downloaden - Borgman Beheer

Het ontbreken van een natuurbrand-preventie-plan wordt door de beheerder als een risico
ervaren. Natuurbrand-risico’s, preventie en bestrijding moeten in samenhang met bosontsluiting
en dergelijke worden bekeken.
Voor een betere inzet van vrijwilligers en stagiaires zou ook een opdrachtenplan op de plank
moeten liggen. Dat ligt er nu niet, zodat opdrachten vaak ad hoc worden bedacht. Uit de werkzaamheden
die sowieso moeten gebeuren kan een selectie worden gemaakt van werkzaamheden,
van verschillend niveau, die eenvoudig door derden kunnen worden uitgevoerd. (bijv.
vast onderdeel van het jaarplan of werkplan). Begeleiding van vrijwilligers en stagiaires en persoonlijk
contact met de vaste medewerkers blijft echter belangrijk.
Meer mengingen (i.p.v. monocultures), meer structuur en het bevorderen aandeel inheemse boomsoorten
In de gemeentelijke bossen is de structuur 12 de afgelopen jaren verbeterd door het maken van
verjongingsgaten. In plaats van vlaktegewijs te kappen aan het einde van de omloop, worden
gefaseerd gaten gemaakt in de opstand. Een groot aantal monocultures (bijv. gelijkjarige grove
dennen opstanden) is omgevormd. Omvorming is het veranderen van monocultures in mengingen,
waarin een hoofdrol wordt weggelegd voor inheemse soorten. Er zijn gaten gezaagd
waarin verjonging is opgekomen. Dit heeft een vergroot aandeel inheemse (loofhout)soorten
met zich mee gebracht. De gelijkjarigheid is doorbroken, waardoor meer structuur is verkregen.
Een andere manier om het aandeel inheemse boomsoorten te verhogen, is door exoten weg te
halen, ten gunste van de overblijvende bomen. Dit is op een aantal plaatsen gebeurd, met name
tijdens de reguliere dunningen. Eik, beuk en berk werden dan bevoordeeld ten opzichte van
soorten als Amerikaanse vogelkers, Amerikaanse eik of douglas.
In theorie kan het bevorderen van inheemse bomen leiden tot minder biodiversiteit. Deze
aspecten moeten dus altijd in samenhang worden gezien.
De monitoring van deze ontwikkelingen is in de vorige beheerperiode niet gerealiseerd, er kunnen
dus geen gefundeerde conclusies aan worden verbonden. Het gevoel overheerst dat er meer
ontwikkeling is gerealiseerd.
Waar precies omvorming, verjongingsgaten en/of structuurverbetering heeft plaatsgevonden,
is niet op kaart vastgelegd. Bovendien zijn de doelstellingen niet gekwantificeerd. Er zijn dus
moeilijk harde conclusies aan te verbinden.
Ecologie en bosbeheer
Er is binnen de gemeente veel ecologische kennis: in het Ecolog-systeem worden zoveel mogelijk
waarnemingen vastgelegd. Op basis van Ecolog zijn potentiële natuurwaarden beter in
beeld gebracht. Er zijn ruim 25.000 gegevens, maar interpretatie en conclusies ontbreken, net
als een vertaling naar de bosbeheerpraktijk, doordat er te weinig structurele afstemming is
tussen de afdeling bosbeheerder en de afdeling ontwikkeling (waar ecologie onder valt).
Instellen van bosreservaten
Na vaststelling van het bosbeleidsplan (1991) zijn er drie bosreservaten aangewezen, die bij het
opstellen van het vorige beheerplan (1996) in oppervlakte zijn uitgebreid. Er is later ook een
vierde reservaat aan toegevoegd. In de bosreservaten worden weinig beheermaatregelen toege-
12 In het bos kan sprake zijn van horizontale en verticale structuur. De verticale structuur betreft de gelaagdheid van het
kronendak tot de bosbodem. Als alle lagen, mos-, kruid-, struik- en boomlaag aanwezig zijn, is er sprake van een goede
verticale structuur. De horizontale structuur uit zich in diversiteit tussen en binnen beheervakken. Een qua soorten en leeftijd
gemengd bos met open plekken en verjongingsgroepen is structuurrijk (mozaïekvorming). Bosgebieden met een goede
structuur (zowel horizontaal als verticaal) kenmerken zich door een hoge natuurwaarde.
52