Zanders Magazine

16
Visie
Sinds 1 januari van dit jaar zijn woningcorporaties niet langer vrijgesteld van vennootschapsbelasting.
Corporaties zijn nu belastingplichtig voor zowel het commerciële als het nietcommerciële
deel van hun activiteiten. Dat heeft grote financiële gevolgen voor de sector.
Consultants Hans Visser en Rob van Heesch zien dat het veld zich heeft neergelegd bij de nieuwe
situatie. Er is geen paniek uitgebroken. Wel is de afstand tussen de sector en de politiek in
deze korte tijd een kloof geworden. Corporaties beraden zich op nieuwe structuren en nieuwe
financieringsbronnen, die aansluiten bij de nieuwe werkelijkheid.
Geen paniek
De markt voor woningcorporaties is volop in beweging. Hoe
dynamisch het speelveld is, bleek de voorbije maanden. In het
Belastingplan 2008 dat op Prinsjesdag 2007 werd aangeboden
aan de Staten-Generaal, stond onder meer dat corporaties
vennootschapsbelasting (VPB) moesten gaan betalen over ál hun
activiteiten. Kort daarvoor zou dat nog beperkt blijven tot de
commerciële activiteiten. Dat was ingegeven door de klacht van
verhuurders van commercieel vastgoed over oneerlijke concurrentie.
Deze belastingmaatregel moest ervoor zorgen dat alle
spelers in de markt dezelfde speelruimte krijgen. Nu beklagen de
woningcorporaties zich erover dat er met de integrale belastingplicht
eveneens geen level playing field tot stand wordt gebracht
omdat commerciële partijen veel meer mogelijkheden hebben
om hun fiscale resultaat te drukken. Er zijn inmiddels woningcorporaties
die hebben aangegeven uit het bestel te willen stappen.
“Je kunt je energie nu aan andere en veel
belangrijker zaken besteden.
Denk bijvoorbeeld aan het vergroten van
je kasgenererend vermogen en je
financierbaarheid.”
Op 22 november 2007 stemde een Kamermeerderheid vóór het
Belastingplan 2008, en daarmee ook vóór integrale VPB-plicht
voor woningcorporaties. Inmiddels is het voorstel ook aangenomen
door de Eerste Kamer. De VSO die in 2007 tot stand is
gekomen, is door de invoering van de integrale VPB-plicht vanaf
1 januari 2008 verleden tijd.
Veel impact
Zanders werkt voor een groot aantal woningcorporaties en heeft
een goed beeld van de impact die de belastingmaatregel in de
praktijk heeft. De consequenties van een integrale VPB-heffing
voor de hele sector, zijn niet gering. Met name omdat corporaties
behoorlijke fiscale winsten zullen gaan maken, waar ook
daadwerkelijk over afgerekend moet worden. De regering hoopt
dat dit op jaarbasis ruim 500 miljoen euro gaat opleveren.
Visser: “Voor woningcorporaties ontstaat naast hun bedrijfseconomische
werkelijkheid een nieuwe (parallelle) fiscale
werkelijkheid. Het is echter wel een werkelijkheid die échte
consequenties heeft voor de financieringsbehoefte. Er stroomt
immers cash uit de sector, geld dat niet meer geïnvesteerd kan
worden. De afhankelijkheid van financiering wordt daardoor nog
groter – woningcorporaties moeten extra bijfinancieren.
Tegelijkertijd zal hun solvabiliteit in veel gevallen verder
afnemen.” Volgens schattingen zal ook weerstandsvermogen van
woningcorporaties dalen met ruim 5% naar 22,4 % in 2016.
Het betalen van belasting leidt tot extra onrendabele uitgaven.
Dit heeft directe gevolgen voor de operationele kasstroom.
magazine 1 | 2008