13.09.2013 Views

Onafhankelijk magazine van Tilburg University

Onafhankelijk magazine van Tilburg University

Onafhankelijk magazine van Tilburg University

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Honderd obp’ers verliezen baan<br />

Stemmen zul je!<br />

Meditatie<br />

op de<br />

campus<br />

<strong>Onafhankelijk</strong> <strong>magazine</strong> <strong>van</strong> <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong><br />

Drama in jeugdge<strong>van</strong>genis<br />

E-humanities is booming<br />

no. 15<br />

12 mei 2011<br />

Turn <strong>magazine</strong> for international pages


10. Focus<br />

tekst Francine bardoel fotografie Lieke Steijvers<br />

Univers 12 mei 2011


Colofon<br />

Adres<br />

Postbus 90153<br />

5000 LE <strong>Tilburg</strong><br />

univers@uvt.nl<br />

Internet<br />

www.universonline.nl<br />

Vormgeving<br />

Adrian <strong>van</strong> den Eerenbeemt<br />

Unit20: Yoe San Liem en Maud <strong>van</strong><br />

Velthoven (ontwerp)<br />

Druk<br />

PrismaPrint<br />

Advertenties<br />

G.<strong>van</strong>dooren@uvt.nl<br />

Cover<br />

Unit20<br />

Uitgave<br />

Univers is het onafhankelijk <strong>magazine</strong><br />

<strong>van</strong> <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong><br />

Volgende editie<br />

Univers 16 verschijnt op 2 juni 2011<br />

Redactieraad<br />

Jan Bouwens, Bart de Geus, Thom Meens,<br />

Walther Verhoeven, Wiel Schmetz, Marcel<br />

Zeelenberg<br />

Dit nummer is gemaakt door<br />

Francine Bardoel, Malini Witlox, Lieke<br />

Steijvers, Marten <strong>van</strong> de Wier, Tom <strong>van</strong><br />

Nuenen, Ingrid Ramaan, Yvonne Verschuren,<br />

Lieke Meertens, Adrian <strong>van</strong> den<br />

Eerenbeemt, Emma Veringa, Mieke Fiers,<br />

Luuk Eliens, Sonia Kolasinska, Erik-Jan<br />

Broers, Charles Peter, Andrew Cartwright,<br />

Dolph Cantrijn, Ton Toemen, Koen<br />

Verheijden, Christiaan Westgeest, Bas <strong>van</strong><br />

der Schot, Marthe Kalkhoven<br />

© 2011 Univers Magazine<br />

09. Goed of fout<br />

Achter elke misdaad zit een persoonlijk<br />

verhaal. Een groep jonge<br />

<strong>Tilburg</strong>se strafrechtdeskundigen<br />

pleit daarom voor een humaner<br />

strafrecht.<br />

16. Deutschland macht spaß<br />

Voor vijfhonderd euro per jaar<br />

studeren en geen last <strong>van</strong> nare<br />

lotingen. Een studie in België of<br />

Duitsland kan aantrekkelijk zijn.<br />

14.<br />

Lieke Meertens schreef ‘Meditatie op de campus’ (pagina 10-13)<br />

“Twee jaar geleden volgde ik een cursus mindfulness. Het was midden in een hectische<br />

periode. Drukte op ’t werk, ik woonde nog samen met mijn ex, in m’n eentje een huis<br />

gekocht, kortom: stress! De cursus dwong me om iedere dag een uur te concentreren<br />

op mijn lichaam en me bewust te worden <strong>van</strong> mijn gedachtestroom. Dat was vaak<br />

vervelend en irritant en altijd moeilijk. Maar wat een rust kreeg ik in mijn hoofd. Het<br />

werd uiteindelijk mijn meest relaxte verhuizing ooit.”<br />

18. Koningsmoe<br />

Onverkochte vakantievilla’s, huwelijken<br />

met burgermeisjes. Als<br />

moderne prins heb je toch steeds<br />

wat uit te leggen. Wè nou geeft<br />

een <strong>Tilburg</strong>s alternatief.<br />

25. The international vibe<br />

There is a group of Dutch students<br />

who are intensively engaged with<br />

the international students: the<br />

mentors. What drives them?<br />

04. Buzz<br />

06. Pics<br />

08. Speak up<br />

10. Coverstory<br />

14. Science & school<br />

18. Lifestyle<br />

22. International<br />

27. What’s in the world<br />

Inhoudsopgave .03<br />

10.<br />

22.<br />

Univers 12 mei 2011


04. Buzz<br />

coördinatie Tom <strong>van</strong> Nuenen<br />

Campusdichter<br />

verovert de stad<br />

De campusdichter <strong>van</strong> 2010, Nathan de Groot, laat definitief<br />

zijn sporen in <strong>Tilburg</strong> na met een muurgedicht naast<br />

het welbekende rode fietspad.<br />

Tijdens de officiële<br />

opening op 4 mei<br />

knipte rector<br />

magnificus Philip<br />

Eijlander de tros<br />

ballonnen los om<br />

het de poëtische<br />

glasplaat te onthullen.<br />

Het gedicht,<br />

dat over <strong>Tilburg</strong><br />

Studentenstad gaat,<br />

hangt toepasselijk<br />

naast de fietsroute die universiteit en stad met elkaar<br />

verbindt, ter hoogte <strong>van</strong> de Korte Schijfstraat.<br />

Nadat de dichter een uitsnede <strong>van</strong> de plaat aan de rector<br />

overhandigde, stond De Groot erop dat het gedicht met<br />

alle aanwezigen opgezegd diende te worden. “Geheel volgens<br />

katholieke traditie”, aldus de poëet. En zo geschiedde.<br />

Een fietspad ligt open<br />

en rood door de stad<br />

als slanke slagader<br />

leven pompend<br />

naar een bonzend hart.<br />

Studenten op krappe kamers<br />

eten samen of drinken alleen in<br />

kroegen met korting<br />

tussen gratis fusten dansen<br />

lichamen achter beslagen ramen.<br />

Na kaalgeplukte nachten<br />

dooft de muziek<br />

en stopt het leven<br />

ludiek te wezen<br />

omdat de jaren verder strijken.<br />

<strong>Tilburg</strong> tikt de tijd<br />

op de vingers fluitend<br />

terug naar elk moment<br />

vervlogen. Op die fiets<br />

gaat ogenblik voor eeuwigheid.<br />

Nathan de Groot<br />

Campusdichter 2010<br />

Univers 12 mei 2011<br />

Zie ook het filmpje op UniversOnline!<br />

Univers online<br />

Knipoog<br />

;)<br />

Uitslapen met<br />

GroenLinks<br />

Laat studenten een uur tot anderhalf uur later met colleges beginnen om de<br />

ochtendspits in het openbaar vervoer te ontlasten. Dat stelt GroenLinks-Kamerlid<br />

Ineke <strong>van</strong> Gent voor in dagblad Sp!ts. Volgens het Kamerlid bestaat 30 procent <strong>van</strong><br />

de reizigers in de spits uit studenten. De helft daar<strong>van</strong> doet hbo of universiteit.<br />

Door de regeling hoopt Van Gent dat die groep de daluren meer kan benutten.<br />

De NS en andere vervoersbedrijven willen <strong>van</strong>af komend schooljaar nieuwe<br />

spits-daltarieven invoeren, waardoor de spits duurder wordt. De overheid moet<br />

daarom een regeling treffen met de NS en overig stad- en streekvervoer, aldus<br />

Van Gent. Ook het personeel in het hoger onderwijs zou gebaat zijn bij een<br />

ov-kaart. Overigens gaat het Kamerlid er<strong>van</strong> uit dat studenten zich goed aan<br />

kunnen passen aan de veranderende tijden, omdat er toch al geen 9-tot-5<br />

mentaliteit meer heerst bij die groep.<br />

Rob Riemen waarschuwt<br />

voor PVV<br />

Filosoof Rob Riemen, tevens<br />

directeur en oprichter <strong>van</strong> het<br />

<strong>Tilburg</strong>se Nexus Instituut heeft<br />

de PVV tegen zich in het harnas<br />

gejaagd door aan te kondigen in<br />

zijn 4 mei lezing te zullen<br />

waarschuwen voor Geert<br />

Wilders.<br />

Eerder schreef Riemen het boek<br />

De eeuwige terugkeer <strong>van</strong> het<br />

fascisme waarin hij de PVV<br />

‘De bezuinigingsplannen<br />

<strong>van</strong> het CvB vind ik…’<br />

Slecht,<br />

de universiteit moet haar<br />

personeel selecteren op<br />

kwaliteit en niet op een<br />

vast of tijdelijk contract.<br />

(48%, 89 stemmen)<br />

Totaal aantal stemmen: 185<br />

Leon Heuts, wetenschapsredacteur<br />

“Het zit hem al in de afkorting ‘obp’. Een<br />

achterhaalde betiteling - buiten de<br />

universiteit ronduit lachwekkend - voor<br />

vele hooggeschoolde professionals <strong>van</strong><br />

<strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong>. Natuurlijk is onderzoek<br />

en onderwijs de core business <strong>van</strong><br />

Goed,<br />

last in, first out is nu<br />

eenmaal de beste<br />

methode.<br />

(2%, 4 stemmen)<br />

Goed,<br />

het is een terechte keuze<br />

om te bezuinigen op<br />

ondersteunend personeel<br />

en niet op onderwijs en<br />

onderzoek.<br />

(10%, 19 stemmen)<br />

gelijkstelt met een fascistische<br />

beweging.<br />

De Chinezen komen!<br />

De aanwas <strong>van</strong> Chinese<br />

studenten en wetenschappers<br />

bij Nederlandse universiteiten is<br />

sterk gestegen, tot ruim<br />

drieduizend dit studiejaar.<br />

Vooral de Erasmus Universiteit<br />

Rotterdam en de Technische<br />

universiteiten <strong>van</strong> Delft en<br />

Eindhoven zijn in trek.<br />

Redelijk,<br />

maar er moet dan ook<br />

bezuinigd worden op<br />

wetenschappelijk personeel,<br />

niet alleen op<br />

ondersteunend personeel.<br />

(28%, 51 stemmen)<br />

Slecht,<br />

dit is niet goed voor het<br />

imago <strong>van</strong> de universiteit<br />

als potentiële werkgever.<br />

(12%, 22 stemmen)<br />

een universiteit, maar als deze groep<br />

wordt gedecimeerd, dreigt de universiteit<br />

een wereldvreemd instituut te<br />

worden, een leerfabriek annex publicatiemachine,<br />

met de rug naar de samenleving<br />

die op haar beurt steeds minder<br />

de waarde er<strong>van</strong> zal inzien.”<br />

Stem ook op de nieuwe poll: ‘Na mijn studie blijf ik lekker in <strong>Tilburg</strong> wonen.’<br />

Ga naar UniversOnline.<br />

Residentie Floret<br />

in race voor leukste<br />

studentenhuis<br />

Het <strong>Tilburg</strong>se studentenhuis<br />

‘Residentie Floret’ maakt nog<br />

altijd kans op de titel Studentenhuis<br />

<strong>van</strong> het Jaar 2011.<br />

Samen met studentenhuis<br />

‘Bolkhuisch’ uit Delft en<br />

studentenhuis ‘Naast de Ster’ uit<br />

Nijmegen is het <strong>Tilburg</strong>se huis<br />

doorgedrongen tot de finale <strong>van</strong><br />

de verkiezing.


Proost<br />

ff bellen<br />

met Joris Lammers<br />

Met economische macht pleeg je waarschijnlijk eerder overspel – ongeacht of je<br />

man of vrouw bent. Dat blijkt uit onderzoek <strong>van</strong> sociaal psycholoog Joris<br />

Lam mers.<br />

Wat voor onderzoek is het?<br />

“Het ging om een enquête onder 1500<br />

Intermediair-lezers. Dat zijn voor het<br />

overgrote deel mensen met een carrière.<br />

Binnen die groep was er een groot<br />

verschil in machtsniveau: 58% had een<br />

niet-management functie, 22% was<br />

manager, 14% middle manager en 6%<br />

topmanager. De enquête was overigens<br />

anoniem, waardoor mensen eerder<br />

eerlijk antwoord geven.”<br />

En vrouwen zijn dus net zo overspelig<br />

als mannen?<br />

“Bij onze steekproef vertoonden<br />

vrouwen hetzelfde gedrag als mannen.<br />

Even een clichébeeld: in de jaren vijftig<br />

kon de man, die traditioneel kostwinner<br />

Lintje voor Lans<br />

Prijzen, prijsjes, benoemingen, subsidies, schouderklopjes en veren in de reet, het<br />

academische wereldje zit er vol mee. Univers licht er de mooiste uit.<br />

Zet het volkslied maar in. Hoogleraar Economie Lans Bovenberg is benoemd tot<br />

Ridder in de Orde <strong>van</strong> de Nederlandse Leeuw. Bovenberg werd met de onderscheiding<br />

verrast <strong>van</strong>wege zijn vele bijdragen aan de economische wetenschap.<br />

De hoogleraar laat weten ontzettend trots te zijn. “Ik wist al dat er een onderscheiding<br />

aankwam, maar nog niet om welke order het zou gaan. Ik vind het<br />

prachtig, waardering voor mijn hele wetenschappelijke carrière. Ik kreeg het lintje<br />

opgespeld door de burgemeester <strong>van</strong> <strong>Tilburg</strong> - wat trouwens bijzonder is, want ik<br />

woon in Breda. Mijn vrouw en kinderen waren erbij, een tante en wat collega’s. Ik<br />

ga <strong>van</strong>avond zeker thuis een feestje vieren.”<br />

De bof is terug<br />

Een zwelling <strong>van</strong> de speekselklier<br />

onder het oor, een zwelling <strong>van</strong><br />

de zaadballen of uitslag? Dat zijn<br />

de symptomen <strong>van</strong> de bof, een<br />

besmettelijke, virale infectie die<br />

bij studenten in <strong>Tilburg</strong> en Breda<br />

ontdekt is. De GGD West-Brabant<br />

adviseert studenten om hun<br />

vaccinatiepapieren na te kijken.<br />

Meer nieuws lezen? Ga naar<br />

UniversOnline!<br />

was, het eerder maken om vreemd te<br />

gaan dan de vrouw, die economisch<br />

afhankelijk was. Dat verschil is er in<br />

deze groep niet meer.”<br />

Andere opvallende zaken?<br />

“De effecten <strong>van</strong> macht lijken erg op die<br />

<strong>van</strong> alcohol. Mensen met macht nemen<br />

meer risico’s, zijn zelfverzekerder en<br />

hebben een assertieve lichaamshouding.<br />

Collega’s in Amerika hebben dat ook<br />

experimenteel onderzocht, door mensen<br />

in een testruimte een gevoel <strong>van</strong> macht<br />

te geven. Daar kwam ook uit dat zowel<br />

mannen als vrouwen met meer macht<br />

zich zelfverzekerder en flirteriger<br />

gedroegen.”<br />

#Pittig. Die 10 banen bij<br />

Facility Services leveren wel<br />

veel op zeg. RT @universtweet:<br />

Details over bezuinigingen #UvT<br />

http://bit.ly/lDn30t<br />

studystore (29 april)<br />

#Wil je rustig koffiedrinken in<br />

het studiecafe, zit hier iemand<br />

al haar liefdes-en-dump-verdriet<br />

op tafel te gooien. #bah #uvt<br />

mzelst (3 mei)<br />

Ik wil verdrinken<br />

in mooie<br />

blauwe ogen<br />

Column<br />

Zielstaren<br />

De laatste weken wordt ons kikkerlandje, tot mijn grote<br />

spijt, in zijn greep gehouden door wat ik zou willen<br />

omschrijven als zonnentirannie, oftewel: lekker weer.<br />

Lekker weer is an sich nog niet zo’n probleem. We krijgen er<br />

een bruine huid <strong>van</strong> (dat schijnt mooier te zijn dan wit), we<br />

krijgen er kanker <strong>van</strong> (dat is dan weer niet zo mooi) en het is<br />

een voedingsbodem voor opbloeiend buitenleven. Allemaal<br />

akkoord. Zonlicht gaat tegenwoordig echter gepaard met<br />

zonnebrillenkolder. Grote, donkere jampotglazen waar men<br />

vroeger om lachte zijn nu de norm. En helaas beroven deze<br />

jampot glazen mij <strong>van</strong> een essentiële ambacht: zielstaren. Ik<br />

wil namelijk de kleuren <strong>van</strong> de iris kunnen inspecteren, ik wil<br />

de pupil groter en kleiner zien worden, ik wil kunnen<br />

verdrinken in mooie blauwe ogen, Ik wil zien wat jij bedoelt<br />

als je mijn vraag of alles goed is bevestigend beantwoordt.<br />

Alhoewel alles nooit goed is, de vraag zou moeten zijn of veel<br />

goed is, maar dat geheel terzijde. Ik wil dus zien wat de ander<br />

mij laat zien door te kijken naar het kijken: ik wil zielstaren.<br />

Deze zonnebrillenkolder ontneemt mij, helaas, deze cruciale<br />

belevenis. Ik kan mensen niet langer doorgronden. Ik zie<br />

alleen twee grote zwarte schilden, bedoeld als modeaccessoire,<br />

maar in mijn realiteit de ziel afschermend. Bij dezen dus<br />

een oproep aan de dames en heren die onverhoopt dit stukje<br />

schijnen te lezen. Laat mij weer zielstaren, gooi weg die<br />

jampotglazen, zodat ik jullie, hopelijk, weer een klein beetje<br />

kan verklaren.<br />

Tweets<br />

#Zit Prem Radakoushidouchboushi,<br />

afin, Prem staat<br />

met zijn Premtime bus op de<br />

#uvt!<br />

Patrick Burhenne (2 mei)<br />

#Ondanks forse bezuinigingen<br />

op ‘links hobbyisme’ studeer ik<br />

fanatiek verder aan de #UvT.<br />

Cultuur en onderwijs als levensbehoefte.<br />

#ACW<br />

adeleroelofs (1 mei)<br />

Buzz .05<br />

Luuk Eliëns<br />

is tweedejaars<br />

student Liberal<br />

arts<br />

Univers 12 mei 2011


06. Pics<br />

fotografie Dolph Cantrijn<br />

Univers 12 mei 2011


22 april 2011 Stemmen zul je!<br />

Vluchten kan niet meer. Gewapend met<br />

notebooks gingen leden <strong>van</strong> de<br />

studentenfracties de campus op voor de<br />

verkiezingen <strong>van</strong> de universiteitsraad.<br />

Univers 12 mei 2011


08. Speak up<br />

fotografie Ton Toemen<br />

Univers 12 mei 2011<br />

‘Niemand<br />

doet alleen<br />

maar goed<br />

of slecht’<br />

Jonge strafrechtdeskundigen pleiten voor een<br />

humaan strafrecht<br />

Ineens is daar het etiket zedendelinquent.<br />

Uw ex-vrouw zegt dat<br />

u de kinderen heeft betast. Of uw<br />

puberzoon wordt ‘uitgenodigd’ op<br />

het politiebureau. Een vrijpartij <strong>van</strong><br />

pubers? ‘Hij zat met z’n poten aan mijn<br />

dochter’, zegt vader. Dodelijke botsing.<br />

Uw gedachten zijn elders. Het gaspedaal<br />

is te hard ingedrukt of u rijdt na ruzie met<br />

de BOB zelf naar huis. De fietser uit de zijstraat<br />

niet gezien, wel gekeken? Fraudeur!<br />

Ook u woont graag samen. Maar twee<br />

uitkeringen is meer dan die ene.<br />

U hebt het al niet breed! De voorbeelden<br />

zijn talloos. Krijsende buren, gesneden op<br />

de weg, uw man gaat vreemd in uw eigen<br />

bed.<br />

Irritatie, frustratie, agressie. Schrikt u<br />

weleens <strong>van</strong> uw eigen emoties? Onoplettendheid,<br />

listigheid en stommiteit. Is het<br />

overschrijden <strong>van</strong> grenzen niet menselijk?<br />

Maar voor u het weet, bent u verdachte<br />

of dader <strong>van</strong> een misdrijf. Fouillering,<br />

verhoor, aanhouding en voorarrest liggen<br />

in het verschiet. Bijstand <strong>van</strong> een advocaat<br />

blijkt helaas niet <strong>van</strong>zelfsprekend.<br />

Het monster<br />

Het strafrecht bestaat door het menselijk<br />

tekort. Niemand doet alleen maar<br />

goed of slecht. Achter elke misdaad zit<br />

een persoonlijk verhaal. Helaas is het<br />

tegenwoordig normaal een scherpe lijn te<br />

trekken tussen ‘wij’ en ‘zij’. Tussen de brave<br />

burger die elk moment slachtoffer kan<br />

Dit opiniestuk is geschreven door een groep<br />

jonge strafrechtjuristen en criminologen<br />

(Jannemieke Ouwerkerk, Ralph Hermans,<br />

worden, en de ‘straatterrorist’, de ‘veelpleger’,<br />

de ‘pedo’, ‘dat tuig’, ‘het beest’, of ‘het<br />

monster’. Zo worden mensen ingedeeld in<br />

categorieën. Dat maakt de samenleving<br />

overzichtelijk, maar zo simpel ligt het niet.<br />

Wij kunnen net zo goed dader worden als<br />

u, u net zo goed als wij. Die werkelijkheid<br />

brengen wij onder uw aandacht.<br />

Vergelding<br />

Vinden wij strafbaar gedrag niet erg? Miskennen<br />

wij de gevolgen voor samenleving,<br />

slachtoffers en nabestaanden? Zeker niet!<br />

Maar omdat strafbaar gedrag menselijk<br />

is, keren wij ons wel tegen het klimaat<br />

<strong>van</strong> ‘law and order’. Wij komen op tegen<br />

onvolledige, onjuiste of tendentieuze<br />

beeldvorming over criminaliteitscijfers,<br />

de hoogte <strong>van</strong> straffen en het regime in<br />

ge<strong>van</strong>genissen en tbs-klinieken. Het is<br />

kwalijk dat gevoelens <strong>van</strong> onveiligheid<br />

worden versterkt door te roepen dat Nederland<br />

vreselijk onveilig is en dat keihard<br />

optreden geboden is. Wij storen ons aan<br />

het gemak waarmee incidenten leiden tot<br />

nieuwe wetgeving zonder dat bestaande<br />

mogelijkheden zijn benut.<br />

Wij zijn het oneens met hen die een<br />

tegenstelling creëren waar geen tegenstelling<br />

is. Denk aan de discussie over<br />

de (terecht!) toegenomen aandacht voor<br />

slachtoffers en nabestaanden. Vaak<br />

wordt hun leed gebruikt om een hardere<br />

aanpak <strong>van</strong> verdachten en veroordeelden<br />

te rechtvaardigen. Maar waarom zou<br />

Jacques Claessen, Jill Coster <strong>van</strong> Voorhout,<br />

Marianne Hirsch Ballin, Pauline Jacobs, Ferry de<br />

Jong, Lianne Kleijer-Kool, Marije Knapen, Niels<br />

gepaste aandacht voor slachtoffers niet<br />

samengaan met een stevige rechtspositie<br />

voor verdachte en dader? Bovendien is de<br />

vraag wat slachtoffers en nabestaanden<br />

wensen niet eenvoudig te beantwoorden.<br />

Geen mens is hetzelfde en wil hetzelfde.<br />

Naast harde waarden als vergelding en<br />

wraak bestaan ook milde waarden als verzoening<br />

en vergeving. Natuurlijk beseffen<br />

wij dat er slachtoffers of nabestaanden<br />

zijn die zich daartoe niet willen of kunnen<br />

zetten. Met respect daarvoor, benadrukken<br />

wij dat de kracht <strong>van</strong> vergeving en<br />

verzoening een hele samenleving sterker<br />

kan maken. Ten slotte onderstrepen<br />

wij dat strafrecht niet alleen dient voor<br />

vergelding. Het is er evengoed om herhaling<br />

te voorkomen en veroordeelden een<br />

nieuwe kans te bieden in onze maatschappij.<br />

Daar heeft iedereen iets aan.<br />

Gure wind<br />

Wij verzetten ons tegen de gure wind die<br />

door Nederland waait. Zwaardere straffen<br />

en meer bevoegdheden voor justitie,<br />

politie en beveiligingspersoneel zijn niet<br />

nodig in een land waar de criminaliteit<br />

daalt. En waar rechters vergeleken met<br />

omringende landen streng straffen. Wij<br />

geloven in de kracht <strong>van</strong> de menselijke<br />

maat en <strong>van</strong> nieuwe kansen, verbetering<br />

en herstel. Omdat de verdachte of veroordeelde<br />

misschien een gevallen mens is,<br />

maar nog steeds een mens. Een mens als<br />

u en wij!<br />

<strong>van</strong> der Laan, Floris <strong>van</strong> Laanen, Sonja Meijer,<br />

Marloes <strong>van</strong> Noorloos, Anne Postma, Niels <strong>van</strong><br />

Schaik).


Honderd medewerkers<br />

obp verliezen baan<br />

Het college <strong>van</strong> bestuur schrijft in een plan aan de<br />

leidinggevenden dat bij de centrale diensten ongeveer<br />

honderd mensen hun baan verliezen (zeventig<br />

fte). Deze diensten moeten tien miljoen euro bezuinigen.<br />

De faculteiten bezuinigen vijf miljoen euro.<br />

Zij vullen dit in via hun normale begroting die naar<br />

beneden moet, hier is geen sprake <strong>van</strong> een reorganisatie.<br />

Hoewel de invoering <strong>van</strong> de<br />

efficiencykorting voor universiteiten<br />

door het kabinet<br />

met een jaar is uitgesteld,<br />

gaat de bezuiniging <strong>van</strong><br />

15 miljoen euro bij <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong><br />

gewoon door. In een toelichting aan de<br />

leidinggevenden gaf collegevoorzitter<br />

Hein <strong>van</strong> Oorschot aan dat de universiteit<br />

gedwongen ontslagen wil voorkomen. De<br />

bezuinigingen worden gefaseerd uitgevoerd,<br />

de operatie hoeft dus niet in januari<br />

2012 afgerond te zijn. Van Oorschot: “De<br />

vacaturestop die is ingevoerd voor ondersteunend-<br />

en beheerspersoneel (obp) blijft<br />

gehanteerd, maar is niet absoluut. Voor<br />

essentiële functies kan een uitzondering<br />

worden gemaakt. Overigens zijn er maar<br />

vijftig ontheffingen aangevraagd voor het<br />

tijdelijke personeel, veel leidinggevenden<br />

hebben niets aangevraagd. Slechts enkele<br />

mensen hebben geen ontheffing gekregen.<br />

Het personeel dat een ontheffing heeft<br />

gekregen, hoort medio december of er een<br />

verdere verlenging volgt of niet.”<br />

Reorganisatie<br />

“De diensten zijn in reorganisatie, maar<br />

niet de universiteit als geheel”, benadrukt<br />

de collegevoorzitter. De centrale diensten<br />

worden harder getroffen dan de faculteiten<br />

omdat de universiteit in wil zetten op<br />

onderwijsintensivering en academisering.<br />

Ook konden de centrale diensten in het<br />

verleden niet voldoende maatwerk leveren.<br />

“Er is bij de faculteiten zoveel maatwerk<br />

nodig, dat we het eigenlijk niet centraal<br />

konden beleggen. Veel faculteiten gingen<br />

het zelf doen. Daarom gaan we het nu<br />

dicht bij het primaire proces organiseren.”<br />

Het college <strong>van</strong> bestuur geeft verder aan<br />

dat uit overzichten <strong>van</strong> de VSNU blijkt<br />

dat <strong>Tilburg</strong> relatief veel ondersteunend<br />

personeel heeft. “Van de 13 universiteiten<br />

in Nederland zijn er twee universiteiten<br />

die meer obp’ers dan <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong><br />

hebben. Wij hebben 44 procent obp (in<br />

fte) binnen onze organisatie. 58 procent<br />

hier<strong>van</strong> zit bij de centrale diensten<br />

en 42 procent is werkzaam binnen de<br />

faculteiten.” De laatste cijfers die de<br />

VSNU aan Univers wil geven zijn <strong>van</strong> 31<br />

december 2009. Daaruit blijkt juist dat<br />

<strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong> relatief weinig obp’ers<br />

heeft (42,2 procent). <strong>Tilburg</strong> staat op de<br />

achtste plaats. Ter vergelijking: Leiden zit<br />

op 45,1 procent, Groningen op 47,3 en de<br />

Vrije Universiteit Amsterdam op 44,39. Of<br />

<strong>Tilburg</strong> in de tussentijd meer ondersteunend<br />

personeel heeft aangenomen terwijl<br />

bij de andere universiteiten obp’ers zijn<br />

vertrokken, is onbekend.<br />

Strategie<br />

Bij de bijeenkomst voor leidinggevenden<br />

werd ook gesproken over het rapport<br />

Veerman. Veerman adviseert de universiteiten<br />

een duidelijke strategie te kiezen.<br />

Waar wil de universiteit heen in de<br />

toekomst? Van Oorschot: “de universiteit<br />

heeft al een redelijk duidelijk profiel, maar<br />

is dat proces nog niet afgerond. Er is dus<br />

bijvoorbeeld nog geen profiel 2018. Eind<br />

2011 heeft de universiteit duidelijk geformuleerd<br />

wat ons profiel is, zo beloof ik.”<br />

De personele consequenties <strong>van</strong> het plan<br />

<strong>van</strong> het college <strong>van</strong> bestuur moeten nog<br />

worden vertaald naar een reorganisatieplan,<br />

een sociaal plan en personeelsplan.<br />

Op 25 oktober wordt het reorganisatieplan<br />

vastgesteld, andere einddata zijn nog<br />

niet bekend. Wel is duidelijk dat het hele<br />

traject op 1 januari 2012 afgerond moet<br />

zijn.<br />

Check UniversOnline voor actueel<br />

nieuws over de bezuinigingen.<br />

Er was iets<br />

merkwaardigs<br />

aan Adam<br />

Column<br />

Navelstaren<br />

Analyse .09<br />

tekst Francine Bardoel en Malini Witlox<br />

Nog niet zo lang geleden zat ik in ons grand café<br />

Esplanade samen met een collega die op donkere toon<br />

een monoloog hield over iets wat me niet bijster<br />

interesseerde. Iets over de hedendaagse studenten of zo. Mijn<br />

blik dwaalde door de ruimte. Veel mij nietszeggende gezichten,<br />

die blijkbaar elkaar wel wat te zeggen hadden want hun<br />

lippen gingen op en neer. Van het sombere betoog <strong>van</strong> mijn<br />

collega was het einde nog lang niet in zicht. Toen ik heel erg<br />

moest gapen zag ik het plafond. Grappig. Aan het plafond <strong>van</strong><br />

de Esplanade zijn enkele canvasdoeken bevestigd met daarop<br />

fragmenten <strong>van</strong> de fresco’s waarmee Michelangelo de Sixtijnse<br />

Kapel heeft versierd. God de Vader en Adam de mens, beiden<br />

op een wolk, die naar elkaar reiken, waarbij hun vingers<br />

elkaar net niet raken. Er was iets merkwaardigs aan Adam op<br />

zijn wolk; ik wist zo gauw niet wat, maar iets scheen niet te<br />

kloppen. Maar wat? Zijn hart klopte zo te zien wel, en ook met<br />

zijn ledematen leek alles op het eerste gezicht in orde. Wat<br />

was het dan? Mijn tafelgenoot somberde intussen vrolijk<br />

verder over het doemvolle docentenbestaan. Hij leek niet de<br />

minste behoefte te hebben aan reacties mijnerzijds. Ik ook<br />

niet. Ik keek naar Adam. Nog nooit had ik zo lang en zo<br />

intensief naar een blote man gekeken. Ik kreeg pijn in mijn<br />

nek. Wat was het toch? En ineens zag ik het. Adam heeft een<br />

navel.<br />

Erik-Jan Broers<br />

is docent aan de<br />

rechtenfaculteit<br />

Univers 12 mei 2011


10. Coverstory<br />

tekst Lieke Meertens fotografie Koen Verheijden<br />

Univers 21 april 2011<br />

Meditatie<br />

op de campus<br />

‘Ik werd gek <strong>van</strong> mijn<br />

gedachten’<br />

Tanya Hautermans (24) volgt een master Medische psychologie.<br />

Twee jaar geleden deed ze een tiendaagse Vipassana-cursus – een<br />

meditatietechniek om je geest te zuiveren en jezelf te observeren.<br />

“Ik heb niks met zweverigheid, religie of spiritualiteit. Tot ik<br />

erachter kwam dat het juist heel concreet en lichamelijk is. In<br />

2009 maakte ik een lange reis door Azië, Amerika, Australië en<br />

Nieuw-Zeeland samen met een vriendin. Aan het begin <strong>van</strong> die<br />

reis vertelde ze me over meditatie. Ze was er rustiger door<br />

geworden en kon problemen beter loslaten. Dat klonk goed.<br />

Na acht maanden gaf ik me op voor een tiendaagse Vipassanacursus<br />

in Nieuw-Zeeland. Dat betekende: dagelijks om 4.00 uur<br />

opstaan, elf uur op een dag stilzitten en mediteren, niet praten<br />

met andere mensen en zelfs geen oogcontact maken. Dat was<br />

Mindfulness is een stressreductiemethode,<br />

ontdaan <strong>van</strong>uit de<br />

boeddhistische ideologie. Het<br />

werd in 1980 ontwikkeld door arts<br />

Jon Kabat-Zinn en inmiddels<br />

wordt de cursus in Amerika en<br />

heel zwaar. Er zijn zeker momenten geweest dat ik ermee op<br />

wilde houden. Ik werd eenzaam. Dacht dat ik gek werd <strong>van</strong> mijn<br />

gedachten. Ook werd ik kwaad op mezelf: waarom kon ik niet<br />

ophouden met denken? Tegelijk voelde het ook goed. Na een paar<br />

dagen voelde ik meer rust en ook gedachtestromen kon ik steeds<br />

beter uitschakelen.<br />

Toch was het daarna lastig om door te gaan met mediteren. Op<br />

reis sliep ik in dorms waar continue mensen waren. En thuis<br />

belandde ik in mijn onregelmatige studentenleven. Die discipline<br />

is lastig. Dat komt ook omdat ik het niet halfhalf wil doen. Dan<br />

wil ik minstens twee uur per dag mediteren. Maar dat lukt niet.<br />

Misschien ga ik mindfulness eens proberen. Ik denk dat ik dat<br />

beter in mijn leven <strong>van</strong> nu zou kunnen integreren dan Vipassana.”<br />

Europa in allerlei instellingen,<br />

ziekenhuizen en bedrijven<br />

gegeven. Het is een meditatietech-<br />

niek waarbij je aandachtig<br />

aanwezig bent in het huidige<br />

moment.


Ook al kom je op de uni een heel eind met een gezond<br />

stel hersens, de beste prestaties lever je als je<br />

ratio en je gevoel in balans zijn. Dat beweert tenminste<br />

I<strong>van</strong> Nyklicek, hoofddocent Medische psychologie<br />

en Neuropsychologie én de leider <strong>van</strong> de cursus<br />

Mindfulness in het Zwijsengebouw. Is meditatie een<br />

modeverschijnsel?<br />

met zes medewerkers,<br />

drie vrouwen, drie<br />

mannen, sta ik op mijn<br />

sokken, door mijn knieën<br />

“Samen<br />

gebogen, met mijn kont<br />

naar achter en armen naar voren. Alsof<br />

ik op een stoel ga zitten die er helaas<br />

niet is. Het duurt niet lang voordat ik de<br />

spieren in mijn benen voel verkrampen.<br />

Maar iedereen in de kring staat nog in<br />

zithouding. Ik kan toch niet als eerste<br />

omhoog gaan? Volgens mij ben ik zelfs de<br />

jongste aanwezige hier. En zo ratelen m’n<br />

gedachten nog even door. Tot de stem<br />

<strong>van</strong> I<strong>van</strong> Nyklicek, universitair hoofddocent<br />

Medische psychologie en Neuropsychologie,<br />

ze onderbreekt. ‘Merk je<br />

gedachten op, als je bijvoorbeeld denkt:<br />

ik zal zeker niet de eerste zijn die weer<br />

naar boven gaat,’ spreekt hij kalm. Ik lach<br />

in mezelf en kom langzaam weer rechtop<br />

staan. Inmiddels niet als eerste. En daar<br />

ben ik stiekem toch blij om.”<br />

In de Black Box geeft I<strong>van</strong> de cursus<br />

mindfulness gecombineerd met lichte<br />

staande yoga-oefeningen. De les is een<br />

fijne reminder voor me. Twee jaar geleden<br />

volgde ik een cursus mindfulness, oftewel<br />

aandachtsgerichte meditatie ontdaan <strong>van</strong><br />

ieder geloof, en sindsdien merk ik dat het<br />

een goede houvast is in tijden <strong>van</strong> stress<br />

en gepieker. Maar ook in rustige tijden<br />

probeer ik een paar keer per week te<br />

mediteren. Meestal thuis op een kussen.<br />

Maar ook in de trein of in de tuin. Omdat<br />

ik ervaar dat ik er rustiger <strong>van</strong> word, ik kan<br />

onderzoeken waar mijn gedachten blijven<br />

steken en ik minder wordt meegesleept<br />

door emoties. Vooral als je erg rationeel<br />

bent ingesteld, kan meditatie ervoor<br />

zorgen dat je meer gaat vóelen. En<br />

dat maakte me nieuwsgierig naar wat<br />

meditatie biedt voor andere studenten en<br />

medewerkers <strong>van</strong> de universiteit. Ook al<br />

worden je rationele vermogens constant<br />

Daarnaast zijn er legio andere<br />

meditatietechnieken zoals<br />

inzichtmeditatie waarbij je jezelf<br />

bejubeld op de uni, lever je niet juist de<br />

beste prestaties als je gevoel en ratio in<br />

balans zijn?<br />

Creatiever<br />

Ik ga in gesprek met onderzoeker I<strong>van</strong>.<br />

Drie jaar geleden toonde hij al aan dat<br />

het volgen <strong>van</strong> een mindfulnesstraining<br />

leidt tot minder stress. En hij is niet de<br />

enige die positief resultaat laat zien. Over<br />

de hele wereld verschijnen steeds meer<br />

onderzoeken waaruit blijkt dat mensen<br />

die consistent mediteren een grotere hersenom<strong>van</strong>g<br />

hebben, emotioneel stabiel<br />

zijn en zich beter kunnen concentreren.<br />

I<strong>van</strong> mediteert sinds negen jaar zelf ook,<br />

dagelijks een half uur. En dat brengt heel<br />

veel voor hem, vertelt hij. “Ik kan makkelijker<br />

dingen loslaten. Deadlines of doelen<br />

in mijn werk bijvoorbeeld die ik mezelf<br />

heb gesteld. Door middel <strong>van</strong> meditatie<br />

zie ik dat het spinsels zijn. Ik relativeer<br />

daardoor beter.”<br />

Maar er is nog een voordeel, laat hij weten:<br />

mediteren kan je creativiteit vergroten.<br />

”Er komt gemakkelijker een frisse blik.<br />

Ik ben er<strong>van</strong> overtuigd dat je creatiever<br />

wordt omdat je niet meer vastzit in een<br />

gedachtepatroon. Je ziet nieuwe invalshoeken,<br />

volgt nieuwe paden.” En dat werkt<br />

niet alleen door in onderzoek, maar ook<br />

in onderwijs. “Als er een nieuwe cursus<br />

opgezet moet worden, ga ik sneller terug<br />

naar de basis. Waar gaat het echt om?<br />

Wat wil ik studenten bijbrengen? Waar<br />

hebben ze later echt iets aan? Dat kan<br />

dus ook buiten de lesstof om zijn. Zoals<br />

een kritische blik werpen op de lesstof<br />

zelf. Want meditatie helpt om kritisch te<br />

blijven kijken. De dingen los te laten.”<br />

Ongewenste gedachten<br />

Dat ik creatiever word <strong>van</strong> meditatie<br />

heb ik nooit zo direct gezien. Maar als<br />

ik er even over nadenk, besef ik dat dit<br />

inderdaad het geval is. Hoe meer rust ik<br />

observeert, of Zen, waarbij<br />

concentratie op de ademhaling<br />

centraal staat.<br />

Je hoeft niet in lotushouding te<br />

zitten om te mediteren. Je kunt<br />

het ook doen terwijl je rent, fietst,<br />

ervaar, hoe sneller nieuwe ideeën voor<br />

artikelen <strong>van</strong>uit het niets opkomen. Terwijl<br />

ik vaak vastloop in gedachtecirkels zodra<br />

ik wanhopig probeer op zoek te gaan<br />

naar een interessante invalshoek voor een<br />

artikel.<br />

Maar geeft een nachtje slapen niet<br />

hetzelfde effect? Of een andere ontspannende<br />

bezigheid, zoals hardlopen of<br />

boetseren? “Dat kan zeker ook meditatief<br />

zijn,” bevestigt I<strong>van</strong>. “Maar toch is er<br />

een verschil met mediteren. Bij andere<br />

ontspannende bezigheden is er een grote<br />

kans dat je daarna weer in dezelfde gedachten<br />

terugschiet. Zeker bij problemen<br />

die met stress te maken hebben blijf je<br />

hangen in je gedachten. Het voordeel <strong>van</strong><br />

meditatie is dat je systematisch oefent<br />

om gedachtecirkels actief los te laten. Je<br />

bevrijdt jezelf <strong>van</strong> ongewenste gedachten.”<br />

En qua praktische haalbaarheid:<br />

mediteren kun je altijd en overal.<br />

Het blijkt trouwens ook uit onderzoek, dat<br />

je hersenen meer thetagolven produceren<br />

in dromerige of meditatieve toestand. En<br />

die golven worden in verband gebracht<br />

met creativiteit. En de oude filosofen<br />

wisten het ook al, lees ik in het dagboek<br />

Windstilte <strong>van</strong> Joke J. Hermsen. Plato<br />

noemde rust de belangrijkste voorwaarde<br />

voor het denken. ‘Pas dan ervaren we dat<br />

we méér zijn dan een bewust, handelend<br />

wezen, en juist dit surplus kan ons denken<br />

<strong>van</strong> binnenuit vernieuwen.’ En dat is ook<br />

het mooie <strong>van</strong> mediteren, besef ik, dat je<br />

leert om naar jezelf te kijken en zo ervaart<br />

wat er in je onbewuste allemaal speelt.<br />

Hoezo zweverig?<br />

‘Mediteren? Dat kan ik niet,’ krijg ik te<br />

horen <strong>van</strong> vriendinnen. Dan leg ik uit dat<br />

het geen kwestie is <strong>van</strong> je gedachten<br />

totaal loslaten, wat vaak wordt gedacht.<br />

Want nee, dat kan ik ook niet. Ik kan niet<br />

eens vier tellen mijn adem volgen, zonder<br />

dat mijn gedachten zijn weggeschoten.<br />

ligt of staat.<br />

Coverstory .11<br />

Univers 21 april 2011


12. Coverstory<br />

tekst Lieke Meertens fotografie Koen Verheijden<br />

Univers 21 april 2011<br />

Tijdens de meditatie onderzoek ik die<br />

gedachten en zorg ik dat ik er niet door<br />

meegesleept word. En deze bewuste<br />

houding werkt na verloop <strong>van</strong> tijd ook<br />

door de dag heen.<br />

Een andere reactie, die vaak alleen <strong>van</strong><br />

het gezicht af te lezen is, is dat mediteren<br />

zweverig zou zijn. Ja, er zijn ook zweverige<br />

meditatievormen in omloop. Maar<br />

mindfulness bijvoorbeeld draait puur<br />

om in het hier en nu aanwezig te zijn.<br />

Helemaal losgekoppeld <strong>van</strong> enig geloof,<br />

dus ook geschikt voor, bijvoorbeeld,<br />

atheïsten. Of zoals I<strong>van</strong> zegt: “juist de nietmeditatie-toestand<br />

is zweverig.” Dan ben<br />

je namelijk vaak met je gedachten aan het<br />

zweven bij het verleden of de toekomst.’<br />

Ik bedenk me dat John Lennon het ook al<br />

schreef: ‘Life is what happens to you while<br />

you’re busy making other plans.’ Ook een<br />

gehoorde misvatting: je wordt emotieloos<br />

door meditatie. I<strong>van</strong> weerlegt: “Je bent<br />

minder ge<strong>van</strong>gen door emoties. Dat betekent<br />

niet dat die emoties totaal verdwij-<br />

Meditatie op de universiteit<br />

Zin om tussen je colleges of werk<br />

te mediteren? Dat kan iedere<br />

dinsdagmiddag samen met een<br />

groep in het Zwijsengebouw <strong>van</strong><br />

12:45 uur tot 13:15 uur. Ook op<br />

‘In de zomer<br />

word ik<br />

monnik’<br />

nen. Juist niet misschien. Je zit minder in<br />

je eigen cocon en wordt gevoeliger voor<br />

andere mensen.”<br />

Ego in de weg<br />

Of iedereen kan mediteren weet I<strong>van</strong> niet.<br />

Hij wilt nog gaan onderzoeken of bijvoorbeeld<br />

hyperactiviteit voorspelt of mensen<br />

eerder afhaken. “Het hangt denk ik veel af<br />

<strong>van</strong> motivatie en het vermogen om naar<br />

jezelf te kijken,” zegt hij nadenkend. “Maar<br />

het hangt er misschien ook wel <strong>van</strong>af<br />

hoe sterk je ego is. Hoe hoger je op de<br />

maatschappelijke ladder komt, hoe groter<br />

het gevaar op ego-vorming. En dat ego<br />

kan in de weg zitten. Je komt tijdens het<br />

mediteren misschien denkbeelden tegen<br />

die je niet los kunt laten. Dus het zal zeker<br />

moeilijk zijn voor sommige wetenschappers.”<br />

Moeilijk, dat is het sowieso. Vooral om<br />

iedere keer weer de discipline op te brengen.<br />

Eind vorig jaar begon ik daarom voor<br />

mezelf heel enthousiast een honderd-<br />

maandagavond om 19:30 uur is er<br />

een groep. Op donderdag 9 juni<br />

start I<strong>van</strong> Nyklicek met een eerste<br />

Hervé Tijssen (49), director of studies PhDprogramme<br />

en universitair docent<br />

Methodologie bij de rechtenfaculteit,<br />

mediteert sinds zes jaar.<br />

“Meditatie verhoogt mijn concentratievermogen.<br />

Dat merkte ik vooral bij het<br />

schrijven <strong>van</strong> mijn proefschrift. Ook krijg<br />

ik meer inzicht in mezelf en de ander. Als<br />

iemand het bloed onder mijn nagels<br />

<strong>van</strong>daan haalt en ik boosheid voel<br />

opkomen, denk ik: hé, wat gebeurt er nu?<br />

Voorheen reageerde ik dan heel expressief.<br />

Steeds vaker kan ik rustiger reflecteren,<br />

geduldiger reageren.<br />

In het verleden probeerde ik vaak<br />

iedereen tevreden te stellen, haalde ik<br />

allerlei projecten naar me toe en beantwoordde<br />

ik m’n mails direct. Nu stel ik<br />

beter prioriteiten. Ik laat me minder<br />

opjagen. Ik mediteer <strong>van</strong>uit een boeddhistisch<br />

perspectief, vipassana en zen. Maar<br />

alle meditatievormen komen uiteindelijk<br />

op hetzelfde neer: <strong>van</strong> moment tot<br />

moment aandachtig zijn. Voor mij is het<br />

ontdaan <strong>van</strong> een religieus gedachtegoed.<br />

Het gaat om hier en nu.<br />

Regelmatig ga ik met mijn vrouw, ook<br />

werkzaam op de universiteit, naar ons<br />

huis in Frankrijk. Daar praktiseren we<br />

onze meditatieoefening binnen de<br />

Soto-zen. Komende zomer word ik er<br />

gewijd tot zenmonnik. Dat is een belofte<br />

aan mezelf om nooit meer te stoppen met<br />

meditatie. En ik wil graag aan mensen<br />

doorgeven hoe heilzaam het werkt:<br />

uiteindelijk wil ik meditatieleraar<br />

worden.”<br />

dagen-meditatie-plan. Iedere dag ging ik<br />

een kwartier mediteren, met als doel dat<br />

het daarna een vaste gewoonte zou worden.<br />

De honderd dagen hield ik wonderlijk<br />

genoeg vol. Zelfs op stedentrip in een<br />

piepklein hotelkamertje zat ik op de grond<br />

te mediteren. Tot de dagen voorbij waren.<br />

Eerst was ik trots dat ik mijn doel bereikt<br />

had, maar vervolgens heb ik drie weken<br />

niet gemediteerd. Missie mislukt.<br />

Confrontatie met jezelf<br />

En dat blijf ik verbazingwekkend vinden.<br />

Ik voel dat het goed voor me is en toch<br />

zijn de alternatieven – voor de tv hangen,<br />

facebooken, muziek luisteren, vaak<br />

aanlokkelijker. En daar ben ik niet de enige<br />

in, blijkt ook uit de deelnemers <strong>van</strong> de<br />

mindfulnesstraining. Een vrouw zegt: “Ik<br />

word er onrustig <strong>van</strong>. Het is niet prettig.”<br />

En een man: “Gek, je kunt 24 uur met<br />

<strong>van</strong> alles bezig zijn en niet een kwartier<br />

ontspannen. Dat is bizar en schokkend.”<br />

I<strong>van</strong> legt uit hoe het komt: “Het is lastig<br />

no-nonsens meditatieavond in het<br />

Zwijsengebouw voorlopig getiteld<br />

Free Your Mind: mindfulness-


Jenny <strong>van</strong> Son (26) volgde een master<br />

Medische psychologie en is nu PhD bij<br />

sociale wetenschappen. Ze doet onderzoek<br />

naar het effect <strong>van</strong> mindfulness bij<br />

mensen met diabetes die last hebben <strong>van</strong><br />

somberheid en angst.<br />

“Na mijn master wilde ik de praktijk in.<br />

Behalve als ik onderzoek kon doen naar<br />

mindfulness. Toevallig kwam er net een<br />

positie vrij. Ik merk zelf dat ik gelukkiger<br />

word <strong>van</strong> mediteren. En die ervaring wil<br />

ik delen door mijn onderzoek. Mediteren<br />

is een andere manier <strong>van</strong> in het leven<br />

staan. Het leven zou aan je voorbij kunnen<br />

gaan omdat je constant in gedachten bent.<br />

Bijvoorbeeld met plannen maken voor de<br />

toekomst. Maar als je met je aandacht in<br />

het hier en nu bent, maakt dat je leven<br />

levendiger wordt.<br />

Als student kon ik vrij veel piekeren.<br />

Vooral tijdens tentamenperiodes. Ik ben<br />

een beetje een neuroot. Mediteren geeft je<br />

het besef dat je op dit moment doet wat je<br />

kunt doen. Dat is misschien een groot<br />

cliché, maar zo kan je systeem wel rustig<br />

blijven. Je gaat jezelf niet opjagen. Ik heb<br />

een meditatiekussen, maar soms zit ik ook<br />

gewoon op de bank. Of op de fiets. Dan<br />

ben ik met aandacht bij mijn lichaam.<br />

Bewust. Elk moment in aandacht is mooi<br />

meegenomen. Meestal hou ik mijn<br />

aandacht bij mijn adem of lichaam. Soms<br />

vind ik een metta-meditatie ook fijn.<br />

Daarbij wens je eerst voor jezelf een<br />

aantal goede dingen. Daarna voor bekende<br />

en onbekende mensen en tenslotte voor<br />

alle levende wezens. Dus ook voor mensen<br />

met wie je een slechte relatie hebt. Ik heb<br />

een kennis aan wie ik me soms irriteer, en<br />

in die meditatie wens ik haar goede<br />

dingen. Dat werkt verzachtend merk ik.<br />

Het is een tegengif voor irritatie.”<br />

om met jezelf geconfronteerd te worden.<br />

Wat het moeilijk maakt zijn juist de eigen<br />

gedachten. Zoals: ik moet nog zoveel<br />

doen. Kan ik deze tijd niet beter besteden?”<br />

I<strong>van</strong> benadrukt dat het inplannen<br />

wel makkelijker wordt na jaren. Ook hij<br />

gebruikt nog steeds foefjes om zichzelf<br />

te herinneren weer in aandacht aanwezig<br />

te zijn. Want dat is al meditatie vertelt hij:<br />

in aandacht zijn bij het moment. Zo staat<br />

er een belletje op z’n computer dat ieder<br />

kwartier afgaat. “Dan sta ik even stil bij<br />

wat ik aan het doen ben, hoe mijn lichaam<br />

voelt en ik volg mijn ademhaling. Zo’n<br />

tien seconden is voldoende. Je vergeet<br />

soms je lichaam, dus die herinnering is<br />

goed en nodig.” En ja, soms is dat wel<br />

irritant, geeft hij toe. “Dan zit ik net in een<br />

gedachte die ik echt even af wil maken,<br />

dus dan sla ik over. Het is nog steeds een<br />

uitdaging, maar het gaat steeds beter. Het<br />

gaat in je systeem zitten. En uiteindelijk ga<br />

je er steeds meer naar verlangen.”<br />

oefeningen en nonoefeningen<br />

ontdaan <strong>van</strong> iedere vorm <strong>van</strong><br />

ideologie of dogma.<br />

‘Elk moment in<br />

aandacht is mooi<br />

meegenomen’<br />

Coverstory .13<br />

Univers 21 april 2011


14. Science & School<br />

tekst Lieke Steijvers illustratie Bas <strong>van</strong> der Schot<br />

Univers 12 mei 2011<br />

E-humanities<br />

is booming<br />

Alfa's en bèta's: een <strong>van</strong> oudsher slechte<br />

combinatie. Waar de een in de boeken<br />

duikt, vindt de ander zijn heil in cijfers,<br />

techniek en computers. Maar die scheidslijn<br />

wordt steeds dunner door de populariteit<br />

<strong>van</strong> masterspecialisaties die de<br />

twee werelden combineren. Ruim baan<br />

voor de alfa-nerds.<br />

Gaan mensen braver leven als<br />

ze in de gaten gehouden<br />

worden? Ruud Mattheij,<br />

masterstudent HAIT (Human<br />

aspects of information<br />

technology) hoopt <strong>van</strong> wel. Voor zijn<br />

masterscriptie sleutelde hij een computerpersonage<br />

in elkaar, die mensen bij<br />

een waterkraan nauwlettend in de gaten<br />

houdt. Het personage kijkt nog best<br />

vriendelijk als mensen de kraan normaal<br />

gebruiken, maar loopt pimpelpaars aan<br />

als mensen te veel warm water verspillen.<br />

De hamvraag: gaan mensen zich energiebewuster<br />

gedragen als ze worden<br />

begluurd?<br />

Een dergelijke case-study is typisch voor<br />

het relatief nieuwe vakgebied e-humanities.<br />

E-humanities combineert een<br />

ict-denkwijze en ict-toepassingen met<br />

cases uit de geesteswetenschappen. In<br />

het geval <strong>van</strong> Mattheij gaat om een<br />

onderwerp uit de psychologie, maar het<br />

kan ook gaan om onderwerpen die met<br />

taal, kunst of cultuur te maken hebben.<br />

Mattheij schaart zijn thesis onder de<br />

noemer persuasive technology. Hierbij<br />

wordt techniek ingezet om mensen te<br />

verleiden tot een bepaald gewenst<br />

gedrag. De psychologie <strong>van</strong> de mens is<br />

altijd het uitgangspunt, de techniek volgt<br />

daaruit, zegt Mattheij.<br />

Wiki-leaksaffaire<br />

HAIT is een <strong>van</strong> de vier specialisaties<br />

Typisch <strong>Tilburg</strong>se specialisaties<br />

De master Communicatie- en informatiewetenschappen in zijn brede<br />

vorm is uniek in Nederland. Met name de combinatie geesteswetenschappen<br />

(taal, cultuur, kunst, communicatie) met technologie is typisch<br />

binnen de master Communicatie- en<br />

informatie Wetenschappen. Die master,<br />

die gedeeltelijk het vakgebied <strong>van</strong> de<br />

e-humanities beslaat, is sinds enkele jaren<br />

booming. De afgelopen drie jaar is de<br />

master gegroeid <strong>van</strong> 90 naar maar liefst<br />

140 studenten. Opleidingsdirecteur Anne<br />

Vermeer verwacht dat die stijging doorzet<br />

tot 180 studenten komend studiejaar, een<br />

verdubbeling in vier jaar tijd.<br />

Verreweg de grootste afstudeerrichting<br />

binnen Communicatie- en informatiewetenschappen<br />

is Bedrijfscommunicatie en<br />

digitale media (BDM). Daarna volgen<br />

Communicatie design, Interculturele<br />

communicatie en Human aspects of<br />

information technology (HAIT). BDM gaat<br />

voornamelijk over de toepassingen <strong>van</strong><br />

nieuwe media en laat studenten nadenken<br />

over de effecten daar<strong>van</strong>. "Ontzettend<br />

actueel natuurlijk", zegt Vermeer.<br />

"Denk alleen al aan de gevolgen <strong>van</strong> de<br />

Wiki-leaks affaire. Wij hebben er komend<br />

jaar zelfs een nieuwe richting over:<br />

Data-journalism. Welk effect heeft<br />

informatiegaring door de gewone man,<br />

<strong>van</strong>af zijn mobieltje op het Tahrirplein?<br />

Van wie zijn die data? Hoe kunnen we de<br />

juistheid nagaan? Ik vrees dat we binnen<br />

no-time een volle collegezaal hebben."<br />

In het verdomhoekje<br />

Maar het succes <strong>van</strong> e-humanities komt<br />

niet alleen door de actualiteit <strong>van</strong> de<br />

onderwerpen. Ook de voorheen achtergestelde<br />

rol <strong>van</strong> de geesteswetenschappen<br />

speelt een rol, denkt HAIT-coördinator<br />

Menno <strong>van</strong> Zaanen. "De<br />

geesteswetenschappen zitten sinds lange<br />

tijd in het verdomhoekje. Wetenschap is<br />

veel pragmatischer geworden. Iedereen<br />

moet mee in de technologische ontwikkelingen.<br />

Om geesteswetenschappen een<br />

meer modern en toekomstgericht elan te<br />

geven, is deze technische draai ontstaan."<br />

Een draai waar ook zeker behoefte aan is,<br />

aldus Van Zaanen. Er mag dan minder<br />

geld en minder aandacht zijn voor<br />

onderwerpen uit de geesteswetenschappen,<br />

het trekt studenten en onderzoekers<br />

nog zeker aan. "Ik heb nu een studente die<br />

geïnteresseerd is in muziekstijlen. Samen<br />

met een etnomusicoloog heeft ze een<br />

systeem ontwikkeld dat volksliedjes<br />

indeelt naar afkomst: Europees of<br />

Aziatisch. Op die manier kan onderzoek in<br />

de geesteswetenschappen snel en<br />

concreet worden uitgevoerd, zonder<br />

ingewikkelde handmatige vergelijkingen.<br />

Het is ook voor bedrijven zeer interessant."<br />

Nerds<br />

Het voordeel <strong>van</strong> communicatie- en<br />

informatietechnologen? "Het zijn geen<br />

nerds, maar mensen die midden in de<br />

maatschappij staan", denkt Ruud Mattheij.<br />

"Wij willen in de eerste plaats weten hoe<br />

mensen denken en werken, daarna komt<br />

de technologie pas om de hoek kijken."<br />

De combinatie technologie en geesteswetenschappen<br />

trekt bijzondere studenten<br />

aan, vindt ook Van Zaanen. "Ze zijn<br />

geïnteresseerd in taal, in geschiedenis, in<br />

kunst en in psychologie. Maar tegelijkertijd<br />

willen ze voor hun onderzoek<br />

moderne toepassingen gebruiken. Het is<br />

toch gaaf om een toepassing te bedenken<br />

die schilderijen <strong>van</strong> Van Gogh herkent,<br />

identificeert en de authenticiteit er<strong>van</strong><br />

controleert?”<br />

Maar Communicatie- en informatiewetenschappen<br />

is in wezen geen technische<br />

master. "De meeste studenten hebben<br />

wel enige kennis <strong>van</strong> computers en<br />

programmeren, maar er zijn er ook die er<br />

niks <strong>van</strong>af (willen) weten", zegt Van<br />

Zaanen. "Dat is ook niet nodig als je<br />

techneuten slim voor je laat werken!"<br />

<strong>Tilburg</strong>s. Vergelijkbare opleidingen zijn bijvoorbeeld Informatiekunde,<br />

Kunstmatige Intelligentie of Cognitive Science, die ook uitgaan <strong>van</strong><br />

menselijk gedrag en toepassingen daar<strong>van</strong> in ict, maar die geen focus op<br />

taal en communicatie bieden.


Meesterproef<br />

Drama<br />

in jeugdge<strong>van</strong>genis<br />

Organisatiedeskundige Wilfred Verweij kwam per toeval bij<br />

jeugdge<strong>van</strong>genis ’t Nieuwe Lloyd terecht. Zijn promotie werd<br />

een analyse <strong>van</strong> de teloorgang <strong>van</strong> de instelling.<br />

Drie jaar lang volgde Verweij de ontwikkelingen in jeugdge<strong>van</strong>genis<br />

’t Nieuwe Lloyd. Van het aanstellen <strong>van</strong> de interim-manager<br />

in 2002 tot de sluiting <strong>van</strong> de ge<strong>van</strong>genis in 2005. Verweij<br />

had verschillende diepte-interviews met groepsleiders, managers<br />

en de interim-directeur en bestudeerde allerlei documenten.<br />

Een bijzondere manier <strong>van</strong> onderzoeken, die erg veel lijkt op<br />

een journalistiek onderzoek. “Er zijn verschillende benaderingen<br />

voor wetenschappelijk onderzoek. Dit is een goed kwalitatief<br />

onderzoek en zit dicht tegen onderzoeksjournalistiek aan. Ik<br />

geef in mijn onderzoek niet alleen een reconstructie maar ook<br />

een duidelijke analyse. Mijn onderzoek is bijvoorbeeld niet te<br />

vergelijken met een boek als De prooi over de overname <strong>van</strong><br />

ABN Amro. Mijn analyses zijn diepgravender. Ik wil weten hoe<br />

iemand redeneert, waarom hij doet wat hij doet.”<br />

Verweij werkte al lange tijd met interim-managers. “Ik gaf<br />

cursussen en bekeek verschillende casussen waarbij interimmanagers<br />

waren aangesteld. Zodoende kwam ik bij de jeugdge-<br />

Eureka!<br />

Vet salaris<br />

Mannelijke studenten gaan voor het<br />

snelle pak en vette salaris <strong>van</strong> een<br />

consultant.<br />

Vrouwen willen liever een baan bij een<br />

overheids- of semi-overheidsinstelling.<br />

Dat komt naar voren in een enquête <strong>van</strong><br />

de website kiesjewerkgever.nl onder ruim<br />

zevenduizend studenten.<br />

Van de mannen wil 56 procent de<br />

consultancy in. Bij de vrouwen kiest juist<br />

56 procent voor de publieke sector. Vooral<br />

onder universitaire studenten zijn deze<br />

twee branches het populairst. Hbo’ers<br />

zoeken liever een baan in de zakelijke<br />

dienstverlening of in de communicatie- en<br />

mediawereld.<br />

Energieslurpend huis<br />

Woningen met energielabel worden sneller<br />

verkocht dan huizen zonder zo’n label.<br />

Ook leveren ze meer op: gemiddeld 6000<br />

euro. “Het belang <strong>van</strong> de energierekening<br />

is groot genoeg voor de consument”,<br />

meent hoogleraar Vastgoed Dirk Brounen<br />

<strong>van</strong> <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong>. Het kopen <strong>van</strong><br />

een woning zonder label betekent dat er<br />

gegist zal moeten worden naar de toekomstige<br />

gas- en elektriciteitsrekeningen<br />

op het nieuwe adres. “Voor een doorsnee<br />

woning kan deze gasrekening uiteenlopen<br />

<strong>van</strong> 43 euro voor een zuinige A-label woning,<br />

tot wel 174 euro voor eenzelfde soort<br />

woning, maar dan uit de energieverkwistende<br />

G-categorie”, aldus Dr. Nils Kok <strong>van</strong><br />

de Universiteit Maastricht. “Het label geeft<br />

kopers vooraf een signaal, en bespoedigt<br />

de verkoop met gemiddeld 24 dagen.”<br />

Leve de koningin<br />

Hoe je Koninginnedag viert maakt niet<br />

uit, maar met wie des te meer.<br />

UvT-onderzoeker Sjanett de Geus onder-<br />

<strong>van</strong>genis ’t Lloyd terecht, omdat daar net een nieuwe interimmanager<br />

was aangesteld. Al snel ontstonden er problemen bij<br />

de instelling. Het bleek zo boeiend om te analyseren wat daar<br />

gebeurde, dat ik in overleg met mijn promotor ten slotte heb<br />

besloten mijn proefschrift geheel te wijden aan het bestuurlijk<br />

drama rond deze jeugdge<strong>van</strong>genis.”<br />

De gesprekken met de mensen verliepen goed. “Ik merkte dat<br />

wanneer ik aandachtig luisterde naar mensen en ze niet vooraf in<br />

een hokje plaatste, ze bereid waren veel te vertellen. Na<br />

gesprekken <strong>van</strong> twee uur hoorde ik <strong>van</strong> veel mensen dat ze blij<br />

waren dat er écht naar ze geluisterd werd. Op de werkvloer<br />

hadden ze natuurlijk ook gesprekken maar die waren meer<br />

doelgericht. Bij mij konden ze open vertellen.”<br />

De uitkomst <strong>van</strong> het onderzoek geeft een kritische blik op<br />

interim-managers. Toch reageert de sector <strong>van</strong> interim-managers<br />

volgens Verweij juist positief op het onderzoek. “Ze zijn blij<br />

dat er eens kritisch en analytisch gekeken wordt naar interimmanagement.<br />

Daar komt bij dat het te gemakkelijk is alleen de<br />

interim-manager de schuld te geven <strong>van</strong> problemen. In dit geval<br />

was bijvoorbeeld ook de manier waarop de Dienst Justitiële<br />

Inrichtingen functioneert een <strong>van</strong> de oorzaken.” Emma Veringa<br />

vroeg studenten <strong>van</strong> de Bredase toerismehogeschool<br />

NHTV. Hoe groter de groep<br />

waarmee je op 30 april op stap gaat, des<br />

te groter de tevredenheid en mooier de<br />

herinneringen na afloop, zo ontdekte ze.<br />

Het geboden entertainment doet er niet<br />

zoveel toe.<br />

Misschien dat het grote aantal rondjes<br />

bier een rol speelt bij al die positieve<br />

herinneringen? Leden <strong>van</strong> een grote<br />

groep (7 tot 15 personen) smijten namelijk<br />

ook meer met geld. Gemiddeld geven de<br />

studenten per persoon 38 euro uit.<br />

Science & School .15<br />

Dr. Wilfred<br />

Verweij<br />

Koninginnedag<br />

vier je niet alleen<br />

Univers 12 mei 2011


16. Studeren in buurlanden<br />

tekst Malini Witlox & Emma Veringa illustratie Marthe Kalkhoven<br />

Denny Chen (21) studeert Stadt- und Regionalplanung<br />

aan de Technische Universiteit in<br />

Berlijn.<br />

“Ik wilde graag in het buitenland gaan<br />

studeren, zo kon ik een technische studie<br />

combineren met een taal. Het werd Duitsland,<br />

omdat de taal geen probleem was en Berlijn<br />

financieel aantrekkelijk is. Je betaalt hier geen<br />

collegegeld, alleen 500 euro per jaar aan een<br />

ov-kaart en administratiekosten. Ik ben<br />

begonnen met de studie Verkehrswesen<br />

(transport), een jaar later ben ik er nog een<br />

tweede studie bij gaan doen: Stadt- und<br />

Regionalplanung (Planologie en stedenbouw).<br />

Het is in Duitsland vaak moeilijk goede en<br />

populaire universiteiten binnen te komen. Dit<br />

heeft te maken met het Numerus Clausus<br />

systeem, dat de beschikbare plaatsen aan de<br />

beste inschrijvers geeft. Sommige Duitsers<br />

beginnen daarom eerst met een baan. Mede<br />

hierdoor zijn Duitsers een stuk ouder als ze<br />

gaan studeren. Ik heb hier al verschillende<br />

onderwijssituaties meegemaakt. Zo heb ik in<br />

wiskundecolleges met 1200 mensen gezeten,<br />

maar ook taalseminars met vier mensen<br />

meegemaakt. Werkgroepen spelen een<br />

belangrijke rol in Duitsland want Duitsers<br />

houden <strong>van</strong> discussiëren, zelfs of juist als er<br />

bier op tafel staat. Ze discussiëren totdat er<br />

een goed plan is opgesteld. Vaak wordt er dan<br />

ook strikt aan dit plan vastgehouden, wat<br />

soms voor grappige situaties zorgt. Zo heb ik<br />

al vaak genoeg meegemaakt dat Duitsers<br />

enorm gaan stressen als het soms eventjes<br />

iets anders loopt. Dat is denk ik het grootste<br />

verschil met Nederlanders.<br />

Ik werd hier gelijk goed geaccepteerd. Veel<br />

Duitsers hebben nog steeds een WOII-trauma<br />

en zijn daarom erg geïnteresseerd in andere<br />

landen en culturen. Nederland is tenslotte het<br />

buurland met kaas, wiet en de schattige taal.”<br />

Univers 12 mei 2011<br />

‘Duitsers kunnen<br />

enorm stressen’<br />

Deutschland<br />

macht Spaß!<br />

Grote goedkope studentenkamers en geen collegegeld.<br />

Een studie in België of Duitsland lijkt aantrekkelijk<br />

nu studenten in Nederland worden geconfronteerd<br />

met langstudeerboetes en dure tweede<br />

masters. Maar er zijn ook nadelen. “België was een<br />

behoorlijke cultuurshock.”<br />

Tot 2006 was studeren in<br />

Duitsland een walhalla voor<br />

de Nederlandse student. Oké,<br />

dan moest je wel colleges in<br />

het Duits volgen en ouders<br />

met een WK-trauma (1974) hadden er<br />

misschien wat gemengde gevoelens bij,<br />

maar je bespaarde flink wat geld. Vooral<br />

studenten uit de grensstreek trokken naar<br />

Duitsland. Het heffen <strong>van</strong> collegegeld<br />

was tot 2002 in Duitsland verboden door<br />

Schröders regering <strong>van</strong> SPD en Groenen<br />

die zich beriepen op een VN-verdrag over<br />

de toegankelijkheid <strong>van</strong> het onderwijs.<br />

Alleen studenten die langer dan de<br />

nominale studieduur over hun studie<br />

deden, kregen <strong>van</strong> sommige deelstaten<br />

een rekening. Voor alle anderen bleef het<br />

hoger onderwijssysteem collegegeldvrij.<br />

Een aantal deelstaten stapte naar de<br />

rechter om toch collegegeld te mogen<br />

vragen. In 2005 werd het verbod door het<br />

Federale Constitutionele Hof opgeheven.<br />

375 euro per semester<br />

Sindsdien mogen de deelstaten zelf<br />

bepalen of en hoeveel geld ze studenten<br />

vragen. Volgens A. Schäfer <strong>van</strong> de Deutscher<br />

Akademischer Austausch Dienst,<br />

een Duitse organisatie die het studeren<br />

in buitenland promoot, “rekenen de<br />

staten Baden-Württemberg, Bayern en<br />

Niedersachsen vijfhonderd euro per<br />

semester voor een bachelor en een<br />

gewone master. Een speciale master,<br />

bijvoorbeeld een in de avonduren, is veel<br />

duurder. De deelstaat Hamburg rekent<br />

slechts 375 euro per semester. In de rest<br />

<strong>van</strong> de deelstaten is studeren gratis.“<br />

Voor de Duitsers die een gratis studie<br />

gewend waren is die vijfhonderd euro<br />

per semester een flinke kostenpost, maar<br />

voor Nederlanders is dat een schijntje.<br />

Het hoger onderwijs in Duitsland is wel<br />

anders vormgegeven. Er zijn massale<br />

hoorcolleges, er is weinig contact met<br />

docenten en Nederlanders krijgen te<br />

maken met andere beleefdheidsnormen.<br />

Het aanspreken <strong>van</strong> een docent met du<br />

is uit den boze, die term is voorbehouden<br />

aan goede vrienden. Maar met het niveau<br />

is niets mis, beamen ook Nederlandse<br />

docenten.<br />

Geen loting<br />

Een andere optie, nog dichterbij voor<br />

de Brabantse studenten, is een studie in<br />

België. Bijna vierduizend Nederlandse<br />

studenten kozen vorig jaar voor onze<br />

zuiderburen. Het collegegeld bedraagt


maximaal 568 euro per jaar, bijna drie<br />

keer zo weinig als in Nederland. Verder<br />

kent België geen lotingsysteem voor<br />

studies die in Nederland soms een<br />

loodzware loting kennen, bijvoorbeeld<br />

Geneeskunde. Wel moet je soms een<br />

toelatingsexamen afleggen. Voordeel <strong>van</strong><br />

een studie in België (althans in Vlaanderen)<br />

is dat er geen taalbarrière is. Verder<br />

is er nauwelijks kamernood.<br />

Andersom komen er ook veel buitenlandse<br />

studenten naar ons kikkerlandje. Uit<br />

cijfers <strong>van</strong> het Nuffic, een Nederlandse<br />

non-profitorganisatie die zich bezighoudt<br />

met internationale samenwerking in het<br />

hoger onderwijs, blijkt dat ongeveer<br />

53.750 buitenlandse studenten voor een<br />

volledige studie in Nederland blijven.<br />

21.700 <strong>van</strong> hen komen uit Duitsland en<br />

2550 uit België. Opvallend is ook het<br />

hoge aantal Chinese studenten (5100).<br />

Populaire studies zijn Economie en<br />

Sociale wetenschappen.<br />

De Chinezen komen hier omdat studeren<br />

in Nederland relatief goedkoper zou zijn<br />

dan in China. Recente cijfers over het<br />

aantal Nederlandse studenten dat voor<br />

een volledige studie bij een buitenlandse<br />

instelling voor hoger onderwijs staat<br />

ingeschreven, zijn er niet. De laatste<br />

cijfers dateren <strong>van</strong> 2006-2007. Toen<br />

ging het volgens het Nuffic om 14.700<br />

Nederlanders. Het merendeel koos toen<br />

voor lessen in het Verenigd Koninkrijk.<br />

Massaal uitwijken<br />

Hebben meer Nederlandse studenten<br />

belangstelling voor een studie over<br />

de grens omdat de langstudeerboete<br />

eraan komt? Volgens Han <strong>van</strong> der Horst,<br />

woordvoerder <strong>van</strong> het Nuffic, is er nog<br />

geen effect meetbaar. “Bij het informatiecentrum<br />

rinkelt de telefoon in ieder<br />

geval niet vaker dan normaal door de<br />

Halbeheffing.”<br />

Wel gaf onder meer de universiteit<br />

<strong>van</strong> Twente aan bang te zijn dat hun<br />

studenten massaal uit zullen wijken naar<br />

Duitsland. Ook de Vlaamse universiteitenkoepel<br />

VLIR houdt haar hart vast.<br />

Secretaris-generaal Rosette S’Jegers zei<br />

in dagblad Sp!ts: “We kunnen met dit<br />

soort maatregelen meer Nederlandse<br />

studenten verwachten die alleen maar<br />

naar ons land komen voor de lagere studiekosten,<br />

terwijl je hoopt dat studenten<br />

andere motieven hebben.”<br />

Meer informatie over studeren in het<br />

buitenland: www.wilweg.nl<br />

‘Nederlanders<br />

zijn verre <strong>van</strong><br />

populair in<br />

België’<br />

Studeren in buurlanden .17<br />

Robin Verschuren (24) studeert Politieke<br />

wetenschappen aan de Universiteit <strong>van</strong><br />

Leuven.<br />

“Het idee om in Nederland te blijven stond me<br />

in de zomer ineens heel erg tegen, en op een<br />

dagtripje naar Antwerpen besloot ik spontaan<br />

dat het dan maar België moest worden. Het<br />

was gemakkelijk te regelen, goedkoop en er<br />

was niet veel gedoe met kamers.<br />

Toch was België een behoorlijke cultuurshock.<br />

Ik woonde het eerste jaar in Brussel en ik<br />

moest erg wennen aan de Belgische mentaliteit<br />

en aan de grote Franstalige stad. Het is<br />

lastig met Belgen bevriend te raken omdat ze<br />

vaak in hun eigen kringetjes <strong>van</strong> thuis blijven<br />

hangen. Ook de onderwijscultuur is volkomen<br />

anders. Tijdens debatten waren studiegenoten<br />

geshockeerd door mijn scherpe opmerkingen<br />

en mijn gewoonte het woord terug te krijgen,<br />

in hun ogen was dat agressief en onbeschoft.<br />

De studie is wetenschappelijk en droog, erg<br />

gericht op het uit je hoofd leren <strong>van</strong> encyclopedieën.<br />

Daar staat tegenover dat ik wel<br />

enorm veel heb geleerd <strong>van</strong> de ervaring.<br />

Nederlanders zijn verre <strong>van</strong> populair in België.<br />

Daar mee om leren gaan is een goede<br />

interculturele les. Je leert de subtiele<br />

verschillen te zien en daar mee om te gaan en<br />

op een bescheiden manier toch Nederlands te<br />

zijn. Ik heb een paar keer overwogen om terug<br />

te gaan, en ik heb zeker regelmatig spijt gehad<br />

in de zin dat ik waarschijnlijk beter uit de verf<br />

was gekomen op een Nederlandse universiteit.<br />

Maar al met al zou ik mijn huidige leven niet<br />

willen opgeven, en ben ik best tevreden met<br />

wie ik dankzij deze ervaring ben geworden.”<br />

Univers 12 mei 2011


18. Lifestyle<br />

coördinatie: Lieke Steijvers<br />

Plakkers zijn<br />

slimmer<br />

Should I stay or should I go? De vrees <strong>van</strong> gemeentebestuurders<br />

dat de slimmeriken na hun studie in <strong>Tilburg</strong><br />

richting Randstad vertrekken is ongegrond. Dat bewijst<br />

het onderzoek <strong>van</strong> Viktor Venhorst <strong>van</strong> de Rijksuniversiteit<br />

Groningen.<br />

Brain drain? Grote uittocht <strong>van</strong> jongeren? Valt allemaal<br />

reuze mee, zo blijkt uit het onderzoek Brain drain of brain<br />

gain? Hoger opgeleiden in grote steden in Nederland in<br />

opdracht <strong>van</strong> Nicis Institute. In de hbo- en universitaire<br />

studiesteden blijven juist meer hoogopgeleide jongeren<br />

hangen dan er vertrekken. Per saldo is de migratie <strong>van</strong><br />

studenten voor deze gemeenten dus positief. De gemeenten<br />

Maastricht, Rotterdam, <strong>Tilburg</strong>, Groningen en<br />

Leeuwarden deden mee aan dit onderzoek.<br />

Verhuisstromen<br />

“Het is goed voor een stad om een universiteit te hebben,”<br />

zegt onderzoeker Viktor Venhorst. “De aanwezigheid <strong>van</strong><br />

hoger opgeleiden heeft een positief effect op de economische<br />

groei in een stad, en is bovendien goed voor de<br />

consumentenbestedingen en daarmee voor het voorzieningenniveau.”<br />

Daarom maken de regionale universiteitssteden<br />

zich zorgen over de vertrekkende afgestudeerden.<br />

Betere studenten<br />

Maar geen zorgen dus: in alle onderzochte steden neemt<br />

het aantal afgestudeerden toe. De steden zijn bovendien in<br />

staat om niet alle, maar vaak wel de betere studenten vast<br />

te houden. Degenen die na hun universitaire studie blijven<br />

wonen en werken in dezelfde stad hebben gemiddeld<br />

hogere cijfers dan de vertrekkers. Een verklaring hiervoor<br />

kan zijn dat lokale werkgevers in bepaalde sectoren in<br />

staat zijn de meest geschikte kandidaten uit de collegebankjes<br />

te werven.<br />

De stad als geheel wordt dus slimmer. Waar <strong>Tilburg</strong><br />

verschilt met de anderen is dat er hier ook veel academici<br />

uit de Randstad worden aangetrokken om te werken. Een<br />

ander belangrijk effect dat in de locatiekeuze <strong>van</strong> studenten<br />

meespeelt is regionale binding. De kans dat een<br />

afgestudeerde in de gemeente blijft werken of wonen, is<br />

twee tot drie maal hoger wanneer deze afgestudeerde op<br />

zestienjarige leeftijd al in de stad woonde.<br />

Univers 12 mei 2011<br />

Trendspotting<br />

Bloemen<br />

aan je oorlel<br />

Wat zijn de laatste trends op de<br />

<strong>Tilburg</strong>se campus? Univers zit bovenop<br />

alles wat hip & happening is.<br />

Deze keer: de bloemoorbel.<br />

I-con<br />

Goldfish heb ik<br />

de laatste<br />

weken<br />

helemaal kapot<br />

gedraaid<br />

Kleding? In de zomer draag ik graag een<br />

korte broek met een shirt of een blouse<br />

en teenslippers. Ik vind het belangrijk<br />

om er goed uit te zien maar ik heb er<br />

nooit geld voor. Als ik moet kiezen<br />

tussen een mooie broek en een avondje<br />

stappen ga ik liever een avondje<br />

stappen.<br />

Winkels? Ik heb geen favoriete winkels,<br />

ik koop mijn kleding waar uitverkoop is.<br />

Budget? Ik heb per maand een budget<br />

<strong>van</strong> ongeveer 700 euro: mijn stufi en<br />

mijn loon. Daar gaat mijn huur dan nog<br />

<strong>van</strong> af. Gelukkig hoef ik geen collegegeld<br />

te betalen, dat betalen mijn ouders.<br />

Film? Ik lach me iedere keer weer kapot<br />

bij Forrest Gump.<br />

Idool? Ik heb niet echt een idool maar ik<br />

vind de acteur die Barney Stinson speelt<br />

in How I Met Your Mother echt een<br />

stoere baas.<br />

Muziek? Ik ga binnenkort naar een<br />

concert <strong>van</strong> Goldfish, een Zuid-Afrikaans<br />

DJ/saxofonistenduo. Hun cd’s heb ik de<br />

laatste weken helemaal kapot gedraaid.<br />

Boek? Ik lees nu Dag <strong>van</strong> Betekenis <strong>van</strong><br />

Allan Folso. Een boek over corruptie in<br />

het Vaticaan. Die stond toevallig in mijn<br />

kast.<br />

Erik Vermeltfoort (21)<br />

student Bedrijfseconomie<br />

Game? Stef Stuntpiloot, omdat het de<br />

perfecte combinatie is tussen kanloos<br />

bier drinken en een fanatiek spelletje<br />

spelen.<br />

Website? Ik organiseer een hockeytoernooi<br />

dus de site www.blauweballen.nl<br />

bekijk ik nu erg veel.<br />

Het zonnetje schijnt en de bloementjes staan volop in<br />

bloei. En dan niet alleen in het gras maar ook aan<br />

menig oorlel <strong>van</strong> 16-jarige meisjes hangt een bloem<br />

in bloei. Niet meer weg te denken uit het<br />

straatbeeld, die ‘bloemoorbel’. Naar het idee<br />

<strong>van</strong> gtst-sterren Marly en Gigi (beter bekend<br />

als Nina en Lorena). De oorbel is in de populaire<br />

soap al regelmatig gespot en vele<br />

hebben de trend al opgepikt. Is ie mooi? De<br />

meningen zijn verdeeld, maar opvallen doet het<br />

sieraad in ieder geval wel. Waar vrouwenoorbellen<br />

meestal per twee worden verkocht, kenmerkt deze<br />

Hangout? Een willekeurig zonnig terras<br />

met een lekker Erdinger in mijn hand en<br />

een zonnebril op mijn neus.


Wè nou?<br />

Dol op Oranje?<br />

Verboden reizen, onverkochte vakantievilla’s,<br />

huwelijken met burgermeisjes. Als moderne<br />

prins heb je toch steeds wat uit te leggen. Zijn<br />

de prinsen te rijk? Worden we koningsmoe? Wè<br />

nou? geeft een <strong>Tilburg</strong>s antwoord.<br />

“Het koningshuis is op zich prima, maar het zou wat<br />

minder invloed moeten hebben. De koningin is niet<br />

gekozen, dus hoeft ze ook geen macht te hebben. Het<br />

zou bij lintjes knippen moeten blijven.”<br />

Joris Steunenberg, student Economie en bedrijfseconomie<br />

“Het moet niet bij lintenknipperij blijven. Buiten de<br />

politiek moet het koningshuis meer <strong>van</strong> betekenis zijn.<br />

We betalen er zoveel voor. Ik vind de traditie belangrijk<br />

en je hebt er wat aan voor representatie. Maar ik<br />

hou het gevoel dat we toch iets te weinig waar voor<br />

ons geld krijgen.”<br />

Sam Janssen, student Psychologie<br />

“Zolang het hier een democratie blijft, heb ik helemaal<br />

niets tegen het koningshuis. Ik vind het eigenlijk wel<br />

mooi, vooral bij huwelijken en zo. Niet dat ik er iets<br />

speciaals mee heb. Als Nederland ineens een republiek<br />

zou worden, zou ik het misschien een beetje<br />

jammer vinden, maar verder niets.”<br />

Iris Lokerse, student Internationaal en Europees recht<br />

“As long as it doesn’t impact my life, I don’t really care<br />

about royalty. I think having a president is not necessarily<br />

more democratic, but in the long run it’s better<br />

for a democratic culture.“<br />

Aditya Witantra, student International business studies<br />

“Er is de laatste tijd zo veel aandacht voor koningshuizen,<br />

dat hoeft <strong>van</strong> mij allemaal niet. Het koningsschap<br />

hoort wel thuis in de Nederlandse cultuur, maar als je<br />

kijkt naar de maatschappij is de betekenis <strong>van</strong> de<br />

minister president toch veel groter.”<br />

Sander <strong>van</strong> der Meijden, student Strategic management<br />

versiering zich omdat je er maar één hoort te dragen.<br />

Op de campus is de oorbel een paar keer gezien maar<br />

<strong>van</strong> een echte hype is nog geen sprake.<br />

De 20-jarige International Business student, Renee<br />

Rijken is geen fan <strong>van</strong> de oorbel. “ Ik zou de oorbel zelf<br />

nooit dragen, juist omdat iedereen er nu mee loopt<br />

vind ik het niet zo leuk. Ik zou me ook een beetje té<br />

gtst-achtig voelen, daarnaast ben ik gewoon niet zo<br />

<strong>van</strong> de bloemoorbellen, het past niet bij me.” Het is nu<br />

afwachten of de campus achterloopt op deze trend of<br />

dat deze rage aan de universiteit voorbij gaat.<br />

Web<br />

Monteer stiekem een webcam in de slaapkamer <strong>van</strong> je buurvrouw, en weet je<br />

verzekerd <strong>van</strong> een hoop gedonder als ze het ding in de smiezen krijgt. Voor dieren<br />

gelden blijkbaar andere regels. De Vogelbescherming plaatste deze lente webcams<br />

in maar liefst acht vogelnesten, die live zijn te volgen via de website beleefdelente.<br />

nl. De oehoe, de ooievaar, de boerenzwaluw en de slechtvalk: allemaal geven ze<br />

hun bedgeheimen ongewild en ongevraagd prijs aan de wereld.<br />

Gaat de mensheid hier een grens over? Ach, zo veel spannends gebeurt er nou ook<br />

weer niet in zo’n nest. Ma zit wat te suffen op haar eieren, pa verwent haar op z’n<br />

tijd met een sappig muisje. Best wel cute, maar niets wat het daglicht niet kan<br />

verdragen.<br />

Onze tip dus voor alle studenten en medewerkers <strong>van</strong> de <strong>Tilburg</strong>se universiteit:<br />

log op een dooie middag eens in op deze website. Zet het geluid aan, laat de vrije<br />

natuur tot je komen. Je zult de rust ervaren <strong>van</strong> een zomerse boswandeling. Een<br />

heerlijk staaltje escapisme! En oh ja, mocht je kriegelig worden <strong>van</strong> de bende<br />

squickende jonge vogels, check dan eens de webcam op volgdevos.nl. Waar word<br />

je nu vrolijker <strong>van</strong> dan <strong>van</strong> een roedel dartelende vossenpuppies? Klein minpuntje:<br />

een <strong>van</strong> de webcams is wazig door een spinnenweb. Nothing beats a fox! Lieke<br />

Steijvers<br />

Game<br />

Lifestyle .19<br />

Gluren bij de<br />

buren<br />

Portal 2:<br />

geen laf<br />

vervolg<br />

www.beleefdelente.nl<br />

www.volgdevos.nl<br />

You’re looking for a gun that shoots holes. Not bullet holes! schreeuwt de robotische<br />

gids die je in de eerste paar minuten introduceert in de wereld <strong>van</strong> Portal 2.<br />

Het uitgangspunt <strong>van</strong> de puzzelgame is misleidend simpel. Je hebt één geweer,<br />

daarmee kun je twee portals schieten tegen zowat elk oppervlak. Vervolgens kun<br />

je <strong>van</strong> de ene naar de andere portal teleporteren. Zo reis je <strong>van</strong> testkamer naar<br />

testkamer in het gigantische complex <strong>van</strong> Aperture Science. Qua gameplay is er<br />

weliswaar wat nieuws onder de zon: bruggen <strong>van</strong> licht, tractor beams, en allerlei<br />

soorten gel die een effect hebben op vloeren en muren, maar het basisprincipe is<br />

hetzelfde als in deel 1.<br />

Het verhaal is de belangrijkste reden dat dit geen laf vervolg is <strong>van</strong> Portal 1, maar<br />

een compleet nieuwe game. Spelers kruipen wederom in de huid <strong>van</strong> Chell. Zij<br />

wordt al honderden jaren vastgehouden in het testcentrum <strong>van</strong> Aperture, dat<br />

behoorlijk in verval is geraakt sinds Portal 1. Je bent de enige levende ziel daar, en<br />

de helft <strong>van</strong> het complex wordt overwoekerd door vegetatie.<br />

Een nieuw karakter is Wheatley, een pratende robot-op-rails die ingesproken werd<br />

door Stephen Merchant (co-schrijver <strong>van</strong> The Office). Ze zijn een lichtend voorbeeld<br />

voor alle andere games die met voice actors werken. Dit spel is <strong>van</strong> begin tot<br />

eind ontzettend grappig, en dat zie je niet vaak. Tom <strong>van</strong> Nuenen<br />

Portal 2<br />

Xbox 360 /<br />

PlayStation 3 / PC /<br />

Mac<br />

Univers 12 mei 2011


10. Focus<br />

tekst Francine bardoel fotografie Lieke Steijvers<br />

Univers 12 mei 2011<br />

Het laatste<br />

nieuws<br />

vind je op Volg<br />

Redactieraadleden gezocht<br />

Voor de redactieraad <strong>van</strong> Univers zijn wij op zoek naar twee<br />

UvT'ers die het leuk en belangrijk vinden om de inhoud <strong>van</strong><br />

het Univers <strong>magazine</strong> en UniversOnline kritisch te volgen.<br />

We zoeken een student en een wetenschapper.<br />

De redactieraad fungeert als klankbord voor de hoofdredacteur<br />

en geeft haar gevraagd en ongevraagd advies over de<br />

inhoud en koers <strong>van</strong> Univers. De redactieraad vergadert<br />

gemiddeld één keer per drie maanden.<br />

Sterke betrokkenheid bij <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong> is noodzakelijk.<br />

Meer informatie bij Francine Bardoel, hoofdredacteur<br />

Univers, 013-466 2926, f.bardoel@uvt.nl.<br />

Solliciteren? Uitsluitend per mail.<br />

Vermeld in ieder geval waarom je lid <strong>van</strong> de redactieraad<br />

wilt worden en waarom je meent geschikt te zijn.


Mijn gezicht op de cover<br />

Covers .21<br />

21 april 2011<br />

Bij de presentatie<br />

<strong>van</strong> het nieuwe<br />

<strong>magazine</strong> <strong>van</strong><br />

Univers maakten<br />

studenten en<br />

medewerkers<br />

dankbaar gebruik<br />

<strong>van</strong> de mogelijkheid<br />

om zichzelf<br />

te vereeuwigen<br />

op de cover.<br />

Hiernaast een<br />

impressie.<br />

Univers 12 mei 2011


22. Passion, fear and faith<br />

text Marten <strong>van</strong> de Wier photography Christiaan Westgeest<br />

Univers 12 21 mei april 2011<br />

‘There’s a lot of<br />

unrest in my mind’


‘I donated that kidney<br />

out of anarchy’<br />

What drives successful people? That’s what Univers wants<br />

to find out in the section passion, fear & faith. <strong>Tilburg</strong> graduate<br />

Anton Dautzenberg’s national break-through was<br />

with his novel Samaritaan (Samaritan), about the donation<br />

of his kidney to a stranger.<br />

At a table outside of café ‘Weemoed’ (Dutch for<br />

‘Melancholy’), Anton Dautzenberg is giving his<br />

interviews for the day. “Don’t believe everything he<br />

says”, the person before me tells me as he leaves.<br />

Dautzenberg revealed to him that the blessed<br />

<strong>Tilburg</strong> priest Peerke Donders whispered in his ear that he had<br />

to donate a kidney.<br />

Dautzenberg and the truth: this has been an issue since the<br />

writer from <strong>Tilburg</strong> and graduate of <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong> published<br />

a series of fake interviews in a TV-guide. Dautzenberg pretended<br />

to have interviewed front man Lemmy Kilmister of the metal<br />

band Motörhead about the economic crisis. Lemmy compared<br />

the crisis to a vagina, but the broadcasting company VPRO still<br />

took the interviews deadly serious. And that while the editors<br />

themselves had asked for an absurdistic approach. Dautzenberg<br />

sees it as a compliment that they fell for it.<br />

Now, his autobiographical novel Samaritaan is out (named after<br />

the biblical ‘good Samaritan’), and everyone is wondering if<br />

Dautzenberg actually donated a kidney to a complete stranger<br />

just for kicks, like the main character.<br />

Why do you write? “It’s difficult to answer that question. I think<br />

that I want to channel the unrest. There’s a lot of unrest in my<br />

mind. I don’t feel like I have anything to say.”<br />

Really? Dautzenberg smiles. “You’re right, if you really don’t have<br />

the idea that you have anything to say that other people would<br />

like to hear, you wouldn’t publish. But publishing is not my first<br />

goal. I like reading better than writing, even though writing is not<br />

unpleasant. Would you like something to drink?”<br />

Anton up until now<br />

Anton Dautzenberg (1967) studied<br />

Economics at <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong><br />

and later Language and Literature.<br />

He worked for an environmental<br />

consultancy company, but felt<br />

extremely lonely due to his<br />

extreme shyness. Later on, he<br />

started a commercial text writing<br />

company with a partner. Apart<br />

from that, he is a writer and a<br />

poet. He became well known in<br />

<strong>Tilburg</strong> under the pseudonym Troy<br />

Titane. He drew absurd cartoons,<br />

Dautzenberg owns a commercial text writing company with a<br />

partner. He doesn’t like artists who ‘revel in artistry’ but get nothing<br />

done. He ‘works’ three or four days a week, in order to pay<br />

his way as a literary writer. Because that’s what he loves to do.<br />

You say: ‘That’s what I love to do’. That sounds different than<br />

that you have to do it because of that ‘unrest’. “My heart lies<br />

with literature, with music, with film. But apparently I can’t make<br />

music and films. I regard music superior, because it’s more abstract.<br />

I can be completely jealous of beautiful music. I recently<br />

heard an experimental band in Pop Center 013. They played a<br />

track that lasted an hour and in which they let go of all the rules<br />

of metal music. At the end, most people had left the hall, but I<br />

was deeply moved. I like it when people let go of the idiom.”<br />

At the end of last year, Dautzenberg published a collection of<br />

stories which even alarmed his own friends. In one story, a boy<br />

receives a box with two boxing negroes in it. In another story, a<br />

girl survives in the desert by drinking her father’s semen. His new<br />

Samaritaan is the first novel ever to have been written completely<br />

in dialogues, says Dautzenberg. They are conversations<br />

about his kidney donation with doctors, friends, psychologists,<br />

and even the kidney itself.<br />

This letting go of rules, do you do that yourself in your<br />

writing? “I try to, but in language you can never entirely escape<br />

from the everyday meaning of language. I try to step outside of<br />

the moral, go outside the box. I recognize a lot in surrealist films.<br />

After I first saw Fellini’s Otte e mezzo, I didn’t speak for hours.<br />

Maybe that’s because to me, life also isn’t linear. I play chess<br />

wrote dark poems and satirical<br />

columns, and was awarded the<br />

title ‘night mayor of <strong>Tilburg</strong>’ for<br />

his role in the nightlife and the<br />

cultural life.<br />

In 2010, he published a collection<br />

of stories called Vogels met zwarte<br />

poten kun je niet vreten (You can’t<br />

devour birds with black feet)<br />

under his own name. Last month,<br />

his novel Samaritaan (Samaritan)<br />

was published.<br />

Passion, fear & faith .23<br />

Univers 21 12 april mei 2011


24. Passion, fear & faith<br />

Univers 12 mei 2011<br />

on several boards in my head. Don’t you just want to give eight<br />

answers at the same time in a conversation? Music can provide<br />

those eight answers simultaneously. I try to do that in literature.”<br />

Why did you donate a kidney? “Just like the main character in<br />

my book, I’m still not really sure.”<br />

You make a distinction between yourself and the main<br />

character. “I donated a kidney. But I obviously fictionalized and<br />

stylized it in the book. By the way, I didn’t plan to write a book<br />

about it beforehand.<br />

‘I heard that my<br />

kidney went skiing.<br />

The absurd appeals<br />

to me’<br />

I think I partly did that donation out of anarchy, to go against the<br />

normal way of doing things and to step out of the comfort zone.<br />

Added to that was the fact that someone else would benefit<br />

from it.”<br />

Dautzenberg scratches his goatee, and he looks at the ground.<br />

Then he leans forward: “I can be pretty gloomy. Thanks to my<br />

irony, I can deal with it in a satisfying way, but maybe the idea<br />

that I believe my life is worth less than the life of the person I<br />

donated to, plays an unintentional role.” He looks appalled. “That<br />

sounds really pathetic! I don’t think I’m worth less than others. As<br />

a writer, I create, so sometimes that even feels divine,” he says<br />

with a laugh. “It’s more that I wouldn’t really mind dying.”<br />

Then what holds you back? “I don’t want to hurt my two<br />

nephews, my mother and my friends. I think I should empty the<br />

poisonous cup of life.”<br />

But you can enjoy films and music. “Yes, I do like that part of<br />

my life. But on the other side, there is the relatively larger suf-<br />

fering. I get my oxygen from the things that I like. But I have suffered<br />

severe depressions, total paralysis. It feels like a real pain.<br />

In my case, it’s largely biologically determined due to substances<br />

in my brain. I also suffered from fear of people, extreme shyness.<br />

There was a time when I couldn’t bear people looking at me and<br />

I would rather have been blind. I once participated in an activity<br />

of an association for blind people, during which you could<br />

experience what it was like not to see anything. At the end there<br />

was an evaluation, and in the dark I dared to say something!<br />

When I came outside again, it felt like a blow in the face. At the<br />

age of thirty I started taking medication, and I haven’t slipped<br />

since. And I have my creative outlet. But I still have to be alone<br />

for at least one part of the day.”<br />

Are you afraid it might come back? “Sometimes. But not in a<br />

paralyzing way. A year ago, I guided my father as he was dying.<br />

That moment of the last eye contact... That was intense, and for<br />

me it has become a benchmark. Compared to that, everything<br />

else is easy.<br />

I had a lot of conversations with my father. ‘Make the best of it,<br />

you only die once,’ I told him. ‘It’s better to see death as a friend.’<br />

I helped him with that. People who are dying and the people<br />

around them often make the comparison with sleeping. But at<br />

the moment you see all the life draining away, that relativization<br />

is gone and total disallusionment follows. It’s not sleeping: it is<br />

extremely irreversible.”<br />

Donating your kidney, isn’t it possible you did it for altruistic<br />

reasons? “People only help others when they get something in<br />

return. It gave me a proud feeling. I said, with my big mouth, that<br />

I would donate a kidney, and I actually did.<br />

I felt tough. I also think it’s a fun and crazy idea that my kidney<br />

lives on in somebody else. I heard that my kidney went skiing.<br />

The absurd aspect appeals to me.”<br />

But didn’t you mostly want to do ‘something good’? Maybe<br />

you find that explanation ‘pathetic’, and that’s the reason you’re<br />

looking for selfish motives.<br />

“I see what you’re up to. You think that I think that that motive is<br />

too mushy and too kitschy. But that’s not the case, I enjoy giving.”<br />

Dautzenberg pays the bill, also for his two friends who have<br />

joined us. “I liked the interview. You were strict in a kind way.<br />

Because of that, I hardly spoke any nonsense.”


Looking for<br />

the international vibe<br />

International students mostly hang<br />

out with each other. But there is a<br />

group of Dutch students who are<br />

intensively engaged with them: the<br />

mentors. What drives them?<br />

Every Tuesday is the same for Michiel Matthijssen: first<br />

he eats with his mentor group on the Verbernelaan,<br />

and then he takes them out to the ‘Lamme Goedzak’, a<br />

café in <strong>Tilburg</strong>. Today is one of those Tuesdays. And<br />

Matthijssen would like to tell us, while he’s waiting for<br />

dinner – today they’re having shoarma – why he reserves his<br />

Tuesday evenings for his ESN-group. And by the way, they throw<br />

candy at him during the phone conversation. That’s what you get<br />

for having a telephone conversation in Dutch.<br />

Buying a bicycle<br />

Michiel (23) is a third-year Econometrics student. He studied in<br />

the United States for almost a year himself. When he came back<br />

to <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong>, he missed ‘the international atmosphere’.<br />

By that, he means the group of international students, and how<br />

they interact with each other. “Then I heard that there’s a similar<br />

group of people in <strong>Tilburg</strong>!”<br />

Every semester, hundreds of foreign students come to study at<br />

<strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong> for one or more semesters. Most of them live<br />

together in the flats on the Verbernelaan. The international<br />

students mostly hang out with each other. But there is a group of<br />

Dutch students who are intensively engaged with the international<br />

students: the mentors. Two or three mentors are in charge of<br />

a group of exchange students. You help them in every way<br />

possible, whether they are looking for a hairdresser, a dry<br />

cleaner or if they want to buy a bicycle. But most of all, you make<br />

sure that they are enjoying themselves and that they don’t end<br />

up lonely or depressed.<br />

“You can tell almost right away who is in the center of the group,<br />

and who is more on the outside”, says Michiel, who is a mentor<br />

for the second semester. “You try to get everyone involved.<br />

Sometimes it’s shyness and that particular student will become<br />

more comfortable after a while. Others deliberately choose not<br />

to participate in every activity. That’s also fine, of course.<br />

Everyone can do what they want.” To find out what the students<br />

expect and want, mentor Michiel has an extensive conversation<br />

with each of them. As captain (‘chief-mentor’ of the group) he<br />

creates an event on Facebook every week, so that everyone<br />

knows what’s going on.<br />

It is very casual<br />

As a mentor, you also learn a lot about dealing with different<br />

cultures, says Michiel, especially if you’ve never studied abroad<br />

ESN and ICONN are merging<br />

Starting from the academic year 2011-2012, the<br />

international students’ unions ICONN and ESN<br />

are merging to become I*ESN. This merged<br />

union is supposed to become a place for all<br />

international students, whether they are here<br />

for an exchange, or studying in <strong>Tilburg</strong> for a<br />

longer period of time. And of course for all the<br />

Dutch students who are internationally<br />

oriented. Check out: www.thenewthing.nl<br />

International.25<br />

text Mieke Fiers photography Dolph Cantrijn<br />

Michiel (left) and<br />

Rob (right) surrounded<br />

by their<br />

international<br />

friends.<br />

Univers 12 mei 2011


26. International<br />

Univers 12 mei 2011<br />

yourself. “It’s not that you’re dealing with it a lot but you just<br />

notice and experience the differences.”<br />

He thinks that being a mentor is mostly a lot of fun. Partly it’s<br />

the atmosphere that he missed, but it feels different too. “As<br />

a Dutch student you’re pretty close with the exchange<br />

students, but amongs themselves they are even closer.”<br />

Because Matthijssen isn’t always there. “There are mentors<br />

who are at the Verbernelaan five days a week. Apart from the<br />

Tuesday I see the group once more every week, in the Sports<br />

Center for example. It’s very casual, you meet up when you<br />

want to. The students like it when you’re there, but they<br />

realize that you have other things to do too.”<br />

Great vibe<br />

Rob <strong>van</strong> der Kruijs also searched for, and found, the typical<br />

international vibe he was familiar with during his own<br />

exchange through ESN. Rob (23, MA Human Resource<br />

Studies) studied in Denmark for a year. “The vibe in such a<br />

group of international students is amazing”, he says. “Everyone<br />

is very open, everyone is ready to make the most of it.”<br />

According to Rob, that’s because everyone joins the group as<br />

an individual. “You’re on your own, and that’s the same for<br />

everybody. Because of that, you form a bond with other<br />

people very quickly.” Rob was mentor for the first six months,<br />

and now he is the secretary of the organization and mentor<br />

coordinator.<br />

Many of the mentors have been abroad themselves, Rob<br />

confirms. “They want to relive their own exchange. Or they<br />

want to give something back for the guidance they have<br />

received themselves.” Another group has international plans<br />

or interests. For them, this is a good way to become familiar<br />

with an international environment. And on top of that, it looks<br />

good on your résumé. “My goal is to work for a big international<br />

company, drawing up personnel policy. So it’s good that<br />

I’m a mentor coordinator now.”<br />

Holiday addresses<br />

ESN is more than just getting a beer belly, according to Rob.<br />

The intercultural differences make the group interesting.<br />

“During dinner, we often discuss current affairs, such as the<br />

death of Osama or the game between Real Madrid and<br />

Barçalona. Students from different countries deal with those<br />

things in very different ways.”<br />

The friendships aren’t as shallow as they may appear, so Rob<br />

thinks. “The basis is stable. When you’re on an exchange,<br />

everyone is in the same boat and you’re all exploring. You<br />

share something that might be brief, but at the same time it<br />

feels very intense.” As a mentor, you also experience that<br />

feeling. You’re a guide on their journey.<br />

“At the end of the semester, everyone is very emotional, and<br />

they invite you to come by when you’re in their city or<br />

country.” So being a mentor is very good for accumulating a<br />

long list of holiday addresses. And in the case of Rob, it’s<br />

even good for something else too. He met his Spanish<br />

girlfriend when he was a mentor and she an exchange<br />

student. They have been together for over a year now.<br />

In numbers<br />

In the first semester of this year, about 270<br />

exchange students came to <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong>.<br />

There were 42 mentors. In this second semester<br />

there are 36 mentors for about 170 students.<br />

An angry crowd versus a<br />

group of Scottish soccer<br />

fans in kilts<br />

Column<br />

Do you want to become a mentor or a buddy?<br />

I*ESN is looking for students who want to help<br />

out the international students by becoming a<br />

mentor or a buddy. Mentors guide exchange<br />

students and buddies are the contact person for<br />

international students who are doing their<br />

Another protest?<br />

So what?<br />

About a month ago, I spontaneously joined a group of friends on<br />

a football-trip to see Brazil play Scotland in London. Little did I<br />

know that I would find myself in the middle of the largest<br />

public protest since 2003- a demonstration against public spending<br />

cuts. There were 84 injured and over two hundred arrested.<br />

Seeing London in such a mess – the city is usually hosting boring<br />

tours - was almost entertaining. There were people climbing the<br />

Piccadilly monument, yelling through a megaphone, and setting fire to<br />

piles of trash at Oxford Circus. A group of trouble makers, their faces<br />

hidden, clashed with police officers on Trafalgar Square, throwing<br />

bottles and bricks at them. My gut-instinct recognized disaster coming<br />

when I caught a glimpse of a bottle with a piece of cloth in it, sticking<br />

ominously out of somebody’s pocket. A red flag with clearly communist<br />

symbols appeared over the crowd’s heads. I ran around with my<br />

camera immortalizing these bizarre scenes ... but I soon got tired and<br />

headed for the bar instead.<br />

It was exactly the indifference of the bystanders (me included) that<br />

struck me most. People around certainly took many pictures, but they<br />

showed little surprise. While showing some tourists the way,<br />

policemen maintained friendly faces as if they hadn’t just been in the<br />

middle of a massive demonstration. I couldn’t help but notice the<br />

grotesque combination of an angry crowd versus a group of Scottish<br />

soccer fans in blue kilts and ornamental hats walking calmly through<br />

the city. I also gave a head-to-toes evaluation of the girls in short<br />

dresses and high heels chatting outside of a club, ice cubes tinkling in<br />

their fancy glasses. The Saturday night fever was clearly hotter than<br />

the protesters’ anger.<br />

It would seem as though demonstrations run down us like water off a<br />

duck’s back. Mass media repeatedly expose us to scenes of protesting<br />

crowds, be it in London, The Hague or even Cairo, turning them into<br />

familiar images. Will we soon be anesthetized?<br />

Sonia Kolasinska<br />

is a second-year<br />

Liberal Arts<br />

student.<br />

entire bachelor or master’s degree at <strong>Tilburg</strong><br />

<strong>University</strong>. The registration deadline is May<br />

20th.<br />

www.thenewthing.nl


Minute of Fame<br />

The crowds on Tahrir Square<br />

chanted: “Leave! Leave!” and Omar<br />

Hassib (21) from Egypt, an economics<br />

student, was not there. He had just<br />

left Cairo the day before to go back<br />

to <strong>Tilburg</strong> to attend lectures, when<br />

the uprising began.<br />

An exciting episode had started. In<br />

between classes, Omar was constantly<br />

watching the news channels,<br />

calling his parents and following<br />

#jan25 on twitter. He was worried.<br />

“The circumstances in Cairo were not<br />

safe and my father had joined a patrol<br />

group in the neighborhood. As his<br />

only son, maybe I should have done<br />

that.”<br />

“It is impressive what has happened<br />

and this only happens once in a<br />

Hello<br />

Bonjour Paris!<br />

If Victoria Kalfsbeek (22), a student of<br />

International and European Law and<br />

Dutch Law, was to describe Paris in<br />

three words, she would say ‘lovely,<br />

bureaucratic, and challenging’.<br />

Lovely thanks to its architecture and<br />

monuments, bureaucratic because of<br />

the massive amount of paper work<br />

that has to be done, and challenging<br />

because of the studying.<br />

Although many big European cities<br />

protect themselves from terrorists<br />

attacks, be it Minsk after the metro<br />

explosion, or London before the<br />

royal wedding, Victoria did not<br />

observe any increased security<br />

lifetime”, Omar thinks. Unfortunately,<br />

uncertainties face Egypt: investments<br />

have left the country and the stock<br />

market collapsed. “But Egypt is on the<br />

right track now and one day I will be<br />

back in a country where my vote<br />

counts.”<br />

measures in Paris. “I haven't been at<br />

the airports here” she admits, “but<br />

the amount of policemen guarding<br />

the streets and tourist attractions,<br />

such as the Tour Eiffel and Gare du<br />

Nord, is not excessive”. She only<br />

noticed that there were many<br />

Stuff to do<br />

Stuff to do<br />

Column<br />

security guards during a speech by<br />

Sarkozy at the Pantheon, including<br />

snipers on top of the buildings. “But<br />

I guess that’s normal”, she says.<br />

Even with the city’s beauty, its<br />

green parks and clean streets, there<br />

are a few things Victoria dislikes<br />

Looking for vintage clothing? Need a special lamp for your room?<br />

As of 9 pm on May the 21th, <strong>Tilburg</strong>’s city centre turns into a market<br />

full of second-hand stuff. Go there straight after the pubs close for<br />

the best bargains. Oh, and bring enough bags.<br />

At the free Dutch BalkanBlues Contest – part of the International<br />

Gipsy Festival - bands with mixed cultural backgrounds, inspired by<br />

gipsy music from the Balkan, will give their best shot. On Saturday<br />

the 28th of May, the Interpolis garden in <strong>Tilburg</strong> (at the Spoorlaan<br />

298) will be a melting pot of music styles and a lot of fun, that’s for<br />

sure.<br />

On Ascension Day (June 2nd) get up before sunrise and go on a<br />

short pilgrim to the beautiful St. Jan's Cathedral in ‘s-Hertogenbosch.<br />

It is an old tradition, healing and mindful. At the finish, either<br />

go to mass or have a beer on the terrace.<br />

International.27<br />

edited by Marten <strong>van</strong> de Wier<br />

Commoners, Commas<br />

and Commonness<br />

Watching the royal wedding on the BBC, I, churlish republican<br />

‘commoner’ and comma-lover, wearied of hearing William and<br />

Catherine described as ‘down-to-earth’, a phrase I refuse to<br />

accept other than literally, that is to say, this married couple are<br />

not floating above the ground. Kate, born and raised in ordinary<br />

English village Buckleberry, was once ‘common’, but now she’s<br />

relinquished her roots, and joined an anachronistic bunch of<br />

horse-faced bad kissers, leaving commonness and common sense<br />

in a Buckleberry bin.<br />

Andrew Cartwright teaches English at the Language Center.<br />

about Paris. She definitely disapproves<br />

of the French tendency to<br />

smoke. “Almost everyone smokes<br />

here and I hate it”, she complains.<br />

She was quite surprised to see<br />

people smoking in public places.<br />

“Yesterday I was in a pub where<br />

nearly everybody was smoking a<br />

cigarette. It is also common on the<br />

streets”. Victoria also seems to be<br />

irritated by the constant hurry the<br />

passers-by are in, “especially in the<br />

metro where people bump into you,<br />

because they rush so much”.<br />

Despite having difficulties with<br />

studying in French and the high<br />

prices that are typical for Paris,<br />

Victoria is happy about her choice<br />

of destination. “It is a great city. I<br />

have been through a lot of ups and<br />

downs but the experience I have<br />

gained is unforgettable”. Sonia<br />

Kolasinska


International starts here<br />

Mentors try to get everyone involved<br />

Ups and downs in Paris<br />

Passion<br />

fear &<br />

faith<br />

no. 15<br />

may 12, 2011<br />

‘Egypt is on the right track now’<br />

Andrew and the royal wedding<br />

Independent <strong>magazine</strong> of <strong>Tilburg</strong> <strong>University</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!