Zanders Magazine

22
“Men zou dus verwachten dat er geleerd
wordt van de acties die in het verleden
tot een crisis hebben geleid.
Of zal de massa altijd mee willen liften op
de aantrekkelijkheid van extreme
rendementen?”
< vervolg van de vorige bladzijde
vooral banken bezig zijn met de herwaardering van hun posities,
terwijl de hedgefondsen, verzekeraars en pensioenfondsen zich
in stilzwijgen hullen. Ook in deze sector zal naar verwachting
eenzelfde hoeveelheid aan afschrijvingen kunnen volgen. In
totaal is nu bijna USD 160 miljard afgeschreven, terwijl verwacht
wordt dat dit op kan lopen tot USD 400 miljard of zelfs USD 600
miljard, zoals beschreven staat in een rapport van de Zwitserse
bank UBS. Of dit alles zal leiden tot een recessie is afhankelijk
van de resultaten die de bedrijven in de financiële sector
rapporteren in hun jaarrekening en natuurlijk wat er verder in
Amerika gebeurt. De onvoorziene afschrijvingen die tot nu zijn
genomen, zijn gebaseerd op verwachte resultaten. Of de
accountants het eens zijn met de gebruikte waarderingsmethodieken
en dezelfde resultaten berekenen, zal de volgende stap in
deze crisis bepalen.
Hoe het zover heeft kunnen komen
Het ontstaan van de crisis is grotendeels toe te wijzen aan het
onderschatten van het kredietrisico van de Amerikaanse leningen
in de laagste tranches, ontstaan door het versoepelen van de
kredietvoorwaarden. Dit kan toegeschreven worden aan de drang
naar meer winst en grotere bonussen in de financiële wereld.
Zowel de banken, verzekeraars en accountants als de toezichthouders
en de rating agencies zijn hier schuldig aan. Dit is
180
160
140
120
100
80
60
20
0
1/1/2007
2/1/2007
3/1/2007
4/1/2007
5/1/2007
6/1/2007
7/1/2007
8/1/2007
9/1/2007
10/1/2007
11/1/2007
12/1/2007
1/1/2008
2/1/2008
3/1/2008
4/1/2008
achteraf natuurlijk eenvoudig concluderen, maar had het
‘overoptimisme’ niet eerder moeten worden getemperd? Het
kredietrisico van leningen en hypotheekportefeuilles van de
grootbanken wordt al jarenlang door specialistische afdelingen
van dichtbij gevolgd met behulp van geavanceerde kwantitatieve
modellen. De belangrijkste parameters voor het bepalen van het
kredietrisico zijn de kans op een krediet gebeurtenis oftewel
‘Probability of Default’ (PD) en het verlies bij zo’n gebeurtenis,
ook wel ‘Loss Given Default’ (LGD). De PD wordt in deze crisis
getest door de stijgende rente en achterblijvende economische
groei. Hierdoor zijn de hypotheeknemers slechter in staat de
schulden en bijbehorende rente te betalen en stijgt de PD.
Daarnaast komt de LGD onder druk door de dalende prijzen op de
woningmarkt. Dit resulteert in een lagere waarde van het
onderpand, waardoor ook de LGD toeneemt. Als hiermee, bij het
aangaan van de contracten, onvoldoende rekening is gehouden,
zal het werkelijke kredietrisico onderschat zijn. Vaak worden deze
parameters geschat op basis van historische waarnemingen die,
zoals eerder beschreven, gunstig waren. Anderzijds geldt
natuurlijk dat risico nemen gepaard gaat met winsten en
verliezen. Bij een goed toezichthoudersbeleid, zal van de banken
geëist worden dat er voldoende kapitaal wordt aangehouden om
grote verliezen op te kunnen vangen en faillissement te
voorkomen. De verliezen leiden wel tot kapitaalinjecties om na
afschrijvingen weer aan de eisen te voldoen. Dit kapitaal is nog
voldoende beschikbaar, onder andere in het Midden Oosten,
Rusland en China. Natuurlijk verzacht dit niet de pijn van de vele
Amerikaanse huishoudens die wel failliet gaan of grote verliezen
hebben te incasseren door de dalende prijzen op de huizenmarkten
en beurzen. Zeker als deze financiële crisis de inleiding
is van een economische crisis in Amerika en de rest van de
wereld, kunnen de gevolgen groot zijn. Zelfs nu, maart 2008,
blijven de berichten over miljarden afschrijvingen en gedwongen
overnames de onzekerheid op de markten voeden. Of in 2008
een recessie kan worden voorkomen zal zich in de komende
maanden openbaren. <
MartiJn de groot, aSSociate director BiJ zanderS.
‘iTraxx Europe Index’ is een ‘credit default swap’
(CDS) index samengesteld uit 125 entiteiten met een
investment grade rating (rating tussen AAA en BBB)
uit verschillende sectoren. Nevenstaande grafiek
geeft aan dat de gemiddelde prijs van CDS voor
investment grade entiteiten sinds het begin van de
kredietcrisis sterk is opgelopen. De stijging vindt niet
alleen plaats gedurende de liquiditeitscrisis
halverwege 2007; juist begin 2008 is de prijs
wederom meer dan verdubbeld.
Bron: Bloomberg, 26-3-2008
magazine 1 | 2008