Streekplan Noord-Holland Zuid

Streekplan
Noord-Holland Zuid
Samenvatting
Vastgesteld door Provinciale Staten van Noord-Holland
op 17 februari 2003

2
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

■
■
■
■
■
5
7
11
21
25
27
35
37
39
Inhoud
Introductie
1 Streekplan Noord-Holland Zuid – De ambitie
2 De zeven opgaven
3 Economische clusters
4 Er zijn grenzen
5 Beleidslijnen voor de regio’s
6 Beleidslijnen voor specifieke onderwerpen
7 Samenhang met het structuurplan Amsterdam
8 Bestuurlijke en juridische instrumenten
3
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

4
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

■
■
■
■
■
Introductie
Het streekplan Noord-Holland Zuid is op
17 februari 2003 vastgesteld door Provinciale Staten.
Gelijktijdig met deze samenvatting is eind mei 2003
de gedrukte versie van het streekplan (tekst met
kaarten) uitgebracht.
Deze versie is te raadplegen:
■ op internet (www.noord-holland.nl);
■ op de gemeentehuizen/voorlichtingscentra
en openbare bibliotheken van alle in het
streekplangebied gelegen (deel)gemeenten;
■ op de bibliotheken van de provinciehuizen
van Noord-Holland, Flevoland, Utrecht en
Zuid-Holland.
Het streekplan is tegen kostprijs (€ 59,-) te
verkrijgen bij het servicepunt van de provincie
Noord-Holland (tel (023) 514 43 00) en via internet
(www.noord-holland.nl) bij het digitale loket.
In zowel de tekst van het streekplan als in deze
samenvatting worden gehanteerd de woorden “wij”
en ons”. Daarmee worden bedoeld Provinciale Staten
van Noord-Holland.
Aan deze tekst kunnen geen rechten en/of
beleidsconsequenties worden ontleend. Voor de
exacte tekst dient u het vastgestelde Streekplan te
raadplegen.
5 Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

6
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

1
■
■
■
■
■
Streekplan Noord-Holland Zuid
De ambitie
De ruimtelijke inrichting wordt sterk bepaald door allerlei
maatschappelijke ontwikkelingen. Denk aan de informatie- en
communicatietechnologie en aan de internationale
concurrentie, maar ook aan nieuwe culturen. Verder is er een
toenemende aandacht voor gezondheid, landschap en het
waterbeheer. Deze en vele andere ontwikkelingen oefenen hun
invloed uit op de gewenste ruimtelijke inrichting van het
gebied. Tegelijkertijd wil het ruimtelijk beleid (mede) richting
geven aan die veranderende samenleving.
Vertrekpunt voor ons beleid is de huidige ruimtelijke
situatie. Onze ambitie is de economische
ontwikkeling (de ‘motor’ van het gebied) te
versterken, maar gelijktijdig ook te zorgen voor
leefbaarheid, waterhuishouding en bereikbaarheid.
Daarom willen wij in de periode tot 2020:
■ De landschappelijke kwaliteiten behouden en
versterken.
■ Ruimte vinden voor waterberging.
■ Cultuurhistorische structuren behouden.
■ Zorgen voor een betere bereikbaarheid.
■ Ruimte bieden voor de bouw van 166.000
woningen.
■ Ruimte bieden voor de aanleg van bedrijventerreinen
en kantorenlocaties.
■ Bijdragen aan een economische bestaansbasis
voor de landbouw.
Wij zetten maximaal in op zuinig en efficiënt
ruimtegebruik. Deze ambitie hebben wij vertaald in
een ruimtelijke hoofdstructuur. Een hoofdstructuur
die past in de door het Rijk voorgestane ontwikkeling
van de Randstad tot een ‘Deltametropool’.
De hoofdstructuur die wij voor ogen hebben ziet er
als volgt uit:
■ Wij geven een ‘stedelijke kerngebied’ aan,
bestaande uit Amsterdam, Zaanstad, IJmond,
Zuid-Kennemerland, Haarlemmermeer,
Schiphol, Amstelveen, Aalsmeer Uithoorn e.o.
en (buiten Noord-Holland), Almere. Binnen dit
gebied willen wij zoveel als mogelijk het wonen
en werken concentreren met behoud van de
leefkwaliteit.
■ Daaromheen zetten we in op het behoud en
versterken van het grootschalig landschap,
bestaande uit de kust en de binnenduinrand, de
droogmakerijen en veengebieden en de gebieden
in het Groene Hart.
7 Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

Drager van deze ruimtelijke hoofdstructuur is zuinig
ruimtegebruik door middel van concentratie.
Concentratie via verdichting van het huidige
bestaande stedelijke gebied van (vooral) Amsterdam,
maar ook voor de andere middelgrote steden (zoals
Haarlem, Zaanstad, IJmond, Hilversum en
Purmerend) en de kleinere plaatsen. Het aantal
‘uitleglocaties’ voor wonen en werken in het buitengebied
kunnen we hierdoor beperkt houden.
Deze concentratie via ‘binnenstedelijke verdichting’
is ambitieus, maar ook kwetsbaar. Dit omdat de
haalbaarheid hiervan sterk afhankelijk is van de
betaalbaarheid en van de mogelijkheden tot
verplaatsing van (milieuhinderlijke) bedrijven en
andere maatregelen in met name Amsterdam.
Mocht in de loop van de komende jaren blijken dat
de ‘binnenstedelijke verdichting’ niet danwel slechts
8
gedeeltelijk haalbaar is, dan zullen wij de inzet op
‘concentratie’ heroverwegen. Wij zullen ons dan
opnieuw over de ruimtelijke ambitie moeten
uitspreken.
Een periodieke rapportage over de ontwikkeling
van de binnenstedelijke verdichting is onontbeerlijk.
Hiermee samenhangend doen Gedeputeerde staten
en verkennend onderzoek naar geschikte
alternatieve locaties voor woningbouw, waarbij
Haarlemmermeer, Almere en de Purmer (studie
Purmer-Meer) in beeld zijn.
Over onder meer over de voortgang van de
binnenstedelijke verdichting, maar ook over de
beschikbaarheid van rijksmiddelen voor infrastructuur
zullen Gedeputeerde Staten rapporteren in
het jaarlijks uit te brengen “Verslag van het gevoerd
ruimtelijk beleid” en in de in de bestuursperiode
2003-2007 aan ons voor te leggen Evaluatienota.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

Denken in lagen
Wie ruimtelijk beleid maakt, dient zich steeds
bewust te zijn van de consequenties van te maken
keuzes. Sociale en maatschappelijke ontwikkelingen
gaan veel sneller dan bijvoorbeeld de aanleg van
infrastructuur. Veranderingen in de ondergrond,
de bodem en het watersysteem , verlopen nog veel
langzamer. Toch mag het één niet ten koste van het
ander gaan. Wij benaderen de ruimtelijke
werkelijkheid daarom vanuit drie denkbeeldige
lagen.
De eerste laag is de blauwgroene laag, gevormd door
de bodem, het watersysteem, en al wat daarin leeft
(het biotisch systeem) en de natuurlijk- en
9
cultuurhistorisch waardevolle gebieden. Deze laag
bepaalt primair de duurzame kwaliteit.
De tweede laag is de infrastructuurlaag, gevormd
door het wegennet en het openbaar vervoer, maar
ook door bijvoorbeeld vliegroutes en digitale
verbindingen. Samen met de blauwgroene laag
vormt deze laag de ruimtelijke basisstructuur. De
derde laag is de occupatielaag. Deze staat voor een
aantrekkelijk woon-, werk- en leefklimaat. Dat is
alleen te realiseren als de basisstructuur goed
functioneert. Ingrepen in de ruimte komen altijd
voort uit menselijke activiteiten als wonen, werken,
verplaatsing en recreëren. En niets is zo veranderlijk
als de mens. In de occupatielaag vinden daarom ook
de meeste veranderingen plaats.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

Bij de ruimtelijke afweging varieert ‘het gewicht’ van
de verschillende lagen per gebied. Het gaat erom er
voor te zorgen dat de discussie over ingrepen in de
occupatielaag zoveel ‘diepgang’ heeft dat deze ook
de andere lagen bestrijkt. Bij de ruimtelijke afweging
kijken we naar alle drie de lagen.
10
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

2
■
■
■
■
■
De zeven opgaven
Voor het halen van onze ambitie moet er veel gebeuren. Wat er
moet gebeuren is uitgewerkt in zeven opgaven. Het voldoen
aan elk van deze opgaven levert zowel een bijdrage aan het
versterken van de economische motor als het behouden en
verbeteren van de leefbaarheid van het gebied.
De 7 opgaven zijn:
1 Ruimte voor water.
2 Ontwikkeling van waardevolle landschappen.
3 Een bereikbare netwerkstad.
4 Ruimte voor wonen.
5 Ruimte voor werken.
6 Economische bestaansbasis voor de landbouw.
7 Behoud en ontwikkeling cultuurhistorische
waarden.
1 Ruimte voor water
Niet voor niets staat water bovenaan het lijstje. De
zeespiegel stijgt, en de bodem daalt. Dat geeft kans
op verdroging, verzilting, wateroverlast, waterschade
en onveiligheid. Om dat te voorkomen zijn
ingrepen in de waterhuishouding nodig. Het huidige
watersysteem is niet toegesneden op de
onomkeerbare ontwikkelingen. Daarvoor is meer
waterbergingscapaciteit nodig. Op grond van de
voorlopige uitkomsten van de deelstroomgebiedsvisies
worden in het streekplan twaalf zoekgebieden
aangegeven voor waterberging: Schardammerkoog
(Zeevang), Noorderveen (Zaanstad), de Vereenigde
Binnenpolder (Haarlemmerliede en Spaarwoude),
de natuurgebieden en graslanden langs de Ringvaart
en de Binnenliede tussen Bennebroek en Spaarndam,
Zwaansbroek (Haarlemmermeer), Haarlemmermeer-
11
Zuid (Haarlemmermeer), enkele polders in de
Amstelscheg (delen van de Venser- en
Groot Duivendrechtse polder, polder de
Nieuwe Bullewijk, de Klein Duivendrechtse polder
en de Middenpolder onder Amstelveen), de
Bovenkerkerpolder (Amstelveen), De Ronde Hoep
(Ouder Amstel), Horstermeerpolder (Wijdemeren),
Nieuwe Keverdijksepolder (Weesp) en de
Noordpolder (bij Muiden).
Het bestaande gebruik in deze gebieden kan
vooralsnog worden voortgezet. De uitdaging is om
de ruimte voor water te combineren met andere
gebruiksfuncties. Ook bestaande recreatiegebieden
en bestaande en nieuw te ontwikkelen natuurgebieden
komen als zoeklocatie voor waterberging
in aanmerking.
Wij zullen in samenwerking met de waterschappen,
na afronding van de deelstroomgebiedsvisies,
bepalen welke van de zoekgebieden op welke
termijn beschikbaar moeten zijn voor waterberging.
Een definitief besluit over de deelstroomgebiedsvisies
nemen Gedeputeerde staten pas nadat een
concretisering en uitwerking van de wateropgaven
heeft plaatsgevonden (onderzoek naar financiele
aspecten van de eigendomssituatie, verwerving en
schadeloosstelling bij optredende schade.) Dit besluit
moet voor 1 januari 2005 genomen worden.
Tegelijkertijd met dat besluit zal dan besloten
moeten worden de streekplanherzieningsprocedure
te starten, waarin de waterbergingsgebieden
definitief zullen worden aangewezen. Indien het
definitieve besluit over de deelstroomgebiedsvisies
niet voor 1 januari 2005 wordt genomen dan
vervallen op dat moment alle in het streekplan
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

aangewezen zoekgebieden voor waterberging en is
de overeenkomstige aanduiding op de streekplankaart
niet meer van toepassing.
Waar mogelijk wordt waterberging gecombineerd
met andere gebruiksfuncties als
natuur(ontwikkeling), landbouw, recreatie en
verstedelijking. Want hoewel water alle ruimte krijgt,
blijft de ruimte in het streekplangebied schaars en
juist dat vormt voor ons de uitdaging om te zoeken
naar mogelijke combinaties van functies.
Het veen(weide)gebied staat onder druk. Wij willen,
onder meer op basis van de deelstroomgebiedsvisies,
komen tot keuzes die de basis leggen voor een
duurzame inrichting en beheer van de veen(weide)gebieden.
Voor het gebied ten Noorden van het
Noordzeekanaal wordt het eindrapport met
12
voorstellen aan Gedeputeerde Staten voorgelegd.
Ook doen Gedeputeerde Staten op korte termijn
voorstellen hoe het proces om tot keuzes te komen
voor het gebied ten zuiden van het Noordzeekanaal
er uit zal zien.
2 Ontwikkeling waardevolle
landschappen
In de grote open ruimten van de droogmakerijen,
veengebieden, plassen, meren, de kust, de duinen en
de recreatiegebieden vindt men weer lucht, licht, rust
en ruimte. Daarbij vindt men er ook unieke natuurwaarden
en cultuurhistorische elementen waaraan
de ontstaansgeschiedenis van het landschap nog is af
te lezen. Om de grootschalige groene landschappen
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

hun kwaliteit en identiteit te laten behouden willen
wij het contrast tussen stad en land behouden en
versterken. De verstedelijking (wonen en werken)
vindt steeds plaats in samenhang met de
ontwikkeling van ruimte voor water en groen.
Bestaande natuur en groengebieden worden
verbeterd en versnippering van het landschap wordt
verminderd. Bovenop de bestaande en in
ontwikkeling zijnde groenprogramma’s willen wij
voor 2030 5.600 hectare nieuw groen ontwikkelen.
Het gaat daarbij om het project Kust tot kust in
Noord-Holland Midden (1.370 ha), de Natte As in
het Vechtplassengebied (500 ha), de Stelling van
Amsterdam (500 ha), de Nieuwe Hollandse
Waterlinie (100 ha), de blauwgroene verbindingen
langs de Noordzeekust en het duingebied (750 ha),
koppeling van natuurgebieden Gooi en Utrechtse
Heuvelrug (100 ha), de Scheggen rondom
Amsterdam (1.300 ha) en het Nieuw Hollands
Plassengebied (1.000 ha).
Aantasting van waardevolle bestaande en nieuwe
gebieden willen wij voorkomen. In deze gebieden
geldt een restrictiever beleid dan voor het overig
landelijk gebied.
Als Nationaal Landschap zijn aangewezen
Noord-Hollands Midden en het Hollands-Utrechts
veen(weide)gebied. Het Gooi zullen wij bij het rijk
voordragen als Nationaal Landschap wanneer de
ruimtelijke consequenties hiervan voor alle
belanghebbenden bekend zijn, inzicht bestaat in de
financiele middelen die hiervoor door het Rijk
beschikbaar worden gesteld en wij ons daarin
kunnen vinden.
Als potentieel regionaal park zijn aangegeven de
13
voormalige rijksbufferzones Amsterdam-Haarlem
(deels), Amsterdam-Purmerend, Hilversum-Utrecht
en Amstelland-Vechtstreek.
3 Een bereikbare netwerkstad
Hét fundament voor Noord-Holland Zuid als
netwerkstad met internationale allure, is een goede
bereikbaarheid. Want al zijn de inspanningen om
veilig en prettig te wonen, te recreëren en te werken
nog zo groot, die plekken moeten wel bereikbaar zijn.
De investeringen in het infrastructuurnetwerk
(openbaar vervoer en wegen) hebben in de afgelopen
jaren geen gelijke tred gehouden met de toenemende
mobiliteit. In Noord-Holland Zuid is dit probleem
dagelijks zichtbaar: overvolle wegen en capaciteitstekorten
in het openbaar vervoer. Daarbij komt nog
de tussen nu en 2020 verwachte stijging met
30 procent van het aantal autoreizigerskilometers en
de verdubbeling van het goederenvervoer over de
weg.
Hoog tijd dus voor een inhaalslag. De provincie zet
daarom in op een betere benutting van de bestaande
wegen, het beprijzen van nieuwe infrastructuur en
de aanleg van nieuwe infrastructuur (weg en
openbaar vervoer) .
Voor de periode tot 2010 wordt in het
streekplan voorzien in:
Weginfrastructuur, de aanleg van:
■ De 2 e Coentunnel/Westrandweg.
■ De verbreding van de A2 en de A9 (inclusief de
omleiding Badhoevedorp).
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

■ Uitvoering van het Masterplan N201. Tevens
hebben wij besloten te kiezen voor de aanleg van
een wegverbinding tussen de A9 en de
omgelegde N201. Daarbij is sprake van een
tweetal alternatieven, te weten de Fokkerweg of
de doortrekking van de N522 naar de omgelegde
N201. Uitgangspunt voor deze laatste variant is
dat het tracé langs de bestaande bebouwing van
Amstelveen moet lopen. Op basis van onderzoek
zal nader over deze mogelijkheid worden
besloten. Deze mogelijkheid komt pas aan de
orde als is gebleken dat een afwikkeling van het
verkeer richting de A9 via de Fokkerweg niet
afdoende is of technisch en/of financieel niet
haalbaar is. Zo nodig zal het streekplan hiervoor
worden uitgewerkt.
14
Een milieueffectrapportage maakt deel uit van
die uitwerking.
■ De verbreding van de N244 (tussen
Edam/Volendam en Purmerend).
■ Capaciteitsvergroting regionale wegen
(bijv. N207).
Openbaar vervoer, de aanleg van:
■ De Zuidtangent met diverse aftakkingen (als
onderdeel van Regionet).
■ De Noord-Zuidlijn Amsterdam.
■ HSL-Zuid, Utrecht-, Hem- en Gooiboog.
■ Diverse kwaliteitsslagen in het openbaar
busvervoer en het NS-spoor.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

Voor de periode 2010-2030 zetten wij in op de
volgende aanvullende maatregelen:
Weginfrastructuur, de aanleg van:
■ Een verbinding tussen de A6-A9 (Amsterdam-
Almere).
■ Vergroting van de capaciteit op de A1, A4, A7
en A9.
■ Een verbinding tussen de A8 en de A9
(Zaanstad-Uitgeest).
■ Ontvlechting op het hoofdwegennet door middel
van parallelbanen met als eindbeeld een
doorstroomroute A4/A9/A6 en A4/A5/A10.
■ Doortrekking van de Bennebroekerweg naar
N208/N206.
■ Capaciteitsvergroting van regionale wegen
(bijvoorbeeld van de N207, de weg van Hillegom
richting Alphen aan den Rijn).
Openbaar vervoer:
■ 4-Sporigheid tussen de grote steden in de
Randstad en Almere.
■ Complementering van Regionet en overig
openbaar vervoer.
■ In relatie tot de ontwikkeling van Schiphol.
■ De Westrandrail.
■ Snellere verbindingen richting het
Ruhr-gebied (ICE).
Het voorgaande is een ambities programma. Wij
realiseren ons dat het proces en de organisatie (waar
onder financiering, procedures en aanleg nieuwe de
nieuwe infrastructuur) voor de verbetering van de
bereikbaarheid langdurig en complex zijn.
15
Stedelijke knooppunten
De provincie stimuleert de vorming en ontwikkeling
van zogeheten stedelijke knooppunten. Knooppunten
vormen de meest geschikte plekken voor
verstedelijking en zijn van belang voor de
economische ontwikkeling. Intensief grondgebruik
en een mix van functies staan daarbij centraal. De
omgeving van de knooppunten moet zo worden
ingericht dat ze zowel voor bewoners, als werkenden
en bezoekers aantrekkelijk zijn. Niet alleen
doordeweeks overdag, maar ook ‘s avonds en in
het weekend.
In het streekplangebied bevinden zich drie
internationale knooppunten te weten Amsterdamcentrum,
Schiphol en Amsterdam Zuid/WTC
(Zuidas), en één nationaal knooppunt, het stationsgebied
Amsterdam Bijlmer (Arenagebied en de
Amsterdamse Poort). Verder onderkennen wij, soms
nog te ontwikkelen, regionale knooppunten, te weten:
de stationsomgevingen van Hoofddorp, Haarlem,
Beverwijk, Zaandam, Amsterdam-Sloterdijk,
Amsterdam-Lelylaan, Amsterdam-Amstel,
Duivendrecht, Hilversum, alsmede Amstelveen.
Een knooppunt is niet zomaar een stedelijk knooppunt.
Er is alleen sprake van een stedelijk knooppunt
als meerdere vormen van vervoer bij elkaar komen
(zo mogelijk nabij een aansluiting op rijkswegen).
De frequentie van de vervoersvormen is hoog.
Bovendien moeten er minimaal twee van de drie
functies wonen, werken en voorzieningen in hoge
dichtheid aanwezig zijn of hiervoor mogelijkheden
bieden. Nabij de knooppunten worden de
belangrijkste publiekstrekkers en voorzieningen met
grote bezoekersaantallen geconcentreerd.
Knooppunten bieden een uitgelezen kans om een
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

hoge mate van verdichting te bereiken. Wij zien
een belangrijke rol weggelegd voor de stedelijke
knooppunten in de opvang van de “binnenstedelijke
opgaven”.
4 Ruimte voor wonen
Er moeten in de periode tot 2020 in Noord-Holland
Zuid 166.000 woningen worden gebouwd. Voor
112.000 woningen zijn reeds in een eerder stadium
plekken aangewezen waar woningbouw kan
plaatsvinden en behoort daarmee tot de bestaande
capaciteit. De zoekopgave naar ruimtelijke capaciteit
komt daarmee op 54.000 woningen. Dit is vergelijkbaar
met een stad als Haarlem.
We willen zoveel mogelijk ruimte voor water, natuur
en landschap behouden. Daarom zetten wij
maximaal in op het bouwen voor wonen, werken en
voorzieningen binnen het bestaand stedelijk gebied,
de “binnenstedelijke” opgave. Onze inzet is
ongeveer de helft, te weten 28.000 woningen, van
onze woningbouwopgave tot 2020 (54.000 woningen)
binnenstedelijk op te vangen. Functies als wonen en
werken worden daar waar mogelijk gecombineerd
en er worden terreinen getransformeerd (verouderde
industriegebieden krijgen bijvoorbeeld een
gemengde bestemming). Maar de mens en zijn
leefomgeving blijven centraal staan: ruimtelijke en
sociale kwaliteit gaan vóór kwantiteit.
Voor de andere circa 50% zijn nieuwe uitleglocaties
nodig in een totale omvang van 28.000 woningen.
Dit is inclusief een opgave van 2.000 woningen in
de Haarlemmermeer in verband met de werkgelegenheidsgroei.
Daarvoor worden tot 2020 de
16
volgende locaties voorzien:
■ Hoofddorp-west (5.000 woningen).
■ Legmeerpolders (2.000 woningen).
■ Bloemendalerpolder/KNSF (5.000 woningen).
Voor Waterland bedraagt de taakstelling in uitleggebieden
3.000 woningen.
Gedeputeerde Staten werken het streekplan nader
uit voor de verdeling van de woningen over de regio
op basis van een, in samenwerking met het Intergemeentelijk
Samenwerkingsorgaan Waterland en
de gemeente Oostzaan op te stellen woningbouwprogramma.
Bij de uitwerking worden in ieder geval betrokken
de drie aangegeven zoeklocaties:
■ Lange Weeren (Edam-Volendam).
■ Zuid-Oost Beemster (Beemster).
■ Purmer-Zuid (Purmerend).
Verder wordt bij de uitwerking ook betrokken
actuele planvorming over woningbouw zoals
onder andere het plan Purmer-Meer.
Overige locaties voor woningbouw in Waterland
zijn toegestaan waarbij de gemeenten Zeevang en
Waterland voorrang genieten.
De woningbouwlocatie Zuidpolder (Edam-
Volendam) maakt geen onderdeel uit van de op te
stellen streekplanuitwerking. Wel maakt de locatie
deel uit van het op te stellen woningbouwprogramma
voor de regio om te voorzien in de
regionale woningbehoefte.
Buiten de provincie zetten wij in op 11.000 woningen
in Almere en 2.000 woningen in de Duin- en
Bollenstreek.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

Wat wil de woonconsument? Die vraag staat
uiteraard centraal bij de kwalitatieve invulling van
de woningbouwopgave. Om een kwaliteitsslag te
stimuleren hebben wij, het Regionaal Orgaan
Amsterdam (ROA), een aantal grote gemeenten en
Aedes Noord-Holland (Vereniging van Woningbouwcorporaties),
een Kwaliteitshandvest Wonen
Noord-Holland opgesteld. Dit provinciale handvest
richt zich op de totale bouwopgave, zowel in de
uitleg als binnenstedelijk, en zowel op de kwaliteit
van de woningen als de woonomgeving. Per regio
wordt dit handvest nader uitgewerkt tot regionale
kwaliteitshandvesten. Daarin worden afspraken
gemaakt over de na te streven kwantiteit en kwaliteit
van de woningen.
17
5 Ruimte voor werken
We hebben een internationale luchthaven Mainport
Schiphol met daarom heen een keur aan
(inter)nationale kantoren en bedrijven, financiële
instellingen en congres- en vergaderruimten, we
hebben Amsterdam, we hebben het logistiek- en
industriecomplex met handel en diensten in de
Noordzeekanaalregio. We hebben een sierteeltcomplex
in Aalsmeer, een belangrijke staalindustrie
in de IJmond, het industrieel complex in de
Zaanstreek, een aanzienlijke dienstensector in het
Gooi. En we hebben het toerisme als belangrijke
pijler voor de economie. De handelsgeest is goed en
het organiserend vermogen groot. Noord-Holland
Zuid is daarmee een aantrekkelijke vestigingsplaats.
Om dat te blijven en om de concurrentiepositie ten
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

opzichte van andere regio’s in Nederland en Europa
te behouden, is 1.000 hectare netto nieuw
bedrijventerrein nodig. Dat vraagt in deze drukbezette
regio om nieuwe vormen van ruimtegebruik.
Daarvoor heeft de provincie een viersporenbeleid
uitgezet:
■ Het eerste spoor richt zich op de verbetering van
het ruimtegebruik van bestaande
bedrijventerreinen. Goede voorbeelden zijn
herstructurering van de Australiëhaven en
herstructurering van Weesp Noord. De provincie
draagt financieel bij aan de herstructurering van
bedrijventerreinen via het beleidsprogramma
Innovatief Ruimtegebruik.
■ Spoor twee is het planologisch mogelijk maken
van nieuwe bedrijventerreinen. Nieuwe
Schipholgebonden bedrijvigheid krijgt ruimte
aan de Kruisweg Zuid (35 ha) en in de A4-zone
Hoofddorp (150 ha). De A4-zone Nieuw-Vennep
(100 ha) en Zwanenburg Zuid (300 ha) zijn als
strategische reservegebieden opgenomen.
Uitbreiding van de kade- en havengebonden
bedrijvigheid kan in de Averijhaven in Velsen
(15 ha). De Wijkermeer is in beeld om in de
toekomst te ontwikkelen als haven en natte
bedrijventerreinen. Echter moet worden
aangetoond dat de behoefte aan deze locatie er is.
Verder zijn er mogelijkheden geboden voor
regionale bedrijventerreinen: Westpoort (110 ha),
De President ll (Haarlemmermeer 35 ha),
Baanstee Noord 1e fase (60 ha) en Baanstee
Noord 2e fase in Purmerend (50 ha), diverse
kleine locaties in Waterland (10 ha), bedrijventerrein
N201 Amstelveen (50 ha netto, via een
streekplanuitwerking) en Aalsmeer (50 ha),
18
Zuiderscheg IJmond (15 ha). Voor het Hembrugterrein
is gekozen voor de combinatie van
werken en cultuur. Verder wordt op dit terrein
de mogelijkheid geboden tot de bouw van een
gevangenis.
■ Het derde spoor staat voor accommodatie voor
bedrijven in het stedelijk gebied. Er wordt een
dringend beroep gedaan op gemeenten om de
kleinschalige bedrijven met verhuisplannen
binnen de gemeentegrenzen te houden en hen
niet naar regionale bedrijventerreinen te
dirigeren.
■ Is er binnen de eigen regio echt geen ruimte meer
te vinden, dan wordt het vierde spoor gevolgd:
overloop naar andere regio’s. De driehoek
Alkmaar, Hoorn-Den Helder kan de vraag
opvangen van bedrijven uit de IJmond,
Zaanstreek en Waterland. Kantoorruimte is er
voldoende in Noord-Holland Zuid.
Wij hebben verder besloten een verkennend
onderzoek te doen naar locaties voor regionale
bedrijventerreinen (30 ha bruto of meer per terrein).
De uitkomsten van dit onderzoek worden, voor
zover deze locaties gelegen zijn buiten de rode
contouren, opgenomen in een uitwerking van het
streekplan. Daarnaast wordt er een studie uitgevoerd
naar de opvang van 100 ha bovenregionale
bedrijvigheid in Waterland/Zaanstad. In deze studie
wordt een eventuele locatie in de Wijde Wormer niet
betrokken.
De hoofdlijnen voor het nieuwe provinciale
locatiebeleid zijn opgenomen in het streekplan.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

6 Economische bestaansbasis voor
de landbouw
Wij bieden ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden
aan de landbouwsector. Duurzame landbouw, dat is
het streven in Noord-Holland Zuid. Landbouw die
economisch perspectief biedt en in ecologisch
opzicht in evenwicht is met de omgeving.
De provincie maakt voor de grondgebonden
landbouwbedrijven een onderscheid in productielandbouw,
zoals bijvoorbeeld de grote
aaneengesloten akkerbouwgebieden in de
Haarlemmermeer en de veehouderij en de
zogenoemde verbrede landbouw. Beide zijn
bepalend voor het openhouden van het landschap,
een belangrijke kwaliteit in deze gebieden. De
zuivere productielandbouw staat echter onder druk.
De milieuwetgeving stelt strikte voorwaarden en de
subsidies worden geleidelijk afgebouwd. De
grootschalige voedselproducenten krijgen het
daardoor steeds moeilijker. Om het hoofd boven
water te kunnen houden bieden wij ruimte voor
structuurversterking voor grondgebonden bedrijven.
Wat betreft de verbrede landbouw scheppen wij in
het streekplan ruimtelijke voorwaarden voor
agrarische bedrijven die landschapsbeheers-,
recreatieve en/of waterbeheersactiviteiten
ontwikkelen. Nieuwe activiteiten die aan het
agrarisch bedrijf worden toegevoegd, mogen met het
oog op behoud van de landschappelijke kwaliteiten
de agrarische functie niet verdringen.
De glastuinbouw en de daarmee samenhangende
bedrijvigheid is één van de economische dragers in
Noord-Holland Zuid. Het gebied Heemskerk-
19
Beverwijk is een tuinbouwgebied met opengrondsen
gespecialiseerde glastuinbouw. Het specifieke
karakter van dit tuinbouwgebied blijft behouden,
maar enige groei en vestiging van nieuwe bedrijven
blijft mogelijk. Grootschalige vestiging van nieuwe
bedrijven wordt beperkt tot de concentratie van
gebieden voor de glastuinbouw in Noord-Holland
Noord.
De glastuinbouwlocatie Aalsmeer en omgeving blijft
de belangrijkste locatie (90% van het glas). Alleen in
dit gebied wordt ruimte geboden voor verdere groei
voor de glastuinbouw.
7 Behoud en ontwikkeling
cultuurhistorische waarden
We zijn zuinig op elementen die (mede)bepalend zijn
voor de ruimtelijke identiteit en de (leef)kwaliteit.
De Stelling van Amsterdam en het industrieel
erfgoed langs het Noordzeekanaal, het IJ, de
Haarlemmertrekvaart, het Spaarne en de Zaan tonen
ons de wordingsgeschiedenis van het gebied en dat
dient te worden gerespecteerd. Behouden dus en ze
zo mogelijk beter tot hun recht laten komen. De
strategie die de provincie daarbij volgt is behoud
door ontwikkeling. Dat houdt in dat aan deze
gebieden nieuwe functies en landschapselementen
worden toegevoegd. Nadruk wordt gelegd op wateren
groenfuncties en toeristisch-recreatieve
activiteiten, maar ook kleinschalige stedelijke
functies, zoals maatschappelijke en culturele
voorzieningen en de woon-werkmilieu’s, kunnen
hier een plek krijgen.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

Onze Cultuurhistorische Waardenkaarten geven een
overzicht van de (inter)nationale, regionale en lokale
waarden. Deze geïnventariseerde cultuurhistorische
waarden dienen in een vroeg stadium van de planvorming
te worden gebruikt en bij de vaststelling
worden meegewogen. De kaarten zijn een hulpmiddel
voor gemeenten bij het opstellen van
bestemmingsplannen.
De Stelling van Amsterdam is van groot
cultuurhistorisch belang. Daarnaast is de stelling van
betekenis als verbindings- en overgangszone tussen
de stad en grootschalige landschappen. Wij geven
een stellingzone aan die wij als herkenbare
ruimtelijke eenheid willen behouden en ontwikkelen
voor een aantrekkelijke pleisterplaats voor de stad.
De provincie maakt voor deze zone, in nauwe
20
samenwerking met betrokken partijen, een integraal
ontwikkelingsprogramma. Dat dient dan weer als
basis voor gebiedsgerichte uitwerkingen van het
streekplan en voor uitvoeringsprojecten.
In onbruik geraakte cultuurhistorisch waardevolle
industriecomplexen kunnen worden herontwikkeld
tot nieuwe kwalitatief hoogwaardige grootstedelijke
woon-werkmilieu’s. Ofwel: bedrijvigheid in
combinatie met maatschappelijke en recreatieve
functies en indien mogelijk met wonen. De uitgangspunten
hiervoor zijn: behoud en hergebruik van
historische structuur en gebouwen, openbare
toegankelijkheid, multifunctioneel en innovatief
ruimtegebruik en bereikbaar met het openbaar
vervoer.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

3
■
■
■
■
■
Economische clusters
In het zuiden van onze provincie ligt een aantal economische
clusters die een uitstralend effect hebben op de wijde
omgeving. Naast Amsterdam zijn dat de Mainport Schiphol, het
industrieel en havencomplex aan het Noordzeekanaal en het
sierteeltcomplex Aalsmeer en omgeving.
Wij geven deze clusters de ruimte die nodig is om goed te
kunnen blijven functioneren:
Mainport Schiphol
De mainportfunctie van Schiphol speelt een
belangrijke rol in het succes van de economische
ontwikkeling in het streekplangebied. De provincie
zet daarom in op het handhaven en versterken van
de mainport Schiphol als economische motor voor
het gebied. Daarbij houden we natuurlijk rekening
met de geldende milieu- veiligheids- en technische
eisen. De verdere groei moet allereerst gezocht
worden door het huidige vijfbanenstelsel te
optimaliseren. Dit houdt in het maximaal benutten
van de capaciteit van het banenstelsel binnen de
geldende milieu-, veiligheids- en luchtvaarttechnische
normen en binnen ruimtelijke rand-
21
voorwaarden. Verdere optimalisatie moet plaatsvinden
binnen het in het luchthavenindelingbesluit
vastgelegde beperkingengebied. Het beperkingengebied
hanteren wij grotendeels ook voor de lange
termijn.
Optimalisatie van het gebruik van het vijfbanenstelsel
is echter eindig. Ook voor de lange termijn
willen wij ruimte bieden voor een beheerste groei
van de luchtvaart binnen de huidige normen van
milieu en veiligheid. Daarom maken wij een
eventuele aanpassing van het banenstelsel
planologisch niet onmogelijk. Het gaat dan om een
baan tussen (en parallel aan) de vijfde baan en de
Zwanenburgbaan en een parallelle Kaagbaan. Deze
reservering hanteren wij uiterlijk t/m 2006. Uiterlijk
in dat jaar zal het Rijk op basis van een initiatief van
de luchtvaartsector en een door de sector uitgevoerd
Milieu Effect Rapport duidelijkheid moeten geven
over de haalbaarheid van een eventuele baanaanpassing.
Voor de verre toekomst blijft onze
voorkeur uitgaan naar een duurzame eindoplossing
namelijk een luchthaven in de Noordzee.
Het gebied rond de mainport Schiphol (Amsterdam,
Hoofddorp en Schiphol) ontwikkelt zich als een
plaats voor de vestiging van een internationaal
topmilieu. Naast kantoren die zijn gebonden aan
Schiphol bestaat er ook een vraag naar ruimte voor
Schipholgebonden bedrijven op het gebied van
transport en distributie. In dit streekplan bieden wij
ruimte aan deze kantoren en bedrijven. Nieuwe
locaties voor schipholgebonden bedrijventerreinen
zijn: uitbreiding van Kruisweg Zuid (Schiphol
Logistics Park) met 35 ha en de A4-zone West bij
Hoofddorp met 150 ha. De locaties A4-zone bij
Nieuw Vennep (100 ha) en Zwanenburg-Zuid
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

(300 ha) zijn opgenomen als strategische reserve
locaties voor schipholgebonden bedrijvigheid.
De oostflank, die loopt vanaf Hoofddorp naar
Duivendrecht, zal verder worden ontwikkeld tot
(inter-)nationaal topmilieu voor de vestiging van
kantoren, gecombineerd met andere stedelijke
functies, met als toplocaties de Zuidas en Schiphol-
Centrum. In het streekplan is een gedetailleerd
overzicht opgenomen van kantorenlocaties.
Wij voeren een selectief vestigingsbeleid in dit
gebied inzake vraag, aanbod, volume en milieutype
van bedrijven, uitgifte van de terreinen in relatie tot
de bereikbaarheid en de mate van luchthavengebondenheid.
Voldoet een bedrijf danwel kantoor
niet aan een van deze voorwaarden dan wordt het
verwezen naar locaties buiten de mainport. Alleen
op deze manier kunnen wij de mainportfunctie
verder uitbouwen. Wij vinden het vestigingsbeleid
rond Schiphol een essentiele beleidslijn waarvan
uitsluitend kan worden afgeweken met een streekplanherziening.
Wij stellen een uitwerking van het streekplan vast
voor het gebied in de driehoek A4-A5-Oude
Schipholweg. Uitbreiding van de terminalcapaciteit
in samenhang met de omlegging van de A9 en met
een aantal andere gewenste ontwikkelingen worden
in deze uitwerking meegenomen.
Het industrieel en havencomplex
aan het Noordzeekanaal
Het Noordzeekanaalgebied is van oudsher een
goede vestigingsplaats voor havengebonden
bedrijven. Dit gebied heeft zich geprofileerd als een
typische verwerkingshaven. Langs het Noordzee-
22
kanaal hebben zich dan ook belangrijke industrieën
gevestigd die in grote mate afhankelijk zijn van
grondstoffen die per schip aangevoerd worden.
Haven en industrie zijn hier aan elkaar verbonden.
Ons streven is gericht op een consolidatie van de
positie van de verwerkingshaven, waarbij de
verhouding tussen verwerking en doorvoer
ongeveer op het huidige niveau (70-30) blijft.
Voor het Noordzeekanaalgebied is een Masterplan
Noordzeekanaalgebied opgesteld met als doel: “een
duurzame economische ontwikkeling van het gebied
met een open oog voor de leefbaarheid”.
Eén van de belangrijkste beleidspunten waar wij
voor staan is of, en zo ja waar, nog de benodigde
ruimte kan worden geboden voor de uitplaatsing
van milieuhinderlijke bedrijven vanuit het stedelijk
gebied.
De zeehaventerreinen zijn onder te verdelen in natte
en droge bedrijventerreinen. Natte zeehaventerreinen
hebben een laad-loskade langs diep
vaarwater, zijn toegankelijk voor grote zeeschepen
en bieden ruimte voor bedrijven uit de hindercategorieen
2 t/m 5. Deze terreinen zijn bedoeld
voor bedrijven die een directe relatie hebben met
de haven. Wij hanteren de volgende benuttingsvolgorde:
1 maximaal intensiveren en herstructureren binnen
(het bestaande) Westpoort;
2 maximaal benutten van de bestaande
milieucontouren in het gebied door bedrijven
of bedrijventerreinen zo te situeren dat
bijbehorende milieuzones zoveel mogelijk
worden gestapeld;
3 ontwikkeling van de Wijkermeerpolder.
Pas als binnen het bestaande havengebied geen
ruimte meer is voor natte bedrijventerreinen
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

wordt daarbuiten gezocht. De Wijkermeerpolder
blijft vooralsnog in gebruik voor agrarische
doeleinden en natuur, zodanig dat geen
onomkeerbare besluiten kunnen worden
genomen die een toekomstige ontwikkeling als
haven- en nat bedrijfsterrein onmogelijk maken
of in ernstige mate belemmeren. Provinciale
Staten besluit uiteindelijk of de Wijkermeerpolder
hiervoor kan worden benut.
De droge zeehaventerreinen zijn niet geschikt voor
havengebonden terreinen omdat ze te ver weg van
diepvaarwater liggen. Deze terreinen zijn de laatste
terreinen in het zuidelijk deel van de provincie waar
nog milieuhinderlijke en grootschalige bedrijven
kunnen worden gehuisvest. Voor de transformatieopgave
van het stedelijk gebied ligt hier nog een
mogelijkheid om milieuhinderlijke bedrijven uit te
plaatsen naar deze gebieden.
Voor de bereikbaarheid van het Noordzeekanaalgebied
is in het bijzonder van belang: de aanleg van
de nieuwe zeesluis bij IJmuiden, uitbreiding van de
binnenvaartfaciliteiten door de aanleg van binnenterminals
(bijv. in Haven de Pijp en Achtersluitpolder
te Zaanstad), aanleg Tweede Coentunnel en
de daaraangekoppelde Westrandweg, aansluiting
A8-A9 en de Westelijke Randweg Beverwijk.
Sierteeltcomplex, Flower Mainport
Aalsmeer
Het sierteeltcomplex Aalsmeer omvat een groot
aantal activiteiten gelieerd aan de teelt van bloemen
en planten in Aalsmeer en omgeving. Het centrale
punt in dit complex is de veiling Aalsmeer, waar de
handel, prijsvorming en de distributie van bloemen
23
en planten plaatsvindt. Rondom de veiling zijn de
andere functies zoals dienstverlening, de
veredelings- en vermeerderingsbedrijven en de
kwekers gevestigd. Het sierteeltcomplex biedt aan
16.000 mensen werkgelegenheid in zeer veel
verschillende functies. Ongeveer 70% van het
provinciale glasareaal bevindt zich in het streekplangebied
(685 ha). Hiervan bevindt zich 90%
(572 ha netto) in het gebied rondom Aalsmeer
(Aalsmeer, Amstelveen, Haarlemmermeer en
Uithoorn).
In Aalsmeer en omgeving is een herstructureringsproces
gaande om het ontwikkelingsperspectief voor
de glastuinbouwbedrijven te verbeteren. Daarvoor
dienen nieuwe vestigingsgebieden te worden
ontwikkeld.
Wij bieden het sierteeltcomplex Aalsmeer en
omgeving de ruimte om zich te ontwikkelen tot dé
Mainport voor de internationale sierteelt. Voor de
verdere ontwikkeling van veilingactiviteiten,
handels- en exportbedrijven en dienstverlenende
bedrijven stellen wij circa 90 ha netto ruimte
beschikbaar. Deze bedrijventerreinen komen
beschikbaar rondom de te verleggen N201.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

De terreinen mogen alleen ontwikkeld worden als
de verlegging van de N201 daadwerkelijk wordt
gerealiseerd. De N201 is de belangrijkste aan- en
afvoerroute voor het sierteeltcomplex Aalsmeer.
Realisatie van het Masterplan N201+ heeft daarom
hoge prioriteit.
Daarnaast voorzien wij in een nieuw glastuinbouwareaal
van 300 ha netto in Rijsenhout voor bedrijven
die zich richten op de productie van bloemen en
planten en van uitgangsmateriaal. In dit gebied dient
ook extra ruimte voor glas te komen door de
beschikbare ruimte meervoudig en multifunctioneel
te gebruiken..
Wij zetten tevens in op het behoud van ruimte voor
glas in: Noorder Legmeerpolder (tot 2020), de
Schinkelpolder, de Thamerpolder en de Zuid
Legmeerpoler.
24
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

4
■
■
■
■
■
Er zijn grenzen
Een essentieel onderdeel van het streekplan is het
contourenbeleid. Het streekplangebied is onder te verdelen in
verstedelijkingsgebied en landelijk gebied. Rond iedere stad,
rond ieder dorp en rond iedere verstedelijking groter dan 5 ha,
is een rode lijn getrokken, de contour. Deze rode contouren
geven de uiterste grens aan van verstedelijking. Onder
verstedelijking verstaan wij niet alleen woningen, bedrijven en
kantoren. Ook voorzieningen, infrastructuur, vaarwater en
waterberging in stedelijke gebieden, defensiecomplexen,
glastuinbouwcomplexen, parken, sportvoorzieningen en
begraafplaatsen, maneges, recreatiewoningcomplexen en
jachthavens behoren (enkele uitzonderingen daar gelaten)
tot de stedelijke functies.
Vragen deze functies om uitbreiding, dan dient dat
binnen de rode contour te geschieden. De gemeenten
hebben binnen de rode contour meer beleidsvrijheid,
maar dienen vanzelfsprekend bestaande uitgangspunten
in acht te nemen. Zo moeten open ruimten en
cultuurhistorisch waardevolle patronen, zoals
opgenomen in de Cultuurhistorische Waardenkaart
(CHW-kaart), worden gerespecteerd. Ook
ecologische zones die door het stedelijk gebied lopen
blijven onaangetast. Daarnaast dienen gemeenten het
geldende locatiebeleid te volgen. De regelgeving
voor veiligheid, geluid, stank en luchtverontreiniging
moet in acht worden genomen,
evenals het beperkingengebied rond Schiphol.
Om maar enkele voorwaarden te noemen.
Het gebied buiten de rode contouren behoort tot
het landelijk gebied. Voor het gebied buiten de rode
contouren geldt het beleid voor het landelijk gebied.
Dit is te onderscheiden in:
25
■ algemeen beleid;
■ beleid voor gebieden met groene en cultuurhistorische
waarden en de milieubeschermingsgebieden.
Buiten de rode contouren mag geen verstedelijking
plaatsvinden.
Wel is in een aantal gevallen (en onder voorwaarden)
functieverandering toegestaan van zowel
agrarische als niet-agrarische functies naar verbrede
landbouw en/of naar kleinschalige vormen van
wonen, werken en recreatie.
Voor de beoordeling van gemeentelijke initiatieven
en planvorming zijn nadere regels gegeven in de
Leidraad Provinciaal Ruimtelijk Beleid. Zie
www.noord-holland.nl onder de knop
‘Beleidsinformatie’.
Aanvullend op het algemeen beleid voor het
landelijk gebied geldt voor de gebieden met groene
en cultuurhistorische waarden en de milieubeschermingsgebieden
gebiedseigen beleid:
■ Vogelrichtlijngebieden en Habitatrichtlijngebieden
(voor de toepassing dienen te worden
geraadpleegd de Flora- en Faunawet en de
Habitat en Vogelrichtlijn).
Ook kan worden geraadpleegd de door de
provincie uitgegeven “Beknopte handleiding
voor gebiedsbescherming in Noord-Holland,
Habitat en Vogelrichtlijn”.
■ Alle gebieden die behoren tot:
■ Gebieden die zijn bepaald in de beleidsvisie
Ontwikkeling Provinciale Ecologische
Hoofdstructuur (PEHS).
■ Haarlemmermeer Groen.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

■ De ecologische verbindingszones.
■ Groene Carré (Mainport en Groen).
■ Purmerland.
■ Belvédèregebieden en gebieden die staan op de
werelderfgoedlijst van de Unesco.
■ Milieubeschermingsgebieden.
Voor al deze gebieden geldt dat grootschalige
ruimtelijke ontwikkelingen met aanzienlijke
ruimtelijke effecten niet zijn toegestaan.
Uitzonderingen op deze regel zijn uitsluitend
toegestaan als:
■ er sprake is van een groot openbaar belang en,
■ er geen reëel alternatief is.
Indien de toelaatbaarheid van een ontwikkeling
positief wordt beoordeeld, geldt ons
compensatiebeleid van 14 maart 2000.
26
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

5
■
■
■
■
■
Beleidslijnen voor de regio’s
In deze samenvatting wordt volstaan met een opsomming
van een aantal ruimtelijke keuzen die wij per gebied hebben
gemaakt.
Amsterdam
Amsterdam neemt een bijzondere positie in. Op
grond van de gemeenschappelijke regeling tussen
de gemeente Amsterdam en de provincie voor wat
betreft de ruimtelijke ordening krijgt het door de
gemeenteraad vastgestelde structuurplan eenzelfde
status als het streekplan.
Wij kiezen met de gemeente Amsterdam voor het
stedelijk wonen in de stad. Voor suburbane woon- en
werkmilieus zal vooral elders in Noord-Holland
Zuid ruimte moeten worden geboden. Het accent ligt
op binnenstedelijke verdichting en op transformatie
(ICT-opgave). Bij stedelijk bouwen gaat het om
woningen, kantoren, voorzieningen en bedrijven.
Een aantal belangrijke transformatiegebieden zijn
Overamstel, Zeeburgereiland en de IJ-oever. Geen
transformatie zal plaatsvinden van de bedrijven
gevestigd aan de Mercurius-, Vlot- en Coenhaven.
De belangrijkste centra zijn de binnenstad, de Zuidas
en Centrumgebied Zuidoost.
De Amsterdamse scheggen zijn een belangrijk
structuurbepalend kenmerk van het Amsterdamse
stedelijke gebied en een groene uitloopzone naar
waardevolle gebieden.
Het is onvermijdelijk, met name aan de Noordelijke
IJ-oever, dat de plannen voor woningbouw op
termijn druk zetten op milieuhinderlijke bedrijven.
27
Dit zijn echter wel bedrijven die een belangrijke rol
vervullen in de stedelijke en regionale economie.
Voor verplaatsing van deze bedrijven zal financieel
en fysiek ruimte moeten worden vrijgemaakt. Het
Geuzenbos in Amsterdam is voorzien als nieuwe
bedrijvenlocatie voor het uitplaatsen van deze
(milieuhinderlijke) bedrijven.
Openbaar vervoer: aanleg van de NoordZuidlijn,
de verlenging daarvan naar het noorden of een
eventueel alternatief daarvoor, de verlenging
richting Schiphol of een alternatief daarvoor in de
vorm van een doorgetrokken Zuidtangent naar
Zuid/WTC, het afmaken van de metroring en betere
openbaarvervoerverbindingen met IJburg en
Almere.
Voor het autoverkeer is met name de positie van de
A10 van belang. Met Amsterdam ondersteunen wij
de aanleg van de Westrandweg, de capaciteitsuitbreiding
van de Coentunnel en de eventuele
aanleg van de verbinding tussen de A6 en de A9 om
de bereikbaarheid van Schiphol, de gebieden aan de
Zuidkant van Amsterdam en van Almere beter te
ontsluiten.
Wij zullen voor het gebied Westrandscheg/
Westrandweg het streekplan herzien. Tracé en
aanleg van de Westrandweg staan daarbij niet ter
discussie. Wel in discussie zijn de aansluitpunten
van de Westrandweg op de ontsluitende infrastructuur
naar Amsterdam-West/Haarlemmermeer.
In het gebied tussen het AMC en Abcoude spelen
mogelijkheden van infrastructurele claims. Voor dit
gebied kunnen Gedeputeerde Staten zonodig een
uitwerking van het streekplan vaststellen.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

Waterland
Ruimte voor water
Zoekgebied voor waterberging: Schardammerkoog
(Zeevang). Voor de hele Markermeerkust wordt in
principe een vrijwaringszone van 100 meter
binnendijks en 175 meter buitendijks aangehouden.
De exacte breedte van de zone wordt in overleg met
het Rijk en de Waterschappen bepaald.
Ontwikkeling van waardevolle landschappen
■ Behoud van Noord-Hollands Midden als groene
long voor omliggende steden: versterken van het
waterrijke en open karakter van de veengebieden
en vergroten van mogelijkheden voor extensieve
recreatie voor omliggende steden.
■ Wij stellen een ontwikkelingsprogramma
nationaal landschap Noord-Hollands Midden op.
Een bereikbare netwerkstad
■ Aanleg vrije busbanen N235 en N247 (onderdeel
van Regionet).
■ Verbreding van de A7, A8 en de N244.
■ Nieuwe ontsluiting van Edam-Volendam op de
N244 maken wij planologisch niet onmogelijk.
Ruimte voor wonen
Maximaal 3.000 woningen te verdelen op basis van
een op te stellen woningbouwprogramma voor de
regio. Van dit woningbouwprogramma maken deel
uit:
■ de uitleglocatie Zuidpolder (Edam-Volendam);
■ in ieder geval de drie volgende zoeklocaties:
■ Lange Weeren (Edem-Volendam);
■ Zuidoostbeemster;
■ Purmer-Zuid.
28
Overige locaties in Waterland zijn toegestaan waarbij
de gemeenten Zeevang en Waterland voorrang
genieten. Bij de uitwerking van de drie zoeklocaties
wordt ook betrokken actuele visie-/planvorming
over woningbouw zoals onder andere het plan
Purmer-Meer. Daarnaast kent deze regio een
binnenstedelijke opgave van 3.000 woningen.
Ruimtelijke en landschappelijke karakteristiek van Waterland
■ Een open, waterrijk gebied, dat een contrast vormt met het stedelijk
gebied van Amsterdam en Zaanstad.
■ Een uitgebreid stelsel van waterwegen, zoals veenstroompjes, sloten,
kanalen en vaarten, komt uit op Markermeer/IJsselmeer.
■ Ecologisch, landschappelijk, cultuurhistorisch en recreatief
waardevolle, unieke veenweidegebieden van internationale
betekenis.
■ Cultuurhistorisch en landschappelijk waardevolle droogmakerijen,
met als meest beeldbepalende de Beemster en de Wijde Wormer.
■ Een centrale kern, Purmerend, met een aantal (historische) plaatsen
in de omgeving.
Ruimte voor werken
Nieuwe bedrijventerreinen zijn: Baanstee Noord
1e fase (60 ha), Baanstee Noord 2e fase (50 ha),
Oosthuizerweg (Edam/Volendam, 8 ha bruto),
Dollard (Waterland, 3 ha bruto) en Kolksloot-Zuid
(Oostzaan, 4 ha bruto) en een studie naar bovenregionale
opvang (100 ha Zaanstad/Waterland).
In deze studie wordt een eventuele locatie in de
Wijde Wormer niet betrokken.
Een economische bestaansbasis voor de
landbouw
De grondgebonden landbouw in dit gebied heeft een
economische functie (productie) en een functie voor
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

het instandhouden van het gebied (verbrede
landbouw).
Behoud en ontwikkeling van cultuurhistorische
waarden
Behoud en versterking van de cultuurlandschappen,
stads- en dorpsgezichten en de Stelling van
Amsterdam. Het ontwikkelingsprogramma Noord-
Hollands Midden biedt hiertoe het kader.
Zaanstad
Ruimte voor water
Zoekgebied voor waterberging:
Noorderveen (gelegen tussen de Binnen Delft,
Communicatieweg en de Nauernasche Vaart).
Onderzoek naar mogelijkheden voor een duurzaam
watersysteem in de randzone Saendelft.
Ontwikkeling van waardevolle landschappen
■ Behoud en versterken van de veengebieden.
■ Uitvoering van SGP Zaanstreek (bij Westzaan,
750 ha natuur) en SGP IJmond-Zaanstreek (bij
Broekpolder en Saendelft 250 ha vlakgroen, 60 ha
verbindingen).
Een bereikbare netwerkstad
■ Station Zaandam regionaal knooppunt.
■ Ontwikkelen van Regionet (doortrekking
metrolijn 50 en/of doortrekking NoordZuidlijn).
■ Verbinding tussen A8 en A9.
■ Vergroting capaciteit op de A8 en de A7
(benutting).
■ Uitvoeren project Vaart in de Zaan.
29
Ruimte voor wonen
Ontwikkeling van de locatie Saendelft
(6.500 woningen) en 1.000 woningen in bestaand
stedelijk gebied.
Ruimtelijke en landschappelijke karakteristiek van Zaanstad
■ De Zaan, de eeuwenoude veenstroom waarlangs zich de Zaanstreek
heeft ontwikkeld.
■ Een stedelijk gebied langs de Zaan en de dorpskernen Assendelft en
Westzaan. Zaandam vormt de kern van het stedelijk gebied.
■ Ecologisch, landschappelijk, cultuurhistorisch en recreatief waardevolle
veenweidegebieden.
Ruimte voor werken
Geen nieuwe bedrijventerreinen. Wij kiezen voor
opvang van bedrijvigheid elders, waartoe wij een
studie zullen uitvoeren (100 ha Zaanstad/
Waterland). In deze studie wordt een eventuele
locatie in de Wijde Wormer niet betrokken.
Het Hembrugterrein blijft bestemd als bedrijventerrein.
Een goede samenhang wordt gezocht met
cultuurbehoud. Verder wordt op dit terrein de
mogelijkheid geboden tot de bouw van een
gevangenis.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

Een economische bestaansbasis voor de
landbouw
De grondgebonden landbouw heeft een economische
functie (productie) en een functie voor instandhouding
van het gebied (verbrede landbouw).
Behoud en ontwikkeling van cultuurhistorische
waarden
Behoud, versterken en vernieuwen van het historisch
industrieel landschap aan weerszijden van de Zaan.
Zuid-Kennemerland en IJmond
Ruimte voor water
■ Zoekgebieden voor waterberging: De Vereenigde
Binnenpolder (Haarlemmerliede en
Spaarnwoude) en de natuurgebieden en
graslanden langs de Ringvaart en de Binnenliede
tussen Bennebroek en Spaarndam.
Ruimtelijke en landschappelijke karakteristiek van Zuid Kennemerland
en IJmond
■ Twee grote groene zones, aan de westzijde het kust-, duin- en
binnenduingebied en aan de oostzijde de grote open ruimten van het
veenweidegebied.
■ Groene en blauwe verbindingen die tussen beide zones dwars door het
stedelijk gebied lopen.
■ De agglomeratie van Haarlem en de IJmond, waarbij de huidige
spoorlijnen en de (toekomstige) Zuidtangent de ruggengraat vormen
van het vervoersysteem.
■ Een economische zone aan weerszijden van het Noordzeekanaal met
zware industrie- en havenactiviteiten.
■ Tuinbouwgebied Heemskerkerduin.
■ De losse kernen Zandvoort, Wijk aan Zee, Uitgeest en Spaarndam.
30
Ontwikkeling waardevolle landschappen
■ Samenhangende stadsrandzone aan de oostkant
(Groene Decor).
■ Uiterlijk in 2010 afronding van Groene IJmond en
SGP IJmond-Zaanstreek.
Een bereikbare netwerkstad
■ Doortrekking Zuidtangent Schalkwijk-Haarlem
Station-IJmuiden/Kennemerstrand.
■ Stations Haarlem-Zuid en eventueel station
Halfweg.
■ Omlegging of verdiepte aanleg van N5.
■ A8-A9 planologisch niet onmogelijk maken.
■ Stations Haarlem e.o. en Beverwijk e.o. regionaal
knooppunt.
Ruimte voor wonen
■ Zuid-Kennemerland: 2.000 woningen in bestaand
stedelijk gebied en 3.000 woningen buiten de
regio (Haarlemmermeer en Duin- en Bollenstreek).
■ IJmond: 4.000 woningen binnen het bestaand
stedelijk gebied.
Ruimte voor werken
■ Zuid-Kennemerland: geen nieuwe bedrijfsterreinen
maar opvang buiten de regio.
Kantoorruimte: bij stations Haarlem en
Heemstede-Aerdenhout en haltes Zuidtangent.
■ IJmond: nieuw terrein De Zuiderscheg (15 ha),
resterende opgave buiten de regio. Kantoorruimte:
bij stations Beverwijk, Uitgeest (in
beperkte mate) en terrein Broekerwerf (3e fase,
afh. realisatie halte Zuidtangent).
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

Haarlem: Zuiderpolder
In de Zuiderpolder wordt uitsluitend de
mogelijkheid geboden tot het ontwikkelen van het
door de gemeente Haarlem beoogde stadion met
bijbehorende voorzieningen (multifunctioneel
stadion met kantoren, hotel en ca. 100 woningen).
Deze ontwikkeling sluit aan bij het gebied van het
Masterplan Spoorzone. Het beoogde stadion c.a. ligt
binnen de rode contour. Het gebied ten oosten van
het beoogde stadion c.a. tot aan de Ringvaart ligt
buiten de rode contour en behoort dus tot het
landelijk gebied. Hierbij zal rekening moeten worden
gehouden met de gevolgen voor de waterberging.
Een economische bestaansbasis voor de
landbouw
Geen nieuwe ontwikkelingen met ruimtelijke
gevolgen.
Behoud en ontwikkeling van cultuurhistorische
waarden
Ontwikkeling van cultuurhistorische verbindingszones:
Noordzeekanaalzone, de Kennemerzoom en
de Stelling van Amsterdam.
Amstel- en Meerlanden
Ruimte voor water
■ Zoekgebieden voor waterberging: Zwaansbroek,
Bovenkerkerpolder, de Ronde Hoep,
Haarlemmermeer-Zuid, enkele polders in de
Amstelscheg en de Klein Duivendrechtse polder
en de Middelpolder onder Amstelveen.
31
Ontwikkeling waardevolle landschappen
■ Uitvoeren SGP AmstelGroen, SGP Haarlemmermeer
Groen, Mainport en Groen.
■ Realisatie van de Groene As, herinrichting
groengebied Amstelland, Stelling van
Amsterdam en blauwgroene raamwerk.
■ Ontwikkelen hoogwaardig groen in
Amstelscheg, Sloterscheg (Westrandweg) en
Diemerscheg.
Ruimtelijke en landschappelijke karakteristiek van Amstel- en
Meerlanden
■ Westzijde Haarlemmermeer met groeiende woon- en werkgebieden.
■ Een dynamisch centrumgebied met Schiphol en omliggende
bedrijventerreinen en kantorenparken.
■ Het centrum voor de glastuinbouw.
■ Enkele verouderde kassengebieden.
■ Amstelveen, Aalsmeer, Uithoorn en OuderAmstel met kwalitatief
hoogwaardige woonomgeving.
■ Recreatiegroen zoals Amsterdamse bos en Haarlemmermeerse bos.
■ In het Oosten de vrijwel ongeschonden Polders de Ronde Hoep en
Bovenkerkerpolder.
■ In het zuiden de open Haarlemmermeerpolder en Westeinderplas als
overgang naar het Groene Hart.
Een bereikbare netwerkstad
■ Benuttingsmaatregelen op de A4.
■ Aanleg van de 2e Coentunnel/Westrandweg.
■ Uitvoering Masterplan N201+.
■ Verbreding van de A9 en omlegging van de A9
om Badhoevedorp plus de benodigde
benuttingsmaatregelen op de A9.
■ En aanleg van nieuwe infrastructuur voor het
openbaar vervoer:
■ De Noord-Zuidlijn Amsterdam.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

■ HSL-Zuid.
■ Diverse kwaliteitsslagen in het openbaar
vervoer en spoor.
Op regionaal niveau worden de stadsgewestelijke
openbaarvervoersystemen aan elkaar gekoppeld in
een regionaal systeem (Regionet). Voor de
streekplanperiode hebben wij de volgende ambitie:
■ Aanleg gehele Zuidtangent van IJmuiden-
Hoofddorp-Schiphol-Diemen-IJburg.
■ Aanleg van de zijtakken van de Zuidtangent naar
Nieuw-Vennep en naar Aalsmeer/Uithoorn.
■ Doortrekking van de Amstelveenlijn naar
Uithoorn.
Ruimte voor wonen
■ Nieuwe locaties: Hoofddorp-West (5.000),
Legmeerpolders (2.000) en 1.000 woningen in
bestaand stedelijk gebied.
Ruimte voor werken
■ Nieuwe regionale bedrijventerreinen:
De President II, Aalsmeer bedrijventerrein
N201+, Amstelveen N201+.
■ Voor Schipholgebonden bedrijvigheid en het sierteeltcomplex
Aalsmeer: zie economische clusters.
32
Een economische bestaansbasis voor de
landbouw
Herstructurering sierteeltcomplex Aalsmeer en
omgeving en nieuw te ontwikkelen glastuinbouwlocatie
Rijsenhout.
Behoud en ontwikkeling van cultuurhistorische
waarden
Ontwikkeling van de Stelling van Amsterdam en
ontwerp-opgave bij Geniedijk.
Gooi en Vechtstreek
Ruimte voor water
■ Zoekgebieden voor waterberging: Horstermeer,
de Noordpolder en de Nieuwe Keverdijksepolder.
■ Voor de kust van het IJ- en Gooimeer wordt in
principe een vrijwaringszone van 100 m
binnendijks en 175 m. buitendijks aangehouden.
De exacte breedte van de zone wordt in overleg
met het Rijk en de waterschappen bepaald.
Ontwikkeling waardevolle landschappen
Behoud en versterking van de groengebieden en
aanleg van ecologische verbindingszones zoals
Zanderij Crailo, Crailo A1 en Anna’s Hoeve.
Een bereikbare netwerkstad
■ Op korter termijn betere benutting van de
bestaande infrastructuur A1 en A27 en
■ Op langere termijn een uitbreiding van de
capaciteit.
■ Waar noodzakelijk selectieve uitbreiding van de
capaciteit.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

■ Verbeterde verbinding (extra capaciteit) tussen
Amsterdam-Almere A6-A9.
■ Aanleg Gooise Ring: een stelsel van hoogwaardig
openbaar vervoer.
■ Planologisch niet onmogelijk maken van
spoorlijn Almere-Utrecht.
■ De aanleg van nieuw autowegen over/onder de
hei naar Hilversum is niet gewenst.
Ruimte voor wonen
■ Als nieuwe uitleglocatie kiezen wij voor de
Bloemendalerpoler (inclusief het KNSF terrein).
Gedeputeerde Staten zullen hiervoor een
uitwerkingsplan opstellen.
Ruimte voor werken
Nieuwe regionale bedrijventerreinen: Crailo,
Blaricummermeent en Monnikenberg.
Een economische bestaansbasis voor de
landbouw
In de Vechtstreek is ca. 1.000 ha aangegeven als
agrarisch gebied.
Behoud en ontwikkeling van cultuurhistorische
waarden
Stelling van Amsterdam: versterken van de
ecologische en toeristisch-recreatieve betekenis in
samenhang met lopende projecten.
Vliegveld Hilversum
Het vliegveld Hilversum blijft gehandhaafd. Wij
zetten er op in dat door een aanpassing van het
banenstelsel wordt bijgedragen aan een
vermindering van de geluidsbelasting.
33
Ruimtelijke en landschappelijke karakteristiek van Gooi en Vechstreek
■ Meerdere aantrekkelijke villadorpen.
■ Rijk aan natuur- en landschapswaarden:
Eemvallei, Vechtstreek (met plassen en veenweidegebeiden) en
uitlopers Utrechtse heuvelrug, ieder met een eigen karakter.
■ Vechtplassen: Naardermeer, Ankeveenseplassen en Loosdrechtse
plassen.
■ Kuststrook langs Gooi- en IJmeer.
■ Stedelijk gebied van Bussum en Hilversum met het Mediapark als
centrum van de multi-mediasector.
■ Zwaar belaste infrastructuur van wegen en spoorwegen.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

34
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

6
■
■
■
■
■
Beleidslijnen voor specifieke onderwerpen
Hoe garanderen we kustveiligheid? Wat is het beleid
ten aanzien van technische infrastructuur (boren
naar delfstoffen, leidingen in de grond), stort en
verwerking van vuil en bagger, en voor zandwinning,
energie en externe veiligheid? Hoe gaan wij
om met de plaatsing van windmolens? Voor deze
onderwerpen heeft de provincie in het streekplan
een aantal beleidslijnen opgenomen.
De combinatie van bedrijvigheid, verkeer en een
internationale luchthaven maakt dat Noord-Holland
Zuid tot de zwaarder belaste gebieden van
Nederland behoort. Dit geldt voor geluid, voor
luchtverontreiniging (m.n. langs de ringwegen rond
Amsterdam) en voor externe veiligheidsrisico’s.
Zonder maatregelen is een groot oppervlakte niet te
benutten voor woningbouw en andere gevoelige
functies. Voor geluid, externe veiligheid en luchtverontreiniging
gelden, vanuit het oogpunt van
bescherming van burgers tegen risico’s en hinder,
wettelijke grenswaarden. Ruimtelijke ontwikkelingen
worden derhalve getoetst aan deze grenswaarden.
Op de kaarten deel uitmakend van het streekplan
zijn alle milieubeschermingsgebieden (dat zijn de
stiltegebieden, grondwater- en bodembeschermingsgebieden
en de natuurbeschermingswet- en habitaten
vogelrichtlijngebieden) opgenomen, alsmede ook
de geluids- en veiligheidszones.
Geen deel uitmakend van het streekplan (want
weergevend rijksbeleid), maar als informatie, is
bij het streekplan ook gevoegd een copie van de
kaarten “Belemmeringen voortvloeiend uit het
Luchthavenindelingbesluit Schiphol”.
35
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

36
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

7
■
■
■
■
■
Samenhang met het structuurplan Amsterdam
Bij de “beleidslijnen voor de regio’s” is reeds
inhoudelijk op Amsterdam ingegaan.
Op grond van de daar genoemde “Gemeenschappelijke
regeling (tussen Amsterdam en de provincie)
ter versterking van de bestuurlijke positie van de
gemeente Amsterdam” krijgt het door de gemeenteraad
vastgestelde structuurplan eenzelfde status als
het streekplan.
Conform deze regeling zijn in het streekplan de
procedures aangegeven die moeten worden
doorlopen voor het verlenen van streekplanstatus
aan het Amsterdams structuurplan.
Na het doorlopen van deze procedures zal
het structuurplan, minus de onderdelen die
Gedeputeerde Staten niet overnemen wegens
strijdigheid met het streekplan, door hen worden
vastgesteld als uitwerking van het streekplan. Het
structuurplan krijgt hiermee dan de streekplanstatus.
Omdat voor het gebied Westrandweg/Westrandscheg
een streekplanherzieningsprocedure wordt gevolgd,
is dit gebied uitgezonderd van het, door
Gedeputeerde Staten op te stellen uitwerkingsplan.
37
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

38
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

8
■
■
■
■
■
Bestuurlijke en juridische instrumenten
Aangegeven worden beleids- en uitvoeringsinstrumenten,
de relatie tot de drie andere
strategische plannen van de provincie (Milieubeleidsplan,
Waterhuishoudingsplan en Verkeer- en
Vervoerplan), de toepassing en flexibiliteit van het
streekplan en de (hiervoor reeds genoemde)
bestuurlijke relatie met het structuurplan
Amsterdam.
Aangegeven wordt dat herziening van het streekplan
is voorzien voor de essentiele beleidslijnen.
Dat is het geval:
■ bij afwijking van het selectieve vestigingsbeleid
rond Schiphol;
■ bij aanpassing van het banenstelsel van Schiphol;
■ bij aanpassing van het beleid of de ligging van de
rode contouren, tenzij deze aanpassing onderdeel
uitmaakt van, of voortvloeit uit, een nadere
uitwerking van het streekplan;
■ voor het gebied Westrandweg/Westrandsscheg
en omgeving;
■ bij het aanwijzen van gebieden voor waterberging.
Verder is aangegeven dat Gedeputeerde Staten het
streekplan in ieder geval uitwerken voor de
volgende onderwerpen:
■ het beleid voor de veen(weide)gebieden;
■ het beleid voor de Stellingzone van Amsterdam;
■ de uitleggebieden in Waterland;
■ het gebied van de Bloemendalerpolder/KNSF;
■ het grondgebied van de gemeente Amsterdam
(met uitzondering van het gebied Westrandweg/Westrandscheg
en omgeving);
■ het gebied tussen de A4-A5 en de Oude
Schipholweg;
■ de aanwijzing van regionale bedrijventerreinen
39
■ locaties voor grootschalige distributie en
transport;
■ randzone Saendelft;
■ bedrijventerrein Amstelveen/Omgelegde N201.
Tenslotte werken Gedeputeerde Staten het streekplan
zonodig uit voor onder meer de volgende
onderwerpen:
■ ruimte voor toerisme;
■ doortrekking van de N522 naar de omgelegde
N201;
■ tweede ontsluiting Kennemerstrand.
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting

Colofon
Deze samenvatting is een uitgave van de
Provincie Noord-Holland
Uitgave
Provinciaal Bestuur van Noord-Holland
Provinciehuis, Dreef 3
2012 HR Haarlem
Eindredactie
Provincie Noord-Holland
Afdeling Ruimte, Wonen en Bereikbaarheid
Fotoverantwoording
Bert Verhoeff
NV Luchthaven Schiphol
Havenbedrijf Amsterdam
Provincie Noord-Holland
Kaarten
Provincie Noord-Holland
Grafische verzorging
Provincie Noord-Holland
MediaProductie
Papier
115 grams houtvrij Silk MC
Oplage
2.000 exemplaren
Haarlem, mei 2003
40
Streekplan Noord-Holland Zuid Samenvatting