Blok 6

80 antwoorden basisboek
Basisboek BLOK
1 LEKKER LEZEN
1
OPDRACHT 1
Op het Griekse eiland Kreta.
2 De gebeurtenissen waarin Suske en Wiske optreden spelen in het heden.
Het verhaal dat Soukolaros vertelt, speelt in het verleden. Soukolaros
leefde in de Oudheid, maar blijkt nu plotseling ook in het heden nog te
leven.
3 a Theseus dacht dat hij de Minotaurus had gedood. Toen hij hoorde dat
Soukolaros dit had gedaan, werd hij woedend en sprak een vloek over
hem uit.
b Theseus. Uit woede.
c Soukolaros kan niet naar het godenrijk gaan.
4 a De Minotaurus.
b Hij was de portier van het doofhof waarin het monster werd opgesloten.
c Theseus dacht dat hij dit had gedaan. In werkelijkheid was het
Soukolaros.
d Om de negen jaar werden zeven meisjes en zeven jongens aan het
monster geofferd en koning Minos wilde daar een eind aan maken.
5 Nee, het is een bestaand verhaal uit de Griekse oudheid (maar hier wel
sterk veranderd).
6 Nee, dat wordt niet duidelijk.
7 a Dat zijn de woorden van de verteller van het verhaal (die niet als
persoon optreedt).
b Diverse voorbeelden mogelijk uit het deel dat Soukolaros vertelt.
8 Avonturenverhaal (geen historisch verhaal!).
9 Dit verhaal is spannend omdat er iets verzwegen wordt (namelijk: hoe
Suske en Wiske kunnen helpen de vervloeking van Soukolaros op te
heffen). Het is ook spannend omdat Soukolaros gevaar loopt.
10 Suske en Wiske: nieuwsgierig, hulpvaardig.
Theseus: dapper, wreed, gewelddadig, haatdragend.
Soukolaros: ongelukkig, verdrietig, zachtaardig.
11 a Je eigen mening.
b Je eigen voorbeelden van strips die je graag leest.
c Je eigen mening en een toelichting daarbij.

2 OVER LEZEN
OPDRACHT 2
De oorspronkelijke strip ziet er zo uit:
blok 6 81

82 antwoorden basisboek
OPDRACHT 3
De oorspronkelijke stripbladzijde ziet er zo uit:
OPDRACHT 4
–

OPDRACHT 5
1-12 –
OPDRACHT 6
1-2 Zie hiervoor de werkwijzer internet achter in dit boek.
3 VERRIJK JE TAALSCHAT
1
OPDRACHT 7
antropomorfe – op de mens lijkend
2 beeldende kunst – vorm van kunst die werkt met zichtbare
afbeeldingen, zoals de beeldhouwkunst en
schilderkunst
3 bizarre – wonderlijke, vreemde
4 zijn gebaseerd op – gaan uit van
5 gunst – goedheid die niet verplicht is
6 mythologie – alle verhalen van een volk over de godenwereld
7 sanitair – voorzieningen voor de gezondheid, zoals wasbak en
wc
8 signalement – persoonsbeschrijving
9 steriliseren – ontsmetten
10 territoriale wateren – kustwateren die bij een land horen
11 transito – doorvoer
12 unaniem – eenstemmig
13 urgentieverklaring – verklaring waarin staat dat iets dringend is
14 utopist – iemand die onbereikbare doelen nastreeft
15 visie – kijk, zienswijze
OPDRACHT 8
1-6 –
4 GRAMMATICA
blok 6 83
1
OPDRACHT 9
volgorde 7 werkwoordelijk gezegde 13 links
2 persoonsvorm 8 meer 14 rechts
3 tegenwoordige 9 persoonsvorm 15 gebiedende
4 verleden 10 werkwoord 16 lijdend voorwerp
5 zinsdeel 11 voltooid deelwoord 17 voorzetsel
6 zinsdeelproef 12 onderwerp

84 antwoorden basisboek
1
OPDRACHT 10
Dat bizarre verhaal | werd | aan hem | verteld.
• pv – werd • ow – Dat bizarre verhaal
• wwg – werd verteld • lv – -
2 De aangereden haas | heeft | waarschijnlijk | geen pijn | geleden.
• pv – heeft • ow – De aangereden haas
• wwg – heeft geleden • lv – geen pijn
3 Bij zijn inbraakpoging | werd | de dief | op heterdaad | betrapt.
• pv – werd • ow – de dief
• wwg – werd betrapt • lv – -
4 Natuurlijk | zullen | we | binnen een week | een oplossing | zoeken.
• pv – zullen • ow – we
• wwg – zullen zoeken • lv – een oplossing
5 Het plezier | straalde | uit haar ogen.
• pv – straalde • ow – Het plezier
• wwg – straalde • lv – -
6 Op het station | vroeg | de dakloze | mij | wat geld.
• pv – vroeg • ow – de dakloze
• wwg – vroeg • lv – wat geld
7 Tijdens de braderie | keken | de kinderen | naar het schaakspel.
• pv – keken • ow – de kinderen
• wwg – keken • lv – -
8 Hij | deed | dus | goede zaken.
• pv – deed • ow – hij
• wwg – deed • lv – goede zaken
9 Ik | heb | hem | mijn belevenissen | verteld.
• pv – heb • ow – Ik
• wwg – heb verteld • lv – mijn belevenissen
10 Het verzoek om een urgentieverklaring | werd | unaniem | afgewezen
• pv – werd • ow – Het verzoek om een urgentieverklaring
• wwg – werd afgewezen • lv – -
OPDRACHT 11
1 zal – hww. Het ww. dat de handeling in deze zin aangeeft is
vertrekken. Zie nr. 7.
2 een – lw
3 Amerikaans – bnw
4 ruimtevaartuig – znw
5 naar – vz
6 Mars – znw
7 vertrekken – zww

8 de – lw
9 rode – bnw
10 nadert – zww
11 gaan – hww. Het ww. dat de handeling in deze zin aangeeft is
doen. Zie nr. 16.
12 met – vz
13 camera’s – znw
14 precieze – bnw
15 werkje – znw
16 doen – zww
17 willen – hww
18 onderzoeken – zww
19 bacteriën – znw
20 overleefd – zww
21 boord – znw
5 LEES VAARDIG
blok 6 85
OPDRACHT 12
1 a zoekend lezen, globaal lezen, grondig lezen, studerend lezen.
b Zoekend lezen: een tijdschrift, krant of boek doorkijken, zoekend naar
informatie die je nodig hebt.
Globaal lezen: een tekst vluchtig doorkijken om na te gaan of die je
interesseert.
Grondig lezen: een tekst aandachtig doorlezen.
Studerend lezen: een tekst geconcentreerd doorlezen en herlezen met
het doel te onthouden wat er staat.
2 a Datgene waar de tekst over gaat.
b Nee, een tekst heeft maar één (hoofd)onderwerp.
3 Het hoofdonderwerp is datgene waar de hele tekst over gaat. Een
deelonderwerp is datgene waar een deel van de tekst (een of meer alinea’s)
over gaat.
4 a Om de tekst overzichtelijk te maken.
b Hij geeft meestal aan waar het volgende tekstgedeelte over gaat. Soms
is de functie: nieuwsgierig maken.
5 a Het belangrijkste wat de schrijver over het onderwerp duidelijk wil
maken.
b Nee, er is altijd maar één hoofdgedachte.
c Minder belangrijke zaken, zoals voorbeelden en toelichting.
6 Om de tekst overzichtelijk te maken en aan te geven wat de
deelonderwerpen zijn.

86 antwoorden basisboek
7 Citeren is letterlijk uit de tekst overnemen. Met eigen woorden zeggen: is
niet letterlijk uit de tekst overnemen.
8 a Inleiding, middenstuk, slot.
b Inleiding: de lezer laten kennismaken met het onderwerp, hem
nieuwsgierig maken.
Middenstuk: bespreking van het hoofdonderwerp, verdeeld in
deelonderwerpen.
Slot: het onderwerp afronden met een samenvatting of conclusie.
9 a Kernzin + toelichting.
b Aan het begin of het eind van een alinea.
10 Verwijswoorden wijzen terug naar een woord dat eerder is genoemd.
Bijvoorbeeld: de man in de tuin heeft een spijkerjack aan. Hij kijkt naar de
perenboom. ‘Hij’ verwijst naar ‘de man in de tuin’.
11 a De soort lezer voor wie de tekst vooral bestemd is.
b Bijvoorbeeld: kinderen, jongeren, volwassenen, algemeen publiek,
specialisten.
12 a Informatie geven, een mening geven, overtuigen, overhalen en tot
handelen aansporen, amuseren.
b Een tekst heeft maar één tekstdoel. Er kunnen wel andere doelen in
zitten, maar slechts één is het voornaamste of overheersende. In een
reclametekst kan informatie worden gegeven en geprobeerd worden de
lezer te overtuigen, maar het voornaamste is de lezer tot handelen aan
te sporen: het product te kopen.
13 Bijvoorbeeld: krantenbericht, betoog, recept, gebruiksaanwijzing, brief,
verhaal, oproep.
14 a De hoofdgedachte en andere belangrijke informatie (de hoofdzaken).
b In de kernzinnen van de alinea’s.
15 Een feit is waar, controleerbaar en objectief. Een mening is wat iemand
vindt en subjectief.
16 De schrijver brengt een mening naar voren en probeert de lezer van zijn
gelijk te overtuigen met behulp van argumenten.
OPDRACHT 13
1 Om het onderwerp te bedenken lees je de titel, de dikgedrukte woorden, de
eerste zinnen en bekijk je de illustraties.
2 Je eigen mening.
3 Je eigen voorkennis beschrijven.
OPDRACHT 14
1 C
2 ze (r. 7): de Griekse mythen en sagen (r. 6/7)

lok 6 87
zij (r. 14): de Grieken (r. 12)
Die (r. 23): goden en godinnen (r. 22/23)
zij (r. 28): de Grieken (r. 27)
Het (r. 34): dat de goden en godinnen kwaad op je werden (r. 35/36)
hen (r. 39): helden (uit sagen) (r. 38/39)
Daarover (r. 46): over het historisch beleg van Troje (r. 44/45)
hij (r. 76): Herakles (r. 71)
Ze (r. 84): de goden en godinnen (r. 81)
ze (r. 101): de goden en godinnen (zoals Homeros die vormgegeven had)
(r. 99/100)
Zij (r. 120): verschillende schrijvers die kritiek hebben op de manier
waarop Homeros de goden heeft beschreven (r. 117-120)
3 a Alinea II t/m X.
b Alinea XI.
4 Deelonderwerpen:
• Mythen en hun karakter: alinea II t/m IV.
• Sagen en hun karakter: alinea V t/m VIII.
• De aard van de Griekse godenfamilie en de rol van Homeros daarin:
alinea IX en X.
5 a Boven alinea V t/m VIII.
b Boven alinea X.
6 In sagen (zie r. 44/45, r. 54-56, r. 62/63)
7 Om verklaringen te bedenken voor natuurverschijnselen en andere
wonderlijke zaken in het leven.
8 a Homeros heeft hen die gegeven in de Ilias.
b ‘ze worden verliefd t/m boos of medelijdend’ (r. 87-90).
9 In de Griekse mythen zijn de goden onvolmaakte figuren met een heleboel
slechte eigenschappen. Op zulke figuren kan het echte geloof van de
Grieken niet gebaseerd zijn geweest.
10 Informatie geven.
OPDRACHT 15
De samenvatting moet de volgende elementen bevatten:
• De Griekse mythen en sagen zijn oeroud, maar spreken de mens van nu
nog steeds aan.
• Het typerende van de mythe: verklaring voor onbegrijpelijke
verschijnselen (alinea II), het kiezen van mensvormige goden en godinnen
die alles regelden (alinea III), het belang om goden en godinnen gunstig te
stemmen (alinea IV).
• Het typerende van de sage: hoofdpersoon, helden en historische
gebeurtenis als basis (alinea V). Voorbeelden van helden in sagen: Theseus,
Minos, Herakles (VI, VII, VIII).

88 antwoorden basisboek
• De aard en het karakter van de goden en godinnen: enerzijds onsterfelijk,
anderzijds veel menselijke eigenschappen, ook minder fraaie (alinea IX).
• De rol van Homeros bij het beeld van de godenfamilie: hij heeft ze zo
geschapen en zijn navolgers hebben die beeld instandgehouden (alinea X).
• Mythen en sagen zijn geen uitingen van de Griekse godsdienst, want de
goden zijn te onvolmaakt om als godsdienstig voorbeeld te dienen of te
vereren (alinea X).
• De door Homeros en latere dichters geschapen figuren en verhalen zijn
niet meer weg te denken uit de literatuur en beeldende kunst, tot in deze
tijd (alinea XI).
OPDRACHT 16
1-2 –
6 SCHRIJF VAARDIG
1
OPDRACHT 17
Misschien heb je een penvriend(in) of schrijf je juist brieven als je op
vakantie bent.
2 Die brieven gaan over gebeurtenissen die je hebt meegemaakt en over jouw
gevoelens en gedachten.
3 Je eigen mening.
4 Je eigen antwoord.
5 brief aan vriendin brief voor tijdschrift
publiek een bekend meisje van
ongeveer 13 jaar
een onbekende volwassene
inhoud (o.a.) een filmbespreking opzegging abonnement
taalgebruik jongerentaal, ‘alles’ mag netjes (formeel),
(informeel) lange zinnen
uiterlijk persoonlijke briefindeling, zakelijke briefindeling,
maar ook kleurtjes, netjes, blauwe of zwarte
stickers, etc. inkt, gelinieerd of blanco
papier
tekstdoel informeren (over de film) informeren en aansporen
en amuseren (het abonnement stop te
zetten)
OPDRACHT 18
1-4 –

OPDRACHT 19
1-6 –
blok 6 89
Bekijk je eigen brief of de brief van een klasgenoot nog eens aan de hand
van de onderstaande vragen.
Als je alle onderstaande vragen met ja kunt beantwoorden, is er een goede
brief geschreven.
Hoe meer vragen je met nee hebt beantwoord, hoe minder goed de brief is.
Algemene beoordelingspunten bij opdracht 18 (I, II en III)
1 Is een van de drie opdrachten gemaakt?
2 Begint de brief met een inleiding?
3 Is het middenstuk verdeeld in alinea’s?
4 Eindigt de brief met een afsluitende alinea?
5 Zijn de doelen informeren en amuseren?
6 Is het taalgebruik gericht op iemand van dezelfde leeftijd?
7 Zijn de opbouwafspraken (conventies) van de persoonlijke brief gebruikt?
8 Beslaat de brief één kantje?
9 Ziet de tekst er netjes uit?
Aanvullende beoordelingspunten bij opdracht 18 - I
1 Blijkt uit de brief dat het contact verwaterd is?
2 Vraagt de afzender aan de vriend(in) om iets af te spreken?
Vragen voor verwachte informatie
1 Wordt de vraag gesteld hoe het bij hem/haar op school gaat?
2 Staat vermeld hoe het met de afzender gaat?
3 Vertelt de afzender hoe het met de klas(genoten) gaat?
4 Herinnert de afzender hem/haar aan de leuke tijd samen?
Aanvullende beoordelingspunten bij opdracht 18 - II
Is de toon van de brief vriendelijk?
Vragen voor verwachte informatie
1 Vertelt de afzender iets over de klas(genoten)?
2 Vraagt de afzender of hij/zij het naar zijn/haar zin heeft in de nieuwe stad?
3 Vraagt de afzender of hij/zij het naar zijn/haar zin heeft op de nieuwe
school?
Aanvullende beoordelingspunten bij opdracht 18 - III
1 Blijkt uit de brief dat het laatste contact in de vakantie was?
2 Eindigt de afzender met de wens dat de ontvanger terug schrijft?

90 antwoorden basisboek
Vragen voor verwachte informatie
1 Haalt de afzender herinneringen op aan de dingen die ze samen gedaan
hebben?
2 Vertelt de afzender waar hij/zij naartoe gaat aankomende vakantie?
3 Vraagt de afzender waar de vriend(in) naartoe gaat op vakantie?
OPDRACHT 20
1 • De adresgegevens van de geadresseerde: achternaam en vaak ook de
voornaam of een voorletter, straatnaam en huisnummer of een
antwoord- of postbusnummer (niet van toepassing op envelop bij een
persoonlijke brief), de postcode en de plaatsnaam, eventueel gevolgd
door de naam van het land (alleen bij bezorging in het buitenland).
• De adresgegevens van de afzender: voornaam/voorletter en de
achternaam, straatnaam en huisnummer en de postcode en de
plaatsnaam. Voor de postbezorging in Nederland kan men volstaan met
de postcode gevolgd door het huisnummer.
2 • In het midden van de envelop (zowel horizontaal als verticaal) staan de
adresgegevens in drie (eventueel vier) regels.
• Regel 1 bevat de naam van de geadresseerde.
• Regel 2 bevat de straatnaam en het huisnummer/het postbus- of
antwoordnummer.
• Regel 3 bevat de postcode en de plaatsnaam.
• Eventueel een vierde regel met de naam van het land.
• Alles regels zijn aan de linkerkant uitgelijnd.
• De adresgegevens moeten goed leesbaar zijn (zowel door het
handschrift als met eventuele decoraties).
3 De envelop bepaalt of de brief aankomt, de regels zijn functioneel. De
regels van de persoonlijke brief zijn conventies.
OPDRACHT 21
Naam leerling
Adres leerling
Postcode en woonplaats
Ronald Anders
Jagerspad 13
4104 KW Culemborg
VOLDOENDE
FRANKEREN
VOLDOENDE
FRANKEREN
Ronald Anders
Jagerspad 13
4104 KW Culemborg
Naam leerling
Adres leerling
Postcode en woonplaats
Naam leerling
Adres leerling
Postcode en woonplaats
Ronald Anders
Jagerspad 13
4104 KW Culemborg
VOLDOENDE
FRANKEREN

lok 6 91
1
OPDRACHT 22
Goed nadenken over wat je bij een onderwerp gaat schrijven, voordat het
schrijven zelf begint.
2 Bij een woordweb staat het onderwerp in het midden en daaromheen staan
de woorden die je bij het onderwerp te binnen zijn geschoten.
3 In de voorbereiding selecteer je de woorden uit het woordweb die je tekst
gaan vormen en je zet ze de woorden die in een alinea horen bij elkaar.
4 In de inleiding schrijf je waar de tekst over gaat.
5 In het middenstuk staan verschillende kanten (deelonderwerpen) van het
onderwerp.
6 In het slot geef je een korte samenvatting (of conclusie).
7 Een kernzin is de belangrijkste zin van de alinea. Hij bevat de
belangrijkste informatie.
8 In de eerste of laatste zin van de alinea.
9 Tekstdoel, publiek, taalgebruik, inhoud en uiterlijk (vormgeving).
10 Bij de tekstdoelen je mening geven, overtuigen en tot handelen aansporen.
11 Aan het begin of aan het einde van de inleiding en eventueel ook in het
slot.
12 a Leesvaardigheid.
b Omdat bij elke tekst een schrijver en een lezer horen.
1
OPDRACHT 23
Is er pas geleden iets gebeurd waar je over wilt schrijven? Dit kan een
gebeurtenis of regel zijn op school (bijvoorbeeld: het dragen van petjes of
walkmans op school, het kauwen van kauwgom, buiten roken of een
ontbrekende snoepautomaat in de kantine.), maar ook een nieuwsfeit.
2 De hoofdgedachte van het betoog is de mening die jij over het onderwerp
hebt.
3 a Heb je een woordweb gemaakt?
b • Tekstsoort: een betoog.
• Schrijfdoel: overtuigen.
• Publiek: de klasgenoten.
• Taalgebruik: nette taal die op jongeren gericht is en behoorlijk
lange zinnen met veel argumenten.
• Inhoud: (het onderwerp) mijn mening over het onderwerp en
argumenten daarbij.
• Uiterlijk: alleen maar tekst.
4 a –
b Staan alle trefwoorden over hetzelfde deelonderwerp op één regel?
Elke regel is dan een aparte alinea.

92 antwoorden basisboek
5 a Het is belangrijk dat je de kernzinnen en de argumenten en
voorbeelden opschrijft.
Als je zelf geen argumenten meer weet, vraag dan aan een klasgenoot
of iemand bij jou thuis hoe die persoon over het onderwerp denkt.
b Zie vraag 4 en 6. Het is belangrijk dat je al weet hoe de tekst eindigt.
Anders blijf je over allerlei zaken schrijven. Je tekstdoel is dan ook niet
meer duidelijk.
7 –
8 –
9 –
OPDRACHT 24
1-5 –
Bekijk je eigen tekst of de tekst van een klasgenoot nog eens aan de hand
van de onderstaande vragen.
Als je alle onderstaande vragen met ja kunt beantwoorden, is er een goede
tekst geschreven.
Hoe meer vragen je met nee hebt beantwoord, hoe minder goed de tekst is.
Beoordelingspunten bij opdracht 24
1 Staat er een titel boven de tekst die het gevoel/de gevoelens over het
onderwerp aangeeft?
2 Is de hoofdgedachte een mening over een van de onderwerpen of een
zelfbedacht onderwerp?
3 Staat de hoofdgedachte centraal?
4 Worden er bij de hoofdgedachte argumenten gegeven?
5 Worden de argumenten ondersteund met voorbeelden?
6 Is het tekstdoel overtuigen?
7 Is het betoog gericht op leeftijdsgenoten?
8 Kent de tekst een net taalgebruik met zinnen van een behoorlijke lengte?
9 Heeft de tekst een inleiding?
10 Bestaat het middenstuk uit de argumenten, voorbeelden en/of uitleg?
11 Heeft de tekst een slotalinea?
12 Is de tekst verdeeld in alinea’s?
13 Kent elke alinea een kernzin?
14 Staan de kernzinnen aan het begin of aan het einde van de alinea?
15 Heeft de tekst vier tussenkopjes?
16 Telt het betoog ongeveer 400 woorden?
17 Is de tekst netjes geschreven?

7 SPREKEN, KIJKEN EN LUISTEREN
OPDRACHT 25
1-3 Je eigen antwoorden.
OPDRACHT 26
–
OPDRACHT 27
–
OPDRACHT 28
–
OPDRACHT 29
–
A
OPDRACHT 30
ruzie discussie beide
schreeuwen argumenteren verschil van mening
kwetsen elkaar laten uitpraten
huilen ‘spelregels’
het weer goed maken standpunten
emoties goed luisteren rustig praten
B ANTWOORDEN BIJ DE LUISTERTOETS
Deel 1
1 B
2 C
3 B
4 B
5 A
6 C
7 Je eigen antwoord.
blok 6 93
Deel 2
Telefoongesprek 1: Tegen de doodstraf.
Argument: De doodstraf kan worden gebruikt als zelfmoordmiddel.

94 antwoorden basisboek
Telefoongesprek 2: Voor de doodstraf.
Argument: Genoegdoening (oog om oog, tand om tand of wraak).
Telefoongesprek 3: Tegen de doodstraf.
Argument: De daders zijn zelf ook slachtoffer, dus daders kunnen er niks
aan doen.
Telefoongesprek 4: Tegen de doodstraf.
Argumenten: Deze straf helpt niets.
Doodstraf past niet in een beschaafde samenleving.
Als samenleving zouden we niets beter zijn dan de dader.
Telefoongesprek 5: Voor de doodstraf.
Argument: Dergelijk gevaarlijke gekken mogen nooit meer vrijkomen.
Telefoongesprek 6: Tegen de doodstraf.
Argument: Als samenleving zouden we net zo verkeerd zijn als dader.
Telefoongesprek 7: Voor de doodstraf.
Argument: Als je een leven neemt, moet je je leven geven.
8 SPELLING
1
OPDRACHT 31
fa-mi-lie-le-den 8 ko-nin-gin-ne-dag 15 ba-ga-ge-dra-ger
2 o-ran-je-ach-tig 9 in-pak-pa-pier 16 an-tro-po-morf
3 film-pro-du-cent 10 ste-ri-li-se-ren 17 stro-pers-ben-de
4 rits-slui-ting 11 on-eer-lijk 18 sig-na-le-ment
5 toe-jui-chen 12 u-to-pist 19 wa-ter-pi-stool-tje
6 mil-joe-nen-no-ta 13 voe-ten-bank-je 20 cir-cus-clown
7 di-a-pro-jec-tor 14 oor-rin-ge-tje 21 bank-che-que
OPDRACHT 32
1 bekeurde, mopperde
2 gezochte, werd, gearresteerd
3 gevallen, heeft, verstuikte, geschaafde, opgelopen
4 geasfalteerde, verbrede, wordt, gereden
5 meldde, betrapte, geschorst
6 gerestaureerde, afgebrand
7 gehate, verguisde, gehouden, herkozen
8 verbrande, vergoed

9 gerotte, gevlochten, verwijderd
10 gestrande, getrokken
11 geuite, weggewuifd
1
OPDRACHT 33
verleend – verleende 7 bestraat – bestrate
2 aangericht – aangerichte 8 toegejuicht – toegejuichte
3 gepost – geposte 9 opgeëist – opgeëiste
4 gebraden – gebraden 10 opgelicht – opgelichte
5 besteed – bestede 11 geërfd – geërfde
6 gepit – gepitte
OPDRACHT 34
1 De bewoners van de burcht zijn overleden aan cholera.
2 Een vlag mag niet dag en nacht buiten hangen.
3 In het zwembad slaat chloor op mijn ogen.
4 Er klonk gelach om de grappen van de goochelaar.
5 Dat jochie heeft een chronische ziekte.
6 De archivaris deed een grote ontdekking.
7 Die huichelaar heeft wél een chemisch toilet gekocht voor in de caravan.
8 De boogschutters juichten.
9 Ik heb Hanneke nog horen giechelen.
10 Klagen is lichtelijk overdreven.
9 INFORMATIE
blok 6 95
OPDRACHT 35
1 614773
2 Als de achternaam gelijk is, moet je op de alfabetisch geordende
straatnaam letten.
3 Ook hier geldt dat je op de straatnaam moet letten.
4 Er zijn verschillende mensen die Jongejan heten, waarvan in de voorletter
een J voorkomt. Straatnaam.
5 De naam Jongens komt maar één keer voor; de naam De Jonge komt vaker
voor.
6 De gids geeft de eerste letter van de naam zoals die in de burgerlijke stand
voorkomt (de doopnaam), bijvoorbeeld: Hendrikus.
7 Ja, in de gids staat achter de naam: boomkw.
8 Ja.

96 antwoorden basisboek
OPDRACHT 36
–
10 OVER TAAL
OPDRACHT 37
1 Je eigen antwoord.
2 Je eigen antwoord.
3 België, Suriname, de Nederlandse Antillen.
4 twee: Nederlands, Fries.
5 Nederlands (Vlaams), Frans (Waals), Duits.
6 Het Afrikaans is vanaf de zeventiende eeuw ontstaan uit het Nederlands
(dochtertaal), toen de kolonisten zich vestigden in Zuid-Afrika. Het
Nederlands is de moedertaal van het Afrikaans.
7 Je eigen antwoord.
OPDRACHT 38
gehuchie – gehuchtje
deer – waar
puur wat – heel wat
eivende – avonden
merakel – verdraaid, verdomd
weldrs – wel eens
hillegaar – helegaar, helemaal
kommen – gekomen, ontstaan
hullie – hun
antrokken – aangetrokken
joos – jongens
hillestiek – elastiek
lammig – slap
vezelf – vanzelfsprekend, natuurlijk
verskoten – geschrokken
verempel – warempel, nota bene
of zuk of zoin – of zoiets
borst – brave borst, beste jongen
sting – stond
lidderen – beven, trillen
pezitie – positie, toestand
in de weg loid – in de wieg gelegd, geschikt

OPDRACHT 39
1-15 Je eigen antwoord.
OPDRACHT 40
1-2 –
1
OPDRACHT 41
leeuw 5 aal 9 beer
2 ezel 6 paard 10 pauw
3 kwartel 7 hond
4 vis 8 vos
OPDRACHT 42
–
blok 6 97
11 GEDICHT
OPDRACHT 43
1 Wat dat betekent, staat verspreid over de eerste drie strofen: dat je niet
hoeft te letten op je taal (r. 4), dat je in het openbaar kunt zeggen wat je
van iets vindt zonder bang te hoeven zijn (r. 6-8), dat er niet
meegeluisterd wordt aan je telefoon (r. 11-12), dat je mening in de krant
kunt opschrijven zonder in de gevangenis terecht te komen (r. 13-16) en
dat je het recht hebt om te demonstreren zonder in elkaar geslagen te
worden door agenten (r. 18-24).
2 Zonder aanklacht in de gevangenis te belanden en door agenten in elkaar
te worden geslagen.
3 Eerste deel: strofe 1, 2 en 3 (r. 1-24). Hierin wordt verteld wat het recht op
vrije meningsuiting inhoudt.
Tweede deel: strofe 4 (r. 25-32). Hierin wordt verteld dat dit recht op vrije
meningsuiting in veel landen niet bestaat.
Derde deel: strofe 5 (r. 33-40). Hierin staat dat je de mensen die dat recht
niet hebben, kunt helpen door er iets van te zeggen.
4 Protesteren tegen regeringen die haar burgers geen recht op vrije
meningsuiting geeft.
5 Je eigen mening.
6 Er zijn regeringen die bang zijn dat burgers tegen hen in opstand zullen
komen.
7 Ja, want in regel 31 staat dat dit in meer dan honderd landen het geval is.
Hierover geef je je eigen mening.