Laatste en tevens een themanummer van Infoblad brandweer ...

1970
1980
1990
2000
Special
2010
Haaglanden
Zoetermeer
BRANDWEER
JUBILEUM SPECIAL
Special

VAN DE REDACTIE
Afscheid van het Infoblad betekent ook afscheid van de Redactie. In de beginjaren was er geen sprake
van een redactie en werd het infoblad door 1 of 2 medewerkers in elkaar ‘geknipt en geplakt’…
De laatste vijf jaar was er een “echte” Redactie aan het werk (vijf medewerkers) en ons Infoblad werd
volwassen. Het einde van brandweer Zoetermeer als zelfstandig korps per 1 januari 2010 betekende ook
het einde van het Infoblad, en dus alle reden voor de redactie om een allerlaatste nummer uit te brengen.
We besloten een themanummer te maken.
Een themanummer, een laatste Infoblad, in full color, om te bewaren… Wat zetten we daarin?
We besloten Gerrit Jorna, een van de eersten die zich met het Infoblad heeft beziggehouden en als
plaatsvervangend commandant met FLO is gegaan, uit te nodigen als gastredacteur. Rode draad moest
zijn: de brandweer Zoetermeer toen en nu, met de nadruk op toen. Hoe zag het materieel eruit in die
eerste beginjaren, welke ontwikkelingen waren er op het gebied van dit materieel en hoe werd de
personeelsbezetting in de loop der jaren opgebouwd en nog tal van vragen kwamen bij ons op.
En natuurlijk veel foto’s opzoeken en anekdotes van voormalig brandweermensen lospeuteren.
In september en oktober 2009 riepen we iedereen: beroeps, vrijwilligers, flo’ers op hun bijdragen te
leveren en vonden de eerste interviews plaats.
Zo zijn we op bezoek geweest bij Piet den Ouden, die ondanks zijn hogere leeftijd, nog heel veel
van vroeger weet te vertellen. Ook Henk Steer heeft ons tijdens een gesprek gevoed met veel zaken
over vroeger. We hebben een aparte bijeenkomst belegd met brandweermensen van toen en nu die
veel wisten over het materieel, de voertuigen en het duiken. Onder het genot van een glas wijn en
bier kwamen de verhalen wel los! Ook hebben we burgemeesters van toen benaderd en heeft exburgemeester
Van Leeuwen zijn bijdrage geleverd en uiteraard ook onze huidige burgemeester Waaijer.
Naast de eerste commandant Henk Steer, hebben ook Peter Bos en Jack Ruibing hun ervaringen met de
Zoetermeerse brandweer aan het papier toevertrouwd. Mellanie Linde, onze huidige commandant, sluit
de rij met haar artikel. Over het proces van regionaliseren hebben we Martin Evers bereid gevonden een
artikel te schrijven. Henri Seegers heeft anekdotes ingeleverd en een artikel gemaakt over het ontstaan
van de rampenbestrijding.
We hebben gekozen voor een tijdslijn, een verdeling in de jaren zeventig, tachtig, negentig en
tweeduizend met als einddatum 1 januari 2010. De diverse losse artikelen waren moeilijk op te delen en
hebben we dan ook over het Infoblad verspreid. Naarmate we meer en meer gegevens vergaarden, bleek
dat er veel meer informatie beschikbaar was dan wij zouden kunnen plaatsen. Er is zoveel ervaring, en
er is zoveel meegemaakt in de loop der jaren door alle mensen die bij de brandweer Zoetermeer hebben
gewerkt en nog werken; je zou er een boek vol mee kunnen schrijven als je er de tijd voor had. Er is ruim
voldoende materiaal beschikbaar. Zo zijn er naast de vele verhalen, ook heel veel foto’s die een goed
beeld geven van de Zoetermeerse brandweer. We hebben dan ook dankbaar gebruik gemaakt van de
informele site van de brandweer Zoetermeer van Heiko Haasjes (www.geschiedenisbrandweerzoeterm
eer.nl). Deze site bood ons houvast bij het opstellen van de tijdslijn.
Het Infoblad themanummer ligt nu voor jullie. Dit prachtige fullcolor exemplaar werd grafisch
verzorgd door Paul van Dijk, dank daarvoor! We hopen dat iedereen het met veel plezier zal lezen
en ook zal bewaren om er later nog eens in te kijken. We beseffen dat we zeker niet volledig
zijn geweest maar ons doel was een sfeerbeeld te geven van al die prachtige Zoetermeerse
brandweerjaren. We hopen dat we daarin geslaagd zijn en wensen jullie veel ‘leesgenot’ toe!
De redactie v.l.n.r.:
Maaike Giezen, Liane Kneppers, Duncan van de Laar,
Betty Wentink (eindredactie) en Paul van Dijk
3
VOORWOORD

INHOUDSOPGAVE
Van de redactie 3
De jaren zeventig 5
Uit het leven van het Infoblad 8
De jaren tachtig 13
De ambtenaar rampenbestrijding 18
Het afscheid van de Gemeentelijke brandweer 20
De jaren negentig 21
Terugblik 2002 - 2006 24
Loslaten maar geen vaarwel 26
De jaren tweeduizend tot tweeduizendtien 27
Terugblik 2006 - 2009 28
Na 21 jaren maak ik het testament op van mijn loopbaan 30
Wat wens je jezelf meer……? 34
4

DE JAREN ZEVENTIG
In deze periode waren de voertuigen de A1 DAF,
middeldruk en A2 en N1 (hoge drukwagen, Ford
Traider). De autospuit A2 is in 1973 omgebouwd
tot hv voertuig, annex duikvoertuig. Dit voertuig,
ook bekend als de 73 en later de 875 heeft tot
1983 dienst gedaan.
In 1972 krijgt Zoetermeer een beroepsbrandweerman,
brandmeester Piet den Ouden. Hij is
werkzaam in dagdienst ten behoeve van preventie
en is tevens bevelvoerder.
Anekdote Piet den Ouden Ik kwam in dienst
voor de afdeling preventie; er was nog vrijwel
niets geregeld op dit gebied. Er was wel een
gemeentelijke afdeling Bouwtoezicht. De
brandweer was onderdeel van gemeentebedrijven
gevestigd aan de Vlamingstraat. Mijn eerste
project was Huize Palenstein. Ik ben aangenomen
om de brandweer te gaan reorganiseren in het
kader van de groei van de gemeente Zoetermeer
en besloot te starten met de preventie. Kees
Waltman was ook werkzaam op de Vlamingstraat, maar dan op de drukkerij. Overdag
was hij daar aan het werk. Als er een uitruk was, gingen de machines uit en rukten
Kees en ik samen uit. Er waren geen dienstauto’s in die tijd. De eerste auto van de
dienst was de VW golf, waar later de deuren uit moesten…… In dit jaar komt ook een in
opleidingzijnde beroepsofficier bij de brandweer Henk Steer. In deze begintijd was de
heer Cnossen hoofd gemeentewerken, en daarnaast dus ook hoofd van de brandweer.
Ik wilde zelf geen commandant zijn, ik voelde me niet geroepen om met politiek om te
gaan. Henk Steer werd later de commandant.
Anekdote Aad van de Velde Het was rond 1969,
ik zat nog niet bij de brandweer, was nog een
tiener. Ik was op de fiets een herdershond aan het
uitlaten van een ondernemer uit de Dorpsstraat.
Ik kwam op de Vlamingstraat en er was een alarm
geweest, waar niemand voor was opgekomen,
alleen Gerrit van Eijk was er... ik moest van Gerrit
mee, gauw hond naar huis gebracht en samen met
hem heb ik mijn eerste brandje geblust! Daarna
werd mijn fiets omgedoopt tot de F1.
Overdag zat de alarmcentrale bij de gemeente.
‘s Avonds werd overgeschakeld naar het gemaal aan de Rokkeveenseweg.
Vanaf 1972 ging de alarmcentrale naar de zes boven elkaar gelegen woningen aan
de Dunantstraat. De op een tafel geplaatste alarmcentrale ging iedere vrijdag een
etage lager en dan had een andere familie dienst. Eens per 6 weken had men dus
dienst. Op werkdagen van 17.00 uur tot de volgende ochtend 8.00 uur moest er altijd
iemand thuis zijn in de flat die “dienst” had. Daardoor werden vaak de meldingen
afgehandeld door de echtgenote van de vrijwilliger, omdat deze elders aan het werk
was. Overdag op werkdagen werd wanneer de “alarmjuffrouw” bij de receptie van de
gemeentewerken arriveerde, de knop omgedraaid, waarna zij de dienst overnam.
Het alarmnummer in die tijd is 166666.
5
DE JAREN ZEVENTIG

Anekdote Piet den Ouden Gerrit van Eijk had AC dienst. Er was een melding van brand aan het
Groenewater. Ik werd door hem gebeld en gaf aan: doe maar even niets, ik ga wel even kijken. Zo
gezegd, zo gedaan. Er was niets te zien, dus maar weer gaan slapen, maar om 03.00 uur ’s nachts
kwam er weer een melding van brand aan het Groenewater. Hierop heb ik de politie ingeseind
en controle gehouden. Bleek dat al eerder de
badkamer ook in brand had gestaan en dat nu de
vitrage in de fik stond!
De kosten om de bluswatervoorziening goed te
regelen in de parkeergarages in de Dunantstraat
waren zeer hoog. Er werd dus in samenwerking
met gemeente en woningfederatie een speciaal
hiervoor uitgerust voertuig aangeschaft, de 825.
Anekdote Piet den Ouden In de beginjaren zat
het voertuig soms barstensvol: 8 achterin en 2
voorin, soms wel 16 man! Voordat de wagen
wegreed gingen de deuren nog wel een keer
of twee open en dicht: er moest ook nog een
chauffeur in! Wie het eerst komt, wie het eerst
maalt, was het motto. Rond 1970 stonden er
twee kisten ademlucht achterin de kazerne en
deze mochten pas gehaald worden als het echt
nodig was. Ach, ademlucht had je toen pas nodig
als je zakdoek vol rommel zat, dan was het pas
nodig; tja alles kostte geld! In het voertuig werd
zoveel mogelijk materaal gepropt, 2 en 3 duimers,
alleen lage druk. Met handpompen werd de
portopowerset gebruikt. Op 1 autospuit zat ook
een ordonnans (boodschappenjongen die o.a.
berichten aan de alarmcentrale doorgaf, nadat hij
ergens een telefoon had gevonden!).
1972: Het korps telt 38 vrijwilligers.
Anekdote Piet den Ouden Het aannamebeleid
destijds ging als volgt: Ken jij z’n pa, oh nee, is
dat die, nee dan nemen we hem niet aan hoor!
En als je durfde te vragen of het ook nog wat
schoof qua geld, dan werd je helemaal niet
aangenomen!!
Anekdote Henk Steer Toen ik net in dienst
was, werd door hoofd Personeelszaken Koetje
besloten dat men geen uniform mocht dragen.
Ik was nog geen commandant en heb een
vlijmscherp advies geschreven waardoor dit tot
tevredenheid van alle brandweermensen werd
teruggedraaid. In de Loonse en Drunense duinen
waren er veel spectaculaire duinbranden en
hier werd al de kiem gelegd voor mijn interesse
voor de brandweer. Eigenlijk al op 6 jarige
leeftijd; samen met een vriendje vuurtje stoken,
wat natuurlijk uit de hand liep, schuur ook in
de fik en toen afwachten tot de brandweer
kwam. Tuurlijk waren we als jochies heel erg
6

geschrokken maar het was natuurlijk ook spannend. De volgende morgen kwam echter
de politie binnen met het vriendje…..tja en toen viel ook Henkie door de mand.
Ik ben destijds via een werving van 20 brandweerofficieren de procedure ingegaan met
zo’n 1000 kandidaten. Uiteindelijk ben ik door deze selectie gekomen en vervolgens
moest ik na de opleiding zelf solliciteren bij een gemeente. Ik wist niet veel van
Zoetermeer, zelfs niet waar het lag! Naast Zoetermeer heb ik ook in Rotterdam en Ede
gesprekken gevoerd. Burgemeester destijds was de heer Wegstapel. Zoetermeer was
een volledig vrijwillig korps; waar van lieverlee steeds meer beroeps in dienst werden
genomen. Piet den Ouden was inhoudelijk met de brandweer bezig; ik richtte me meer
op de grote lijnen en op de toekomst. Piet den Ouden was de eerste beroeps en samen
hebben we veel pionierswerk gedaan. Het opbouwen van een hele kleine organisatie
tot de brandweer zoals deze de laatste jaren heeft gefunctioneerd, met beroeps en
vrijwilligers.
Het voertuig A2 werd rond 1974/1975 deels een hulpverleningsvoertuig,
i.v.m. het duiken.
Anekdote Bert Slagter Oudejaarsdag begin zeventiger jaren: Ik was chauffeur op
de A1. “”Bert, je kunt hier makkelijk doorheen hoor” zeiden de collega’s van de
plantsoenendienst. De grond was wel erg omgewoeld, ik ging er toch doorheen en ja
hoor; zo vast als een huis. Ach, kleine beoordelingsfout van de chauffeur…..
Anekdote Henk Steer In de pioniersfase was het van belang zo goed mogelijk de
brandweer draaiende houden. Mijn eerste rapport als commandant aan het College
was een stuk waarin de essentie was dat in principe iedere functie van brandwacht
tot commandant bezet kon worden door vrijwilligers. Zij waren en zijn een belangrijk
onderdeel van onze organisatie. In de beginfase was het zoeken naar de juiste
werkwijzen en roosters voor de organisatie, het consigneren van vrijwilligers e.d. Het
was soms wel “vechten” binnen het gemeentelijke bestuur: Er werd weleens gezegd:
“die brandweer, ach die weten niks, we vullen het zelf allemaal wel in.” Maar vanaf de
tijd dat wij (Den Ouden en ikzelf) hier de zaken gingen oppakken, kwamen er adviezen
vanuit de brandweer zelf.
In 1975 werd een hoogwerker aangeschaft. Dit voertuig had een Commit opbouw
en DAF motor (75), in de kleur geel. Deze eerste hoogwerker is deels bekostigd
door openbare verlichting van de gemeente en werd dus ook gebruikt voor het
onderhouden van de blauwe lantaarnpalen.
Anekdote Piet den Ouden Gerrit van Eijk kwam in dienst i.v.m. de aanschaf van de
hoogwerker. We kregen een brief van de Inspectie waarin aangegeven werd dat de
brandweerauto’s beter geel konden zijn dan rood, omdat het huidige rood ‘s avonds
zwart leek. Dus het advies was: fluoriscerend rood of geel. We kozen voor geel
maar vergisten ons; mensen associëren rood met de brandweer en niet geel!
Deze fout kwam niet alleen in Zoetermeer voor, ook elders in het land.
Anekdote Aad vd Velde Met de Commit Hoogwerker 75 ben ik betrokken
geraakt bij een ongeval, ik raakte bekneld in het bakje! Ik zat knel tussen de
korf en de mast en het was een zeer gevaarlijke situatie. Gelukkig werd naar
aanleiding hiervan e.e.a. aangepast..
In 1975 komt Thea Damsteeg bij de gemeente werken.
Anekdote Thea Lens-Damsteeg Er waren twee vacatures; 1 voor het
gemeentehuis en 1 voor gemeentebedrijven. De heren Koetje en Kraal hadden
hierover de zeggenschap en gaven aan dat bij de functie van gemeentebedrijven
ook de taken m.b.t. de alarmcentrale van de brandweer zat en dat sprak mij wel
aan. Willeke de Jongh, zus van Jan de Jongh, zat op deze functie voordat ik hier
7
DE DE DE DE DE DE JAREN TACHTIG
TACHTIG
TACHTIG
TACHTIG
TACHTIG
ZEVENTIG

UIT HET LEVEN VAN HET INFOBLAD
de geboorte…
Het was najaar 1978. Om precies te zijn 7 november.
Ik was er zelf bij. In een personeelsbijeenkomst werd een
opiniepeiling gehouden of het korps nu wel of geen medezeggenschapscommissie
in het leven moest roepen. “Zo’n
praatclub, daar zien wij niks in”, was het antwoord van de
overgrote meerderheid. “Maar kan de informatievoorziening
vanuit het kader niet eens verbeterd worden?”, werd door
een aantal korpsleden luidkeels geroepen. En zo kwam het
1 e proefnummer van het Informatieblad op 15 december
1978 ter wereld.
in de couveuse…
De toenmalige korpsleiding was nog niet echt overtuigd of
het kindje: “Informatieblad” wel levensvatbaar was.
Uitspraken waren o.a.:
“Joh, daar komt toch niets van terecht”
“3 nummers krijgen we vol en daarna is het over”
“Kijk maar eens naar het gemeentelijk personeelsblad, na
twee nummers ter ziele”
Maar voor het Informatieblad van de brandweer
Zoetermeer was al snel goede voeding gevonden in de vorm
van een aantal vaste rubrieken, zoals:
• Mededelingen t.b.v. het personeel;
• Publicatie van de notulen van de
kadervergaderingen;
• Nieuws over de nieuwbouw van de kazerne aan de
Brusselstraat;
• Ruimte voor de personeelsvereninging
“de Autospuit”;
• Overzicht van branden en hulpverleningen ;
• Eigen inbreng van de korpsleden;
• Personeelsoverzichten
het eerste jasje…
Het eerste jasje van het Informatieblad was een strak
rood kaftje in A5 formaat met aan de bovenkant de
logo’s van de brandweer, de gemeente Zoetermeer en de
personeelsvereniging. Herkenbaar voor iedereen. De eerste
jaren werd het Informatieblad gewoon uitgedeeld. In de
kazerne aan de Brusselstraat belandde het Informatieblad
voor iedereen in de postbak.
van peuter tot kleuter…
Al snel veranderde de doopnaam “ Informatieblad” in de
roepnaam “Infoblad”. Dat lag beter in het gehoor. Het
Infoblad groeide. De korpsleiding en ook de korpsleden
raakten overtuigd van het nut van het Infoblad als goed
communicatiemiddel. Het Infoblad werd van kaft tot kaft
nauwkeurig gelezen. Toch bleef het jaren een blad met
uitsluitend tekst. Zo rond het 70 e nummer verschenen de
eerste plaatjes om de tekst wat te verlevendigen.
de eerste opvoeders…
In de beginjaren verzorgde Bert Slagter de kopij, daarna
werd dit werk overgeheveld naar Betty Wentink. Rond
het 70 e nummer verhuisde de redactie naar de afdeling
opleidingen en voorlichting. Ook Betty bleef betrokken
bij het Infoblad. Het maken van het Infoblad was echt
plak- en knipwerk. De tekst werd getypt op een gewone
schrijfmachine. Veel later kwam de computer pas in beeld,
die alleen de tekst maakte. Plaatjes werden er hier en daar
bij geplakt. Vele zaterdagochtenden werden opgeofferd
om het prototype klaar te maken. Het Infoblad werd dan
op een van de offsetmachines van de eigen drukkerij van de
brandweer gedrukt.
het broertje…
In januari 1983 werd er een broertje geboren. Zijn naam
was “Regiojournaal Haagland”. Het regiojournaal verscheen
in een blauw jasje en wel 4x per jaar. Het was een eerste
8
communicatiemiddel om leden van de deelnemende
korpsen te informeren over het wel en wee van de regio.
een nieuw jasje…
Wie had dat kunnen denken dat het 100 e nummer van
het Infoblad uit zou komen. Dat was in januari 1993. Het
was tevens aanleiding om het Infoblad van een nieuw jasje
te voorzien. Op de voorkant kwam nu de afbeelding van
de eerste brandweerauto van het Zoetermeerse korps te
staan. Naar aanleiding van dit heugelijke feit plaatste ik het
volgende gedichtje:
De oude omslag…
ook al was mijn gezicht verder zonder franje,
koninklijk was mijn kleur en wel oranje.
15 jaar heb ik mijn plicht gedaan,
paraat in de postbak voor u gestaan.
voor het verbeteren van de communicatie,
heb ik u voorzien van informatie.
99 nummers ben ik meegegaan,
bij nummer 100 wordt ik afgedaan.
uit het leven gegrepen…
Al bladerend door een aantal oude nummers komen er
allerlei herinneringen naar boven. Zo wordt in nummer 22
(maart 1981) melding gemaakt dat een vrijwilliger in het
weekend ook een hele 24-uurdienst mag draaien.
In het Infoblad nummer 45 (januari 1985) staat een stukje
dat er geen water getankt mag worden in het oude dorp
in verband met de aanwezigheid van oude gietijzeren
leidingen. Zo plaatste de commandant in nummer 96
(augustus 1992) een advertentie:
“Hondenpups van onbekend (klein) ras, in diverse
kleuren. Indien een goede baas zich meldt, kan de pup
gratis meegenomen worden.” In nummer 115 (oktober
1994) staat dat er een bedankbrief van de fa. Porzelack is
ontvangen voor de snelle en vakkundige inzet tijdens de
binnenbrand in hun bedrijf. De bedankbrief wordt vergezeld
door 130 flessen autopoets en shampoo.
Een eerste teken van het rookbeleid in het gebouw is terug
te vinden in nummer 138 (januari 1999).
“Roken in de zithoek mag, maar als iemand er bezwaar
tegen heeft dan moet de sigaret uitgemaakt worden”.
volwassen…
Het Infoblad werd in 2005 volwassen. Het vertrouwde
A5 formaat wordt dan ingewisseld voor een prachtig
A4. Steevast een voorwoord van de commandant erin,
waarin hij vaak terugblikt maar vooral vooruitblikt naar
de toekomst. En daarbij niet onder stoelen of banken
steekt hoe trots hij op “zijn korps” is. Er wordt een
redactie gevormd onder leiding van Betty Wentink van 5
medewerkers. De verschijningsfrequentie wordt van
eens in de 2 maanden veranderd in eens in de
3 maanden. Ook verschijnen er advertenties op de
binnenzijde van de omslag.
met FLO…
Nu het Zoetermeerse korps per 1 januari 2010
definitief is opgegaan in één grote moderne
Veiligheidsregio is de tijd ook rijp dat het Infoblad
met FLO gaat. Terugkijkend is het goed om te
constateren dat ons Infoblad gedurende de 31 jaar
van haar bestaan een nuttige functie heeft
vervuld in de communicatie. Want een goede
onderlinge communicatie heeft altijd een
positieve invloed op de werksfeer , maar
natuurlijk ook op een goede en vakkundige
brandbestrijding en hulpverlening.
Gerrit Jorna (gastredacteur)

kwam.
Achter de AC ruimte zat een raam en daarachter bevond zich de typekamer. Het
toilet was een verdieping hoger en als ik hoge nood had moesten de meiden van de
typekamer naar de alarmtelefoon rennen om deze te beantwoorden. De AC was een
kleine ruimte waarin je met behulp van knoppen de piepers kon laten afgaan, en via
de mobilofoon kon ik aangeven waar men naar toe moest. Later heb ik ook de cursus
brandwacht gedaan, waarvoor ik in 1979 het diploma behaalde. Alarmnummer was
destijds 166666. Om 1700 uur kon ik naar huis en belde naar de dienstdoende woning
in de Dunantstraat en werd de dienst overgenomen door vrijwillige brandweermensen
die daar woonden. In de praktijk was dit vaak de vrouw des huizes aangezien de
vrijwilliger zelf nog niet altijd thuis was van zijn hoofdwerkgever. Destijds waren dit:
Wietse van Dalen, Gerrit van Eijk, Martin Monshouwer, Jan de Jong, Ad de Bruin, Henk
Hovens.
Anekdote Jan Metz Overdag werd iedereen gealarmeerd, dat betekende het personeel
dat bij gemeentebedrijven en in de drukkerij werkzaam was en ook de vrijwilligers.
Hieronder was o.a. de schoenmaker Jan de Bruin uit de Dorpsstraat. Al stond zijn zaak
vol klanten, wanneer de pieper ging zat Jan al op zijn bromfiets. Met niets of niemand
ontziende snelheid ging het richting Vlamingstraat. Dat ging goed totdat de helmplicht
voor bromfietsen werd ingevoerd. Dit koste veel te veel tijd, en Jan kreeg dan ook
steevast de politie achter zich aan omdat hij weer eens zonder helm reed.
In 1976 kwam de eerste commandowagen voor de officier van dienst.
Bram van de Velde, Teun Lamens, Piet den Ouden en later ook Jan Blonk en Gerrit
Jorna maakten van dit voertuig gebruik. Dit voertuig was wit en voorzien van een
fluoriserende band.
Anekdote Piet den Ouden Teun had geen rijbewijs en moest opgehaald worden
zodra de ovd nodig was, maar ja, Teun had nooit zo’n haast; doe maar rustig
an! En hij woonde ook vlakbij dus was
er zo.
1976: De nieuwe autospuit (DAF
1600) kreeg het nummer 71. Grootste
verandering met de A1 was een
kantelcabine en hoge drukblussing.
In 1981 werd dit voertuig
omgenummerd tot 840.
Anekdote Jan Metz Sommigen deden er
alles aan om toch maar vooral de eerste
spuit te halen. Zo kon het gebeuren dat
ze met hun fiets over de kop gingen,
omdat ze zich geen tijd gunden om normaal af te stappen. Er is zelfs iemand geweest
die niet de moeite nam om zijn Kever stop te zetten en dan pas uit te stappen, zodat
de volkwagen met geopend portier rustig doorreed en in een hoop zand tot stilstand
kwam, terwijl de bestuurder zich al in zijn uitrukpak stond te hijsen.
Maar ook officieren die met de hoogwerker wilden uitrukken en niet zagen dat de
uitrukdeur een eindje naar beneden was gezakt en met de complete uitrukdeur voorop
de hoogwerker naar buiten reden, deden dapper mee. Vervolgens was het de kunst er
voor te zorgen dat je, eenmaal in de autospuit, er niet weer aan de andere kant werd
uitgedrukt. Er konden er echt maar 6 in. Iets dat niet iedereen wilde geloven.
Wanneer er alarm was tijdens de hondenuitlaattijd, dan kon het zo maar gebeuren
dat er een flink aantal honden met hum riem vast stonden aan de bankschroef in de
uitrukhal en ook die konden net als hun baasjes niet allemaal even goed met elkaar
overweg.
9
DE JAREN ZEVENTIG

Eind 1976 draagt hoofd Gemeentewerken
de heer Cnossen de leiding over aan
commandant Henk Steer en zijn
ondercommandant Piet den Ouden.
Het korps bestaat dan uit 53 man,
waarvan 42 vrijwilligers en 11 beroeps.
Anekdote Thea Lens Tijdens een feest
voor het brandweerpersoneel wat in
Scheveningen werd gehouden, moest er
dus ook ’s avonds iets geregeld worden
met de bezetting van de alarmcentrale.
Bijkomend aspect was dat Zoetermeer ook
voor Moerkapelle en Benthuizen paraat
stond. Die feestavond stond Moerkapelle
voor ons paraat. Tijdens deze feestavond
moest ik dan dienst draaien in het huis van
Gerrit van Eijk aan de Dunanstraat, en paste
hierdoor gelijk op onder andere Henk van
Eijk toen nog een kleine jongen. Ach en als
ik er dan toch zat werd ook gelijk de baby
van Ad de Bruin in deze woning gestald.
De brandweercollega’s zorgden er wel voor
dat ik werd voorzien van een natje en een
droogje.
Anekdote Jan Metz Ook tijdens het
naar de Vlamingstraat komen gebeurde
er van alles. Iemand had een oranje
zwaailicht op de hoedenplank van zijn
auto staan en dacht in zijn onschuld
dat hem dat vrijstelling van alle regels
gaf. Sinterklaas heeft hem uiteindelijk
een speelgoedhelm met rood zwaailicht
gegeven en de opdracht om voortaan
op de fiets met deze helm op alarm te
komen.
Tijdens alarmopkomst waren er
natuurlijk veel collega’s onderweg.
Zo kon het dan ook gebeuren dat er
twee elkaar tegen kwamen en met hun
auto’s botsten. Ze stapten uit, riepen
iets naar elkaar, stapten weer in en vervolgden hun weg. Er was immers brand! Burgers die
dit hadden gezien belden de politie met de melding dat twee kwaaie bestuurders elkaar
achterna zaten. Onze Gempo (gemeentepolitie), had al snel door dat er brandalarm was,
telden 1 en 2 op, en vingen de twee op het parkeerterrein, aan de Vlamingstraat op.
Dat je als niets vermoedende brave burger tijdens een brandalarm van alles kon
overkomen, ondervond een ouder echtpaar in een Dafje. Een gealarmeerd korpslid liep
op het moment van alarm zonder vervoermiddel op de Meerzichtlaan. En ja wat doe je
dan? Je moet uiteraard zo snel mogelijk naar de Vlamingstraat. Je gaat midden op straat
staan, stopt het bewuste Dafje, en zegt dat je van de brandweer bent en dat ze je zo snel
mogelijk naar de Vlamingstaat moeten brengen. Gevolg: het echtpaar voldoet trillend van
de zenuwen aan de opdracht, maar rijdt niet harder dan 20 km/h, zodat onze brandwacht
pas ruim na terugkeer van het overigens loos alarm ter plaatse was.
10

Vanaf 1977 werd gestart met de voorbereidingen en de bouw van post Stadshart.
Voor Piet den Ouden was het bouwen van een kazerne de eerste keer, maar ook
voor de architect. Er vond veel overleg plaats over de ruimtes, welk oppervlakte, etc.
alles in samenspraak met de politie, in de persoon van Rinus Bosman. Piet is hier 3
jaar volledig mee bezig geweest.
Anekdote Thea Lens
Als de alarmbel ging, ging er ook een verklikker af op de drukkerij in de Vlamingstraat,
waar Kees Waltman werkte. Kees kwam dan als een gek aanrennen naar het hokje
van de centraliste. Tijdens een hele hete zomer werd tropendienst gedraaid bij de
gemeente maar helaas; de telefoniste (ik dus) mocht echter niet weg. Ook Kees
Waltman was nog aan het werk. Aad Stout en ik hadden bedacht om een emmer
water op de deur te zetten, stiekem de alarmbel te lagen afgaan en dan …..wachten
tot Kees zou komen aanrennen! Maar helaas……Omdat Aad in de gang ging staan
kijken, had Kees het wel in de gaten en het eind van het liedje was dat …..ikzelf dus
zeiknat was! O ja, en nog eentje: Vlakbij de Vlamingstraat was er een noodwinkel van
de Hema. Ik mocht echter de AC niet verlaten dus ging ik stiekem door het raam om
wat gebak te halen. Terwijl ik bezig was met het “ontsnappen”….. stond daar ineens de
baas van Gemeentebedrijven de heer Cnossen: “Goedemorgen Thea!!!” Oeps….
In 1977 worden de eerste 9 brandweermensen opgeleid tot duiker. Duiken is
ontstaan doordat er in Zoetermeer drie verdrinkingsgevallen in de Noord AA
waren. Destijds kwamen dan de mariniers met grote helmenpakken en de
brandweer kon toen zelf nog niets doen. Men besloot dat dit niet langer kon en de
brandweermensen werden opgeleid tot duiker.
Anekdote Aad van de Velde Alle droogpakken en toestellen zijn bekostigd door de
afdeling Weg- en waterbouw van de gemeente. De brandweer ging namelijk ook
werkzaamheden doen zoals afsluiters dichtdoen……voor 400 gulden per duik, dus dat
bracht wel wat geld in het laatje. Er waren in de begintijd drie maten beschikbaar:
groot, nog groter, heel groot…. Later werden ook tijdens de Zwemvierdaagse
duikdemonstraties gegeven. Het “argeloze vissertje”(dit was heel vaak Willem
Pleysier) zat dan (met een kleine luchtfles onder z’n regenjas) op het water terwijl de
politieagent aan de kant vroeg wat hij daar deed. Uiteindelijk ging de agent in een
bootje naar het vissertje, die vervolgens uit z’n bootje sprong en onder bleef!!! Voor de
kinderen heel spannend dus, de duikers haalden hem uiteindelijk naar boven.
Anekdote Thea Lens In 1978 werd de brandweer een eigen dienst binnen de
gemeente Zoetermeer en ging ik over naar de brandweer Zoetermeer. In de
overgangsperiode hebben Henk Steer en Piet den Ouden nog in een portocabine
gezeten. De alarmcentrale verhuisde naar een andere locatie op gemeentewerken, voor
de garage. Het was een piepklein hokje, volgestouwd met planten (mijn hobby). Als er
alarm was werd het hele korps gealarmeerd. Uit alle hoeken van Zoetermeer kwamen
de brandweermannen met een bloedgang aangesneld. Zo ook op een middag; alarm….
Racende brandwachten en een hoge ambtenaar van de gemeente (weet niet meer wie)
op de fiets die rustig langs gemeentebedrijven fietste. Ja hoor, die werd dus van z’n
fiets gereden. Daarop volgde een donderpreek van Steer dat iedereen zich vooral aan
de verkeersregels moest houden. Later werd code 55 ingevoerd. Niet het hele korps
werd gealarmeerd, alleen de beroeps.
Op 4 april 1979 behaalde Thea haar brandwacht II diploma en de brandweercollega’s
vonden dit zo mooi dat ook de pers werd ingelicht. Thea haalde de krant als eerste
brandweervrouw van Zoetermeer, hoewel ze geen operationele functie had.
Er kwam een brief en bloemen van burgemeester Hoekstra.
11
DE JAREN ZEVENTIG

DE JAREN TACHTIG
Deze jaren kenmerkten zich door de volgende uitspraak:
Van boerenbrandweer naar professionele brandweer in 10 jaar tijd.
In 1980 kreeg Zoetermeer haar eerste beroepsbrandweervrouw Ingrid Bronsveld.
Zij was toen ook tevens de eerste beroepsbrandweervrouw in Nederland.
Anekdote Henri Seegers: Brand in het politiebureau Net nadat eind 1980 de
politie van haar jarenlang gebruikte provisorische onderkomen aan het Prins Willem
Alexanderplantsoen was verhuisd naar de Brusselstraat, stond het verlaten houten
gebouw in de brand. Bij onze aankomst een bijzondere verrassing: een dronken vent
stond ons op te wachten onder de aankondiging dat hij de hele boel wel even in de fik
zou steken, tegenwoordig zou dan geroepen worden “fu….. the police”…..
Prijs dus voor de (gemeente)politie, dronken droppie meteen de armbandjes om en mee
naar het nieuwe bureau. Het drankorgel had kennelijk een appeltje met de sterke arm te
schillen maar wist nog niet dat ze waren verhuisd.
Een paar dagen later was er open huis voor ons en familie bij onze buren, de politie.
Ook het cellenblok, een geheel nieuw fenomeen in onze stad, kon worden bezocht.
Maar kennelijk was er in het draaiboek iets over het hoofd gezien. Een nieuwsgierige
brandweercollega trok op enig moment een inspectieluikje van een cel open en
ontmoette een bekende: de brandstichter van het oude politiebureau. Toen hij de
delinquent vroeg of hij soms behoefte had aan lucifers, was het gauw afgelopen met
de excursie naar die cel…….
December 1980 verhuizing van de brandweer
van de Vlamingstraat naar de nieuwe kazerne
in de Brusselstraat. In december 1980 werd
ook de alarmcentrale in gebruik genomen, in
het begin uiteraard een flinke puinhoop nog.
De eerste nacht brachten bevelvoerder Cor
Lens en brandwacht Jan de Jongh door op de
alarmcentrale.
Dit was van 3 op 4 december 1980. Bij alarm
werd de rest thuis gealarmeerd.
Anekdote Jan Metz December 1980 verhuisde de
AC naar de nieuwe kazerne aan de Brusselstraat,
waar de eerste tijd alleen een centralist en een
bevelvoerder dienst draaiden. De rest kwam zoals
altijd van huis. Met z’n tweëen achter zo’n kist vol
knoppen en telefoons, dan ga je natuurlijk eerst van
alles uitproberen. Al snel hadden we uitgevonden
dat wanneer je 2x 0 op de omroep indrukte er een
leuk melodietje uit de luidsprekers klonk. Dat dit
ook uit de buitenspeaker aan de slangentoren klonk
en tot ver in de wijk te horen was, hadden we al
snel door toen collega’s uit de “Pyromaanhove”
(=Heijermanshove), gingen bellen dat ze gek werden
van die riedel.
In 1981 wordt de nieuwe kazerne aan de Brusselstraat (post Stadshart) in gebruik
genomen, alsmede de nieuwe alarmcentrale (nr. 511511). Voor deze nieuwe post zijn
Cor Lens (zie eerste nacht op AC) en Leo de Bruin aangenomen, beiden uit Schiedam!
In de in die tijd geldende regiostructuur heeft de kazerne in het Stadshart de naam
“Zulu”. Vanaf 2 januari wordt de 24 uurskazernering ingevoerd.
13
DE JAREN TACHTIG

Anekote Piet den Ouden Leo de Bruin vroeg eens aan mij: hoeveel uren hebben we nou in al die
jaren vergaderd? Ik zei: geen idee maar veel te veel! Maar gelukkig hadden we nooit ruzie, slechts
af en toe een meningsverschil.
14
Op maandag 4 mei 1981 om 16.00 uur
kwam de Medezeggenschapscommissie
voor de 1e maal bijeen. De eerste
bijeenkomst werd hoofdzakelijk in
beslag genomen door het bezoek van de
wethouder van personeelszaken, de heer
Jenné. Bedoeling van zijn aanwezigheid
was een officiële start te geven aan de
activiteiten van de MC, waarbij hij de
leden de nodige sterkte toewenste. Na
het vertrek van de wethouder werd de
resterende tijd hoofdzakelijk besteed aan
een eerste oriëntatie omtrent het MC
gebeuren. Leden: A. Melsen (secretaris),
C. Waltman,G.J. Rosenbrand,B.J. Ax.
Vanaf 1981 hadden we de beschikking
over twee nieuwe voertuigen (DAF 1300):
842 en 841. Deze voertuigen vervingen het
oude voertuig de 71, later 840.
Anekdote Bij aflevering van deze voertuigen
hadden ze beiden het zelfde kenteken.
Dit gaf extra werk voor Gerrit van Eijk om alles
weer recht te breien:
Verschillen tussen de 71/840 en de nieuwe
841/842 waren: automaat, het voertuig
moest in z’n achteruit gezet worden
om de pto in te kunnen schakelen, het
voertuig was voorzien van ingebouwd
redgereedschap, de houten banken waren
weg (losse stoelen), een doorkijkcabine,
tegenover elkaar zitten, en maar 5 mensen
achterin.
Anekdote Dirk van den Bergh Het lukte
mij als chauffeur maar niet om de pto in te
schakelen, waarop mijn bevelvoerder Leo
(de Bruin) rustig opmerkte: Dirk, doe eens
rustig, helemaal afzetten en opnieuw
beginnen. En ja hoor; het lukte!
Gelijk met de nieuwe 841/842 kwam ook
de nieuw generatie overdruktoestellen
pa94 ipv onderdruktoestellen pa80.
Anekdote Piet den Ouden Ik had een brief geschreven waarin ik mijn verontrusting uitte over de
brandveiligheid m.b.t. de school aan de Osylaan. Het ging hier om een aantal houten gebouwen,
dicht bij elkaar, de zogenaamde hakenkruis-scholen vanwege de vorm. Elk lokaal had een deur
naar buiten met panieksluiting. Deze moesten er mijns inziens af: kinderen weten immers niet
anders dan dat ze de deur aan de knop open moeten doen!

Anekdote Henri Seegers: Stormschade Begin 80’er jaren: na en nog tijdens een
forse storm worden op zondagochtend om 7 uur ploegen van huis geroepen voor het
opknappen van “stormklussen”. De bekende dingen, er is al die jaren niets veranderd:
omgevallen bomen, losgerukte daken, op scherp staande dakpannen, enz. Op de
Blankaard flat, waar toen alle ontvangsttelescopen van de lokale CAI stonden, dreigde
het dak af te waaien. Geheel in strijd met de huidige regels (de “pest” zou zogezegd
uitbreken als je nu hetzelfde flikte….) gingen we het dak op. Met een touw om
ons middel kropen we met zakken ballastgrind en met betontegels (het dak werd
gerenoveerd) naar de rand van het dak. Het lukte zonder ongelukken het dak te
verzwaren op de hoeken, de storm was de verliezer. En Zoetermeer kon gewoon TV
blijven kijken….
Aangekomen in de wijk Meerzicht ontmoetten wij een wonderlijk tafereel: vanaf het
fietspad van de A12 kwam een paardje ons vrolijk trippelend tegemoet. Het dier wist
zich direct omringd door de gehele bemanning. Tsja, van wie is nu dat paard en waar
komt het vandaan. De bevelvoerder, Piet Rozenbrand, kwam van het lachen niet uit
zijn woorden bij het informeren van de AC en het vragen om politie, het nader bericht
duurde zo wel 5 minuten. Met een zuigslanglijn werd het dier vastgezet aan de eerste
de beste boom. Buurtkinderen begonnen spontaan een voedselactie en het paard werd
vertroeteld met diverse boterhammen. Gevolg: een van honger kwijlende bemanning,
die (het was inmiddels 11 uur) vanaf 7 uur ’s ochtends nog niets had gegeten.
Kinderen, mogen wij alsjeblieft ook wat brood……. Pas om 7 uur ’s avonds konden
we in de kazerne genieten van de afhaalchinees, logistiek was toen nog niet zo in. Het
paardje was in Leidschendam uitgebroken en naar Zoetermeer gewandeld, wind in de
paardenkont waarschijnlijk.
15
DE JAREN TACHTIG

Op 13 december 1982 volgt Bert Sagter Aad Melsen op in de Medezeggenschapscommissie.
In 1983 kwam Betty Wentink als centraliste in dienst; Thea wilde graag, na haar huwelijk met Cor Lens,
parttime gaan werken.
Anekdote Betty Wentink Ik kwam uit Bergen op Zoom en
was dus totaal onbekend in de stad en moest als centraliste
de stad leren kennen. Dus: Thea en ik iedere vrijdagmiddag
op de fiets de hele stad doorkruisen. De H-structuur was na
deze fietsmiddagen geen onbekend terrein meer voor mij.
Uiteraard werd ook een aantal terrasjes in deze verkenning
opgenomen! De AC was in die tijd bezet van 8 uur ’s
morgens tot 17.00 uur ’s avonds, daarvoor en daarna werd
de AC bezet door ploegendienstmedewerkers.
In 1983 werd de oude A2/73/875 vervangen door een
nieuwe Mercedes 307.
Het voertuignummer bleef de 875.
In april 1984 is er een nieuwe Medezeggenschapscommissie.
De leden zijn: M.D. Monshouwer, G.J. Rosenbrand, A. v.d. Velde,
M. Moest
In 1985 worden stappen gezet door de gemeente voor
verdere uitbreiding van de brandweer. Zo wordt het aantal
vrijwilligers uitgebreid naar 64, wat uitloopt tot 72 in 1988.
Het beroepspersoneel wordt ook verder uitgebreid met
jaarlijks 2 brandwachten.
Anekdote Henri Seegers: Het dierenpension, juli 1985, een
warme zomerzondag. Aan de Zegwaartseweg ontstaat
brand in Dierenpension Ponse (inmiddels verdwenen, er
staan nu woningen, naast Dansstudio Ricardo Sibelo).
Aldaar kwamen we Murphy tegen met zijn wet: eerst een
kapotte brandkraan (beton in gegoten!), toen er eindelijk
water was, klapte de HD-slang en vervolgens breidt de
brand zich daardoor uit naar het rieten dak. Eenmaal aan
de slag krijgt de bewoner een hartaanval en worden de prioriteiten weer verzet. Het eindresultaat
laat zich raden: een nagenoeg afgefikte kap en een boel schade. Alhoewel: bij Ponse kon je niet zo
veel schade aanrichten, zo opgeruimd was het daar niet.
Anekdote Jan Metz Rond de jaarwisseling konden burgers niet ontploft vuurwerk inleveren bij de
brandweer. Zo kon het gebeuren dat iemand overjarige alarmfakkels voor op zee kwam inleveren.
We hadden toen diverse “zeelui” in ons korps, en één wist wel hoe die dingen werkten. Je trekt
gewoon de huls er af en dan krijg je oranje rook! Tenminste, dat is de bedoeling. Wanneer je dit
buiten doet is er niets aan het handje, maar als je denkt dat hij het niet doet en hem vervolgens
binnen het raam van de AC houdt en hij doet het dan plots wel. Ja, dan krijg je oranje rook, heel
veel oranje rook op de AC, en natuurlijk komt op zo’n moment net de OVD langs om te kijken of
alles wel goed gaat.
Het waren hectische tijden waar je een boek mee kunt vullen. Er gebeurde altijd wel iets geks,
maar dat was en is het leuke van het vak.
Als gevolg van de Brandweerwet van 1985 en na jarenlang overleg (al vanaf ca. 1978!) wordt
in 1986 de Regionale Brandweer Haagland gevormd die in 1987 operationeel wordt. Haagland
word gevormd door de gemeenten Benthuizen, Den Haag, Rijswijk, Leidschendam, Voorburg ,
Wassenaar en Zoetermeer.
16

Anekdote Henk Steer In deze jaren was er sprake ven een eerste begin van
regiovorming. Ik ging naar de eerste vergadering hierover met Den Haag, Benthuizen,
Leidschendam, Voorburg, Wassenaar, Rijswijk en Zoetermeer. Secretaris was de heer
Meijer. Onderwerp was samenwerking maar met behoud van de lokale positie. Ik werd
tot voorzitter van dit commandantenoverleg gekozen. Dit werd uiteraard niet door
iedereen in dank afgenomen!
Anekdote Thea Lens over Fikkie rond 1985 In een sloopauto op het binnenterrein van
de post Stadshart had een poes een nest met 4 jongen. Ze was heel slim: de overzijde
van de kazerne was nog een grote bouwput waar
deze poes ging jagen. Je zag haar komen met een
muis in haar bek, en als je naar haar ging kijken,
ging ze echt niet verder en wachtte tot je uit zicht
was en ging dan pas met haar buit naar haar kittens.
Uiteindelijk kwamen we er dus achter dat ze daar
haar jongen had, we hebben een blikje voer gekocht
en vanaf dat moment was onze brandweerpoes
Fikke ingelijfd bij de brandweer Zoetermeer. Het
was een koddig gezicht om die vier jonge poezen
al duikelend over de binnenplaats te zien stoeien,
maar dat kon natuurlijk niet lang duren met al die
brandweervoertuigen die heen en weer rijden.
Voor alle jonkies werd een goed adres gezocht en
Fikkie ging zelf met haar zoontje naar een locatie
in Zoetermeer, ver over het spoor en kwam na een
paar weken weer gezellig aanlopen. Ze had zoals
een poes dat hoort te doen, zelf haar woonplaats
gevonden en dat was aan de post Stadshart aan de
Brusselstraat 4! Vanaf die tijd heeft ze hier (rond de
sloopauto;s maar voornamelijk op de alarmcentrale)
gewoond, soms tot ongenoegen van enkele
ploegendienstmedewerkers (die gooiden haar naar
buiten zodra ze AC dienst hadden) maar tot groot
genoegen van alle centralistes!! Toen Fikkie wat
ouder werd en moeite kreeg om de sprong door
het AC raam te maken, maakte Cock van Meurs een
prachtig loopplankje om wat makkelijker vanuit de
binnenplaats de ac in te gaan.
In 1986 besloot men dat de AC bemand moest
worden van 07.00 uur tot 19.00 uur, ook in verband
met het feit dat de vrijwilligers pas vanaf 19.00 uur in dienst kwamen. Voor deze langere
bezetting werden Conny en Rita in dienst genomen. Zij draaiden van 14.00 tot 19.00 uur,
afwisselend 2 en 3 dagen in de week. Na een paar jaar vertrok Rita en ging Conny hele
dagen werken.
Anekdote van de dames van de AC (Thea, Betty, Conny, Linda) In de begintijd
waren er nog geen computers. Toen er een typemachine met een correctietoets
kwam, was dat het einde!! Daarna een typemachine die teksten kon onthouden!!
De centralistes deden naast het AC werk dus ook veel secretarieel werk voor de
hele brandweerorganisatie, voor de repressie maar ook voor de afdeling preventie.
De herinnering aan het “Rode mapje” met zinnen A t/m Z: Piet en Martin en Bert
schreven hun brief op een notitieblok, dan kreeg je een geschreven notitie met
een adres en een aantal codes: A3, B7, C8 enz. en dat werd dan uiteindelijk de
preventiebrief.
17
DE JAREN TACHTIG

DE “AMBTENAAR RAMPENBESTRIJDING”
In 1989 wordt besloten de functie van “ambtenaar rampenbestrijding” over te hevelen van het
stadhuis naar de brandweer. Op het stadhuis is die functie dan een onderdeel van een hoofdfunctie,
de praktijk is dat de gedachte tijd niet aan het onderwerp wordt besteed.
Vele ambtenaren hebben de functienaam al op hun lijstje gehad. Bij de overdracht komen allerhande
zaken naar voren, gedateerde vooral. Een korte impressie:
- Dozen vol met “voorbereid materiaal”, zoals gewondenkaarten, registratieformulieren,
armbanden met functienamen, logboeken, rampenplannen in ringband, niet thuis te
brengen sleutels, blocnotes, pennen en zelfs distributiebonnen.
- Telexverbindingen, ze zijn niet lang meer mee gegaan. Inductietelefoons met zo’n slinger
voor het belsignaal, verroeste batterijen.
- Een paar draagbare mobilofoons voor het toenmalige “rampenkanaal 10”, bedoeld om
stadhuis en rampterrein met elkaar te verbinden.
- Een voorbereid perscentrum in een kerk aan de Julianalaan. Later bleek het kerkgenootschap
de nevenfunctie van de kerk al lang niet meer op prijs te stellen, jarenlang was (onnodig)
betaald voor voorbereide vaste lijnverbindingen.
- Een inschakelpunt voor het toenmalige BB-sirenestelsel, zodat wij in Zoetermeer zelf de
sirenes konden activeren. Wij hebben zelf ook diverse keren proefalarm gemaakt, maar zijn
daar maar mee gestopt. Het tijdstip van proefalarm liep wel eens een beetje uit…….
- Een gedegen maar wat “stoffige” Intergemeentelijke Gespreksgroep Ambtenaren
Rampenbestrijding, de IGAR. Een onofficieel forum, kleurrijk en ambtelijk. Gelukkig kwam
daar al snel de nodige verandering in, later vormde de groep een echte werkgroep.
De klus:
Orde scheppen in en actualiseren van plannen, draaiboeken, bestanden. Opzetten van een nieuw
crisiscentrum, burgemeester Van Leeuwen wilde een voorziening als in Capelle aan de IJssel, maar
dan niet zoals daar onder de grond in een bunker. En ook niet op het stadhuis, maar bij politie
of brandweer. Op het politiebureau is toen dan ook met de nodige moeite een vergader- en
verbindingscentrum ingericht, de voorloper van wat later naar de post Oosterheem in de leslokalen is
verplaatst.
Opzetten van een nieuw verbindingsnetwerk: weg met de telexen en de slingertelefoons, regelen
van aansluitingen op het nieuwe Nationale Noodnet, aanschaf van mobiele telefoons (toen nog
“koelkasten”), inrichten van een separaat portofoonnetwerk, vervanging van de telefooncentrales
bij politie en brandweer en doorbouwen naar een totaal gemeentelijk net van telefooncentrales.
Inrichten van een centrum in het stadhuis voor voorlichting, burgerzaken, e.d.
Vervanging van het BB-sirenestelsel: zoeken en regelen van geschikte locaties.
En het belangrijkste product: opzet van een regionaal model gemeentelijk rampenplan, dat de basis is
geweest voor de huidige plannen.
De grootste trots en frustratie: gebruik van het (toen) gemeentelijke kabeltelevisienet voor het
waarschuwen en voorlichten van de bevolking bij onraad, rampen en andere tegenspoed. Na
stapsgewijze technische aanpassingen aan het kabelnetwerk, aanschaf van informatiesystemen
(Apple deed net zijn intrede bij brandweer Zoetermeer, die bood het nodige aan bruikbare
software) en aanbrengen van schakelingen in de kelder aan de Brusselstraat, was het mogelijk op
elk gewenst moment alle TV-zenders in Zoetermeer te onderbreken met een boodschap. Op een
vast kanaal konden daarna een ingetypte, zonodig van foto’s voorziene, boodschap, aanwijzingen,
telefoonnummers en zo worden getoond. Een unieke voorziening, die echter het levenslicht nooit
echt heeft mogen aanschouwen. De gemeentelijke kabeltelevisie werd verkocht aan Telekabel en
vervolgens aan Casema, wat nu weer Ziggo is. Ondanks afspraken en toezeggingen, zowel van
bestuursambtelijke als van bedrijfszijde zijn de schakelingen afgekoppeld. De nieuwe eigenaar wenste
geen inbreuk op zijn netten. Weg pronkstuk, weg investering van zo’n 40.000 euro…..
Henri Seegers
18

Anekdote Gerrit Jorna Op 13 augustus
1986 hadden we een spectaculaire
dakbrand aan het Hoevenbos.
De gastanks explodeerden en er vielen
ook bitumrollen naar beneden, Jaap
vd Velde kreeg deze tegen z’n schouder
aan. Onze burgemeester was uiteraard
ook tijdens deze grote uitruk aanwezig.
Ook hij werd verrast door de
ontploffing van de gasflessen en kreeg
er zelfs eentje voor zijn voeten!
In april 1987 is er een nieuwe
Medezeggenschapscommissie.
De leden zijn: M. v.d. Oudenhoven
(voorzitter), A. Slagter (secretaris),
R. de Wit, M. Moest,H. Bieze, H. Jansen.
Anekdote De brandweer
deed ook regelmatig mee aan
brandweerwedstrijden. Zo ook een
keer in Venray. Op de terugweg even
stoppen bij een café om wat te eten en
te drinken. Daarna terug naar huis, erg
veel mist, maar niet alleen onderweg,
ook in de auto was het mistig (van alle
genuttigde borrels!). Het meedoen aan
de wedstrijden was toch in die tijd bijna
wel verplicht en het was goed voor je
opleiding…Helaas is het landelijk nooit
wat geworden met het Zoetermeerse
wedstrijdteam.
19
DE JAREN TACHTIG

HET AFSCHEID VAN DE GEMEENTELIJKE BRANDWEER
Het is dan zover. De lokale brandweer heeft opgehouden te bestaan. Dat is
jammer, maar onvermijdelijk gebleken. De oprichting van veiligheidsregio’s is
een goede zaak, ook voor Haaglanden. Een artikel over de ontwikkeling van de
Zoetermeerse brandweer in de periode van mijn burgemeesterschap (1988 –
2004) is zonder een archief een hachelijke zaak. Dat ik toch op uw uitnodiging
inga, is omdat ik als burgemeester altijd een fan van de lokale brandweer ben
geweest. De titel van brandweerburgemeester heb ik altijd als een soort eretitel
beschouwd.
Bij mijn komst was Henk Steer brandweercommandant en bij mijn vertrek was
dat Peter Bos, die tevens directeur rampenbestrijding was. Deze toevoeging
was geen gevolg van een modegril. Omdat Nederland was opgeschrikt door
rampen in Enschede en Volendam werd het noodzakelijk geacht om de
rampenbestrijding, inclusief de preventie en de vergunningverlening, een
aanzienlijk hogere prioriteit te geven. Deze breuk met de tradities van het
verleden heeft de Zoetermeerse brandweer met glans doorstaan.
De brandweer zetelde samen met de gemeentepolitie in het Stadshart. Een
gelukkige combinatie die een aantal faciliteiten deelden, waaronder een
sportzaal, waarvan ik ook ’s morgens vroeg graag gebruikmaakte.
In 1991 werd de dependance Rokkeveen geopend. Op dat moment was er
nog sprake van de eventuele bouw in Oosterheem. Toen die wijk kon worden
aangepakt, moest de brandweer in verband met de maximaal noodzakelijke
aanrijtijden haar planning wijzigen. De kazerne Oosterheem nam de plaats in
van Rokkeveen, dat werd afgestoten.
Oosterheem is aangepast aan de eisen van de 21 e eeuw. Het
rampenbeleidscentrum voldoet aan de toen actuele eisen. Een werkbezoek
van de Commissaris der Koningin aan Zoetermeer was een zodanig succes, dat
enige dagen later een stevige groep van zijn provinciale medewerkers ook hun
opwachting kwam maken.
De personele samenstelling van de Zoetermeerse brandweer was indertijd in
1988/9 70 vrijwilligers, 43 beroeps- en 7 civiele personeelsleden. Er werd hard
gewerkt. Herinnert u zich nog jullie drukkerij, die voor de gemeente het vele
drukwerk verzorgde. De inzet van de vrijwilligers was geweldig; zij zetten zich
in hun vrije tijd ook in om zich verder in het brandweervak te bekwamen. Het
vrijwilligerselement in de Nederlandse brandweerkorpsen is altijd zeer bijzonder
geweest. In de loop der tijd werd het echter steeds moeilijker om nieuwe
vrijwilligers aan te trekken. Dit hing ook samen met de veranderende structuur
van de werkgelegenheid. Ik heb bij alle plannen tot regionalisatie de positie van
de vrijwilligers heel belangrijk gevonden en hoop dat zij in de nieuwe context
van de veiligheidsregio behouden zijn gebleven.
Natuurlijk zijn er tijdens mijn burgemeesterschap ook flinke branden in
Zoetermeer geweest. Een aantal daarvan is mij bij gebleven. Bouwhof, de Sniep
en een aantal scholen – meestal tijdens Oudejaarsnacht – en een paar flinke
branden op onze industrieterreinen. Ik herinner mij ook dat de mist tijdens een
Oudejaarsnacht een verschrikkelijke ravage op de A 12 veroorzaakte.
De regionalisering heeft dan nu haar beslag gekregen. Zij begon als een
gemeenschappelijke regeling lang geleden. Er is veel over vergaderd. Wij kregen
een gemeenschappelijke meldkamer op co-lokatie, d.w.z. politie, brandweer en
ambulancevervoer bij elkaar, maar toch niet al te dicht. En zo is er stapje voor
stapje een einde gekomen aan een onvolprezen instituut, dat gemeentelijke
brandweer heette. De herinnering blijft.
Dr. Luigi van Leeuwen,
Burgemeester van Zoetermeer (1988 – 2004).
20

DE JAREN NEGENTIG
Door de groei van Zoetermeer ten zuiden van de A12 met de wijk Rokkeveen is de
aanrijtijd vanuit de kazerne aan het Stadshart voor met name het tweede blusvoertuig
niet meer gegarandeerd. De bouw van de nieuwe post Rokkeveen in 1990 is door Piet
den Ouden voorbereid en later heeft Jan Blonk dit project overgenomen.
In 1990 is de ingebruikname van de nieuwe hoogwerker Hilton opbouw DAF 2500
(855). Deze 855 kenmerkte zich door de vele onkosten…. En ook door een vervelend
dienstongeval: De hoogwerker is destijds met Ger Bos en Anton van Osch in de kooi
omgevallen. De beveiliging werkte niet goed door kortsluiting in de bedrading.
ln 1990 wordt het landelijk alarmnummer 06-11 ingevoerd.
Anekdote Dirk vd Bergh In 1990 hadden we
de brand in de Passage in Den Haag.
Er moest grootschalig watertransport komen.
Dus het schuimbluspoedervoertuig? Nee,
dat was niet goed, men wilde die met de
6 duims slangen hebben. Wij dus met een
paar man die nog maar net wisten hoe dit
allemaal werkte op weg naar het Binnenhof.
Uiteindelijk is het natuurlijk wel gelukt met
veel zweetdruppeltjes….. Dit was een keerpunt
binnen de regio, Zoetermeer mocht toen
voor het eerst een Haagse wagen bemensen,
uiteraard wel met uitleg hoe e.e.a. werkte.
Anekdote Gerrit Jorna Bij een brand in een basisschool in Noordhove werden door mij
als OVD de ramen ingegooid met blinddeksels van de 855!! Drie dagen later heeft de
ploeg deze maar weer even opgehaald.
Anekdote Conny van Dop “Storm op de alarmcentrale” Op 25 januari 1990 had ik
dienst op de alarmcentrale tot 19.00 uur. Dit liep echter iets anders dan gepland. Het
begon namelijk te stormen die middag. Het was behoorlijk druk en er waren al extra
ploegen opgepiept. Zo ook Wim van Gerven die nog net de laatste trein uit Den Haag
had kunnen nemen. Daarna lag het treinverkeer stil. Alle voertuigen waren al uitgerukt
dus Wim werd door Rob Timmermans op de alarmcentrale geplaatst om te assisteren bij
de vele telefoontjes en uitrukken. Dit heeft tot 02.00 uur in de
nacht geduurd en het was eigenlijk wel gezellig. Zo gezellig dat
er het weekend daarna een etentje volgde. Uiteindelijk resultaat:
Henk Steer is in 1991 tijdelijk benoemd tot Ambtenaar van de
Burgerlijke Stand om op 28 augustus Wim en mij in de echt te
verbinden in aanwezigheid van vele collega´s!
Op 4 november 1991 wordt de nieuwe post Rokkeveen
geopend aan de Blauwroodlaan in de wijk Rokkeveen. In
de dan geldende regiostructuur wordt
deze post “Yankee” genoemd. Met de komst van deze post beschikt het korps
over 80 vrijwilligers en 48 beroeps en 10 civiele medewerkers.
In 1991 kwam de nieuwe generatie autospuiten. De 840 en 843, DAF 1700.
Anekdote Bij de oude 841 (DAF 1300) moest je om de pto in te schakelen, het voertuig
in z’n achteruit zetten. Bij de nieuwe generatie autospuiten hoefde dit niet meer, maar
het bleek lastig om oude gewoonten te veranderen: de chauffeur zette het voertuig toch
in z’n achteruit en schakelde de pto in waarop een flinke knal volgde en het voertuig het
even niet meer deed.
21
DE JAREN NEGENTIG

In maart 1991 wilde Conny, na haar huwelijk met vrijwilliger Willem, op vrijdag vrij
zijn. Vanaf dat moment kwam op de vrijdag Linda van Gelder de Alarmcentrale
bezetten en de overige dagen werkte zij op het secretariaat, waar Betty inmiddels
sinds 1989 als secretaresse van de commandant ook werkte.
Anekdote Linda van Gelder Naast alle alarmmeldingen van het alarmnummer
kwamen op de AC ook de meldingen binnen van de storingsdienst van de CAI. Dus als
de TV in die tijd mankementen vertoonde, belde men het CAI nummer en kreeg de
centraliste aan de lijn. Keurig noteerden we alle gegevens en iedere ochtend kwam
de CAI medewerker de briefjes ophalen. Met sneeuw en slecht weer kwamen er dus
(soms heel hinderlijk) veel meldingen binnen. Vooral als je een uitruk had, was dat
niet leuk! Andere meldingen die bij de AC binnenkwamen waren behalve brand en
hulpverleningen ook verzoeken tot ramen dichten voor de gemeentelijke gebouwen,
en veel meldingen m.b.t. de brandmeldcentrale (veel ook loze meldingen).
In 1992 stopt het specialisme duiken voor vrijwilligers, omdat de oefenbelasting
te hoog is geworden. Vanaf dit moment wordt het specialisme duiken alleen nog
uitgevoerd door beroeps.
Kindermiddagen werden in de jaren 1980 tot halverwege 1995 gehouden; ook de
AC werd dan bezocht door een schare kinderen. Op het eind was met name Ad de
Bruin heel actief met deze kindermiddagen. Zelfs op zijn laatste werkdag moest hij
nog een rondleiding verzorgen!
Anekdote Henri Seegers Regionalisering politie In 1992/1993 wordt de politie
geregionaliseerd: rijks- en gemeentepolitie worden samengevoegd. Alle gemeentelijke
eigendommen zullen worden overgedragen aan de nieuwe regio. In de gemeente
wordt een speciale “ontvlechtingscommmissie” samengesteld. Het blijkt een hele klus,
waar nu niemand meer weet van heeft. Zo zijn onze gebouwen geheel met elkaar
verbonden en is de sportzaal een gedeelde grens. Het noodstroomaggregaat staat bij
de brandweer, maar voedt ook de politie. Telefoonverbindingen en –centrale worden
gedeeld, het gemeentelijk crisiscentrum is bij de politie ingericht. En vanuit die tijd
dateren ook zo’n beetje de muur en deur tussen politie- en brandweerbureau.
In 1993 wordt gestart met het vierpelotonsmodel. Elk peloton bestaat uit een
beroepsploeg van zeven of acht man, aangevuld met zes dagdienstmedewerkers en
een dertigtal vrijwilligers met aan het hoofd een officier.
Januari 1993
Anekdote Betty Wentink Zijn we net gewend aan het nieuwe vierpelotonsmodel,
blijkt dat er dus toch nog een vijfde peloton bestaat: Het E-peloton. Wij vonden
dat ook wij in een peloton thuishoorden. We hebben geen pelka zoals de andere
pelotons, nee wij zijn “vrouws” (sorry Hans) genoeg om zelf onze zaakjes te regelen.
En wie is dat E peloton dan? Hans (zit altijd op de centen) Jola (snuffelt in dossiers)
Thea en Conny (willen altijd het laatste woord op de AC “uit”)
Betty en Linda (pas op, aardig zijn, anders krijg je geen post meer)
Jos (als je lief was, kookte een prima potje eten) Het E peloton, inderdaad een
merkwaardige samenstelling, maar wel de spil van de organisatie!
In juni 1993 is er een nieuwe Medezeggenschapscommissie. De leden zijn: D. v.d. Bergh,
H.Bieze, C. van Meurs, T. Verkaaik, H. Morren, J. Pronk-v.d.Aardweg en B. Scherpenhuijzen.
Uit strategische overwegingen werd de regionale HV, de 871 in Zoetermeer
gestationeerd. Ook de SPB 891 werd in Zoetermeer gestationeerd. Hiervoor werden
de vierkante meters gedeclareerd bij de regio (vermoedelijk werd de factuur eerst
door de commandant op de achterkant van een viltje uitgerekend…).
In 1994 fuseren de Regionale brandweer Haagland en de Regionale brandweer
Delft tot de hulpverleningsregio Haaglanden. De regio wordt zo uitgebreid met de
22

gemeenten Delft, Pijnacker, Nootdorp, Schipluiden, Wateringen, De Lier,
Naaldwijk, Monster, Maasland en ’s Gravenzande.
Anekdote Bert Slagter Rond 1994 was er een kleine competitie tussen Stadshart en
Rokkeveen met hun autospuit: Op de Paletsingel: wie zou sneller zijn? Oeps, een
sloot, ging bijna fout, maar de prima chauffeur kon toch de tas op de weg houden!
Anekdote Gerrit Jorna 16 mei 1995 Brand op post Rokkeveen. Rond 1700 uur
ontstond hier brand, de meeste brandweermannen waren al aan het koken en een
enkeling stond onder de douche. Zo ook Ger Bos; hij geloofde echt niet dat er brand
was….en toch was het zo.
Op 6 november 1995 sluit Zoetermeer als een van de allerlaatste in de regio aan
op de regionale alarmcentrale, RAC, in Den Haag. Vanaf dat moment wordt de
gehele regio vanaf één punt aangestuurd, aanvankelijk onder het nummer 06-11
dat in 1990 is ingevoerd. De ruimte van
de alarmcentrale in kazerne Stadshart
wordt omgebouwd tot receptie. Vanuit
de RAC wordt de kazerne in Zoetermeer
gealarmeerd door middel van de intercom.
De medewerkers thuis worden opgeroepen
door middel van piepers.
Anekdote Thea Lens Het was een weekend,
prachtig weer, de ploeg zat lekker buiten. Ik
was op bezoek. Willem Stout had AC dienst.
Hij kreeg telefoon van de burgemeester dat zijn parasol in de sloot achter zijn huis
was gewaaid. Of de brandweer hem er even uit wilde halen. Willem vroeg dat aan
Cor. Deze vond het flauwekul en heeft het laten afwimpelen. Even later kwam Steer
de binnenplaats oprijden; “Oh, de burgemeester heeft zeker gebeld” vroeg Thea. En
inderdaad, de burgemeester had met de commandant gebeld. Al met al is de parasol
er niet uitgehaald. Dit akkefietje heeft Cor nog jaren achtervolgd en is op de een of
andere manier de hele gemeente doorgegaan.
1996 Na enige tijd door gebrek
aan werkzaamheden voor de
ploegmedewerkers, gaat de bezetting
van de autospuit op werkdagen weer
terug naar het Stadshart, waar de
tweede autospuit van Stadhart wordt
bemenst. De autospuit van Rokkeveen
is overdag op werkdagen niet meer
inzetbaar. Het kantoor van de afdeling
opleidingen en voorlichting blijft wel op de
Blauwroodlaan. Buiten werktijden blijven
de vrijwilligers van Rokkeveen paraat.
In maart 1996 krijgt de brandweer een onderdeelscommissie die de brandweer
vertegenwoordigt in de OR van de gemeente. Hans van der Hucht en Henri Seegers
zijn de leden van deze OC.
In december 1996 vormt men een kiesgroep brandweer, die bestaat
uit Hans van der Hucht, Henri Seegers, Dave van Middelkoop om zo
de belangen van het brandweerpersoneel in de OR gemeente goed
te kunnen vertegenwoordigen.
Sinds 1 maart 1997 geldt het Europese alarmnummer 1-1-2.
Heel geleidelijk gaan alle landen in de EU over op dit alarmnummer.
23
DE JAREN NEGENTIG

TERUGBLIK 2002 - 2006
Met veel plezier voldoe ik aan het verzoek terug te kijken
op de periode 2002-2006, toen ik commandant van de
brandweer Zoetermeer mocht zijn. Het was een voorrecht
het commando te voeren van een zo professioneel korps als
Zoetermeer; ik kijk er met veel plezier op terug. Het was, in
vele opzichten, een bewogen tijd.
De vreselijke gebeurtenissen in Enschede en Volendam
hadden nog maar kortgeleden plaatsgevonden en de
brandweer in Nederland stond vol in de schijnwerpers. De
aandacht vestigde zich vooral op de vergunningverlening,
en dan met name op de achterstanden en de
rampenbestrijding. Maar ook het oefenen en opleiden kreeg
in deze periode landelijk aandacht. De leidraad oefenen
werd geïntroduceerd, met alle veranderingen die daarbij
hoorden. Tegelijkertijd werd de regelgeving aangescherpt,
met als meest aansprekende voorbeeld de strenge duikeisen.
Al dit soort landelijke impulsen brachten voor het
Zoetermeerse korps heel veel extra werk met zich mee,
terwijl er ook nogal wat interne zaken om aandacht
vroegen. In deze periode werd namelijk de tweede 24/7post
Oosterheem opgeleverd en moest de post Rokkeveen
worden verlaten. Dat betekende nogal wat, veel meer
dan ‘slechts’ het bouwen van een nieuwe post (en daar
kwam ook het nodige bij kijken). Nieuwe uitrukvoorstellen,
nieuwe ploegindelingen, nieuwe vrijwilligersindelingen,
nieuwe locatieverdelingen van specialismen, veranderde
oefenavonden en ga zo maar door.
Eigenlijk veranderde met de komst van Oosterheem
de brandweer Zoetermeer. De effecten van het ‘24/7tweepostensysteem’
waren van te voren niet goed genoeg
doordacht, vond ik. We gingen er pas medio 2002 intensief
mee aan de slag. Veel te laat om rustig en beheerst
draagvlak te vinden voor de beste werk- en roostervorm
voor beroeps en vrijwilligers samen. Dat het lukte
operationeel te worden is aan velen te danken, maar het
na-ijleffect was niet gering. De ‘flow’ zat er nooit echt lekker
in en het was van meet af aan duidelijk dat er een tweede
ronde van verandering moest volgen. Dat alles deed niet
af aan de kwaliteit van het brandweeroptreden, in de hele
keten(!). Het korps Zoetermeer kon in deze roerige tijd - en
kan nog steeds - de vergelijking met de besten doorstaan
door de niet aflatende inzet van velen, repressief en nietrepressief.
Ondertussen werden de voortekenen van een veranderend
FLO-stelsel zichtbaar en hadden de vrijwilligers, vonden
zij, gedurende langere tijd te weinig aandacht gekregen.
En zij hadden gelijk; de vrijwilligers waren onvoldoende
betrokken geweest bij de veranderingen rond Oosterheem.
Inmiddels werden de bezuinigingsimpulsen vanuit de
gemeente steeds sterker. Een beweging die wat mij betreft
lijnrecht tegenover de steeds groter wordende prestatiedruk
stond. Vanuit de gemeente werd de roep om ‘in te leveren’
alsmaar luider en er viel niet aan te ontkomen nog een
organisatieverandering door te voeren.
24
Deze tweede ronde, na Oosterheem, was erg ingrijpend
en voor velen emotioneel. Het sinds jaren werkende
ploegsysteem werd veranderd en de 50%-50%-opbouw van
het repressieve personeel kwam ter discussie.
Vrijwilligers waren op termijn niet meer in
dezelfde aantallen nodig, maar moesten wel
deel blijven uitmaken van het korps. Een korps
als Zoetermeer, met zoveel uitrukken, soorten
incidenten en verschillende specialismen moest
een steviger basis hebben voor het zonder
problemen kunnen inroosteren en kunnen
behouden van repressieve ervaring en kennis.
Toen na alle commotie uiteindelijk in de raadzaal
door een zeer groot deel van het korps werd
geapplaudisseerd voor de uiteindelijke uitkomsten
van dit moeilijke proces had ik als commandant
een dubbel gevoel. De veerkracht en de steun van
het korps deden mij veel, maar er waren door de
verandering ook mensen teleurgesteld geraakt, en
dat raakte evenzeer. Wat velen niet wisten was
dat wij in elk geval hadden kunnen voorkomen
dat denkbeelden ter linkerzijde van het College
van B&W, namelijk om helemaal geen vrijwilligers
meer in de organisatie te hebben, werkelijkheid werden. De
ondernemingsraad heeft hierin altijd een hele positieve en
goede rol gespeeld, met een rechte rug.
Ondertussen namen wij afscheid van twee zeer
gewaardeerde collega’s: Leo de Bruin en
Cock van Meurs.
Ik vergeet nooit hun vakmanschap, hun loyaliteit, hun kracht
en hun voorbeeld. Zij waren trots op hun vak, op hun korps
en op hun kameraden,
en wij op hen!
Terugkijkend, was het een zeer intensieve periode; een
tussenfase op weg naar regionalisering, alhoewel we dat
toen nog niet helemaal goed in beeld hadden.
Er werd hard en serieus gewerkt, precies zoals de brandweer
Zoetermeer was en is: ogen op de bal, een beetje eigenwijs,
betrouwbaar en er voor elkaar zijn als het nodig is.
Met dank.
Peter L.J. Bos
Commandant in de periode oktober 2001-september 2005

Anekdote Linda van Gelder Met het hoofd Repressieve Dienst Gerrit Jorna, ging er
voor die tijd een manier van werken van start die in de cultuur van de brandweer
onbekend was. Het was in ieder geval voor mij een nieuw soort werken.
Ik kan 2 mooie voorbeelden geven. Ik was bij de repressieve dienst betrokken als
secretarieel ondersteuning en notuleerde een aantal vergaderingen. Zo ook het
ploegchefsoverleg. Gepland was een overleg midden in de zomer en het was
bloedheet; Gerrit gaf mij een seintje: “ Linda, zorg voor een aantal t-shirts
en ik zorg voor korte broeken en klapstoelen”. Op het moment van overleg
gaf Gerrit aan de ploegchefs een shirt en korte broek en in een busje togen
we naar de Noord-Aa. Aan de waterkant hebben we de parasol en stoelen
neergezet; lekker fris drankje erbij en daar in de schaduw hadden we een heel
gezellig en ook effectief werkoverleg.
Het tweede voorbeeld gaat als volgt: Gerrit wilde de neuzen van de
ploegchefs meer dezelfde kant op hebben en samen organiseerden we een
“ heidag”. En heidag moet je niet al te letterlijk nemen, want, na een ritje
in een bus, werden we gedropt bij een gebouw van de duinwaterleiding in
Wassenaar, waar een aantal tandems op ons stonden te wachten. Met Kees
Hoorn, Cor Lens, Peter de Jong en Kees Waltman (en Gerrit en ik), fietsten
we door de duinen naar de brandweerkazerne in Katwijk. Daar konden we
de rest van de dag gebruik maken van de post om te vergaderen. Eind van
de dag nog een boulevardje gepikt en heerlijk gegeten in een restaurant aan
zee. Daarna stond het busje weer voor ons klaar om ons naar Zoetermeer te
brengen.
In 1997 eindigen de activiteiten van de drukkerij van de brandweer door de steeds
hogere eisen vanuit de gemeente ten aanzien van aflevertermijnen. De drukkerij
werd namelijk bemenst door brandweermensen en het werk lag uiteraard stil indien
er een uitruk was. Als gevolg van de beëindiging van de drukkerij werkzaamheden
komt meer tijd beschikbaar voor de primaire brandweer taken.
In april 1997 legt Henri Seegers zijn werkzaamheden als lid van de kiesgroep (OR)
neer en wordt hij vervangen door Hans Bieze.
Anekdote Henri Seegers Brand De Sniep 1998 Nog altijd jammer: het oude
restaurant “De Sniep” aan de Zwaardslootseweg brandde tegen zessen
zaterdagochtend op een Valentijnsdag (bijna) geheel af. Na een aantal uren fikse
inspanning is het nablussen geblazen. Degenen die even uitrusten nemen plaats
op de banken in de tuin, waar het bluswater de vijvers heeft doen overstromen.
De eigenaren komen ons trakteren op verse krentenbollen en koffie. Commandant
Steer, die de eigenaren goed kent, neemt nog een sigaar uit de op zijn speciaal
verzoek beredderde kist van de tapkast. Ons oog valt op de geblakerde en her en der
heen gewaaide menukaarten voor Valentijnsdag, die zaterdagavond: geroosterde
eendenborst, brandewijn en geflambeerde kersen. Toeval?
In februari 1998 krijgt de brandweer een eigen Ondernemingsraad. De belangen
van het brandweer-personeel kunnen niet voldoende vertegenwoordigd worden in
de gemeentelijke OR. Leo de Bruin heeft als voorzitter
van de kiescom-missie de verkiezingen geregeld en
uiteindelijk zijn gekozen: Cor Lens (voorzitter), Nick
ten Berge (secretaris), Gert Sulkers (plv.voorzitter),
Ton Verkaaik en Bert Slagter. De ondersteuning wordt
verzorgd door Betty Wentink en Linda van Gelder.
In april 1998 gaat de OR op cursus.
In 1999 werd de nieuwste 841 DAF 55 door Gerrit Jorna aangeschaft, samen met
brandweer De Lier werd de mantelovereenkomst getekend.
25
DE JAREN NEGENTIG

LOSLATEN MAAR GEEN VAARWEL
De jaarwisseling 2009-2010 was vergelijkbaar met voorgaande jaren maar toch. Toen de
klok 12 maal sloeg hield de zelfstandigheid van het Zoetermeerse brandweerkorps op en
werd het een onderdeel van de Veiligheidsregio Haaglanden. Daarmee werd een nieuwe
stap gezet in verdere professionalisering en schaalvergroting bij de brandweer.
In 1985 werd ik burgemeester van Schipluiden, een gemeente met twee
brandweerkazernes n.l. in Schipluiden en in Den Hoorn. De commandant was een opzichter
van een bouwbedrijf, Tinus van de Berg en de ondercommandant was de plaatselijke
smid, Rinus Groot, een man die beroepshalve al veel verstand had van vuur. De Hoornse
ondercommandant was Cock Holierhoek, een gedreven man uit een brandweerfamilie.
Hoewel brandmeester Koperbuik van Godfried Bomans al enige tijd met pensioen was
maakte ik kennis met een echt vrijwilligerskorps. De Schipluidense kazerne stond 50
meter van de ambtswoning zodat ik na menige vergadering, juist als de oefenavond was
afgelopen, aanschoof bij de uitgeoefende spuitgasten. Ketel 1 en 2 werden genuttigd
en zo rolde ik mijn bed in. De jaarlijkse Westlandse brandweerwedstrijden waren een
hoogtepunt in rivaliteit en collegialiteit.
In 1994 ruilde ik Schipluiden in voor Ridderkerk. 4 Beroepsbrandweerlieden waaronder
de commandant waren de voorhoede van een vrijwilligerskorps. De brandweerlieden
woonden dicht bij de kazerne en na het afgaan van de pieper was het ineens heel druk
rond de kazerne. De grootste straf was het om als 7 de aan te komen bij de kazerne om
dan de achterlichten van de wegscheurende TAS te zien verdwijnen in de donkere nacht.
Het in gebruik nemen van de nieuwe kazerne maar ook het verder professionaliseren van
de brandweer staan mij nog helder voor de geest. Het waren de jaren van Enschede en
Volendam. De brandweer stond in de belangstelling. De jaarlijkse bindingsavond met het
uitreiken van diploma’s, gespen, oorkonden e.d. , gestut met een goed lopend buffet, was
een avond om naar uit te zien.
Mijn overgang naar Zoetermeer, begin 2004, was ook de overgang naar een brandweer
met twee permanente bemenste kazernes, waarin de beroeps de hoofdmoot waren,
aangevuld met ‘professionele’ vrijwilligers. In Haaglanden- verband werd al goed
samengewerkt en dat wierp zijn vruchten af bij grote incidenten. Wij schoten te hulp bij
de branden in De Uithof en bij het gebouw Bouwkunde van de TU Delft. Andersom weten
veel brandweerlieden uit omringende gemeenten dat Milieu-express en de Vrije School
branden van formaat waren.
Na enkele jaren van voorbereiding is de fusie per 1 januari j.l. een feit. Een groot korps
dat lokaal is ingebed waarbij vrijwilligers een goede plek hebben, moet de uitdagingen
van de toekomst aankunnen. Zeker nu rampen vaker de vorm aannemen van calamiteiten
en grote crisissen is samenwerking geboden en is een grotere slagkracht gewenst.
Ook specialisaties krijgen nu de gelegenheid zich verder te ontplooien. Toch is en blijft
brandweerzorg een lokale aangelegenheid die verankerd moet zijn in de plaatselijke
situatie. Menig burgemeester laat dit kindje los zoals je een kind dat groter wordt ook
moet loslaten terwijl je altijd een band zal blijven houden. Ook ik laat een brandweer los
die op eigen benen kan staan maar ik zeg geen vaarwel. Hoewel er Haaglanden staat op
de voertuigen is en blijft het onderschrift “Zoetermeer” een mooi symbool van de lokale
inbedding. Loslaten en toch binding houden, dat zegt mijn hart vanaf Nieuwjaarsdag 2010.
drs. J.B. Waaijer
Burgemeester Zoetermeer
26

DE JAREN TWEEDUIZEND
TOT TWEEDUIZENDTIEN
Op 2 september 2002 wordt Post Oosterheem, de tweede 24 uurs gekazerneerde
brandweerpost aan de Olof Palmelaan 1 in gebruik genomen. Henri Seegers
heeft als projectleider regelmatig het personeel op de hoogte gehouden van de
ontwikkelingen in het Infoblad. De opening van deze post betekent ook het
sluiten van post Rokkeveen, aangezien Oosterheem ook voor de dekking voor
Rokkeveen kan zorgen. De
nieuwe kazerne heeft ruimte voor
ongeveer negen voertuigen. In de
kazerne Oosterheem zijn naast de
repressieve dienst, ook de afdeling
opleidingen, het bedrijfsbureau
oefening en repressie alsmede de
facilitaire dienst gevestigd.
Met de start van post Oosterheem zijn 38 medewerkers ploegendienst,
11 dagdienst medewerkers, 83 vrijwilligers en 21 civiele medewerkers
(6 officieren en commandant) in dienst.
Anekdote Duncan van de Laar We hadden de nieuwe 842, deze stond op Stadshart
en de oude 840, deze stond op Oosterheem. De bevelvoerders verzochten om het
wisselen van voertuig, omdat vroeger in de tijd van Rokkeveen, ook de nieuwe TAS
op Stadshart stond. Ook Oosterheem wilde namelijk weleens met nieuw materieel
rijden!
Anekdote Henk Steer Voor de bouw van de kazerne Oosterheem hadden we
veel contacten met HEVO. Ik was plan van om e.e.a. achterop een wat grotere
sigarendoos te gaan uitwerken, maar Martin Monshouwer, Henri Seegers en
Rob Timmermans trokken wit weg en toen is toch een projectgroep in het leven
geroepen. We begonnen met een begroting van 5 miljoen. De opdracht van
burgemeester Van Leeuwen was om binnen 4 weken een compleet rapport in te
leveren. Met hulp van velen “gingen we als de brandweer” en het lukte om het
rapport op tijd aan te leveren. Maar de financiële paragraaf was wat lastiger en na
een paar maanden kwam eruit dat het zeker 7 of 8 miljoen zou gaan worden. Dus
maar weer terug naar de raad….
In Oosterheem staat naast een autospuit ook de waterongevallenwagen.
De duikers zijn verdeeld over de beide posten. De waterongevallenwagen
wordt door middel van ‘springbezetting” bemand. Indien er te weinig duikers
in dienst zijn, wordt de bezetting van de wagen aangevuld met geconsigneerde
beroepsmensen. In Oosterheem staan tevens de HV-haakarmbakken speciaal en
basis en de slangenhaakarmbak.
In maart 2000 vinden er weer nieuwe verkiezingen voor de OR plaats. Herkozen zijn:
Cor Lens, Nick ten Berge, Gert Sulkers en Bert Slagter, nieuw in de OR is Duncan van de
Laar. Arie van der Toorn en John Hoogendoorn nemen zitting voor de kiesgroep vrijwillig
personeel.
In september 2002 wordt het nieuwe landelijke beeldmerk van de brandweer
geïntroduceerd en ook aangebracht op de voertuigstriping. Enige tijd later wordt
ook één landelijke huisstijl ingevoerd.
27
DE JAREN 2000 - 2010

TERUGBLIK 2006 - 2009
Het laatste infoblad van de brandweer Zoetermeer
en afscheid nemen van de gemeentelijke brandweer
Zoetermeer als laatste directeur Brandweerzorg en
rampenbestrijding / commandant brandweer is afgerond.
Het verdwijnen als gemeentelijke hoofdafdeling
brandweerzorg en rampenbestrijding van de gemeente
is een vreemde gewaarwording. Wat er voor in de plaats
is gekomen, is onderdeel uitmaken van één groot korps
binnen de veiligheidsregio Haaglanden. Veranderingen van
een traditioneel instituut brandweer binnen een groter
wordende samenleving met veel politieke veranderingen.
Ik hoop dat de verandering ook de verbetering brengt
waarop men rekent. Want wat mij betreft kan het
perspectief nog breder worden gezien. Bijvoorbeeld als we
een extra impuls geven aan het proces van vernieuwing
en er een structuur zoals defensie heeft te leggen over
de brandweer in Nederland. Maar dit is een verdere en
experimentele doorkijk. Reëel? Wel zeker en in het licht
van de huidige ontwikkelingen zijn er meer perspectieven
te bedenken. Want waarom realiseren we nog steeds de
opleidingen in eigen regionaal beheer (25 keer) en brengen
dit niet onder bij een Regionaal Opleidingscentrum (ROC).
Onze medewerkers kunnen worden gedetacheerd bij een
ROC waarbij de kennis en kunde binnen een geaccrediteerd
instituut kan worden benut. En in relatie tot een tweede
loopbaan zou dit een mooie mogelijkheid bieden. En
wat te denken van een sociale dienplicht. Hiermee is
tevens een borging van vrijwilligers te realiseren binnen
de kleinere woongemeenschappen. Dit kan tevens het
veiligheidsdenken sterk in positieve zin beïnvloeden. Ook
de zienswijze om de (spoedeisende) ambulancedienst te
integreren binnen de brandweer is een item en waarbij
het besteld vervoer bij de particuliere sector wordt
ondergebracht. Een doorkijk naar de toekomst? Wie zal het
zeggen.
Elke gemeente heeft het niveau van brandweerzorg
overigens geregeld door middel van door de hogere
overheid en gereguleerd door vastgestelde zorgnormen.
Een beetje meer, beetje minder met daaraan gekoppelde
personele capaciteit. Kortom, in Nederland is geen enkele
bandweer gelijk. Dus is een optie van een defensiestructuur
toch een goede optie. Bij de coalitievorming van het huidige
kabinet werd destijds afgesproken dat er geen wet tot
stand zou komen om een regionale brandweer te realiseren.
Meer dan 20 jaar is de brandweer bezig zich te ontwikkelen
en verder te professionaliseren. Edoch, pogingen te komen
tot een eenheid van opvatting hebben uiteindelijk nooit
unaniem de eindstreep gehaald. Maar toch is er een Wet
Veiligheidsregio’s ontwikkeld. Nu de goedkeuring nog van
de Eerste Kamer die hierover nog een besluit moet nemen.
Daarnaast is er ook een signaal van een reorganisatie van
de politie, waardoor er met minder regio’s grotere gebieden
ontstaan. En hierbij vraag ik me af, houdt de vertraagde
besluitvorming door de Eerste Kamer hier al rekening mee?
Een doorkijk naar de toekomst? Wie zal het zeggen.
Terugkerend naar de lokale werkelijkheid. Bij mijn
aantreden waren er ook intern veel brandjes te blussen. Het
overgangsrecht FLO was een hot item en daarover wenste
men klaarheid. Andere nog niet opgeloste elementen zoals
functiewaardering waar de repressieve dienst geen deel
van uit maakte binnen het functiegebouw, aanpassing van
de functie van duikploegleider, arbeidstijdverkorting (ATB),
opheffen combifuncties en vacatures voor leidinggevenden
kwamen op mijn pad. De bezuinigingen die hadden
plaatsgevonden en het nog niet volledig ingebed zijn van
de nieuwe organisatiestructuur, speelden parten. Ondanks
dit heeft de brandweer Zoetermeer zich met de volledige
inzet van iedere medewerker willen, kunnen en mogen
ontwikkelen.
Een trieste periode was de tijd voor, tijdens en na het
overlijden van onze college Jolanda van den Aardweg. Een
brandweervrouw in hart en nieren die helaas veel te vroeg
de strijd heeft moeten opgeven. Haar afscheid kenmerkte
28
zich door saamhorigheid en medeleven; zij werd door
haar brandweercollega’s begeleid op haar laatste tocht.
Een indrukwekkend afscheid van een bijzondere collega.
De organisatie staat heden met de medewerkers op een
niveau waar we met recht trots op kunnen zijn. Ook de
samenleving en vooral de burgers van Zoetermeer kunnen
trots zijn op dit veiligheidsfenomeen dat permanent
inzetbaar is om hulp te bieden vanuit een hoogwaardige
professionaliteit. Door uw bereidheid, welwillendheid,
verdraagzaamheid, geduld en vooral loyaliteit is dit bereikt.
De brandweer Zoetermeer vliegt als een volwaardige en
constructieve partner aan, waar van te leren valt in de
nieuwe organisatiestructuur.
De regionalisering is opgestart en ik kan met genoegen
zeggen dat er voor het Zoetermeerse brandweerpersoneel
binnen de nieuwe organisatie een goede plek wacht. Ook
is i.v.m. de ontvlechting voor het bureau rampenbestrijding
binnen de gemeente een andere inbedding gevonden. Het
vinden van de juiste context voor zowel rampenbestrijding
als de brandweer zal zijn weg moeten hervinden in het
gevoel van thuis horen in de nieuwe organisatie en haar
omgeving. Dit zijn zaken die er toe doen en dit kost
tijd. Als dit wordt bekeken vanuit de gedachtegang
van vernieuwing, verbetering en uitdaging, gaat dit
versneld. Uiteraard zullen er mogelijk weeffouten worden
geconstateerd die hersteld moeten worden en ook daar
is durf en moed voor nodig om dit te doen. Zowel van de
leiding als de medewerker. Maar we zijn met elkaar in staat
dit te realiseren. Dat heeft u als medewerkers de afgelopen
jaren bewezen.
We hebben gelukkig in gezamenlijkheid in en vanuit
Zoetermeer iets moois kunnen bouwen. We hebben veel
met elkaar bereikt en weten ook dat we “Op de wind van
gisteren niet kunnen zeilen”. Hiermee wil ik aangeven dat
er een nieuwe toekomst met een frisse wind voor ons ligt
waar we gebruik van gaan maken.
Ik wens jullie allen een fijne en goede toekomst toe binnen
de veiligheidsregio Haaglanden en we zullen elkaar nog
veelvuldig ontmoeten vanuit andere posities. Ik wens jullie
binnen de locatie Zoetermeer veel werkplezier toe!
Als laatste geef ik jullie het volgende nog mee, omdat dit
mijn handleiding is geweest om en hoe met elkaar om te
gaan, namelijk de kracht van triniteit:
Triniteit de Rolls Royce van de verbinding tussen Relatie
en Resultaat, gevoed door organisaties, maatschappij en
de mens. Hierbij wordt gewerkt op basis van onderling:
Vertrouwen in en met Ketenpartners waardoor
Duurzaamheid wordt gecreëerd vanuit
Gelijkwaardigheid waarbij met Gedeelde
verantwoordelijkheid het Ketendenken wordt
geëntameerd en een kwalitatief goed systeem/
organisatie/product wordt georganiseerd.
Ik dank jullie allen voor het in mij gestelde vertrouwen
en wens iedereen nogmaals veel succes!
Jack Ruibing

Met de komst van de post Oosterheem wordt de functie van duiker verder
ontwikkeld.
De organisatorische invulling van de samenwerking binnen de regio Haaglanden
krijgt begin jaren 2000 meer vorm. Materieel en specialismen worden regionaal
verdeeld. De uitrukprocedures van de verschillende gemeenten worden op elkaar
afgestemd, zo wordt bijv. bij waterongevallen vanuit twee duikposten binnen
de regio uitgerukt. In deze jaren wordt de ongevalsbestrijding gevaarlijke stoffen
verbeterd.
In oktober 2001 komt Peter Mol als vrijwilliger de OR versterken. Hij vervangt de
afgetreden Arie van der Toorn.
In maart 2003 vinden nieuwe verkiezingen voor de OR plaats. De kiescommissie
bestaat uit Remco Hartjesveld en Willem Taal. De OR bestaat vanaf dat moment uit:
Nick ten Berge, Duncan van de Laar, Eric Jansen, Linda van Gelder, Peter Koa, Peter
Mol en Fred Wiersma. Ambtelijk secretaris is Conny van Dop.
In 2003 wordt meegedaan met de
Drakenbootrace met een team van de
brandweer The Firedragons, wat uitgroeit
tot een jaarlijkse traditie.
In 2003 krijgt de OGS taak meer vorm
met de komst van de gevaarlijke
stoffen-eenheid, GSE. Deze eenheid
maakt gebruik van een OGS-voertuig
en een haakarmbakvoertuig met OGS
haakarmbak ten behoeve van de gaspakdragers. Alle autospuiten in de regio
zijn inmiddels voorzien van chemiepakken en al het personeel in regio is opgeleid
als chemiepakdrager voor basis brandweerzorg, waarmee eenvoudige redding en
verkenning kan worden uitgevoerd. In het geval van een ongeval met gevaarlijke
stof wordt een GSE meegealameerd. De GSE kan naast redding en verkenning met
gaspakken ook bronbestrijden, ontsmetten en verdere werkzaamheden uitvoeren.
29
DE JAREN 2000 - 2010

NA 21 JAREN MAAK IK HET TESTAMENT OP VAN MIJN LOOPBAAN……..
Graag voldoe ik aan het verzoek om in dit laatste personeelsblad van de brandweer Zoetermeer mijn
bijdrage te leveren. De titel heb ik ontleend aan een tekst van Boudewijn de Groot, leeftijdgenoten zullen
hem vast al herkend hebben. De tekst staat voor mijn gevoelens, nu per 1 januari de regionale brandweer
tot stand zal zijn gekomen.
21 jaar geleden begon ik, vers van de brandweeracademie, vol goede moed bij de regio Haagland.
Er was sprake van een vechtcultuur en het uitvergroten van de onderlinge verschillen tussen de
gemeentelijke korpsen tot ongezonde proporties. Zoetermeer (met Henk Steer en Don Berghuijs)
fungeerde als gemeenschappelijke vijand. Kortom: niet altijd leuk om in te werken, maar wel een goede
leerschool. Uit die tijd herinner ik mij dat ik een keer een 24-uur OvD mocht zijn in Zoetermeer. Dat was
op zichzelf al een revolutie!
Langzaamaan kwam er beweging in de samenwerking. Als Hoofd RAC zat ik daarbij aan de voor- en aan
de achterzijde van de ontwikkelingen. Steeds meer korpsen sloten zich bij de RAC aan en er werd tussen
Den Haag, Rijswijk en Voorburg gewerkt met operationele grenzen onder de ironische codenaam:
“Groot Wassenaar”.
De invoering van 06-11, later 112, was de druppel die -samen met bezuinigingen- ook voor Zoetermeer
de emmer deed overlopen. Ook Zoetermeer zocht en vond volledige aansluiting bij de RAC Haagland.
Dat gebeurde zo rond 1995, toen ook de fusie met de regio Delft plaatsvond en de regio Haaglanden
werd geboren. Voor de saamhorigheidsgedachte werd een grote en langdurige interregionale inzet
“georganiseerd” in Noord-Limburg, want de Maas dreigde buiten zijn oevers te treden. Tijdens die
anderhalve week zijn vriendschappen ontstaan en zijn lessen geleerd die nog steeds van onschatbare
waarde zijn. Denk bijvoorbeeld aan de gezamenlijke aanbesteding van materieel.
Al in 1997 kwam het landelijke project versterking brandweer van de grond. Een nieuwe stimulans om de
brandweer in Haaglanden door te ontwikkelen. Het was nog te vroeg om de brandweer te regionaliseren,
maar er het effect was dat nog meer werd samengewerkt. De invoering van de operationele
grenzen stamt uit die tijd. Van het PVB herinner ik mij een grote bijeenkomst van commandanten en
burgemeesters. Tijdens het afsluitende diner mocht ik aanzitten ter linker (sic!) zijde van Luigi van
Leeuwen; het heeft mij geleerd dat je sommigen pas kunt waarderen als je in hun nabijheid verkeert en
ze beter leert kennen. Een goed glas helpt daar overigens prima bij!!
De periode van gemeentelijke herindelingen in Haaglanden heeft het proces om tot een regionale
brandweer te komen overigens vervolgens behoorlijk dwarsgezeten. Een fusie tussen de korpsen
van Rijswijk, Voorburg en Leidschendam kwam niet van de grond. Een fusie tussen de korpsen van
Leidschendam en Voorburg vervolgens wel. Later gevolgd door een fusie van de gemeenten. Uiteindelijk
was het effect dat in Haaglanden van 16 gemeenten er 9 overbleven met 7 brandweerkorpsen.
In 2005 werd duidelijk dat het toenmalige kabinet van plan was de brandweer te regionaliseren.
Dat was het moment voor de burgemeesters om in actie te komen. Uiteindelijk werd per 1 januari 2007
het projectbureau regionalisering opgericht. Als directeur van het projectbureau heb ik letterlijk mogen
ondergaan welke uitdagingen er komen kijken bij een dergelijk proces. Soms was het keihard werken en
tegen beter weten in. Maar meestal ook gewoon hartstikke mooi om vorm te mogen geven aan een idee
waar je ook persoonlijk echt helemaal achter staat.
Rest de vraag wat er na januari gaat gebeuren met de geregionaliseerde brandweer. Mijn les van de
afgelopen 21 jaar is dat de ontwikkelingen zullen doorgaan. Als ik goed luister, dan hoor ik in de verte de
bel voor de volgende ronde van veranderingen al weer gaan. Er zullen minder politieregio’s komen en dus
ook minder veiligheidsregio’s. Er zullen topspecialismen komen die landelijk verdeeld zullen worden; kijk
maar naar USAR.NL. Er zal moeten worden geïnvesteerd in innovatie en in het borgen van de kwaliteit
van ons mooie werk. Tegelijkertijd zal het de komende jaren financieel behoorlijk ruw weer worden.
Kansen en drijfveren voor verandering. Ik hoop dat wij ze pakken! Waar ik dan aan denk?
Aan een brandweerkazerne in de regio die als innovatieproeftuin dienst kan doen. In die kazerne
(mooie plek, Oosterheem!) kunnen we kijken hoe wij onze stokoude taak vernieuwend kunnen invullen.
Niet alleen technisch, maar ook organisatorisch en met personeel dat bol staat van de nieuwe ideeën en
positieve energie.
Aan meer interactie met de samenleving. Binnen acht minuten voor de deur voor een
brandveiligheidadvies. Betrokkenheid bij het onderwijs en in de zorg. De vergrijzing heeft mijn
pensioenleeftijd in drie jaar tijd zeven jaar doen stijgen. Die vergrijzing brengt ons nieuwe uitdagingen op
het gebied van brandveiligheid. Word ik nog wel gered?
Aan meer lerend vermogen van individu en organisatie.
Weten wij van elkaar wat wij hebben meegemaakt en wat wij
daarvan kunnen leren? Of vinden we eigenlijk dat we het altijd
goed hebben gedaan?
Aan een organisatie waarin professioneel werken de
standaard vormt en waarin tegelijkertijd veel collegialiteit en
saamhorigheid bestaat.
Om met de -in mijn geboortejaar vermoorde- J.F. Kennedy af te
sluiten: “vraag niet wat de regio voor jou kan beteken, vraag
wat jij voor de regio kunt betekenen!”
Martin Evers
plv. regionaal brandweer commandant
directeur brandweerzorg
30

In 2003 krijgt Zoetermeer twee identieke regionaal
aanbestede autopuiten, de 840 en 841. De 840 uit
1991 en de 841 uit 1983 worden verkocht.
1 maart 2004: de brandweer gaat over van Apple
naar de Windowsomgeving. Er wordt aangesloten
op het gemeentelijk netwerk.
In augustus 2004 stoppen Duncan v.d Laar en Fred
Wiersma met hun werkzaamheden voor de OR.
Van de kieslijst was Willem Taal nog beschikbaar.
Er is nu nog 1 vacature (Fred) vacant.
In december 2004 komt Jolanda v.d. Aardweg de OR
versterken.
Eind 2004 wordt een reorganisatieplan bekend
gemaakt. Het plan voorziet niet alleen in een
wijziging van het ploegensysteem, maar het gaat
ook uit van een inkrimping van het aantal vrijwilligers.
In 2005 vindt een intensievere samenwerking plaats
tussen de brandweerkorpsen in de regio Haaglanden.
De Hulpverleningsregio Haaglanden (HRH) wil in
het kader van de regionalisering van de brandweer
op subregionaal niveau gaan samenwerken. De
HRH wordt dan opgesplitst in drie districten: Noord
(Wassenaar, Leidschendam-Voorburg, Zoetermeer
en Pijnacker-Nootdorp), Zuid (Westland, Midden-
Delfland, Delft en Rijswijk) en Centrum (Den Haag).
Doel van de samenwerking is het beter, veiliger en
efficiënter uitvoeren van de basisbrandweerzorg
met behoud van de lokale identiteit. De financiële
voordelen van de samenwerking worden aangewend
voor verdere verbetering van de basisbrandweerzorg
in de vier Noord gemeenten. E.e.a. leid tot een nieuwe
gezamenlijke regeling
In 2005 wordt na jarenlang discussie en overleg tussen
vakbonden en Nederlandse Vereniging van Gemeente
het functioneel leeftijdsontslag afgeschaft bij de
brandweerkorpsen Nederland.
In februari 2005 stopt Linda van Gelder met haar werkzaamheden voor de OR.
In april 2005 zijn er tussentijdse verkiezingen en wordt Remko Hartjesveld gekozen.
Op 1 november 2005 neemt de commandant Peter Bos afscheid. Hij vertrekt naar de
brandweer Dordrecht, waar hij tevens regionaal commandant wordt. Een opvolger is
ten tijde van het vertrek van de heer Bos nog niet gevonden.
Invoering drie ploegensysteem (2006)
Op 2 januari 2006 wordt het drie ploegensysteem ingevoerd op basis van een 24-
48- rooster. In 2006 bestaat het korps uit 48 medewerkers in ploegendienst, 11
dagdienst, 6 ploegendagdienst (waarvan 5 vacature), 62 vrijwilligers en c.a. 21 civiele
medewerkers, 5 officieren, een plv. commandant en een vacature commandant. De
organisatie is verdeeld in 3 secties A, B en C. Elke sectie bestaat uit een ploeg Stadshart
en een ploeg Oosterheem.
31
DE JAREN 2000 - 2010

Op de post Stadshart blijven het hulpverleningsvoertuig, de hoogwerker en het
haakarmbakvoertuig gestationeerd. De bezetting wordt uitgevoerd met gekazerneerde
“spingbemanning’. Stadshart krijgt het OGS-specialisme en het materieel van Stadshart wordt
daarom aangevuld met de gevaarlijke stoffen eenheid. Alle haakarmbakken worden ook
gestationeerd in het Stadshart, dus bij het haakarmvoertuig.
Post Oosterheem blijft het duikspecialisme verzorgen; de waterongevallenwagen blijft hier dan
ook gestationeerd.
In 2006 zijn er verkiezingen en in juni is de nieuwe OR een feit: Rob de Boer, Ger Bos, Patrick
Mens, Stefan Smits, Peter Mol, Jolanda v.d. Aardweg en Eric Jansen.
Op 1 maart 2006 komt Jack Ruibing als de commandant van de Zoetermeerse brandweer in
dienst.
Op 1 november 2006 komt Margreet Peeters in dienst als ambtelijk secretaris voor 4 dagen per
week.
In 2006 wordt het nieuwe digitale communicatienetwerk C2000 en bijbehorend
alarmeringsnetwerk P2000 voor hulpverleningsdiensten ook bij de brandweer Haaglanden
stapsgewijs ingevoerd. Het analoge netwerk wordt na enige tijd opgeheven.
2006: Arbeidstijdenbesluit: rooster afgekeurd In 2000 wordt in het zogenaamde SIMAP arrest
door het Europese Hof bepaald dat wacht (slaap)uren op werk ook gezien moet worden als als
werkuren op basis van een Europese richtlijn uit 1996. De roosters bij de brandweer gaan uit
van weken van gemiddeld 54 uur, terwijl dit gemiddelde maximaal 48 uur mag zijn. Voor een
aantal brandweerlieden in Rotterdam is dit aanleiding om een rechtszaak aan te spannen tegen
de gemeente Rotterdam. Naast een kortere werkweek gaat het ook om volwaardige betaling
van de wachturen. Na veel processen komt in 2006 een definitieve uitspraak van de rechter die
het rooster daadwerkelijk afkeurt, wat betekent dat een nieuw rooster moet worden ingevoerd.
Ook het rooster van Zoetermeer is hiermee afgekeurd. Regionaal wordt gezocht naar een
nieuw rooster. Regionaal wordt gestart met het werven van nieuw brandweer personeel om de
personele gevolgen van het ATB te kunnen opvangen.
In de loop van 2007 worden de autospuiten voorzien van een
computer, een Mobiele Data Terminal (MDT). De MDT is een
regionale ontwikkeling en komt op alle eerstelijns voertuigen
in de regio. De MDT heeft als basis een routeplanner in
zich met een directe koppeling aan de RAC. Het digitale
kaartmateriaal is uitgebreid met de brandweerspecifieke
zaken zoals brandkranen, sleutelbuizen en stijgleidingen.
Ook objectgegevens en aanvalsplannen worden geleidelijk
toegevoegd. Naast de regionale toepassingen zit op de
MDT b.v. ook een Crash Recovery Systeem wat op basis van
kenteken alle veiligheidsmaatregelen in autovoertuigen kan
weergeven zoals b.v. airbags.
In 2008 wordt een nieuwe hoogwerker in gebruik genomen.
Deze hoogwerker wordt omschreven door de medewerkers
als “één brok techniek”. Dit voertuig heeft een ander draaibereik, een langere vlucht en de korf
zit in het midden.
Op 1 januari 2008 stopt Jolanda v.d. Aardweg met haar werkzaamheden voor de brandweer en
Jaap v.d. Meer volgt haar op in de OR.
Op 1 december 2008 stopt Peter Mol met zijn werkzaamheden bij de brandweer en Nico Boele
volgt hem op in de OR.
32

In 2009 wordt de regionale drie cijferige voertuignummering uit 1980 naar 19 jaar
vervangen door een nieuwe landelijke voertuignummering.
Zoetermeer is 2000
Stadshart is 2100
Oosterheem is 2200
840 – 2130
841 – 2230
842 – 2131
843 – 2231
855 – 2150
875 – 2170
672 – 2120
862 – 2180
880 – 2210
In 2009 vindt een werving plaats van nieuwe vrijwilligers. Eind 2009 wordt weer
een nieuwe lichting vrijwilligers regionaal opgeleid. Gelijktijdig wordt een nieuwe
visie vastgesteld voor de vrijwilligheid bij de brandweer Zoetermeer.
In juli 2009 stopt Patrick Mens met zijn werkzaamheden voor de OR en Jelmer van
Meurs volgt hem op.
Op 31 december 2009 eindigt de brandweer als onderdeel van de gemeente
Zoetermeer. Sinds 1894 was de brandweer een geformaliseerd onderdeel van de
gemeente.
Als gevolg van de Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Haaglanden komt
per 1 januari 2010 de brandweer Zoetermeer te vallen onder het bestuur van de
Veiligheidsregio Haaglanden. Dit geldt ook voor de korpsen van gemeente Delft,
Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Midden Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk,
Wassenaar en Westland. Deze gemeenschappelijke regeling is een wijziging van de
gemeenschappelijke regeling Hulpverleningsregio Haaglanden (HRH) 2005. Al het
personeel van deze brandweerkorpsen komen zodoende in dienst van de regio.
In het eerste kwartaal 2010 volgen er nieuwe verkiezingen voor een centrale
Ondernemingsraad van de Veiligheidsregio Haaglanden. In Zoetermeer wordt
een advies/voorbereidingscommissie ingesteld.
33
DE JAREN 2000 - 2010

WAT WENS JE JEZELF MEER .......?
Toen ik bijna drie jaar geleden begon als hoofd operationele dienst bij de
brandweer Zoetermeer vielen mij een aantal eigenschappen in: kundig,
daadkrachtig, veelzijdig en gedreven. Een prettig korps om voor te werken.
Groot genoeg voor deskundigheidsontwikkeling en structureel sturen, maar
klein genoeg voor betrokkenheid, openheid en directe lijnen. Voor mij waren
deze eigenschappen belangrijke redenen om de functie van commandant in
Zoetermeer te ambiëren: een sturende schakelfunctie in een mooi korps.
Wat wens je jezelf meer....?
Het korps Zoetermeer is vanaf 1 januari 2010 onderdeel geworden van
de Veiligheidsregio Haaglanden. Dit betekent dat het korps in een ander
verband (van gemeente naar gemeenschappelijke brandweer regeling) komt
te werken. De belangrijkste veranderingen komen voort uit het werken in
groter verband: korpsoverstijgende zaken (zowel uitvoerend als beleidsmatig)
worden ondergebracht in centrale onderdelen: centrale taken, bedrijfsvoering
en de staf. In Zoetermeer blijven we doen wat we grotendeels deden: de
uitvoering van onze preventieve en repressieve taken. Eventueel met hulp op
onderdelen van onze moederorganisatie.
Veranderen gaat niet zondermeer. En helaas: de kost gaat voor de baat.
Dit betekent voor-investeren, creativiteit en improvisatievermogen, zonder
direct zicht op resultaat. Ik vertrouw er echter op dat de Veiligheidsregio zijn
meerwaarde gaat bewijzen en dat we onze werkzaamheden verder kunnen
professionaliseren en daadwerkelijk vorm en inhoud kunnen geven aan onze
ambitie om een betrouwbare, behulpzame en daadkrachtige partner in de
veiligheid te zijn.
Het is lastig om in deze tijd van verandering lange termijn doelstellingen
te stellen. Vandaar dat het MT voor de aankomende jaar de volgende
speerpunten heeft benoemd:
1) inbedding van de het korps Zoetermeer binnen de veiligheidsregio
2) het structuur en inhoud geven aan de interne organisatie
3) de inbedding van de veiligheidsregio binnen de gemeentelijke organisatie
4) de zichtbaarheid van de brandweer
5) de implementatie van de nieuwe vrijwilligersvisie.
Reorganiseren leidt naast de beoogde verbetering tot ‘gedoe’. De wereld is
niet in een dag veranderd in een ‘ideale werkomgeving’. Ik hoop dat het
MT er in slaagt om het ‘organisatorische gedoe’ zoveel mogelijk bij jullie
weg te houden, zodat jullie met dezelfde (of meer) kundigheid, daadkracht,
veelzijdigheid en gedrevenheid kunnen werken, zoals jullie dat gewend zijn te
doen.
Ik hoop dat iedereen met veel plezier dit allerlaatste Infoblad zal doorlezen.
Ik ga ervan uit dat het mooie herinneringen ophaalt. Binnen het korps
Zoetermeer zullen wij de twee wekelijkse nieuwsbrief gebruiken voor formeel
en informeel nieuws. Binnen de Veiligheidsregio wordt gebruik gemaakt van
het ‘nieuwe informatiemedium’ BRITH. Bij deze bedank ik de redactieleden
voor hun inzet de afgelopen jaren en complimenteer hen met dit laatste
Infoblad.
Mellanie Linde
34

BRANDWEER
Veiligheidsregio Haaglanden
35
GHOR
Aan deze uitgave
werkten mee:
Aad van de Velde
Bert Slagter
Betty Wentink
Conny van Dop
Dirk van den Bergh
Duncan Van de Laar
Gerrit Jorna
Gerrit van Eijk
Harry Algera
Heiko Haasjes
Henk Steer
Henri Seegers
Jan Metz
Jan Waaijer
Liane Kneppers
Linda van Gelder
Luigi van Leeuwen
Maaike Giezen
Martin Evers
Mellanie Linde
Paul van Dijk
Peter Bos
Piet den Ouden
Thea Lens-Damsteeg
Met dank aan:
www.degeschiedenisbrandweerzoetermeer.nl
CPA
www.regio15.nl