
voordoen, dan kan de medewerker<br />
eenvoudig contact opnemen met <strong>Driessen</strong>.”<br />
Hebben jullie nog tips en adviezen<br />
voor organisaties die uitbesteding van<br />
hun salarisadministratie aan een<br />
derde partij overwegen? Petra de Jong:<br />
“Zorg vooral dat je de verschillende samenwerkingsvormen<br />
goed verkent en dat als je<br />
hier uit bent, veel tijd besteedt aan het<br />
maken van een programma van eisen en<br />
wensen.”<br />
Ilona van Wamel-Geene: “Vooral dus<br />
jezelf als opdrachtgever profileren door<br />
heel duidelijk te formuleren wat je wilt.<br />
Ten slotte is het vanuit de relationele sfeer<br />
ook heel belangrijk dat er een klik is tussen<br />
de personen die met elkaar samenwerken.<br />
Als er geen klik is, kunnen woorden en<br />
beloftes nog zo mooi zijn, maar landen ze<br />
simpelweg niet.” d<br />
KOEN DE ROOIJ, MSc.<br />
koen.derooij@driessen.nl<br />
manager outsourcing
p14<br />
ALGEMEEN - Relaties op de werkvloer<br />
relaties<br />
op de<br />
werkvloer...<br />
Als rechtgeaard HR- en Salarisspecialist denken we bij ‘relaties op de werkvloer’ natuurlijk<br />
direct aan arbeidsrelaties en dan met name aan de verhouding werkgever-medewerker.<br />
Maar wat is nu eigenlijk een arbeidsrelatie? En welke vormen kunnen we onderscheiden?<br />
In dit artikel geven we een beknopte weergave van verschillende varianten.<br />
Wat is een arbeidsrelatie? Een eenduidige<br />
betekenis vinden van het woord<br />
arbeidsrelatie blijkt allerminst eenvoudig.<br />
In een aantal woordenboeken komt het<br />
woord simpelweg niet voor en veel organisaties<br />
gebruiken de term zonder een definitie<br />
te geven. Het vergt echter geen semantische<br />
studie om te zien dat we met de<br />
termen ‘arbeid’ en ‘relatie’ te maken hebben.<br />
Met andere woorden: het gaat over het<br />
verrichten van werk en de betrekking tussen<br />
ten minste twee partijen daaromtrent.<br />
In de dagelijkse praktijk gaat het bij arbeidsrelaties<br />
met name over ófwel de<br />
formeel-juridische betrekking tussen partijen<br />
(zoals een dienstbetrekking) ófwel de<br />
interpersoonlijke betrekking (denk aan de<br />
verhouding leidinggevende-medewerker).<br />
Als specialist in het regelwerk focussen<br />
we ons in dit artikel op eerstgenoemde<br />
betrekking (de tweede komt volop in andere<br />
artikelen aan bod).<br />
Welke arbeidsrelaties zijn er? Het<br />
Burgerlijk Wetboek (BW) onderscheidt<br />
drie soorten overeenkomsten ten aanzien<br />
van arbeid tegen beloning, te weten:<br />
• Aanneming van werk<br />
• Overeenkomst tot opdracht<br />
• Arbeidsovereenkomst<br />
Er zijn echter ook nog andere soorten<br />
overeenkomsten die al dan niet een ver-<br />
bijzondering zijn van de reguliere arbeidsovereenkomst.<br />
Naast bovengenoemde<br />
arbeidsrelaties onderscheiden we in de<br />
praktijk veelal de:<br />
• Flexibele arbeidsovereenkomst<br />
• Uitzend/payrollovereenkomst<br />
• Vrijwilligersovereenkomst<br />
• Stageovereenkomst<br />
Hierna zullen we elke vorm kort toelichten.<br />
Aanneming van werk<br />
Op het moment dat twee partijen overeenkomen<br />
dat tegen een bepaalde prijs iets van<br />
stoffelijke aard wordt bewerkt of vervaardigd<br />
is sprake van aannemen van werk.<br />
Denk aan het maken van een balie of het<br />
verbouwen van een kantoor. De opdrachtnemer<br />
bepaalt zelf hoe hij het afgesproken<br />
resultaat behaalt en draagt de risico’s.<br />
Overeenkomst tot opdracht<br />
Vergelijkbaar met het aannemen van werk<br />
kan er ook sprake zijn van een dienst die<br />
geleverd wordt door een opdrachtnemer<br />
waarbij géén sprake is van het vervaardigen<br />
of bewerken van iets stoffelijks. De overeenkomst<br />
tot opdracht is eigenlijk een soort<br />
restcategorie voor arbeid tegen beloning<br />
waarbij geen sprake is van een dienstbetrekking,<br />
arbeid van stoffelijke aard, bewaren<br />
van zaken, uitgeven van werken of het<br />
vervoeren van personen of zaken. Binnen<br />
deze categorie vallen veel ZZP-ers die in<br />
de publieke sector werkzaam zijn. Met<br />
name het toetsen of er geen sprake is van<br />
een (fictieve) dienstbetrekking is daarbij<br />
van groot belang.<br />
Arbeidsovereenkomst<br />
Artikel 7:610 lid 1 BW omschrijft de arbeidsovereenkomst<br />
als een overeenkomst<br />
waarbij de medewerker in dienst van de<br />
werkgever tegen loon, gedurende zekere<br />
tijd, arbeid verricht. Of er sprake is van een<br />
arbeidsovereenkomst (dienstbetrekking)<br />
hangt dus af van het feit:<br />
• of er sprake is van een gezagsverhouding<br />
(de medewerker dient aanwijzingen<br />
van de werkgever op te volgen)<br />
• of er sprake is van loon (er staat een<br />
tegenprestatie tegenover de geleverde<br />
arbeid)<br />
• of er sprake is van arbeid (de medewerker<br />
is persoonlijk beschikbaar voor<br />
de werkgever)<br />
• of arbeid gedurende zekere tijd geleverd<br />
wordt (vastgelegd voor welke periode<br />
arbeid wordt verricht)<br />
Aan bovenstaande feiten zal worden<br />
getoetst wanneer er twijfel is of er al dan<br />
niet sprake is van een dienstbetrekking, ook<br />
al ligt er geen arbeidsovereenkomst vast<br />
tussen de opdrachtnemer (medewer ker)<br />
en opdrachtgever (werkgever). Op het<br />
moment dat er sprake blijkt van een dienst-
etrekking is de opdrachtgever feitelijk<br />
werkgever met de bijbehorende verplichtingen.<br />
In dat geval kunnen naheffing en<br />
een boete volgen.<br />
Flexibele arbeidsovereenkomst<br />
Juridisch gezien is een flexibele arbeidsovereenkomst<br />
een vorm van een reguliere<br />
arbeidsovereenkomst. Er wordt echter vaak<br />
van een flexibele arbeidsovereenkomst<br />
gesproken wanneer het aantal te werken<br />
uren niet vastligt. Denk aan een oproepovereenkomst<br />
of een min-maxcontract.<br />
uitzend-/payrollovereenkomst<br />
Bij een uitzend-/payrollovereenkomst is<br />
er sprake van drie partijen:<br />
• medewerker<br />
• inlener/opdrachtgever<br />
• uitzend-/payrollorganisatie<br />
De medewerker is in dienst van de uitzend-/<br />
payrollorganisatie; zij zijn een uitzendovereenkomst<br />
(= een bijzondere vorm van een<br />
arbeidsovereenkomst) aangegaan waarbij<br />
de uitzend-/payrollorganisatie de formeeljuridisch<br />
werkgever is en de bijbehorende<br />
risico’s draagt. De medewerker wordt<br />
uitgeleend aan de opdrachtgever die op<br />
haar beurt zorg draagt voor de dagelijkse<br />
leiding en toezicht.<br />
Het grote verschil tussen uitzenden en<br />
payrollen is dat de opdrachtgever bij payrol-<br />
Arbeidsovereenkomst<br />
Payrollmedewerker<br />
<strong>Driessen</strong><br />
HRM_Payroll<br />
Dagelijkse samenwerking<br />
Overeenkomst<br />
Opdrachtgever<br />
ling zelf de werving en selectie van de<br />
medewerker uitvoert. Bij payrolling staat<br />
daarnaast werkgeverschap centraal en wordt<br />
vaak dichter aangesloten bij de arbeidsvoorwaarden<br />
van de opdrachtgever zelf.<br />
Vrijwilligersovereenkomst<br />
Een vrijwilliger is een medewerker die,<br />
zonder dat hij daarvoor een marktconforme<br />
vergoeding ontvangt, werkzaamheden<br />
uitvoert. Bij een overeenkomst met<br />
een vrijwilliger is aldus geen sprake van een<br />
dienstbetrekking omdat het looncomponent<br />
per definitie ontbreekt. Over en weer is de<br />
inzet van vrijwilligers echter niet vrijblijvend.<br />
Het is dan ook verstandig afspraken vast<br />
te leggen over functie, werkzaamheden,<br />
werktijden en eventuele onkostenvergoeding<br />
(binnen fiscale kaders).<br />
Stageovereenkomst<br />
Bij een stageovereenkomst is het de bedoeling<br />
van de stagiair, stagebedrijf en<br />
onderwijsinstelling om de stagiair de<br />
verworven kennis aan de praktijk te laten<br />
ALGEMEEN - Relaties op de werkvloer<br />
Er zijn vele varianten<br />
arbeidsrelaties mogelijk,<br />
van relaties zonder al te<br />
nauwe verbintenissen<br />
over en weer tot de traditionele<br />
dienstbetrekking<br />
met stevig verankerde<br />
rechten en plichten.<br />
toetsen. Er is daarbij in principe geen<br />
sprake van een dienstbetrekking omdat de<br />
te verrichten arbeid niet gericht is op economisch<br />
voordeel voor de organisatie.<br />
Conclusie Er zijn vele varianten arbeidsrelaties<br />
mogelijk, van relaties zonder al te<br />
nauwe verbintenissen over en weer tot de<br />
traditionele dienstbetrekking met stevig<br />
verankerde rechten en plichten. Gezien de<br />
steeds turbulentere omgeving waarin organisaties<br />
in de publieke sector opereren is er<br />
al jaren een duidelijke verschuiving merkbaar<br />
naar flexibeler relaties zoals inzet van<br />
uitzend-/payrollkrachten en ZZP-ers<br />
(overeenkomst tot opdracht).<br />
Wat betreft deze laatste groep is het van<br />
belang telkens goed te beoordelen of er<br />
feitelijk geen sprake is van een dienstbetrekking<br />
gezien de verplichtingen die de<br />
opdrachtgever daarmee onbedoeld heeft<br />
richting de ZZP-er en de fiscus. Mocht u<br />
deze beoordeling en de risico’s daaromtrent<br />
liever uit handen geven dan bespreken wij<br />
graag met u de mogelijkheden rondom<br />
ZZP-contractmanagement. d<br />
DRS. AD VAN ZUTPHEN<br />
ad.vanzutphen@driessen.nl<br />
manager payroll<br />
p15
p16<br />
DRIESSEN - Column<br />
Hujambo rafiki (hallo vriend)<br />
Ik heb ze verteld dat ze te weinig aandacht<br />
gaven aan iedereen, het kan echt geen kwaad<br />
om af en toe een half uurtje te vlooien.<br />
DRIESJE<br />
Relaties Tijd, het is allemaal een kwestie van tijd<br />
en investeren, probeer ik die dominante kerels<br />
tussen de oren te krijgen. Als je iets wilt opbouwen<br />
moet je tijd nemen om lekker te vlooien 1 . Ze voelen<br />
zich al heel wat als ze een paar vruchten over laten<br />
voor de anderen of zich eens bereidwillig omdraai -<br />
en om diegene die hun rug al uren krabt ook eens<br />
over de bol te aaien. Maar het gaat om meer: aandacht!<br />
Pas nog hadden we een machtswisseling. Ik<br />
zag het al weken aankomen, ik heb ook nog gewaarschuwd,<br />
maar ja het paste niet in het straatje van<br />
de grote mannen en dan willen ze niet luisteren. Ik<br />
heb ze verteld dat ze te weinig aandacht gaven aan<br />
iedereen, het kan echt geen kwaad om af en toe een<br />
half uurtje te vlooien. Maar niet luisteren en dan<br />
komt de dag dat niemand meer dat dominante gedoe<br />
accepteert. En wie heeft de positie overgenomen?<br />
Juist onze jonge oppervlooier. Eerlijk is eerlijk, ik<br />
heb hem een beetje geholpen anders had hij daar nu<br />
niet gezeten, maar dat zal zich ook wel terug betalen.<br />
Hij heeft tenminste aandacht voor iedereen. In elke<br />
groep gaat hij langs, deelt eten, vlooit regelmatig,<br />
neemt het op voor vrouwen en ondergeschikten.<br />
Kijk Muzungu als je iets wilt bereiken moet<br />
je relaties opbouwen, je moet investeren. Jullie<br />
kwetteren en linken en zijn trots op het aantal volgers<br />
en linkjes dat je hebt, maar hoeveel echte relaties ga<br />
je aan? Met hoeveel andere Muzungu’s neem je de<br />
tijd om te vlooien en te delen? Hoe vaak kunnen die<br />
andere witte apen erop vertrouwen dat je klaar voor<br />
ze staat?<br />
De enige die hier in Kibale kwetteren zijn de vogels,<br />
ik hoor ze wel, maar dat betekent niet dat ik een<br />
relatie met ze heb. Nou ja, als ik ze te pakken krijg<br />
wil ik ze wel opeten, voor mij een welkome relatie<br />
met die herrieschoppers.<br />
Bedenk: het is altijd voor wat hoort wat. We<br />
hebben er hier ook rondlopen die onmiddellijk komen<br />
aanslingeren als ze opwinding horen in de hoop dat<br />
er iets te eten valt. Ze steken altijd bedelend hun<br />
handen uit, maar als ze zelf iets vinden zitten ze<br />
stilletjes zich vol te schransen zonder te delen. Ze<br />
gaan voortdurend voor je voeten liggen om gevlooid<br />
te worden, maar als jij gevlooid wilt worden hebben<br />
ze opeens haast en zijn ze weg. Of als er herrie in<br />
de tent is, komen ze gillend aan je kop zeuren om<br />
steun. Maar als jij effe een steuntje in de rug nodig<br />
hebt zijn ze nergens te bekennen. Klaplopers zijn<br />
het en dan maar klagen dat ze alleen staan.<br />
Als ik erover nadenk zou relaties een werkwoord<br />
moeten zijn, ik sloof me er de hele dag voor uit. Ik<br />
word er al moe van als ik erover praat, het wordt tijd<br />
dat ik iemand opzoek die mijn rug kan krabben, ik<br />
ben toe aan een goede vlooibeurt. d<br />
Hakuna Matata<br />
Driesje<br />
1 Oh, ja Muzungu wij vlooien niet omdat we vlooien en luizen<br />
hebben, dat is iets wat jullie hebben bedacht omdat jullie<br />
niet goed keken naar wat we doen. We hebben niets in onze<br />
vacht dat is iets voor de honden die jullie houden. Vlooien<br />
is verzorging, is aandacht en vooral een lekker gevoel.<br />
De <strong>Driessen</strong> Foundation is donateur van de Jane<br />
Goodall Foundation. Wij hebben een aap geadopteerd<br />
en iedere editie van het magazine geeft<br />
deze chimpansee, die we Driesje hebben gedoopt,<br />
haar visie op de verschillende thema’s.<br />
Meer over dit goede doel en de andere initiatieven<br />
van de <strong>Driessen</strong> Foundation leest u op<br />
www.driessen.nl/mvo.
Goed<br />
bekend<br />
met<br />
Patrick van Veen<br />
Naam:<br />
Patrick van Veen<br />
leeftijd:<br />
41 jaar<br />
Beroep:<br />
bioloog en<br />
ondernemer<br />
Hobby’s:<br />
schrijven, metselen<br />
en muziek<br />
‘Ik denk dat het prima werkt als een dominante man<br />
of vrouw bepaalt waar we met zijn allen naartoe gaan.<br />
Uiteraard wel met aandacht en respect voor de groep.‘<br />
Bioloog Patrick van Veen is oprichter en eigenaar van Apemanagement ® (www.apemanage<br />
ment.nl). Daarnaast is hij bestuurslid van het Jane Goodall Instituut. Onder het<br />
pseudoniem Driesje voorziet hij iedere editie van <strong>Driessen</strong> PERSoonlijk van een column.<br />
Waar kennen we u van?<br />
De meeste mensen kennen mij van het boek “Help<br />
mijn baas is een aap”. Ook door al mijn lezingen, workshops<br />
en trainingen word ik steeds meer herkend.<br />
P&O: personeel of organisatie?<br />
Moeilijk, maar mijn gevoel zegt toch personeel. Ik<br />
heb jaren bij een verzekeraar gewerkt en ook daar<br />
is me duidelijk geworden dat ik weinig met procedures<br />
heb maar des te meer met mensen.<br />
Theorie of praktijk?<br />
Praktijk. Ik ben een doener. De theorie boeit me<br />
maar uiteindelijk wil ik zien hoe dingen lopen. Door<br />
de jaren heen komt steeds de vraag: ‘promoveren:<br />
ja of nee?’ naar voren maar mijn praktische aard<br />
heeft tot nu toe altijd geleid tot een nee.<br />
einzelgänger of teamspeler?<br />
Een mix. Ik vergelijk mezelf een beetje met een<br />
Orang-Oetan. Ik ben solitair van aard en trek me graag<br />
terug om bijvoorbeeld te schrijven. Maar daarna zoek<br />
ik bewust de mensen op. Ik heb die mix nodig.<br />
Vaste beloning of prestatiebeloning?<br />
Prestatiebeloning. Ik vind dat je moet worden beloond/betaald<br />
voor het werk dat je aflevert.<br />
resultaat telt of het gaat om de weg ernaar toe?<br />
Voor mij telt het resultaat. De weg is belangrijk maar<br />
uiteindelijk draait het erom dat het resultaat wordt<br />
behaald. Het maakt niet uit als de weg anders loopt<br />
dan gepland.<br />
Top down of bottom up?<br />
Top down. Ik denk dat het prima werkt als een<br />
dominante man of vrouw bepaalt waar we met zijn<br />
allen naartoe gaan. Uiteraard wel met aandacht en<br />
respect voor de groep. Bij chimpansees werkt dit<br />
prima dus waarom zou het bij ons niet werken?<br />
DRIESSEN - Goed bekend met<br />
Personeel: lust of last?<br />
Beide. Een lust omdat ik het prettig vind om met<br />
mensen te werken, maar de verantwoordelijkheid<br />
die je voor die mensen hebt, is soms een last.<br />
uitbesteden of zelf doen?<br />
Absoluut zelf doen.<br />
Grootste succes?<br />
Mijn boek ‘Help mijn baas is een aap’ werd in eerste<br />
instantie afgewezen door mijn uitgever. Omdat ik er<br />
vertrouwen in had heb ik het in eigen beheer uitgebracht.<br />
Met succes. Na twee drukken heb ik nog maals<br />
de uitgever benaderd en hebben ze het alsnog uitgebracht.<br />
Het geeft me een kick als ik tegen de<br />
stroming in ben gegaan en dat iets dan toch lukt.<br />
Grootste misser?<br />
Heb ik niet echt. Dit wil niet zeggen dat alles wat ik<br />
onderneem slaagt. Soms lukken dingen niet maar<br />
ik ervaar dat dan niet als een misser.<br />
Waar wordt u heel blij van?<br />
’s Avonds thuiskomen bij mijn vrouw, honden en kat<br />
en dan lekker de tuin in, genieten van alles om me<br />
heen. Ik word er ook blij van als nieuwe lezingen<br />
werken en goed lopen.<br />
Waar wordt u heel kribbig van?<br />
Als leveranciers hun afspraken niet nakomen en je<br />
als klant tegen een muur aanloopt. Ik vind sowieso<br />
de dienstverlening in Nederland vaak onder de maat.<br />
Waar bent u over 5 jaar?<br />
Vijf jaar geleden had ik het precies kunnen zeggen.<br />
Nu vind ik het lastiger. Wel heb ik volop plannen.<br />
Ik wil met ons bedrijf Duitsland verder veroveren<br />
en ook Engeland. Misschien ga ik me toch meer<br />
toeleggen op onderzoek?<br />
Spreuk van de dag?<br />
We moeten elkaar weer wat meer gaan vlooien. d<br />
p17
ONDERWIJS - Professionalisering VO-sector<br />
Professionalisering van de VO-sector:<br />
Werk AAN De<br />
WiNkel VOOr HrM<br />
Bestuursakkoord VO-sector In dit<br />
bestuursakkoord staan vijf ambities centraal,<br />
verder uitgewerkt in de volgende indicatoren:<br />
1. Leerlingen halen goede prestaties op<br />
de kernvakken. Daarnaast worden ze<br />
breed gevormd.<br />
2. Scholen werken opbrengstgericht.<br />
Zij werken dus systematisch aan het<br />
realiseren van maximale prestaties<br />
door de leerlingen.<br />
3. Leraren signaleren verschillen tussen<br />
leerlingen en gaan adequaat daarmee om.<br />
4. De scholen kenmerken zich door een<br />
ambitieuze leercultuur waarin<br />
uitblinken wordt gestimuleerd en<br />
aandacht is voor hoogbegaafdheid.<br />
5. Een lerende cultuur heeft niet alleen<br />
betrekking op leerlingen maar ook op<br />
leraren en schoolleiders. Goed HRM-<br />
Een lerende cultuur heeft<br />
niet alleen betrekking op<br />
leerlingen maar ook op<br />
leraren en schoolleiders.<br />
Goed HRM-beleid is<br />
daarvoor een voorwaarde.<br />
Op 14 december 2011 hebben de VO-raad en het ministerie van OCW een akkoord<br />
bereikt over de professionalisering van de VO-sector. Aanleiding hiervoor was het<br />
huidige kabinetsbeleid dat uitgaat van het maken van afspraken met onder andere de<br />
onderwijssector over ambities en prestaties in ruil voor investeringen.<br />
beleid is daarvoor een voorwaarde.<br />
U kunt zich voorstellen dat wij als HRdienstverlener<br />
de laatste zin van harte<br />
kunnen onderschrijven! Overigens zijn wij<br />
van mening dat de laatst geformuleerde<br />
ambitie een noodzakelijke voorwaarde is<br />
wanneer het gaat om de overige vier ambities<br />
te realiseren. Immers, een succesvolle<br />
organisatie staat of valt met een professioneel<br />
HR-beleid.
Financiële middelen Om de genoemde<br />
vijf ambities te realiseren stelt het ministerie<br />
van OCW voor de periode <strong>2012</strong>-2015<br />
extra middelen ter beschikking, in totaal<br />
505 miljoen euro. Daaraan is wel een aantal<br />
voorwaarden verbonden als het inzichtelijk<br />
maken van de beginsituatie, de ambities<br />
en de (tussen)resultaten. Daarnaast wordt<br />
maximaal 49 miljoen euro in genoemde<br />
periode ter beschikking gesteld voor prestatiebeloning.<br />
De VO-raad stimuleert scholen<br />
om deel te nemen aan experimenten op dit<br />
gebied waarbij concrete prestatie-indicatoren<br />
dienen te worden benoemd.<br />
Indicatoren voor een lerende cultuur<br />
Het bestuursakkoord geeft ook aan wat de<br />
indicatoren zijn voor een lerende cultuur.<br />
In 2015 moet, via omschreven tussentijdse<br />
indicatoren, het volgende zijn bereikt:<br />
• 100% van de scholen beschikt over<br />
bekwaamheidsdossiers voor alle leraren.<br />
• 100% van de leraren heeft minimaal<br />
eenmaal per jaar een formeel gesprek<br />
met de werkgever.<br />
• 80% van de beginnende leraren is<br />
tevreden over de begeleiding.<br />
• 50% van de leraren is geregistreerd en<br />
leraren onderhouden hun bekwaamheden<br />
systematisch.<br />
• 90% van de schoolleiders voldoet aan<br />
de geldende bekwaamheidseisen en<br />
alle beginnende schoolleiders volgen<br />
de basisopleiding voor schoolleider.<br />
Het is dus duidelijk dat het bestuursakkoord<br />
uitgaat van een aantal kwantitatieve indicatoren.<br />
Dat maakt dat ze ook goed meetbaar<br />
zijn. Ons inziens hangt het bereiken<br />
van deze indicatoren samen met twee<br />
kwalitatieve aspecten: de inrichting van de<br />
HRM-functie en een integraal HRM-beleid.<br />
Met andere woorden: scholen staan voor<br />
de uitdaging om HRM verder te professionaliseren.<br />
Professionalisering van HRM Professionalisering<br />
van HRM klinkt wellicht wat<br />
negatief: is het nu dan zo slecht gesteld<br />
met de kwaliteit van HRM in de VO-sector?<br />
Nee, dat kunnen we zeker niet over de<br />
volle breedte van het VO zeggen. Wel<br />
sluiten we op basis van onze ervaringen<br />
graag aan bij hetgeen het bestuursakkoord<br />
in algemene zin stelt: “Scholen werken dag<br />
in dag uit hard aan de geschetste ambities,<br />
maar er is ook nog het nodige te winnen”.<br />
In de professionalisering van HRM gaat het<br />
in de kern om twee zaken:<br />
1. De inrichting van de HR-functie<br />
HR is een veelomvattend vakgebied: het<br />
varieert van het voeren van de personeelsen<br />
salarisadministratie tot het formuleren<br />
en uitvoeren van strategisch personeelsbeleid.<br />
Het is goed om eens stil te staan waar<br />
in uw organisatie de diverse HR-onder delen<br />
zijn belegd en welke afstemming tussen<br />
de diverse functionarissen aanwezig is. In<br />
wat kleinere organisaties, die geen aparte<br />
HRM’er hebben, zien we vaak dat de verschillende<br />
onderdelen bij verschillende<br />
functionarissen zijn belegd. Dit vraagt om<br />
een goede bewaking van de uniformiteit<br />
en afstemming over wie wát doet. En wellicht<br />
is het nu ook het moment om eens na<br />
te gaan of het geen tijd is om een HRM’er<br />
in dienst te nemen zodat de continuïteit en<br />
professionaliteit van HR geborgd is. Daarbij<br />
is het essentieel om goed zicht te hebben<br />
op wat je van HRM verlangt, met andere<br />
woorden: welke rol heeft HRM? En wat<br />
ligt in de lijn? Ook voor grotere organisaties<br />
met een eigen HRM-afdeling kan het goed<br />
zijn om te bekijken of HR effectiever kan<br />
worden ingericht, wellicht ook met een<br />
expert van buiten de organisatie.<br />
1. Een integraal HRM-beleid<br />
In 2000 zijn tussen de toenmalige minister<br />
van OCW en de werkgeversorganisaties in<br />
het onderwijs afspraken gemaakt over de<br />
invoering van Integraal Personeelsbeleid<br />
(IPB) in het onderwijs. IPB staat in het<br />
Handboek IPB VO, deel 1 voor “het afstemmen<br />
van de inzet, kennis en bekwaam heden<br />
van de medewerkers en de inhoudelijke<br />
en organisatorische doelen van de school”.<br />
IPB is niet statisch: andere doelen kunnen<br />
leiden tot een ander IPB. Wellicht dat dit<br />
het juiste moment is om uw IPB vorm te<br />
geven c.q. te bekijken of uw IPB aanpassing<br />
behoeft. Zet u de juiste personeelsinstrumenten<br />
in om de organisatiedoelen te<br />
bereiken, zijn de instrumenten samenhangend<br />
met elkaar en leveren alle betrokkenen<br />
(bestuur, schoolmanagement en mede-<br />
ONDERWIJS - Professionalisering VO-sector<br />
werkers) een voldoende bijdrage aan het<br />
realiseren van het IPB?<br />
Aan de slag!<br />
In dit artikel geven we ook graag een<br />
voorzet voor de inzet van personeelsinstrumenten<br />
die kunnen bijdragen aan het<br />
bereiken van de “HRM-doelstellingen”.<br />
Allereerst denken we aan het vormgeven<br />
van een professionele gesprekscyclus waarin<br />
concrete afspraken worden gemaakt met<br />
individuele medewerkers over te behalen<br />
resultaten en vaktechnische en persoonlijke<br />
ontwikkeling. Daarbij kan speciale<br />
aandacht worden gegeven aan het klaarstomen<br />
van teamleiders en/of managers<br />
voor het uitdragen en vormgeven van het<br />
HRM-beleid. Coaching, intervisie en opleiding<br />
kunnen hierin ondersteunend zijn.<br />
Verder kan het geen kwaad om (administratieve)<br />
HR-processen onder de loep te<br />
nemen om een efficiëntieslag te bewerkstelligen.<br />
E-HRM kan hierin een belangrijke<br />
rol vervullen. Wat ons inziens ook om<br />
aandacht vraagt, is een strategische personeelsplanning<br />
(en strategisch opleidingsbeleid)<br />
om op veranderingen als teruggang<br />
in leerlingenaantallen en behoefte aan<br />
andere vakken in te kunnen spelen. Tot slot<br />
adviseren wij om met recent gestarte leraren<br />
na een jaar te evalueren hoe zij hun<br />
begeleiding hebben ervaren en de bevindingen<br />
daarvan te gebruiken voor een<br />
aanscherping van het beleid inzake introductie<br />
en begeleiding. d<br />
MEER INfORMATIE?<br />
Als HR-dienstverlener ondersteunen<br />
we u graag bij de professionalisering<br />
van HRM. Voor nadere informatie<br />
kunt u contact opnemen met mr.<br />
Tessa Cornelissen, assistent-manager<br />
Consultancy.<br />
tel: 0492 - 50 66 66<br />
JULES MAUSSEN<br />
jules.maussen@driessen.nl<br />
senior HRM-consultant<br />
p19
p20<br />
ZORG - De veranderende rol van de bedrijfsarts<br />
De<br />
veranderende rol<br />
van de bedrijfsarts<br />
Iedere organisatie heeft er in meer of mindere mate mee te maken: ziekteverzuim.<br />
Pakweg tien jaar geleden ging iedereen er hetzelfde mee om. Je had een contract bij<br />
een Arbo-dienst en zij regelden alles. Grof gesteld bepaalde de dokter of een persoon<br />
kon werken of niet en daarmee was de kous af. Nog steeds wordt er soms op deze<br />
manier gewerkt, maar er is ook een duidelijke verandering gaande. Er is namelijk<br />
voortaan meer keuze op het gebied van bedrijfsartsen en zij nemen een andere, meer<br />
adviserende rol aan. Bedrijfsartsen beginnen voor zichzelf en in sommige gevallen<br />
bundelen ze hun krachten in een maatschap. Bij <strong>Driessen</strong> werken wij al ongeveer tien<br />
jaar samen met Bakx & Wagenaar Bedrijfsartsen. Aan het woord zijn Pim Wagenaar<br />
(partner Bakx & Wagenaar) en Stijn Croonen (bedrijfsarts bij <strong>Driessen</strong>).<br />
Vertel eens even kort over Bakx &<br />
Wagenaar Bedrijfsartsen. Wie zijn<br />
jullie, wat doen jullie? Pim Wagenaar:<br />
“Ik ben in 2001 begonnen met Bart Bakx.<br />
Wij wilden ons vak graag op een andere,<br />
persoonlijkere manier invullen. Met korte<br />
lijnen tussen onszelf, medewerkers en<br />
orga nisaties en een meer adviserende rol.<br />
Inmiddels zijn we een club van 24 bedrijfsartsen<br />
en onze medewerkers van de backoffice.<br />
Wij richten ons op het optimaliseren<br />
van de inzetbaarheid van medewerkers.<br />
Dit doen wij door samen met leidinggevenden,<br />
HR-managers en management een<br />
optimaal gezondheidsmanagement vorm<br />
te geven, rekening houdend met ieders<br />
verantwoordelijkheid in dit proces. Wij<br />
adviseren over alle factoren die van invloed<br />
zijn op de inzetbaarheid, zowel op individueel<br />
als op organisatie niveau.”<br />
Wat zijn de overeenkomsten en verschillen<br />
tussen jullie dienstverlening<br />
en die van de reguliere Arbo-diensten?<br />
Pim Wagenaar: “De overeenkomst met<br />
onze werkzaamheden en die van de Arbodiensten<br />
is dat wij in principe dezelfde<br />
werkzaamheden verrichten als onze collega-bedrijfsartsen.<br />
Daarin zijn we allemaal<br />
hetzelfde. Een van de grote verschillen is<br />
echter dat wij, in de meeste gevallen, op<br />
locatie zitten bij onze klanten. Onze spreekuren<br />
vinden daar plaats en dat betekent een<br />
drastische vermindering in afstand tussen<br />
management/HR, medewerkers en bedrijfsarts.<br />
Voordeel hiervan is dat wij dichter<br />
tegen een organisatie aanzitten en bekend<br />
zijn met de medewerkers, de arbeidsomstandigheden<br />
en de cultuur. Wij kunnen<br />
hierdoor een adviserende rol aannemen,<br />
passend bij de organisatie.” Stijn Croonen<br />
vult aan: “Ik ben al een aantal jaar werkzaam<br />
bij <strong>Driessen</strong> op kantoor en loop daar dus<br />
minimaal een keer in de week rond. Ik ben<br />
inmiddels een bekend gezicht waardoor<br />
mensen de weg makkelijker weten te<br />
vinden en dreigend verzuim soms al in de<br />
kiem kan worden gesmoord. Voor de<br />
payroll-medewerkers van <strong>Driessen</strong> ligt<br />
deze verhouding natuurlijk anders omdat<br />
ze door heel Nederland werkzaam zijn en<br />
een andere relatie hebben met <strong>Driessen</strong><br />
als werkgever, maar ook voor hen werkt<br />
het prettig is mijn ervaring. We zitten ruim<br />
onder de 1% ziekteverzuim bij de <strong>Driessen</strong><br />
medewerkers en rond de 3% voor de payroll-medewerkers.<br />
Deze cijfers spreken<br />
voor zich lijkt me.”<br />
Dat klinkt erg kostbaar: een bedrijfsarts<br />
op locatie. Is dat wel betaalbaar<br />
voor organisaties in de non-profitsector?<br />
Pim Wagenaar: “Het is een misvatting<br />
dat onze dienstverlening stukken<br />
duurder is. Wij werken namelijk op basis<br />
van het principe uurtje factuurtje. Je betaalt<br />
dus alleen voor de daadwerkelijk gewerkte<br />
uren, terwijl je bij een Arbo-dienst vaak<br />
omvangrijke contracten hebt met vaststaande<br />
uren. Ook als er minder werk is<br />
verricht moet je toch hiervoor betalen. Wij<br />
merken dat veel organisaties in de nonprofitsector<br />
nog niet echt open staan voor<br />
de mogelijkheden. Bij zorginstellingen<br />
begint het inmiddels te komen maar vooral<br />
in het onderwijs en de overheid wordt<br />
de voorkeur gegeven aan de traditionele<br />
manier van werken. Op zich prima natuurlijk<br />
maar met een gemiddeld verzuimpercentage<br />
boven het landelijk gemiddelde<br />
zou je zeggen dat oriëntatie op alternatieven<br />
geen verspilde moeite is. Zeker in deze<br />
economisch zware tijden is hierin winst te<br />
behalen voor organisaties. Als het verzuim<br />
omlaag gaat dan levert dit veel geld op.<br />
Ook onze bemiddeling in het geval van een<br />
conflict leidt vaak tot goede resultaten. Een<br />
andere misvatting die bij onder andere over-
heden bestaat, is dat arbodienstverlening<br />
moet worden aanbesteed. De opdracht<br />
voor arbodienstverlening is echter een B2B<br />
dienst, waarvoor geen duidelijk grensoverschrijdend<br />
belang bestaat. Het is daarom<br />
toegestaan om betreffende opdracht onderhands<br />
(zonder voorafgaande transparantie<br />
respectievelijke aanbesteding) te<br />
verstrekken.”<br />
Het is duidelijk dat jullie een belangrijke<br />
rol spelen in een organisatie en<br />
organisatieadviserend bezig zijn.<br />
Hoe reageren zieke medewerkers<br />
hierop? Ik kan me voorstellen dat<br />
een zieke medewerker het gevoel<br />
kan krijgen dat jullie ‘aan de kant van<br />
de baas staan’. Stijn Croonen: “Zoals ik<br />
al aangaf ben je een bekend gezicht in de<br />
organisatie en heb je vaak een vertrouwensband<br />
opgebouwd met de medewerkers.<br />
Toch kan dit gevoel wel eens ontstaan,<br />
vooral als het advies dat je geeft niet datgene<br />
is waar de medewerker op had gehoopt.<br />
In dat geval kunnen medewerkers altijd<br />
een deskundigenoordeel aanvragen bij<br />
UWV. Zij zijn absoluut niet vogelvrij, toetsing<br />
van ons advies door UWV behoort<br />
Links Stijn Croonen, bedrijfsart Bakx<br />
& Wagenaar, rechts Pim Wagenaar,<br />
partner Bakx & Wagenaar<br />
‘Ik zou de lezers graag<br />
mee willen geven dat ze geen<br />
hoog ziekte verzuimpercentage<br />
hoeven te accepteren.’<br />
Pim Wagenaar<br />
altijd tot de mogelijkheden. Gelukkig is de<br />
opgebouwde vertrouwensband vaak goed<br />
en is dit in de praktijk niet vaak aan de orde<br />
maar het kan dus wel.”<br />
Onze lezers zijn HRM’ers in de nonprofitsector.<br />
Wat zijn voor hen de<br />
voordelen van een samenwerking<br />
met een organisatie zoals Bakx &<br />
Wagenaar? Pim Wagenaar: “Ik zou de<br />
lezers graag mee willen geven dat ze geen<br />
hoog ziekteverzuimpercentage hoeven te<br />
accepteren. Ga actief op zoek naar alternatieven,<br />
want er is zeker winst te behalen.<br />
En dan heb ik het niet puur over het geld.<br />
Wij hebben veel contact met HRM’ers en<br />
de meerwaarde voor hen zit vaak in de<br />
directe communicatie en de korte lijnen.<br />
De samenwerking met ons bespaart veel<br />
tijd, ze krijgen ons immers meestal direct<br />
te spreken en hoeven niet eindeloos in de<br />
wacht te staan bij een callcentrum. Met<br />
onze verslagen kunnen ze vaak direct aan<br />
de slag en als er onduidelijkheden zijn dan<br />
wandelen ze even binnen voor overleg.<br />
Ook onze mogelijkheden op het gebied<br />
van wachtlijstbemiddeling bieden de HRM’er<br />
voordeel. De wachttijden worden korter<br />
ZORG - De veranderende rol van de bedrijfsarts<br />
waardoor er minder lang vervanging hoeft<br />
te worden geregeld. Dat bespaart geld en is<br />
uiteraard ook prettig voor de zieke medewerker<br />
die eerder geholpen wordt. Kortom,<br />
het levert een win-win-win situatie op: voor<br />
de organisatie, de HRM’er en het allerbelangrijkste<br />
voor de zieke medewerker.”<br />
Bij <strong>Driessen</strong> zijn we al lang overtuigd van<br />
deze manier van werken. Waarom? Omdat<br />
het feit dat je ook op het gebied van Arbodienstverlening<br />
ZZP’ers in kunt schakelen<br />
ons erg aanspreekt. Dit maakt het namelijk<br />
mogelijk om te kiezen voor een persoon/<br />
bedrijfsarts die bij je organisatie past in<br />
plaats van dat je een bedrijfsarts krijgt<br />
toegewezen vanuit de Arbodienst. Deze<br />
zelfstandige bedrijfsartsen werken voor<br />
zichzelf en zijn hierdoor zeker klantgerichter.<br />
Een tendens die in de gehele zorgsector<br />
steeds meer in opkomst is. Misschien<br />
is dit ook iets voor uw organisatie? d<br />
DRS. JOSINE VERSCHUREN-DRIESSEN<br />
josine.verschuren@driessen.nl<br />
hoofdredacteur <strong>Driessen</strong> PERSoonlijk<br />
p21
p22<br />
CULTUUR - The show must go on<br />
The SHOW<br />
must go on<br />
Dat de cultuursector op dit moment voor de nodige uitdagingen staat is duidelijk.<br />
Bezuinigingen, minder subsidies, teruglopende bezoekersaantallen door onder andere<br />
de BTW-verhoging, enz. zorgen ervoor dat de sector het niet makkelijk heeft. Hoe ga je<br />
hiermee om? Wat heeft dit voor gevolgen voor het HR-beleid? Dit zijn vragen die we<br />
stellen aan Peter Joziasse, directeur Bureau Promotie Podiumkunsten, Martin van<br />
Ginkel, directeur Vereniging van Schouwburg en Concertgebouwdirecties (VSCD) en<br />
Eline Kleingeld, beleidsmedewerker VSCD.<br />
Vertelt u eens kort over de VSCD en<br />
het Bureau Promotie Podiumkunsten.<br />
Wat voor organisaties zijn het en wat<br />
zijn de activiteiten? Martin van Ginkel:<br />
“De VSCD is de belangrijkste brancheorganisatie<br />
van theaters, concertgebouwen<br />
en festivals in Nederland. De vereniging<br />
is allereerst een ontmoetingsplek voor hun<br />
directies in de vorm van regio’s, secties,<br />
congressen en beurzen, prijsuitreikingen,<br />
individuele coaching en intervisie en een<br />
groot aantal informele ontmoetingen en<br />
bijeenkomsten. De andere twee pijlers<br />
bestaan uit belangenbehartiging en bevordering<br />
van de podiumkunsten.” Eline<br />
Kleingeld vult aan: “Wij hebben een gevarieerd<br />
ledenbestand van ruim 150 leden,<br />
waaronder grote theaters als Carré, kleine<br />
concertzalen en festivals als Oerol.”<br />
Foto: Jochem Jurgens<br />
Peter Joziasse<br />
Directeur Bureau Promotie Podiumkunsten<br />
Peter Joziasse: “Het bureau Promotie Podiumkunsten<br />
is een ideële stichting die de<br />
podiumkunsten in Nederland voor een zo<br />
groot en breed mogelijk publiek toegankelijk<br />
wil maken. Wij initiëren, organiseren<br />
en coördineren collectieve marketing- en<br />
promotieactiviteiten, zoals de PODIUM<br />
Cadeaukaart, de Toneel Publieksprijs en<br />
de uitreiking en promotie van de diverse<br />
VSCD-prijzen op het gebied van toneel,<br />
dans, cabaret, mime, klassieke muziek en<br />
jeugdtheater. Bureau Promotie Podiumkunsten<br />
is daarnaast een expertisecentrum<br />
voor marketing in de podiumkunsten. Activiteiten<br />
van het expertisecentrum zijn onder<br />
andere het organiseren van de jaarlijkse<br />
Mar ketingdag, expertmeetings, cursussen,<br />
scholingstrajecten, studiedagen, het inventariseren<br />
en toepasbaar maken van markt-<br />
Foto: Huib Rutten<br />
Martin van Ginkel<br />
Directeur Vereniging van Schouwburg en<br />
concertgebouwdirecties (VSCD)<br />
on der zoek en het ontwikkelen van marketingformats.”<br />
In het huidige economische klimaat<br />
staat cultuur niet bepaald hoog op<br />
de prioriteitenlijst. Daar willen jullie<br />
vast verandering in brengen, de show<br />
moet immers doorgaan. Hoe pakken<br />
jullie dit aan? Martin van Ginkel: “Wij<br />
proberen mensen duidelijk te maken wat<br />
een belangrijke economische speler de<br />
cultuursector is. Vaak wordt gedacht dat<br />
cultuur alleen vermaak is, maar het is zo<br />
veel meer dan dat. Een theater werkt erg<br />
aantrekkelijk voor een stad. Mensen wonen<br />
graag in een stad waar een theater staat en<br />
daarnaast trekt het hoogopgeleiden, creatieve<br />
mensen en bedrijven aan.”<br />
Eline Kleingeld: “Een paar cijfers maken<br />
Foto: Huib Rutten<br />
Eline Kleingeld<br />
Beleidsmedewerker VSCD
dit duidelijk. Per jaar gaan er ongeveer 12<br />
miljoen mensen naar voorstellingen van<br />
professionele podiumkunsten. En daar<br />
komen dan nog vele amateurkunsten bij.<br />
Ter vergelijk: het betaalde voetbal trekt op<br />
jaarbasis ongeveer 5 miljoen mensen.<br />
Cultuur is bepaald geen kleine speler dus!”.<br />
Peter Joziasse vult aan: “En zo’n grote<br />
speler moet je natuurlijk behouden. Wat<br />
hieraan zeker bijdraagt is het succes van de<br />
PODIUM Cadeaukaart. Deze heeft afgelopen<br />
jaar ruim 100.000 bezoekers<br />
opgeleverd, dit betekent ongeveer 125<br />
uitverkochte zalen.”<br />
Als vereniging en stichting staan<br />
jullie midden in de sector en weten<br />
jullie dus wat er speelt. Welke plek<br />
en rol heeft HRM bij jullie leden?<br />
Martin van Ginkel: “Wij merken dat de<br />
invoering van de CAO voor Podiumkunsten<br />
in 2001 een flinke impuls heeft gegeven<br />
aan de professionalisering van HR in de<br />
sector. Een goede zaak want we hebben<br />
natuurlijk veel te maken met onregelmatige<br />
werktijden en deadlines waardoor een<br />
grote mate van flexibiliteit van mensen<br />
wordt verwacht. Het heeft veel toegevoegde<br />
waarde als het HR-beleid hierop<br />
wordt toegespitst en een CAO is hiertoe<br />
een goede leidraad. Een onderwerp dat<br />
momenteel hoog op de agenda staat is<br />
leeftijdsfasebewust personeelsbeleid. In<br />
de sector is bijvoorbeeld een grote groep<br />
technici werkzaam. Zij kunnen fysiek gezien<br />
niet allemaal tot hun 65ste doorwerken en<br />
ze kunnen niet allemaal doorgroeien naar<br />
hoofd technische dienst. Vandaar dat het<br />
van belang is een goed beleid op te stellen<br />
dat het mogelijk maakt voor deze mensen<br />
om een overstap te maken naar een andere<br />
functie.”<br />
Peter Joziasse: “Wat ook goede aanknopingspunten<br />
biedt voor het vormgeven van<br />
het HR-beleid is een onderzoek dat twee<br />
jaar geleden is uitgevoerd door de Vrije<br />
Universiteit van Amsterdam. Er werd onderzoek<br />
gedaan naar loopbaanontwikkeling<br />
in de podiumkunsten en dan met name<br />
voor marketeers, technici en leden van de<br />
directie. Hieruit bleek dat de motivatie om<br />
in de sector te werken vaak groot is en het<br />
werk wordt over het algemeen als plezierig<br />
ervaren. Veel marketeers werken parttime<br />
en dit levert een goede balans op<br />
tussen werk en privé. Al deze punten kun<br />
je bijvoorbeeld prima benadrukken in<br />
werving en selectieprocedures.”<br />
Binnen de cultuursector wordt veel<br />
gebruik gemaakt van flexibele arbeid<br />
en contracten. Zien jullie hierin een<br />
toename en hoe staan jullie hier tegenover?<br />
Eline Kleingeld: “Van oudsher zijn<br />
we al gewend te werken met flexibele<br />
contracten, vooral voor de kassa en horeca.<br />
Vaak zie je dat er een vaste medewerker is<br />
en dat tijdens voorstellingen dit wordt<br />
aangevuld met flexibele medewerkers.<br />
Wat je wel duidelijk ziet door de economische<br />
situatie is dat de flexibele schil<br />
toeneemt. Aangezien er minder voorstellingen<br />
zijn worden er minder mensen vast<br />
in dienst genomen en wordt meer gewerkt<br />
met onder andere ZZP’ers en payrollmedewerkers.”<br />
Martin van Ginkel: “De toename van de<br />
flexibele schil is bedrijfstechnisch begrijpelijk<br />
en verstandig, het enige waarmee<br />
je moet oppassen is dat kennis en kunde<br />
binnenboord wordt gehouden. Wij merken<br />
dat theaters op zoek gaan naar kundige<br />
mensen die breed inzetbaar zijn op verschillende<br />
functies. Dat zijn over het algemeen<br />
de mensen die een vast dienstverband krijgen<br />
en de rest wordt aangevuld met flexibele<br />
medewerkers. Een prima oplossing.”<br />
Jullie worden dagelijks geconfronteerd<br />
met vele verschillende soorten talent,<br />
daarmee worden de theaters en<br />
schouwburgen immers gevuld. Be-<br />
tekent dit dat ook bij de eigen medewerkers<br />
veel aandacht is voor<br />
individuele talenten, met andere<br />
woorden: staat talentmanagement<br />
hoog op de agenda? Peter Joziasse:<br />
“Er zijn in onze sector genoeg manieren<br />
om je talenten te ontwikkelen. Marketingtechnisch<br />
gezien moeten wij onze talenten<br />
volop aanspreken doordat we steeds meer<br />
moeten maken met minder middelen. De<br />
subsidies van de gemeenten gaan omlaag<br />
en we moeten creatief zijn in het genereren<br />
van voldoende middelen. Denk hierbij aan<br />
sponsoring, giften, extra zaalverhuur, enz.”<br />
Martin van Ginkel: “Ik denk zeker dat<br />
talentmanagement op de agenda staat bij<br />
HRM’ers in onze sector. Dat merken wij<br />
als vereniging doordat onze sectorspecifieke<br />
trainingen van de Akademie goed<br />
worden bezocht. Vooral trainingen die zijn<br />
gericht op gastvrijheid, sponsoring en<br />
financiën zijn in trek.”<br />
Dit magazine wordt gelezen door<br />
HRM’ers en salarisadministrateurs<br />
in de sectoren overheid, onderwijs,<br />
zorg en welzijn en sinds deze editie<br />
dus ook door HRM’ers in de cultuursector.<br />
Hebben jullie tips voor ze?<br />
Eline Kleingeld: “Zorg voor teamspirit!<br />
Deadlines zijn er in onze sector iedere dag:<br />
de show moet immers doorgaan. Dit betekent<br />
dat zodra de gordijnen opengaan<br />
alles klaar moet staan. Een goed functionerend<br />
team is hierbij onmisbaar.”<br />
Peter Joziasse met een grote lach: “Geef<br />
je collega’s eens een PODIUM Cadeaukaart<br />
cadeau, bijvoorbeeld voor een verjaardag<br />
of aan het eind van het jaar als Kerstgeschenk!”<br />
d<br />
DRS. JOSINE VERSCHUREN-DRIESSEN<br />
josine.verschuren@driessen.nl<br />
hoofdredacteur <strong>Driessen</strong> PERSoonlijk
p24<br />
ALGEMEEN - Collega’s... het zijn som s net familieleden<br />
Collega’s…<br />
het zijn soms net familieleden<br />
Collega’s die lange tijd met elkaar samenwerken, vooral als ze samen een kamer delen,<br />
zijn soms bijna net zo met elkaar verbonden als familie. Ze kunnen het wel of niet goed<br />
met elkaar vinden, delen persoonlijke vreugde en drama met elkaar, kennen elkaars eigenaardigheden<br />
en hebben vaak, doordat er zoveel tijd met elkaar wordt doorgebracht,<br />
een hele stevige band met elkaar.<br />
Waarom de vergelijking tussen collega’s<br />
en familie? Collega’s brengen<br />
veel tijd met elkaar door. Soms meer tijd<br />
dan ze met hun eigen gezin of familie doorbrengen.<br />
Je collega’s heb je niet altijd voor<br />
het kiezen, net als je familie. Je kunt er wel<br />
voor kiezen om met de een meer contact<br />
te onderhouden dan met de ander. Maar<br />
je kunt niet om elkaar heen. Soms is deze<br />
band heel fijn. Je kunt elkaar steunen in<br />
goede en slechte tijden. Soms is deze band<br />
ook heel benauwend. Je bent gedwongen<br />
om een groot deel van je tijd door te brengen<br />
met iemand waar je misschien niet zo<br />
goed mee kunt samenwerken, die je irriteert<br />
of die je niet zo aardig vindt.<br />
Wisselende samenstelling van teams<br />
Nog niet zo lang geleden was de kans groot<br />
dat je heel lang met dezelfde groep collega’s<br />
samenwerkte. Tegenwoordig komt het<br />
steeds vaker voor dat er tijdelijk een nieuwe<br />
collega het team komt versterken. Dat wordt<br />
door de bestaande collega’s niet altijd op<br />
dezelfde manier ervaren. Sommige medewerkers<br />
vinden het heel prettig om regel-<br />
matig met verschillende collega’s te werken.<br />
Ze kunnen over en weer veel van elkaar<br />
leren. Er wordt over andere onderwerpen<br />
gepraat. En deze tijdelijke collega biedt<br />
ondersteuning bij werkzaamheden die<br />
anders blijven liggen en waar niemand<br />
anders ooit aan toekomt. Zaken die belangrijk<br />
zijn en verlichting kunnen brengen<br />
binnen de organisatie. Anderen vinden al<br />
die wisselingen niet zo fijn en werken liever<br />
met een vaste groep collega’s samen.<br />
Een HRM-afdeling kan hier een belangrijke<br />
rol in spelen. De impact die het inzetten<br />
van tijdelijke medewerkers op een team<br />
kan hebben, maakt deel uit van het groepsproces.<br />
Het is belangrijk om hier aandacht<br />
voor te hebben, zodat de manager en het<br />
team van collega’s vooraf duidelijke afspraken<br />
kunnen maken over bijvoorbeeld taak-<br />
en rolverdeling.<br />
Het voordeel van het werken met<br />
verschillende collega’s Teams die lang<br />
met elkaar samenwerken kennen elkaar<br />
vaak zo goed dat het risico bestaat dat de<br />
manier van samenwerken en de functievervulling<br />
niet meer met een kritische blik<br />
worden bekeken en zaken gebeuren zoals<br />
men dat al langere tijd gewend is.<br />
Een frisse wind in de vorm van een nieuwe<br />
(tijdelijke) collega of een nieuwe afdelingsmanager<br />
kan wonderen doen. Zaken die<br />
vanzelfsprekend zijn worden vaak opnieuw<br />
ter discussie gesteld en vanuit een wat<br />
andere invalshoek bekeken. Het hoeft niet<br />
altijd tot veranderingen te leiden, maar het<br />
kan geen kwaad om eens met een kritische<br />
blik te kijken naar je dagelijkse bezigheden,<br />
de taakverdeling en verschillende processen<br />
en procedures. Uit eigen ervaring, vanuit<br />
de periode dat ik als externe HRM-adviseur<br />
tijdelijk werkzaamheden heb verricht bij<br />
verschillende organisaties, kan ik bevestigen<br />
dat collega’s heel snel aan elkaar wennen.<br />
De eerste paar dagen zijn nog vreemd maar<br />
na een week de hele dag met elkaar te<br />
hebben samengewerkt, is men al heel snel<br />
vertrouwd met elkaar.<br />
Het verschil tussen collega’s en familie<br />
Nieuwe collega’s wennen snel aan elkaar,<br />
voelen snel vertrouwd. Maar als een collega<br />
weggaat, slaat de vervreemding ook<br />
razendsnel toe, op enkele uitzonderingen<br />
na. Het werk blijkt dan toch vaak het enige<br />
bindmiddel te zijn, gecombineerd met de<br />
hoeveelheid tijd die collega’s met elkaar<br />
doorbrengen. Gelukkig werkt dit met<br />
familiebanden toch anders… d<br />
MIRIAM TEUNISSEN<br />
miriam.teunissen@driessen.nl<br />
HRM-adviseur
Weetjes<br />
23 mei <strong>Driessen</strong> MVO-event:<br />
Playing for succes<br />
Dit voorjaar organiseert de <strong>Driessen</strong> Foundation voor de allereerste keer een groot<br />
evenement. Op 23 mei organiseren we voor ongeveer 500 kinderen uit het basisonderwijs<br />
die het afgelopen jaar hebben deelgenomen aan het programma ‘Playing for Succes’,<br />
een speciale jaarafsluiting in het PSV-stadion. De kinderen wordt een sportieve, uitdagende<br />
middag voorgeschoteld waarbij plezier en samenwerken centraal staan. Daarnaast wordt<br />
aan het einde van de dag het PSV-doelpunt van het jaar bekend gemaakt. De kinderen<br />
hebben een belangrijke rol in die bekendmaking.<br />
Playing for succes<br />
Playing for Success is een voor Nederland grensverleggend initiatief<br />
waarmee leerlingen in de leeftijd van 9 tot 14 jaar hun prestaties<br />
in taal, rekenen en ict verbeteren. Het gaat om onderpresterende<br />
kinderen: ‘gewone’ leerlingen die minder presteren dan<br />
ze kunnen en soms achterblijven op het gemiddelde niveau.<br />
Playing for Success draagt structureel bij aan het opheffen van<br />
deze leerachterstanden. Daarnaast levert Playing for Success een<br />
belangrijke bijdrage aan het zelfvertrouwen én een positiever<br />
zelfbeeld.<br />
Jaarlijks worden er ongeveer 500 kinderen uit groep 7/8 en de<br />
brugklas geholpen om hun leerachterstand weg te werken. De<br />
resultaten van Playing for Succes zijn zeer goed. De kinderen<br />
presteren daarna aanzienlijk beter op school.<br />
Doelpunt van het jaar<br />
Op deze dag wordt eveneens het PSV-doelpunt van het jaar bekend<br />
gemaakt. In 2011 heeft de <strong>Driessen</strong> Foundation in samenwerking<br />
met PSV ‘ons Goed Doel’ gelanceerd. Voor elk doelpunt van de<br />
maand van PSV heeft <strong>Driessen</strong> een bedrag van € 2.500,- overgemaakt<br />
naar een goed doel van PSV in the community.<br />
Bij <strong>Driessen</strong> kijken we uit naar deze dag, waar ook een groot<br />
aantal collega’s van ons aan meewerkt en natuurlijk zijn we allemaal<br />
aanwezig bij de prijsuitreiking. Meer<br />
informatie over deze bijzondere dag wordt<br />
de komende maanden bekend gemaakt op<br />
www.driessen.nl/mvo.<br />
driessenfoundation<br />
ALGEMEEN - Weetjes<br />
HRM Trends en Ontwikkelingen in <strong>2012</strong><br />
Het eerste kwartaal van <strong>2012</strong> zit er al bijna op. Op 1 januari <strong>2012</strong><br />
hebben wij op onze nieuwsfeed een artikel geplaatst over de HRM<br />
trends en ontwikkelingen in <strong>2012</strong>. Hierin benoemen wij de volgende<br />
thema’s:<br />
• Weg met de regels, tijd voor experimenten!<br />
• Aan de slag met de arbeidsmarkt<br />
• Nieuwe regels en wetten hebben grote gevolgen<br />
• Tijd voor talent<br />
Zijn deze trends al gesignaleerd? Wat zit er volgens ons nog aan<br />
te komen? Wellicht interessant voor u om dit artikel er nog eens<br />
op na te lezen. U vindt het artikel terug op www.goedbekend.nl.<br />
Op deze nieuwsfeed houden wij u continue op de hoogte van<br />
ontwikkelingen in uw vakgebied. Houd hem dus in de gaten!<br />
p25
p26<br />
ALGEMEEN - Wist u dat...<br />
Wist u dat...<br />
Wat is het geval? Een medewerker is 7<br />
maanden ziek. Inmiddels heeft hij de werkzaamheden<br />
voor 50% hervat. Op grond<br />
van art.7:3 CAR krijgt hij nu 18 uur per week<br />
90% salaris doorbetaald.<br />
…een medewerker die onder andere recht<br />
heeft op een toelage onregelmatige dienst<br />
ook recht heeft op maximaal 14,4 uur extra<br />
vakantie per jaar (6:2:1 lid 4 CAR UWO)?<br />
Voorwaarde hierbij is wel dat het onregelmatige werk in belangrijke mate regel matig<br />
plaatsvindt. Voor deeltijd medewerkers geldt de aanspraak op 14,4 uur extra vakantie<br />
per jaar naar rato.<br />
…in artikel 7:3, zesde lid CAR is bepaald dat bij ziekte een<br />
medewerker zijn volledige bezoldiging ontvangt voor de<br />
uren waarin arbeid wordt verricht? En dat dit ook geldt voor<br />
de uren waarop verlof wordt afgeschreven?<br />
Een en ander is afhankelijk van medisch<br />
onderzoek. Bij volledige arbeidsongeschiktheid<br />
bedraagt de voortgezette uitkering<br />
tot maximaal 70% van de laatste bezoldiging.<br />
De medewerker wil één week vakantiever-<br />
lof opnemen. Op grond van art. 6:2:3 lid 4<br />
CAR-UWO dient hij 5 hele dagen verlof af<br />
te schrijven. Gedurende deze vakantieweek<br />
dient géén salariskorting te worden toegepast.<br />
…een wethouder na afloop van de<br />
reguliere APPA-ontslag uit kering, een<br />
voortgezette uitkering wegens<br />
arbeidsongeschikt heid kan ontvangen<br />
tot uiterlijk de pensioenleeftijd (65 jaar)?<br />
Bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid<br />
daalt de uitkering na de reguliere wachtgeldtermijn<br />
tot 60% of 40% van de laatstgenoten<br />
bezoldiging.<br />
let op! Gedurende de vakantie van de<br />
medewerker moet alleen de korting ongedaan<br />
worden gemaakt. Het is niet de<br />
bedoeling dat de medewerker hersteld<br />
wordt gemeld.<br />
…ondanks dat een burge mees -<br />
ter onder de APPA valt, hij toch<br />
nog premie AP (arbeids ongeschiktheids<br />
pensioen) dient af<br />
te dragen aan het ABP?<br />
Een burgemeester is deelnemer in de zin van het ABP-reglement.<br />
De ABP-premie is een solidariteitspremie, wat inhoudt dat ook al<br />
kun je er geen gebruik meer van maken, je toch moet bijdragen.<br />
HELPDESK HRM helpdesk@driessen.nl<br />
Tel: 0492-50 66 22
Persoonlijk<br />
Colofon<br />
<strong>Driessen</strong> PERSoonlijk is een uitgave<br />
van en door <strong>Driessen</strong>. Het verschijnt<br />
4 keer per jaar in een oplage van 7000<br />
exemplaren.<br />
Hoofd- en eindredactie<br />
drs. Josine Verschuren-<strong>Driessen</strong><br />
redactie<br />
drs. Jeroen <strong>Driessen</strong><br />
Michel van Hoeij<br />
drs. Fenny Meulendijks<br />
drs. ing. Michaël Munnich<br />
Koen de Rooij, MSc.<br />
mr. Leffert Snackers<br />
drs. Josine Verschuren-<strong>Driessen</strong><br />
drs. Ad van Zutphen<br />
Art Direction & Design<br />
Crossmarks bv<br />
Drukwerk<br />
Drukkerij van Stiphout<br />
Secretariaat<br />
<strong>Driessen</strong> HRM_Payroll<br />
Afdeling Communicatie & PR<br />
Postbus 748<br />
5700 AS Helmond<br />
Tel: 0492 - 50 66 66<br />
communicatie@driessen.nl<br />
<strong>Driessen</strong> PERSoonlijk is met grote zorg<br />
samengesteld voor de relaties van<br />
<strong>Driessen</strong> HRM_Payroll. Desondanks<br />
kunnen aan dit magazine geen rechten<br />
worden ontleend.<br />
Digitaal? U kunt <strong>Driessen</strong> PERSoonlijk<br />
ook geheel vrijblijvend digitaal ontvangen.<br />
Om u hiervoor aan te melden gaat<br />
u naar www.driessen.nl en klikt u op<br />
<strong>Driessen</strong> PERSoonlijk. Als u zich heeft<br />
aangemeld ontvangt u iedere uitgave<br />
voortaan in uw mailbox.<br />
<strong>Driessen</strong> Opleidingen<br />
<strong>Driessen</strong> Opleidingen en relaties…<br />
Uit onderzoek van TNS-Nipo in samenwerking met <strong>Driessen</strong><br />
blijkt dat 7% van de ondervraagden zijn of haar relatie heeft<br />
gevonden tijdens een opleiding of training. Een leuk weetje<br />
maar niet echt belangrijk. Wat wel belangrijk is, is dat u weet<br />
dat wij van opleidingen ’houden’ waarbij continu de relatie<br />
wordt gelegd met de praktijk en elkaars ervaringen.<br />
Een voorbeeld van een praktijkgericht programma waarbij de relatie met vakgenoten<br />
centraal staat, zijn onze bekende actualiteitendagen voor professionals in de personeels-<br />
en salarisadministratie. Wij organiseren in mei vier bijeenkomsten waar u wordt bijgepraat<br />
over relevante en actuele onderwerpen op het gebied van personeels- en salarisadministratie.<br />
De data en locaties zijn inmiddels bekend. Wij hebben een interessant<br />
programma ontwikkeld, maar willen u ook de mogelijkheid bieden input te leveren.<br />
Graag horen wij uw suggesties! Wilt u in één dag worden bijgepraat over actuele onderwerpen<br />
binnen uw vakgebied? En wilt u kennis uitwisselen met vakgenoten? Meld<br />
u dan snel aan, het aantal plaatsen is beperkt. Voor meer informatie of inschrijving, ga<br />
naar www.driessen.nl/actualiteitendagen.<br />
Naast incompany trainingen organiseren wij ook trainingen op basis van open inschrijvingen.<br />
Deze vindt u op onze opleidingskalender hieronder en op www.driessenopleidingen.nl.<br />
Houd regelmatig onze online opleidingskalender in de gaten, want het aanbod<br />
zal nog verder worden uitgebreid. Staat de opleiding van uw keuze er niet bij, neem dan<br />
contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.<br />
Onze coördinator opleidingen, Dian van<br />
Baal, helpt u graag bij het concretiseren<br />
van uw ontwikkelings- of opleidingsbehoeften<br />
via telefoon 0492 - 50 66 66, of<br />
e-mail: opleidingen@driessen.nl.<br />
DRIESSEN - Opleidingen<br />
OPLEIDINGSKALENDER VOORJAAR <strong>2012</strong><br />
Studiedag 4: Passend onderwijs in het PO en SBO 3 april<br />
Workshop Onderwijs – Flexibel inzetbaar personeel 5 april<br />
Basiscursus Politieke Ambtsdragers 12 april<br />
Workshop HR Shared Services voor gemeenten 17 april<br />
Basisbijeenkomst werkkostenregeling 18 april<br />
Studiedag 5: Modern arbeidsvoorwaardenbeleid in het PO en SBO 19 april<br />
Verdiepingsbijeenomst werkkostenregeling 26 april<br />
PSA Actualiteitendag Helmond 15 mei<br />
PSA Actualiteitendag Utrecht 22 mei<br />
PSA Actualiteitendag Zuidwest-Nederland 29 mei<br />
PSA Actualiteitendag Noord-Nederland 31 mei<br />
Basisbijeenkomst werkkostenregeling 7 juni<br />
Verdiepingsbijeenkomst werkkostenregeling 19 juni<br />
Workshop Onderwijs – Eigen risicodragerschap bij ziekte 20 juni<br />
Dian van Baal<br />
p27