Korhoen Sallandse Heuvelrug in 2007

In 2007 zijn tevens diverse (>20) zwarte kraaien geschoten. Gegevens omtrent status, plaats en
datum zijn vooralsnog niet voorhanden.
Op grond van deze resultaten en andere bijdragen aan de workshop zijn breed gedragen en
verstrekkende conclusies getrokken omtrent tijdstip en methode van bestrijding. Niet om meer
dieren te bemachtigen, maar om minder dieren over te houden en het effect van bestrijding te
vergroten. De conclusies zullen nader worden geconcretiseerd.
3.5 Dispersie onderzoek
Zowel op de Lemeler- en Archemerberg als op het Wierdense Veld zijn geen korhoenders gezien
of duidelijke sporen van aanwezigheid gevonden. Op het Wierdense Veld werden enkele keren
uitwerpselen gevonden gelijkend op dat van korhoenders, maar deze waren vrijwel zeker
afkomstig van fazanten (in de nabijheid waargenomen). Deze resultaten sluiten kortstondige
bezoeken van korhoenders aan deze gebieden niet uit, maar maken meer langdurig verblijf
onwaarschijnlijk.
Mogelijk is de lagere populatiedichtheid in 2007 van invloed geweest op het ontbreken van
(indicaties voor) dispersie. De druk voor jonge dieren om de Heuvelrug te verlaten zal niet groot
zijn geweest (voor zover er al jonge dieren aanwezig waren). Daarnaast zijn bovengenoemde
terreinen niet optimaal voor korhoenders zodat eventueel uitgevlogen dieren er zich maar kort
zullen hebben opgehouden om vervolgens verder te zoeken.
De onderzochte gebieden zijn met betrekking tot eisen die korhoeders stellen aan leefgebieden,
als matig geschikt beoordeeld. Daarin spelen factoren als overbegrazing, vergrassing (Wierdense
Veld), een geringe structuurvariatie (opslag ontbeert veelal), in of aanliggende hoge opgaande
bosjes (Wierdense Veld), te geringe oppervlakten en een te grote beslotenheid (Lemeler- en
Archemerberg) een grote rol. Laatstgenoemde factoren brengen o.a. een groot randeffect met
zich mee (hoge predatie- en/of recreatiedruk). Ook zijn de aangrenzende landbouwgronden, die
met name bij het Wierdense Veld essentieel zijn, ongeschikt of onbereikbaar (sloten,
beplantingen, bospercelen).
De Archemerberg heeft waarschijnlijk de meeste potentie, mede vanwege de ruime aanwezigheid
van Blauwe bosbes in de randzone van de heide en in de bossen. Het creëren van meer
strucuurvariatie op de heide (o.a. meer lage opslag en boomgroepen), maar vooral het uitbreiden
van het heideoppervlak zal de geschikheid voor korhoenders hier aanmerkelijk vegroten. Huidige
plannen om de centrale heide te vergroten in de richting van geïsoleerde heidedelen en de heide
van de Lemelerberg (Landschap Overijssel 2007) zijn een belangrijke stap in de goede richting,
maar zullen waarschijnlijk onvoldoende blijken. Een veel robuustere aanpak lijkt noodzakelijk,
waarbij ook ruime doorgangen naar aangrenzende landbouwgronden moeten worden gemaakt.
Alterra-rapport Korhoen 2007 26