driemaandelijks magazine, jaargang 20, nummer 70 ... - NanoSoc

der geschikt instrument om misdadigers of
andere mensen te identificeren. Het onderzoeksmateriaal
kan bijvoorbeeld bestaan uit
sperma dat op de jurk van een verkrachte
vrouw is gevonden of uit een weefselfragmentje
dat is weggenomen bij een te identificeren
lijk.
Werner Jacobs: “In het forensisch DNA-lab
brengen we niet iemands complete DNA in
Het Universitair Forensisch Centrum is een bijzonder onderdeel
van het CGG. Het houdt zich niet bezig met het ophelderen van
misdrijven, maar is gespecialiseerd in het begeleiden en behandelen
van daders van seksuele delicten.
Klinisch psycholoog Siegfried Koeck: “70 tot 80 procent van onze
cliënten wordt door het gerecht naar ons doorverwezen. Maar
we helpen ook mensen met afwijkende seksuele neigingen die geen
criminele daden hebben gesteld, bijvoorbeeld fetisjisten die te veel
geld uitgeven aan artikelen die hen seksueel opwinden. De meer-
derheid van de cliënten, 60 tot 65 procent, heeft zich vergrepen
aan minderjarigen onder de zestien jaar. De tweede grootste groep,
zo’n 20 procent, bestaat uit exhibitionisten. Verkrachters maken
circa 10 procent van het totaal uit en dan is er nog een heterogene
restgroep van onder meer voyeuristen, sadisten en masochisten.”
12 ALFABETA nummer 70 december 2006 - januari-februari 2007
kaart, maar kijken we slechts naar vijftien
welbepaalde plaatsen op welbepaalde chromosomen
waar het DNA sterk varieert van
individu tot individu. De kans dat die vijftien
merkers er allemaal identiek uitzien bij twee
verschillende mensen bedraagt één op honderden
miljarden. Natuurlijk hangt aan een
DNA-profiel geen naam, je moet al een aanwijzing
hebben bij wie het zou kunnen horen
en die persoon, of als dat niet mogelijk is
eventueel een naast familielid, vervolgens
aan een vergelijkende DNA-analyse onderwerpen.
Het gebeurt ook dat het profiel via
de nationale DNA-databank kan worden
gekoppeld aan iemand van wie het DNA al
eerder werd geanalyseerd.
“Een klassieke DNA-analyse kost minstens
vier dagen tijd, maar er wordt gewerkt aan
HET UNIVERSITAIR FORENSISCH CENTRUM: BEHANDELING VAN SEKSUELE DELINQUENTEN
De meeste cliënten van het UFC zijn
personen die zich hebben vergrepen
aan minderjarigen onder de zestien jaar.
De mensen op de foto zijn toevallige
passanten op straat.
Criminoloog Roel Verellen: “Het UFC is erkend en wordt gefinancierd
door de Federale Overheidsdienst Justitie. Inzake de opvolging
van vrijgelaten seksuele delinquenten is er een duidelijke taakverdeling.
Justitie staat via een justitieassistent in voor de controle,
het toezicht, terwijl wij de behandeling en begeleiding op ons nemen.
In zekere zin probeert het gerecht een terugval van de delinquent
te voorkomen door de rol van boeman te spelen, met als
ultiem afschrikkingsmiddel opsluiting in de gevangenis, en streven
wij hetzelfde doel na via hulpverlening.”
Siegfried Koeck: “Hulp aan daders van seksueel geweld ligt heel
gevoelig bij het publiek, maar kadert inderdaad in de preventie van
nieuwe delicten. Uit betrouwbare Canadese gegevens blijkt dat
van de professioneel behandelde seksuele delinquenten gemiddeld
10 procent vroeg of laat recidiveert en van de niet-behandelde 18
procent. Therapie halveert dus bijna het risico op een terugval. Dat
resultaat is beter dan dat van sommige algemeen aanvaarde medische
interventies zoals chemotherapie bij borstkanker. Voor het
UFC, dat ambulante behandelingen verstrekt aan mensen met een
laag tot gemiddeld gevaar voor recidive, zijn de cijfers zelfs nog
gunstiger. Van de eerste honderd seksuele geweldplegers die
we hier hebben behandeld is 6 procent gerecidiveerd, en slechts
3 procent op een flagrante manier.”
Het UFC-team bestaat uit twee psychiaters, drie psychologen, een
criminoloog, een administratief medewerkster en externe consulenten.
De therapeutische aanpak is veelzijdig en wordt telkens
afgestemd op de individuele cliënt.
Siegfried Koeck: “Centraal staat de cognitieve gedragstherapie.
Uitgangspunt daarvan is dat een pathologisch gedragspatroon in
stand wordt gehouden door een disfunctioneel denkpatroon. Het
komt erop aan beide patronen bloot te leggen en de cliënt anders
te leren denken en handelen. Het is onmogelijk om iemands seksuele
voorkeuren te veranderen, maar we kunnen mensen wel helpen
bij het leren vermijden van risicovolle situaties en van stimuli
die gemakkelijk tot gevaarlijke fantasieën leiden. Er kan ook worden
gezocht naar een substituut voor het maatschappelijk niet
aanvaardbare seksuele gedrag, zodat de cliënt toch van een soort
seksuele beleving en intimiteit kan genieten.
“Belangrijk is ook dat de cliënt een gestructureerd leven leidt en
bijvoorbeeld een job en een woonst heeft. Als er sprake is van een
tekort aan zelfcontrole kunnen we voor controle vanuit de omgeving
zorgen. Er kan dan bijvoorbeeld aan begeleid wonen worden
gedacht.”
In 5 tot 10 procent van de gevallen heeft ook medicatie een plaats
in de therapie.