Antenne - Unie Vrijzinnige Verenigingen

Beroepsgeheim
Wettelijk kader en
begrippenomschrijving
FILIEP DERUYCK
1. Artikel 458 van het Strafwetboek bestraft de schending
van het beroepsgeheim in de volgende bewoordingen:
“GENEESHEREN, HEELKUNDIGEN, OFFICIEREN VAN
GEZONDHEID, APOTHEKERS, VROEDVROUWEN EN ALLE
ANDERE PERSONEN DIE UIT HOOFDE VAN HUN STAAT OF
BEROEP KENNIS DRAGEN VAN GEHEIMEN DIE HUN ZIJN
TOEVERTROUWD, EN DEZE BEKENDMAKEN BUITEN HET
GEVAL DAT ZIJ GEROEPEN WORDEN OM IN RECHTE OF
VOOR EEN PARLEMENTAIRE ONDERZOEKSCOMMISSIE
GETUIGENIS AF TE LEGGEN EN BUITEN HET GEVAL DAT DE
WET HEN VERPLICHT DIE GEHEIMEN BEKEND TE MAKEN,
WORDEN GESTRAFT MET GEVANGENISSTRAF VAN ACHT
DAGEN TOT ZES MAANDEN EN MET GELDBOETE VAN
HONDERD FRANK TOT VIJFHONDERD FRANK.”
prof. dr. Filiep Deruyck
hoofddocent Vrije Universiteit Brussel – advocaat
.
Dit artikel is opgenomen in Boek II van het Strafwetboek,
gewijd aan de misdrijven en hun bestraffing in het bijzonder,
meer bepaald in Titel VIII, waarin de misdaden en wanbedrijven
tegen personen worden opgenomen (1) .
Het misdrijf van schending van het beroepsgeheim is dus
een misdrijf tegen personen. Het belang van het individu
(de zogenaamde geheimgerechtigde), dat zijn geheimen
aan een welbepaalde vertrouwenspersoon (de zogenaamde
geheimhouder) heeft toevertrouwd, vormt dus een
belangrijke grondslag voor de instelling van het beroepsgeheim.
Naast het belang van het individu, dat bescherming van zijn
persoonlijke gegevens verdient, heeft het beroepsgeheim
nog twee andere grondslagen (2) :
• het belang van de samenleving, dat vereist dat aan de
burgers bepaalde waarborgen worden verstrekt wanneer
zij zich richten tot bijvoorbeeld een advocaat, een
arts en dergelijke;
• het belang van de betrokken beroepen, die maar naar
behoren kunnen worden uitgeoefend wanneer de burger
zich tot de beoefenaars ervan kan wenden in volle
vertrouwen.
2. Hierna komt eerst het algemene principe aan bod: de
schending van het beroepsgeheim is een misdrijf (zie §1).
Daarna komen de uitzonderingen aan bod, waarin de toevertrouwde
gegevens mogen worden meegedeeld aan derden
zonder dat dit een misdrijf oplevert (zie §2).
§1. De schending van het beroepsgeheim
is een misdrijf
3. Opdat de schending van het beroepsgeheim een misdrijf
zou zijn, moeten de diverse constitutieve bestanddelen
ervan uiteraard vervuld zijn. Deze constitutieve bestanddelen
zijn (3) :
¬ een welbepaalde dader
¬ een bekendmaking
¬ van een beroepsgeheim
¬ met opzet gepleegd
¬ buiten de gevallen van getuigenis in rechte en van verplichte
bekendmaking.
Antenne
december 2011 5