vademecum sociale economie.pdf - Expertisepunt

50
invoegeconomie zowel kwantitatief als kwalitatief uitbreiding.
• Op de problematiek van de langdurige werkloosheid trachten de verschillende politieke
stromingen een antwoord te vinden. De sociale economie lijkt een pasklaar antwoord hierop
te zijn, wat uit kwalitatief oogpunt inderdaad het geval is, maar uit kwantitatief oogpunt
onrealistisch blijkt.
• De rol van de media in deze evolutie valt niet te onderschatten. Al verscheidene jaren is het
moeilijk, zoniet onmogelijk om in de media enige weerklank te vinden zonder de invoegproblematiek
erbij te betrekken.
Het resultaat van deze begripsverwarring en van dit scheppen van onrealistische verwachtingen was
voorspelbaar: vanaf 2000-2001 begon zich een relatieve teleurstelling af te tekenen in verband met
de kwantitatieve balans van de acties die in de sector van de sociale economie gevoerd werden.
2.8.b. Van sociale invoegeconomie tot meerwaardeneconomie
Naast het stellen van ijdele hoop in de sociale economie dreigt het fundamentele probleem van
de verwatering, om niet te zeggen de teloorgang van de fundamentele waarden die door de
sociale economie worden uitgedragen.
Zonder op deze waarden te willen terugkomen, die elders in dit boek beschreven worden,
moeten we eens te meer benadrukken dat de sociale economie eerst en vooral een “andere”
manier van ondernemen is, die de mens centraal plaatst en niet alles opoffert aan het streven
naar maximale en onmiddellijke winst.
Deze opvatting werd spijtig genoeg op de achtergrond gedrukt door die van de tewerkstelling
van kansarmen. Terwijl men het beter zou hebben over sociale invoegeconomie en men zou
moeten verduidelijken dat sommige invoeginitiatieven niet in het kader van de sociale economie
passen, is de begripsverwarring zo groot geworden dat “sociale economie” en “invoeging
in de maatschappij en het beroepsleven” haast synoniemen geworden zijn.
Met per slot van rekening nog verrassender evoluties. Zo werden bijvoorbeeld alle initiatieven
die ernaar streven werklozen te helpen “hun eigen zaak op te starten” of “hun eigen job te
creëren” als sociale economie bestempeld. Bedrijfskweekplaatsen, microkredietsystemen,…
allemaal initiatieven die, ook al gaan ze uit van sociale economiesystemen, leiden tot de oprichting
van zelfstandige kleinhandelszaken. Zelfs al is er hier sprake van invoeging, toch kan men
zich terecht vragen stellen bij de sociale economiedimensie van dergelijke projecten.
De toekomst van de sociale economie zal echter afhangen van de instandhouding, en de verdere
uitbreiding, van haar specifieke kenmerken en van de potentiële meerwaarden die ze de
maatschappij te bieden heeft.
Het herontdekken van haar waarden en het naar voor schuiven van haar ideologische inhoud
zijn ongetwijfeld de eerste uitdagingen die de sociale economie bij dit begin van de 21ste eeuw
zal moeten aannemen.