Permanente verkeerseducatie in Gelderland - ROVG

lessen of slechts om een korte voorbereiding op het fietsexamen van 3VO in groep 7.
Wat er in de praktijk van het (verplichte) verkeersonderwijs op de basisschool terecht komt is in hoge
mate afhankelijk van de aandacht die een school eraan wil en kan besteden. Dat 'kunnen' hangt onder
andere af van financiële middelen en organisatorische mogelijkheden.
• 12 - 16 jaar: verkeersonderwijs
En de lijn gaat door. Kinderen gaan naar het
VO en dus weer verder van huis, en worden
dus met nog meer en nog gevaarlijker situaties
geconfronteerd. Dat er vanaf het twaalfde jaar
een piek in de ongevalbetrokkenheid van
fietsers zit is dan ook geen wonder.
Wat (en hoe) er op het VO aan verkeersonderwijs
plaatsvindt is, doordat het niet verplicht
is, echter nog meer afhankelijk van motivatie,
mogelijkheden en middelen van de school. Dat
is niet alleen slecht voor de verkeersdeelname
van de kinderen op dat moment, maar ook voor
hun verdere verkeerscarrière. Immers, dìt is het
aangewezen moment om aandacht te besteden
aan de vorming van de attitude gericht op het
verkeersgedrag (snelheidsgedrag en rijden
opvoeding (ouders)
onderwijs basisschool
onderwijs VO
opleiding
bromfiets
theorie
opleiding auto/motor bromfiets
bijscholing/voortgezette opleiding
specifiek ouderen, o.a. BROEM
onder invloed) behorend bij hun toekomstige rol van beginnende bromfietser, en vervolgens van
automobilist.
• 16 - 24 jaar: verder en sneller
16 jaar is de leeftijd waarnaar vooral veel jongens reikhalzend uitzien: dan mag je op een brommer
scheuren! De gevaarlijkste leeftijdsgroep komt daarmee op een van de gevaarlijkste vervoermiddelen
en vertoont dan ook het hoogste aantal ernstige gewonden en doden per kilometer. Inzicht in
verkeersrisico's, risicoperceptie en -acceptatie en voertuigbeheersing zijn hier de sleutelwoorden.
Vereist is op dit moment echter slechts een theoriecertificaat. Zelfs de opleiding daartoe is vanwege
de grondwettelijke vrijheid van onderwijs in ons land niet verplicht. Hoewel de noodzaak van regelkennis
natuurlijk onomstreden is heeft de introductie van het brommercertificaat niet geleid tot daling
van het aantal slachtoffers.
Een gedegen praktijkopleiding blijkt de beginnende bromfietser echter op het niveau te brengen van
een niet-opgeleide bromfietser na een (het gevaarlijkste!) jaar ervaring.
De huidige auto- en motorrijopleiding is sterk gericht op het behalen van het rijexamen. Inhoudelijke
kwaliteit en structuur zijn daarmee bepaald niet gewaarborgd, en aan vitale aspecten als risicoherkenning
en een positieve verkeersmentaliteit wordt weinig tot geen aandacht besteed. Dat is des
te schrijnender omdat meer dan een kwart van de Gelderse automobilist-slachtoffers (en zelfs een
derde van de doden) in deze leeftijdsgroep valt. Slechte risicowaarneming en hoge risicoacceptatie
('kicks' en imponeren van de vrienden en vriendinnen) eisen ook hier hun tol.
We moeten het hier hebben van vooralsnog vrijwillige maar wezenlijke verbeteringen zoals de
rijopleiding-in-stappen RIS.
• rijbewijsbezitters 18 - 60 jaar
Na het behalen van het rijbewijs wordt het stil in de (structurele) verkeerseducatie. Terwijl het om
een grote groep gaat.
• Terwijl er aan de houding van automobilisten een hoop te doen valt.
• Terwijl er steeds nieuwe inzichten en regels komen.
• Terwijl er onvermijdelijk fouten insluipen in het rijgedrag.
• Terwijl in latere leeftijdsfasen fysieke en mentale vermogens gaan afnemen en fysieke kwetsbaarheid
toeneemt.
0
4
12
16
24
60
100