Algemene Vereniging Oud-personeel van de Koninklijke Marine

Algemene Vereniging Oud- en actief dienend personeel van de
Koninklijke Marine
Op
Koers
Hr.Ms. Groningen Uitgave maart 2013
A F D E L I N G G R O N I N G E N

Oók voor uw AVOM-tenue

Heere, bewaar ´s Lands vloot. Spaar genadighlijk onze
officieren, matrozen en soldaten, die voor een klein geld
zooveel ongemak en gevare uit staen. Geef hun
kloekmoedigheid en kracht; opdat zij onder Uwen zegen
d´overwinning mogen wegdraghen.
Laatste woorden van Michiel Adriaansz.De Ruyter op zijn
sterfbed aan boord van de “Eendragt” na den zeestrijd in
de baai van Syraccuse op 29 april 1676.
Nr. 1 - maart 2013 Jaargang 20
* Van de voorzitter
* Doelstellingen van de AVOM
* 30 april – voorlopig de laatste Koninginnedag
* AVOM-Groningen, bestuur, commissies en koor
* Mutaties ledenbestand
* Activiteiten-agenda (AVOM en Koor)
* Laatste ‘Oploopavonden een succes, mee dank zij Sinterklaas en een
deputatie van de ‘Groningen’
* Hr.Ms. Holland, de eerste van de Hollandklasse ‘Schip van het Jaar’
* Schandalige vertoning: hoe oudere veteranen thuiskwamen van een missie
* De Koninklijke Marine - 525 jaar
* Naar een ‘Gezamenlijk blad’ van VOMI, BvW en FIM?
* Monument voor Papoeastrijders
* Belastingaangifte (Inkomstenbelasting) vòòr 1 april. De redactie wil u graag
van dienst zijn met een concept schrijven voor de Inspecteur der Belastingen
* Met of zonder wimpel, hijs de vlag goed
* Richlijn voor Draaginsignes en Herinneringsspelden
* Reünies en Herdenkingen
* Website’s
* In Memoriam – Kapitein der mariniers b.d. G.N.Hakkenberg (1923-2013)
* Musea e.d.
* Van de Koninklijke Marine, kazerne en vloot
* Bronbeek: rusthuis voor veteranen
* Boek, Blad en DVD
* Lijst van adverteerders
AVOM-LEDEN, EN DE VELE ANDERE “OP KOERS” LEZERS,
DOEN ALLEREERST ZAKEN MET ONZE ADVERTEERDERS
LATEN ZICH HELPEN, OF KOPEN DAAR HUN WAAR.
ZO HELPEN WIJ IMMERS ELKAAR!!!
(zie ook www.avomgroningen.nl)

Van de voorzitter
De nieuwjaarsrecepties van de diverse collega-verenigingen waren dit jaar goed
op elkaar afgestemd, op zaterdag 5 januari hield AVOM Groningen haar
receptie; op woensdag 9 januari het COM Groningen/Drenthe; op zaterdag 12
januari de Bond van Wapenbroeders, en tenslotte op zaterdag 19 januari de
vereniging Indië-militairen (in Zuidhorn).
Het speet mij overigens zeer dat ik wegens ziekte niet aanwezig kon zijn op
onze receptie, temeer vanwege bezoek van de 1e Officier en chef d’equipage
van de Groningen, het schip dat door AVOM, afd. Groningen en S.V.P.G. is
geadopteerd.
Aansluitend hierop werd op 16 januari in Delfzijl het schip overgedragen van
Damen shipyard aan Defensie, waarbij op verzoek van de commandant
uitsluitend, en bij uitzondering, het bestuur van AVOM Groningen was
uitgenodigd. Het schip was overigens na 16.00 uur open voor publiek en daar
doelden de 1e officier en chef d’equipage op tijdens de n.j.receptie, toen zij
diverse leden uitnodigden te komen.
Tot ziens op de Algemene Ledenvergadering op maandag 4 maart a.s. en..........
recht zo die gaat.
Joop Tak./vz.
Doelstellingen van de AVOM
* Het bevorderen van de kameraadschap van de leden van de vereniging en het
behartigen van de belangen van hen die als militair de Koninklijke Marine
hebben gediend, in het bijzonder de leden van de vereniging.
* Het onderhouden van goede contacten en betrekkingen met de Koninklijke
Marine.
* Het mede hoog houden van de eer en de tradities van de Koninklijke Marine.
Het in herinnering houden en eren van hen die gesneuveld of overleden zijn in
dienst van het vaderland en in het bijzonder hen die in dienst van de
Koninklijke Marine zijn gevallen.
* In gevallen van materiële en/of immateriële noden of andere belangen, van
leden of nabestaanden van leden, zal de AVOM een adviserende of
doorverwijzende functie hebben, in eerste aanleg naar de reeds bestaande
organisaties c.q. instellingen binnen de Koninklijke Marine.
* De vereniging tracht dit doel te bereiken door onder meer:
° het houden van vergaderingen, bijeenkomsten, excursies e.d.;
° het uitgeven van een verenigingsorgaan en andere geschriften;
° het onderhouden van goede contacten met overheids- en andere instanties;
° het behulpzaam zijn bij het herstellen van contacten tussen oud-collega´s
van de Koninklijke Marine.
De AVOM is aangesloten bij de Stichting Veteranenplatform en is lid van de
Confédération Maritime Internationale (CMI).

30 april – voorlopig de laatste Koninginnedag
We zaten er al enige tijd op te wachten. Toch heeft koningin Beatrix ons nòg
verrast. Maandagavond 28 januari j.l. maakte zij haar aftreden bekend. Op 30
april – voor de laatste maal Koninginnedag – wil zij haar koninklijk ambt
overdragen aan haar zoon, prins Willem-Alexander. Op de haar kenmerkende,
zakelijke en tegelijk betrokken wijze, deelde de vorstin in een korte toespraak
mee terug te treden, “vanuit de overtuiging dat de verantwoordelijkheid voor ons
land nu in handen van een nieuwe generatie moet liggen”. Daarmee geeft zij aan
dat er met haar aftreden een tijdperk van 33 jaar wordt afgesloten. Het is de
grootste verdienste van onze koningin dat ze in al die jaren de stabiele factor is
gebleven. Zij slaagde erin de bijna 17 miljoen Nederlanders te verenigen rond de
troon. Een koningin, voor iedereen. Bijna alle Nederlanders houden van haar. En
respecteren haar. Zoals zij is: koninklijk in haar werk, in haar stijl, in haar
optreden, in haar hartelijkheid. “Het is met het grootste vertrouwen dat ik op 30
april van dit jaar het koningschap zal overdragen aan mijn zoon, de Prins van
Oranje”, zo sprak de koningin. Vanaf 30 april hebben we dus een nieuwe
koning, Willem-Alexander. Wie hij als koning zal zijn moet nog blijken. Van
prins Willem-Alexander las ik dat vijf woorden hem typeren: netwerker,
militair, sporter, wereldverbeteraar en Máxima. Het laatste zal waar zijn maar ik
wil me in ons blad uiteraard vooral beperken tot Willem-Alexander als militair.
De band met het leger zal bij de nieuwe koning een grotere plaats hebben dan bij
zijn moeder. Koningin Beatrix heeft regelmatig krijgsmachtonderdelen bezocht,
maar daar bleef het bij. Zij heeft geen militaire functies bekleed en zij is -in
tegenstelling tot haar Engelse collega- nooit in uniform verschenen. Bij de prins
ligt dat anders. Hij diende bij de marine (daar zijn wij terecht trots op!) en bleef
sindsdien betrokken op het werk van de krijgsmachtonderdelen. Regelmatig
verscheen de prins in uniform: bij plechtigheden in binnen- en buitenland, en
ook op Prinsjesdag droeg de prins de laatste jaren altijd een uniform.
De prins is ook beschermheer van de Veteranendag.
Hij draagt inmiddels de rang van commandeur van de Koninklijke Marine
reserve, reserve brigade-generaal der infanterie van de Koninklijke Landmacht
en reserve commodore van de Koninklijke Luchtmacht. Hoe zijn verhouding
met het leger als koning zal zijn is niet duidelijk. Krijgt hij de hoogste rangen
binnen de diverse krijgsmachtonderdelen? Daarover is nog niets besloten.
Hoe het ook gaat worden, mèt Hare Majesteit hebben ook wij het volste
vertrouwen in de nieuwe koning, met prinses Máxima, straks koningin Máxima,
aan z’n zij. Máxima zal eenzelfde rol gaan spelen als prins Claus tegenover
koningin Beatrix: een kritische adviseur en vertrouweling. Prins Willem-
Alexander en prinses Máxima lijken een stevig koppel te zijn. De prins sprak
een aantal jaren geleden van een “geolied team”. Het lijkt mij een voorwaarde
om staande te blijven op hun, toch wel eenzame positie.
Indachtig aan onze doelstellingen zullen wij van de AVOM hen daarbij, voor
zover dat in ons vermogen ligt, tot steun willen zijn. Henk Gerrits.

AVOM Groningen, bestuur, commissie en koor
Vz. Joop Tak Secr. Jim Tigchelaar
Florakade 206 Siersteenlaan 468-41
9713 ZG Groningen 9743 ES Groningen
Tel.: 06-15542980 Tel.: 050-5775818
E-mail: jo.ta@home.nl E-mail: jim.tigchelaar@home.nl
1 e Penningmeester: 2 e Penningmeester (geen bestuurslid)
Ad Hulsebos Ton van Ardennen, Het Want 17
Waldadrift 156 9733 BA Groningen
9781 KH Bedum Tel. 050-5411227
Tel.: 050-3012394 E-mail: vanardennen@hotmail.com
E-mail: ad.hulsebos@online.nl Rabo: nr. 1576.55.075 t.n.v. AVOM,
afdeling Groningen
Lid: Ben van Eldik (O.S.& O) Lid: Henk Gerrits (Red. Op Koers)
Verweystraat 75 Hora Siccamasingel 14-A
9721 LW Groningen 9721 HM Groningen
Tel. 050-5273460 Tel.: 050-5263675
E-mail: gmmjschenkel@hotmail.nl E-mail: hgerrits1@tele2.nl
Leden-administrateur: Redacie “Op Koers”:
Ton van Ardennen Lid: Ton van Ardennen,
Adres: zie bij bestuur. bezorg en verzendadres.
Lid: Joop Tak: zie bij bestuur.
Eindredactie “Op Koers”: Henk Gerrits, zie bij bestuur
E-mailadres: hgerrits1@tele2.nl
O.S.&O.-commissie:
Ben van Eldik (zie bij bestuur), met assistentie van zijn dochter Monique
Schenkel. Theo Laan en Richard Meijer assisteren desgewenst bij activiteiten,
en enkele dames zijn bereid medewerking te verlenen bij het klaarmaken en/of
uitserveren van bittergarnituur en dergelijke.
P.R.vertegenwoordiging: Advertentiecolporteur:
Ben van Eldik Ben van Eldik
P.R. Groningen e.o.
(zie bij bestuur) P.R. Appingedam e.o. en Delfzijl e.o.
vacant.
“Lief en Leed”
Anneke Schlaman 9743 CM Groningen
Goudlaan 491 Tel. 050-5417796 of 06-20554708
Is er een ‘feest’ aanstaande, of is er iemand ernstig ziek, laat het dan zo spoedig
mogelijk aan “Lief en Leed- Anneke Schlaman” weten.

Website: www.avomgroningen.nl
Webmaster: Henk Pinkster te Groningen, met eventuele assistentie van Theo
Laan. E-mailadres van Henk Pinkster: henkpinkster@home.nl
AVOM-nieuws wordt aangeleverd door -of via- de secretaris van het bestuur.
Op Koers wordt aangeleverd door de zorg van de eindredactie.
Nieuws van het AVOM-koor wordt aangeleverd door -of via- de koorleider.
Koor: www.avomgroningen.nl Penningmeester:
Koorleider/ secretaris Ton van Ardennen (zie bij bestuur)
Peter ten Hoove Banknummer: 159971713 t.n.v.
Dijkstralaan 75 AVOM Koor Groningen
9744 DC Groningen
Tel. 050-5567369
Dirigent: Muzikale begeleiding: Geluidstechniek:
Janny Ubels Theo Laan Richard Meijer
Boterdiep OZ 21 Sportlaan 4-41 Spieghelstraat 115
9781 JB Bedum 9728 PH Groningen 9721 JT Groningen
Tel. 050-3010291 Tel. 06-28189805 Tel.: 06-38955260/
henkubels@tele2.nl theo.laan@home.nl 050-5265717
Mutaties ledenbestand:
Adreswijziging:
P.J.G.Smit te Wildervank naar Fazant 48, 9649 LJ Muntendam.
H.Sieling te Groningen naar Reitdiephaven 454, 9746 RK Groningen.
Ingevolge richtlijnen van het HB dienen alle ledenmutaties, adreswijzigingen
e.a., doorgegeven te worden aan de secretaris van de afdeling, i.c.
Jim Tigchelaar. Door de zorg van de secretaris zullen vervolgens alle
belanghebbenden daarover worden geïnformeerd.
Activiteitenagenda - afdeling Groningen 2013
04.03.13. Algemene ledenvergadering afd. Groningen, in de Bunker.
23.03.13. Oploopavond, in de Bunker.
26.04.13. Herdenking Indië-monument Appingedam.
30.04.13. Afstand van de troon koningin Beatrix en inhuldiging koning Willem-
Alexander.
11.05.13. Oploopavond in de Bunker, barbecue.
29.05.13. Algemene vergadering (voorheen Ledenraadvergadering) in het
Marine Etablissement Amsterdam (MEA). Voorheen Marine-
kazerne Amsterdam (MKAD).
04.06.13. Herdenking Prov. Indië-monument Selwerderhof Groningen.
29.06.13. Nationale Veteranen dag in Den Haag (alweer de negende).

20 t/m 23 Marinedagen in Den Helder. Het beloofd een groots evenement te
juni ‘13. worden vanwege het 525-jarig jubileum van de Marine.
In 2013 vieren we tevens het 200-jarig jubileum als Koninklijke
Marine. De Marinedagen worden gecombineerd met SAIL Den
Helder waar vele historische en zeer bezienswaardige zeilschepen te
bewonderen zullen zijn.
13.09.13. Landelijke Reünie (v.h. Landelijke Contactdag AVOM) MEA.
06.11.13. Algemene vergadering MEA.
De ‘Oploopavonden’ beginnen gewoonlijk om 20.00 uur.
De bar is om 19.30 uur open. We beginnen dan met koffie, met iets erbij.
Het bestuur rekent op een royale opkomst. U draagt de AVOM immers een
warm hart toe! Wilt u daarom de data opnemen in uw agenda of kalender?
De ‘Oploopavonden’ van december 2012 en januari 2013 een groot succes!
Beide avonden kunnen als zèèr geslaagd worden beschouwd. Onder meer
dankzij de verloting op zowel 01.12.12 als op 05.01.13 (de Nieuwjaarsreceptie).
Voor de beide ‘tombola’s’ hebben de volgende ‘Gulle Gevers’ prijzen
beschikbaar gesteld: Uit Haren: Primera, De Koffiewinkel, Mitra, Bosboom
Parentado lederwaren, Parfumerie Cosmé, Boekhandel Libris, Pater schoenreparatie
en Bakkerij Bart; Uit Groningen: Bakkerij Beukeveld, Mitra en C
1000 (alle drie van het Overwinningsplein), Jamin (Paddepoel en Limburgia; Uit
Zuidlaren: Pets-Place, Budgetmarkt, Expert, Cigo, Hubo, Lif-Style, Autoshop
Zuidlaren, Jackel Visser, Drogisterij Jacob Kamst, Lilly’s IJs en Chocolade,
Bruna, Lifestyle de Kroon, Bakkerij Hovius, Bakkerij Feenstra, Bakkerij Liever
Anders, Hema, Jumbo, Coop, Albert Heyn en De Visfuik.
Alle “Gulle Gevers’ hartelijk dank. Voor de AVOM-leden en hun aanhang
voldoende redenen om deze bedrijven met een koop-bezoek te gaan vereren.
Voor wat hoort wat!
Oók de O.S. & O-commissie hartelijk dank voor hun inspanning.
Op de ‘Oploopavond’ van 1 december 2012 kregen we, geheel onverwachts,
‘hoog bezoek’ van Sinterklaas.
Van de Sint werd het volgende schrijven voorgelezen:
Beste AVOM leden,
Sinterklaas is met zijn Pieten weer in het land, en heeft net als jullie met de
marine een sterke band. Ook voor hem geldt: veiligheid op zee staat voorop, met
al die piraterij staat de wereld op z’n kop.
Met kostbare cadeautjes aan boord dan heb je bij de marine de juiste mensen aan
je zij, ook Sinterklaas wil goed beveiligd worden tegen piraterij. Samenwerken
is bij de marine de norm, samen slagvaardig voor een wereldwijde inzet, dit
gebeurt met vallen, en opstaan, ellende, en ook met veel pret.
Vloot en Mariniers zetten zich samen in voor veiligheid op- en vanuit de zee,
daarom moesten ze ook met de Goedheiligman en zijn Pieten mee.

Aan de vaste wal komt Sint natuurlijk met iedereen van de marine aan de praat,
en natuurlijk is de beschermheer, Vice Admiraal dhr. Borsboom overal en altijd
paraat. Hij kan zijn zegje over de marine heel goed doen met zijn schepen voor
de Noordzee, en elders in NAVO-verbanden, de marine geeft hulp en
bescherming aan vele landen!
Dan hebben we de AVOM die in de verschillende provincies ieder op zijn eigen
manier actief zijn, ze onderhouden goede contacten en betrekkingen met de
Koninklijke Marine, en dat is fijn.
Het einde van het jaar brengt altijd terugblikken met zich mee, er waren vele
activiteiten te doen, zowel in het land als aan zee.
De Veteranendag in Groningen, de herdenking Indiëmonumenten in
Appingedam en Groningen, en natuurlijk 4 mei, velen van jullie vinden dit
belangrijk en waren erbij. De Veteranendagen in Wageningen en in Den Haag,
de NOS besteedde hier veel aandacht aan: want veel Nederlanders kijken graag.
De Marinedagen in Den Helder, het Pinksterfeest in Delfzijl met de AVOMstand,
door de professionele uitstraling worden jullie snel herkend.
Dan hebben we de heren van het bestuur, die uren in de AVOM-stand
vermoeiend stonden om zich te willen promoten, de meeste bezoekers die
langskwamen stonden alleen maar te staren naar de marineboten. Dankzij de
firma Lafuma kunnen jullie nu heerlijk in de AVOM-stand zitten, en aangezien
de stoelen ook standen hebben, kunnen de heren nu zelfs ook even heerlijk
pitten.
Het AVOM-koor brengt regelmatig een repertoire ten gehoor met Janny, Theo
en Richard aan hun zij, vele mensen in vooral verzorging- en verpleeghuizen
maken ze blij.
Dit jaar viert het Marinemuseum in Den Helder zijn vijftigste verjaardag,
Anneke, ik denk dat er wel een felicitatiekaart namens de AVOM-Groningen
heen mag. Anneke is de dame van de ‘Lief- en Leed-pot’, zij verstuurt alle
kaarten, en mooie fotoboeken maken met herinneringen kan ze zeker niet laten.
De doelstelling van de AVOM, het bevorderen van de kameraadschap van de
leden van de vereniging en het behartigen van de belangen van hen die als
militair de Koninklijke Marine hebben gediend, jullie hebben allemaal een
pluim verdiend. Eens marineman, altijd marineman. Jullie heren kunnen er wat
van! De ‘Oploopavonden’ met verschillende activiteiten worden regelmatig
goed bezocht, als dank heeft de HEMA uit Zuidlaren voor jullie wat
aangeboden, dus niet door de O.S.& O aangekocht. Jullie verdienen allemaal
wat lekkers, en als verrassing laat Sinterklaas zich met een mand voor
chocoladeletters zien. Beste mensen, de AVOM Groningen verdiend een dikke
tien, wij hopen u volgend jaar weer terug te zien! De Sint en zijn Pieten.
De Nieuwjaarsreceptie was vooral óók een succes door de aanwezigheid van
een deputatie van het patrouilleschip ‘Groningen. Van de bemanning van de
‘Groningen’ mochten we namens commandant en bemanning welkom heten de
Ltz.1 L.M. Zijlstra (Eerste Officier) en AOO. F. Keizer (Chef der Equipage).

AVOM-Koor
Repetities van het Koor elke maandag om 19.30 uur, m.u.v. de eerste maandag
van iedere maand, in ‘De Bunker’ op de Esserberg.
De repetities liggen gewoonlijk stil, vanwege vakanties e.d., van ergens in mei
tot medio september.
Nieuwe leden kunnen zó inschuiven en zijn van harte welkom.
Optreden Koor in 2013 (aanvullingen voorbehouden):
19.01.2013 Veldspaat Verzorgcentrum te Groningen (Vinkhuizen), 14.00 uur.
01.02.2013 Woonzorgcentrum Zonnehuis St.Jozef te Sappemeer, 19.30 uur.
05.02.2013 Verz.- en verpleeghuis ‘Maartenshof’ te Groningen, 19.30 uur.
13.03.2013 Verpleeghuis ‘Solwerd’ te Appingedam, 19.30 uur.
04.04.2013 Verzorgingshuis ‘Voor Anker’ te Hoogezand, 19.30 uur.
Het koor heeft, als verrassing, op 22 december j.l. enkele liederen uit haar
repertoire gezongen ter gelegenheid van het 50-jarig huwelijksjubileum van
Klaas en Grietje Groefsema.
Het koor heeft eveneens een bijdrage geleverd aan de feestvreugde van haar lid
M.G.R.Minnema ter gelegenheid van zijn 80 ste verjaardag op zaterdagmiddag 9
februari j.l.
Beide optredens vonden plaats tijdens hun recepties in de Bunker, en werden
zeer op prijs gesteld.
Een dringende oproep,
bestemd voor alle leden van de AVOM, afdeling Groningen.
Uit het program van ‘Optredens’ blijkt dat het AVOM-koor, met enige
regelmaat, een optreden verzorgt in vooral verpleeg- en verzorgingshuizen. Wat
ontmoeten we daarbij een dankbaarheid van bewoners die liederen horen die ze
kennen. Die ze vroeger op school hebben geleerd. Die ze daardoor, ondanks
vaak een gebrek aan het z.g. ‘korte termijngeheugen’ mee kunnen zingen. Wij
bezorgen als ‘ouderen’ andere ‘oudjes’ daarmee een fijne- en dankbare avond.
We vormen geen professioneel koor, wèl een enthousiast koor. Maar het koor
wordt door allerlei oorzaak kleiner. En de gemiddelde leeftijd van de koorleden
wordt hoger. Dat brengt ons tot de vraag: kunnen wij met dit mooie werk nog
enige tijd doorgaan? Voor onszelf, maar vooral voor anderen!
Daarom doen wij een klemmend beroep op u, op alle leden: als het kan doe
met ons (weer) mee. U doet er anderen een plezier mee. U doet er uzelf ook een
plezier mee. Omdat het zo’n dankbaar werk is. En de repetitieavonden, en
vooral de ‘optredens’ voor u ook een afwisselend uitje zijn.
Deze oproep geldt u allen. Wij vragen alle oud-leden om, zo mogelijk, weer
mee te gaan doen, en alle andere leden: doe ook mee, of probeer het eens.
U bent van harte welkom op één van de repetitieavonden.

U kunt zich, desgewenst, vooraf telefonisch in verbinding stellen met Peter ten
Hoove, onze koorleider. Zijn telef. nr. is 050-5567369.
Henk Gerrits.
Gediplomeerd Pedicure
Ook gespecialiseerd
in
Diabetische &
Reumatische voet
(Lid van Provoet / Behandeling
op afspraak)
Monique Schenkel
Randweg 4 – Schipborg
050 - 409 1154

DE VERSCHIJNING VAN “OP KOERS” WORDT VOORAL MOGELIJK
GEMAAKT DOOR ONZE ADVERTEERDERS
HARTELIJK DANK DAARVOOR!!!
(zie ook avomgroningen.nl)
Patrouilleschip of OPV (Oceangoing Patrol Vessel) ‘Groningen’
* Schip van het jaar
Tijdens het Maritime Awards Gala stond Hr.Ms. Holland (het eerste schip van
de uit vier schepen bestaande Hollandklasse) een moment alleen in de
schijnwerpers. Het schip werd namelijk uitgeroepen tot ‘Schip van het Jaar’.
Deze prestigieuze prijs van de Koninklijke Nederlandse Vereniging van
Technici op Scheepvaartgebied is voor de meest innovatieve schip, ontworpen
en grotendeels gebouwd in Nederland. De Holland moest concurreren met de
zelfvarende snijkopzuiger Athena en het offshore vaartuig Marineco Shamal.
De Hollandklasse won vanwege het baanbrekende maritieme concept dat aan het
ontwerp ten grondslag ligt. Het patrouillevaartuig is het resultaat van een unieke
samenwerking tussen overheid, industrie, leveranciers en kennisinstituten
binnen het Nederlands maritiem cluster. Damen Schelde Naval Shipbuilding en
de Defensie Materieel Organisatie besloten mee te dingen met de Holland
vanwege de hoge score op de voorwaarden baanbrekendheid, veiligheid,
economie en milieu.
“Met de realisatie van de Hollandklasse laat de Nederlandse maritieme sector
zien dat ze op een snel veranderende politiek-militaire omstandigheden
toegesneden platform kan ontwikkelen en bouwen. De Hr.Ms. Holland is met
zijn kleine geïnstalleerd vermogen en beperkte bemanning een zuinig schip voor
de vele taken waarvoor het is ontworpen en uitgerust”, aldus de begeleidende
tekst bij de prijs. Bron: Alle Hens, november 2012.
* ‘Ik wist dat er weer een ‘Groningen’ zou komen’
Vlag na dertig jaar terug op marineschip.
Toen de onderzeebootjager Hare Majesteit Groningen in 1981 uit dienst werd
genomen werd bij de Koninklijke Marine, besloot de toenmalige chef seiner
Henk Visser de provincievlag van de Groningen achterover te drukken. “Het

schip ging naar Peru en ik dacht: wat moeten die Peruanen ermee? Ik had wel
gedacht dat er ooit weer een schip zou komen met dezelfde naam”, zegt Visser
(69). En zowaar: ruim dertig jaar later is het zover.
De marine heeft de nieuwe ‘Groningen’ en de commandant is blij verrast met de
vlag die Visser cadeau deed. De oud-seiner is blij dat de vlag terug is. “Die
hoort bij Groningen. Ik dacht destijds: laat ik hem zitten, zodat die Peruanen
hem in hun wigwam kunnen hangen, of neem ik de vlag mee?” Een goede keus
om hem mee te nemen, als je het commandant Walter Hansen van het
patrouilleschip ‘Groningen’ vraagt. “We zijn er heel blij mee. Ik denk dat we de
vlag inlijsten en dat hij op het grote verblijf komt te hangen. Hij ziet er nog erg
goed uit.” Bron: DvhN, 19.02.13.
(de eindredactie van Op Koers vraagt zich af ‘wie-o-wie’ deze oud-opvarende
van Hr.Ms. Groningen is.)
Schandalige vertoning: (hoe oudere veteranen thuiskwamen van een missie
Na een verblijf van achttien maanden in Nieuw Guinea, waarvan vier maanden
bushgevechten met Indonesische para’s, kwam ondergetekende op 23 juli 1962
om 09.15 uur aan op Schiphol. Daar werden wij opgevangen door een oude
korporaal-chauffeur die mij vroeg waar ik naartoe moest, waarop ik antwoordde
dat ik naar Limburg moest en wel naar Kerkrade/Chevremont.
“Dan moet je met hem mee”, zei hij en wees naar een andere korporaal. In de
VW-bus zaten wij met acht personen, waarna de reis over Baarle-Nassau,
Tilburg, Den Bosch, Eindhoven, Deurne, Venlo en Roermond ging, alwaar de
betreffende korporaal eerst thuis ging eten en ik alleen in het busje achterbleef.
Na een uur werd de reis voortgezet richting Kerkrade, waar ik om 21.00 uur
aankwam en het ontvangstcomité al lang de moed had opgegeven. Verder had
de marine geen geld meer, want dat kreeg ik pas in oktober 1962. Dus al die tijd
op kosten van de familie geleefd. Al met al een schandalige vertoning.
Bron: een ingezonden van Joep Peeters in Checkpoint van december 2012.
(M’n eigen thuiskomst vanuit Nieuw Guinea, in augustus 1962, was zo mogelijk
nog schrijnender [H.G.])
De Koninklijke Marine 525 (!) jaar
Jarige marine geeft schot voor de boeg.
De Koninklijke Marine heeft gisteren het officiële startsein gegeven voor de
feestelijkheden rond haar 525-jarig bestaan. Met een schot voor de boeg
richting minister.
De marine bracht gisteren met vijftien saluutschoten een eerbetoon aan de
burgemeesters van de vijftien voormalige admiraliteitssteden en de huidige
marinesteden. De marine, die tevens 200 jaar het predicaat koninklijk draagt,
organiseert verschillende jubileumactiviteiten, vooral aansluitend bij bestaande
evenementen in deze steden. De feestelijkheden vinden plaats op het moment
dat de krijgsmacht fors moet bezuinigen. Vice admiraal Matthieu Borsboom gaf
een schot voor de boeg richting minister Hennis van Defensie. De commandant

der zeestrijdkrachten benadrukte dat zeevarende naties in het verleden soms
zeeslagen verloren door te grote bezuinigingen op de vloot. De marine heeft
volgens Borsboom in de geschiedenis “met maximale inzet en minimale
middelen” continu leren aanpakken.
In Amsterdam, Veere, Delft, Middelburg, Vlissingen, Rotterdam, Hoorn,
Enkhuizen, Harlingen en Den Helder werd gistermorgen de koninkrijksvlag
gehesen. In Amsterdam kwam de admiraliteitsraad vervolgens bijeen voor een
bijzondere zitting in de voormalige werkkamer van Michiel de Ruyter.
Bron: RD, 09.01.13.
Naar een ‘Gezamenlijk blad’ van VOMI, BvW en FIM?
Er is besloten om in februari 2013 eenmalig als experiment gezamenlijk door
VOMI Nederland, Bond van Wapenbroeders (BvW) en de Federatie van
Verenigingen van Indië Militairen (FIM) een periodiek uit te geven.
De redacties van de Sobat, Wapenbroeders en het FIM Nieuwsblad zijn druk
bezig één en ander uit te werken.
Het aprilnummer 2013 van de Federatie komt door de gezamenlijke uitgave te
vervallen. Onder de leden van de drie organisaties zal een enquête worden
gehouden om de mening van de gezamenlijke uitgave te peilen. De enquête zal
worden afgedrukt op de achterzijde van de adresdrager van de gezamenlijke
uitgave. Bron: Nieuwsblad van de FIM, december 2012.
Monument voor Papoeastrijders
Op 1 oktober 2012 werd op het terrein van het Koninklijk Tehuis voor Oudmilitairen
en Museum Bronbeek een monument onthuld ter nagedachtenis van
de gesneuvelde Papoea’s in de strijd in Nieuw-Guinea gedurende de periode
1942 – 1962. Al jaren bestond bij Nieuw-Guineaveteranen de behoefte aan een
plek waar zij hun Papoea-strijdmakkers konden herdenken die met hen
optrokken en onder andere bij het opsporen van Indonesische infiltranten waren
omgekomen. Op initiatief van enkele Nieuw-Guineaveteranen was een
uitvoerend comité gevormd onder leiding van Joop Bergsma. Uiteindelijk
slaagde het comité erin de benodigde gelden bijeen te brengen.
Als plaats voor het monument koos het comité voor het landgoed Bronbeek,
aangezien veel veteranen elkaar hier bij herdenkingen en reünies ontmoeten.
De plechtigheid werd voorafgegaan door een symposium, waarin de band tussen
Papoea’s en Nieuw-Guineaveteranen centraal stond. Het woord werd onder
meer gevoerd door KLTZSD b.d. Van Hees, voormalig pelotonscommandant
van het Papua Vrijwilligers Korps (PVK). Hij verwoordde de gêne van veel
Nieuw-Guineaveteranen die op grond van een politiek besluit de Papoea’s, hun
‘sobats’, hulpeloos moesten achterlaten.
In de tuinen van Bronbeek werd het monument plechtig onthuld door de
Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht bij het Ministerie van Defensie Lex
Oostendorp, samen met de voorzitter van het Comité Papuamonument
Bronbeek, Nieuw-Guineaveteraan Joop Bergsma.

Na een minuut stilte in acht genomen te hebben volgde het defilé en werden
namens veel organisaties kransen en bloemen bij het monument gelegd.
Bron: ZELFBESCHIKKING, nieuwskrant ter ondersteuning van het
vrijheidsstreven van onderdrukte etnische minderheden, in het bijzonder die in
Indonesië, december 2012.
Onzichtbare slachtoffers onder de Papoea’s
In verband met de beschuldiging dat de oorspronkelijke bevolking van West-
Papoea het slachtoffer is van het Indonesisch bewind wordt meestal gedacht aan
politieke arrestaties, strafacties en verdwijningen. Maar er is ook op andere
manier sprake van ‘structureel geweld’, bijvoorbeeld in de sfeer van
kindersterfte. Dat blijkt uit een onderzoek van Stella Roos Peters aan de
Universiteit van Utrecht. Gelet op de betrekkelijk geringe schaal van het
onderzoek is nadere research gewenst, maar de grote lijn is duidelijk.
De kindersterfte onder de niet-Papoease immigranten in Papua bedraagt 3,6
procent, maar onder de stedelijke Papoea’s is dat 13.9 en in de afgelegen
gebieden zelfs 18,4 procent. Daarmee geconfronteerd stellen de autoriteiten dat
dit onder meer te maken heeft met de Papoease praktijk liever naar traditionele
‘heelmeesters’ te gaan en éénzijdig voedselgebruik. Onderzoek wijst echter
eerder in een andere richting.
Feit is namelijk dat hospitaaltjes vaak moeilijk bereikbaar zijn, artsen slechts
bliksembezoeken aan afgelegen posten brengen, als er daar al sprake is van
enige medische voorziening. Op de achtergrond speelt gebrek aan bestuurlijke
aandacht en zelfs minachting voor de inferieur geachte Papoea-cultuur.
Duidelijk is dat de Papoea’s worden gemarginaliseerd en een verontrustend
slinkende minderheid in hun eigen land aan het worden zijn. Hulpverlening
moet zich dan ook op concrete medische projecten concentreren.
Bron: ZELFBESCHIKKING, december 2012.
Brief voor de Belastinginspecteur
Geachte Inspecteur der Belastingen,
Het spijt me u te moeten berichten, dat het voor mij onmogelijk is te bekijken of
ik mijn belasting voor 2012 nog wel kan betalen. Mijn financiële positie is door
de crisis en de bezuinigingsdrift zeer onoverzichtelijk geworden. Door de vele
verschillende wetten en belastingen ben ik inmiddels zo terneergeslagen,
uitgeput, uitgebuit, uitgewoond, uitgetrokken en uitgeperst, dat ik niet meer weet
waar ik aan toe ben, hoe ik moet zijn, en of ik er nog wel ben.
Men heeft mij genoodzaakt te betalen voor: Milieubelasting, Inkomstenbelasting,
Vennootschapsbelasting, BTW, BPM, Precariobelasting, Loonbelasting,
Onroerendgoedbelasting, Overdrachts-belasting, Staatsbelasting,
Straatbelasting, Rioolbelasting, Grondbelasting, Wegenbelasting, Verzekeringsbelasting,
Beursbelasting, Weeldebelasting, Gemeentebelastingen, Dividendbelasting,
Successiebelasting, Hondenbelasting, Vermakelijkheidsbelasting,
OZB, Toeristenbelasting, Parkeerbelasting, Forensenbelasting, Reclame-

Voor catering zijn wij graag
uw gastheer
Diners
Warme en koude buffetten
Diverse salades
Broodjes
Van Lenneplaan 107 | T 050 – 525 39 42
9721 PE Groningen | F 050 – 527 36 21
Koninklijke Zeil- en Roeivereniging Neptunus
Is opgericht in 1876 en telt inmiddels meer dan 1000 leden.
Neptunus tracht de watersport in de ruimste zin te bevorderen door o.a. de
traditionele Pinksterfeesten te organiseren.
Wordt lid van Neptunus voor slechts € 7,-- per jaar.
Opgave bij:
A. Engelsman, Redgerlaan 3, 9934 PS Delfzijl, 0596-634745

elasting, Baatbelasting, Roerende zaakbelasting en begraafplaatsrechten.
En verder voor: Tabaksaccijns, Benzineaccijns, Kwartje van Kok, Gedistilleerdaccijns,
Zegelrecht, Registratierecht, Invoerrecht, Statistiekrecht,
Reinigingsrecht, en wat er nog meer aan rechten zijn.
Ik ben verplicht bij te dragen aan: verplichte pensioenregelingen, WAO, AOW,
AWW, WW, WWV, en tal van andere 'weeën';
Alsook aan Ziektegeldverzekering en Zorgverzekering.
Ik betaal ook netjes: Liggeld graf, Staangeld auto, Parkeergeld, Tolgeld,
Sluisgeld, Schoolgeld, Inschrijfgeld, Lesgeld, Kijkgeld en Luistergeld.
Ik ben ook aangezocht, of zelfs verplicht, bij te dragen voor: Dierenbescherming,
Vrijheidsbond, Kankerbestrijding, Astmafonds, Nierfonds, Leprafonds,
Kinderbescherming, Geheelonthoudersbond, Rampenfonds, Begrafenisfonds
enz. enz. Tevens is de druk groot om als steun te dienen voor: het Rode Kruis,
Groene Kruis, Wit-Gele Kruis, Oranje Kruis, en een regenboog aan andere
Kruizen.
De regering, en anderen die mij in haar naam regeren, hebben mij zo geregeerd,
dat ik niet meer weet wiens eigendom ik ben. Ik ben verplicht, verdacht,
verhoord, ondervraagd, berispt, beboet, bekeurd, bestraft, bekeken, onderzocht,
nagegaan, gecontroleerd, gezuiverd, ingesloten, uitgesloten, verwisseld,
ontbonden, gecommandeerd, ingeschreven, uitgeschreven, doorgelicht,
ingelicht, voorgelicht, opgelicht en heen en weer geschoven.
Ik heb tot nu toe een groot deel van mijn leven doorgebracht met het invullen,
uitschrijven, overschrijven, halen en bekrachtigen en tekenen van formulieren.
Ik heb reeds honderden malen verklaard, dat ik ben geboren en waar en
wanneer, maar men schijnt mij slecht te geloven.
Ook voor actiecomités, bonden, fondsen, verenigingen, clubs, instellingen,
instituten, organisaties en stichtingen schijn ik een onuitputtelijke bron
te vormen voor het verschaffen van G E L D en het bevredigen van iemands
tegenwoordige en toekomstige wensen en behoeften van het menselijk ras.
Ik ben verplicht voor een Energie Keurmerk te betalen voor ik mijn huis mag
verkopen. Het enige wat mij nog aan het leven bindt, is mijn nieuwsgierigheid:
WAT KOMT ER NOG MEER?
Dat is dan misschien het betalen van milieuheffing op een biefstuk?
Omdat het milieu vervuild wordt door de uitstoot van gassen door het rund en
door mij. Dan voel ik door mijn klompen heen, wat de volgende stap zal zijn,
dat ik straks verplicht ben een snuffelpaal aan te schaffen voor in mijn huis.
Om mijn eigen uitstoot te meten en daarover ook milieubelasting te betalen.
Meneer de Inspecteur, zoals u ziet, kan ik tot mijn spijt mij nauwelijks nog
veroorloven om te leven, laat staan om nog meer te betalen.
Hoogachtend, een uitgeputte belastingbetaler.
Reünies en herdenkingen
* Voor de vele reünies en herdenkingen verwijzen we u naar de
desbetreffende rubriek in “VastWerken” van december 2012, blz. 14/15.

Website’s
AVOM : www.avom.nl
AVOM, afd.Groningen + Koor : www.avomgroningen.nl
De AVOM-afdelingen vindt u onder : www.avom.nl
Stichting Vrienden van de K.M. : www.vvkm.nl
Koninklijke Marine : www.marine.nl
Korps Mariniers : www.mariniers.nl
COM, afd. Groningen-Drenthe : www.comgroningen-drenthe.nl
Ex-Act KM : www.ex-actkm.nl
Oude vrienden van de marine : www.zeeuwse-navy-seals.nl
St. Vrienden van de Marinierskapel : www.stichtingvriendenmarinierskapel.nl
VBM/NOV : www.vbmnov.nl
SUBS, Marine jongerenclub : www.subs.nl
Veteraneninstituut : www.veteraneninstituut.nl
Bond van Wapenbroeders : www.bondvanwapenbroeders.nl
Ned.Instituut voor Mil.Historie : www.nimh.nl
Nationale Taptoe : www.nationaletaptoe.nl
Zeemanskoor : www.zeemanskooroveral.com
St. Museum Canadian Allied Forces
1940-1945 Groningen : www.canadianalliedforces.com
Met of zonder wimpel, hijs de vlag goed
Rood-wit-blauw, met of zonder wimpel. Regelmatig hangt de Nederlandse
driekleur buiten. Wanneer mag je de vlag uitsteken en wanneer niet?
En als het gebeurt, hoe moet het dan?
Vormgeving
*De kleuren van de Nederlandse vlag zijn helder vermiljoen, helder wit en
kobaltblauw.
*Voor de afmetingen van de vlag bestaan geen vaste voorschtiften. In het
algemeen moet de lengte anderhalf keer zo lang zijn als de breedte.
*Op de vlag mag geen enkele versiering worden aangebracht.
Blijde gebeurtenis
*De vlag wordt gehesen als zich een blijde of droevige begeurtenis voordoet met
een nationaal karakter, bijvoorbeeld de verjaardag of het overlijden van een lid
van het Koninklijk Huis.
*De vlag mag ook uit als er in je directe omgeving een blijde gebeurtenis heeft
plaatsgevonden. Bijvoorbeeld het behalen van een diploma.
Uithangen
*De vlag moet op zo’n manier aan de stok worden gehesen dat het doek de
grond niet raakt.
-ook niet als hij halfstok hangt- en het verkeer niet hindert.
*De vlag mag niet worden gebruikt als versiering.

*De vlag mag niet tussen zonsondergang en zonsopkomst worden gehesen.
De vlag mag alleen ‘s avonds blijven hangen als hij zo is verlicht dat de kleuren
herkenbaar zijn.
Wimpel
*Op Koninginnedag en op verjaardagen van leden van het Koninklijk Huis mag
de vlag met oranje wimpel worden gevoerd. De wimpel is het teken dat de vlag
gehesen wordt in verband met een gebeurtenis rond een lid van het huis van
Oranje. In alle andere gevallen mag de wimpel niet worden gehesen.
*Als verjaardagen van een lid van de koninklijke familie op een zondag vallen,
wordt een dag later gevlagd.
Halfstok
*De vlag halfstok hijsen gaat als volgt: de vlag moet eerst naar de top worden
gehesen en dan langzaam weer worden neergelaten tot het midden van de
normale hoogte.
Ook voor het naar beneden halen van de vlag gelden speciale instructies. Eerst
moet die naar de top worden gehaald, daarna mag het doek weer naar beneden.
*De combinatie halfstok en oranje wimpel is verboden.
Bron: via RD van 01.05.12 van minbzk.nl en koninklijkhuis.nl
Veteranen Platform - Richtlijn Draaginsignes en Herinneringsspelden
Veteranen die deelnemen aan het erecouloir mogen op hun verenigingstenue of
net burgertenue het volgende dragen:
- Links op de borst model opgemaakt (grootmodel) onderscheidingen (ook
indien er één enkele medaille gedragen wordt moet deze model opgemaakt zijn),
zijn het er meer dan één, dan moeten ze ook gekoppeld zijn:
- Indien de veteraan namens het VP wordt ingedeeld in een erecouloir, dan is het
dragen van draaginsignes/spelden (MLV speld, chauffeursspeld,
scherpschuttersspeld, etc.) NIET TOEGESTAAN:
- Herinneringsspelden: Indien de veteraan deel uit maakt van een erecouloir VP,
mag hij/zij ten hoogste twee herinneringsspelden op de rechter revers
dragen. De keuze welke herinneringsspeld hij/zij wil dragen is aan de
veteraan (de veteranenspeld valt ook onder de herinneringsspelden):
- Namens het VP wordt een commandant erecouloir VP aangewezen.
Deze is namens het DB van het VP gemachtigd om aanvullende richtlijnen t.a.v.
het tenue te geven. Tevens is hij gemachtigd om veteranen die zich niet aan zijn
aanwijzingen en/of de hierboven gestelde richtlijnen m.b.t. het dragen van
medailles, draaginsignes/-spelden en herinneringsspelden houden als zij deel
uitmaken van het erecouloir VP, ter plekke uit het erecouloir te verwijderen.
Indien dit het geval is, kan de desbetreffende veteraan eventueel van deelname
aan een erecouloir VP in de toekomst worden uitgesloten.
Hierbij wordt wel aangetekend dat het tenue te allen tijde een nette en verzorgde
uitstraling dient te hebben en dat de detachementcommandant te allen tijde
hierin de beslissende stem heeft.

In Memoriam - Kapitein der mariniers b.d. G.N.Hakkenberg (1923-2013)
Giovanni Hakkenberg droeg wel een zwemvest, maar zijn benen zaten verstrikt
in touwen toen hij in het water terechtkwam. Toch overleefde hij in 1942 de
Slag in de Javazee. Zijn dappere optreden na de oorlog leverde hem de Militaire
Willemsorde op.
Kapitein der mariniers b.d. Giovanni Narcis Hakkenberg werd in Surabaja
geboren en overleed vrijdag15.02.13 in Ede. Hij woonde in Rumah Kita, een
verzorgingshuis in Wageningen voor Molukkers en Indische Nederlanders.
Hakkenberg was nog maar 17 toen hij zich in Nederlands-Indië samen met een
broer en een aantal neven bij de marine meldde: ze wilden naar Europa om tegen
de Duitsers te gaan vechten. Tijdens hun opleiding werd duidelijk dat de elf
jonge mannen in hun eigen land nodig zouden zijn: de Japanners veroverden
Oost-Azië en kwamen steeds dichterbij.
Giovanni was de jongste matroos aan boord van Hr.Ms. Kortenaer toen het schip
op 27 februari 1942 deelnam aan de Slag in de Javazee, in een wanhopige
poging de landing van de Japanners te verijdelen. De Kortenaer werd
getorpedeerd en zonk binnen een paar minuten. Hakkenberg wist zich uit een
kluwen touw te bevrijden en behoorde tot de 104 overlevenden die door een
ander schip werden opgepikt. Nadat Nederlands-Indië op 8 maart moest
capituleren, kwam Hakkenberg in een krijgsgevangenkamp in Thailand terecht.
Eerst moest hij aan de aanleg van de beruchte Birmaspoorweg deelnemen: in
1944 werd hij naar een steenkolenmijn in Japan overgeplaatst. Toen hij werd
bevrijd, woog hij nauwelijks 40 kilo. Van de elf jongens die zich in 1941 bij de
marine hadden gemeld, was hij de enige die de oorlog had overleefd.
Hakkenberg werd marinier en werd op Oost-Java ingezet tegen de TNI, de
troepen van de Indonesische republiek die door Sukarno was uitgeroepen.
Tijdens de acties die hij -vaak ’s nachts- uitvoerde, viel hij op door zijn
doortastend optreden. Daarvoor ontving hij in 1951 de Militaire Willemsorde
der 4 e Klasse. Het was een eerbetoon omdat hij “aan het hoofd van slechts een
zeer kleine groep -somtijds niet dan drie tot vijf man- met een fanatieke
aanvalsgeest de numeriek sterkere en goed bewapende terroristische benden wist
op te sporen en verrassend aan te grijpen, hun daarbij gevoelige verliezen aan
manschappen en wapenen toebrengend, zonder zelf verliezen te lijden, te weten:
door zijn op een uitnemende kennis van taal, land, volk steunend beleid en
onverschrokken optreden”. Dat had Pa Tai ondervonden, die met vijf
handlangers in Daragowak in de kraag werd gevat. Dat ervoeren TNI’ers toen
Hakkenberg hen overrompelde. Ten zuiden van Menturus wist de kranige
onderofficier een overmachtige tegenstander gevoelige verliezen toe te brengen.
In Bodag slaagde Hakkenberg erin “verscheidene uit bestuursoogpunt
belangrijke personen te overmeesteren en daarbij een archief van de chef-staf
van de TNI met zeer waardevolle gegevens in handen te krijgen”. Te Nitikan
wist hij “de republikeinse resident van Madiun te arresteren en deze met enige
andere gevangenen, ondanks heftig verzet, veilig het eigen hoofdkwartier binnen
te brengen”. Het liefs ging Hakkenberg alleen op pad. Dan kon hij zelf

onderhandelen met de kamponghoofden, inlichtingen inwinnen en bendeleiders
vermanend toespreken of arresteren. Zelfverzekerd, maar nooit onbezonnen, zo
werd hij later getypeerd.
Het leverde de marinier behalve de Willemsorde nog een reeks andere
onderscheiding op. Hij zette zich vervolgens in op Nieuw-Guinea, dat tot 1962
in Nederlandse handen bleef. In 1974 ging hij uit dienst. Bron: RD, 18.02.13.
Musea e.d.
* Het Marine museum te Den Helder, www.marinemuseum.nl
Cape Holland – Marinestad, in Den Helder:
* Museumschip ex-Hr.Ms.Mercuur. www.mercuur.net
* Het Mariniersmuseum te Rotterdam: www.mariniersmuseum.nl
Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag 10.00 – 17.00 uur / weekend 11.00 – 17.00
uur.
* Het Legermuseum in Delft, www.legermuseum.nl
Het Legermuseum in Delft heeft zaterdag, op de laatste dag van zijn bestaan,
een bezoekersrecord gebroken. Meer dan 3500 mensen kwamen langs om
afscheid te nemen, meldde de instelling.
Het 100 jaar oude Legermuseum heeft zijn deuren nu gesloten. Het museum
wordt samengevoegd met het Militaire Luchtvaart Museum op de vroegere
luchtmachtbasis in Soesterberg. Daar gaat eind volgend jaar het Nationaal
Militair Museum open. De collecties van beide musea worden gepresenteerd in
nieuwbouw in Soesterberg. Het grote buitenterrein dat het museum omringt,
biedt ruimte voor evenementen en bijvoorbeeld het rijden met tanks.
Het nieuwe museum wordt onderdeel van een nieuw op te richten stichting
waarvan ook de vier andere defensiemusea deel gaan uitmaken. Deze blijven
gevestigd op hun huidige locatie. Voor het Legermuseum in Delft was 2012 met
73.000 bezoekers een topjaar. Bron: RD, 07.01.2013.
* Het Militaire Luchtvaartmuseum te Soesterberg,
www.militaireluchtvaartmuseum.nl
* Museum der Koninklijke Marechaussee te Buren (Gld.),
www.marechausseemuseum.nl
* Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek,
www.bronbeek.nl
* Airborne Museum Hartenstein (Oosterbeek), www.airbornemuseum.nl
* Oorlogsmusea: www.oorlogsmusea.nl
Van de Koninklijke Marine, kazerne en vloot
* Hr.Ms wordt Zr.Ms.
Alle oorlogsschepen van de Koninklijke Marine krijgen per 30 april het
predicaat Zijne Majesteits in plaats van Hare Majesteits.
Dat betekent niet dat de schepen allemaal geschilderd hoeven te worden, want
de predicaten staan niet op de schepen zelf. Ze worden gewoon anders genoemd

Kopij Op Koers
Heeft u interessante of plezante kopij voor
Op Koers?
Maak gebruik van het emailadres.
Wel zo handig!
Henk Gerrits
Hora Siccamasingel 14-A Telefoon 050 - 5263675
9721 HM Groningen E-mail hgerrits1@tele2.nl
en wel meteen, zodra prins Willem-Alexander koning is. In januari j.l. kwam
nog Hr.Ms. Friesland in dienst, het laatste schip die haar loopbaan begon als een
schip van ‘Beatrix’. In de zomer komt de Zeeland in dienst, het eerste schip dat
vanaf het begin het predicaat Zr.Ms. voert. En daarna komt de ‘Groningen’.
Zal het even wennen zijn, Zr.Ms. Groningen? Vast niet!
* Hennis logeert in sneeuwhol
Minister Hennis-Plasschaert van Defensie heeft de nacht van vrijdag op zaterdag
(15.02.13) met Nederlandse mariniers doorgebracht in een sneeuwhol in het
noorden van Noorwegen. De mariniers zijn daar voor een militaire training.
“Zelf beeld en geluid krijgen bij wat onze militairen ondergaan, is cruciaal voor
een minister”, zei Hennis-Plasschaert. Veel thee en een dikke slaapzak hielden
haar warm. “Alleen je neus vriest er ietwat af”, grapte ze. Bron: RD, 18.02.13.
* Marine draagt bevel missie over
De marine heeft het commando over de NAVO-antipiraterijmissie bij Somalië
overgedragen aan Italië. Dat meldde Defensie zaterdag. Commandeur Ben
Bekkering voerde sinds begin juni het bevel over Ocean Shield. Het afgelopen

halfjaar is er geen enkel koopvaardijschip gekaapt. Er was slechts één aanval
van piraten op een koopvaardijschip en een vissersschip. Nederland doet mee
aan deze EU-antipiraterijmissie Atalanta. Bron: RD, 10.12.12.
* Hr.Ms. de Ruyter naar Somalië
Met 220 militairen aan boord is Hr.Ms. De Ruyter gistermiddag vanuit Den
Helder vertrokken richting Somalië. In de wateren voor de Hoorn van Afrika
neemt het fregat van de Koninklijke Marine deel aan de EU-antipiraterijmissie
Atalanta. Daarbij wordt voor het eerst de nieuwe defensiehelikopter NH-90
ingezet. Hr.Ms. De Ruyter zal van begin februari tot eind mei deelnemen aan de
missie.
Van augustus tot medio december steunt defensie deze missie met een ander
schip. Het aantal kapingen en aanvallen is door de missies de afgelopen jaren
aanzienlijk afgenomen. Piraten vielen vorig jaar 75 vaartuigen aan en dat was
het laagste aantal sinds 2007. In 2011 ging het nog om 237 aangevallen schepen.
Bron: RD, 21.01.13.
* Kamer eist info over helikopters defensie (lees vooal Marine)
VVD, SP, D66 en SGP willen van minister Hennis-Plasschaert van Defensie
weten of de missies van de marine in gevaar zijn omdat er geen helikopters
beschikbaar zijn. De nieuwe NH-90 kampt met problemen, terwijl oude
helikopters al buiten gebruik zijn gesteld.
“Het moet natuurlijk niet zo zijn dat de marine zonder helikopter wegvaart”,
stelt VVD-Kamerlid Vuijk. Hij wil weten hoe de al geleverde NH-90’s worden
ingezet en of de problemen de operaties van de krijgsmacht beïnvloeden.
“Daar wil ik wel opheldering van de minister over.”
De Telegraaf meldde gisteren dat er zo weinig heli’s zijn dat de marine een
Belgische Alouette heeft moeten lenen. Volgens het ministerie van Defensie
wordt de Alouette echter gebruikt omdat er een nauwe samenwerking is met de
Belgen. Een woordvoerster liet weten dat dit niets met de NH-90’s te maken
heeft. Vorig jaar nam de marine ook al twee keer een Alouette mee.
Eerder deze maand is een NH-90 voor het eerst meegenomen op missie. De
helikopter is mee met Hr.Ms. De Ruyter om piraterij voor de kust van Somalië
te bestrijden.
Ook D66 is bezorgd. “De NH-90 moet snel worden geleverd. Zeker als het
tekort aan helikopters de operaties raakt”, aldus Kamerlid Hachchi. Dijkgraag
van de SGP stelt dat er al langer sprake is van een “drama op hoog niveau” als
het gaat om de NH-90. “De levering was te laat. Nu zijn er acht en die hebben
zo veel kinderziektes dat ze nauwelijks bruikbaar zijn”. Hij is er niet blij mee dat
er nu “Belgische oldtimers” worden geleend.
Minister Hennis van Defensie zei in een reactie dat er al veel problemen zijn
geweest met de NH-90 en dat het dossier nog altijd “complex” is. Ze is “heel
blij” met de samenwerking met de Belgische marine. Volgens Defensie is al

Bekroonde kwaliteit uit eigen
Ambachtelijke Slagerij
Thonny Teerling
De Vlijt 10b 9781 ND Bedum
050-3014018
Uw vleesspecialist
worstmakerij
langer bekend dat de helikoptercapaciteit schaars is. Niet alleen moeten er heli’s
mee met missies, ook moet ermee worden getraind. Bron: RD van 020213.
* Van de schroothoop gered
In de onderhoudswerkplaats van de afdeling transport op de Marinebasis Parera
op Curaҫou heeft zich de afgelopen maanden een metamorfose afgespeeld. Een
afgekeurde Landrover Defender is door een knap staaltje monteurswerk
opgeknapt en operationeel gemaakt. Ongeveer één jaar geleden werd de
Landrover (bouwjaar 1998), die jaren dienst had gedaan als lesauto, afgekeurd
wegens corrosie aan het voertuig. Een vervangende Landrover was niet te
verwachten omdat de economische levensduur van dit type voertuigen is
verstreken en de LARO binnen afzienbare tijd uitfaseert. “Omdat we alle
voertuigen hard nodig hebben en de uitval van een ‘groen’ voertuig zwaar drukt
op de operationele inzetbaarheid, is intern besloten om het voertuig met eigen
middelen en mankracht op te knappen”, aldus hoofd transport, majoor der
mariniers Paul Neufeglise. Dat bleek nog een uitdagend traject te zijn aangezien
de afdeling zelf voor manuren en onderdelen moest zorgen.
CZMCARIB heeft de smaak te pakken en is voornemens om nog twee
Landrovers te restaureren. Bron: Alle Hens, november 2012.

* Mariniers naar nieuwe kazerne in Vlissingen
De verhuizing van bijna 1900 mariniers van Doorn naar Vlissingen kan
doorgaan. Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft zich 6 februari 2013
achter het plan geschaard om de kazerne van de zeesoldaten te verplaatsen van
Utrecht naar Zeeland.
Wel zijn er zorgen over het financiële plaatje van de verhuizing. De nieuwbouw
gaat tussen de 100 en 200 miljoen kosten. De Algemene Rekenkamer liet zich
hierover in december nog kritisch uit in een rapport. Het ministerie van Defensie
“rekent zich rijk” aan de verkoop van vastgoed, aldus de Rekenkamer. De
investering in de nieuwe kazerne werd als “risicovol” omschreven. Defensie wil
met het vastgoedplan bereiken dat in 2017 structureel 61 miljoen euro wordt
bezuinigd. De minister belooft de Kamer halfjaarlijks te informeren over de
voortgang van het financiële proces van haar vastgoedplan.
Het ministerie wil de mariniers verhuizen naar nieuwbouw in Zeeland omdat de
Van Braam Houckgeestkazerne in Doorn niet meer voldoet aan de eisen.
Defensie kampt er met ruimtegebrek en achterstallig onderhoud en het tekort
aan ruimte is niet met nieuwbouw op te lossen. De nieuwe kazerne moet plaats
bieden aan twee mariniersbataljons, delen van het gevechtssteunbataljon en het
amfibisch logistiek bataljon.
Voor de gemeente Utrechtse Heuvelrug is de verhuizing een klap. De kazerne is
de grootste werkgever en goed voor miljoenen euro’s aan inkomsten per jaar.
Bron: deel uit artikel in het RD van 07.02.2013.

Bronbeek: rusthuis voor veteranen
Bronbeek wordt rond 1820 aangelegd als buitenplaats voor een rijke particulier.
In 1854 koopt koning Willem III het landgoed bij Arnhem. Dappere soldaten en
onderofficieren, die te oud zijn geworden om in Nederlands-Indië te vechten of
die daar gewond zijn geraakt, hebben in Nederland recht op een rusthuis, vindt
koning Willem III als hij in 1859 zijn landgoed Bronbeek schenkt aan de Staat
der Nederlanden. Op 19 februari 1863 opent Koloniaal Militair Invalidenhuis
Bronbeek de deuren. Een rusthuis is het overigens niet helemaal: tot ver in de
twintigste eeuw geldt er een arbeidsplicht tot het tachtigste levensjaar.
Een jaar na de opening zijn alle 200 plaatsen al bezet. Ondanks de strenge tucht
worden er regelmatig bewoners weggestuurd vanwege wangedrag of structureel
drankmisbruik. Ook buitenlandse oud-militairen vinden er onderdak. In 1904
telt Bronbeek 135 oud-strijders: 86 Nederlanders, 24 Belgen, 16 Duitsers, 5
Zwitsers en 4 Fransen. Om te worden opgenomen, moeten veteranen afstand
doen van hun pensioen. In ruil daarvoor ontvangen ze huisvesting, kleding,
voeding en zakgeld. De grootte van de kamer en de hoogte van de financiële
toelage zijn afhankelijk van de militaire rang.
Sinds 1863 woonden er zo’n 6150 militairen op het landgoed. Anno 2013 biedt
Bronbeek een onbezorgde levensavond aan maximaal vijftig oud-militairen van
de krijgsmacht en het voormalig Koninklijk Nederlands-Indisch Leger. Door het
beperkte aantal plekken zijn alleen niet-officieren welkom, de rechten en
plichten zijn voor alle bewoners gelijk. Het ministerie van Defensie draagt de
kosten van de exploitatie en instandhouding van Bronbeek. Daarnaast betalen de
bewoners een eigen bijdragen.
In het militaire verzorgingshuis is ook Museum Bronbeek gehuisvest. Het omvat
een collectie van 55.000 objecten en een kenniscentrum over de koloniale
periode in Nederlands-Indië. Jaarlijks trekt het zo’n 30.000 bezoekers. Het
voormalig hospitaal van Bronbeek is omgevormd tot reünie- en congrescentrum
Kumpulan. Bronbeek gold tot het midden van de vorige eeuw als symbool van
de superioriteit van het Nederlandse gezag in Nederlands-Indië. Het statige witte
huis puilde jarenlang uit van de trofeeën en onderscheidingen, zodat
Nederlanders konden zien welke “grootse daden” het Oost-Indische leger
verrichtte. Zo was het lang de gewoonte om schedels van verslagen
tegenstanders uit de kolonie te exposeren, met naam, plaats en jaartal van de
zege. Op het landgoed bij Arnhem hebben jaarlijks vele herdenkingen plaats van
de slachtoffers van de strijd in Zuid-Oost-Azië gedurende de Tweede
Wereldoorlog en de daaropvolgende onafhankelijkheidsstrijd.
Boek, Blad en DVD
Onderscheidingstekens van de Koninklijke Marine
In dit boek staan alle emblemen van het vlootpersoneel en de mariniers van
1945 tot 2012. De onderscheidingstekens die in dit boek beschreven worden zijn
onderzocht op herkomst en gebruik. De auteurs hebben geprobeerd een zo
compleet mogelijk beeld te geven, al realiseren ze zich dat het vrijwel

onmogelijk is alles wat er op het uniform wordt gedragen in één boek samen te
vatten. Dat komt ook omdat het onderwerp voortdurend in beweging is vanwege
veranderende voorschriften. Vele fraaie emblemen zijn inmiddels vervallen,
maar er komen ook steeds nieuwe bij. In het voorjaar van 2013 verschijnt het
tweede deel, met daarin onder meer de emblemen van opleidingen, kazernes,
schepen en eenheden.
Onderscheidingstekens van de Koninklijke Marine, Periode 1945-2012 – Dick
Beumer en Carel Fleischacker. 192 pagina’s, rijk geïllustreerd, € 38,96. Lanasta,
Emmen (tel: 0591-618747) – www.lanasta.com ISBN 9789086161157.
Wat of wie is een matroos?
Na de veiligheid van de kinderjaren en de pubertijd, treffen we een groep
goedmoedige jannen aan, die we matrozen zullen noemen. Ze komen voor in
diverse maten, gewichten en staten van nuchterheid. Je treft ze overal aan: in
bars, in de liefde, op vakantie en altijd in de schuld.
Meisjes houden van hen, moeders dulden ze, en de regering begeleid ze.
Een matroos is de beschermer van de zee met een exemplaar van de Candy op
zak. Hij heeft de energie van een schildpad, de behendigheid van een vos, de
hersens van een idioot, vertelt verhalen als een oude rot, heeft de oprechtheid
van een leugenaar, de aspiraties van een Casanova en als hij iets wil, is het
meestal een vrij weekend. Enkele dingen waar van hij houdt zijn: vrouwen,
meisjes, dames, het zwakke geslacht en de andere sekse. Hij verafschuwt het
beantwoorden van brieven, het dragen van zijn nette uniform, de leiding, de
officieren, het eten, en het op tijd opstaan. Niemand anders kan het volgende in
zijn kastje stouwen: een pornoboekje, een playboykalender, een spel kaarten,
een blikopener, een pakje shag, een aansteker en het restant van het katje van de
vorige maand.
Hij houdt er van een gedeelte van zijn geld te besteden aan vrouwen en wat er
van overblijft besteed hij gewoon stom. Een matroos is een wonderlijk schepsel.
Je kunt hem uit je huis bannen, maar niet uit je hart. Je kunt hem van de
schrijflijst schrappen, maar niet uit je gedachten.
Je kunt net zo goed bekennen: hij is uw alle-tijd-van-huis-zijnde-geliefde en uw
eigen-altijd-dronken-benevelde-aangeschoten-knappe en voor niets deugende

jongen. Maar al uw schokkende dromen zijn van geen betekenis meer, als uw
matroos thuis komt, naar je kijkt met die benevelde, bloed doorlopende en op
sex beluste ogen en zegt: HEY BABY, I LOVE YOU
Van Sinterklaas.
Een mand met chocoladeletters, voor alle
aanwezigen, beschikbaar gesteld door de
Hema te Zuidlaren.
Dank u wel Sinterklaas!
Ben van Eldik van de O.S. & O commissie
neemt dankbaar dit geschenk in ontvangst.
Een deel van het AVOM-koor
o.l.v. dirigente Janny Ubels in het
Verzorgings- en verpleeghuis
Maartenshof te Groningen.
Zorg dat je d’er bij komt,
bij de marine, bij de marine
Zorg dat je d’er bijkomt,
bij de marine moet je zijn.
Met Bertus van der Tuuk als Doris.
(Bertus Tom Manders).
’T mag toch wel even gezegd worden!!!
* Een vrijwilliger is iemand die zich vrijwillig inzet voor het doen van
onbetaalde werkzaamheden ten voordele van de samenleving op sociaal,
cultureel en maatschappelijk terrein (de AVOM bijvoorbeeld)
* Een vrijwilliger is iemand met geduld en het incasseringsvermogen van een
paard”
* Een vrijwilliger is een uitstralend respectvol iemand.”
* Alleen de vrijwilliger met dit omschreven karakter zal in klinkende munt van
wederzijds respect en vriendschap worden uitbetaald.
Edoch:

* Diezelfde vrijwilliger heeft geen behoefte aan “frustrerende raadgevingen”
van de, aan de wal staande betere stuurlieden.
Want:
* Diezelfde vrijwilliger is eveneens een mens die, als velen onder ons met de
welbekende kruik rondlopen.
Dus:………..
Koopt en/of doe zaken met onze adverteerders.
Voor wat hoort wat!
Immers: zo helpen wij elkaar!!!
(zie ook www.avomgroningen.nl)
Lijst van Adverteerders
Alle Hens! Lunch en diner cafè Hoogezand
Balkema Bloemenhuis Bedum
Coolman Electrotechn. Buro Bedum
Copy center Sint Jansstraat 21-23 Groningen
De Boegschroef Hotel – Resraurant Delfzijl
De Schatkamer Juwelier Groningen
Hundfeld Scheepswerf Eemskanaal ZZ 26 Delfzijl
Landman Petit Visrestaurant Termunten
“Neptunus” Kon.Z-& Roeivereniging Delfzijl
ODN Olie Distributie Noord Bedum
Oosterhoff/Mannenmode Oòk voor uw AVOM-tenue Groningen
Richard Kapsalon Bedum
Sip Bloemberg Eetcounter Groningen
Thonny Teerling Ambachtelijke slagerij Bedum
Timmerman Banketbakkerij Groningen-Haren
Ubels Off-Shorebedrijf Bedum
Voetsalon Monique Pedicure Schipborg

Traditie sinds 1932
De
schatkamer juweliers
Stoeldraaierstraat 3 9712 BT Groningen
Telefoon 050 318 11 11
www.deschatkamer.nl
Modellen in 18K goud
of edelsteen
Cronometer uurwerk
Waterdicht tot 300 m