Artsen met een tweede carrière - LVAG

en boude conclusies
naleving van reeds bestaande afspraken,
aldus Jelle Prins, onderzoeker Artsen
Stichting Nederland. We zullen het echter
voor een belangrijk deel toch ook
zelf moeten doen. De AIOS kan namelijk
wel degelijk invloed uitoefenen op zijn
of haar eigen opleiding. Dit werd nog
eens uitstekend geïllustreerd door Elvira
Flikweert, AIOS heelkunde te Deventer,
die in haar ziekenhuis de competenties
van opleiders beoordeelt middels jaarlijkse
beoordelingsgesprekken. Na dergelijke
beoordelingsgesprekken werden
duidelijke veranderingen waargenomen
in de manier waarop specialisten invulling
gaven aan het opleiderschap. Ook
door een goede organisatie van privé en
werk, door grenzen te stellen, en verantwoordelijkheid
te nemen kan de
AIOS de juiste balans vinden. In de presentatie
van Desiré van Teeffelen,
bureau “Touch, training en coaching”,
en in de workshop time- en werkmanagement
van VVAA kwam dat nog
eens duidelijk naar voren.
Medische fouten AIOS
In het onderzoek is ook aandacht
besteed aan de vraag of AIOS gedurende
hun opleiding medische fouten
maken die negatieve gevolgen hebben
voor hun patiënten. Iets meer dan 50%
van de AIOS reageerde hier bevestigend
op. Hoewel dit punt nog door de onderzoekers
uitgewerkt dient te worden, lijkt
er een associatie te zijn tussen het
vóórkomen van burn-out en oververmoeidheid
en het maken van medische
fouten. De media hebben hier uitgebreid
aandacht aan besteed.
In het tv-programma Zembla van zondag
22 april jl. werden deze getallen en
gegevens onder een vergrootglas gehouden
en ongenuanceerd naar buiten
gebracht. Er werd een beeld geschetst
van oververmoeide AIOS die jaarlijks duizend
ernstige medische fouten maken en
die veelal niet of slecht begeleid worden.
Deze berichtgeving doet de werkelijkheid
enigszins geweld aan. De enige
conclusies die onzes inziens verbonden
mogen worden aan de resultaten van
het onderzoek zijn:
• Circa duizend AIOS hebben aangegeven
gedurende hun opleiding
(gemiddelde duur vijf tot zes jaar)
een medische fout te hebben
gemaakt. Aangezien de gemiddelde
opleidingsduur van de geënquêteerden
drie jaar was, is het
onjuist om te concluderen dat er
jaarlijks 1.000 fouten door AIOS
worden gemaakt;
• Bij de vraag of er medische fouten
worden gemaakt, werd geen kwalitatief
oordeel gegeven over de
ernst van de fouten, anders dan of
een fout negatieve gevolgen heeft
gehad voor de patiënt. Hieronder
verstaat men ook het toedienen
van medicatie waar patiënten
allergisch voor zijn, het verkeerd
instellen op medicatie, etc.
Berichten als zou het gaan om
(bijna) fatale missers en ernstige
blunders zijn dan ook ongefundeerd.
In een voorgesprek met de onderzoeksjournalisten
van Zembla heeft de
LVAG het belang van het onderzoek
toegelicht en aangegeven dat een
aantal zaken, zoals werktijden, werkdruk
en werkbegeleiding op de agenda
gezet moet worden en de nodige
aandacht dient te krijgen. Ook is duidelijk
aangegeven dat begeleiding in
de meeste opleidingsziekenhuizen
veelal voldoende tot goed is te noemen.
Excessen komen voor, maar het
is vooralsnog onduidelijk hoe vaak
dit voorkomt.
Een interview met de voorzitter van de
LVAG waarin de nuances werden
besproken is door de redactie van Zembla
niet gebruikt voor de uitzending.
Dit tot onze grote spijt.
De AIOS kan wel degelijk invloed uitoefenen op zijn of haar
eigen opleiding.
Excessen komen voor, maar onduidelijk is hoe vaak dit
voorkomt.
VERENIGINGSNIEUWS
Kwaliteit van de opleiding tot
medisch specialist
Zoals gezegd zijn lange werkdagen en
een hoge werkdruk niet uniek voor de
huidige generatie AIOS. De laatste
decennia zijn de omstandigheden op
het gebied van werk, opleiding en
privé-leven echter aanzienlijk veranderd.
De gezondheidszorg blijft een
belangrijk beroep doen op de Nederlandse
AIOS en het is mede daarom dat
wij menen dat vermoeidheidsklachten,
burn-out en geassocieerde medische
fouten tot een absoluut minimum
beperkt moeten worden.
Verbetering van de werkomstandigheden
en de kwaliteit van de opleidingen
van AIOS zijn daarom van groot
belang. Dat wij daar zelf een belangrijke
rol in kunnen spelen zal blijken uit de
introductie van kwaliteitsindicatoren.
Waarschijnlijk zal middels een (jaarlijkse)
enquête de mening van de AIOS
gehoord worden over zijn of haar opleider,
opleidingsinrichting en opleidingsklimaat.
Dit zal mee gaan tellen als
kwaliteitsindicator.
De LVAG blijft zich actief bemoeien met
de vorming van deze enquête en andere
kwaliteitsindicatoren. Hiervoor blijven
wij, als de vertegenwoordiger van artsen
in opleiding tot medisch specialist, uw
aandacht en adviezen vragen.
Ronne Mairuhu, vice-voorzitter LVAG
AIOS 2 - 18e jaargang juni 2007
13