REBOUND/TIME-OUT

Het behalen van onderwijsdoelstellingen is voor alle kinderen en jongeren een belangrijke
voorwaarde om later een goede plek in de samenleving te kunnen verwerven. Het op een goede
manier afsluiten van een schoolloopbaan komt de eigenwaarde van kinderen en jongeren ten
goede en biedt de beste kansen om op te groeien tot een voor zichzelf en de samenleving
waardevolle volwassene .
De afgelopen jaren is zowel binnen het onderwijs als binnen de jeugdzorg het besef gegroeid dat
men elkaar hard nodig heeft om jongeren in staat te stellen de doelstellingen te realiseren, zoals
hierboven omschreven.
Overal in den lande zijn initiatieven ontwikkeld voor samenwerking tussen het onderwijs en de
jeugdzorg. Zowel landelijke, provinciale als gemeentelijke overheden zien in toenemende mate de
voordelen van een goede samenwerking en afstemming en nemen initiatieven om
samenwerkingsrelaties te initiëren en te ondersteunen. Ook de Provincie Noord-Brabant wil deze
samenwerkingsconstructies stimuleren en verder ontwikkelen.
7.2 Onderwijs en haar maatschappelijke taak
De onderwijsinstellingen verzorgen op basis van de onderwijswet een onderwijsaanbod voor
leerplichtige en niet leerplichtige jongen. Alle Nederlandse jongeren in de leeftijd van 5 tot 18 jaar
hebben het recht en de plicht om onderwijs te volgen. Buiten de leerplichtige leeftijd om, kunnen
kinderen/jongeren op vrijwillige basis onderwijs volgen. Tijdens de leerplichtige leeftijd zijn
jongeren verplicht om onderwijs te volgen. Voor handhaving van de leerplichtwet is de
leerplichtambtenaar verantwoordelijk. Op het niet nakomen van de leerplicht staan wettelijke
sancties. Het onderwijs verzorgt basis- voorgezet- en vervolgonderwijs. Het streven is erop gericht
dat elke leerling minimaal een startkwalificatie behaalt (minimaal HAVO of MBO 2 niveau). Een
startkwalificatie wordt door de landelijke overheid gezien als een minimaal niveau om op een
verantwoorde manier te kunnen instromen op de arbeidsmarkt. In het streven om deze doelen te
kunnen bereiken zijn een aantal jaren geleden regionaal de meld- en coördinatiepunten vroegtijdig
schoolverlaten ingericht (RMC). Onderwijsinstellingen zijn verplicht om schoolverlaters tot 23 jaar
die geen startkwalificatie hebben te melden bij het RMC. Het RMC registreert en zet trajecten uit
om jongeren alsnog een starkwalificatie te laten behalen. Met name binnen de onderwijsinstituten
voor VMBO en MBO is de laatste jaren in toenemende mate aandacht voor zorgleerlingen. Naast de
scholen voor speciaal onderwijs, zijn alle VMBO scholen per regio verplicht lid van de door de
landelijke overheid opgerichte samenwerkingsverbanden. De samenwerkingsverbanden hebben
met name tot doel om in regionaal verband extra aandacht te geven aan zorgleerlingen. De
samenwerkingsverbanden worden door het ministerie van OC&W gefinancierd.
Scholen krijgen de afgelopen jaren naast hun didactische taken, in toenemende mate taken voor
hulp en ondersteuning aan zorgleerlingen. Met name op de VMBO scholen zijn of worden hiervoor
zorgstructuren ingericht. Sommige scholen en samenwerkingsverbanden hebben al goed opgezette
en doordachte zorgstructuren. Anderen zitten nog volop in de ontwikkelfase.
Inmiddels hebben de meeste VMBO scholen binnen hun zorgstructuur ter ondersteuning in- en
externe deskundigen toegevoegd. Aan de meeste scholen zijn schoolmaatschappelijk werkers
verbonden en een aantal scholen heeft een eigen orthopedagoog in huis. Ook wordt op een aantal
scholen de zorgstructuur ondersteund met deskundigen van de GGZ, Bureau Jeugdzorg, Leerplicht,
Politie e.d.
7.3 Taken en verantwoordelijkheden in de keten van zorg
In het kader van de leerplichtwet zijn alle jongeren tussen de 5 en 18 jaar volledig of partieel
leerplichtig. Gedurende de schoolloopbaan kunnen jongen naast de onderwijsvoorziening een
beroep doen op allerlei zorgvoorzieningen en instellingen. Deze instellingen opereren binnen
diverse wettelijke kaders. Dit betekent dat er binnen een keten van zorg soms verschillende
instanties betrokken zijn die elk weer volgens eigen regelgeving werken en verantwoording moeten
afleggen. Normaal begaafde en niet gehandicapte jongeren binnen het voortgezet onderwijs
kunnen globaal met de volgende instellingen of voorzieningen van doen krijgen.
Preventief locaal jeugdbeleid:
Gemeentelijke voorzieningen die voor iedereen toegankelijk zijn en die ondersteunend zijn voor
een gezonde lichamelijke en geestelijke opgroei van kinderen/jongeren. Het betreft (sport) clubs,
verenigingen zoals scouting, buurt- en jongerenwerk e.d.
Het preventief locaal jeugdbeleid is een verantwoordelijkheid van de locale overheid en wordt
gefinancierd door de Gemeente.
5