HET EINDE VAN HET JODENDOM - Politieke Boeken

ander volk, de Palestijnen, opleggen. Dus, als ik hierover lees of hoor, of ik zie het
op de televisie, zorgt deze overgevoeligheid ervoor dat zich onmiddellijk de
belevenissen uit mijn jeugd aan mij opdringen. Op deze wijze werd ik er toe
gebracht mijn jeugd in Duitsland tot november 1938, en daarna mijn ervaringen
als vluchteling kind in Nederland tot 1941, toen van plannen voor een
systematische massamoord op Joden, dus van een holocaust, nog geen sprake
was, te vergelijken met wat Palestijnen nu moeten doorstaan. Ik besef nu dat
deze vergelijking reacties teweeg heeft gebracht, die ik destijds niet direct had
verwacht.
De filters van de lezers: de “kiespijn”
Ook hier ben ik door genoemde discussie met Anet Bleich tot een betere
bewustwording gekomen. Zij schreef indertijd 8 “..vergelijkingen (van het huidige
Israël) met Auschwitz, de Neurenberger wetten of de Kristallnacht kunnen we
missen als kiespijn”. Die vergelijking, met name die met Auschwitz, heb ik echter
nooit gemaakt. Als ze daar “het begin van de Nazi tijd in Duitsland en in bezet
Nederland” had geschreven, dan had ze gelijk gehad. De identificatie van ‘Nazi
tijd’ met Auschwitz is geheel op haar conto te schrijven. Al wordt deze
gelijkstelling door bijna iedereen en steeds weer gemaakt, daardoor wint hij niet
aan waarheidsgehalte. Op het misbruik, dat met deze gelijkstelling wordt
bedreven, en op het onrecht wat hierdoor veel mensen wordt aangedaan, kom ik
terug in hfdst IV sectie2. Maar de vraag waardoor het komt, dat steeds weer deze
identificatie wordt gemaakt, zal ik nu trachten te beantwoorden.
Het door Anet Bleich gebruikte sleutelwoord waar ik me eerst op wil richten is
‘als kiespijn’. Het is inderdaad zo dat ik de traumatisering van de meeste joodse
lezers, die ook allemaal door de oorlog, in eerste, tweede of derde generatie op
bepaalde punten overgevoeligheden hebben ontwikkeld, heb onderschat. Hoe ver
een dergelijke overgevoeligheidsreactie kan gaan blijkt, naast het reeds
aangehaalde voorbeeld van Anet Bleich, eveneens uit de volgende discussies die ik
met andere lezers had. Zo schreef ik indertijd:
“Om in de vroege 30er jaren de anti-joodse maatregelen in het Duitsland van
de Nazi's voor het brede publiek goed verteerbaar te maken, zo dat zonder
merkbare onrust onder de bevolking het maatschappelijke en economische leven
39