Jaargang 4 nr. 6 - Krant van de Aarde

NIeuwS / CulTuuR / BeAuTy / SpoRT / woNeN / VoedING / NATuuR eN mIlIeu / duuRzAAm oNdeRNemeN / ReIzeN
Krant
Aarde
GRATIS
Jaargang 4, #6
december 2009 -
januari 2010
➜ Kerst, Oud&Nieuw,
nieuwjaarsborrels…
➜ feest!
➜ en doe dat
groen en fair
eten
Smaaktest: bio-bubbels
Feestelijke fair trade
recepten
lijstjes
Greenpeace's successen
De mooiste plekjes
Kan niet Kiezen-tips 2009
Cadeaus
Extra veel duurzame
gadgets
millenniumdoelen
Winnaar
Welvaardersgame
Wij zijn koel
Uitgave van de Stichting
Dag Van De Aarde
www.earthday.net
www.krantvandeaarde.nl
www.dagvandeaarde.nl

02
MOBILITEIT
Advertorial
Overtuigend duurzaam
‘Elektrisch’ is het toverwoord als het
gaat over de toekomst van persoonlijke
(auto)mobiliteit. Voor het daadwerkelijk
zover is, dienen er nog wel een paar
hobbels genomen te worden. Op weg
naar een elektrische toekomst, is het
vandaag zaak om zo slim en zo efficiënt
mogelijk gebruik te maken van fossiele
brandstoffen. Daarvoor zijn al diverse
overtuigend groene en zelfs klimaatneutrale
technologieën beschikbaar.
Het Volkswagen-concern is ervan overtuigd dat
‘elektrisch’ een belangrijke rol gaat spelen in de
auto van de toekomst. Daarom werkt het aan
concepten waarin gedeeltelijke of volledige elektrische
aandrijving een belangrijke rol speelt. Op
de autotentoonstelling van Frankfurt (september
jongstleden) liet Volkswagen bijvoorbeeld de
elektrisch aangedreven E-Up! zien. Dit compacte
studiemodel beschikt over lithium-ion-accu’s die
de auto een emissievrije actieradius van 130 kilometer
verleent. Een stadsauto als de E-Up! zou in
2013 op de markt kunnen komen.
Een slimme overgangsperiode
In de overgangsperiode naar elektrische aandrijving
is het van belang om zo efficiënt mogelijk
met fossiele brandstoffen om te gaan en het mi-
lieu (dus) zo veel mogelijk te ontzien. Volkswagen
heeft een groot aantal duurzame technieken
ontwikkeld, die het presenteert onder de noemer
BlueMotionTechnologies. Het motto: meer bereiken
met minder energie. Dat kan bijvoorbeeld
met de EcoFuel-modellen. Deze auto’s hebben
een zeer efficiënte motor, die geschikt is voor de
schoonste fossiele brandstof die er is: aardgas.
Het gebruik daarvan heeft grote voordelen. Bij de
verbranding komen bijvoorbeeld nauwelijks roetdeeltjes
vrij (99% minder dan bij gebruik van benzine).
Bovendien zorgt het gebruik van aardgas
voor een 20% lagere CO2-uitstoot ten opzichte
van benzine. Geen wonder dus dat de overheid het
gebruik van aardgas met subsidies aanmoedigt.
Alle EcoFuel-modellen van Volkswagen worden
geleverd inclusief Groen Gas-certificaat. Groen
Gas wordt door vergisting van organisch afval
‘gewonnen.’ Dit productieproces wordt met Groen
Gas-certificaten gefinancierd. Zo rijden eigenaren
van een EcoFuel-model de eerste 90.000 kilometer
volledig klimaatneutraal.
Gericht optimaliseren
Het gericht optimaliseren van de traditionele
verbrandingsmotor is al goed voor een indrukwekkende
verlaging van het brandstofverbruik
en (dus) de emissies van schadelijke stoffen. Dit
is nog eens te versterken door de toepassing van
BlueMotionTechnologies als een start-/stopsysteem
en het omzetten van remenergie in elektriciteit.
Daardoor zijn de BlueMotion-uitvoeringen
van de Polo, de Golf en de Passat de zuinigste
auto’s in hun klasse. De Polo BlueMotion bijvoorbeeld,
verbruikt gemiddeld 3,3 liter diesel per 100
kilometer. Dit komt overeen met een CO2-uitstoot
van slechts 87 g/km – een waarde die zelfs populaire
hybrides niet halen.
Minder stikstofoxiden
Het verduurzamen van auto’s gaat onder de vlag
van BlueMotionTechnologies verder dan CO2reductie
alleen. De nieuwe BlueTDI-motoren van
Volkswagen vallen weliswaar op door een lage
CO2- uitstoot, maar de echte winst zit hem in de
verregaande beperking van de uitstoot van schadelijke
stikstofoxiden (NOx). Het samenspel van een
speciale katalysator en een onschadelijk additief
(AdBlue) zorgt er namelijk voor dat stikstofoxiden
worden omgezet in onschadelijke stikstof en water.
De totale uitstoot van stikstofoxiden blijft hierdoor
beperkt tot minder dan 80 mg/km. De BlueTDI-motor
heeft daarbij nog een extra katalysator
en natuurlijk een roetfilter. Dankzij deze duurzame
technologieën voldoet BlueTDI nu al aan
de strenge Euro 6-emissienorm die in 2014 van
kracht wordt. Meer bereiken met minder brandstof
hoeft namelijk niet te wachten tot morgen.

REDACTIE
Afvallen en
stoppen met
roken, het
zijn de twee
meest gehoorde
goede
voornemens.
En op een
goede derde plek komt het verbeteren
van de wereld. We hebben tenslotte
allemaal het beste voor met
onze planeet en medemens, en zijn
inmiddels heus wel doordrongen
van de gevaren die beide lopen.
Het probleem is vaak de formulering.
‘De wereld verbeteren’, ‘meer
goede dingen doen’… Het is allemaal
wat aan de abstracte kant. Waar begin
je? Wij stellen voor: deel duurzame
cadeautjes uit (je vindt ze op
de gadgetpagina) en maak fair trade
gerechten klaar (kijk voor recepten
op de eetpagina). Knal met biolo-
.../korting op abonnementen/voordeel op groenstroom/korting bij meer dan 700 restaurants/voordeel in winkels/...
Hier
draait
het om...
GROEN
VOORDEEL!
De stichting Dag van de Aarde werkt samen met een keur van
goede doelen en duurzame bedrijven. De stichting zet mensen
aan tot een gezonde en duurzame levensstijl.
Dit is essentieel om de toekomst van onze planeet te waarborgen.
Voor maar €19,95 per jaar per jaar steunt u de
stichting Dag van de Aarde en ontvangt u de Kaart van de
Aarde.
Op vertoon van deze kaart krijgt u 25% korting op de hele
rekening bij meer dan 700 restaurants in Nederland,
ontvangt u korting bij Ekoplaza, bij groene stroom en vele
andere producten.
Regelmatig komen er nieuwe aanbiedingen bij.
Surf naar www.kaartvandeaarde.nl om de kaart direct
te bestellen.
gische bubbels om het nieuwe jaar
in te luiden (zie de smaaktest) en ga
netwerken in de duurzame scene
(blader daarvoor door naar de millenniumdoelen).
Nog meer concrete hulp vind je op
de Plein-pagina, waar we onze tips
van 2009 uit de rubriek Kan niet kiezen
voor je onder elkaar zetten. Daar
kun je je gelijk oriënteren op wat er
in de volgende krant gaat komen,
want we blijven je uiteraard ook heel
2010 voorzien van duurzame inspiratie.
Maar nu eerst: veel plezier
met deze speciale feesteditie en alle
feestjes zelf.
Tot in 2010!
Veel leesplezier toegewenst,
Lotte Krijnen,
hoofdredacteur
DE GROENE VOORDEELKAART.
INHOUD
INHOUD/REDACTIE
Feest! Najaarseditie Jaargang 4 #6 december 2009 - januari 2010
04
Biopagina’s 04
Bionieuws, smaaktest
Gadgets 07
De beste cadeaugadgets
Uitgelicht 09
De mooiste plekjes van 2009
12
Feestgadgets Recepten
Millenniumdoelen 10
Wereldwinkel, Wij zijn koel
Eten 12
Feestelijke Fairtrade gerechten
Fictie 13
In gesprek met Moeder Natuur
Forum 14
Column Frans van der Beek
Plein 15
Kan niet kiezen: de beste keuzes op een rij
03

04
BIO
Bionieuwtjes
Bio-certificering horeca - Met de
ingang van het nieuwe jaar wordt
het ons nog makkelijker gemaakt
om eerlijk uit te gaan. Vanaf 1 januari
2010 kunnen hotels en restaurants
zichzelf namelijk officieel als
‘biologisch’ laten bestempelen.
Bio-waakhond SKAL heeft hier een
speciaal certificeringsprogramma
voor ontwikkeld,
waarbij
naar het
aankooppercentagebiologische
producten
wordt gekeken.
Er zijn drie
verschillende gradaties: brons (40%
biologisch), zilver (60%) en goud
(80%). De biologische horecabedrijven
zijn terug te vinden in de
Bio-Gids.
www.biogids.nl
Bio op je iphone - De biogids is
sinds kort ook te downloaden als
applicatie voor je iphone. Zo kun je
je op ieder moment naar de dichtstbijzijnde
biologische winkel laten
navigeren. Of naar de dichtstbijzijnde
plek om eitjes van je adoptiekip
af te halen. Of dus naar een
biologisch restaurant of hotel. De
biogids download je gratis via de
App Store.
Bio-beurs - Wil je je eens écht gaan
verdiepen in Het Biologische? Of wil
je Groen Links-frontvrouw Femke
Halsema of minister Gerda Verburg
gewoon eens ‘in het echt’ zien? Kom
dan op woensdag 20 of donderdag
21 januari 2010 naar de BioVak in
Zwolle: de jaarlijkse vakbeurs voor
biologische landbouwondernemers
én alle andere biologisch geïnteresseerden.
www.biovak.nl
Bio-ondergoed - St. (spreek uit als
Saint) is het merk dat sinds begin
december aan de Nederlandse man
gebracht moet worden. St. is een
nieuw merk onderkleding dat zowel
milieu- als mensvriendelijk geproduceerd
wordt. Via de 1%CLUB
draagt St. bovendien bij elke aankoop
een deel van de omzet af aan
kleinschalige ontwikkelingsprojecten
in het eigen productieland:
Bangladesh. De boxers en T-shirts
worden uitsluitend online verkocht,
wat de nodige milieu- en kostenbesparing
met zich meebrengt.
www.saintbasics.com
organic meltdown.indd 1 5-10-2009 9:40:10

GK-ZZ KrvdAarde Oeg-1009-6558 23-09-2009 15:11 Pagina 1
Joyce Wanjala (41)
woont samen met haar
man Paul (45) en haar 6 kinderen
in het Butaleja district in Oeganda.
Dankzij de spaaractie 2008 van de biologische zuivelmerken
Groene koe en Zuiver Zuivel heeft zij deze zomer haar koe
gekregen! Door de verkoop van een deel van de melk kunnen de
kinderen van Joyce weer naar school. Het drinken van de melk zal
de gezondheid en weerstand van het hele gezin verbeteren. Het
gezin van Joyce maakt deel uit van de Mudodo Women’s Group.
De vrouwen en hun gezinnen hebben al eigen stukjes land die ze
bebouwen met groenten. De groepsleden ondersteunen elkaar
in de activiteiten waardoor er een gevoel van saamhorigheid ontstaat.
Ieder gezin dat een koe ontvangt geeft de eerstgeboren
nakomeling door aan een volgend gezin. Hierdoor vermenigvuldigt
de gift zich iedere keer weer. Ook volgend jaar willen we
weer vele gezinnen van de Mudodo Women’s Group, zoals dat
van Joyce, blij gaan maken met een koe.
Spaar dus weer mee vanaf begin oktober!
Er is minimaal € 30.000 nodig om alle gezinnen de voor 2010 geplande koeien en training
te geven. Spaar van begin oktober tot 31 december 2009 van de actieverpakkingen van
Groene koe en/of Zuiver Zuivel de spaarzegel met een waarde van € 0,10. Spaar 25 zegels
en stuur deze vóór 15 januari 2010 op. Wij doneren dan € 2,50 aan Heifer voor Oeganda.
Kijk voor meer informatie op www.groenekoe.nl,
www.zuiverzuivel.nl of www.heifer.nl/koeienvooroeganda.
Hier kan je ook een spaarkaart downloaden.
Per volle
spaarkaart gaat
€ 2,50 naar
Heifer Nederland.
Spaar mee tot
31 december.
Heifer Nederland steunt arme boerengezinnen
in Afrika en Oost-
Europa door het geven van dieren,
training en nazorg. Heifer zorgt er
voor dat de koeien (uiteraard
afkomstig uit Afrika) goed terecht
komen bij de gezinnen.
www.zuiverzuivel.nl • www.groenekoe.nl

06
BIO
SmaakteSt
Bio-Bubbels
We kunnen kort zijn: hij is
lekker droog, heeft precies
genoeg bubbels en hij is
nog eerlijk ook… Need we
say more? Ja:
Proost!
Wat? Albet i Noya –
Cava Petit albet brut
Oordeel? prima!
Waar gekocht?
Natuurwinkel
Prijs? € 14,99
Natudis
BioCafé
Met BioCafé kun je genieten van
pure, smaakvolle koffie. Elke dag
weer. De bonen voor BioCafé groeien
op kleine plantages waar biologisch
geteeld wordt. De koffieboeren gebruiken
geen bestrijdingsmiddelen
en pakken ziekten en insecten op
hun plantages op natuurlijke wijze
aan. Bovendien krijgen de bonen de
tijd om volledig rijp te worden en
zo een optimale smaak en aroma te
ontwikkelen. Daarna worden ze met
de hand geplukt, zodat alleen de
rijpe, rode bessen in de koffie terecht
komen! En dat is wat BioCafé wil.
Van kleine koffieboeren
Omdat Biocafé ook de mens achter
haar koffie belangrijk vindt, worden
de ruwe bonen uitsluitend ingekocht
bij kleine coöperaties. Daar is
veel aandacht voor de verbetering
van de economische en sociale positie
van zowel de boeren en de koffieplukkers
als hun families. Bijvoorbeeld
in het Peruaanse Cuscogebied,
waar de Cocla-coöperatie haar leden
ondersteunt op technisch gebied,
maar ook opleidingen aan de kinderen
aanbiedt.
Gebrand op kwaliteit én duurzaamheid
Verantwoord ondernemen stopt
voor BioCafé niet bij een biologisch
geteelde boon. Zo stoot de aluminiumvrije
koffieverpakking bij
verbranding minder CO2 uit. Naast
groene stroom, wordt bij de verwerking
biologisch opgewekt gas uit
bioafval gebruikt. En de warme lucht
die bij het branden ontstaat, wordt
hergebruikt.
Het resultaat is dus topkwaliteit
koffie, geteeld en verwerkt met aandacht
voor mens en milieu.
BioCafé is verkrijgbaar bij de natuurvoedingswinkel.
Kijk voor verkooppunten bij jou in
de buurt op www.natudis.nl.

Gadgets
Schapenkeutels in envelop
De (kerst)kaarten van Sheep Poo worden
gemaakt van schapenkeutels. De keutels
worden in de bergen van Wales gevonden,
gewassen, geperst en gedroogd zodat er
stevig papier ontstaan waarvoor geen
bomen hebben hoeven sneuvelen. Belangrijke
bijkomstigheid: ze stinken niet!
www.kudzu.be/nl
Knetterend haardvuur
Het geklooi om de open haard
aan te krijgen is verleden tijd
sinds de uitvinding van aanmaakblokjes.
De briketten
van Ecobrasa zijn gemaakt
van kokosnootbasten en
kosten dus geen bomen.
www.eco-logisch.nl
Uit de Wereldwinkel
Wat je er ook koopt, je weet
zeker dat je er niet alleen jezelf
plezier mee doet. Veel van de
exotische producten die de
Wereldwinkel verkoopt, zijn
namelijk mooie en originele
cadeautjes. Bovendien is aan
de makers een eerlijke prijs
betaald, en ook het milieu
profiteert ervan: veelal wordt
Adopteer een kerstboom
Een band opbouwen met je kerstboom?
Dat kan! Door een biologisch
geteelde naaldboom te adopteren,
deze na de kerst weer in te leveren
voor herplanting, en deze volgend
jaar rond de feestdagen weer in
huis te nemen. Een tweede leven
voor je boom is hartstikke goed
voor het milieu.
www.adopteereenkerstboom.nl
Plantbare kersttags
Leuk voor aan een cadeautje: kersttags met
zaadjes van de blauwe spar. Het kaartje kan
na gebruik de grond in. Kun je volgend jaar
een kerstboom uit eigen tuin in huis zetten.
www.kudzu.be/nl
gebruik gemaakt van milieuvriendelijkeproductiemethoden.
Lichtje voor Afrika
In Swaziland, waar de werkloosheid
onder ongeschoolden
groot is, verdienen 200
mensen een vast inkomen in de
werkplaats van Swazi Candles.
Daar maken ze naast kaarsen
Borreltijd
Met deze wijnset draag je bij aan
andermans geluk. ‘No House’
Wine is een wijnlabel waarvan
de opbrengst naar een project
in Zuid-Afrika gaat, waar huizen
worden gebouwd voor dakloze
kinderen uit HIV-besmette families.
De karaf met twee glazen
van gerecycled glas komen uit
Vietnam.
www.geschenkmetverhaal.nl
ook dit soor Afrikaanse kleipotten.
Als de kaars is opgebrand
past er een waxinelicht in. Om
de donkere feestdagen extra
gezellig te maken.
GADGETS
Ecolicht
Om de donkerte buiten te sluiten:
kerstverlichting met LED-lampjes.
LEDs verbruiken minder energie en
gaan langer mee. Bovendien doen de
witte of blauwe LED-licht meer aan
sneeuwvlokjes denken dan de ouderwetse
gele kerstverlichting.
www.happylight.com
Warmte geven
Tijdens de koude winterdagen
gaat er niets boven heerlijk cocoonen
in huis. Lekker met een
dekentje op de bank. Door de
mouwen in de Snug-Rug kan
je rustig een boek lezen zonder
dat je armen meteen afkoelen.
Kan de verwarming weer een
standje lager...
www.kadoplein.nl
Kaars
Swaziland, kaars in kleipot, 9,75 euro,
met gratis gedicht.
07

TerraSana introduceert
Barnhard Bodywear
For men and women
Bewust beter!
Bio Cotton
NIEUW
Design, comfort en een perfecte pasvorm.
Met Barnhard Bodywear zorg je niet alleen
goed voor jezelf, maar ook voor het milieu.
De nieuwe ondergoedcollectie van TerraSana
is gemaakt van 100% biologisch katoen en
wordt op een sociaal verantwoorde manier
geproduceerd, zónder bestrijdingsmiddelen.
Door bewust te kiezen, is Barnhard Bodywear
bewust beter.
www.barnhardbodywear.com

2009 volgens
Greenpeace
Het afgelopen jaar heeft Greenpeace
zich weer volop ingezet voor ons klimaat,
de bossen en oceanen en tegen
het gebruik van giftige stoffen en
genetische manipulatie. De resultaten
mogen er dan ook zeker zijn. Dit zijn
de Greenpeace-successen van 2009.
Geen CO2!
· In België en Groot-Brittannië komen geen nieuwe
kolencentrales van E.on. En Greenpeace vertraagde
vergunningen voor nieuwe Nederlandse
centrales.
Duurzame vis
· Anderhalf jaar na de start van de campagne hebben
alle grote Nederlandse supermarkten een
duurzamer visinkoopbeleid.
· Na jarenlange schade door sleepnetten herstelt
het Noordzeegebied zich waar Greenpeace vorig
jaar natuurstenen plaatste.
Amazone beschermd
· Ook dankzij Greenpeace wordt de Amazone beter
beschermd, want de grootste slachterijen van
Zuid-Amerika nemen geen vee meer af uit ontbost
Amazonegebied.
· Na acties van Greenpeace heeft Indonesië de vergunning
van pulpgigant APRIL om regenwoud te
kappen voorlopig ingetrokken.
Groene Apple
· Als eerste elektronicafabrikant gaat Apple gifvrije
apparaten produceren.
· Greenpeace-onderzoek toont aan dat oliebedrijf
Trafigura opzettelijk giftig afval in Ivoorkust
heeft gedumpt.
· Philips wil zijn afgedankte elektronica op eigen
kosten gaan inzamelen en recyclen.
· Urenco stopt het transport van verarmd uranium
naar Rusland. Het bedrijf dumpte sinds de jaren
negentig vele tienduizenden tonnen in Siberië.
· Greenpeace vocht succesvol meerdere vergunningen
voor gentechproeven aan.
Campagne Stop de verkoop van 'foute' vis
Leukste plekken
in Nederland
UITGELICHT
Het afgelopen jaar stonden op deze plek in de krant steeds foto´s
van Nederlandse landschappen met informatie van www.geosites.nl.
Landschappen waar verhalen achter schuilen, die voor de
meeste mensen verborgen blijven. Ter afsluiting van 2009 zetten
we de drie mooiste plekjes voor je op een rijtje. Het is wellicht geen
gek idee om ze in 2010 een keer zelf op te zoeken. Onze top 3 wordt gevormd door de inzendingen
van Xandra van de Kant uit Dorst, Ida Visser uit Heiloo en Cor Boers uit Haarlem.
Omdat we eigenlijk niet konden kiezen, geven we niet één camera weg, maar drie. Voor
ieder één: Gefeliciteerd!
Tekst Ilse Eggenkamp
De Gulperberg in
Limburg
Xandra van de Kant
Limburg, ons enige glooiende stukje land. Tussen
de heuvels, bossen, kleine dorpjes en akkerlandjes
kun je heerlijk wandelen en fietsen.
Xandra en de andere mensen uit haar wandelgroepje
waren overdonderd door het landschap:
‘Ons hart raakte in een stroomversnelling bij het
zien van het prachtige stukje landschap. Het is
een stukje Geuldal, bij de watermolen van Otten.
De beweging van rad en water, de meanderende
geul, de grazende schapen en lammetjes op de
weide, de voorjaarszon over het groene geheel,
het gaf ons het ultieme voorjaarsgevoel.’
De Hondsrug in Drenthe
Ida Visser
De Hondsrug is een van de drukste recreatieve
plekken in Drenthe. Niet zo gek als je weet hoe
bijzonder het gebied is. Het Drentse Landschap
heeft het tegenwoordig onder beheer en
wil een zo groot mogelijke variatie van vegetatie,
waarbij de natuurlijkheid voorop staat.
Zo moeten de uitheemse naaldbomen te zijner
tijd vervangen worden door inheemse soorten,
moet een kudde schapen het heidegebied in
stand houden en worden de bossen uitgedund
zodat het zonlicht ook de lage vegetatie bereikt
en uitbreidt. Kortom, er vinden interessante
ontwikkelingen plaats in het noordoosten van
ons land. Reden genoeg om eens een kijkje te
gaan nemen.
TOP
100
Haarlem en omgeving
Cor Boers
09
Niemand zal ontkennen dat Haarlem een bezoekje
waard is. Dankzij onder meer de Grote
Markt met de prachtige Sint-Bavokerk en het
stadhuis, het oudste openbare museum, het Teylers
Museum, en de Vleeshal, kan de cultuurfreak
hier zijn hart ophalen. Maar ook natuurliefhebbers
worden niet teleurgesteld dankzij de
prachtige omgeving van Haarlem, waarin de aanwezigheid
van de zee erg bepalend is. Via www.
geosites.nl kun je een fietsroute downloaden met
daarop de verschillende landschappen die je passeert,
aangeduid en verklaard. Ervaar de schoonheid
van Haarlem en omstreken.

10 MILLENNIUMDOELEN
In iedere editie van de Krant
van de Aarde worden meerdere
kleinschalige (ontwikkelings)
projecten uitgelicht. Deze
projecten staan stuk voor stuk
in het teken van de Millenniumdoelen.
Dit zijn doelstellingen
die in 2000 zijn vastgelegd door
de regeringsleiders van bijna
200 landen. Zij hebben beloofd
hard te werken aan het oplossen
van de grootste wereldproblemen,
zodat deze in 2015 voor
een groot deel
zijn verholpen.
Door bekendheid
aan de invulling van
de doelen te geven, draagt de
Krant van de Aarde een steentje
bij aan het behalen ervan. Helpen
jullie ook mee?
www.millenniumdoelen.nl
www.ncdo.nl
Op reis naar Peru
dankzij de Wereldwinkel
Tekst Margreet Tjalsma
De 20-jarige Sonja Baas uit
Almere gaat half januari,
als winnaar van de Wereldwinkelwedstrijd,
op een
fotoreis naar Peru. Hierbij
maakt ze kennis met de
producenten van FairMail
Cards en optrekt met een
aantal Peruaanse kansarme
tieners die de fotograven
zijn voor de ansichtkaarten
van FairMail Cards (wereldwijd
het eerte fair trade
merk in fotowenskaarten).
Hoe heeft Sonja dit voor elkaar
gekregen?
In editie 3 van deze krant stond hij
aangekondigd: de Welvaarderswedstrijd.
Door mee te doen aan dit
unieke computerspel en een slogan
af te maken. maakte je kans op een
reis naar Peru. Dit spel, vol met interactieve
puzzels en een spannende
verhaallijn, is voor jongeren tussen
de 15 en 22 jaar. Welvaarders vertoont
opvallende parallellen met de
werkelijke wereld op het gebied van
handel en economie, arm en rijk. De
hoofdpersonen uit het spel strijden
voor een betere wereld en verzetten
zich tegen het regime van de
onderdrukker, zodat de producent
uiteindelijk een beter bestaan kan
opbouwen. Het idee is: handel je in
fair trade, dan kan de armoede wél
bestreden worden. De wereldwinkel
heeft dit interactieve spel in samen-
werking met Little Chicken Game
Compagny ontwikkeld, met als doel
onder jongeren een groter bewustzijn
te creëren voor Fair trade.
En de hoofdprijs is gegaan
naar...
Sonja Baas dus, zij gaat samen met
de Peruaanse jongeren van FairMail
Cards een fotoreis maken. Met de
kennis die de Nederlanders hebben
over de trends in het westen, wordt
getracht de jongeren aldaar nog betere
foto’s te laten maken. Die foto’s
worden dan weer gedrukt op kaarten
en hier verkocht.
Sonja is zeer benieuwd hoe de jongeren
van haar leeftijd in andere landen
met hun toekomst bezig zijn en
hoe dit zich verhoudt ten opzichte
van de westerse wereld. Zij gaat een
logboek bijhouden en natuurlijk ook
veel foto’s maken. Van haar reis zal
ze dan in een volgende Krant van de
Aarde verslag doen.
Wordt vervolgd dus!
www.welvaarders.nl
MILLENNIUM
DOELEN
FILM
Armoede
halveren
Verbeteren
van de
gezondheid
van moeders
Iedereen
naar school
Bestrijding
van hiv/
aids, malaria
en andere
dodelijke
ziektes
Mannen en
vrouwen gelijkwaardig
Meer mensen
in een
duurzaam
leefmilieu
‘The Rainbow Warriors
of Waiheke Island’
Regisseur Suzanne Raes, 2009
Minder
kindersterfte
Mondiaal
samenwerkingsverband
voor
ontwikkeling
Op 10 juli 1985 zonk de Rainbow Warrior, het vlaggenschip
van milieuorganisatie Greenpeace, als gevolg van door de
Franse geheime dienst geplaatste bommen. Een van de
vaste bemanningsleden verloor daarbij het leven. De aanslag
was een antwoord op de acties van Greenpeace tegen
de kernproeven op het atol Mururoa, die de publieke opinie
ten opzichte van de proeven immens beïnvloedden.
De toenmalige bemanning van het
schip, waarvan een klein deel inmiddels
in een harmonieuze leefgemeenschap
op het Nieuw-Zeelandse
eiland Waiheke woont, kijkt terug
op de begintijd van de Rainbow
Warrior, een oud, roestig schip dat
met wat Nederlands geld en vooral
veel tomeloze inzet van de vrijwilligers
werd getransformeerd tot hét
boegbeeld van milieuactivisten.
Duidelijk wordt dat Greenpeace het
meer moest hebben van idealisme
WITH SPECIAL THANKS TO
RIEN ACHTERBERG MARTINI GOTJÉ HENK HAAZEN BUNNY McDIARMID SUSI NEWBORN HANNE SØRENSEN
DIRECTOR RESEARCH /
DIRECTOR OF
SOUND EDITING MUSIC
SUZANNE RAES CO-WRITER RENSKE DE ZWART PHOTOGRAPHYWIRO FELIX FRENK VAN DER STERRE ELJA DE LANGE JORIS OONK FOR ‘GERARD ET JEROME’
EXECUTIVE
CREATIVE
COMMISSIONING
PRODUCER
PRODUCER ILJA ROOMANS PRODUCERSWILLEMIEN VAN AALST & SUZANNE VAN VOORST EDITOR NPS ANNEMIEK VAN DER ZANDEN LENNART PIJNENBORG
‘THE RAINBOW WARRIORS OF WAIHEKE ISLAND’ IS AN IDTV DOCS PRODUCTION IN COPRODUCTION WITH NPS TELEVISION AND WAS MADE WITH THE SUPPORT OF THE COBO FUND AND THE NETHERLANDS FILM FUND
© 2009 IDTV DOCS / NPS
WWW.THERAINBOWWARRIORS.NL
en enthousiasme dan van duidelijke
planning en organisatie. Weinigen
beseften aan welke gevaren ze zichzelf
zouden blootstellen of hoe groot
de impact van hun acties zou zijn.
Behalve interviews met zes leden
van het eerste uur en impressies
van hun huidige bestaan in een
haast ideale samenleving is er veel
archiefmateriaal, waaronder schokkende
beelden van de gevolgen van
de Franse kernproeven, spannende
actieopnames van dappere rubberboten
naast dreigende walvisjagers
en vrolijke home movies die getuigen
van de uitzonderlijke kameraadschap
aan boord van een legendarisch
schip.
De film ging in november bij het
IDFA in première en draait vanaf 28
januari in de grote steden.
Voor meer informatie: www.therainbowwarriorsofwaihekeisland.nl

Change the world or go home!
De groene olievlek
Tekst Margreet Tjalsma
In de titel van dit stuk vind je de missie
van het adviesbureau Wij zijn koel.
Een schoon initiatief: toonaangevende
bedrijven als MTV, Discovery Networks,
Twynstra Gudde en Tuschinski
worden door Aart van Veller en zijn
collega’s ondersteund in het ‘klimaatneutraliseren’
van hun onderneming.
De oprichter van dit nog geen twee jaar oude
bedrijf is de 24-jarige Aart van Veller. Als oud-
Vrijescholier werd hij in eerste instantie geprikkeld
door een boek van de Club van Rome, hem
door een leraar aangereikt. Vervolgens werd hij
concreet vooruit gestuwd door een gevoel dat het
heel snel anders moest, wat betreft het klimaatprobleem.
Zo kwam Aart terecht bij het Ben & Jerry’s Climate
Change College. Dit College begeleidt en
inspireert je negen maanden parttime op het gebied
van klimaatverandering. Aart en acht andere
jonge mensen uit verschillende landen zijn toen
naar de Noordpool afgereisd om de effecten van
klimaatverandering aan den lijve te ondervinden.
Dit resulteerde in de oprichting van zijn bedrijf
Wij zijn koel.
Wat doet Wij zijn koel?
Met een zestal collega’s adviseert Aart van Veller
A-merken (met hun belangrijke voorbeeldfunctie)
om kostenbesparend te verduurzamen en
klimaatneutraal te ondernemen. Binnen tien jaar
wil het bedrijf alle A-merken wereldwijd klimaatneutraal
hebben. Ja, dat klinkt idealistisch, en ja,
dat zijn ze ook.
Het houdt in dat er niet alleen advies wordt gegeven,
maar dat er ook daadwerkelijk alle aandacht
voor implementatie is. Zoals zijn vriend en
duurzaam ondernemer Ruud Koornstra zegt: ‘Het
woord adviseur bestaat uit het woord vies en het
woord zeur’. Dus Say no more, act!
Wij zijn koel wil bedrijven helpen minimaal 20 tot
30% energie te besparen, door duurzaam inkopen,
opwekken en zorgdragen voor compensatie.
Veel energie en materiaal, als papier, gas, elektriciteit,
benzine, wordt immers volstrekt onnodig
ingezet en verbruikt, doodzonde! En dit alles moet
binnen tien jaar gebeuren. ‘Er is geen tijd meer te
verliezen’, aldus Van Veller.
Engage 2 Sustain
Wij zijn koel mag dan een klein bedrijf zijn, het
heeft grote idealen. Hierbij laat het zich zonder
voorbehoud leiden door de lijfspreuk ‘Engage 2
Sustain’. Ofwel: duurzaam ontwikkelen doe je samen.
Zo reiken ze op hun website de mogelijkheid
aan om deze groene olievlek te verspreiden. Begin
bij jezelf en ga klimaatneutraal ondernemen, en
inspireer twee van je zakenrelaties om dit ook te
doen.
Clean Drinks
Om al die andere hemelbestormers met elkaar
te linken, heeft het bedrijf in samenwerking met
het duurzaam vastgoed- en energieconceptenbedrijf
TreFoil netwerkavonden georganiseerd:
Clean Drinks. Clean staat hierbij voor eerlijk en
duurzaam. Drinks geeft het informele, wisselende
karakter van de avond weer; iedere keer ergens
anders het glas heffen met gelijkgestemden. Laten
zien dat het leuk is en een duurzame ervaring delen.
Daar gaat het vooral om.
Vier keer per jaar vinden deze netwerkavonden
plaats op een ‘groene plek’, zoals nachtclub Jimmy
MILLENNIUMDOELEN
MILLENNIUM
DOELEN
11
Woo, restaurant Fifteen (beide in Amsterdam) of
de sustainable danceclub Eethiek in Rotterdam.
Daarbij kunnen pioniers in het duurzaam ondernemen
informeel in contact komen met mensen
uit de politiek of het bedrijfsleven.
Je kunt er presentaties van duurzame ondernemers,
discussiepanels en muziek verwachten en
natuurlijk duurzaam dansen aan den lijve ondervinden.
Heldere denkers als de eerder genoemde
Ruud Koornstra (Tendris), Geraldo Vallen (oprichter
Czar), of Henk Keilman (duurzaam investeerder)
hebben tot nu toe het netwerkende publiek
toegesproken.
www.wijzijnkoel.nl
www.cleandrinks.nl
Heb jij ook nobele ideeën en gespreksstof, en
wil je deze graag delen op zo’n netwerkavond?
Stuur Wij zijn koel dan een mailtje via hun
website.

12
ETEN
Feestelijke Fairtrade Gerechten
Tekst Renske de Zwart
Het nieuwe jaar is in aantocht en het is weer tijd
om de goede voornemens uit de kast te halen en
af te stoffen. Laten we als het om eten gaat dit
komende jaar nu écht eens proberen om zoveel
mogelijk biologische en fairtrade spullen te gebruiken.
Want door gezond en eerlijk in te kopen
kunnen meer dan zeven miljoen mensen -landbouwers,
arbeiders en hun familie- in zo’n zestig
ontwikkelingslanden een zelfstandig bestaan
opbouwen. Let dus goed op het Max Havelaar
keurmerk.
Hét kado voor onder de Kerstboom dat hierbij kan
helpen is het Fairtrade Kookboek van Sophie Grigson,
uitgegeven door Oxfam Novib. Het kleurrijke
boek bevat een originele reeks recepten uit
alle hoeken van de wereld. Ze hebben één ding
Gezonde afterparty
Om tegemoet te komen aan alle mensen die op
1 januari met een lichte kater en een zware buik
van alle oliebollen wakker worden, hebben we een
gezond en mager recept uitgezocht om de balans
weer terug te brengen. Het is een wintersalade,
maar omdat de meeste recepten uit het Fairtrade
kookboek van het Zuidelijk halfrond komen is het
toch een behoorlijk zomers geheel. In dit gerecht
wordt quinoa gebruikt: een plant die groeit in
de Andes en waarvan de eiwitrijke zaden kunnen
worden gegeten. Vaak worden ze tot meel
gemalen en vormen zo de basis voor brood. Maar
ze kunnen ook worden gepoft tot minipopcorn of
gekookt in een voedzame salade worden verwerkt.
Quinoa is bij de betere natuurvoedingswinkels te
koop, maar je kunt het in dit recept ook vervangen
door bijvoorbeeld gierst of zilvervliesrijst.
Recept: Wintersalade
4 personen; Voorbereidingstijd 20 minuten;
kooktijd 20 minuten.
Ingrediënten:
250 gr. bio quinoa
2 theelepels gedroogde oregano
1 theelepel zout
40 gr. geroosterde zonnebloemzaden
2 middelgrote avocado’s
½ rode ui in fijne plakjes
2 stengels bleekselderij in fijne plakjes
2 grote handsinaasappels
bosje waterkers
4 eetlepels fairtrade olijfolie
Kook de quinoa, oregano en zout op laag vuur
in een pan met 500 ml. water. Zet als het water
door de quinoa is opgenomen (na 15-20 minuten)
het vuur uit en laat de quinoa in de pan afkoe-
gemeen: in elk recept zit minstens één ingredient
uit het Zuiden, geproduceerd door boeren
of arbeiders die er een eerlijke prijs voor hebben
gekregen. Dat het nodig is, bewijst de campagne
die Oxfam Novib eind november startte met de
Groene Sint. Zij brachten een rapport uit over
misstanden in de cacaopluk. Het blijkt dat cacaoboeren
maar 3,2% van de opbrengst van een reep
krijgen; de rest van de winst is voor de handelaren
en producenten in het rijke westen. Dat moet dus
anders in 2010!
Als de Groene Sint ook bij jou langs is geweest
kun je die fairtrade chocoladeletter mooi gebruiken
voor een eerlijk toetje dat het goed zal doen
op elke feestelijke gelegendheid: een hemelse
combinatie van chocolade en peer.
len. Schil en ontpit de avocado en snij in blokjes.
Doe ze in een kom samen met de rode ui en de
bleekselderij. Schil de sinaasappels en verdeel ze
in kleine partjes. Vang het sap op, of pers nog een
halve sinaasappel uit. Haal de blaadjes van de waterkers
van de grote stelen en voeg ze samen met
de sinaasappel toe aan het avocadomengsel.
Voeg de olijfolie aan het bewaarde sinaasappelsap
toe en klop het tot een dressing. Sprenkel over de
salade-ingrediënten. Strooi de zonnebloemzaden
erover en schep goed om. Roer nu de quinoa om
de korrels los te maken (voeg evt. wat olijfolie toe)
en meng door de salade. Voeg zout en peper naar
smaak toe. Verdeel over 4 borden.
Tip: op zichzelf is deze salade een prima maaltijd,
maar hij doet het ook goed bij gegrilde vis, vooral
makreel. Je kunt hem ook serveren met zachte
geitenkaas.
Recepten komen uit: Het Fairtrade Kookboek door Sophie
Grigson. Uitgegeven door Lannoo en Oxfam Novib, 2009.
Het Oxfam Novib rapport ‘Eerlijk duurt het langst’ is in
te zien op: www.oxfamnovib.nl/id.html?id=12721&ch=ONN
RECEPT
Chocoladetaart
met peer
6-8 personen
Voorbereidingstijd 30 minuten,
baktijd 50 minuten.
Ingrediënten:
125 gr. zachte boter
175 gr. fijne kristalsuiker
4 grote eieren, geklopt
250 gr. zelfrijzend volkoren bakmeel
50 gr. fairtrade cacaopoeder
50 gr. fairtrade chocolade, extra puur, gehakt.
2 rijpe peren, geschild en in stukken geneden.
150 ml melk
poedersuiker om te bestrooien
Verwarm de oven voor op 180°C. Smeer de bodem
en zijkanten van een ronde cakevorm (18 cm) in
met boter en bestuif met bloem.
Klop de boter met de suiker tot een luchtig geheel.
Roer de eieren er langzaam door en voeg de bloem
in kleine hoeveelheden per keer toe. Roer de cacao,
gehakte chocolade en peren erdoor. Voeg de
melk toe en roer tot smeuïg beslag. Giet het deeg
in de cakevorm en laat ongeveer 30 minuten in de
oven bakken. Test of de cake gaar is door er een
breinaald in te steken. Als hij er droog uitkomt is
de cake klaar. Laat de cake afkoelen, haal hem uit
de vorm en bestrooi met poedersuiker. Voor een
spetterend Nieuwjaarseffect kun je er vuursterretjes
in steken en zo opdienen.

FICTIE
MOEDER AARDE - belt met Vadertje Tijd
FlowLine
Tekst Leendert Oostlander Beeld Jan Coolen
Het is een dag als zovele dagen. Het
miezert, maar het is niet echt koud. Het
huis trilt als de bus langsrijdt. Het is een
oud huis. Scheuren in de muren, kozijnen
verrot.
Er zijn afspraken gemaakt, maar iedereen
vergeet ze na te komen.
Moeder Aarde is
het zat, ze werkt
zich uit de naad,
maar krijgt er eigenlijk
allang geen
voldoening meer uit.
En dan komt Vadertje
Tijd ook nog eens niet
opdagen. Hij maakt
weer eens overuren. Ze
weet al waar dit gesprek
zal eindigen, wanneer hij
de telefoon opneemt.
- “Waar blijf je nou? Het is 5 voor 12.”
- (…)
- “Dan máák je maar tijd!”
- (…)
- “Wijsheid komt wat later, dat had ‘ie gezegd.
Intussen zit ik hier mooi alleen de
piepers te schillen. Wie doet het anders? De
kinderen moeten toch weer eten hè?”
- (…)
- “Er is genoeg, maar iemand moet het wel
13
klaarmaken. Het is zo makkelijk om je kop in het
zand te steken, maar hoe denk je dat ik me voel?
Ik leef niet, ik wórd geleefd. Ik ben helemaal uitgeput...”
- (…)
- “Je begrijpt me niet. Het is alsof ik geen contact
kan maken. Ik voel me verwaarloosd!”
- (…)
- “Ja Goeie Ouwe, dat beloof je al heel lang, maar
ik heb eigenlijk geen vertrouwen in Kopenhagen.”
- (…)
- “Laat maar. Kom maar niet. Blijf maar staan.
Weet je, kom maar helemaal niet meer. Ik moet
even tot mezelf komen.”
- (…)
- “Nee geen Kopenhagen, een weekendje Schier
ofzo.”
- (…)
- “Ja! Misschien wel met Wijsheid ja! Ik heb iedereen
al veel te lang over me heen laten lopen en nu
kies ik eens voor mezelf.”
- (…)
- “Nou, daar heeft deze moeder nou eens lekker
schijt aan! Doen jullie het maar een keer zonder
mij. Te lang aardig geweest. Deze prachtvrouw in
de bloei van haar leven, gaat even flink de bloemetjes
buiten zetten!”
- (…)
(tu tu tu tu...)
Wordt vervolgd…
Natuurlijke materialen, nuttig en
zorgvuldig toegepast in combinatie met
een unieke, individueel
instelbare, zweeftechniek.
Geen metalen of kunststoffen
toegepast in de matrassen.
Aktief aanpassende slaapsystemen,
voor bewust levende, bewegende en
voelende mensen.
De Kloet 12 5531 MA Bladel
T. +31(0)497-387452 F. +31(0)497-381801
E-mail: info@flowsleeping.nl
www.flowsleeping.nl

14 FORUM
COLUMN
Bundanoon
Frans van der Beek is publicist en bedenker van kunstprojecten.
Al sinds het alarmerende rapport van de Club van
Rome is hij betrokken bij de milieuproblematiek en beziet
nu met een glimlach de recente ontwikkelingen.
Wie weet waar Bundanoon
ligt, mag
het zeggen. Niemand?
Begrijpelijk
want het is een dorp in Australië.
Het bijzondere van dit plaatsje is dat
men daar een verbod heeft ingesteld
op de verkoop van water in flessen.
Dat heeft Jon Dee van de groep Do
Something toch maar mooi voor
elkaar gekregen. Deze Dee is onvermoeibaar,
want het lukte hem ook
al om in het dorp Coles Bay in Tasmanië
plastic zakken uit te bannen.
Nu had Jon Dee voor het verbod op
de verkoop van water in plastic flessen
wel een heel plausibele reden.
Bundanoon beschikt namelijk over
een ondergronds waterreservoir.
Een drankenhandelaar wilde dit
water naar Sydney vervoeren om het
daar in plastic flessen te bottelen.
Daarna zou het per vrachtwagen
weer naar het dorp terugkeren. Wat
een waanzin en wat een verspilling!
COLOFON
De Krant van de Aarde verschijnt 6x
per jaar in een oplage van 125.000
exemplaren en is een uitgave van
Stichting Dag van de Aarde.
De Krant van de Aarde wil mensen
aanzetten tot een gezonde en duurzame
leefwijze, ongeacht nationaliteit,
politieke voorkeur of religie.
© 2009 Krant van de Aarde, ISSN
1872-5104
Uitgever
Stichting Dag van de Aarde / Aarde
Media Groep
Albert Poutsma
Gerestein 1
4158 GB Deil
t 06 533 329 80
info@dagvandeaarde.nl
www.dagvandeaarde.nl
Daar heeft Dee dus een stokje voor
gestoken.
Ik ben niet zo voor verbieden, maar
de stompzinnigheid van een deel
van de mensheid maakt dat soms
helaas noodzakelijk. De flesjes waterrage
is onzin als het water uit de
kraam minstens zo goed is als de
duur gekochte gebottelde variant.
Kraanwater kost vrijwel niets en de
kosten van zo’n flesje kunnen oplopen
tot twee euro bij de benzinepomp.
Zou het iedere werkdag laten
om zo’n flesje kopen, dan bespaar
je op jaarbasis al zo’n vijfhonderd
euro. En heel veel onnodige belasting
van het milieu, want er drijft nu
al honderd miljoen ton plastic in de
oceanen. Gelukkig zijn er ook Nederlandse
initiatieven op dit gebied.
Kijk maar eens op www.jointhepipe.
org.
Frans H.J. van der Beek
Directie
Exploitatie Krant van de Aarde
Hans Truijen
Westeinde 34
2512 HD Den Haag
t 06 53985587
hans.truijen@krantvandeaarde.nl
Redactieadres
Westeinde 34
2512 HD Den Haag
Lotte Krijnen, t 06 28187855
redactie@krantvandeaarde.nl
Hoofdredactie
Lotte Krijnen,
lotte.krijnen@krantvandeaarde.nl
Redactie
Ilse Eggenkamp, Frans van der Beek,
Eva van Mossevelde, Renske de Zwart.
Eindredactie
Petra van der Veer, Arjen Damen
‘Melk is van levensbelang…voor kalfjes’
De titel is de reactie van Jos
Kuiper op onze oproep om jullie
mening over de gezondheid van
melkconsumptie. We ontvingen
veel reacties, waarvoor dank.
Hieronder een selectie, aangevuld
met het commentaar van
Zuivelproducent Campina en
Het Voedingscentrum.
Edda Keyzer, die het in goede gezondheid
al 35 jaar zonder melk uithoudt,
noemt het drinken van melk
al lang achterhaald, en stelt dat het
alleen erg moeilijk is om overheid of
voedingsbureau daarvan te overtuigen.
Het Voedingscentrum stelt de
vraag wel aan de kaak, maar is het
er inderdaad niet mee eens: ‘De onderzoeken
die zeggen dat botontkalking,
of het risico op ernstige ziektes
door het gebruik van melk juist
wordt vergroot, zijn niet altijd even
wetenschappelijk verantwoord. Ze
worden bovendien niet ondersteund
door onafhankelijke voedingsinstanties.’
Vitaminen vs. vet
Cees van Ringelenstein ziet negatieve
gevolgen in onder andere de
slijmvormende werking van koemelk.
Zuivelproducent Campina
denkt daar naar eigen zeggen ‘uiteraard
anders over’. Hun belangrijk-
Aan dit nummer werkten mee
Dorothé Duijves, Jan Coolen, Leendert
Oostlander, Margreet Tjalsma, Greenpeace,
Natudis, TNO, Wereldwinkel.
De Krant van de Aarde wordt mede
mogelijk gemaakt met financiële
ondersteuning van NCDO, Stichting
Planet Earth en TNO.
Advertentieverkoop
Bureau Sjoerdsma, Peter Sjoerdsma
W.A. Scholtenlaan 47
6865 VV Doorwerth
t 026-3817658
info@bureau-sjoerdsma.nl
Vormgeving en beeldredactie
Sin Visuele Communicatie, Den Haag
info@sin.nl
Druk
Corelioprinting, Erpe-Mere, België
ste argument is dat er naast calcium
ook een hoop andere onmisbare
stoffen in melk voorkomen. Zoals
eiwitten, vitamine B en D, magnesium
en zink.
Hier stemt Het Voedingscentrum
mee in. Wel voegen ze eraan toe,
dat ‘hoe meer, hoe beter’ bij de zuivelconsumptie
niet opgaat. Om de
hoeveelheid verzadigd vet binnen
de perken te houden, adviseert Het
Voedingscentrum om je aan de aanbevolen
dagelijkse hoeveelheid te
houden (voor volwassenen ongeveer
een halve liter melk per dag) en voor
de halfvolle en magere productvarianten
te kiezen. Mensen die geen
zuivelproducten gebruiken, raden
ze aan om calciumsupplementen te
nemen.
Te veel is nooit goed
Het blijft dus een strijd tussen twee
kampen, waar tot nog toe het laatste
woord nog niet over gesproken is.
Daarom willen we jullie tot slot de
opmerking van Armand Bettonviel,
voedingsadviseur bij breedte- en
topsport, niet onthouden. Hij wijst
er droogjes op dat iedere stof in potentie
toxisch is. ‘Ook zuurstof en
glucose - stoffen waar we op leven.
Alleen de dosering bepaalt uiteindelijk
of iets toxisch is of niet.’
Oplage en distributie
- 72.500 ex. via natuurvoedingswinkels,
donateurs van de stichting / houders
Kaart vd Aarde, bibliotheken, ministeries
en partner-organisaties (zie www.
dagvandeaarde.nl)
- 37.500 ex. uitgereikt in de les aan vwo
scholieren bovenbouw;
- 15.000 ex. naar overige relaties en
(semi) overheden.
Je kunt de Krant van de Aarde thuis
ontvangen door € 19,95 per jaar over te
maken op rekening nr. 617736146 van
de stichting Dag van de Aarde onder
vermelding ‘donateur’. Je ontvangt dan
ook onze voordeelkaart thuis.
De Krant van de Aarde is in PDF-formaat
te bekijken op www.krantvandeaarde.nl

Kan niet kiezen!
door: Dorothé Duijves
Van veel producten is het aanbod tegenwoordig
gigantisch. Dus maken wij het
je in deze rubriek gemakkelijk door je te
wijzen op de meest duurzame en verantwoorde
keuze. In dit overzicht zie je welke
duurzame producten in Kan niet kiezen
kwamen het afgelopen jaar. Handig als je
niet weet welke goede voornemens je moet
kiezen.
Van eigen bodem
Velen van ons kennen nog de tijd van echte
winter- en zomerkost. In de winter at je kool,
witlof en appeltjes, in de zomer sla, boontjes
en aardbeien. Tegenwoordig zijn alle soorten
groente en fruit het hele jaar door verkrijgbaar.
Aardbeien in de winter komen óf van warmere
oorden óf uit de kas. Dat kost geld en energie.
In de volgende :
En…
ActIE!
Wanneer KvdA nummer 1 uitkomt,
in februari, zijn we alweer even op
weg in het nieuwe jaar. Een mooi
moment om eens te kijken hoe
het ervoor staat met die goede
voornemens omtrent het verbeteren
van de wereld. Wellicht is
de aandacht alweer wat verslapt.
Daarom staat actie centraal in de
komende editie
Als je producten van het seizoen en van eigen
bodem koopt, kies je goedkoper en milieubewust.
Karton, plastic of blikje
Vruchtensapjes en frisdrank voor onderweg vind
je in PET-flesjes, stalen blikjes of kartonnen
pakjes. Welke is het minst schadelijk voor het
milieu? Kartonnen pakjes, omdat het vervoer en
de productie van karton het minst belastend is.
Bovendien kunnen veel kartonnen pakjes bij het
oud papier. Maar koolzuurhoudende drankjes
blijven niet borrelen in karton. Dan is de keuze
voor blikjes het beste. Blikjes kunnen tegenwoordig
heel dun gemaakt worden. En in tegenstelling
tot blikjes kunnen PET-flesjes niet gerecycled
worden.
Soja en tropisch regenwoud
Steeds vaker wordt als vervanging van melk sojamelk
gedronken. Maar lang niet alle soja is duurzaam
en fair. Jaarlijks verdwijnt voor de productie
van soja voor alleen al de Nederlandse zuivelsector
een oppervlakte van 7500 voetbalvelden aan
tropisch regenwoud in Zuid-Amerika. Basel-soja
is een duurzaam alternatief. Voor de teelt hiervan
worden geen bossen gekapt en geen pesticiden
gebruikt. Bovendien is Basel-soja fair. Duurzame
sojamelk is bijvoorbeeld Alpro Soya.
Het nieuwe actievoeren
Om actie te voeren hoef je allang
niet meer perse in een bootje rond
te dobberen of je ergens aan vast
te ketenen. Het nieuwe actievoeren
doe je in maatpak…
Actie-docu’s
…óf je voert actie door een bepaald
onderwerp te belichten in een
documentaire. We zetten een paar
spraakmakende documentaires in
de spotlight.
De tips
van 2009
op een rij
Klimaataccoord
Nu is het nog hot item, het klimaataccoord.
We kijken hoe het er een
ruime maand later voorstaat. Wat
zijn de gevolgen? Is er iets veranderd?
En voor wie dan?
Reportage
Redacteur Ilse Eggenkamp bracht
tijd door als vrijwilliger in een tehuis
voor gehandicapte kinderen in La
Paz (Bolivia). In de volgende editie
vertelt ze over de heftige ervaringen.
PLEIN
15
Zuiver scheerwol?
Merinoswol is superzacht en jeukt niet. Voor
ons een luxe, maar voor Australische merinosschapen
een pijnlijke behandeling. De meeste
merinoswol in Nederland is afkomstig uit Australië.
Daar wordt bij lammeren de huid van het
achterwerk weggesneden om te voorkomen dat
vliegenlarven, die graag in de huidplooien leven,
zich door de huid van het schaap heen eten, het
lichaam in. Sommige merken, zoals Nike, C&A
en Gap gebruiken diervriendelijke wol. Andere
alternatieven zijn biologische wol en kunstvezels
als acryl of fleece.
Groene verf
Iedere bouwmarkt of verfwinkel biedt milieuvriendelijke
verf aan. Maar er wordt met
verschillende maten gemeten. Het meest wordt
er gelet op oplosmiddelen, die slecht zijn voor
milieu en gezondheid. Op iedere gewone pot verf
staat hoeveel er in zit. De beste categorie is ‘zeer
weinig oplosmiddel’: minder dan 125 g/l. Verf
met de Milieukeur is vergeleken met soortgelijke
producten minder milieubelastend van samenstelling
én van productieproces. Natuurverven
zijn het minst milieubelastend. Ze bestaan
voornamelijk uit natuurlijke grondstoffen als
lijnolie en citrusolie.
En verder:
Nieuws en gadgets
Interviews
Boeken
Millenniumdoelen
Columns
Eten
Mode
En nog veel meer…

ZZ KrvdAarde0909 Yomio-6513 17-08-2009 15:17 Pagina 1
Samen met de natuur
www.zuiverzuivel.nl
Dieren en mensen welkom.
Mijn weiland in de polder van Biesland is niet alleen
een plek waar de koeien grazen, maar ook een natuur-
reservaat, met vele bijzondere weidevogels en andere
dieren. Als echte natuurliefhebber heb ik met natuur-
lijke afscheidingen en wandelpaden mijn weiland zo aan-
trekkelijk mogelijk gemaakt voor bezoekers. Ik zoek
contact met zoveel mogelijk burgers, die hier heerlijk
rustig kunnen wandelen en fietsen.
Jan Duijndam uit Delfgauw.
Yomio - een uniek zuivelproduct!
Zuiver Zuivel Yomio is een bijzonder product, bereid als yoghurt met de speciale Yomio zuurselcultures.
Heerlijk dik van structuur en mild van smaak.
Yomio bevat overwegend rechtsdraaiend melkzuur, waardoor deze producten lichter verteerbaar
zijn, net als Biogarde. Verkrijgbaar in EKO en Demeter kwaliteit.
Yomio in beker
een "stand" product, met een
stevige, losse structuur door
rijping in de beker.
Yomio in pak
een "roer" product, dat wil zeggen dat
het een gladde structuur heeft, omdat
de yoghurt geroerd is in de tank.
Biogarde in beker
een “stand” product, bereid met
de originele Biogarde cultures én
met Demeter melk, heeft de
kenmerkende Biogarde smaak.