Nummer 1 - de Vereniging Nederland-Finland
Nummer 1 - de Vereniging Nederland-Finland
Nummer 1 - de Vereniging Nederland-Finland
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2001–1
Inhoud – Sisältö<br />
Van het bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1<br />
Johtokunnalta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2<br />
Dikt p˚a svenska – Gedicht in het Zweeds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3<br />
De Petronella legen<strong>de</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4<br />
Legenda Petronellasta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7<br />
Verslag bijeenkomst PLATFORM EU-Burgers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>ling van het Bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12<br />
Tiedotus johtokunnalta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12<br />
Britter till˚ater människokloning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13<br />
De Britten staan klonen van mensen toe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14<br />
Suomalaisen Naisen Päivät 10. – 11. maaliskuuta 2001 . . . . . . . . . . . 16<br />
De Finse Vrouwendagen 10 – 11 maart 2001 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17<br />
Finse evenementen in 2001 – Suomalaistapahtumat vuonna 2001 . . 18<br />
Runo Lapista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19<br />
Een an<strong>de</strong>re kijk op <strong>de</strong> Finse onafhankelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20<br />
Toisenlainen näkemys Suomen itsenäisyy<strong>de</strong>stä . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>lingen – Tiedotuksia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25<br />
Sahti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32<br />
Itsenäisyyspäivän juhlaillallinen 9. joulukuuta 2000 . . . . . . . . . . . . . . . 33<br />
Onafhankelijkheidsdiner 9 <strong>de</strong>cember 2000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34<br />
Belangrijke adressen – Tärkeitä osoitteita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35<br />
Colofon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
AVIISI Jaargang 10 (2001) nr. 1<br />
AVIISI Vuosikerta 10 (2001) nr. 1<br />
ISSN 1566-8452<br />
Dit is een uitgave van <strong>de</strong> vereniging Ne<strong>de</strong>rland–<strong>Finland</strong><br />
Tämä on Alankomaat–Suomi Yhdistyksen julkaisu.
Beste Aviisi--lezers,<br />
Van het bestuur<br />
Het, vanwege het uitzon<strong>de</strong>rlijke jaartal toch heel bijzon<strong>de</strong>re jaar 2000, is alweer voorbij<br />
en wij beginnen er langzamerhand gewend aan te raken om jaartallen te schrijven die<br />
met een ‘2’ beginnen. Wij zitten dus nu al in 2001 en, namens het Bestuur, wens ik U<br />
allen een heel voorspoedig verloop van dit twee<strong>de</strong> jaar uit het nieuwe millennium!<br />
Wat heeft het jaar 2000 betekend voor <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong> Ne<strong>de</strong>rland–<strong>Finland</strong>? Ik <strong>de</strong>nk een<br />
geslaag<strong>de</strong> voortzetting van <strong>de</strong> traditionele activiteiten, zoals Vappu, Juhannus, <strong>de</strong> herfstwan<strong>de</strong>ling<br />
en het Onafhankelijkheidsfeest. Bovendien hebben <strong>de</strong> resultaten van <strong>de</strong> enquête<br />
nieuwe i<strong>de</strong>eën opgeleverd, die wij ge<strong>de</strong>eltelijk tot uitvoer willen brengen door mid<strong>de</strong>l<br />
van kleine werkgroepen. Deze zou<strong>de</strong>n moeten bestaan uit een aantal vrijwilligers en een<br />
bestuurslid. U hoort hier in <strong>de</strong> loop van het jaar meer over. De suggestie om <strong>de</strong> boeken<br />
van <strong>de</strong> Finse Zeemanskerk en <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong> te vermel<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> website is al in zoverre<br />
opgevolgd dat Sinikka Holm, Maire Muller en Irma Schoemakers er mee bezig zijn <strong>de</strong><br />
gegevens op te slaan in een computer.<br />
De meren<strong>de</strong>els nieuwe redactie van Aviisi wil <strong>de</strong> zaken nog efficiënter aanpakken maar wij<br />
blijven afhankelijk van kopij en vrijwilligers die stukken van het Ne<strong>de</strong>rlands in het Fins en<br />
an<strong>de</strong>rsom willen vertalen. Uit <strong>de</strong> enquête bleek dat er ook behoefte is aan Zweedstalige<br />
stukken en wij zijn blij met het gedicht in het Zweeds dat Tanja Roine ons heeft gestuurd.<br />
Wij plaatsen in dit nummer van Aviisi ook een stukje uit “Vasa Bla<strong>de</strong>t” waarin een vorige<br />
voorzitter van <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong> zijn mening geeft over een belangrijke zaak.<br />
Na zes jaar tekeningen te hebben gemaakt voor het voorblad van Aviisi heeft René<br />
Souweine besloten hiermee te stoppen. Wij bedanken René voor zijn vele, schitteren<strong>de</strong><br />
bijdragen, die het imago van Aviisi sterk hebben opgefleurd. René heeft ook veel foto’s<br />
gemaakt van activiteiten van <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong>, waar wij ook vaak dankbaar gebruik van<br />
hebben gemaakt voor Aviisi. Wij hebben besloten het voorblad van <strong>de</strong> 2001 nummers<br />
van Aviisi op te sieren met foto’s van mooie, ou<strong>de</strong> Finse stations, die zijn gemaakt door<br />
Fred Snikkers.<br />
Helsinki bestond in 2000 vierhon<strong>de</strong>rdvijftig jaar en was één van <strong>de</strong> negen culturele hoofdste<strong>de</strong>n<br />
van Europa. Meer dan vierhon<strong>de</strong>rd culturele evenementen wer<strong>de</strong>n georganiseerd,<br />
zoals concerten (o.a. een optre<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> tenor Placido Domingo in het Olympisch<br />
stadion en tien concerten van <strong>de</strong> pianist Olli Mustonen), tentoonstellingen en festivals.<br />
Kansikuva / Omslagfoto: HUUTOKOSKI<br />
Asema rakennettiin Thure Hellströmin vuonna 1912 laatimien IV luokan aseman piirustusten perusteella.<br />
Myöhäistä jugendia edustava asema on ulkoasultaan säilynyt pääosin alkuperäisenä.<br />
Asemaan liittyy alkuaan ruiskuhuoneeksi tehty rakennus. Sisäosat on osittain uusittu, mutta alkuperäisiä<br />
rakenteita ja kalusteita on vielä jäljellä. Alue: asuinrakennuksia, puisto koivukujineen.<br />
Het station werd gebouwd volgens <strong>de</strong> IV klas stationstekeningen van Thure Hellström, gemaakt<br />
in 1912. Het station, dat in late jugendstil gebouwd is, is aan <strong>de</strong> buitenkant groten<strong>de</strong>els origineel<br />
gebleven. Bij het station hoort een gebouw, waar brandweermateriaal werd on<strong>de</strong>rgebracht. Van<br />
binnen is het station ge<strong>de</strong>eltelijk gerenoveerd, maar originele on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len en een aantal meubels<br />
zijn bewaard gebleven. Omgeving: woonhuizen, park met een berkenbomenlaan.<br />
(Läh<strong>de</strong> / Bron: Suomen rautatieasemat vuosina 1857–1920, Sirkka Valanto, 1982)<br />
– 1 –
Twee, van origine Finse bestuursle<strong>de</strong>n, hebben in <strong>de</strong> stukjes “Van het bestuur”, in <strong>de</strong><br />
laatste Aviisi’s van vorig jaar, verteld over hun gevoelens met betrekking tot hun emigratie<br />
naar Ne<strong>de</strong>rland. Ik vond <strong>de</strong>ze “contrasten, vergelijkingen en herinneringen” bijzon<strong>de</strong>r<br />
intrigerend, hoewel ik als geboren Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>r <strong>de</strong> door <strong>de</strong> vorige schrijfster omschreven<br />
‘omzichtige Finse gespreksco<strong>de</strong>’ nog steeds niet helemaal kan aanvoelen. Ik vraag mij<br />
af hoe dit zit bij <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse emigranten in <strong>Finland</strong>? Net als in Ne<strong>de</strong>rland zijn <strong>de</strong>ze<br />
emigraties vaak een gevolg van gemeng<strong>de</strong> huwelijken of samenlevingsverban<strong>de</strong>n van<br />
Finse vrouwen en Ne<strong>de</strong>rlandse mannen. Waarom komt het omgekeer<strong>de</strong> (Finse man en<br />
Ne<strong>de</strong>rlandse vrouw), zowel in Ne<strong>de</strong>rland als in <strong>Finland</strong> toch zo weinig voor? Hoe hebben<br />
<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse mannen zich aangepast in <strong>Finland</strong>? Misschien een on<strong>de</strong>rwerp voor een<br />
volgen<strong>de</strong> Aviisi?<br />
Arnold Pieterse<br />
Johtokunnalta<br />
Hyvät Aviisin lukijat,<br />
Vuosi 2000, joka vuosilukuna on erityisen merkittävä, on takanapäin. Sen myötä olemme<br />
saaneet totutella kakkosella alkavan vuosiluvun kirjoittamista. Elämme siis jo vuotta 2001<br />
ja toimikunnan puolesta tahdon toivottaa teille kaikille onnellista uu<strong>de</strong>n vuosituhannen<br />
toista vuotta!<br />
Mitä vuosi 2000 merkitsi Alankomaat–Suomi Yhdistykselle? Mielestäni onnistunutta<br />
jatkoa perinteisille tapahtumille, kuten vapulle, juhannukselle, syysretkelle ja itsenäisyyspäivän<br />
juhlille. Lisäksi olemme saaneet mielipi<strong>de</strong>kyselyn myötä uusia i<strong>de</strong>oita,<br />
joita aiomme osittain toteuttaa pienten työryhmien muodossa. Työryhmät koostuvat vapaaehtoisista<br />
sekä yh<strong>de</strong>stä johtokunnan jäsenestä. Kerromme lisää myöhemmin. Ehdotus<br />
Suomen Merimieskirkon ja Alankomaat–Suomi Yhdistyksen kirjojen luetteloinnista internetissä<br />
on e<strong>de</strong>nnyt niin pitkälle, että Maire Muller ja Sinikka Holm naputtelevat tietoja<br />
paraikaa tietokoneelle.<br />
Aviisin, suurelta osin uudistunut, toimitus haluaisi työskennellä tehokkaammin, mutta<br />
olemme yhä riippuvaisia tekstimateriaalista ja vapaaehtoisista jotka ovat valmiita<br />
kääntämään tekstejä hollannin kielestä suomen kielelle ja päinvastoin. Mielipi<strong>de</strong>kyselystä<br />
kävi ilmi, että myös ruotsinkielisille artikkeleille riittäisi kiinnostusta. Julkaisemme tässä<br />
Aviisissa Tanja Roineen kirjoittaman ruotsinkielisen runon sekä “Vasa Bla<strong>de</strong>t”issa olleen<br />
ajankohtaisen artikkelin, jonka on kirjoittanut Yhdistyksemme entinen puheenjohtaja.<br />
Piirrettyään kuusi vuotta Aviisin kansikuvia, on René Souweine päättänyt lopettaa. Haluamme<br />
kiittää Reneä hienoista kuvituksista, jotka ovat elävöittäneet Aviisin ulkonäköä.<br />
René on myös kuvannut monia Yhdistyksen tapahtumia, kuvia olemme voineet käyttää<br />
Aviisissa, mistä Renelle suuri kiitos. Vuonna 2001 Aviisin etusivua koristavat vanhoista<br />
suomalaisista juna–asemista Fred Snikkerssin ottamat valokuvat.<br />
Vuonna 2000 Helsinki vietti 450-vuotisjuhlaa ja oli samalla yksi Euroopan yh<strong>de</strong>ksästä<br />
kulttuuripääkaupungista. Sen kunniaksi järjestettiin yli neljäsataa kulttuuritapahtumaa,<br />
kuten esimerkiksi konsertteja (mm. tenori Placido Domingon esiintyminen Olympiastadionilla<br />
ja Olli Mustosen kymmenen konsertin sarja), näyttelyitä ja festivaaleja.<br />
Kaksi johtokunnan suomalaista jäsentä kertoi Aviisin viimevuo<strong>de</strong>n viimeisimmissä numeroissa<br />
“Johtokunnalta”-palstalla tunteistaan joita Hollantiin muuttaminen heissä<br />
herätti. Minussa nämä “kontrastit, vertailut ja muistot” herättivät ajatuksia. Toisaalta<br />
en syntyperäisenä hollantilaisena pysty kuvittelemaan mitä kirjoittaja kuvailemillaan<br />
– 2 –
“hienotunteisilla, suomen kielisillä koo<strong>de</strong>illa” tarkoittaa. Herää kysymys, miten Suomeen<br />
muuttaneet hollantilaiset tämän kokevat. Useimmiten, kuten Hollantiinkin päin, maastamuuttaminen<br />
johtuu avioliitoista tai avoliitoista suomalaisten naisten ja hollantilaisten<br />
miesten kesken. Minkähän takia vain harvoin syntyy suh<strong>de</strong> suomalaisen miehen ja hollantilaisen<br />
naisen välille? Mitenkähän hollantilaismiehet ovat sopeutuneet Suomeen? Voisiko<br />
tämä olla seuraava keskustelunaihe Aviisissa?<br />
Arnold Pieterse<br />
(Käännös: Minna Räty)<br />
Dikt p˚a svenska – Gedicht in het Zweeds<br />
Bästa svenskspr˚akiga läsare av Aviisi,<br />
I 5–00 framgick <strong>de</strong>t att <strong>de</strong>t finns ett behov och intresse av svenskspr˚akigt<br />
material. Som finlandssvensk och tillfälligt bosatt sedan sommaren 1999 i Ne<strong>de</strong>rlän<strong>de</strong>rna<br />
blev jag inspirerad att aktivera svenskan i Aviisi. Jag hoppas därmed även kunna väcka<br />
ett intresse bland andra svenskspr˚akiga att bidra med valbart material till Aviisi. Jag<br />
inle<strong>de</strong>r <strong>de</strong>t svenska i Aviisi med en dikt som bra passar in nu d˚a <strong>de</strong>t är n˚agot vintrigt.<br />
Tanja Roine<br />
Beste Zweedstalige lezers en lezeressen van Aviisi,<br />
In 5–00 werd naar voren gebracht dat er interesse is voor Zweedstalige teksten.<br />
Als Zweedstalige Finse, die sinds <strong>de</strong> zomer van 1999 in Ne<strong>de</strong>rland woont, werd<br />
ik daardoor geïnspireerd om het Zweeds in Aviisi te stimuleren. Door zelf <strong>de</strong> spits af<br />
te bijten met een Zweedstalig gedicht, passend bij het nog winterse weer, hoop ik <strong>de</strong><br />
Zweedstaligen te kunnen stimuleren om, naar eigen keuze, bijdragen te leveren.<br />
Tanja Roine<br />
(Vertaling: Margot Frants)<br />
Mörker<br />
Mörkret kommer ˚arligen men<br />
<strong>de</strong>t ligger ett hav av ro i <strong>de</strong>t<br />
i mörkret lyser ljuset starkare<br />
Den vita snön och <strong>de</strong>n frusna<br />
marken un<strong>de</strong>r mörkrets slöja<br />
f˚ar jor<strong>de</strong>n att vila en stund<br />
Vinterti<strong>de</strong>n med <strong>de</strong>t ringa ljuset<br />
och <strong>de</strong>n knipan<strong>de</strong> köl<strong>de</strong>n<br />
är sommarens stora kontrast<br />
Och <strong>de</strong>t är bra att minnas<br />
d˚a mörkret känns överväldigan<strong>de</strong><br />
att m˚anen lyser upp<br />
D˚a ser himlen ut som en stor<br />
och vacker kristallkrona<br />
med stjärnorna som kristaller<br />
– 3 –<br />
Tanttu, tanja.roine@hetnet.nl
De Petronella legen<strong>de</strong><br />
In het laatste <strong>de</strong>el van “Noor<strong>de</strong>rlicht” (Jaargang 6, nummer 3, november 2000), het blad<br />
van <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Vereniging</strong> in <strong>Finland</strong>, stond een opmerkelijk stuk van <strong>de</strong> hoofdredacteur,<br />
Harry Maat, over een Ne<strong>de</strong>rlandse vrouw die een legen<strong>de</strong> gewor<strong>de</strong>n is in <strong>Finland</strong>,<br />
Petronella Antoinette van <strong>de</strong>r Moer (in <strong>Finland</strong> gebruikte zij <strong>de</strong> voornamen Sylvia, Petronella<br />
en Antoinette). Ik neem een <strong>de</strong>el van zijn tekst over:<br />
Het is nog maar ruim vijftig jaar gele<strong>de</strong>n dat <strong>de</strong> grondslag werd gelegd voor een nieuw<br />
Fins sprookje. Alle ingrediënten waren er voor aanwezig. Vooral het mysterieuze droeg<br />
daar belangrijk aan mee. Het begon allemaal eind 1949, toen een jonge Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
vrouw ergens in het hoge Noor<strong>de</strong>n in Lapland in een goudzoekerskamp in Lemmenjoki<br />
terechtkwam, daar geduren<strong>de</strong> langere tijd verbleef om daarna ook weer opeens te verdwijnen.<br />
De ou<strong>de</strong>ren on<strong>de</strong>r U, die langer in <strong>Finland</strong> wonen, zullen dit verhaal wel kennen,<br />
omdat van tijd tot tijd hierover in <strong>de</strong> Finse bla<strong>de</strong>n wordt geschreven. Maar toch......<br />
Zo een twintig jaar gele<strong>de</strong>n knipte ik het volgen<strong>de</strong> verhaal uit het Ne<strong>de</strong>rlandse blad<br />
“Panorama”. Het werd geschreven door Gertjan Verwijk, en verscheen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> titel:<br />
Sylvia, waar ben je?<br />
In <strong>Finland</strong> is ze een legen<strong>de</strong>. Boten, restaurants dragen haar naam. Een berg met<br />
twee toppen werd vernoemd naar haar borstpartij. En dat alles omdat in 1949<br />
ene Sylvia Petronella van <strong>de</strong>r Moer in <strong>de</strong> barre verlatenheid van Lapland intens<br />
samenleef<strong>de</strong> met een groep goudzoekers. Die droegen haar op han<strong>de</strong>n, totdat ze<br />
spoorloos verdween.<br />
Diep verscholen in <strong>de</strong> barre uitgestrektheid liggen <strong>de</strong> “Petronellan Kukkulat”.<br />
Onopvallend steekt <strong>de</strong> vierhon<strong>de</strong>rd meter hoge heuvel met zijn twee glooiend<br />
in elkaar overlopen<strong>de</strong> toppen boven <strong>de</strong> wil<strong>de</strong>rnis uit. Bij dit rotsmassief, waar<br />
’s zomers verweer<strong>de</strong>, soms eenzelvige mannen met houwelen <strong>de</strong> rivierbeddingen<br />
uithakken op zoek naar goud, begon het mysterie rond Sylvia Petronella van <strong>de</strong>r<br />
Moer.<br />
Wat na haar verdwijning bleef waren <strong>de</strong> opgewon<strong>de</strong>n verhalen. Deze wer<strong>de</strong>n al<br />
snel aaneen gesmeed tot een legen<strong>de</strong>, waarin waarheid en verdichting dus hand<br />
in hand kranten en boekwerken bereikten. Volgens <strong>de</strong> goudzoekers was zij eigenlijk<br />
met ie<strong>de</strong>reen verloofd. Ze werkte hard, hielp mee met koken, hield <strong>de</strong> boel<br />
schoon, herstel<strong>de</strong> <strong>de</strong> kleren en <strong>de</strong>ed ie<strong>de</strong>re week inkopen. Maar, meer dan wat<br />
verkreukel<strong>de</strong> foto’s, boten en restaurants, die haar naam dragen en enkele schimmige<br />
vertelsels van overgebleven goud<strong>de</strong>lvers zijn er niet. Ver<strong>de</strong>r zijn er nog die<br />
“Petronellan Kukkulat”, <strong>de</strong> heuvel die door een in <strong>de</strong> eenzaamheid naar ron<strong>de</strong><br />
vormen hunkeren<strong>de</strong> geest als wellustige borsten moet zijn gezien en daarom werd<br />
voorzien van <strong>de</strong> toepasselijke naam: Petronella’s Heuvels.<br />
Als Sylvia na een verblijf van enkele maan<strong>de</strong>n terugkomt in Ivalo voor het doen van<br />
inkopen, wordt ze door <strong>de</strong> politie opgepakt. Haar verblijfsvergunning is verlopen.<br />
In een hotel waar ze enige tijd verbleef, heeft ze een valse naam opgegeven.<br />
Ook <strong>de</strong> rekening blijkt niet betaald te zijn. Die was inmid<strong>de</strong>ls aardig opgelopen.<br />
Hoewel <strong>de</strong> goudzoekers meteen actie on<strong>de</strong>rnemen, <strong>de</strong> rekening en een forse boete<br />
betalen, wordt <strong>de</strong> avontuurlijke Ne<strong>de</strong>rlandse, die dan rond <strong>de</strong> 25 jaar oud is, snel<br />
uitgewezen.<br />
De re<strong>de</strong>n waarom Harry Maat juist nu over Petronella heeft geschreven en <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> tekst<br />
uit “Panorama” opnam, is dat er begin oktober in het blad “Inarilainen” (gedateerd<br />
– 4 –
5-10-2000) een stukje had gestaan over een bericht dat uit Ne<strong>de</strong>rland was gekomen<br />
waarin was vermeld dat Petronella kortgele<strong>de</strong>n is overle<strong>de</strong>n. Mijn nieuwsgierigheid werd<br />
geprikkeld. Ik vond op internet <strong>de</strong> website van “Inarilainen” en ook het e-mail adres van<br />
<strong>de</strong> hoofdredacteur, Markku Arvelin. Ik stuur<strong>de</strong> hem een mail waarin ik vroeg hoe hij aan<br />
het nieuws over Petronella was gekomen. Ik kreeg als antwoord dat Tapio Hietala, eigenaar<br />
van een hotel in Inari, was gebeld door een man in Ne<strong>de</strong>rland. Deze man vertel<strong>de</strong><br />
hem in het Duits en in ‘niet zo goed’ Fins dat Petronella was begraven in een plaats die<br />
“Harlem” heet (tenminste zo verstond hij het) en dat <strong>de</strong> begraafplaats “Parkland” heet<br />
of iets dat daar op lijkt. Dichtbij of tegenover <strong>de</strong> begraafplaats zou iets staan dat heel<br />
bekend is, misschien een monument. Tapio Hietala schreef dit op en vertel<strong>de</strong> het aan<br />
Jaakko Kangasniemi, <strong>de</strong> vroegere voorzitter van <strong>de</strong> Lapse Goudzoekers <strong>Vereniging</strong> (Lapin<br />
Kullankaivajain Liitto), die het op zijn beurt vertel<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> secretaris van <strong>de</strong>ze vereniging,<br />
Pekka Salonen, en die vertel<strong>de</strong> het aan Markku Arvelin. Ongeveer tegelijkertijd<br />
werd Anna Mari Jomppanen, een vrouw op leeftijd die Petronella nog had meegemaakt,<br />
uit Ne<strong>de</strong>rland gebeld (ongeveer een week voordat het bericht in <strong>de</strong> “Inarilainen” verscheen).<br />
Deze vrouw bel<strong>de</strong> vanuit Amsterdam en zij vertel<strong>de</strong> aan Anna Mari Jomppanen<br />
dat Petronella was begraven op een nieuwe begraafplaats buiten Amsterdam. Zij had<strong>de</strong>n<br />
tussen <strong>de</strong> spullen van Petronella een brief gevon<strong>de</strong>n waarin zij vroeg om naar <strong>de</strong> Lapse<br />
Goudzoekers <strong>Vereniging</strong> en Mevrouw Jomppanen te bellen en te vertellen dat zij was<br />
overle<strong>de</strong>n.<br />
Ik heb vervolgens naar <strong>de</strong> gemeente Haarlem gebeld<br />
(vanwege <strong>de</strong> naam “Harlem” en gevraagd of<br />
er afgelopen najaar een Petronella van <strong>de</strong>r Moer is<br />
begraven, maar niemand met die naam is begraven<br />
op een gemeentelijke of Rooms Katholieke begraafplaats<br />
en er is in Haarlem geen begraafplaats die<br />
“Parkland” heet of iets wat er op lijkt.<br />
Markku Arvelin had on<strong>de</strong>rtussen ook een stuk over<br />
het overlij<strong>de</strong>n van Petronella geschreven in het<br />
blad van <strong>de</strong> Lapse goudzoekers, “Lapin Kullankaivaja”<br />
(no. 5, Lokakuu 2000). Hierin stond ook een<br />
foto van Petronella die een journalist in<strong>de</strong>rtijd van<br />
haar had gemaakt toen zij door <strong>de</strong> politie werd on<strong>de</strong>rvraagd.<br />
Op mijn verzoek heeft hij mij <strong>de</strong>ze foto<br />
gestuurd die nu hiernaast staat afgebeeld.<br />
Petronella van <strong>de</strong>r Moer Kort hierna kreeg ik een e-mail van Bart Braafhart,<br />
een Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>r die in Salla woont en die via Harry<br />
Maart had gehoord van mijn interesse voor Petronella. Bart Braafhart vertel<strong>de</strong> mij dat<br />
er in 1987 een boek is geschreven over Petronella door een zekere Mauno Pyhtilä uit<br />
Oulu. Bovendien vertel<strong>de</strong> hij dat er op <strong>de</strong> etiketten van het LEGENDA bier van Lapin<br />
Kulta een tekst staat over Petronella. In een karton met zes flessen staat op ie<strong>de</strong>re fles<br />
een tekst over <strong>de</strong> goudzoekers, één van <strong>de</strong>ze zes teksten gaat over Petronella en staat<br />
hierbij afgebeeld.<br />
De week voor Kerstmis was ik in verband met mijn werk in Oulu en tussen <strong>de</strong> bedrijven<br />
door bel<strong>de</strong> ik naar Mauno Pyhtilä. Het boek had ik intussen met behulp van mijn collega<br />
Seppo Hellsten kunnen lenen uit <strong>de</strong> bibliotheek van Oulu. Bovendien had ik een fles<br />
LEGENDA bier gevon<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> Petronella tekst. Ik kon een ontmoeting organiseren<br />
met Mauno Pyhtilä die eerst <strong>de</strong> verhalen over het overlij<strong>de</strong>n van Petronella niet wil<strong>de</strong><br />
– 5 –
geloven. Maar hij bel<strong>de</strong> naar Anna Mari Jomppanen en <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> redacteur van “Lapin<br />
Kullankaivaja”, Ritva Savela, die hem uitgebreid vertel<strong>de</strong>n over <strong>de</strong> telefoontjes uit Ne<strong>de</strong>rland<br />
en hij leek nu ook overtuigd dat dit geen verzinsel was. In zijn boek stond ook<br />
een foto van <strong>de</strong> “Petronellan Kukkulat”, die ik van hem mocht gebruiken voor Aviisi<br />
(foto op pagina 8).<br />
Bier legen<strong>de</strong><br />
Waarvandaan kwam Petronella naar <strong>de</strong> Lemmenjoki<br />
[1] . Wie was zij? Wat maakt het uit, dit<br />
meisje betover<strong>de</strong> <strong>de</strong> goudzoekers. Krachtig bogen<br />
haar kuiten, boeiend golf<strong>de</strong>n haar borsten.<br />
De vreug<strong>de</strong> was van korte duur, plotseling was<br />
Petronella verdwenen. Alleen <strong>de</strong> herinneringen<br />
bleven. En <strong>de</strong> “tunturit” die nog steeds bekend<br />
staan als <strong>de</strong> heuvels van Petronella. [2]<br />
[1] De naam Lemmenjoki betekent “Rivier van <strong>de</strong> Lief<strong>de</strong>”, red.<br />
[2] Een ’tunturi’ is een berg in Lapland, gekenmerkt door een ron<strong>de</strong> top,<br />
red.<br />
Het LEGENDA-etiket met <strong>de</strong> Petronella tekst.<br />
– 6 –<br />
Mauno Pyhtilä vertel<strong>de</strong> mij dat hij in<br />
1987 on<strong>de</strong>rzoek in Ne<strong>de</strong>rland had gedaan<br />
en te weten was gekomen dat<br />
Petronella Antoinette op 11 september<br />
1923 geboren is in Den Haag. Na<br />
haar verblijf in <strong>Finland</strong> heeft zij weer<br />
in Den Haag gewoond, waarna zij verhuisd<br />
is naar Leidschendam. In 1969 is<br />
zij samen met haar dochter, Solange<br />
Marguerite Joyce van <strong>de</strong>r Moer, die in<br />
1955 geboren is in Marseille, verhuisd<br />
naar <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten en in 1987<br />
woon<strong>de</strong> zij niet in Ne<strong>de</strong>rland. Hier was<br />
het spoor doodgelopen. Wel bleek er in<br />
1987 een radioprogramma gemaakt te<br />
zijn door <strong>de</strong> VPRO over Petronella in<br />
Lemmenjoki. Dit programma was gemaakt<br />
door Jacqueline Maris, die nog<br />
steeds bij <strong>de</strong> VPRO werkt, maar bij het<br />
insturen van <strong>de</strong>ze tekst naar Aviisi, had<br />
ik haar nog niet kunnen bereiken. Ik<br />
vraag mij af of zij iets meer weet over<br />
<strong>de</strong> lotgevallen van Petronella na haar<br />
vertrek uit <strong>Finland</strong>.<br />
De grote vraag is natuurlijk of Petronella<br />
werkelijk in Ne<strong>de</strong>rland is overle<strong>de</strong>n<br />
(dit zou in augustus of september<br />
van het afgelopen jaar moeten zijn geweest,<br />
een datum die genoemd werd<br />
door Markku Arvelin was 26 augustus).<br />
Ik zal doorgaan met <strong>de</strong> naspeuringen.<br />
Bart Braafhart vond via internet alle<br />
namen uit overlij<strong>de</strong>nsadvertenties van<br />
het afgelopen jaar. Hierbij was wel een<br />
Cathalina Pieternella van <strong>de</strong>r Moere uit<br />
Oud-Beijerland, die ongeveer even oud<br />
was, maar dit bleek een an<strong>de</strong>re persoon<br />
te zijn. Na ongeveer een jaar wor<strong>de</strong>n alle persoonskaarten met gegevens van in Ne<strong>de</strong>rland<br />
overle<strong>de</strong>n personen naar <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse Genealogische <strong>Vereniging</strong> gestuurd en dan<br />
zou<strong>de</strong>n we misschien ook meer te weten kunnen komen. In het volgen<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong><br />
“Lapin Kullankaivaja” (no. 6, Joulukuu 2000) heeft Markku Arvelin opnieuw een lang<br />
stuk over Petronella geschreven waarin mijn plannen om het één en an<strong>de</strong>r in Ne<strong>de</strong>rland<br />
uit te zoeken, ook staan vermeld.
Ik hoop dat er on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Aviisi lezers iemand is die meer licht kan werpen op <strong>de</strong> levensloop<br />
van Petronella, of zou<strong>de</strong>n haar ver<strong>de</strong>re lotgevallen in het duister gehuld moeten blijven,<br />
om <strong>de</strong> legen<strong>de</strong> voort te laten leven?<br />
– 7 –<br />
Arnold Pieterse<br />
Zie o.a. op internet over Petronella <strong>de</strong> websites:<br />
http://www.helsinginsanomat.fi/uutisarkisto/19990131/koti/990131ko02.html<br />
http://yliopistolehti.helsinki.fi/1997 2/ylart5.htm<br />
http://www.menaiset.fi/ikkunapoyta/ik08.html<br />
Legenda Petronellasta<br />
Tuoreimmassa Suomen alankomaalaisyhdistyksen “Noor<strong>de</strong>rlicht”-leh<strong>de</strong>ssä (6. vuosikerta,<br />
nr. 3, marraskuu 2000) oli päätoimittaja Harry Maatin huomiota herättävä artikkeli<br />
Suomessa legendaarisesta alankomaalaisnaisesta, Petronella Antoinette van <strong>de</strong>r Moerista<br />
(Suomessa hän käytti etunimiä Sylvia, Petronella, Antoinette). Lainaan hänen tekstiään:<br />
Reilut viisikymmentä vuotta sitten saatiin aihetta uuteen suomalaistarinaan. Kaikki ainekset<br />
olivat valmiina. Etenkin mystisyys oli tärkeä osa. Kaikki alkoi vuo<strong>de</strong>n 1949 lopussa,<br />
kun nuori alankomaalaisnainen tuli etäiseen Lappiin Lemmenjoen kullankaivajien<br />
leirille, oli siellä pitemmän aikaa ja sitten yhtäkkiä katosi. Ne Teistä, jotka olette asuneet<br />
Suomessa pitempään, tunnette ehkä tämän tarinan, sillä siitä on kirjoitettu silloin<br />
tällöin suomalaislehdissä. Mutta kuitenkin... Noin kaksikymmentä vuotta sitten leikkasin<br />
alankomaalaisesta “Panorama”-leh<strong>de</strong>stä seuraavan tarinan, jonka on kirjoittanut Gertjan<br />
Verwijk ja joka ilmestyi otsikolla “Sylvia, missä olet?”<br />
Suomessa hän on legenda. Hänen nimeään kantavat veneet ja ravintolat. Hänen<br />
mukaansa nimettiin kaksihuippuinen tunturi. Ja tämä kaikki siksi, että vuonna<br />
1949 eräs Sylvia Petronella van <strong>de</strong>r Moer eli yh<strong>de</strong>ssä kullankaivajien kanssa<br />
kaukana Lapin erämaassa. Kullankaivajat ihailivat häntä, kunnes hän katosi<br />
jäljettömiin.<br />
Kaukana erämaassa ovat Petronellan Kukkulat. Huomaamattomasti metsän keskeltä<br />
kohoaa neljäsataa metriä korkea tunturi kaksine huippuineen. Tämän tunturin<br />
luona, missä kesäisin ahavoituneet, joskus erakoituneet miehet hakkaavat<br />
hakuilla jokipenkkaa etsiessään kultaa, alkoi mysteerio Sylvia Petronella van <strong>de</strong>r<br />
Moerin ympärillä.’ Hänen katoamisensa jälkeen jäivät vain tarinat. Näistä tarinoista<br />
tuli pian legenda, jossa totuus ja kuvitelmat käsi kä<strong>de</strong>ssä saavuttivat<br />
sanomaleh<strong>de</strong>t ja kirjalliset teokset. Kullankaivajien mukaan Petronella oli oikeastaan<br />
kihloissa kaikkien kanssa. Hän teki kovasti töitä, auttoi keittiössä, piti<br />
leirin puhtaana, korjasi vaatteet ja teki joka viikko ostokset. Mutta hänestä ei<br />
ole jäljellä enää kuin muutama rypistynyt valokuva, veneet ja ravintolat, joilla<br />
on hänen nimensä ja muutaman elossa olevan kullankaivajan hämärä tarina.<br />
Lisäksi on Petronellan Kukkulat, tunturi, jonka yksinäisyy<strong>de</strong>ssä pyöreitä muotoja<br />
kaipaava mieli on varmaan nähnyt hekumallisina rintoina ja siitä saanut sopivan<br />
nimensä: Petronellan Kukkulat. Kun Sylvia muutaman kuukau<strong>de</strong>n kuluttua tuli<br />
Ivaloon ostoksille, poliisi pidätti hänet. Hänen oleskelulupansa oli vanhentunut.<br />
Hotellissa, jossa hän oli jonkin aikaa oleskellut, hän oli antanut väärän nimen.<br />
Myöskään laskua ei ollut maksettu ja se oli tällä välin ennättänyt kasvaa melkoisesti.<br />
Vaikka kullankaivajat panivat heti toimeksi, maksoivat laskun ja suuret
sakot, seikkailunhaluinen hollannitar, joka tuolloin oli noin 25-vuotias, karkoitettiin<br />
nopeasti maasta.<br />
Syy siihen, miksi Harry Maat kirjoitti Petronellasta juuri nyt ja käytti “Panorama”n<br />
vanhaa artikkelia, on se, että lokakuun alussa Inarilaisessa (5.10.2000) oli ollut Alankomaista<br />
tullut uutinen, jossa ilmoitettiin Petronellan kuolemasta. Uteliaisuuteni kasvoi.<br />
Löysin internetistä Inarilaisen kotisivun ja myös päätoimittaja Markku Arvelinin<br />
sähköpostiosoitteen. Lähetin hänelle viestin, jossa kysyin, mistä hän oli saanut Petronellaa<br />
koskevan uutisen. Vastaukseksi sain, että joku mies Alankomaista oli soittanut<br />
Tapio Hietalalle, inarilaiselle hotellin omistajalle. Tämä mies oli kertonut hänelle<br />
saksaksi ja “vähemmän hyvällä suomenkielellä”, että Petronella oli haudattu “Harlem”nimiseen<br />
paikkaan (niin hän ainakin oli kuullut paikan nimen) ja että hautausmaan nimi<br />
oli “Parkland” tai jotain sellaista. Hautausmaan lähellä tai vastapäätä sitä olisi jotain<br />
hyvin tunnettua, ehkä monumentti. Tapio Hietala kirjoitti tämän muistiin ja kertoi asiasta<br />
Jaakko Kangasniemelle, joka on entinen Lapin Kullankaivajain Liiton puheenjohtaja.<br />
Kangasniemi puolestaan kertoi asiasta yhdistyksen sihteerille, Pekka Saloselle ja hän e<strong>de</strong>lleen<br />
Markku Arvelinille. Suurin piirtein samoihin aikoihin Anna Mari Jomppaselle (iäkäs<br />
nainen, joka tunsi Petronellan) soitettiin Alankomaista (noin viikkoa ennen kuin Inarilaisen<br />
uutinen ilmestyi). Soittaja oli nainen Amsterdamista ja hän kertoi Jomppaselle, että<br />
Petronella oli haudattu Amsterdamin ulkopuolella sijaitsevalle uu<strong>de</strong>lle hautausmaalle. Petronellan<br />
tavaroi<strong>de</strong>n joukosta oli löytynyt kirje, jossa pyy<strong>de</strong>ttiin ilmoittamaan kuolemasta<br />
Kullankaivajain Liittoon ja rouva Jomppaselle. Soitin Haarlemin kaupungintalolle (“Harlem”-nimen<br />
innoittamana) ja kysyin, oliko viime syksynä haudattu eräs Petronella van<br />
<strong>de</strong>r Moer, mutta sen nimistä henkilöä ei ole haudattu eikä Haarlemissa ole “Parkland”nimistä<br />
tai sitä muistuttavaa hautausmaata.<br />
Markku Arvelin oli tällä välin kirjoittanut artikkelin Petronellan kuolemasta myös Lapin<br />
Kullankaivaja -lehteen (nr. 5, lokakuu 2000). Artikkelin yhtey<strong>de</strong>ssä oli myös Petronellan<br />
valokuva, jonka joku toimittaja oli ottanut hänestä, kun poliisi kuulusteli häntä.<br />
Pyynnöstäni Arvelin lähetti minulle valokuvan, jota käytämme myös tämän artikkelin<br />
yhtey<strong>de</strong>ssä (sivu 5).<br />
Vähän tämän jälkeen sain sähköpostia Bart Braafhartilta.<br />
Hän on Sallassa asuva alankomaalainen, joka<br />
oli Harry Maatin kautta kuullut minun olevan kiinnostunut<br />
Petronellasta. Braafhart kertoi, että oululainen<br />
Mauno Pyhtilä on kirjoittanut vuonna 1987<br />
kirjan Petronellasta. Lisäksi hän kertoi, että Lapin<br />
Kullan Legenda-olutpullojen etiketissä on Petronellaa<br />
koskeva teksti. Kuu<strong>de</strong>n pullon pakkauksessa jokaisessa<br />
pullossa on teksti kullankaivajista ja yksi<br />
teksti koskee Petronellaa. Etiketin kuva on tämän<br />
artikkelin yhtey<strong>de</strong>ssä (sivu 6).<br />
Petronellan Kukkulat<br />
Viikkoa ennen joulua olin työni puolesta Oulussa ja onnistuin sieltä soittamaan Mauno<br />
Pyhtilälle. Kolleegani Seppo Hellstenin avulla olin jo saanut lainattua kirjan Oulun kirjastosta.<br />
Lisäksi olin löytänyt LEGENDA-olutpullon, jossa oli Petronellaa koskeva teksti.<br />
Onnistuin järjestämään tapaamisen Mauno Pyhtilän kanssa, joka ei ensin voinut uskoa<br />
tarinaani Petronellan kuolemasta. Mutta hän soitti Anna Mari Jomppaselle ja Lapin Kullankaivajan<br />
toimittajalle, Ritva Savelalle, jotka molemmat kertoivat hänelle Alankomaista<br />
tulleista puheluista ja saivat hänet uskomaan, ettei kyseessä ollut mikään sepitelmä. Pyhtilän<br />
kirjassa on myös kuva Petronellan Kukkuloista, jota hänen luvallaan saan käyttää<br />
tässä Aviisissa.<br />
– 8 –
Mauno Pyhtilä kertoi, että hän oli tutkinut asiaa Alankomaissa vuonna 1987 ja saanut<br />
tietää, että Petronella Antoinette oli syntynyt 11.9.1923 Haagissa. Suomen-matkansa<br />
jälkeen hän oli asunut taas Haagissa ja muuttanut sieltä Leidschendamiin. Vuonna 1969<br />
hän oli muuttanut yh<strong>de</strong>ssä Marseillessa vuonna 1955 syntyneen tyttärensä Solange Marguerite<br />
Joyce van <strong>de</strong>r Moerin kanssa Yhdysvaltoihin eikä enää vuonna 1987 asunut Alankomaissa.<br />
Jäljet päättyvät tähän. Vuonna 1987 VPRO on tehnyt ohjelman Petronellasta<br />
Lemmenjoella. Ohjelman tekijä, Jacqueline Maris, työskentelee e<strong>de</strong>lleen VPRO:ssa, mutten<br />
ole onnistunut tavoittamaan häntä vielä tämän Aviisin tekovaiheessa. Olisin halukas<br />
kuulemaan, tietäisikö hän vähän enemmän Petronellan seikkailuista Suomesta paluun<br />
jälkeen.<br />
Tärkein kysymys on tietenkin, onko Petronella to<strong>de</strong>lla kuollut Alankomaissa (tämä olisi<br />
ollut viime vuo<strong>de</strong>n elo- tai syyskuussa – Markku Arvelin mainitsi päivämäärän 26.8.).<br />
Jatkan etsintääni. Bart Braafhart on löytänyt internetistä kaikki viime vuo<strong>de</strong>n kuolinilmoitukset.<br />
Nii<strong>de</strong>n joukossa oli Cathalina Pieternella van <strong>de</strong>r Moere Oud-Beijerlandista.<br />
Hän oli suurinpiirtein yhtä vanha, mutta kyseessä oli kuitenkin toinen henkilö. Noin<br />
vuo<strong>de</strong>n kuluttua kaikki Alankomaissa kuollei<strong>de</strong>n henkilöi<strong>de</strong>n henkilötiedot lähetetään<br />
Alankomai<strong>de</strong>n sukututkimusseuralle ja silloin saattaisimme ehkä saada enemmän tietoja.<br />
Lapin Kullankaivan numerossa 6 (joulukuu 2000) Markku Arvelin kirjoittaa uu<strong>de</strong>lleen<br />
pitkästi Petronellasta ja kertoo siinä myös suunnitelmistani jatkaa tutkimuksiani Alankomaissa.<br />
Toivon, että Aviisin lukijoi<strong>de</strong>n joukossa olisi joku, joka voisi valottaa enemmän Petronellan<br />
elämänkulkua – vai pitäisikö hänen jatkoseikkailunsa jättää hämärän peittoon<br />
legendan säilyttämiseksi?<br />
Arnold Pieterse<br />
(Käännös: Auli Snikkers)<br />
Internetissä Petronellasta löytyy mm. seuraavat artikkelit:<br />
http://www.helsinginsanomat.fi/uutisarkisto/19990131/koti/990131ko02.html<br />
http://yliopistolehti.helsinki.fi/1997 2/ylart5.html<br />
http://www.menaiset.fi/ikkunapoyta/ik08.html<br />
Verslag bijeenkomst PLATFORM EU-Burgers<br />
Deze bijeenkomst op 23 november 2000 werd voor <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong> weer bijgewoond door<br />
Maire Muller.<br />
Om 20:00 uur opent <strong>de</strong> heer Bartho Pronk <strong>de</strong> bijeenkomst. Hij heet ie<strong>de</strong>reen hartelijk<br />
welkom, in het bijzon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> heer Essers, EURES-Consulent van <strong>de</strong> FNV. Het hoofdon<strong>de</strong>rwerp<br />
van <strong>de</strong> bijeenkomst is sociale zekerheid.<br />
Vervolgens introduceert <strong>de</strong> heer Essers zichzelf en het EURES-Programma. EURES staat<br />
voor European Employment Service. Dit is een Europees Programma bedoeld om het<br />
zoeken van arbeid over grenzen heen te bevor<strong>de</strong>ren. Het is een moeilijke zaak, maar<br />
gelukkig zijn er on<strong>de</strong>rtussen veel contacten tot stand gekomen. Er zijn zogenaam<strong>de</strong><br />
EURES-loketten tot stand gekomen, waar <strong>de</strong> EURES-consulenten werken. Hier kunnen<br />
grensarbei<strong>de</strong>rs terecht voor on<strong>de</strong>rsteuning.<br />
De heer Essers licht zijn werk kort toe. De situatie is als volgt: zo lang men werkt, gaat<br />
(bijna) alles goed. De problemen ontstaan vanaf het moment dat men postactief is:<br />
bijvoorbeeld omdat men werkloos, arbeidsongeschikt of gepensioneerd wordt. Vanaf dat<br />
– 9 –
moment is men voor <strong>de</strong> arbeidsmarkt niet meer interessant als “menselijk kapitaal” en<br />
moet men meer voor het eigen belang opkomen.<br />
Een aantal ontwikkelingen die spelen op het gebied van <strong>de</strong> Europese Sociale Zekerheid:<br />
De Europese Coördinatieveror<strong>de</strong>ning op het gebied van <strong>de</strong> Sociale Zekerheid (EEG<br />
1408/71) moet vereenvoudigd wor<strong>de</strong>n. Door <strong>de</strong>ze wijziging ontstaan ook voor<strong>de</strong>len.<br />
Momenteel is het bijvoorbeeld zo dat men, met behoud van <strong>de</strong> uitkering, 3 maan<strong>de</strong>n in<br />
een an<strong>de</strong>re EU-lidstaat naar werk mag zoeken. Meestal is <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> echter te kort<br />
om een baan te vin<strong>de</strong>n in het an<strong>de</strong>re land. Het voorstel is nu om <strong>de</strong>ze perio<strong>de</strong> tot 6<br />
maan<strong>de</strong>n uit te brei<strong>de</strong>n. Het Europees Parlement en <strong>de</strong> Europese sociale partners (vakbon<strong>de</strong>n<br />
en werkgeversorganisaties) zijn akkoord. In <strong>de</strong> Raad van Ministers is er echter<br />
nog weerstand. De Ne<strong>de</strong>rlandse regering stelt zich op het standpunt dat 3 maan<strong>de</strong>n het<br />
maximum moet blijven.<br />
Vanuit <strong>de</strong> zaal wordt gevraagd hoe dit precies werkt. Blijft <strong>de</strong> oorspronkelijke woonstaat<br />
<strong>de</strong> staat die verantwoor<strong>de</strong>lijk is om <strong>de</strong> uitkering te betalen? De heer Essers bevestigt dat<br />
dit het geval is. Er ontstaat met name discussie over <strong>de</strong> vraag of een Bijstandsuitkering<br />
ook on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze regeling valt. Volgens het Europese recht is dit formeel niet zo, maar <strong>de</strong><br />
Ne<strong>de</strong>rlandse regering voert een eigen beleid dat voor uitkeringsgerechtig<strong>de</strong>n een i<strong>de</strong>ntiek<br />
resultaat oplevert.<br />
Een an<strong>de</strong>re ontwikkeling die zich voordoet is <strong>de</strong> financiering van arbeidsongeschiktheidsverzekeringen.<br />
Een aantal lan<strong>de</strong>n kent een zogenaamd risicostelsel. Dit betekent dat<br />
mensen die arbeidsongeschikt raken – mits zij verzekerd zijn – een uitkering krijgen op<br />
basis van hun arbeidsongeschiktheidspercentage. Dit stelstel geldt bijvoorbeeld in Ne<strong>de</strong>rland,<br />
België, Spanje en Ierland. An<strong>de</strong>re lan<strong>de</strong>n kennen een zogenaamd opbouwstelsel.<br />
Daar is <strong>de</strong> hoogte van <strong>de</strong> uitkering afhankelijk van <strong>de</strong> duur van het arbeidsverle<strong>de</strong>n in<br />
dat land.<br />
Als men nu verhuist van een land met een opbouwstelsel naar een land met een risicostelsel<br />
(bijvoorbeeld van Duitsland naar Ne<strong>de</strong>rland) en men wordt in het land met<br />
het risicostelsel arbeidsongeschikt, dan is <strong>de</strong> situatie voor <strong>de</strong> arbeidsongeschikte tamelijk<br />
eenvoudig. Men krijgt een Ne<strong>de</strong>rlandse WAO-uitkering. De Uitvoeringsinstelling (GAK,<br />
Cadans) claimt <strong>de</strong> premie die in het opbouwland betaald is. Ontstaan er twee uitkeringen<br />
(bijvoorbeeld een risico- en een opbouwuitkering) dan krijgt men <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse WAO<br />
minus <strong>de</strong> buitenlandse uitkering.<br />
Verhuist men tussen twee risicolan<strong>de</strong>n (bijvoorbeeld van België naar Ne<strong>de</strong>rland), dan is<br />
<strong>de</strong> situatie eenvoudig. Het laatste land van verzekering betaalt eenvoudig <strong>de</strong> volledige<br />
arbeidsongeschiktheidsuitkering.<br />
Gaat men van een risicoland naar een opbouwland, dan betaalt het laatste land. Dat is<br />
het land met het opbouwstelsel. Er dreigt nu een kleine uitkering te komen. De oplossing<br />
is nu een zogenaam<strong>de</strong> pro-rata uitkering. De betaling van <strong>de</strong> uitkering wordt ver<strong>de</strong>eld<br />
over het arbeidsverle<strong>de</strong>n. Het probleem is echter dat ie<strong>de</strong>r land het dossier afzon<strong>de</strong>rlijk<br />
moet beoor<strong>de</strong>len. Het kan dus zijn dat iemand die één land volledig arbeidsongeschikt<br />
is, dat in het an<strong>de</strong>re land slechts ge<strong>de</strong>eltelijk is. Dan krijgt men dus een ge<strong>de</strong>elte van <strong>de</strong><br />
pro-rata uitkering.<br />
Het voorstel is nu om het coördinatiemechanisme te wijzigen. Het risicostelsel wordt dan<br />
beschouwd als een “pseudo-opbouwstelsel”. Dit leidt tot uitbreiding van <strong>de</strong> pro-rata regel.<br />
Stel men heeft 20 jaar in Ne<strong>de</strong>rland gewerkt en vervolgens 20 jaar in Italië, dan geldt<br />
– 10 –
<strong>de</strong> regel dat Ne<strong>de</strong>rland automatisch 20/40 van <strong>de</strong> arbeidsongeschiktheidsuitkering betaalt.<br />
Italië bepaalt naar haar eigen regels vervolgens <strong>de</strong> mate van arbeidsongeschiktheid,<br />
en aan <strong>de</strong> hand daarvan het percentage dat zij bijdraagt aan <strong>de</strong> pro-rata uitkering.<br />
Een an<strong>de</strong>re zaak die zich voordoet is <strong>de</strong> export van uitkeringen en <strong>de</strong> volksverzekeringen.<br />
Sinds 1 januari van dit jaar geldt dat als men <strong>de</strong> uitkering exporteert er geen automatische<br />
inhouding is van AOW, ANW, AWBZ en ZFW-premie. Dit is ingetrokken op grond van <strong>de</strong><br />
gedachte van <strong>de</strong> regering dat volksverzekeringen in principe bedoeld zijn voor ingezetenen<br />
van Ne<strong>de</strong>rland. Men kan er voor kiezen om voor een gelijke premie opnieuw te verzekeren<br />
bij <strong>de</strong> Sociale Verzekeringsbank. De sociale verzekeringsband met Ne<strong>de</strong>rland valt dus<br />
tegenwoordig automatisch weg! Met name moet men oppassen voor <strong>de</strong> positie van <strong>de</strong><br />
partner.<br />
Een an<strong>de</strong>re kwestie die speelt ten aanzien van <strong>de</strong> volksverzekeringen is voor mensen<br />
die an<strong>de</strong>rsom migreren: vanuit het buitenland dus naar Ne<strong>de</strong>rland. Als men het grootste<br />
<strong>de</strong>el van het inkomen bijvoorbeeld haalt uit het buitenland (bijvoorbeeld een ou<strong>de</strong>rdomspensioen<br />
uit Italië) dan kan men vrijstelling vragen voor <strong>de</strong> premies-volksverzekeringen.<br />
Waar moet men belasting betalen? Men betaalt in het genoem<strong>de</strong> geval <strong>de</strong> belasting in<br />
Italië, maar daarmee is <strong>de</strong> kous niet af. Men moet dan ook nog <strong>de</strong> volksverzekeringen<br />
betalen in Ne<strong>de</strong>rland! Vrijstelling is vrij eenvoudig te verkrijgen, maar momenteel kan<br />
dit niet met terugwerken<strong>de</strong> kracht. De FNV pleit voor een terugwerken<strong>de</strong> kracht van<br />
1 jaar. Het ministerie van SZW zal dit in overweging nemen. Meer informatie over dit<br />
soort on<strong>de</strong>rwerpen wordt gebo<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> Belastingdienst. Deze heeft een steunpunt<br />
“Grensoverschrij<strong>de</strong>nd werken en On<strong>de</strong>rnemen”. Dit is gevestigd te Heerlen.<br />
De heer Essers behan<strong>de</strong>lt kort <strong>de</strong> opbouw van <strong>de</strong> AOW. Dit is 2% per jaar. Voor jaren<br />
die vallen voor <strong>de</strong> start van <strong>de</strong> AOW (1957) geldt voor EU-burgers (net als voor Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs)<br />
dat <strong>de</strong>ze jaren hen geschonken wor<strong>de</strong>n. De heer Essers raadt ie<strong>de</strong>reen aan om<br />
2 jaar tevoren bij <strong>de</strong> SVB te controleren welke rechten men heeft opgebouwd. Ook <strong>de</strong><br />
bedrijfspensioenen willen nog wel eens problematisch zijn, dus ook hier moet men goed<br />
controleren welke rechten er zijn.<br />
Een casus die op dit gebied nog besproken moet wor<strong>de</strong>n betreft <strong>de</strong> keuzevrijheid. Stel:<br />
een tij<strong>de</strong>lijke arbeidsovereenkomst in een an<strong>de</strong>re Lidstaat is afgelopen. Men kan nu<br />
kiezen: terug naar Ne<strong>de</strong>rland, met een Ne<strong>de</strong>rlandse werkloosheidsuitkering (via het E-<br />
301-formulier), of blijven in <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re Lidstaat. Dan krijgt men een uitkering van het land<br />
waar men blijft wonen (en moet in Ne<strong>de</strong>rland het E-301-formulier afgegeven wor<strong>de</strong>n).<br />
Ver<strong>de</strong>r kan men ook halverwege terugkeren in geval van spijt.<br />
De heer De Jong vraagt of EURES ook op internet te bekijken is. De heer Essers geeft<br />
aan dat dit zo is.<br />
http://europa.eu.int/comm/employment social/elm/eures/en/in<strong>de</strong>xen.htm<br />
– 11 –<br />
Het Bestuur<br />
(Bijgewerkte samenvatting van <strong>de</strong> notulen)
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>ling van het Bestuur<br />
Dit voorjaar komt er een plaats vrij in het bestuur als gevolg van het aftre<strong>de</strong>n van<br />
één van <strong>de</strong> huidige bestuursle<strong>de</strong>n. Wij zijn daarom op zoek naar een nieuw bestuurslid.<br />
Gezien <strong>de</strong> huidige samenstelling van het bestuur gaat onze voorkeur uit naar iemand van<br />
Ne<strong>de</strong>rlandse afkomst.<br />
Hoewel <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> bestuursfuncties binnen het bestuur wor<strong>de</strong>n ver<strong>de</strong>eld, meestal na<br />
<strong>de</strong> Algemene Le<strong>de</strong>nverga<strong>de</strong>ring die jaarlijks in april wordt gehou<strong>de</strong>n, hebben wij dringend<br />
behoefte aan een secretaris en zou<strong>de</strong>n wij het op prijs stellen als het nieuwe bestuurslid<br />
<strong>de</strong>ze functie op zich neemt. De werkzaamhe<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> secretaris omvatten hoofdzakelijk<br />
het maken van <strong>de</strong> verslagen van <strong>de</strong> bestuursverga<strong>de</strong>ringen en het jaarverslag. An<strong>de</strong>re<br />
secretariële werkzaamhe<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n uitgevoerd door <strong>de</strong> secretaresse van <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong>,<br />
die ook het contactpunt is voor <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong>. Vanzelfsprekend zal het nieuwe bestuurslid<br />
ook betrokken zijn <strong>de</strong> bij <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re activiteiten van <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong>.<br />
Heeft U belangstelling voor <strong>de</strong>ze bestuursfunctie? Neem dan contact op met het secretariaat:<br />
Mervi Leveelahti vnf@xs4all.nl, Dirk Gerhardtstraat 34, 3119 BT Schiedam<br />
( 010–473.44.08, op maandagen tussen 9.00 en 12.00 en op dinsdag, woensdag en<br />
don<strong>de</strong>rdag tussen 17.00 en 21.00; 010–473.36.08).<br />
Tiedotus johtokunnalta<br />
Tänä keväänä on jälleen yksi johtokunnan jäsen erovuorossa ja niinpä etsimme uutta<br />
jäsentä johtokuntaan. Johtokunnan rakenteen huomioon ottaen tulisi uu<strong>de</strong>n jäsenen olla<br />
hollantilaista syntyperää oleva henkilö.<br />
Vaikkakin tehtävät johtokunnan sisällä jaetaan vasta vuosittaisen, huhtikuussa pi<strong>de</strong>ttävän<br />
Yleisen jäsenkokouksen jälkeen, toivomme nyt löytävämme jäsenen, joka toimisi<br />
myös johtokunnan sihteerinä. Johtokunnan sihteerin tehtäviin kuuluvat pääasiassa<br />
johtokunnan kokouspöytäkirjan- sekä vuosikertomuksen kirjoittaminen. Muut sihteerin<br />
tehtävät hoitaa yhdistyksen sihteeri, joka samalla toimii myös yhdistyksen yhteyshenkilönä.<br />
Tietenkin uu<strong>de</strong>lla jäsenellä on myös mahdollisuus osallistua, järjestää ja vaikuttaa<br />
muihin yhdistyksen aktiviteetteihin.<br />
Olisiko Sinulla kiinnostusta tähän tehtävään? Ota yhteyttä yhdistyksen sihteeriin:<br />
Mervi Leveelahti vnf@xs4all.nl, Dirk Gerhardtstraat 34, 3119 BT Schiedam<br />
( 010–473.44.08, maantaisin klo 09.00 ja 12.00 välillä ja tiistaista torstaihin klo 17.00<br />
ja 21.00 välillä; 010–473.36.08).<br />
– 12 –
VASA Johanna Smulter/FNB<br />
Britter till˚ater människokloning<br />
“Forskningen kan rädda liv” – Filosof varnar för följ<strong>de</strong>rna av genteknologin<br />
– Forskning p˚a embryon är en utveckling som man man varken behöver välkomna eller<br />
beklaga. Det är en oundviklig teknologisk utveckling. Människor bör dock vara medvetna<br />
om vad som p˚ag˚ar. S˚a säger Ingmar Pörn, professor i filosofi, om <strong>de</strong>t beslut som<br />
parlamentet i Storbritannien tog p˚a tisdagen om att till˚ata kloning av människofoster i<br />
vetenskapliga syften.<br />
Han ser forskningen p˚a embryon som ett av <strong>de</strong> första stegen i riktning mot ett framtida<br />
samhälle där vi <strong>de</strong>lar in människor i A- och B-människor.<br />
– Det blir intressant för försäkringsbolag och arbetsgivare som kanske vill se en persons<br />
genetiska livskort innan <strong>de</strong> vill l˚ata försäkra eller anställa personen. Han ser <strong>de</strong>t ocks˚a<br />
som möjligt att man i framti<strong>de</strong>n börja klona människor för att f˚a människorna perfekta<br />
fr˚an början, utan genetiska “fel”<br />
Storbritannien första lan<strong>de</strong>t<br />
Kloning av embryon innebär enligt Rune Frants, professor i medicinsk genetik, att man<br />
fr˚an embryot utvecklar stamceller, som man sedan kan bedriva forskning p˚a, med m˚alet<br />
att ta fram nya behandlingsmeto<strong>de</strong>r för allvarliga sjukdomar.<br />
Storbritannien blir <strong>de</strong>t första lan<strong>de</strong>t i Europa som till˚ater kloning av embryon. Forskning<br />
p˚a embryon har redan tidigare varit till˚aten i Storbritannien, liksom <strong>de</strong>n ocks˚a är <strong>de</strong>t i<br />
<strong>Finland</strong>.<br />
Lagstiftningen förutsätter dock att forskningen baserar sig endast p˚a embryon som blivit<br />
över d˚a man p˚a konstgjord väg befruktat kvinnor. Den förutsätter ocks˚a att embryot<br />
inte är äldre än 14 dagar. Att klona embryon, eller allts˚a utveckla stamceller fr˚an <strong>de</strong>m,<br />
un<strong>de</strong>rlättar forskningen betydligt.<br />
– Om man utvecklar stamceller fr˚an embryot f˚ar man tusentals celler som man kan odla<br />
vidare. Det möjliggör en mer l˚angtg˚aen<strong>de</strong> forskning, säger Frants.<br />
– Varje cell kan i princip ge upphov till en ny individ. Men <strong>de</strong>n kan ocks˚a bli <strong>de</strong>lar av ett<br />
organ i <strong>de</strong>n omgivning där man sätter in <strong>de</strong>n. P˚a <strong>de</strong>t sättet blir <strong>de</strong>t möjligt att reparera<br />
till exempel en infarkt i hjärna eller hjärta, säger han.<br />
Storbritanniens premiärminister Tony Blair föreslog i somras att kloning av embryon ska<br />
tilll˚atas. Den allmänna opinionen har varit kritisk till förslaget och <strong>de</strong>t har betecknats<br />
som omoraliskt. Parlamentet motivera<strong>de</strong> lagen med att möjligheterna att finna bot p˚a<br />
sv˚ara sjukdomar förbättras.<br />
– Det handlar om att i framti<strong>de</strong>n kunna fördröja eller bota sjukdomar som till exempel<br />
olika hjärnsjukdomar, säger Frants. Exempel p˚a s˚adana sjukdomar är Alzheimers, Parkinsons<br />
och Huntington. Frants p˚apekar att fr˚agan har tv˚a sidor. Ska man till˚ata forskning<br />
p˚a embryon för att eventuellt hitta boteme<strong>de</strong>l p˚a sv˚ara ärftliga sjukdomar? Eller ska man<br />
l˚ata bli? Vilket är mer etiskt?<br />
– Representanter för b˚ada sidor säger att <strong>de</strong> baserar sin filosofi p˚a etik, säger Frants.<br />
– När vi talar om etik bör vi göra <strong>de</strong>t öppet. Det f˚ar inte bara vara fr˚aga om pseudoetik<br />
d˚a n˚agon som är 25 ˚ar gammal och har rika föräldrar sitter bakom ett skrivbord och<br />
säger vad som är etiskt riktigt.<br />
– 13 –
“Genteknologin en börda”<br />
Cellerna i ett embryo lämpar sig enligt Frants väl för forskning eftersom <strong>de</strong> kan utvecklas<br />
i m˚anga olika riktningar. En människas celler blir allt mer specialisera<strong>de</strong> med ˚aren, och<br />
celler fr˚an vuxna människor är därför inte s˚a lätta att styra. Om unga celler f˚ar rätt signaler<br />
kan <strong>de</strong> enligt Frants utvecklas till muskelceller, nervceller eller vilken cell helst som<br />
behövs, om <strong>de</strong> sätts in i rätt omgivning. Rune Frants anser att vi bor<strong>de</strong> se möjligheterna<br />
och inte bara sv˚arighetena med cellforskningen.<br />
– Jag tror inte <strong>de</strong>t är s˚a m˚anga som verkligen allvarligt tänker att man skulle börja<br />
klona människor. Jag ser <strong>de</strong>t mest som en fantasibild. Ingmar Pörn varnar dock för att<br />
genteknologin kommer att orsaka oss stora lidan<strong>de</strong>n i framti<strong>de</strong>n.<br />
– När kärnteknologin kom sa man att elektriciteten kommer att bli s˚a billig att <strong>de</strong>t inte<br />
ens lönar sig att skicka ut elräkningar. Nu vet man inte vad man ska göra av avfallet<br />
och skjuter kostna<strong>de</strong>rna p˚a framti<strong>de</strong>n.<br />
– Genteknologin kommer att bli en börda för oss när vi ställs inför fr˚agan om vilka slags<br />
människor som är värda att f˚a leva eller överleva, säger han.<br />
Vasa, Johanna Smulter/FNB<br />
De Britten staan klonen van mensen toe<br />
– 14 –<br />
(Vasabla<strong>de</strong>t Net Editie 21.12.2000.)<br />
“On<strong>de</strong>rzoek kan mensenlevens red<strong>de</strong>n” – Filosoof waarschuwt voor <strong>de</strong> gevolgen van<br />
gentechnologie<br />
“Embryo on<strong>de</strong>rzoek is een ontwikkeling die niet verwelkomd c.q. betreurd dient te wor<strong>de</strong>n.<br />
Het is een niet tegen te hou<strong>de</strong>n technologische ontwikkeling. Mensen behoren op <strong>de</strong><br />
hoogte te zijn van wat er gaan<strong>de</strong> is.” Dit zegt Ingmar Pörn, professor in <strong>de</strong> filosofie, over<br />
het onlangs door het Engelse parlement genomen besluit betreffen<strong>de</strong> het, voor wetenschappelijke<br />
doelein<strong>de</strong>n, toestaan van klonen van menselijke embryo’s. Professor Pörn<br />
ziet bovengenoemd on<strong>de</strong>rzoek als een eerste stap in <strong>de</strong> richting van een samenleving<br />
waar mensen inge<strong>de</strong>eld wor<strong>de</strong>n in A- en B-mensen.<br />
“Dit zou een interessante ontwikkeling voor verzekeringsmaatschappijen en werkgevers<br />
kunnen zijn. Alvorens over te gaan tot het verzekeren c.q. aanstellen van mensen zou<strong>de</strong>n<br />
zij eerst <strong>de</strong> genetische co<strong>de</strong> kaart kunnen raadplegen om zodoen<strong>de</strong> bepaal<strong>de</strong> genetische<br />
risico’s te vermij<strong>de</strong>n.” Professor Pörn acht het mogelijk dat men in <strong>de</strong> toekomst overgaat<br />
tot het klonen van “perfecte mensen” zon<strong>de</strong>r “genetische fouten”.<br />
Groot-Brittannië het eerste land<br />
Het klonen van menselijke embryo’s houdt volgens Rune Frants, professor in <strong>de</strong> medische<br />
genetica, in, dat er uit een embryo stamcellen ontwikkeld wor<strong>de</strong>n t.b.v. medisch on<strong>de</strong>rzoek,<br />
om zodoen<strong>de</strong> nieuwe therapieën te kunnen ontwikkelen voor bepaal<strong>de</strong> ziekten.<br />
Groot-Brittannië is het eerste land in Europa dat het klonen van menselijke embryo’s<br />
legaliseert. On<strong>de</strong>rzoek van embryo’s was al toegestaan in Groot-Brittannië, en dit geldt<br />
ook voor <strong>Finland</strong>. Volgens <strong>de</strong> wet moeten zulke embryo’s afkomstig zijn van resten van<br />
een in-vitro fertilisatie en ze mogen niet ou<strong>de</strong>r zijn dan 14 dagen.<br />
Het klonen van embryo’s, of an<strong>de</strong>rs gezegd het ontwikkelen van stamcellen uit embryo’s,<br />
is een zeer waar<strong>de</strong>volle hulp gebleken bij medisch on<strong>de</strong>rzoek.
“Bij het ontwikkelen van stamcellen uit een embryo krijgt men duizen<strong>de</strong>n cellen die<br />
ver<strong>de</strong>r gekweekt kunnen wor<strong>de</strong>n. Dit maakt meer diepgaand on<strong>de</strong>rzoek mogelijk”, zegt<br />
Frants. “Uit elke cel kan in principe een nieuwe mens ontstaan. Maar <strong>de</strong> cel kan zich<br />
ook ontwikkelen tot een ge<strong>de</strong>elte van een orgaan in <strong>de</strong> omgeving waar <strong>de</strong> cel ingeplant<br />
wordt. Hierdoor wordt het mogelijk om <strong>de</strong> scha<strong>de</strong>, bijvoorbeeld na een herseninfarct of<br />
hartinfarct, te herstellen”, zegt Frants.<br />
Afgelopen zomer stel<strong>de</strong> <strong>de</strong> Britse premier Tony Blair voor om klonen van menselijke<br />
embryo’s wettelijk toe te staan. De Britten von<strong>de</strong>n dit voorstel immoreel. De motivatie<br />
van het parlement was dat dit wellicht van grote betekenis zou kunnen zijn voor het<br />
ontwikkelen van nieuwe behan<strong>de</strong>lmetho<strong>de</strong>n van ernstige ziektes.<br />
“In <strong>de</strong> toekomst zou men het ziekteverloop van o.a. bepaal<strong>de</strong> hersenaandoeningen aanzienlijk<br />
kunnen vertragen zoals o.a. Alzheimer, Parkinson en Huntington”, zegt Frants.<br />
“De vraag is: kiest men voor het legaliseren van het gebruik van embryo’s om zodoen<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling van ernstige genetische aandoeningen te kunnen voorkomen of laat men<br />
die mogelijkheid onbenut. Wat is meer ethisch? Voor- en tegenstan<strong>de</strong>rs kunnen zich<br />
beroepen op <strong>de</strong> ethiek. Ethische discussies moeten open en eerlijk gevoerd wor<strong>de</strong>n. Het<br />
mag niet verwor<strong>de</strong>n tot pseudo-ethiek waarbij b.v. een 25-jarige, van rijke afkomst, van<br />
achter zijn bureau zit te bepalen wat ethisch goed is.”<br />
Gentechnologie een last<br />
Embryocellen zijn zeer geschikt voor on<strong>de</strong>rzoek omdat zij zich gemakkelijk kunnen ontwikkelen<br />
in verschillen<strong>de</strong> richtingen, zegt Frants. Cellen van volwassenen laten zich min<strong>de</strong>r<br />
gemakkelijk lei<strong>de</strong>n omdat <strong>de</strong> cellen, naar mate ze ou<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n, zich meer specialistische<br />
eigenschappen toeëigenen van <strong>de</strong> omgeving. Wanneer jonge cellen <strong>de</strong> juiste signalen<br />
krijgen en ingezet wor<strong>de</strong>n in een specifieke omgeving, kunnen zij zich ontwikkelen tot<br />
spiercellen, zenuwcellen of wat bij het beoog<strong>de</strong> ziektebeeld gewenst is. Rune Frants ziet<br />
liever <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n dan <strong>de</strong> moeilijkhe<strong>de</strong>n bij celon<strong>de</strong>rzoek. “Zelf geloof ik niet dat er<br />
veel mensen zijn die <strong>de</strong> kans op misbruik van <strong>de</strong>ze technologie onverantwoor<strong>de</strong>lijk hoog<br />
inschatten, ik zie het meer als een spookbeeld.”<br />
Ingmar Pörn vindt een waarschuwing voor het misbruik van <strong>de</strong> gentechnologie in <strong>de</strong><br />
toekomst op zijn plaats. “Toen <strong>de</strong> kerntechnologie zijn intre<strong>de</strong> <strong>de</strong>ed zei men dat <strong>de</strong><br />
elektriciteit zo goedkoop zou wor<strong>de</strong>n dat het niet meer <strong>de</strong> moeite waard zou zijn om <strong>de</strong><br />
rekeningen op te sturen. Op dit moment weet men zich geen raad met het afval, <strong>de</strong> kosten<br />
voor het opruimen daarvan wor<strong>de</strong>n naar <strong>de</strong> toekomst geschoven. De gentechnologie zal<br />
een last blijken te zijn wanneer wij een keuze moeten maken wie wel/niet in leven mag<br />
blijven”, aldus Pörn.<br />
– 15 –<br />
(Vasabla<strong>de</strong>t Net Editie 21.12.2000.)<br />
(Vertaling: Margot Frants)<br />
Bijlage van <strong>de</strong> redactie met betrekking tot <strong>de</strong> situatie in Ne<strong>de</strong>rland: In verschillen<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
kranten stond onlangs het bericht dat het er naar uit ziet dat een meer<strong>de</strong>rheid van <strong>de</strong> Twee<strong>de</strong><br />
Kamer van mening is dat foetussen van zwangerschappen die voor <strong>de</strong> 24ste week door een<br />
abortus of miskraam zijn beëindigt, gebruikt kunnen wor<strong>de</strong>n voor medisch wetenschappelijk<br />
on<strong>de</strong>rzoek. Alleen <strong>de</strong> kleine christelijke partijen hebben grote moeite met het wetsvoorstel van<br />
minister Borst.
Suomalaisen Naisen Päivät 10. – 11. maaliskuuta 2001<br />
On taas hotelleita tutkittu, hintoja laskesteltu sekä neuvotteluja käyty ja kyllä mahtaa<br />
suomalaisen naisen sydäntä lämmittää, kun lopputulos on kantarelli!<br />
Viime kerralla vietimme päivät munkkiluostarissa, joka paikkana oli upea, mutta monet<br />
ilmoittivat haluavansa enemmän mukavuuksia. Toimikunta tekee parhaansa täyttääkseen<br />
kaikkien toiveet: Ensi keväänä olemme Hotel Cantharel’ssa, joka on viehättävä ja kodikas<br />
– ja se sijaitsee aivan Veluwen kupeessa. Maisemat ovat upeat ja huoneissa tuskin on<br />
toivomisen varaa, jokaisessa on kylpyamme ja suihku, wc sekä väritelevisio (jos jollain<br />
on aikaa katsoa), lämpöä riittänee ja sauna on käytettävissä sekä lauantaina että sunnuntaina.<br />
Kantarelli sijaitsee Ugchelen’ssa (Apeldoornin kyljessä), löytyy helposti sekä<br />
A1 että A50 teiltä ja yleiskulkuneuvoillakin sinne pääsee mukavasti.<br />
Petit on siis hyvin petattu, mutta ei sitä vain nukkumaan ja peseytymään olla menossa,<br />
vaan ennenkaikkea olemaan, tekemään ja (toivottavasti) viisastumaan yh<strong>de</strong>ssä.<br />
Viime kerralla Ritva Enäkoski ja Marco Bjurström jo vähän uhkailivat voivansa tulla<br />
toistekin ja näinhän tapahtuu! He ovat luvanneet jatkokurssin, joka pi<strong>de</strong>tään lauantaina<br />
iltapäivällä. Henkisen ravinnon jälkeen muistetaan fyysistä puolta Marcon tanssitunnilla.<br />
Sen jälkeen on hyvä pujahtaa saunaan tai rivakalle lenkille luontoon. Illallisen<br />
jälkeen saamme vieraita rajan takaa. Saksassa toimiva Jukolat-teatteriryhmä esittää<br />
meille näytelmän “Akkaralli”. Illan päätteeksi on vapaaehtoista toimintaa baarissa kunnes<br />
Nukkumatti vinkkaa pehmeään sänkyyn.<br />
Sunnuntain aloitamme kaikki tavallamme, esimerkiksi saunan merkeissä. Aamiaisen<br />
jälkeen on perinteinen Aamunavaus ja sitten työpajoihin. Monet ilmoittivat viimeksi haluavansa<br />
osallistua useampaan kuin yhteen työpajaan ja ensi keväänä pyrimme täyttämään<br />
tämänkin toiveen. Valittavana on mm. liikuntaa, runoa, laulua, itsetutkiskelua ja käsitöitä<br />
sekä piirustusta. Päivien päätteeksi vietämme yh<strong>de</strong>ssä vielä tuokion kooten ajatuksia ja<br />
tunnelmia päivien pohjalta. Toivotaan, että olemme kaikki yhtä tyytyväisiä kuin vuosi<br />
sitten.<br />
Molempina päivinä on viime vuo<strong>de</strong>sta tuttu luettujen kirjojen ja lehtien myyntipöytä,<br />
joten tuo lukemasi ja ja hyväksi havaitut kirjasi myyntiin, jos niistä raskit luopua. Kotiin<br />
kannamme ostettujen kirjojen lisäksi sylintäy<strong>de</strong>ltä arpajaisvoittoja.<br />
E<strong>de</strong>llisissä tiedotuksissa toisaalla on jo mainittu mahdollisesta “Ahkerat Sormet” myynti–näyttelystä.<br />
Älkää hyvät naiset laittako kynttiläänne vakan alle, vaan tuokaa se loistamaan<br />
yhteisille päivillemme. Olisi tosi mielenkiintoista nähdä mitä kukin touhuaa<br />
omissa oloissaan ja i<strong>de</strong>oi<strong>de</strong>n vaihtaminen ei mene koskaan hukkaan. Jos haluatte osallistua<br />
töillänne näyttelyyn, ottakaa yhteyttä Tessaan. Jos on muuta kysyttävää päivien<br />
johdosta, voitte ottaa yhteyttä kehen tahansa toimikunnan jäsenistä.<br />
No hei sitten ja tapaamisiin kantarellin hatun alla.<br />
Toimikunnan nimissä: Aila Dijkhuizen 010–458.50.19<br />
Tarja Kanth-Nyholm 070–335.16.64<br />
Riitta Koskenniemi 06–21.84.29.51<br />
Tessa Lausas 0229–54.35.69<br />
Helinä Luttinen 010–452.16.28<br />
Anna-Maija Scholten 071–515.67.89<br />
– 16 –<br />
Tessa
De Finse Vrouwendagen 10 – 11 maart 2001<br />
Men heeft alweer hotels bekeken, tarieven berekend en on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>ld, en moge het voor<br />
Finse vrouwen hartverwarmend zijn dat het eindresultaat Cantharel werd.<br />
De vorige keer vier<strong>de</strong>n wij <strong>de</strong> dagen in een monnikenklooster. Het was een prachtige<br />
plek, maar verschillen<strong>de</strong> bezoeksters wensten meer faciliteiten voor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> keer. De<br />
voorbereidingscommissie doet haar best om aan alle wensen te voldoen. Het komen<strong>de</strong><br />
voorjaar zullen we verblijven in Hotel Cantharel, een charmant en gezellig on<strong>de</strong>rkomen<br />
aan <strong>de</strong> rand van <strong>de</strong> Veluwe. De uitzichten zijn mooi en <strong>de</strong> kamers laten niets te wensen<br />
over. In elke kamer zijn bad, douche, toilet en kleurentelevisie (als er tijd is om te kijken).<br />
Er is voldoen<strong>de</strong> verwarming en <strong>de</strong> sauna is beschikbaar op zaterdag en zondag. Het hotel<br />
Cantharel ligt in Ugchelen (dichtbij Apeldoorn) en is gemakkelijk te bereiken via <strong>de</strong> A1<br />
en A50, en ook met het openbaar vervoer.<br />
De bed<strong>de</strong>n zijn dus opgemaakt, maar wij komen er niet alleen om te slapen of te ba<strong>de</strong>n.<br />
We zullen vooral samenzijn, samen werken en hopelijk samen wijzer wor<strong>de</strong>n.<br />
De vorige keer “dreig<strong>de</strong>n” Ritva Enäkoski en Marco Bjurström nogmaals te komen, en dat<br />
gaat ook gebeuren. Zij hebben beloofd een vervolgcursus te geven op zaterdagmiddag. Na<br />
<strong>de</strong> geestelijke voeding volgt <strong>de</strong> fysieke op Marco’s dansles. Daarna is het goed om naar <strong>de</strong><br />
sauna te gaan of een fikse wan<strong>de</strong>ling in <strong>de</strong> natuur te maken. Na het avon<strong>de</strong>ten zullen wij<br />
bezoek van onze oosterburen ontvangen. Het in Duitsland werken<strong>de</strong> theatergezelschap<br />
Jukolat speelt voor ons het toneelstuk “Akkaralli”. Daarna volgt het vrijblijven<strong>de</strong> en<br />
vrijwillige bargebeuren tot het Zandmannetje ons naar het zachte bedje lokt.<br />
Zondagochtend wordt door ie<strong>de</strong>reen op eigen manier begonnen, bijvoorbeeld met saunabezoek.<br />
Na het ontbijt is er <strong>de</strong> traditionele ochtendopening, en daarna starten <strong>de</strong><br />
workshops.<br />
Omdat er vorige keer wensen waren om <strong>de</strong>el te kunnen nemen aan verschillen<strong>de</strong> workshops<br />
proberen we komend voorjaar ook <strong>de</strong>ze wens te vervullen. Men kan kiezen tussen<br />
o.a. beweging, gedichten, zang, zelfon<strong>de</strong>rzoek, handwerken en tekenen. Ter afsluiting<br />
van <strong>de</strong>ze dagen zullen wij nog een moment samen zijn om onze gedachten en indrukken<br />
te verzamelen. Laten we hopen dat we even tevre<strong>de</strong>n zullen zijn als een jaar gele<strong>de</strong>n.<br />
Evenals vorig jaar is er nu ook <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> verkooptafel voor gebruikte boeken en bla<strong>de</strong>n.<br />
Dus neem <strong>de</strong> door jezelf gelezen en goedgekeur<strong>de</strong> boeken mee om te verkopen als je hart<br />
het toestaat. Terug naar huis nemen we dan naast <strong>de</strong> gekochte boeken ook een handvol<br />
loterijprijzen mee.<br />
In vorige me<strong>de</strong><strong>de</strong>lingen werd er al verteld over <strong>de</strong> “Vlijtige Vingers Expositie”. Laat niet,<br />
beste vrouwen, je licht on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> korenmaat schijnen, maar breng het stralend mee naar<br />
onze gemeenschappelijke dagen. Het zal werkelijk interessant zijn om te zien waarmee<br />
ie<strong>de</strong>reen in haar eigen plekje bezig is. Het uitwisselen van i<strong>de</strong>eën gaat nooit verloren. Als<br />
jullie met jullie werkstukken aan <strong>de</strong>ze expositie willen meedoen, neem dan contact op<br />
met Tessa. Als er nog vragen zijn over <strong>de</strong>ze dagen kunnen jullie gerust contact opnemen<br />
met <strong>de</strong> commissiele<strong>de</strong>n [1] .<br />
No hei, tot ziens on<strong>de</strong>r het “hoedje van <strong>de</strong> cantharel”, me<strong>de</strong> namens <strong>de</strong> commissie,<br />
Tessa<br />
(Vertaling: Eeva Kriek Tuovinen)<br />
[1]<br />
De telefoonnummers van <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n van het organisatiecomité van staan on<strong>de</strong>raan pagina 16.<br />
– 17 –
Finse evenementen in 2001 – Suomalaistapahtumat vuonna 2001<br />
13.1.–<br />
11.3.<br />
2.2.–<br />
11.3.<br />
Ensche<strong>de</strong> (Galerie Stolker, Haverstraatpassage 72, 053–432.46.71);<br />
tentoonstelling van Hanni Stolker (schil<strong>de</strong>rijen) en Eila Minkkinen (beeldhouwwerk)<br />
• Hanni Stolkerin (maalauksia) ja Eila Minkkisen (veistoksia)<br />
Antwerpen (Fins Cultureel Centrum, Italiëlei 69, +32–3–231.87.51);<br />
tentoonstelling van Juha-Pekka Laakio en Tony Le Duc (do–zo 14.00–<br />
18.00) • Juha-Pekka Laakion ja Tony Le Ducin tai<strong>de</strong>näyttely (to–su<br />
14.00–18.00)<br />
12.2. Utrecht (Vre<strong>de</strong>nburg, 030–231.45.44); het Koninklijk Concertgebouworkest<br />
speelt o.a. <strong>de</strong> symfonie nr. 7 van Sibelius • Koninklijk Concertgebouworkest<br />
soittaa mm. Sibeliuksen seitsemännen sinfonian<br />
17.2. Rotterdam (Finse Zeemanskerk); dansavond • lauantaitanssit 18.00–22.00<br />
10.3. Amsterdam (Het Concertgebouw, 020–671.83.45); het Zweeds Symfonie<br />
Orkest Gävle o.l.v. Petri Sakari speelt o.a. muziek van Sibelius (En<br />
Saga) • ruotsalainen Gävlen sinfoniaorkesteri Petri Sakarin johdolla soittaa<br />
mm. Sibeliuksen musiikkia (En saga)<br />
12.3. Den Haag (Dr. Anton Philipszaal); het Zweeds Symfonie Orkest Gävle<br />
o.l.v. Petri Sakari speelt muziek van Grieg, Chopin en Stenhammer •<br />
ruotsalainen Gävlen sinfoniaorkesteri Petri Sakarin johdolla soittaa Griegin,<br />
Chopinin ja Stenhammerin musiikkia<br />
3.4. Amsterdam (Het Concertgebouw, kleine zaal, 020–671.83.45); New<br />
Helsinki Kwartet speelt muziek van Berg en Janácek • Uusi Helsinki -<br />
kvartetti soittaa Bergin ja Janacekin musiikkia<br />
5.4. Utrecht (Vre<strong>de</strong>nburg, 030–231.45.44); het Rotterdams Philharmonisch<br />
Orkest speelt o.a. het vioolconcert van Sibelius (viool Nikolaj Znai<strong>de</strong>r) •<br />
Rotterdams Philharmonisch Orkest soittaa mm. Sibeliuksen viulukonserton<br />
(viulu Nikolaj Znai<strong>de</strong>r)<br />
6.4. Rotterdam (De Doelen, Schouwburgplein 50, 010–217.17.17); het Rotterdams<br />
Philharmonisch Orkest o.l.v. Zoltan Kocsis speelt o.a. het vioolconcert<br />
van Sibelius • Rotterdams Philharmonisch Orkest soittaa Zoltan<br />
Kocsisin johdolla mm. Sibeliuksen viulukonserton<br />
8.4. Rotterdam (De Doelen, Schouwburgplein 50, 010–217.17.17); het Rotterdams<br />
Philharmonisch Orkest o.l.v. Zoltan Kocsis speelt o.a. het vioolconcert<br />
van Sibelius • Rotterdams Philharmonisch Orkest soittaa Zoltan<br />
Kocsisin johdolla mm. Sibeliuksen viulukonserton<br />
29.4. Rotterdam (De Doelen, Jurriaanse Zaal – om 14.30 uur, Schouwburgplein<br />
50, 010–217.17.17); Pekka Kuusisto (viool) en Raija Kerppo (piano)<br />
spelen werken van Lutoslawski, Schumann, Ravel en Prokofjev • Pekka<br />
Kuusisto (viulu) ja Raija Kerppo (piano) soittavat Lutoslawskin, Schumannin,<br />
Ravelin ja Prokofjevin sävellyksiä<br />
29.4. Rotterdam (De Doelen, Jurriaanse Zaal – om 20.15 uur, Schouwburgplein<br />
50, 010–217.17.17); het Doelen Kwartet speelt o.a. het strijkkwartet<br />
nr. 3 van Kaipainen • <strong>de</strong> Doelen Kwartet soittaa mm. Kaipaisen jousikvarteton<br />
nr. 3<br />
– 18 –
Runo Lapista<br />
Minä olen Gyöngyi Wiekeraad–Kovács, sisukas<br />
unkarilainen tyttö, asuva Hollannissa.<br />
Äidinkieleni on siis unkarin kieli mutta yritän<br />
oppia suomen kielen, koska minä rakastan Suomi,<br />
suomalaiset ja kaikki asiat Suomesta oikein<br />
paljon. Olen ollut jo kah<strong>de</strong>ksan kerta Suomessa<br />
ja neljä kerta Lapissa. Minun täytyy sanoa,<br />
että minulla on Lapin kuume. Lapin retkejä olivat<br />
aina niin syviä ja vaikuttavia. Kaksi vuotta<br />
sitten minä olen kirjoitanut runoja Lapista ja<br />
jos on mahdollista, haluan tehdä sen Aviisiin,<br />
että kaikki voilukea sen, joku rakastaa Lapista<br />
ja Suomesta!!!<br />
Gyöngyi (Helmi)<br />
wiekeraad@hotmail.com<br />
Lappföldön<br />
megborzongott a tó tükre<br />
s elindult útján a köd<br />
a rénszarvas összerezzent<br />
s a megreccsent ág nyögve lehelte ki lelkét a lába alatt<br />
a vén fenyö ráncbaszedte tüskés ruháját<br />
s a kékbegyü fülemüle izgatottan kezdte el énekét<br />
szállt a hang, szállt messze, messze<br />
s még a felhötlen ég is közelebb jött,<br />
hogy jobban hallhassa e különös dalt<br />
a kelyhes zuzmó szélesre tárta kelyhét<br />
a hegyi nyír felemelte fáradt fejét<br />
s a hallgatag kövek megemelték a szivárvány talapzatát<br />
táncra perdült az erdö<br />
s a patak kicsordult a medréböl örömében<br />
szállt a hang és vitte a hírt<br />
a csillagok kíváncsian bújtak ki felhöágyukból<br />
borzongásuk megfestette az eget<br />
a hold ünneplöbe öltözött<br />
és a menny kapuit sarkig kitárta<br />
a kékbegyü fülemüle dala megérintette Isten szívét<br />
és nézd:<br />
Isten kiöntötte vén csanakjából az északi fényt<br />
s a fénnyel együtt végtelen szeretetét<br />
– 19 –<br />
Runo Lapille<br />
kauniina väreili järven peili<br />
ja sumu kaikkosi pois<br />
poro säpsähti<br />
ja rasahtava oksa valittain murtui sen jalan alla<br />
vanha honka suoristi piikikkään pukunsa<br />
ja sinirintä satakieli alkoi malttamattomasti laulunsa<br />
ääni häipyi kaukaisuuteen, kaukaisuuteen<br />
ja jopa pilvetön taivas lähestyi<br />
kuullakseen tämän merkillisen laulun<br />
pikarijäkälä avasi maljansa<br />
tunturikoivu nosti väsyneen päänsä<br />
ja vaiteliaat kivet nostivat sateenkaareen jalustan<br />
metsä alkoi tanssin<br />
ja puro riemuista ryöpsähti uomastaan<br />
ääni häipyi ja vei sanomaansa<br />
täh<strong>de</strong>t nousivat pilvivuoteestaan uteliaina<br />
ja nii<strong>de</strong>n väristys maalasi taivaan<br />
kuu pukeutui juhlapukuunsa<br />
ja avasi porttinsa taivaaseen<br />
sinirintä satakielen laulu kosketti Jumalan sydäntä<br />
ja katso:<br />
Jumala kaatoi vanhasta kuksastaan revontulet<br />
ja samalla ikuisen rakkau<strong>de</strong>n
Een an<strong>de</strong>re kijk op <strong>de</strong> Finse onafhankelijkheid<br />
Paavo Haavikko (1931– ) is een bekend schrijver in <strong>Finland</strong>. Hij publiceert sinds het begin<br />
van <strong>de</strong> jaren ’50; aanvankelijk vooral experimentele gedichten. In 1984 zijn er enkele in<br />
het Ne<strong>de</strong>rlands verschenen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> naam “Winterpaleis”. Maar al zijn die gedichten<br />
vertaald, ze zijn niet aan mij besteed. Te abstract. Het libretto dat Haavikko schreef bij<br />
een opera over het leven van Paavo Nurmi, die vorig jaar in Helsinki in première ging,<br />
was naar verluidt, ook voor een groot <strong>de</strong>el van het publiek onbegrijpelijk.<br />
Maar Haavikko schreef behalve lyriek ook enkele<br />
boeken over geschiedkundige on<strong>de</strong>rwerpen. Ook die<br />
boeken zijn controversieel. Zo’n boek trof ik aan in<br />
een witte boekenhal in Helsinki. Het boek is in 1997<br />
uitgegeven door <strong>de</strong> eigen uitgeverij van <strong>de</strong> schrijver,<br />
Art House. Het heet “Suuri Keinottelu, Pariisin<br />
maailmannäyttelystä Tarton rauhaan”: <strong>de</strong> Grote<br />
Speculatie, van <strong>de</strong> wereldtentoonstelling van Parijs<br />
tot <strong>de</strong> vre<strong>de</strong> van Tartu, en het behan<strong>de</strong>lt <strong>de</strong> perio<strong>de</strong><br />
1900–1920, <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> dat <strong>Finland</strong> onafhankelijk<br />
werd. En an<strong>de</strong>rs dan met <strong>de</strong> gedichten van Haavikko,<br />
kon ik dit verhaal wel volgen. Haavikko geeft<br />
een an<strong>de</strong>re kijk op het zelfstandig wor<strong>de</strong>n van Fin-<br />
– 20 –<br />
Paavo Haavikko<br />
piirros/tekening: Pekka Vuori<br />
land dan ik el<strong>de</strong>rs heb gelezen en daarom wil ik bei<strong>de</strong> lezingen hier beknopt beschrijven.<br />
Ik ben geen historicus, dus ik weet niet waar Haavikko eventueel in <strong>de</strong> fout is gegaan.<br />
In <strong>de</strong> traditionele lezing wordt het onafhankelijk wor<strong>de</strong>n van <strong>Finland</strong> beschreven als een<br />
strijd van het grootvorstendom <strong>Finland</strong> tegen <strong>de</strong> grote on<strong>de</strong>rdrukker, het Tsaristische<br />
Rusland, waarbij <strong>de</strong> anti-bolsjewistische “Witten” beter wor<strong>de</strong>n afgeschil<strong>de</strong>rd dan <strong>de</strong><br />
bolsjewistische “Ro<strong>de</strong>n”. In <strong>de</strong> loop van <strong>de</strong> 19e eeuw had het nationalisme in <strong>Finland</strong><br />
voet aan <strong>de</strong> grond gekregen. Hierbij speel<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Finse taal, <strong>de</strong> samenstelling van het<br />
nationale verhaal <strong>de</strong> Kalevala en <strong>de</strong> Finse aardrijkskun<strong>de</strong> van Topelius een belangrijke<br />
rol. Rusland zag dat met le<strong>de</strong> ogen aan. Aan het eind van <strong>de</strong> 19e eeuw wer<strong>de</strong>n pogingen<br />
gedaan <strong>de</strong> Finse grondwet te ontkrachten en <strong>Finland</strong> meer te integreren in het<br />
Russische rijk. Vele intellectuelen uit West Europa, waaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Leidse rechtsgeleer<strong>de</strong><br />
Prof. W. van <strong>de</strong>r Vlugt, protesteer<strong>de</strong>n hiertegen bij Tsaar Nicolaas II door een petitie<br />
aan te bie<strong>de</strong>n. Maar zon<strong>de</strong>r succes. Vele rechten wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Finnen ontnomen. Huiszoekingen,<br />
arrestaties en verbanningen waren aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> van <strong>de</strong> dag. Die tijd wordt <strong>de</strong><br />
eerste perio<strong>de</strong> van on<strong>de</strong>rdrukking (sortokausi) genoemd. Na een algemene staking in het<br />
Russische rijk en het verlies van een oorlog tegen Japan kreeg <strong>Finland</strong> in 1906 een nieuw<br />
parlement en was <strong>de</strong> eerste “sortokausi” voorbij. Maar in 1910 begon een nieuwe poging<br />
<strong>Finland</strong> te russificeren. In het bestuur werd het Russisch voertaal en an<strong>de</strong>re maatregelen<br />
wer<strong>de</strong>n genomen om <strong>de</strong> Finse natie te assimileren met <strong>de</strong> Russische. Ook toen weer<br />
on<strong>de</strong>rdrukking: <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> “sortokausi”.<br />
De Eerste Wereldoorlog brak uit. Het gevoelen van <strong>de</strong> Finnen was anti Russisch. In<br />
<strong>de</strong> perikelen rond <strong>de</strong> “Maartrevolutie” van 1917, waarbij <strong>de</strong> Tsaar afstand <strong>de</strong>ed van <strong>de</strong><br />
troon, werd het streven naar een onafhankelijk <strong>Finland</strong> groter, wat uitein<strong>de</strong>lijk resulteer<strong>de</strong><br />
in <strong>de</strong> onafhankelijkheidsverklaring van <strong>de</strong>cember 1917. Lenin, die inmid<strong>de</strong>ls in Rusland<br />
aan <strong>de</strong> macht was gekomen, erken<strong>de</strong> <strong>de</strong> afscheiding.<br />
On<strong>de</strong>rtussen was er tweespalt binnen het Finse volk ontstaan. Een <strong>de</strong>el wil<strong>de</strong> <strong>de</strong> revolutie<br />
in Rusland volgen (<strong>de</strong> Ro<strong>de</strong>n) en een <strong>de</strong>el wil<strong>de</strong> een burgerlijk en zelfstandig <strong>Finland</strong>
stichten (<strong>de</strong> Witten). In januari 1918 namen <strong>de</strong> Ro<strong>de</strong>n, volgens <strong>de</strong> traditionele geschiedschrijving<br />
geholpen door Russische soldaten, <strong>de</strong> macht over in Helsinki en ontstond er<br />
een burgeroorlog. De (witte) senaat vluchtte uit Helsinki naar Vaasa. Uitein<strong>de</strong>lijk was<br />
het Carl Gustaf Mannerheim, voormalig officier in het Russische leger, die er met behulp<br />
van zowel Finse als Duitse troepen in slaag<strong>de</strong>, <strong>de</strong> burgeroorlog in het voor<strong>de</strong>el van <strong>de</strong><br />
Witten te beslechten.<br />
Haavikko plaatst <strong>de</strong> gebeurtenissen in een wat an<strong>de</strong>r, bre<strong>de</strong>r en misschien speculatief<br />
ka<strong>de</strong>r. Ik vat zijn visie met eigen woor<strong>de</strong>n kort samen. Volgens hem hebben <strong>de</strong> Ro<strong>de</strong>n<br />
en <strong>de</strong> Witten tot 1918 van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> verwerpelijke mid<strong>de</strong>len gebruik gemaakt: terreur en<br />
propaganda. Hij vindt Nicolaas II een goedwillen<strong>de</strong> man, die niet an<strong>de</strong>rs wil<strong>de</strong> dan <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>re vorsten van grote rijken: het rijk in stand hou<strong>de</strong>n. Het waren allemaal staten met<br />
meer<strong>de</strong>re volkeren binnen <strong>de</strong> rijksgrenzen: het Ottomaanse Rijk, Oostenrijk Hongarije,<br />
het Verenigd Koninkrijk, Duitsland. In al die lan<strong>de</strong>n dook het nationalisme op in <strong>de</strong><br />
vorm van separatistische bewegingen. Serven en Kroaten, Ieren en Oekraïners, Tsjechen<br />
en Polen. In <strong>de</strong> petitie aan <strong>de</strong> tsaar ten gunste van <strong>Finland</strong> (zie hierboven) ziet Haavikko<br />
meer een afwijzing van een vermeend barbaars Rusland, dan een principiële stellingname<br />
van <strong>de</strong> westerse wereld voor zelfbeschikking van <strong>de</strong> volkeren. De tsaar ging niet an<strong>de</strong>rs<br />
met zijn on<strong>de</strong>rdanen om dan zijn collegae. De bei<strong>de</strong> “sortokausi’s” zijn een logisch gevolg<br />
van het streven om <strong>de</strong> staat bijeen te hou<strong>de</strong>n. Als <strong>Finland</strong> bij Rusland zou blijven, was dat<br />
voor bei<strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n voor<strong>de</strong>lig: <strong>Finland</strong> lever<strong>de</strong> industrieproducten aan Rusland en Rusland<br />
kon zijn graan kwijt in <strong>Finland</strong>. Volgens Haavikko was <strong>Finland</strong> zelfs in het voor<strong>de</strong>el.<br />
Rusland verzorg<strong>de</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>fensie van <strong>Finland</strong>, zon<strong>de</strong>r dat <strong>Finland</strong> daar een penni voor<br />
hoef<strong>de</strong> te betalen.<br />
In 1915 had Rusland door <strong>de</strong> oorlog behoefte aan geld. Tot 1917 verstrekte <strong>Finland</strong> drie<br />
leningen aan Rusland. Na <strong>de</strong> maartrevolutie waren er on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>lingen over een nieuwe<br />
lening. Haavikko wijt het aan <strong>de</strong> incompetentie en kortzichtigheid van Paasikivi, <strong>de</strong> latere<br />
presi<strong>de</strong>nt van <strong>Finland</strong>, dat die mislukten. Het gevolg was on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re dat <strong>de</strong> invoer van<br />
graan uit Rusland kel<strong>de</strong>r<strong>de</strong> van meer dan 300 miljoen kilo in 1916 tot enkele tientallen<br />
miljoenen kilo’s in 1917. Omdat <strong>Finland</strong> zelf onvoldoen<strong>de</strong> graan produceer<strong>de</strong>, ging het<br />
brood op <strong>de</strong> bon en ontston<strong>de</strong>n er voor het eerst in <strong>de</strong> 20e eeuw voedselproblemen, die<br />
<strong>de</strong> sociale onrust vergrootten.<br />
Na <strong>de</strong> maartrevolutie van 1917 in Petersburg <strong>de</strong>ed <strong>de</strong> tsaar afstand van <strong>de</strong> troon en wer<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> burgerrechten in heel Rusland hersteld. <strong>Finland</strong> kreeg zijn ou<strong>de</strong> rechten van voor<br />
1899 weer terug. <strong>Finland</strong> was toen nog <strong>de</strong>el van het Russische rijk en kreeg een nieuwe<br />
(Russische) gouverneur-generaal. Maar het herstel van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> rechten leid<strong>de</strong> ook tot<br />
ontbinding van het Russische bestuursapparaat. Er ontstond een vacuüm, waarin zich<br />
een vorm van lokale autonomie ontwikkel<strong>de</strong>, die on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re beteken<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> politie<br />
opnieuw georganiseerd moest wor<strong>de</strong>n. In dit vacuüm kon<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Ro<strong>de</strong> Gar<strong>de</strong>s en (witte)<br />
Burgerwachten, die al na <strong>de</strong> stakingen van 1905 waren ontstaan, ver<strong>de</strong>r tot ontwikkeling<br />
komen en met elkaar gaan concurreren. Bei<strong>de</strong> kanten maakten daarbij op een vergelijkbare<br />
manier misbruik van macht. Haavikko noemt dat <strong>de</strong> witte en <strong>de</strong> ro<strong>de</strong> terreur.<br />
De onmacht van het plaatselijke bestuur om een goed gelei<strong>de</strong> politiemacht in stand te<br />
hou<strong>de</strong>n was er <strong>de</strong> oorzaak van dat <strong>de</strong> situatie afgleed naar een burgeroorlog. In november<br />
en <strong>de</strong>cember 1917 waren er als uitvloeisel van <strong>de</strong> oktoberrevolutie in Rusland oproer<br />
en stakingen in <strong>Finland</strong>. Toch werd op 6 <strong>de</strong>cember <strong>de</strong> onafhankelijkheid uitgeroepen.<br />
De burgeroorlog was volgens Haavikko feitelijk al voor <strong>de</strong> onafhankelijkheidsverklaring<br />
begonnen.<br />
Haavikko meldt dat <strong>de</strong> Senaat in maart 1918 een verdrag met Duitsland sloot, waardoor<br />
<strong>Finland</strong> tot het invloedsgebied van Duitsland ging behoren. De Ro<strong>de</strong>n in Helsinki sloten<br />
– 21 –
een soortgelijk verdrag met <strong>de</strong> Russen. De Russen <strong>de</strong><strong>de</strong>n echter niets toen <strong>de</strong> Duitsers<br />
in mei 1918 land<strong>de</strong>n bij Helsinki en Helsinki verover<strong>de</strong>n.<br />
Voor Haavikko was Mannerheim <strong>de</strong> enige die oog had voor <strong>de</strong> internationale verhoudingen.<br />
Hij versloeg <strong>de</strong> Ro<strong>de</strong>n, maar was zeker niet pro--Duits. Hij was er tegen dat Duitse<br />
troepen land<strong>de</strong>n in Helsinki.<br />
Svinhufvud en Paasikivi had<strong>de</strong>n na <strong>de</strong> burgeroorlog voorgesteld om van <strong>Finland</strong> maar<br />
een koninkrijk te maken. Er werd een aspirant--koning gevon<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> familiekring van<br />
<strong>de</strong> Duitse keizer. Door het voor <strong>de</strong> Finse regering onverwachte verlies van Duitsland in<br />
november 1918 heeft die koning nooit Finse bo<strong>de</strong>m betre<strong>de</strong>n.<br />
Mannerheim gokte niet op <strong>de</strong> Duitsers. In november 1918 reis<strong>de</strong> hij naar Lon<strong>de</strong>n en<br />
Parijs om daar, tegen <strong>de</strong> wil van <strong>de</strong> Finse regering van Paasikivi, te pleiten voor <strong>de</strong> Finse<br />
zaak. Hij kweekte daarbij zoveel goodwill voor het jonge <strong>Finland</strong>, dat <strong>de</strong> toena<strong>de</strong>ring tot<br />
Duitsland werd vergeven. Na het verlies van Duitsland werd Mannerheim tij<strong>de</strong>lijk staatshoofd<br />
tot <strong>de</strong> verkiezingen van 1919. Nadat in 1919 St˚ahlberg presi<strong>de</strong>nt was gewor<strong>de</strong>n<br />
verliet Mannerheim het land en vestig<strong>de</strong> zich voor een poosje in Zwe<strong>de</strong>n.<br />
Mannerheim was anti-Bolsjewiek. Er zijn volgens Haavikko zelfs aanwijzingen dat hij<br />
overwogen heeft <strong>de</strong> Witten in Rusland te gaan helpen. Over zijn mening over een groot--<br />
<strong>Finland</strong> met Oost Karelië, dat altijd al Russisch was geweest, is geen zekerheid. Zeker<br />
is wel dat volgens Haavikko, Mannerheim <strong>de</strong> belangrijkste persoon is geweest voor <strong>de</strong><br />
vestiging van <strong>de</strong> Finse staat in <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> na <strong>de</strong> Burgeroorlog. Maar Paasikivi en Svinhufvud<br />
hebben volgens hem zeker niet altijd in het belang van <strong>Finland</strong> geopereerd. En<br />
ze zijn zeker niet vanaf het begin voor een onafhankelijke Finse staat geweest. Volgens<br />
Haavikko is het ontstaan van <strong>Finland</strong> voor een groot <strong>de</strong>el toeval geweest. Het toeval<br />
dat Mannerheim <strong>de</strong> Ro<strong>de</strong>n versloeg en ook in staat was om in te zien dat <strong>de</strong> band<br />
met Duitsland in 1918 gevaarlijk kon wor<strong>de</strong>n en dat er ban<strong>de</strong>n met zowel Frankrijk als<br />
Engeland aangegaan moesten wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> zelfstandigheid van <strong>Finland</strong> te verzekeren.<br />
Maar dat is napraten, zegt Haavikko. Degene die wint heeft uitein<strong>de</strong>lijk altijd gelijk. In<br />
het motto bij zijn boek geeft hij dat al aan op zijn eigen wat ondoorzichtige manier:<br />
Dit is een beschrijving van twee <strong>de</strong>cennia<br />
waarin het doel <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len heilig<strong>de</strong>.<br />
Als een volk met terreur begint, wordt het<br />
een tiran die het recht heeft, onzichtbaar en<br />
anoniem, mensen of <strong>de</strong> tegenstan<strong>de</strong>rs, te<br />
gron<strong>de</strong> te richten en te vermoor<strong>de</strong>n De terreur<br />
geeft het individu <strong>de</strong> mogelijkheid om op het<br />
gebied van het kwa<strong>de</strong> net zo uit te groeien als<br />
regimes. Terreur is altijd gerechtvaardigd. Het<br />
gelijk staat altijd aan <strong>de</strong>ze kant van <strong>de</strong> trekker<br />
De waarheid is <strong>de</strong> dochter van <strong>de</strong> tijd.<br />
Het aardige van het boek van Haavikko vind ik dat het <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van het onafhankelijk<br />
wor<strong>de</strong>n van <strong>Finland</strong> ontdoet van zijn romantische tintje en in een bre<strong>de</strong>re context<br />
plaatst. Rebellen die winnen wor<strong>de</strong>n achteraf gerechtvaardigd, waardoor het ou<strong>de</strong> regime<br />
per <strong>de</strong>finitie ongelijk had.<br />
– 22 –<br />
Gerard Rijerse
Toisenlainen näkemys Suomen itsenäisyy<strong>de</strong>stä<br />
Paavo Haavikko (1931) on Suomessa tunnettu kirjailija. Hän on kirjoittanut viisikymmenluvun<br />
alusta lähtien, aluksi varsinkin kokeellisia runoja. V. 1984 ilmestyi hollanniksi<br />
valikoima niistä nimellä “Winterpaleis” (Talvipalatsi). Mutta vaikka runot on käännetty,<br />
ne eivät ole minusta vaivan arvoisia. Liian abstrakteja. Viime vuonna Helsingissä ensiesitettyyn,<br />
Paavo Nurmesta kertovaan oopperaan Haavikko kirjoitti libreton, jota kuuleman<br />
mukaan valtaosa yleisöstä ei ymmärtänyt.<br />
Mutta Haavikko on kirjoittanut paitsi lyriikkaa myös joitakin kirjoja historiallisista aiheista.<br />
Näistäkin kirjoista ollaan eri mieltä. Erään sellaisen kirjan löysin kirjojen halpahallista<br />
Helsingissä. Kirjan on v. 1997 julkaissut kirjoittajan oma kustantamo Art<br />
House. Sen nimi on “Suuri keinottelu. Pariisin maailmannäyttelystä Tarton rauhaan”,<br />
ja se käsittelee vuosien 1900–1929 välistä kautta, jolloin Suomi itsenäistyi. Ja toisin<br />
kuin Haavikon runojen kohdalla pysyin tässä tapauksessa kärryillä. Haavikolla on toinen<br />
näkemys Suomen itsenäistymisestä kuin minkä ennen olen lukenut, ja siksi haluan tässä<br />
luonnehtia molempia lyhyesti. En ole historioitsija, joten en tiedä missä Haavikko on<br />
mahdollisesti mennyt hakoteille.<br />
Perinteisen näkemyksen mukaan Suomen itsenäistyminen kuvataan suuriruhtinaskunnan<br />
taisteluna suurta sortajaa, tsaarin Venäjää vastaan, minkä lisäksi bolsevismin vastaiset<br />
valkoiset esiintyvät paremmassa valossa kuin bolsevistiset punaiset. 1800--luvun kuluessa<br />
oli kansallisuusaate saanut jalansijaa Suomessa. Siinä esitti tärkeää osaa suomen kieli,<br />
kansalliseepos Kalevalan kokoaminen ja Topeliuksen Maamme-kirja. Venäjä ei katsellut<br />
sitä hyvällä silmällä. 1800-luvun lopulla pyrittiin mitätöimään Suomen perustuslaki ja<br />
integroimaan Suomi lähemmin Venäjän valtakuntaan. Länsieurooppalaiset sivistyneistön<br />
jäsenet, joi<strong>de</strong>n joukossa oikeustieteen professori Willem van <strong>de</strong>r Vlugt Lei<strong>de</strong>nistä, protestoivat<br />
tätä vastaan viemällä keisari Nikolai II:lle vetoomuksen. Mutta menestyksettä.<br />
Suomalaiset menettivät paljon oikeuksiaan. Kotietsinnät, pidätykset ja karkoitukset olivat<br />
tavanomaisia. Tätä aikaa nimitetään ensimmäiseksi sortokau<strong>de</strong>ksi. Kun Venäjä oli<br />
hävinnyt sodan Japania vastaan, mistä seurasi yleislakko, sai Suomi v. 1906 uu<strong>de</strong>n eduskunnan,<br />
ja ensimmäinen sortokausi oli ohi. Mutta v. 1910 alkoi uusi yritys venäläistää<br />
Suomi. Hallinnossa tuli venäjä virkakieleksi, ja muillakin toimenpiteillä pyrittiin assimiloimaan<br />
Suomen kansakunta. Tämä oli toinen sortokausi.<br />
Ensimmäinen maailmansota syttyi. Suomessa vallitsivat Venäjän vastaiset tunteet. V.<br />
1917 Venäjän maaliskuun vallankumouksen pyörteissä ja tsaarin luovuttua kruunusta<br />
voimistui pyrkimys saada Suomi itsenäiseksi, mikä lopulta johti itsenäisyysjulistukseen<br />
joulukuussa 1917. Lenin, joka sillä välin oli päässyt valtaan Venäjällä, tunnusti irtautumisen.<br />
Sillä välin Suomen kansa oli jakautunut kahtia. Toinen osa halusi seurata Venäjän vallankumousta<br />
(punaiset) ja toinen taas halusi perustaa porvarillisen ja itsenäisen Suomen<br />
(valkoiset). Tammikuussa 1918 punaiset, perinteisen historiankirjoituksen mukaan<br />
venäläisten sotilai<strong>de</strong>n avulla, kaappasivat Helsingissä vallan ja kansalaissota syttyi. (Valkoinen)<br />
senaatti pakeni Helsingistä Vaasaan. Lopulta Carl Gustaf Mannerheim, entisen<br />
Venäjän armeijan upseeri, onnistui sekä suomalaisten että saksalaisten joukkojen avulla<br />
ratkaisemaan kansalaissodan valkoisten eduksi.<br />
Haavikko sijoittaa tapahtumat hiukan toiseen, laajempaan ja ehkäpä spekulatiiviseen<br />
kehykseen. Esitän omin sanoin yhteenvedon hänen näkemyksestään. Hänen mukaansa<br />
– 23 –
punaiset ja valkoiset käyttivät vuoteen 1918 saakka samoja paheksuttavia keinoja: terroria<br />
ja propagandaa. Hänestä Nikolai II oli hyväätarkoittava henkilö, joka tahtoi samaa<br />
kuin muutkin suurten valtakuntien hallitsijat: pitää valtakuntansa pystyssä. Ne olivat<br />
kaikki monikansallisia valtioita: Turkki, Itävalta--Unkari, Englanti, Saksa. Kaikissa näissä<br />
valtioissa kansallisuusaate nousi esiin irtautumispyrkimuksinä. Serbit ja kroaatit, irlantilaiset<br />
ja ukrainalaiset, tsekit ja puolalaiset. Yllämainittu tsaarille viety vetoomus Suomen<br />
puolesta on Haavikon silmissä enemmänkin osoitus vastenmielisyy<strong>de</strong>stä barbaarisena pi<strong>de</strong>ttyä<br />
Venäjää kohtaan kuin läntisen maailman periaatteellinen kannanotto kansojen<br />
itsemääräämisoikeu<strong>de</strong>n puolesta. Tsaari ei koh<strong>de</strong>llut alaisiaan sen kummemmin kuin kollegansa.<br />
Molemmat sortokau<strong>de</strong>t olivat loogista seurausta pyrkimyksesta pitää valtakunta<br />
koossa. Jos Suomi pysyisi Venäjän yhtey<strong>de</strong>ssä, se olisi molemmille maille edullista: Suomi<br />
vei teollisuustuotteita Venäjälle ja Venäjä pääsi irti viljastaan. Haavikon mukaan Suomi<br />
oli jopa voiton puolella. Venäjä hoiti Suomen puolustuksen ilman että Suomen tarvitsi<br />
maksaa siitä penniäkään.<br />
V. 1915 tarvitsi Venäjä sodan vuoksi rahaa. Vuoteen 1917 asti Suomi antoi Venäjälle<br />
kolme lainaa. Maaliskuun vallankumouksen jälkeen neuvoteltiin uu<strong>de</strong>sta lainasta. Haavikko<br />
lukee nii<strong>de</strong>n epäonnistumisen Suomen myöhemmän presi<strong>de</strong>ntin Paasikiven kyvyttömyy<strong>de</strong>n<br />
ja lyhytnäköisyy<strong>de</strong>n syyksi. Seurauksena oli mm. että viljan tuonti Venäjältä<br />
romahti yli 300 miljoonasta kilosta v. 1916 joihinkin kymmeniin miljooniin kiloihin v.<br />
1917. Koska Suomen viljantuotanto oli riittämätön, pantiin leipä kortille ja ensimmäistä<br />
kertaa 1900-luvulla syntyi elintarvikeongelmia, jotka lisäsivät sosiaalista levottomuutta.<br />
Vuo<strong>de</strong>n 1917 maaliskuun vallankumouksen jälkeen Pietarissa tsaari luopui kruunusta,<br />
ja kansalaisoikeu<strong>de</strong>t palautettiin kaikkialla Venäjällä. Suomi sai takaisin ne vanhat oikeu<strong>de</strong>t,<br />
jotka sillä oli ollut v. 1899. Suomi oli tuolloin vielä osa Venäjän valtakuntaa<br />
ja sai uu<strong>de</strong>n (venäläisen) kenraalikuvernöörin. Mutta vanhojen oikeuksien palautus johti<br />
myös venäläisen hallintolaitoksen hajoamiseen. Syntyi tyhjiö, jossa kehittyi eräänlainen<br />
paikallinen autonomia, mikä tarkoitti mm. että poliisi oli organisoitava uu<strong>de</strong>lleen. Tässä<br />
tyhjiössä punakaartit ja (valkoiset) suojeluskunnat, jotka olivat syntyneet jo vuo<strong>de</strong>n 1905<br />
lakkojen jälkeen, voivat kehittyä e<strong>de</strong>lleen ja alkaa kilpailla keskenään. Molemmat puolet<br />
käyttivät toisiaan vastaavalla tavalla valtaansa väärin. Haavikko kutsuu sitä valkoiseksi ja<br />
punaiseksi terroriksi. Paikallishallinnon kyvyttömyys ylläpitää hyvin joh<strong>de</strong>ttua poliisivoimaa<br />
oli syynä siihen, että tilanne luisui sisällissotaan. Marras- ja joulukuussa oli Venäjän<br />
lokakuun vallankumouksen seurauksena levottomuuksia ja lakkoja Suomessa. Kuitenkin<br />
itsenäisyys julistettiin joulukuun 6. päivänä. Kansalaissota oli Haavikon mukaan alkanut<br />
jo ennen itsenäisyysjulistusta.<br />
Haavikko ilmoittaa että senaatti solmi maaliskuussa 1918 sopimuksen Saksan kanssa,<br />
mistä johtuen Suomi siirtyi Saksan etupiiriin. Punaiset Helsingissä solmivat vastaavan<br />
sopimuksen venäläisten kanssa. Venäläiset eivät kuitenkaan tehneet mitään kun saksalaiset<br />
nousivat maihin toukokuussa 1918 ja valloittivat Helsingin.<br />
Haavikosta Mannerheim oli ainoa jolla oli silmää kansainvälisille suhteille. Hän löi punaiset,<br />
mutta hän ei ollut lainkaan saksalaismielinen. Hän oli sitä vastaan että saksalaiset<br />
joukot nousivat maihin Helsingissä.<br />
Svinhufvud ja Paasikivi olivat kansalaissodan jälkeen esittäneet että Suomesta tehtäisiin<br />
kuningaskunta. Kuningasehdokas löy<strong>de</strong>ttiin Saksan keisarin perhepiiristä. Koska Saksa<br />
vastoin Suomen hallituksen odotuksia hävisi marraskuussa 1918, ei tämä kuningas koskaan<br />
astunut jalallaan Suomeen.<br />
Mannerheim ei laskenut saksalaisten varaan. Marraskuussa 1918 hän matkusti Lontooseen<br />
ja Pariisiin, vastoin Paavikiven johtaman hallituksen tahtoa, puhuakseen siellä<br />
– 24 –
Suomen puolesta. Hän herätti niin paljon myötämieltä nuorta Suomea kohtaan, että<br />
saksalaissuuntaus annettiin anteeksi. Saksan tappion jälkeen Mannerheimista tuli valtionhoitaja<br />
vuo<strong>de</strong>n 1919 vaaleihin asti. Kun St˚ahlberg oli valittu presi<strong>de</strong>ntiksi v. 1919,<br />
lähti Mannerheim maasta ja asettui asumaan joksikin aikaa Ruotsiin.<br />
Mannerheim oli bolsevikkeja vastaan. Haavikon mukaan on viitteitä että hän harkitsi jopa<br />
lähteä Venäjän valkoisten avuksi. Varmuutta ei ole, mitä mieltä hän oli Suur-Suomesta<br />
johon kuuluisi Itä-Karjala, ikiajoista lähtien venäläinen alue. Varmaa on, että Haavikosta<br />
Mannerheim oli tärkein henkilö Suomen valtiota perustettaessa kansalaissodan<br />
jälkeen. Mutta Paasikivi ja Svinhufvud eivät hänen mukaansa varmastikaan aina toimineet<br />
Suomen edun mukaisesti. Eivätkä he varmastikaan olleet alun perin itsenäisen<br />
Suomen valtion puoltajia. Haavikon mukaan Suomen syntyminen oli suurelta osin sattumaa.<br />
Sattumalta Mannerheim voitti punaiset ja pystyi myös näkemään että si<strong>de</strong> Saksaan<br />
saattoi v. 1918 tulla vaaralliseksi ja että sekä Ranskaan että Englantiin piti solmia suhteet<br />
Suomen itsenäisyy<strong>de</strong>n takaamiseksi.<br />
Mutta se on jälkiviisautta, sanoo Haavikko. Se joka voittaa, on lopulta aina oikeassa.<br />
Hänen kirjansa motto tuo sen julki hänelle ominaisella melko vaikeaselkoisella tavalla:<br />
Tämä on kuvaus kah<strong>de</strong>sta vuosikymmenestä,<br />
joi<strong>de</strong>n aikana tarkoitus pyhitti keinot.<br />
Terroriin ryhtyminen tekee kansasta tyrannin, jolla<br />
on oikeus tuhota ja murhata ihmisiä eli vastustajia<br />
näkymättömänä ja tuntemattomana. Terrori antaa<br />
yksilölle mahdollisuu<strong>de</strong>n kasvaa pahuu<strong>de</strong>n alalla<br />
instituutioi<strong>de</strong>n veroiseksi vaikuttajaksi. Terrori on aina<br />
oikeutettua. Oikeus on aina liipaisimen tällä puolen.<br />
Totuus on ajan tytär.<br />
Hyvää Haavikon kirjassa on mielestäni se, että se esittää Suomen itsenäistymisen historian<br />
ilman romanttista sävytystä ja sijoittaa sen laajempaan yhteyteen. Kapinalliset<br />
jotka voittavat, ovat jälkeenpäin oikeassa, joten vanhat vallanpitäjät ovat ilman muuta<br />
väärässä.<br />
Tanssi Ilta<br />
Me<strong>de</strong><strong>de</strong>lingen – Tiedotuksia<br />
– 25 –<br />
Gerard Rijerse<br />
(Käännös: Päivi Schot-Saikku)<br />
Merimieskirkko järjestää tanssi-illan 17.2.2001. Ohjelmassa tangoa, valssia, fokstrottia,<br />
humppaa jne.<br />
klo 18.00–19.00 tanssiaskelten opetusta (opettajina Kauko Satomäki ja Ulla Luukkonen)<br />
klo 19.00–22.00 tauotonta tanssia (tiskijukkana dj Otto)<br />
Pääsymaksu ƒ 10,–. Puffetti on auki koko illan!
Turun yliopistossa on vuo<strong>de</strong>sta 1995 koulutettu<br />
konferenssitulkkeja EU:n toimielinten sekä<br />
kotimaan tarpeisiin.<br />
Syyskuussa 2001 alkaa yh<strong>de</strong>n lukuvuo<strong>de</strong>n<br />
mittainen<br />
KONFERENSSITULKKIEN<br />
ERIKOISTUMISKOULUTUS<br />
Pääsyvaatimukset:<br />
●Ylempi korkeakoulututkinto<br />
tai alempi korkeakoulututkinto ja muu riittävä<br />
pätevyys.<br />
●Laaja yleissivistys<br />
●Erinomainen äidinkielen taito<br />
● Erinomainen kah<strong>de</strong>n vieraan kielen taito tai<br />
Lähes äidinkielen veroinen<br />
yh<strong>de</strong>n vieraan kielen taito<br />
●Soveltuvuus tulkiksi<br />
Mahdollisia opetuskieliä ovat:<br />
suomi (oltava yksi kielistä)<br />
englanti, espanja, italia, ranska, ruotsi, saksa<br />
sekä enintään yksi seuraavista:<br />
hollanti, kreikka, norja, portugali, tanska, viro<br />
Opetuskieliksi valitaan hakijoi<strong>de</strong>n pätevyy<strong>de</strong>n<br />
mukaan suomen lisäksi neljä kieltä.<br />
Koulutus on kokopäiväistä ja maksutonta.<br />
Siihen on mahdollista hakea opintotukea.<br />
Koulutuksen rahoittaa opetusministeriö ja se<br />
on Suomessa ainoana hyväksytty European<br />
Masters in Conference Interpreting -<br />
yhteistyöverkostoon.<br />
Hakemukset on tehtävä hakulomakkeelle ja<br />
lähetettävä viimeistään 16.3.2001.<br />
Esivalinnassa hyväksytyille lähetetään<br />
23.4.2001 kutsu valintakokeisiin, jotka<br />
pi<strong>de</strong>tään 7.-11.5.2001.<br />
Lisätietoa ja hakulomakkeet:<br />
suunnittelija Johanna Heikkilä (0)2 333 8709<br />
kurssisihteeri Marika Siekkinen (0)2 333 8701<br />
s-posti: conf_int@utu.fi telekopio (0)2 333 8730<br />
kotisivu: http://www.konftulk.utu.fi<br />
– 26 –<br />
Dansavond<br />
Op 17 februari as is er een dansavond in<br />
<strong>de</strong> Finse Zeemanskerk in Rotterdam! Het<br />
begint met 1 uur dansles van Kauko en<br />
Ulla en daarna kunnen 3 uur lang <strong>de</strong> voetjes<br />
van <strong>de</strong> vloer op <strong>de</strong> tonen van Topi,<br />
Reijo, Olavi, etc.!<br />
Gezocht: Persoon die mij privé les Fins<br />
kan geven. Voor één à twee avon<strong>de</strong>n per<br />
week. Liefst in <strong>de</strong> omgeving van Hilversum.<br />
Jasiu van Haarlem,<br />
Cameliastraat 35,<br />
1214 EZ HILVERSUM,<br />
035–628.64.20,<br />
jvanhaarlem@hotmail.com.<br />
Zomerwerk gezocht!<br />
Mijn naam is Marika <strong>de</strong> Boer en ben voor<br />
het 4e jaar woonachtig in <strong>Finland</strong>. Volgend<br />
jaar hoop ik het Lukio te mogen afron<strong>de</strong>n.<br />
Voor het zomerseizoen 2001 ben<br />
ik op zoek naar een leuke baan met een<br />
aardige bijverdienste, het liefst iets in <strong>de</strong><br />
richting van mijn vervolgstudie ‘Tra<strong>de</strong>nomi’.<br />
Ik ben re<strong>de</strong>lijk vaardig met <strong>de</strong> computer<br />
en beheers Ne<strong>de</strong>rlands en Fins in<br />
taal en schrift.<br />
Marika <strong>de</strong> Boer,<br />
Lietlah<strong>de</strong>ntie 618,<br />
51540 Haukivuori,<br />
+358–40–579.02.59,<br />
sari.<strong>de</strong>boer@pp.inet.fi<br />
Zojuist verschenen<br />
“Fins landschap”, korte verhalen, samengesteld door Päivi Schot-Saikku (zie ook<br />
5–00), te verkrijgen bij <strong>de</strong> Finse Zeemanskerk. Prijs ƒ 18,50, per post ƒ 23,50.<br />
Juuri ilmestynyt<br />
Novellikokoelma “Fins Landschap” (ks 5–00). Saatavissa Merimieskirkolta hintaan<br />
ƒ 18,50 ja postitse ƒ 23,50.
Nieuwe le<strong>de</strong>n in 2000<br />
In 2000 hebben wij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> nieuwe le<strong>de</strong>n mogen verwelkomen. Graag willen wij u<br />
wijzen op ons stu<strong>de</strong>ntenlidmaatschap. Het is misschien een aardig i<strong>de</strong>e om uw stu<strong>de</strong>ren<strong>de</strong>,<br />
uitwonen<strong>de</strong>, kin<strong>de</strong>ren een lidmaatschap ca<strong>de</strong>au te doen. De kosten bedragen slechts<br />
ƒ 25,– per jaar (een kopie van bijv. <strong>de</strong> OV stu<strong>de</strong>ntenkaart moet kunnen wor<strong>de</strong>n overlegd).<br />
E. + T. Raikamo, Den Haag<br />
S. Brax + R. Ernst, Rotterdam<br />
P.J. Mäki, Arnhem<br />
E.S.J. Bakker, Utrecht<br />
U. Stam, ’s-Hertogenbosch<br />
A-N. Rossi, Vlissingen<br />
S.G. van Look, Geleen<br />
I. + A. Tallgren, Den Haag<br />
S. Vilpas, Leeuwar<strong>de</strong>n<br />
R. Pakkala, Den Haag<br />
U. Rönkä, Den Haag<br />
H. + R. <strong>de</strong> Veen–Gressmann, Sid<strong>de</strong>buren<br />
T. Tarsa, Utrecht<br />
J. Fagerlund, Hilversum<br />
J.G. Bluemink, Ensche<strong>de</strong><br />
N. <strong>de</strong> Groot, Har<strong>de</strong>rwijk<br />
S.J. <strong>de</strong> Roon, Rotterdam<br />
A. Pohjola, Lei<strong>de</strong>n<br />
R.J.H. Borra, Laren Nh<br />
F. Ubeis + B. Ketting, Pernis Rotterdam<br />
M. von Hertzen, Den Haag<br />
R. Koskenniemi, Spijkenisse<br />
– 27 –<br />
F. Hoornstra–Deurloo, Bo<strong>de</strong>graven<br />
Fam. Nikulainen, Den Haag<br />
P. Verboon, Rotterdam<br />
A. Loerts–Bakkes, Koudum<br />
J. + S. Martelius, Den Haag<br />
L. Vonk, Meerkerk<br />
E. + M.E. Kruijer, Almere<br />
T. Varonen, Delft<br />
T. Tuovinen, Amstelveen<br />
S. Virtanen, Amstelveen<br />
T. Niitti, Purmerend<br />
P. Kuivalainen, Den Haag<br />
M. Mäntynen + M. Latvalahti, Amsterdam<br />
M. Kramsu, Amsterdam<br />
M. Frantzi–Bauer, Den Haag<br />
M-A. Pessi, Amstelveen<br />
J. Verbeek, Amsterdam<br />
V. Flinterman, Capelle Aan Den IJssel<br />
M. Choufoer, Maastricht (stu<strong>de</strong>ntenlid)<br />
E. Choufoer, Maastricht (stu<strong>de</strong>ntenlid)<br />
Naistenpiirit / Leikkipiirit<br />
Eri puolella Hollantia kokoontuu säännöllisesti paikallisia suomalaisten äiti-lapsi- ja<br />
naistenpiirejä. Halutessasi osallistua johonkin piiriin voit ilmoittautua alla olevan listan<br />
yhteyshenkilölle. Jos huomaat jonkun piirin puuttuvan listasta tai haluat aloittaa<br />
oman piirin, voisitko ilmoittaa asiasta Alankomaat–Suomi yhdistyksen sihteerille Mervi<br />
Leveelah<strong>de</strong>lle puhelinnumeroon 010–473.44.08.<br />
Naistenpiirit Leikkipiirit / äiti-lapsi piirit<br />
Elina Perätalo Marjatta Kersten-Kauhanen Haagin ja sen ympäristön leikkipiiri<br />
Dahliavallei 23 ’t Mensink 32<br />
5237 LN ’s-Hertogenbosch 7433 CC Schalkhaar Mervi Leveelahti<br />
073–642.61.09 0570–62.64.02 Dirk Gerhardtstraat 34<br />
3119 BT Schiedam<br />
Päivi Egbertsen-Viitanen Anita Laine 010–473.34.10<br />
Zweerslaan 3 Fluitekamp 110<br />
6711 GD E<strong>de</strong> 3828 WK Hoogland Amsterdamin leikkipiiri / saunaillat<br />
0318–61.87.77 033–480.63.52<br />
Heidi Niklas-Salminen<br />
Anneli van Setten-Salmi Aartseveen 101<br />
Dommelseweg 132 3755 VB Eemnes<br />
5554 NV Valkenswaard 035–538.21.39<br />
06–21.55.15.91 h.niklas-salminen@planet.nl<br />
Anneli.Salmi@bigfoot.com
Suomen kielen ja kulttuurin seminaari ulkosuomalaisnuorille<br />
Suomi–Seura järjestää jälleen 18–30 -vuotiaille ulkosuomalaisnuorille kolmiviikkoisen suomen<br />
kielen ja suomalaisen kulttuurin seminaarin Suomessa. Ohjelma sisältää suomen<br />
kielen opiskelua, luentoja, vierailuja kulttuurikohteisiin sekä erilaisia vapaa- ajan toimintoja.<br />
Kurssikielet: englanti ja osittain suomi; suomen kielen taito ei ole välttämätön<br />
Aika: 2 – 20.7.2001<br />
Paikka: Kiljava, Nurmijärvi (48 km Helsingistä pohjoiseen)<br />
Hakuaika päättyy 1.4.2001. Hakulomakkeita saa allekirjoittaneelta.<br />
Seminar over finse taal en cultuur voor jongeren van Finse afkomst<br />
<strong>Finland</strong> Society, Suomi–Seura organiseert weer voor jongeren van 18–30 jaar van Finse<br />
afkomst, een seminar van drie weken in <strong>Finland</strong> over <strong>de</strong> Finse taal en cultuur. Het<br />
programma omvat Finse lessen, lezingen, bezoeken aan culturele bestemmingen en vrijetijdsactiviteiten.<br />
Voertaal: Engels, en ge<strong>de</strong>eltelijk Fins; kennis van Fins is niet noodzakelijk<br />
Tijdstip: 2 – 20.7.2001<br />
Plaats: Kiljava, Nurmijärvi (48 km ten noor<strong>de</strong>n van Helsinki)<br />
Inschrijvingen tot 1 april 2001. Inschrijfformulieren zijn verkrijgbaar bij:<br />
SUOMI–SEURA,<br />
Maire Muller–Rönkkö,<br />
Noor<strong>de</strong>rdreef 196,<br />
2152 AC NIEUW–VENNEP,<br />
0252–67.34.44, 0252–62.04.83,<br />
speco.muller@wxs.nl<br />
Oproep voor pesäpallo-spelers en een trainer!<br />
In het voorjaar willen wij starten met pesäpallo (Finse vorm van honkbal). Wij hebben<br />
dringend een trainer nodig. Ben jij <strong>de</strong> enthousiaste persoon die ons (nog te formeren)<br />
team op ca. 6 zaterdagmiddagen in het voorjaar en najaar wil begelei<strong>de</strong>n? Spelers geef<br />
je op liefst nog in februari en uiterlijk in maart voor pesäpallo. Is dit ook iets voor uw<br />
kin<strong>de</strong>ren (boven 10 jaar)? Maak ze enthousiast.<br />
Info: Minna Räty, 020–610.38.63, s.ruhe@tip.nl<br />
Het Bestuur<br />
Pesäpallon pelaajat ja valmentaja!<br />
Haluamme saada pesäpallon peluun käyntiin tänä keväänä. Tarvitsemme innokkaan valmentajan.<br />
Oletko pelannut pesäpalloa. Tunnetko pesäpallon säännöt, tule valmentamaan<br />
hollannin ensimmäistä suomalaistyylistä pesäpallojoukkuetta. Pelaamme noin kuutena<br />
lauantai–iltapäivänä (kevät–syksy 2001). Pelaajat ilmoittautukaa helmi–maaliskuun kuluessa.<br />
Vanhemmat ottakaa myös lapsenne mukaan (yli 10 vuotiaat).<br />
Info: Minna Räty, 020–610.38.63, s.ruhe@tip.nl<br />
Johtokunta<br />
– 28 –
Hanni Stolkerin suomalaismuotokuvien näyttely<br />
“Kuolemattomien rivi” (maalattu Raumalla)<br />
Näyttely yhteistyössä Suomen suurlähetystön ja suomalaistaiteilijoi<strong>de</strong>n,<br />
Eila Minkkinen ja Ari-Pekka Halviala,<br />
kanssa 13.1. – 11.3.2001 nykytaiteen galleriassa,<br />
Galerie Stolkerissa Haverstraatpassage 72, 7511 EX Ensche<strong>de</strong><br />
053–432.46.71.<br />
Avoinna: ma klo 13.00 – 17.00<br />
ti, ke, pe, la klo 10.00 – 17.00<br />
to klo 10.00 – 21.00<br />
Expositie van Finse portretten van Hanni Stolker<br />
“Kuolemattomien rivi – Galerij <strong>de</strong>r Onsterfelijken”<br />
(geschil<strong>de</strong>rd in Rauma)<br />
Expositie in samenwerking met <strong>de</strong> Finse ambassa<strong>de</strong><br />
en <strong>de</strong> Finse kunstenaars Eila Minkkinen en Ari-Pekka<br />
Halviala ,van 13 januari tot 11 maart 2001 in Galerie<br />
Stolker, galerie voor he<strong>de</strong>ndaagse kunst Haverstraatpassage<br />
72, 7511 EX Ensche<strong>de</strong> 053–432.46.71.<br />
Openingstij<strong>de</strong>n: maandag 13.00 – 17.00 uur<br />
dinsdag, woensdag, vrijdag en zaterdag 10.00 – 17.00 uur<br />
don<strong>de</strong>rdag 10.00 – 21.00 uur<br />
http://www.braitman.com/hannistolker.html<br />
http://personal.inet.fi/koti/varpu.jarvila/hannistolker.html<br />
Vooraankondiging “Container–Workshops” voor jeugd (vanaf 10 jaar)<br />
Dit is een initiatief van <strong>de</strong> Bond Finse Teken– en Kunstopleidingen voor Kin<strong>de</strong>ren. De<br />
workshops wor<strong>de</strong>n georganiseerd in het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> Europese Culturele Hoofdste<strong>de</strong>n.<br />
Vorig jaar wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze ‘container–workshops’ met veel succes in Helsinki en el<strong>de</strong>rs in<br />
<strong>Finland</strong> georganiseerd. Dit jaar is Rotterdam één van <strong>de</strong> Culturele Hoofdste<strong>de</strong>n. Tekenleraren<br />
en kunstenaars uit <strong>Finland</strong> zullen <strong>de</strong> kin<strong>de</strong>ren begelei<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong>ze bijzon<strong>de</strong>re<br />
jeugdactiviteit. Er wordt Fins en Engels gesproken.<br />
Tijd + Plaats: Op 31.3 en 1.4 van 11–15. Het tijdstip valt samen met <strong>de</strong> Paasmarkt<br />
van <strong>de</strong> Finse Zeemanskerk. De werkruimte is een container op het plein<br />
bij <strong>de</strong> Finse Zeemanskerk.<br />
Workshop 1: Vliegers bouwen en schil<strong>de</strong>ren (+vliegeren) (Olof Kangas en Aviva Marila)<br />
Workshop 2: Stenen slijpen en bewerken tot magische amuletten en siera<strong>de</strong>n (Tuire<br />
Leppälä)<br />
Noteer alvast in je agenda. Na<strong>de</strong>re me<strong>de</strong><strong>de</strong>lingen en bevestiging volgen in<br />
2001–2.<br />
– 29 –<br />
Het Bestuur
Alustava ilmoitus: “Tai<strong>de</strong>työpajat” nuorille (yli 10 vuotiaille)<br />
Suomen Lasten ja Nuorten Kuvatai<strong>de</strong>koulujen liitto R.Y. järjestää kulttuurivaihtona kaksi<br />
työpajaa lapsille. Helsinki oli viime vuonna yksi Europaan kultuuripääkaupungeista ja<br />
Rotterdam tänä vuonna. Liitto on järjestänyt kuvatai<strong>de</strong>pajoja konteissa eri puolilla Suomea<br />
ja tuo nyt kontin Rotterdamiin. Opettajat tulevat Suomesta ohjaamaan täkäläisiä<br />
nuoria (suomen ja englannin kielellä).<br />
Ajankohta + Paikka: Pääsiäismyyjäisten aikana 31.3 ja 1.4. klo 11–15 Suomen Merimieskirkon<br />
edustalla.<br />
Työpaja 1: “Lentävät leijat”: Työpajassa rakennetaan kuvataiteilija Olof<br />
Kankaan ja Aviva Marilan johdolla leijoja, joita päivän päätteeksi<br />
lennätetään.<br />
Työpaja 2: “Maagiset kivet”: Kivityöpaja jossa valmistetaan hiomalla, vuolemalla<br />
tai muovailemalla esine koruksi, amuletiksi tai vaikkapa<br />
taskuveistokseksi. Vetäjänä on kuvatai<strong>de</strong>opettaja Tuire Leppälä.<br />
Lisätietoja seuraa 2001–2.<br />
Nieuwe boeken – Uusia kirjoja<br />
– 30 –<br />
Johtokunta<br />
Van Suomi–Seura ontvingen wij 15 Finse boeken voor het jaar 2001. Zij zullen wor<strong>de</strong>n<br />
toegevoegd aan <strong>de</strong> boeken van <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong> in <strong>de</strong> Finse Zeemanskerk. De vijftien boeken<br />
zijn:<br />
Suomi–Seura on lahjoittanut vuo<strong>de</strong>lle 2001 15 kirjaa. Ne lisätään yhdistyksen Suomen<br />
Merimieskirkolla olevaan kirjakokoelmaan. Kyseiset viisitoista kirjaa ovat:<br />
Aila Meriluoto, “Lasimaalaus” (Runoja), Werner Sö<strong>de</strong>rström 1996 (1946)<br />
Jörn Donner, “Presi<strong>de</strong>ntti” (Romaani), Otava 2000 (1986)<br />
“Suuri kansanlaulukirja”, Warner/Chappell Music 1996<br />
Eeva Kilpi, “Muistojen aika” (Romaani), Werner Sö<strong>de</strong>rström 1998 (1989)<br />
Kjell Westö, “Leijat Helsingin Yllä”, Otava 1998 (1996)<br />
Timo Nurmi, Ilkka Rekiaro, Päivi Rekiaro, “Uusi suomalainen sivistyssanakirja”,<br />
Big Sur Oy, Timmo Nurmi ja Gummerus Kustannus 1999<br />
Herbert Lomas, “Contemporary Finnish poetry”, Bloodaxe Books 1991<br />
Aale Tynni, “Heikin salaisuu<strong>de</strong>t” (Lastenkirja), Werner Sö<strong>de</strong>rström 1997 (1956)<br />
“Muumipeikko ja ystävät 1” (Lastenkirja), Kolibri 1999 (1993)<br />
Mauri Kunnas, “Majatalon väki ja kaappikellon kummitukset” (Lastenkirja), Otava<br />
Kari Suomalainen, “Kissa vieköön !” (Lastenkirja), Werner Sö<strong>de</strong>rström 1997<br />
Hanna Rautkallio, “Suuri Viha, Stalinin suomalaiset uhrit 1930-luvulla” (Historia),<br />
Werner Sö<strong>de</strong>rström 1995<br />
Lauri Haataja, “Talvisotakirja” (Historia), Ajatus 1999<br />
Mika Waltari, “Karjailijan muistelmia”, Werner Sö<strong>de</strong>rström 1998 (1980)<br />
Georg Henrik von Wright, “Minervan pöllö”, Otava 1993 (1992)
NED–FIN mailinglijst veran<strong>de</strong>ringen<br />
In 5–00 (Pagina’s 21–23) schreef ik een stukje over <strong>de</strong> NED–FIN mailinglijst.<br />
Via <strong>de</strong> mailinglijst kunt u per email actuele zaken communiceren aan an<strong>de</strong>re Ne<strong>de</strong>rland–<br />
<strong>Finland</strong> geïnteresseer<strong>de</strong>n (Momenteel circa 110 geabonneer<strong>de</strong>n).<br />
In <strong>de</strong>ze tijd van fusies en overnames veran<strong>de</strong>ren zaken zeer snel, zeker op het Internet.<br />
Zo is nu ook “eGroups”, <strong>de</strong> thuisbasis van <strong>de</strong> NED–FIN mailinglijst, overgenomen<br />
door “Yahoo!”. Voor <strong>de</strong> mailinglijst is er niets veran<strong>de</strong>rd, maar <strong>de</strong> nieuwe naam van <strong>de</strong><br />
thuisbasis is nu natuurlijk “Yahoo!Groups”.<br />
De email en web adressen zijn nu dus ook veran<strong>de</strong>rd ten opzichte van <strong>de</strong> adressen die<br />
in het artikel genoemd zijn. Dit zijn <strong>de</strong> nieuwe adressen:<br />
http://groups.yahoo.com/group/ned-fin/<br />
Dit is <strong>de</strong> nieuwe ‘homepage’ van <strong>de</strong> NED–FIN mailinglijst.<br />
ned-fin@yahoogroups.com<br />
Dit is het nieuwe emailadres voor het sturen van een bericht aan ie<strong>de</strong>reen op <strong>de</strong><br />
NED–FIN lijst.<br />
ned-fin-owner@yahoogroups.com<br />
Dit is het nieuwe emailadres om alleen <strong>de</strong> NED–FIN lijstbeheer<strong>de</strong>rs (Hugo Benne<br />
& Joop Susan) te bereiken.<br />
ned-fin-subscribe@yahoogroups.com<br />
Dit is het nieuwe emailadres om op <strong>de</strong> NED–FIN mailnglijst te komen.<br />
ned-fin-unsubscribe@yahoogroups.com<br />
Dit is het nieuwe emailadres om <strong>de</strong> NED–FIN mailinglijst te verlaten.<br />
Frequente gebruikers van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> “eGroups” mailinglijsten wordt aangera<strong>de</strong>n om hun<br />
abonnementen om te zetten naar “Yahoo!Groups” abonnementen via <strong>de</strong> web-pagina<br />
http://groups.yahoo.com/convwiz/<br />
Joop Susan<br />
Drijfijs... een leuk ca<strong>de</strong>au!<br />
Één van <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Vereniging</strong> in <strong>Finland</strong>, Martin Hendriks, nu havenloods<br />
in Hamina, heeft een bun<strong>de</strong>l korte verhalen geschreven over het leven op <strong>de</strong><br />
koopvaardij. Die bun<strong>de</strong>l werd uitgegeven on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> naam “Drijfijs”. Martin Hendriks is<br />
in dienst geweest van diverse re<strong>de</strong>rijen en voer als stuurman op Ne<strong>de</strong>rlandse, Finse en<br />
Zweedse koopvaardijschepen. Na enige tijd als kapitein gevaren te hebben op schepen<br />
in <strong>de</strong> kleine han<strong>de</strong>lsvaart vestig<strong>de</strong> hij zich in 1969 in Hamina. De bun<strong>de</strong>l “Drijfijs” omvat<br />
pakken<strong>de</strong> verhalen over <strong>de</strong> zeevaart, die eer<strong>de</strong>r zijn verschenen in het Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
Nautisch Maandblad <strong>de</strong> “Blauwe Wimpel”. Bovendien zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong> verhalen gelar<strong>de</strong>erd<br />
zijn met een grote dosis humor die het boekje ook <strong>de</strong> moeite waard maakt voor nietzeevaren<strong>de</strong>n.<br />
Het boek omvat 116 bladzij<strong>de</strong>n, 37 verhalen zijn geïllustreerd. De eerste<br />
druk verscheen in oktober 1999 en <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> in oktober 2000. De prijs van <strong>de</strong> twee<strong>de</strong><br />
druk is ƒ 20,– + porto kosten.<br />
“Drijfijs” is te verkrijgen bij: Martin Hendriks<br />
Ristiniementie 19<br />
49400 Hamina<br />
+358–5–354.14.69<br />
Bestellen via e-mail: martin.hendriks@luukkuu.com<br />
(In verkorte vorm overgenomen uit “Noor<strong>de</strong>rlicht november 2000”)<br />
– 31 –
Sahti<br />
Het was <strong>de</strong> eerste zomer in ons nieuwe huis in een kleine provinciestad, niet zo ver van<br />
Helsinki, dat we gelijk al wer<strong>de</strong>n uitgenodigd door één van onze buren voor een “sahtiparty”.<br />
U moet weten dat ons huis een hoekhuis was in een doodlopen<strong>de</strong> straat, eindigend<br />
in een dun bos dat via pa<strong>de</strong>n in verbinding stond met een an<strong>de</strong>re wijk. Er bevon<strong>de</strong>n zich<br />
maar elf woningen in <strong>de</strong> 3-jaar ou<strong>de</strong> straat, welke men in Holland gemakkelijk <strong>de</strong> titel<br />
‘laan’ had kunnen geven. Eigenlijk waren dus alle bewoners min of meer buren. Maar<br />
nu terug naar <strong>de</strong> “sahti”. Er was al direct <strong>de</strong> gewoonte ontstaan dat omstreeks twintig<br />
augustus, vier families wer<strong>de</strong>n uitgenodigd voor een heel weekend “sahti-drinken”, in het<br />
zomerhuis van <strong>de</strong> gastvrouw in Lammi, wat haar voormalig ou<strong>de</strong>rlijk huis bleek te zijn.<br />
Zij bleek zelf <strong>de</strong> “brouweres”, zeg maar gerust <strong>de</strong> “sahti-mestari” te zijn. Sahti wordt<br />
met enig ritueel gedronken. Een grote pan gaat alsmaar <strong>de</strong> kring rond, men pakt <strong>de</strong> pan<br />
bij <strong>de</strong> oren en neemt een paar slokken. De dronk is donkerbruin, zoet-zuur, dikker dan<br />
bier, maar net niet stroperig. Verrukkelijk, het wordt steeds lekker<strong>de</strong>r, <strong>de</strong> pan gaat steeds<br />
langzamer rond, maar goed ook want het alcoholpercentage wordt angstvallig geheim<br />
gehou<strong>de</strong>n. Zo heel langzaam begint men in een roes te geraken. On<strong>de</strong>rtussen wordt er<br />
gegrild en natuurlijk is <strong>de</strong> sauna langere tijd in gebruik. De sauna bevindt zich op <strong>de</strong><br />
begane grond in een ou<strong>de</strong> schuur, tevens vindt men daar een ingerichte kamer die als<br />
kleedruimte dient. Op <strong>de</strong> vloer van <strong>de</strong> zol<strong>de</strong>r wordt geslapen, mannetje aan mannetje<br />
dus. Ie<strong>de</strong>reen neemt eten mee en ook wat lekkers voor <strong>de</strong> koffie. Overdag wordt dan een<br />
boswan<strong>de</strong>ling gemaakt of gezamenlijk plukken we bessen. In zo een weekend ging er wel<br />
bijna ongemerkt een slordige 120 liter sahti door!<br />
Het gelukte me geduren<strong>de</strong> vijf opeenvolgen<strong>de</strong> jaren telkens weer thuis te zijn om die<br />
tijd. Een keer weliswaar op het nippertje, toen ik vrijdagsochtends arriveer<strong>de</strong> uit Nieuw<br />
Zeeland na een 36-urige reis. Deze ou<strong>de</strong> Finse traditie wil<strong>de</strong> ik voor geen goud missen!<br />
Ik waan<strong>de</strong> mij altijd een beetje in <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>leeuwen, toen men in veel lan<strong>de</strong>n zelf bier<br />
brouw<strong>de</strong>, omdat dat zo een beetje <strong>de</strong> enige drank was, naast water.<br />
Dat klopt dan ook met <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van <strong>de</strong> Finse sahti. In <strong>de</strong> “Kalevala” wordt daar<br />
immers ruimschoots over verhaald. Later, in 1930, wer<strong>de</strong>n in het wrak van een Viking<br />
schip op <strong>de</strong> Noorse kust, enige houten biervaten gevon<strong>de</strong>n die vermoe<strong>de</strong>lijk dateer<strong>de</strong>n<br />
uit <strong>de</strong> 9e eeuw, ongeveer <strong>de</strong> tijd dat ook het eerste Finse bier werd gebrouwen. Wat men<br />
nog steeds niet weet is echter waar <strong>de</strong> naam sahti vandaan komt.<br />
Sahti wordt op vele manieren gebrouwen, meestal afhankelijk van <strong>de</strong> streek, ook omdat<br />
er verschillen<strong>de</strong> graansoorten wor<strong>de</strong>n gebruikt. Zo is bijvoorbeeld in Joutsa (men<br />
gebruikt daar tarwe) <strong>de</strong> sahti aanmerkelijk bleker van kleur dan ergens an<strong>de</strong>rs. Men kan<br />
namelijk elke mout (kunstmatig ontkiem<strong>de</strong> en hierna weer gedroog<strong>de</strong> graankorrels, red.)<br />
gebruiken, hoewel gerst, rogge en tarwe <strong>de</strong> voorkeur verdienen. Sommigen gebruiken ook<br />
hop, an<strong>de</strong>ren weer niet. Dan wordt ver<strong>de</strong>r soms gebruik gemaakt van <strong>de</strong> twijgen van <strong>de</strong><br />
jeneverbesstruik, <strong>de</strong> “kataja”.<br />
Voor het fermentatieproces wordt gist toegevoegd. Een belangrijk attribuut bij <strong>de</strong> traditionele<br />
bereiding is <strong>de</strong> z.g. kuurna. De kuurna wordt verkregen door een boomstam<br />
zodanig uit te hollen, dat men een trog verkrijgt van ongeveer 2.5 m lang, 0.4 m breed<br />
en 0.3 m diep. Aan bei<strong>de</strong> uitein<strong>de</strong>n wordt <strong>de</strong> kuurna afgedicht, door mid<strong>de</strong>l van houten<br />
schotten, die vaak met ijzeren ban<strong>de</strong>n op hun plaats wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n. In een van <strong>de</strong><br />
twee eindschotten wordt een gat geboord. On<strong>de</strong>rin legt men horizontale latjes, overdwars,<br />
waarop twijgen van <strong>de</strong> jeneverbes en stro wordt gelegd. Nu is <strong>de</strong> kuurna klaar.<br />
– 32 –
De bereiding zal ik kort hou<strong>de</strong>n, daar ie<strong>de</strong>re brouwer zijn eigen systeem heeft. Voor 120<br />
liter heeft men nodig: 40 kg sahti-mout, dit is gewoonlijk gerstemout. Soms gebruikt<br />
men wat donkere caramel dat wordt verkregen uit een gekookte suikeroplossing. Ver<strong>de</strong>r<br />
2 tot 4 kg roggemout en tenslotte gist.<br />
Het mengsel wordt dan over een aantal niet te diepe vaten ver<strong>de</strong>eld. Dan gaat men<br />
gelei<strong>de</strong>lijk kokend water toevoegen. Men begint bijvoorbeeld met 10 liter en er moet<br />
dan eerst goed wor<strong>de</strong>n geroerd. Geduren<strong>de</strong> <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> zes uur voegt men om het halve<br />
uur opnieuw 5 liter toe. De bedoeling is dat men geduren<strong>de</strong> dit proces <strong>de</strong> temperatuur<br />
gelijkmatig op 65 – 68 gra<strong>de</strong>n kan hou<strong>de</strong>n. U begrijpt dat <strong>de</strong> sauna een uitkomst is.<br />
Hierna wordt het nu ontstane mengsel naar <strong>de</strong> kuurna overgebracht, waar <strong>de</strong> twijgen en<br />
stro als filter dienen (het is goed <strong>de</strong> twijgen van te voren wat uit te koken). Tij<strong>de</strong>ns het<br />
filteren wordt steeds kokend water bijgevuld, tot <strong>de</strong> gewenste hoeveelheid sahti verkregen<br />
is. De in vaten opgevangen vloeistof kan men vervolgens weer even koken om daarna<br />
nog eens te filteren in <strong>de</strong> kuurna.<br />
Nu volgt <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> fase. Men laat het mengsel afkoelen tot kamertemperatuur. In een<br />
kleine hoeveelheid lost men gist op en voegt het dan toe aan het totale brouwsel. Geduren<strong>de</strong><br />
een nacht laat men het staan bij kamertemperatuur, zodat het fermentatieproces<br />
goed kan beginnen. Dan plaatst men <strong>de</strong> bijna sahti in een koele ruimte (8 -12 gra<strong>de</strong>n)<br />
geduren<strong>de</strong> ongeveer twee weken. De 120 liter moet wel in twee keer gemaakt wor<strong>de</strong>n,<br />
tenzij men over een extra grote kuurna capaciteit beschikt.<br />
Dui<strong>de</strong>lijk is dat ie<strong>de</strong>re sahti zijn eigen smaak heeft en ook een verschillend alcoholgehalte<br />
[2] . Het is jammer dat <strong>de</strong>ze “go<strong>de</strong>ndrank” niet lang houdbaar is, in ie<strong>de</strong>r geval niet<br />
langer dan een maand.<br />
– 33 –<br />
Anoniem<br />
(in verkorte vorm overgenomen uit “Noor<strong>de</strong>rlicht november 2000”)<br />
Itsenäisyyspäivän juhlaillallinen 9. joulukuuta 2000<br />
Viime joulukuussa saimme viettää jälleen Suomen itsenäisyyspäivää. Järjestelyistä vastasi<br />
Suomi–Hollanti Kauppakilta, jonka tavallisuu<strong>de</strong>sta poikkeavaan ohjelmaan kuului Finnair<br />
Pilots Big Band-kokoonpanon esiintyminen Kirkan kanssa.<br />
Monien suomalaisten arvostama Kirka on suosittu artisti varsinkin kypsemmän väen keskuu<strong>de</strong>ssa.<br />
Koska Kirka, samoin kuin Rob <strong>de</strong> Nijs Hollannissa, on jo useampaan kertaan<br />
muuttanut musiikkityyliään, tai paremmin sanottuna imagoaan, hänen on aina onnistunut<br />
saada uutta kuulijakuntaa säilyen Suomessa mittaamattoman suosittuna artistina.<br />
Ja sen saimme myös huomata.<br />
Oli jo ennustettavissa, että illalliskortit menisivät kuin kuumille kiville. Samoin kuin se,<br />
että varauksia olisi enemmän kuin paikkoja. Monet jäsenistämme saivatkin pettyä.<br />
Yksi johtokuntamme käsiteltävistä kysymyksistä on se, sopivatko tämän luokan ja hintatason<br />
juhlat Yhdistyksellemme. Finnairin huomattavan tuen ansiosta tämän vuotiset<br />
juhlat oli mahdollista toteuttaa, suurkiitos siitä Timo Vuoriselle ja Finnairille! Toisaalta<br />
meidän on varottava, etteivät tulevien itsenäisyyspäivien juhlien odotukset nouse liian<br />
[2]<br />
gemid<strong>de</strong>ld 10%, red.
korkealle ja ettei kunnianhimo nii<strong>de</strong>n suhteen nouse korkeammalle kuin minne se kuuluu:<br />
Yhdistyksen budjetin asettamiin rajoihin.<br />
Asia otetaan käsittelyyn täman vuo<strong>de</strong>n ensimmäisessä kokouksessa. Lopputuloksesta on<br />
tietoa seuraavassa Aviisissa.<br />
Onafhankelijkheidsdiner 9 <strong>de</strong>cember 2000<br />
– 34 –<br />
Johtokunta<br />
Afgelopen <strong>de</strong>cember mochten wij weer <strong>de</strong> onafhankelijkheidsdag van <strong>Finland</strong> vieren. De<br />
organisatie voor 2000 lag in han<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Finnish Dutch Tra<strong>de</strong> Guild, en <strong>de</strong> FDTG had<br />
een wel heel bijzon<strong>de</strong>r programma: een uniek optre<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Finnair Pilots Big Band<br />
met een gastoptre<strong>de</strong>n van Kirka.<br />
Kirka is voor veel Finnen een heel bijzon<strong>de</strong>re<br />
en populaire artiest. Zeker voor <strong>de</strong><br />
“eind-<strong>de</strong>rtigers en veertigers” on<strong>de</strong>r ons.<br />
En omdat Kirka, net als in Ne<strong>de</strong>rland Rob<br />
<strong>de</strong> Nijs, al enkele malen door een wijziging<br />
in muziekstijl, of image als dat beter klinkt,<br />
een nieuw publiek aan zich weet te bin<strong>de</strong>n,<br />
blijft hij in <strong>Finland</strong> een immens populaire<br />
artiest. En dat hebben we gemerkt.<br />
Het was te voorzien dat er een stormloop<br />
op plaatsbewijzen zou komen. En dat er<br />
aanmerkelijk meer aanmeldingen zou<strong>de</strong>n<br />
komen dan beschikbare plaatsen. Wij hebben<br />
daarom helaas nogal wat le<strong>de</strong>n moeten<br />
teleurstellen.<br />
Eén van <strong>de</strong> punten waar wij ons als bestuur<br />
over moeten bera<strong>de</strong>n, is of feesten<br />
van een <strong>de</strong>rgelijke omvang, en ook kosten,<br />
passen binnen onze <strong>Vereniging</strong>. Finnair,<br />
laten we dat heel dui<strong>de</strong>lijk stellen,<br />
heeft diep in <strong>de</strong> bui<strong>de</strong>l moeten tasten om<br />
dit allemaal mogelijk te maken, daarvoor<br />
past een uitbundig “DANKEJEWEL Timo<br />
Vuorinen en Finnair!” Aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re kant<br />
moeten we voorkomen dat <strong>de</strong> verwachtingen<br />
voor toekomstige onafhankelijkheidsdiners<br />
te hoog wor<strong>de</strong>n, en dat het ambitieniveau<br />
blijft waar het hoort: binnen <strong>de</strong><br />
draagkracht van <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong>.<br />
Toespraak van <strong>de</strong> voorzitter van <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong><br />
tij<strong>de</strong>ns het onafhankelijkheidsdiner.<br />
U kunt <strong>de</strong> resultaten van dit agendapunt<br />
van <strong>de</strong> eerstvolgen<strong>de</strong> bestuursverga<strong>de</strong>ring in een volgen<strong>de</strong> uitgave van Aviisi tegemoet<br />
zien.<br />
Het bestuur
In Ne<strong>de</strong>rland – Alankomaissa:<br />
Belangrijke adressen – Tärkeitä osoitteita<br />
Finse Ambasa<strong>de</strong> – Suomen Suurlähetystö<br />
Groot Hertoginnelaan 16<br />
2517 EG Den Haag<br />
070–346.97.54<br />
Finse Zeemanskerk – Suomen Merimieskirkko<br />
’s-Gravendijkwal 64<br />
3014 EG Rotterdam<br />
010–436.61.64<br />
http://www1.tip.nl/users/t443109/<br />
Fins Verkeersbureau voor <strong>de</strong> Benelux – Matkailun Edistämiskeskus<br />
020–671.98.76<br />
http://www.mek.fi/nl/<br />
Suomi–Seura r.y.<br />
Secretariaat: Maire Muller–Rönkkö speco.muller@wxs.nl<br />
Noor<strong>de</strong>rdreef 196, 2152 AC Nieuw-Vennep<br />
0252–67.34.44<br />
0252–62.04.83<br />
http://www.suomi-seura.fi/<br />
Finse Zaterdagschool – Suomalainen Lauantaikoulu<br />
Plaats – Paikka: Informatie – Tiedustelut:<br />
Suomen Merimieskirkko Sinikka Holm–Autere fundall@wxs.nl<br />
’s-Gravendijksewal 64 Ou<strong>de</strong> Rijksweg 54–56<br />
3014 EG Rotterdam 4411 SG Rilland<br />
010–436.61.64 0113–55.60.11<br />
In <strong>Finland</strong> – Suomessa:<br />
Ne<strong>de</strong>rlandse Ambasa<strong>de</strong> – Alankomai<strong>de</strong>n Suurlähetystö<br />
Pobox 886, 00101 Helsinki<br />
Eteläesplanadi 24A, 00130 Helsinki<br />
+358–9–66.17.37<br />
+358–9–65.47.34<br />
Suomalais-Hollantilainen Yhdistys r.y. Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Vereniging</strong> in <strong>Finland</strong><br />
Sihteeri: Claire von Frenckel Secretariaat: Marja Tuukkanen<br />
Martankuja 7A, 02700 Kauniainen Taavinharju 21 B 4, 02180 Espoo<br />
+358–9–59.33.36 +358–40–519.04.47<br />
+358–9–59.25.35 nedver@kolumbus.fi<br />
cvf@kolumbus.fi http://www.kolumbus.fi/nedver/<br />
– 35 –
Colofon<br />
De <strong>Vereniging</strong> Ne<strong>de</strong>rland–<strong>Finland</strong> werd opgericht in het jaar 1923. Aviisi is het officiële<br />
kontaktorgaan van <strong>de</strong> vereniging en verschijnt halverwege <strong>de</strong> oneven maan<strong>de</strong>n, behalve in<br />
<strong>de</strong> maand juli. Le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> vereniging ontvangen Aviisi gratis. Naast het verenigingblad<br />
beschikt <strong>de</strong> vereniging ook over een eigen homepage met actuele informatie omtrent<br />
evenementen, een agenda van Finse activiteiten, algemene informatie, een online versie<br />
van Aviisi etc.<br />
Le<strong>de</strong>nadministratie, Mervi Leveelahti vnf@xs4all.nl<br />
advertenties & Dirk Gerhardstraat 34<br />
secretariaat 3119 BT Schiedam<br />
010–473.44.08 (ma: 09.00–12.00, di-do: 19.00–21.00)<br />
010–473.36.08<br />
Redactie & opmaak Aviisi: Joop Susan jgsusan@xs4all.nl<br />
079–343.41.94<br />
http://www.xs4all.nl/˜vnf/aviisi/<br />
Eindredactie Aviisi: Minna Räty s.ruhe@tip.nl<br />
Mezquitalaan 59, 1064 NS Amsterdam<br />
020–610.38.63<br />
Arnold Pieterse arnoldp@support.nl<br />
Wilsonstraat 83, 2131 PM Hoofddorp<br />
023–561.74.83<br />
Homepage VNF: Hugo Benne hbenne@freeler.nl<br />
Joop Susan jgsusan@xs4all.nl<br />
http://www.xs4all.nl/˜vnf/<br />
Eindverantwoording: Het bestuur<br />
Drukwerk: Drukkerij CombiWerk, Delft<br />
Oplage: 850<br />
Jaargang: 10<br />
Jaar: 2001<br />
<strong>Nummer</strong>: 1<br />
ISSN: 1566 – 8452<br />
Het bestuur van <strong>de</strong> <strong>Vereniging</strong> Ne<strong>de</strong>rland–<strong>Finland</strong>:<br />
Voorzitter: Irma Schoemakers-Salkinoja, 070–346.73.62<br />
Vice-voorzitter: Yvonne Souweine-Daman, 0299–43.24.50<br />
Penningmeester: Harmen Strikwerda, 033–432.13.24<br />
Secretaris: Marja Straver-Nevalainen<br />
Le<strong>de</strong>n: Arnold Pieterse, Minna Räty,<br />
Anja Gul<strong>de</strong>mond (ad interim)<br />
Kopij voor Aviisi 2001–2 dient uiterlijk op 25 februari 2001 in het bezit van het secretariaat<br />
van <strong>de</strong> vereniging te zijn. Het kan op diskette of per e-mail aan het secretariaat<br />
vnf@xs4all.nl gezon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n. Kopij kan wor<strong>de</strong>n aangeleverd in één van <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
bestandsformaten: ASCII tekst, Wordperfect, Microsoft Word, RTF of PDF.<br />
– 36 –