Handreiking zorgplicht MTBE-ETBE, definitief maart 2010

Handreiking toepassing zorgplicht Wbb bij MTBE en ETBE-verontreinigingen
definitieve versie, maart 2010
2.2 De productie van MTBE en het verbruik
Door een combinatie van technische voordelen tijdens de productie en de goede
toepassingsmogelijkheden is MTBE wereldwijd het meest gebruikte zuurstofrijke additief in
benzine geworden. MTBE is verhoudingsgewijs gemakkelijk te produceren vanwege de
beschikbaarheid van grondstoffen. Daarnaast zijn een lage reactiviteit en een relatief lage
vluchtigheid kenmerken van MTBE, die voordelen opleveren in het productieproces.
Figuur 2.1 Reactievergelijking MTBE uit methanol en isobuteen
MTBE is een ether die wordt vervaardigd uit het gas isobuteen en de vloeistof methanol (zie
Figuur 1.1). Bij de productie van MTBE ontstaat als bijproduct tertiaire buthylalcohol (TBA),
eveneens bruikbaar als additief in benzine.
Ongeveer 98% van de totale MTBE-productie in de Europese Unie (EU) wordt gebruikt voor
toevoeging in benzine en 2% in andere producten, zoals in lijmen en als oplosmiddel in de
farmaceutische industrie. MTBE wordt op ongeveer 40 locaties in Europa geproduceerd.
Nederland is in Europa de grootste producent van MTBE. De totale productiecapaciteit in
Nederland bedroeg in 2004 ruim 1,1 miljoen ton per jaar verdeeld over vijf productie-
locaties De totale productie- capaciteit in België lag in 2004 op circa 0,39 miljoen ton per
jaar.
Productie en verbruik van MTBE in de EU liggen beide momenteel rond de 3,3 miljoen ton
per jaar, waarbij nog steeds sprake is van een stijgende lijn. Het totale wereldverbruik is
rond de 22 miljoen ton per jaar.
In de EU bedraagt het gemiddelde volumepercentage van MTBE in benzine circa 2,6%. Het
maximum percentage is in de EU gesteld op 15%. In de VS is een percentage van 11 tot 15%
gebruikelijk, mede doordat in een groot aantal staten een zuurstofgehalte in benzine wordt
vereist van 2 tot 2,7%. Dit kan worden bereikt door de zuurstofhoudende component MTBE
in genoemde percentages toe te voegen.
Voor de specifieke eigenschappen van MTBE die mede het gedrag van de stof in de bodem
bepalen wordt verwezen naar bijlage 1.
10