Tennis & Coach nr 4 aug 2009 - SportKaderServices

Tekst David Stanisic
Vertaling Roy Hartsuiker
Foto’s Henk Abbink
Hoe ver moet je je handen uit elkaar hebben als je een slag uitvoert?
Grote kans dat je je dat nooit hebt afgevraagd. Videoanalyse heeft uitgewezen
dat ‘s werelds beste spelers hun handen dicht bij elkaar houden
tijdens het gehele proces van de slag: naar de bal toe lopen, de bal slaan
en herstellen van de lichaamshouding voor de volgende slag. In feite,
service en overheadslagen uitgezonderd, hebben de topspelers hun handen
90 procent van de tijd niet verder uit elkaar dan schouderbreedte.
Ik ben dit te weten gekomen door het onderzoek dat we hebben gedaan
bij zes spelers en speelsters: Roger Federer, Rafael Nadal, Andy Murray,
Novak Djokovic, Justine Henin en Serena Williams. We hebben drie complete
sets van iedere speler geanalyseerd. Het doel was het meten van de
hoeveelheid tijd waarin de spelers hun handen dichter bij elkaar hielden
dan schouderbreedte. Om dit onderzoek onafhankelijk te laten verlopen
werd ieder van de drie sets drie keer geanalyseerd, door drie verschillende
onderzoekers.
Ik verwachtte dat het percentage hoog zou zijn, maar tot mijn verbazing
was het zelfs nog hoger dan ik dacht. Het gemiddelde van de zes spelers
bleek rond 90 procent te liggen, waarbij de mannen net iets hoger
uitkwamen dan de vrouwen. De resultaten staan in het onderstaande
schema:
Percentage van de tijd waarbij de handen
op schouderbreedte of smaller waren,
tijdens slagenwisselingen:
Roger Federer 93%
Rafael Nadal 92%
Novak Djokovic 92%
Andy Murray 91%
Serena Williams 89%
Justine Henin 88%
Omdat deze topspelers blijkbaar dit simpele basisconcept allemaal
gebruiken, denk ik dat het moet worden toegevoegd aan de technische
basis van het leren tennissen. Juist omdat het zo eenvoudig is, denk ik
dat de handen dicht bij elkaar houden een prioriteit moet zijn en benadrukt
moet worden voor spelers van alle niveaus. Tot nu toe is dat niet
het geval, als ik kijk naar spelers net onder het topniveau.
Compact
Kort nadat ik stopte met het spelen van collegetennis werd ik de hitting
partner van twee dames uit de WTA-Tour. Daarna kreeg ik mijn eerste
baan als trainer op een privé-tennisclub in Chicago. Opeens werd ik
geconfronteerd met spelers van alle niveaus en ik zag mensen tennissen
op manieren die ik voor die tijd nooit was tegengekomen.
De eerste drie, vier dagen op de club viel mijn mond echt open van
verbazing. Ik kwam tot de ontdekking dat de meeste spelers vooral met
hun dominante arm aan het zwaaien waren. Aan de andere kant vond
ik dit wel intrigerend, ik wilde weten waarom ze dat deden. Voor die tijd
was het laagste niveau speler die ik als trainer had begeleid een nationale
jeugdspeler en vanuit die achtergrond nam ik aan dat iedereen zijn
armen op dezelfde manier gebruikte.
Na drie maanden lesgeven op deze vereniging was ik oververmoeid. Ik
was drie tot vier uur per dag tegen iedereen, ook tegen leden die geen
les hadden, over dit probleem aan het praten.
Kort daarna kreeg ik een berisping vanwege het ongevraagd lenen van
Roger Federer © Henk Abbink
de rubberen banden die bij aerobics werden gebruikt in het fitnesscentrum.
Waarom deed ik dat? Ik gebruikte ze om de handen van mijn
leerlingen als handboeien samen te houden voor het lichaam, bij de
voorbereiding voor de slag.
Volgens mij is het extreme gebruik van de dominante arm er de oorzaak
van dat er in iedere tenniswinkel een grote variatie aan armsteunen, elleboogbanden
etc. te koop is en dat zoveel clubspelers last hebben van de
elleboog. Terwijl topspelers, die een forehand kunnen slaan van rond de
160 km/u, daar zelden last van hebben.
Nu ik een paar jaar verder ben in mijn trainerscarrière is de conclusie
duidelijk. Er ligt een duidelijke scheidslijn: spelers op lagere niveaus voeren
hun slagen over het algemeen uit met hun dominante arm en hand.
Spelers met speelsterkte 5 en hoger gebruiken ook hun niet-dominante
arm bij alle slagen. Topspelers gebruiken de niet-dominante arm het
meest van allemaal en zij zijn in mijn visie technisch de meest compacte
tennissers.
Techniek
Als we praten over spelers die hun handen dicht bij elkaar houden, hebben
we het niet over een revolutionaire, hightech manier om de bal te
slaan. Het concept is simpel. We hebben het over je handen samen voor
je lichaam houden als de slagbeweging begint en ze daar houden totdat
het eerste deel van de slagbeweging afgerond is. Om dit te doen moet je
begrijpen wat de niet-dominante arm doet. Aan de forehandkant wordt
door beginnende spelers de niet-dominante arm te snel geïsoleerd doordat
ze hun armen te snel spreiden. Dat resulteert in een achterzwaai die
maar ten dele begeleidt wordt door de niet-dominante arm, of deze arm
blijft recht vooruitwijzen voor het lichaam.
17