Excellente Teamleidervaardigheden Deel 8 ... - TeamingNet

Excellente
Teamleidervaardigheden
Deel 8 Samenwerken
Serie e-books voor Excellente Teamleiders
we onze motieven veranderen zodat we tevreden kunnen zijn met de recente
situatie, die niet kan worden veranderd.
Het afweermechanisme wordt treffend omschreven met de oude zegswijze:
wanneer je de persoon die je liefhebt niet kunt krijgen, moet je de persoon
liefhebben die je kunt krijgen.
Afweermechanismen zijn voornamelijk onbewust. Dit houdt in dat het
bijzonder moeilijk is ze te verklaren in gewone termen die iedereen meteen
begrijpt. Maar tot op zekere hoogte hebben we allemaal een idee van wat ze
zijn.
Laten we de meest voorkomende afweermechanismen eens nader bekijken.
Verdringing: actief vergeten. Dit betekent dat hetgeen we verdringen, in "ons
achterhoofd" wordt weggestopt - het is niet weg, maar wordt vergeten en uit
het geheugen gewist, hoewel het weer kan opduiken.
Verdringing kan passief of actief gebeuren. Bij passieve verdringing doen we
niets bewusts om de gedachte uit te bannen - het verdwijnt vanzelf,
afhankelijk van de mate van ongerief. Hoe "lang" herinneren we ons een
beeld van een stervend kind op de televisie bijvoorbeeld.
Bij actieve verdringing doen we - vaak bewust - een poging het ongerief weg
te drukken. Dit kan door te werken, een boek te lezen of iets dergelijks. Als
verdringing het enige redmiddel is van degene die gevaar tegenkomt, kunnen
andere, meer geëigende methoden zoals de mogelijkheid de persoonlijkheid
te ontwikkelen en de vrijheid om iets te doen, worden uitgesloten.
Mensen die dit doen worden vaak omschreven als gesloten, stijf en terughoudend.
Bijna al hun energie wordt gebruikt voor deze veelomspannende
verdringingen, zodat er maar weinig energie overblijft voor het maken van
actuele evaluaties of contact en omgang met andere mensen.
Rationalisatie: onder rationalisatie verstaan we een schijnbaar logische wijze
om een persoonlijk falen "uit te leggen". We interpreteren een situatie zodat
het ons in beter daglicht stelt, bijvoorbeeld door ons te bevrijden van schuld
of door iets weinig vleiends over onszelf te erkennen. Veel mensen verklaren
slechte resultaten op school door het luiheid te noemen, omdat het volgens
hun denkwijze minder gênant is lui te zijn dan om niet intelligent te zijn.
Door met goede verklaringen te komen, kunnen we vermijden dat we moeten
nagaan waarom we in werkgroepen onvoldoende functioneren. Bijvoorbeeld:
"In feite is deze werkgroep helemaal niet goed samengesteld".
Het mechanisme zorgt ervoor dat de zelfwaarde van het individu wordt
beschermd. Gewoonlijk is iemand zich daar niet bewust van, maar voor
anderen heeft het of kan het een voor de hand liggend kenmerk van een
"armzalig excuus" hebben.
Projectie betekent dat we onplezierige gevoelens, onaanvaardbare wensen en
doelen van ons, wegduwen door ze aan anderen toe te schrijven. Dit
betekent dat we geloven dat ze daar thuishoren. We kunnen dan doen alsof
die anderen die wensen hebben en dat we nu het onacceptabele in onszelf
7