Hippocampus nr. 214 (juni 2007) - volledige uitgave

TWEEMAANDELIJKS INFORMATIEBLAD (NIET IN JULI EN AUGUSTUS) VAN DE NEDERLANDSTALIGE LIGA VOOR ONDERWATERONDERZOEK EN -SPORT ‘NELOS’ - N° 214 - Juni 2007 - D 2,48 

Bondsnieuws 

Assistent Instructeur & 1*I/Initiator 

Bondsnieuws 

Examen DHV 2007 

Reportage 

De wrakken van Palau 

Reportage 

Iran: vrouwen en duiken

Nog extremer... 

Nog meer merken... 

Nog meer service... 

Duikcenter The Big Blue 

Extreem Duiken? 

Nieuwe openingsuren: 

Dinsdag, woensdag en vrijdag: 13u00 tot 19u00 

Donderdag: 13u00 tot 21u00 

Zaterdag van 10u00 tot 17u00 

 

Om U nog meer service te kunnen bieden, werd het 

Big Blue team uitgebreid met Kristof Temmerman. 

Kristof is reeds jaren actief als duikinstructeur en 

heeft tevens een ruime ervaring op het vlak van 

verkoop en onderhoud van duikmaterieel. 

 

Donklaan 26 - 9290 Berlare - Tel 09 367 01 20 - Fax 09 367 01 21 - www.thebigblue.be - info@thebigblue.be

Van de redactie 

DOOR IVO MADDER 

Hopelijk krijg je nog tijdig deze Hippo 

in je brievenbus, zodat je hem 

mee kan nemen op vakantie. 

Blijf je thuis? Weet dan dat je de netten 

en fuiken in de Oosterschelde best met 

rust laat, of we hebben binnenkort geen 

duikplaatsen meer! In deze uitgave heel 

wat bondsnieuws, waarbij de kandidaten 

1*Instructeur zeker de nieuwe reglementeringen 

en modules voor 1*I/Initiator moeten 

lezen. Of ben je meer geïnteresseerd in 

een opleiding Jeugdduikbegeleider of Wet 

Wheels basisnitroxduiker? Zoals beloofd 

brengen we je het vervolg over trainingsadviezen, 

zodat je verstandig aan je gezonde 

conditie kan werken. Traditiegetrouw vind 

je in deze uitgave het verslag van de Algemene 

Vergadering NELOS en een impressie 

van de Academische zitting. Je kan ook je 

medische kennis even nachecken met de 

vragen van het examen Duiker-Hulpverlener. 

We brengen nog eens duidelijk in 

beeld hoe je het zuurstofmasker aanbrengt 

en waar je de handen moet plaatsen bij 

hartmassage. Als reisverslag brengen we 

wat geschiedenis in het tweede deel van 

de wrakken van Palau én waarschuwen we 

de vrouwelijke duikers als ze zinnens zouden 

zijn om te duiken in Iran. Verder een 

paar duikplaatsen dichter bij huis, enkele 

kleine sprokkels en clubs in de kijker, heel 

wat duikmaterieel in ‘the picture’ en een 

prachtige boekbespreking. Vergeet niet om 

deze zomer een groepsfoto voor de rubriek 

‘Clubs in de kijker’, te nemen. Meer info 

daarover vind je op http://wiki.nelos.be. 

Toffe duiken én respecteer de regels zodat 

je veilig bovenkomt. Geniet van de vakantieperiode 

en voor het eind van de zomer 

zijn we terug bij jou met een extra editie. 

Ivo 

Coverfoto: Koraalduivel, Ras Mohamed, 

Egypte - Ireen Loots 

Trainingsadviezen. 

Bondsnieuws 

Aankondiging 50 jaar BEFOS 5 

Geslaagden Verhandeling 3*I 5 

Verslag College der 3*I 6 

NELOS op het internet 6 

Assistent Instructeur & 

modules 1*I/initiator 7-9 

Trainingsadviezen (deel 2) 10-11 

Nitroxbrevet voor duikers 

met een handicap 12 

6e nationale Jeugdduikdag 15 

Controleverslag IDEAL 17 

Verslag Algemene 

Vergadering NELOS 18-22 

Afdaling Ourthe & Maas 23 

Verslag Duiker-Hulpverlener 2007 25 

Positie handen bij hartmassage 25 

Examenvragen Duiker-Hulpverlener 27-28 

Correct plaatsen van het 

zuurstofmasker 30 

Stukgesneden fuiken 32 

Verslag Academische Zitting 2007 34-35 

NELOS goes NOB 36 

Wet Wheels Duikdag 36 

Stop saaie trainingen 

(begeleider jeugdduiken) 37 

Nr 205 214 

september juni 

2005 2007 

Vaste rubrieken 

Close Up 38-39 

Hippo las voor u (Dos Winkel) 43-44 

Clubs in de kijker 46 

Retro Hippo 53 

Hippoëzie 53 

NELOS-boetiek 54-55 

Informatie BEFOS-LIFRAS 55 

Sprokkels 70-71 

Webdiving 72 

Lopende agenda 74 

Reportages 

Kunstwerk te water 40 

Dolfijnen gebruiken sponzen 41 

Iran - vrouwen en duiken 47-48 

Tips over videografie 49-50 

De wrakken van Palau (deel 2) 56-59 

Rif Texas 60 

Club in de kijker 61-63 

Nieuwe trap aan Put van Ekeren 64 

Duikmaterieel 65-68 

Errata (meldingsplicht Noordzee) 

Duikers laten boot afzinken 

69 

in Zilvermeer 69 

Bij je duikschool kan je het persoonlijk verzekeringskaartje bekomen, met daarop 

volgende info: 

AIG-ASSISTANCE 

Policy number: ARENA 2.009.718/010 

In geval van repatriëring/hospitalisatieten 

gevolge van een duikongeval 

in het buitenland: 

Call Center: +32 3 235 69 16 

Hippocampus juni 2007 3

NELOS 

vzw 

Erevoorzitter: Jozef VAN DEN BERGHE 

Burchtstraat 37 - 9400 Ninove - Tel. 054 32 88 20 

Raad van bestuur 

Voorzitter: Willy VAN DER PLAS 

Boekenberglei 185 - 2100 Deurne Antwerpen 

Tel. 03 366 18 22 - voorzitter@nelos.be 

Vice-voorzitter - relaties CMAS: John REMUE 

H. Hooverplein 13 - 3000 Leuven 

Tel. 016 23 49 00 - john.remue@chello.be 

Beheerders 

Boetiekverantwoordelijke: Guy BOSMANS 

Abeelstraat 9 - 2221 Booischot 

Tel. 015 22 56 72 - guy.bosmans1@telenet.be 

Penningmeester: Ronny DE MEERSMAN 

Koning Boudewijnlaan 39 - 9160 Lokeren 

Gsm 0475 70 19 76 - rdm@dubraco.com 

Public Relations: François DESMET 

Te Couwelaarlei 58 - 2100 Deurne (Antwerpen) 

Tel. 03 324 09 89 - swadesmet@skynet.be 

Guido SEGERS - Paterstraat 33 - 2300 Turnhout 

Tel. 014 41 87 70 - g.segers@telenet.be 

Relaties BLOSO: Wim VAN DOESELAER 

C. Huysmanslaan 37/8 - 2020 Antwerpen 

Tel. 03 237 10 43 - wimdoes@pandora.be 

Commissies 

Duikonderricht 

Voorzitter: John REMUE 



Brevetten: Eric SELS 

Goorstraat 51 - 3191 Hever Schiplaken 

Tel. 015 61 61 81 - eric.sels@gmail.com 

Ereraad: Ronny MARGODT 

Steenovenstraat 24 - 8490 Varsenare 

Gsm 0473 96 13 50 - ereraad@nelos.be 

Subcommissie Jeugdduiken: Ginette DE SMEDT 

Putstraat 38 - 9310 Meldert 

Gsm 0478 44 72 98 - desmedt.giny@skynet.be 

Medische Commissie 

Erevoorzitter: Dr. Willy WELLENS 

Voorzitter: Dr. René DE LAET 

Pastoor Van Tendeloostraat 9 - 2560 Nijlen 

Tel. 03 481 71 01 - rene.delaet@pandora.be 

Secretaris: Dr. Roland VANDEN EEDE 

Heidestraat 8 - 2660 Hoboken 

Tel. 03 827 57 31 - rvandeneede@pandora.be 

Mental Coaching: Dr. Els HUYBREGTS 

Potaarde 2 - 1850 Grimbergen 

Tel. via NELOS - mental.coaching@nelos.be 

Sportcommissie 

Voorzitter: Jurgen DEBAVEYE 

JJ Raepstraat 15 - 8551 Zwevegem 

Gsm 0497 25 52 58 

jurgen_debaveye@advalvas.be 

Secretaris: Ludo DEWAELHEYNS 

Genkerweg 15 - 3690 Zutendaal 

Gsm 0496 54 49 89 - ludo.d@pandora.be 

Nederlandstalige Liga voor 

Onderwateronderzoek en -Sport 

Lid van BEFOS (Stichtend lid van de Wereldbond voor Onderwateractiviteiten CMAS). 

Erkend door BLOSO (Bevordering van de Lichamelijke Ontwikkeling, de Sport en de Openluchtrecreatie). 

Hippocampus juni 2007 

Commissie Foto, Film & Video 

Voorzitter: Harry KLERKS 

Bilzenweg 65 - 3665 As 

Gsm 0477 34 50 55 

Secretaris: Peter VAN DEN EYNDE 

E. Rollierstraat 6 - 2830 Willebroek 

Gsm 0477 44 44 60 - pvandeneynde@pandora.be 

Commissie Biologie 

Voorzitter: Tiny HEREMANS 

Janseniusstraat 41 - 3000 Leuven 

Tel. 016 22 56 98 - tiny@poseidon.be 

Secretaris: Jean-Marie REYNAERT 

Kazandstraat 6 - 8800 Roeselare 

Tel. 051 22 27 44 - jmreynaert@skynet.be 

Commissie Hippocampus 

Voorzitter: Ivo MADDER 

De Bisthovenlei 46 - 2100 Deurne (Antwerpen) 

Tel. 03 290 54 06 - redactie@nelos.be 

Secretaris: Luc BEETS 

Bosuil 84 C14 bus 48 - 2100 Deurne (Antwerpen) 

Tel. 03 325 07 36 - lbeets@skynet.be 

Commissie Duikers met een Handicap 

Voorzitter: Ann TIELEN 

Adelardstraat 33 - 3580 Beringen 

Tel. 011 42 35 14 - ann.tielen@telenet.be 

Secretaris: Frank PUTTENEERS 

Tulpenlaan 25 - 2900 Schoten 

Tel. 03 290 94 87 - frank.putteneers@pandora.be 

Commissie Solidariteitsfonds 

Leden: Guy BOSMANS, Ronny DE MEERSMAN, 

Guy SEGERS 

Administratief secretariaat 

Duikershuis - Luce DE SMET 

Brusselsesteenweg 313-315 - 2800 Mechelen 

Tel. 015 29 04 86 - Fax 015 20 61 58 

secretariaat@nelos.be 

http://www.nelos.be 

Ongevalsaangiften 

Binnen de 15 dagen in dubbel naar het NELOS-secretariaat, 

vergezeld van een geneeskundig getuigschrift. 

Dit attest moet door de dokter worden afgeleverd binnen 

3 dagen na het ongeval. 

Bij een dodelijk ongeval: binnen 2 dagen aan het 

NELOS-secretariaat en rechtstreeks naar Arena (eventueel 

telefonisch of per fax): 

t.a.v. de heer Vandenbossche 

Jozef II straat 36-38 - 1000 Brussel 

Tel. 02 512 03 04 - Fax 02 512 70 94 

Hulpdiensten 

C.D.H.G. “Dr. J. Flahaut”, Zeebrugge 

Tel. 050 55 87 13 rechtstreeks 24 u op 24 u. 

HYPERBAAR CENTRUM 

Militair Hospitaal Neder-over-Heembeek 

(afrit 6 op de ring rond Brussel) 

Tel. 0800 12382 

UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS ANTWERPEN 

Tel. 03 821 30 55 (24 u op 24 u) 

ALARMNUMMER ZEELAND 

Tel. 112 

INFORMATIEBLAD VAN NELOS vzw 

Hoofdredacteur: 

Ivo MADDER 

De Bisthovenlei 46 - 2100 Deurne (Antwerpen) 

Tel. 03 290 54 06 - redactie@nelos.be 

Verantwoordelijke uitgever: 

John REMUE 



Redactieteam: 

Luc BEETS - Jacques BERNAERTS - Pascal 

EECKHOUDT - Miriam HAGENDORENS - Ivo 

MADDER - John REMUE - Monique REMUE- 

DEMOUSTIER - Jozef VAN DEN BERGHE - 

Wim VAN DOESELAER - Patrick VAN HOESER- 

LANDE - Roland WANTENS - Willy WELLENS 

Vormgeving en publiciteit: 

Miriam HAGENDORENS 


Tel. 015 29 04 86 - Fax 015 20 61 58 

hippocampus@nelos.be 

Pre-press & druk: 

Swinnen Printing n.v. - Patrick SWINNEN 

Muizenstraat 172 - 1981 Hofstade 

Tel. 015 45 02 78 - Fax 015 45 02 79 

info@swipri.be 

Hippocampus verschijnt 5 maal per jaar: 

februari, april, juni, september en december. 

Oplage 10.000 exemplaren. 

ISSN-nummer: 1782-8414 

Abonnement Hippocampus: 

BEFOS-leden: e 10,00 - niet-leden: e 15,00 

Buitenland niet-leden: e 25,00 

Overschrijven op 443-3691681-64 van NELOS, 

met vermelding van naam, adres en ‘Abonnement 

Hippocampus’. 

IBAN: BE34 0001 7170 8790 

BIC: BPOTBEB1 

De redactie en de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor de 

inhoud van de geplaatste advertenties. Ongevraagd toegestuurde 

redactionele teksten en/of foto’s worden niet teruggestuurd. 

De artikels ter publicatie in de Hippocampus moeten 

binnen zijn bij de redactie minstens 45 dagen voor de maand 

van verschijning. 

Overeenkomstig de Belgische wet van 08/12/1992 tot bescherming 

van de persoonlijke levensfeer, gewijzigd door de 

Europese wet van 11 december 1998 tot omzetting van de 

richtlijn 95/46/EG van 24 oktober 1995, melden wij dat uw 

persoonsgegevens worden bijgehouden in een bestand. Wij 

verbinden ons ertoe deze gegevens enkel te gebruiken voor 

de verzending van ons tijdschrift en de administratie van de liga 

overeenkomstig het doel van onze organisatie. U heeft inzage- 

en correctierecht. 

Hippocampus 

komt tot stand 

met de steun van 

Lid van de Unie van 

de Uitgevers van de 

Periodieke Pers 

Adresveranderingen 

Uitsluitend richten aan het NELOS-secretariaat: 

secretariaat@nelos.be

Bondsnieuws - BEFOS 

50 jaar BEFOS 

De Sovjet-Unie lanceerde de Spoetnik. 

Zes landen begonnen met de Europese Economische Gemeenschap. 

In Elsene opende de eerste supermarkt in ons land. 

Rik Van Steenbergen werd wereldkampioen op de weg. 

R. Antwerp F.C. was kampioen in het voetbal. 

Dat alles gebeurde in ... 1957. 

50 jaar geleden reeds! 

Maar in het Staatsblad van 21 september 

1957 verschenen ook de 

statuten van een vzw die gesticht 

was op 9 september 1957. 

Als doel stelde de prille vereniging zich 

het bevorderen en het organiseren van het 

onderwateronderzoek en de onderwateractiviteiten. 

BEFOS-FEBRAS was geboren …. 

Bondsnieuws - DUIKONDERRICHT 

Intussen is er heel wat veranderd aan de 

wijze van duiken en zeker aan het duikmaterieel. 

Ook onze federatie heeft heel wat veranderingen 

ondergaan. Zo zijn de liga’s in de 

plaats gekomen van de unitaire structuur en 

heeft VVW Duiken zich ook aangesloten. 

Maar BEFOS-FEBRAS blijft even belangrijk: 

de federatie is de ontmoetingsplaats 

tussen de duikers van het Noorden en het 

Zuiden van ons land en de schakel met de 

wereldduikbond CMAS en met de Europese 

afdeling daarvan, CMAS Europe. 

In een extra gezamenlijke editie van Hippocampus-Hippocampe 

zal ‘de federatie’ 

nader aan bod komen. Op 8 september is er 

de plechtige ontvangst op het stadhuis van 

Brussel waarbij alle clubvoorzitters uitgenodigd 

zijn. n 

TEKST: WIM VAN DOESELAER 

Examens 3*Instructeur 

De examens voor 3*Instructeur zijn verdeeld in drie opeenvolgende fases. 

De eerste fase is het examen theorie 

in januari. De tweede is de verdediging 

van de verhandeling of thesis, 

in mei en de derde fase is het examen praktijk 

of de 3-sters Zeestage in november. 

Dit jaar kwamen zes kandidaten hun thesis 

verdedigen op 13 mei. Elke kandidaat 

kreeg een zeskoppige jury van specialisten 

toegewezen. 

De gespecialiseerde jury luistert aandachtig … 

Volgende vijf kandidaten presenteerden en 

verdedigden hun thesis met brio. Proficiat! 

• Dirk De Bilde (Integratie van de nieuwe 

decompressietechnieken in het duikonderricht), 

• Eddy Dielen (Decompresseren met de 

computer en integratie in het duikonderricht), 

• Franklin Forrez (Vergelijkende studie 

… terwijl de kandidaten 3*Instructeur hun verhandeling aan 

het verdedigen zijn. 

tussen openwaterproeven van enkele 

CMAS-landen), 

• Kurt Lommens (Integratie van meer 

geformaliseerde specialisatie in het NE- 

LOS-opleidingsmodel), 

• Klaus Vancamelbeke (NELOS in het informatie 

tijdperk: een business process 

analyse) . 

Zij worden verwacht voor de finale in Boulouris… 

n 

TEKST: JOHN REMUE 

FOTO’S: IVO MADDER 


Bondsnieuws - COMMISSIE DUIKONDERRICHT 

College der 3*I 

De Algemene Vergadering van het College der 3*I werd gehouden op 18 maart 2007 

Van achter naar voor: Monique Demoustier, Willy 

van der Plas, Joop Deen, Tiny Heremans, Rudi 

Bonny, Marc Verstrepen en Walter Willems. Verontschuldig: 

Roland De Kokere en Stef Teuwen. 

6 


Op deze eerste Algemene Vergadering 

van het College waren zevenenveertig 

3*Instructeurs aanwezig. 

Traditiegetrouw begon de voorzitter 

van het Duikonderricht, John Remue, in 

zijn openingstoespraak, met de huldiging 

van de driesters die al minstens 10 jaar actief 

zijn binnen het Duikonderricht. 

Ditmaal zijn Rudi Bonny, Roland De Kokere 

en Stef Teuwen met hun 15-jarige loopbaan 

de jongste jubilarissen, gevolgd door 

drie 20-jarigen, namelijk Tiny Heremans, 

Marc Verstrepen en Walter Willems. Joop 

Deen en Willy van der Plas werden gehuldigd 

voor hun 25-jarige niet aflatende inzet. 

Een staande ovatie viel Monique Demoustier 

te beurt, die 35 jaar geleden de eerste 

vrouwelijke 3*I werd te Bendor. 

Op deze Algemene Vergadering wordt de 

totale werking van het Duikonderricht sinds 

vorige Algemene Vergadering (oktober 

2006) geëvalueerd, eventueel bijgestuurd 

en bekrachtigd. 

Aldus werden de verslagen van het Bureau, 

de verantwoordelijke der brevetten, de 

Ereraad, het Veiligheidscomité, het Brevettencomité, 

de Sectie Technisch Duiken, de 

NELOS op het internet 

Op www.nelos.be/e-Duikonderricht.html kan je de allerlaatste NELOS Infopublicatie over 

‘Praktisch Duiken - Decompressietechnieken’, met bijhorende Powerpoint presentatie én 

FAQ, downloaden. 

Nieuw is dat er ook allerlei info over NELOS geraadpleegd kan worden op de NELOS-Wiki. 

Daar vind je onder andere een constante up-to-date lopende agenda, de recentste lijst met 

in te schalen brevetten én je kan er de Hippocampus in digitale vorm downloaden. Verder ook 

info over de verschillende Commissie en over de NELOS-boetiek. Deze Wiki-site is nog volledig 

in opbouw, maar is beslist de moeite waard om regelmatig te raadplegen: 

http://wiki.nelos.be n 

Advertentie 

Subcommissie Jeugdduiken en Edit uitvoerig 

besproken en behandeld. 

Belangrijke topics waren de verbeterde 

samenwerking met het UZA (nvdr, het 

Universitair Ziekenhuis Antwerpen is uitgerust 

om decompressieongevallen te behandelen), 

het draaiboek voor het examen 

4*Duiker, de verdere uitwerking van ons 

duikonderricht naar de Europese normen 

toe met de invoering van de nieuwe titel 

Assistent-Instructeur, de wijziging van 

het reglement van inwendige orde van de 

Ereraad, de verdere uitbouw van de Sectie 

Technisch Duiken en het Jeugdduiken, de 

oprichting van de NELOS-Wiki door Edit 

en de aanvaarding van de nieuwe decompressietechnieken, 

nadat deze in alle regio’s 

van de NELOS aan alle instructeurs uitvoerig 

werden voorgelegd. 

Er rest nu nog de moeilijke taak om deze 

nieuwe inzichten betreffende het decompresseren 

met de computer om te zetten in 

een didactisch verantwoorde leerstof voor 

de verschillende brevetten.n 


FOTO: ROLAND WANTENS


Assistent Instructeur 

& 1*I/Initiator 

Praktische afspraken voor de cursus 2007-2008: 

opleiding Assistent Instructeur, gevolgd door 1*Instructeur/Initiator. 

Naar aanleiding van de Europese Normen 

(EN) en de opmerkingen wat 

betreft de opleiding tot 1*Instructeur 

heeft het duikonderricht een aanpassing 

gedaan aan het opleidingsprogramma 

tot 1*Instructeur/Initiator Duiken. Een 

gevolg is dat de nummering en de inhoud 

van de modules gewijzigd is. Hierna volgt 

Module 1 

Algemeen en Specifiek Gedeelte 

Didactiek 

a) Voorwaarden 

u Minstens 1 jaar in het bezit zijn van het 

technisch brevet 3*Duiker bij de start 

van de cursus. 

u Minstens 18 jaar worden in de loop van 

het kalenderjaar waarin de cursus start. 

u Minstens 40 duiken hebben uitgevoerd 

sinds het behalen van het brevet 3*Duiker. 

u Minstens 120 duiken (60 duikuren) hebben 

uitgevoerd waarvan minstens: 

• 40 duiken in de zone 25-30 meter. 

• 20 duiken in de zone 35-40 meter. 

• 30 zeeduiken in de zone 25-30 meter 

(OS 100%). 

• 4 duiken in heldere zee. 

• 4 duiken in zoet water in de zone 25- 

30 meter. 

u Medisch en administratief in orde zijn. 

u Voorgesteld worden door de eigen 

club. 

b) Administratie 

u Inschrijvingsformulier (zie NELOS-website) 

opsturen naar het NELOS-secretariaat 

vóór 6 september 2007. 

u Daarna zal de kandidaat van VTS een 

definitief inschrijvingsformulier 

ontvangen, samen met de betalingsvoorwaarden. 

Dit moet hij in 

orde maken vóór 11/09/2007 (eerste 

lesdag). 

u Op de eerste lesdag zal, na controle van 

het betalingsbewijs, de cursus worden 

uitgedeeld. Ter plaatse betalen wordt 

niet toegelaten, aangezien elke kandidaat 

rechtstreeks moet storten aan VTS. 

Het bedrag dat moet betaald worden 

voor Module 1 is 30 euro. 

een overzicht van de te volgen onderdelen 

en modules. 

Noteer zeker en vast dat voor deze opleiding 

de modulekaarten zijn afgeschaft en 

dat er nu wordt gewerkt met A4-formulieren, 

downloadbaar via onze website. 

Module 2 

Sporttechnische module 

(theorie sportduiken) 


u Minstens 1 jaar in het bezit zijn van het 

technisch brevet 4* duiker bij de start 

van de cursus. 

u Het diploma van Duiker-Hulpverlener 

(NELOS) of Duiker-Redder of Hoger Redder 

bezitten, 

u 200 duiken (100 duikuren) waarvan 60 

zeeduiken dieper dan 30m hebben uitgevoerd, 

u 10 zeeduiken vanaf een boot (OS 75%) 

hebben uitgevoerd. 


b) Administratie: 

u Inschrijvingsformulier Module 2 (zie 

website NELOS) opsturen naar het 

NELOS-secretariaat vóór 13 september 

2007. 

u Het bedrag dat moet betaald worden 

voor Module 2 is 50 euro. 

Schema’s 

beschikbaar op 

http://wiki.nelos.be 

Module 3 

Didactisch-methodische stagemodule 

• Assistent Instructeur (EN4) of 1*Instructeur 

• Instructeur/Initiator (EN5) 

Zeer belangrijke opmerking: uitzonderlijk 

voor 2007 mag deze module afgelegd 

worden vóór module 1. De kandidaten 

voor deze cursus kunnen vanaf heden 

deze didactisch-methodische module afwerken. 


u Administratief en medisch in orde zijn, 


u Na afwerking van module 3 het stageblad 

(zie NELOS-website) opsturen 

naar het NELOS-secretariaat (volledig 

ingevuld en ondertekend). 

u Stagelessen zelf organiseren. 

u Opleidingsduiken zelf organiseren. 

u Homologatie door het NELOS-secretariaat 

na beëindigen van de stage: 

• Mogelijkheid 1: De 4*Duiker kan zich 

laten homologeren tot Assistent Instructeur. 

• Mogelijkheid 2: De 4*Duiker kan verder 

gaan tot 1*Instructeur/Initiator 

Duiken. 

Module 

Eindexamen didactiek 


u Deelnemen aan de vergadering ‘Organisatie eindexamens’ op dinsdag 18/12/2007 

van 20.00 tot 23.00 uur. 


u Alle openwaterproeven hebben afgelegd. 

u Succesvol de proeven fysieke conditie hebben afgelegd (deze datum wordt nog later 

meegedeeld). 


u Het proevenblad moet volledig ingevuld en ondertekend op het NELOS-secretariaat 

aanwezig zijn vóór het begin van de examenperiode, namelijk 29/01/2008. 

u Kandidaten worden door NELOS automatisch uitgenodigd. 

u Het bedrag dat moet betaald worden voor Module 4 is 30 euro. 



Vervolg van pagina 7. te zorgen, zodat de kandidaten hun opdracht 

naar behoren kunnen uitvoeren. 

Ethiek en deontologie 



u Eindexamens succesvol hebben afgelegd. 


u De kandidaten worden door NELOS automatisch 

uitgenodigd. 

c) Uurrooster: 

Academische Zitting: 

Zondag 13/04/2008: 14.00-17.00u: Academische 

Zitting (Geel) 

algemene opmerking 

• Module 4 is steeds de laatste module. 

• Op de Academische Zitting wordt de 

kandidaat benoemd tot 1*Instructeur NE- 

LOS en verkrijgt hij het diploma Initiator 

Duiken VTS. Indien hij/zij niet aanwezig 

kan zijn, dan wordt de uitreiking van de 

titel uitgesteld tot het volgende jaar. 

• De kandidaten en de clubs worden vriendelijk 

verzocht om voor aangepaste infrastructuur 

en didactische hulpmiddelen 

8 


Bij ontstentenis van een goede oplossing 

kan er gebruik worden gemaakt van de 

infrastructuur van het duikershuis (tegen 

betaling). 

Indien er nog vragen zijn, mag je die steeds 

stellen aan het duikonderricht of aan Inge 

op het NELOS-secretariaat: sport@nelos.be. 

Assistent Instructeur 

Zoals je gemerkt hebt, kan nu een 3*Duiker 

zich al beginnen voor te bereiden op het 

instructeurschap. Zo kan hij een titel bekomen, 

namelijk ‘Assistent Instructeur’, wat 

gelijk staat aan de EN4-norm. Een 3*Duiker 

moet hiervoor in grote lijnen 

het volgende halen: 

• Module 1 succesvol afleggen, 

• Module 3 succesvol afleggen, 

• ondertussen 4*Duiker worden. 

Voor de details van deze onderdelen: 

kaderteksten. 

Op de schema’s zie je visueel hoe 

alles op elkaar volgt. n 

TEKST: INGE DEKORT, STEF TEUWEN 

EN JOHN REMUE 

FOTO’S: IVO MADDER

Data opleiding Assistent Instructeur & 1*Instructeur/Initiator 

Algemeen en Specifiek Gedeelte Didactiek 

Dinsdag 11/09/2007 19.30 - 22.30 u. Inschrijving - inleiding - Bouwsteen 1 

Zondag 16/09/2007 09.30 - 12.30 u. Bouwsteen 2-3 

Dinsdag 18/09/2007 19.30 - 21.30 u. Bouwsteen 4-5 

Dinsdag 18/09/2007 21.30 - 22.30 u. De theorieles 

Dinsdag 25/09/2007 19.30 - 22.30 u. De theorieles - de zwembadles – open water 

Zondag 01/10/2007 13.00 - 15.00 u. De didactische les zwembad in praktijk - de fysieke conditietraining 

Lessen Module 2 (theorie sportduiken) 

Maandag 02/10/2007 20.00 - 23.00 u. Duikgeneeskunde 

Zondag 07/10/2007 09.30 - 12.30 u. Duikorganisatie en duikmaterieel 

Dinsdag 09/10/2007 20.00 - 23.00 u. Decompressiemodellen 

Dinsdag 16/10/2007 20.00 - 23.00 u. Duikreglementering 

Dinsdag 23/10/2007 20.00 - 23.00 u. Fauna en flora en duikfysica 

Dinsdag 06/11/2007 20.00 - 23.00 u. Zeemanschap 

Examen Algemeen en Specifiek Gedeelte Didactiek 

Zondag 02/12/2007 10.00 - 12.00 u. 

Examen theorie sportduiken 

Zondag 02/12/2007 13.00 - 16.00 u. 

Herexamen Algemeen en Specifiek Gedeelte Didactiek 

Donderdag 13/12/2007 19.00 - 21.00 u. 

Herexamen theorie sportduiken 

Donderdag 13/12/2007 19.00 - 21.00 u. 

Module 3 (didactisch-methodische stagemodule) 

Periode: 15 juni 2007 tot 15 januari 2008. 

• 3 uur stagelessen in het leslokaal waarvan de laatste stageles onder begeleiding van een 

docent/ 3*Instructeur. 

• 10 uur stagelessen in het zwembad geven waarvan de laatste stageles onder begeleiding van een 

docent/3*Instructeur. 

• 10 openwaterduiken geleid hebben waarvan minstens 5 in zee (OS 100%) waarvan de laatste duik onder begeleiding van een 

docent/3*Instructeur. 

Module (eindexamen didactiek) 

Examen didactische lessen leslokaal en zwembad 

Periode: 29/01/2008 tot 22/02/2008. 

Herexamen didactische lessen leslokaal en zwembad 

Zaterdag 08/03/2008 09.00 - 12.00 u. Zwembad (zwembad Bloso-centrum, Hofstade) 

Zaterdag 08/03/2008 13.00 - 16.00 u. Theorie (Duikershuis, Mechelen) 

Ethiek en deontologie (Academische Zitting) 

Zondag 13/04/2008 14.00 - 17.00 u. Academische Zitting (Geel) 


Bondsnieuws - DUIKONDERRICHT 

Trainingsadviezen 

(deel 2) 

Allereerst moeten we het verschil 

benadrukken van trainingen voor 

de basisopbouw van de conditie en 

trainingen met een specifieke voorbereiding 

op het oog. 

basisopbouw 

• De extensieve duurtraining: 

Dit is dé belangrijkste vorm om de algemene 

conditie te verbeteren. Het is de fundering 

van alles. Om de basis van uw conditie 

op te bouwen, moeten 80% van alle 

trainingen bestaan uit duurtrainingen. Het 

traint het hart, de longen en de bloedvaten 

en stimuleert de vetverbranding. 

De intensiteit van deze soort training ligt 

niet hoog (vandaar ‘extensieve’), bijvoorbeeld 

aan 75% van de maximale kracht. Je 

kan deze intensiteit wat opdrijven, indien je 

reeds getraind bent. Dan spreekt men van 

een intensieve duurtraining (respecteer 

wel de herstelperiode! vb. extensieve duurtraining: 

18 uren: Zie pagina 10 in Hippo 

nr. 213). 

Voorbeeld: aantal kilometer joggen aan gemiddeld 

tempo 

Dit is dus echt de fundering van alles. Van 

hieruit kan men verder opbouwen. Indien 

de basisconditie in orde is, is men mentaal 

ook veel sterker. Indien we mentaal sterk 

zijn, zal de fysieke conditie niet automa- 

10 


tisch verbeteren. Elke duiker zou dus zeker 

een vorm van basisconditie moeten 

hebben om zich in elke situatie te kunnen 

behelpen. 

• De intervaltraining om de uithoudingscapaciteit 

te verbeteren: 

De training heeft als doel om de VO 2max te 

verhogen. Een extensieve inspanning wordt 

gecombineerd met een intensieve, waarbij 

de inspanning lang duurt en de recuperatie 

kort. 

Kortom: langere intensieve periodes worden 

afgewisseld met extensieve inspanning, 

die als recuperatie dienen. Op deze manier 

kan dus de recuperatiemogelijkheid verbeterd 

worden. 

Voorbeeld: vinzwemmen: 100 m - 150 m 

- 200 m - 150 m - 100 m intensieve inspanning 

afgewisseld met telkens een lengte extensieve 

inspanning (het is dus een inspanning 

waarbij we nog kunnen recupereren; 

het is dus géén rust) 

• De (interval)training om weerstandscapaciteit 


Deze trainingsvorm laat het verhogen toe 

van de lactaatproductie. De beste manier 

om dit te trainen is met korte inspanningen 

op submaximaal niveau en met even lange 

rust- of recuperatieperiodes dan de inspanning. 

In de vorige Hippocampus hebben 

we reeds voldoende achtergrond 

gegeven om trainingsschema’s te 

kunnen opstellen. Dat was allemaal 

nogal theoretisch, maar noodzakelijk. 

Nu zullen we meer praktijkgerichte 

adviezen geven. Een voorstel 

van een echt trainingsschema zal u 

in de volgende Hippo kunnen raadplegen. 

Wedstrijdzwemmen is geen noodzaak 

om conditie op te bouwen; 

gewoon vinzwemmen als intervaltraining 

is al een goed begin. 

Kortom: korte, vrij intensieve inspanningen, 

bijvoorbeeld aan 85% van de maximale 

inspanning, afgewisseld met even korte 

of langere extensieve inspanning of rust. 

Voorbeeld: basisuitrusting: 50 m - 50 sec. 

rust - 50 m - 50 sec. rust - 100 m - 1.20 min. 

rust (dit 4 keer herhalen). 

specifieke voorbereiding 

• De intervaltraining om uithoudingsvermogen 


Het doel van deze soort training is het volledig 

benutten van de VO . Een inten- 

2max 

sieve inspanning van kort naar lang gecombineerd 

met tussenperiodes van recuperatie 

van lang naar kort bekomt deze doelstelling. 

Kortom: intensieve periodes worden in duur 

opgebouwd, maar de extensieve inspanning 

wordt afgebouwd in duur. 

Voorbeeld: basisuitrusting: 50 m - 100 m 

- 150 m - 200 m - 250 m intensieve inspanning 

afgewisseld met 100 m - 75 m - 50 m 

- 25 m extensieve inspanning (denk eraan: 

géén rust) 

• De training om weerstandsvermogen te 

verbeteren: 

Om het weerstandsvermogen te verbeteren 

moet men de lactaatinspanning zo lang 

mogelijk verdragen. De intensiteit van deze

training moet op maximale kracht gebeuren 

in een zeer korte fase. De rust is eveneens 

kort. 

Kortom: Zeer korte, maar maximale inspanning 

afgewisseld met een korte rust. 

Let hier wel zeer goed op, want we zijn nu 

het anaëroob systeem aan het trainen dat 

zéér belastend is en hier moeten we zeer 

goed oppassen dat we geen spierschade 

oplopen! 

Voorbeeld: basisuitrusting: 3x25 m met rust 

van 10 sec. + 3x50 m met rust van 15 sec. + 

3x75 m met rust van 20 sec. 

trainen op snelheid 

De spieren moeten goed opgewarmd en 

soepel zijn alvorens te kunnen trainen op 

snelheid. Dit wil zeggen dat een goede opwarming 

onontbeerlijk is. Is die er niet, 

dan kunnen spierscheuren of andere letsels 

het resultaat zijn! 

Deze trainingsopbouw wordt voornamelijk 

in de basisopbouw gestopt. 

Het is belangrijk om zéér korte prikkels te 

geven (10 à 15 sec.), maar met een maximale 

intensiteit! 

Voorbeeld: zwemsprintjes 

Een volledig ander voorbeeld: souplessetraining: 

snelheid van coördinatie bij reddingsoefeningen. 

trainen op kracht 

Ook hier moeten de spieren een goede opwarming 

genoten hebben zodat ze soepel 

zijn. Zoniet: letsels! Ook deze vorm van 

trainen wordt voornamelijk in de basisopbouw 

gestopt. 

Eerst moet de algemene kracht worden 

opgebouwd. Dit wordt voornamelijk in 

een fitnesszaal bekomen. Na de algemene 

krachtopbouw kan men specifieke spiergroepen 

trainen in bijvoorbeeld de benen 

(om beter te zwemmen met vinnen). 

Men traint onder een zware belasting, daarom 

moeten we zorgen voor een voldoende 

herstelperiode (voor krachttraining: 60 

uren: zie blz. 10 Hippo nr. 213) 

Het is niet zozeer belangrijk om de maximale 

kracht te trainen, maar wel de snelkracht. 

Voorbeeld: met paddles (plastic plaatje met 

een handvat waar je je hand ondersteekt) 

zwemmen. Op deze manier moet er veel 

armkracht gebruikt worden. 

Voorbeeld: met meer lood trainen. Maar let 

hierbij voldoende op de rug: dat de buikspieren 

opgespannen zijn! 

trainen op lenigheid 

We noemen deze vorm van training in de 

volksmond ‘stretching’. 

Ook hier moeten de spieren een goede opwarming 

genoten hebben zodat ze soepel 

zijn. Zoniet: letsels! 

De bewegingen gebeuren statisch. Bij het 

maximale uitrekken van de spier(en) blaas 

je alle lucht uit je longen en kan je nog een 

stukje verder reiken. Voornamelijk bij bijvoorbeeld 

de stretching van de achterste 

beenspieren. 

Enkele zeer belangrijke tips: 

• Niet veren bij het uitrekken van de spieren! 

• Lenigheid nooit trainen na maximale inspanningen! 

• Vergeet je rugspieren niet te stretchen! 

Nu we al deze informatie grondig bekeken 

hebben, kunnen we bijna beginnen aan het 

opmaken van een trainingsschema. Maar 

eerst moeten we een planning maken! 

Hoe maken we 

een planning op? 

1. Eerst moeten we onze doelstellingen 

bepalen. Wat willen we bereiken? Wat 

is ons doel? 

2. Daarna moeten we plannen. Wanneer 

willen we welke doelstelling behaald 

hebben en wanneer wordt welke training 

gepland? 

3. als derde deel zullen we aan de slag 

moeten gaan, namelijk trainen naargelang 

de planning. 

4. als laatste moeten we alles evalueren. 

Na dit alles beginnen we weer opnieuw. We 

zullen namelijk onze doelstellingen herbekijken 

en herformuleren, daarna plannen 

we onze doelstellingen, vervolgens zullen 

we naar de planning trainen, enzovoort. 

doelstellingen 

Een doelstelling moet volgende punten in 

zich hebben: 

• het moet haalbaar, 

• voldoende uitdagend, 

• meetbaar en 

• aanpasbaar zijn. 

Je moet niet alleen doelstellingen formuleren 

op korte termijn, maar ook op lange 

termijn. 

Een planning gebeurt op vier niveaus: 

meerjarenplan, macrocyclus (jaarplan), 

mesocyclus (4-12 weken), en microcyclus 

(1-3 weken). 

jaarplanning met einddoel 

Een jaarplanning, met als einddoel een geplande 

duikstage, kan er bijvoorbeeld op 

volgende manier uitzien. 

Voorbereidingsperiode: 

• de basis moet gelegd worden: rustig opbouwen 

van de aërobe uithouding, 

• snelheid trainen, 

• algemene kracht trainen, 

• lenigheid opbouwen 

Specifieke voorbereiding: 

• intensiteit neemt toe (weerstand en vermogen), 

• specifieke kracht trainen, 

• specifieke situaties trainen, 

• trainen naar de vooropgestelde doelen 

Duikstage: 

• zeer intensief, 

• nadruk op recuperatie/onderhoud, 

• let op uw voeding, rust, drank,… 

Recuperatie: 

• batterijen worden opgeladen, 

• geen vast schema, 

• maar toch blijven trainen om de opgebouwde 

conditie te behouden! 

nog even dit 

Bepaal je trainingsobjectieven: 

• bepaal je zwakke punten, 

• kies de juiste trainingsvormen om deze 

te verbeteren, 

• zorg voor meetbare objectieven, 

• bepaal een datum voor een test! 

Met al deze informatie zou je nu in staat 

moeten zijn om een trainingsschema op te 

stellen zodat jouw algemene én specifieke 

conditie zal verbeteren! 

Indien je bij dit alles nog vragen hebt, mag 

je steeds contact opnemen met Inge Dekort 

via het NELOS-secretariaat of via sport@ 

nelos.be. Veel succes en laat me jouw mening 

hieromtrent weten! n 

TEKST: INGE DEKORT (LICENTIAAT L.O.) & GUY 

SEGERS (3*I/REGENT L.O. MET EEN JARENLAN- 

GE ERVARING IN FYSIEKE CONDITIE). 

FOTO: IVO MADDER 

VO 2max = de maximale hoeveelheid zuurstof gedurende 1 minuut opgenomen bij 

maximale inspanning. De hoeveelheid zuurstof dat kan opgenomen worden, is een 

belangrijke maatstaf om uw conditie te peilen. (dit kan men zelf niet testen, maar 

moet onderzocht worden in een inspanningslabo). 


Bondsnieuws - COMMISSIE DUIKERS MET EEN HANDICAP 

Basis-Nitrox-Duiker 

voor Wet Wheelers 

Vanaf maart 2007 kunnen Wet Wheelers 

bij NELOS het brevet ‘Wet 

Wheels Basis-Nitrox-Duiker’ (WW- 

BND) behalen. De cursus WW-BND kan 

en mag gegeven worden door een gewone 

nitrox-instructeur vermits de theoretische 

lessen identiek zijn aan deze van de valide 

duikers. 

Alvorens aan het examen theorie te mogen 

deelnemen dienen de volgende voorwaar- 

12 

Advertentie 


den vervuld te worden. De Wet Wheeler 

moet: 

• minimum 18 jaar oud zijn. 

• houder zijn van een Wet Wheels duikbrevet 

en geslaagd zijn voor het examen 

theorie 2*Duiker. 

• minimum 50 duiken hebben. 

• medisch geschikt zijn. 

• reglementair bij zijn club aangesloten 

zijn en dus ook correct verzekerd zijn. 

• in het bezit zijn van de opleidingskaart 

BND waarbij het administratief vak door 

de duikschoolleider werd afgetekend. 

Ook het theoretische examen is hetzelfde. 

Voor de praktijkduiken voor BND moet de 

Wet Wheeler zelf zorgen voor de nodige 

omkadering/buddy’s/begeleiders zodat hij 

volledig conform de regels van de Commissie 

Duikers met een Handicap kan duiken. 

Op dat moment duikt de nitrox-instructeur 

(of de 4*D GND onder delegatie) gewoon 

mee als observerende en examinerende 

mededuiker en moet hij/zij zich niet bezighouden 

met de specifieke Wet Wheeler-begeleiding. 

Voor de praktijkduiken voor BND moet de 

Wet Wheeler volledig het planningsformulier 

kunnen invullen binnen de grenzen van 

bijvoorbeeld de diepte opgelegd aan een 

‘gewone’ BND. Daarenboven gelden ook 

nog steeds de regels qua fysische dieptebeperking 

eigen aan zijn Wet Wheels duikbre- 

Guy, Eric en Patrick maken zich klaar voor een 

duik bij ‘Stavenisse Haven’ (foto: Ann Tielen). 

vet en eventuele bijkomende dieptebeperkingen 

opgelegd door de keuringsarts. De 

Wet Wheeler moet zich hier volledig naar 

schikken. 

De WW BND’ers hebben dezelfde rechten, 

verplichtingen en beperkingen als de gewone 

valide BND’ers. Onafhankelijk van het 

feit of de Wet Wheeler met nitrox of met 

perslucht duikt, blijven de regels van zijn 

standaard NELOS Wet Wheels duikbrevet 

van kracht. In het bijzonder gelden de regels 

van de Commissie Duikers met een Handicap 

wat betreft de fysische dieptebeperking, 

de nodige omkadering en/of begeleiding en 

het verbod op decompressieduiken (met 

zelfs nog een extra veiligheidsmarge ten 

opzichte van de nultijd). n 

TEKST: ANN TIELEN 

FOTO’S: JEANNE PEETERS EN ANN TIELEN 

Greet haar eerste Oosterscheldeduik bij ‘Stavenisse Haven’, met buddy’s Ann en Eric 

(foto: Jeanne Peeters).


1 

BIJ ONS IS SERVICE EEN ERECODE 

Advies door een ervaren instructeur. 

HERKEUREN FLESSEN - 

HERSTELLEN & NAZIEN AUTOMATEN 

VULSTATION 200/300 bar 24u/24u 

NIEUW: DIVEWEAR 

de volledige lijn van IQ Company, Seventenths, Mares en Camaro 

HUIS CUYLAERTS 

HOFEINDE 21 - 2350 Vosselaar 

Tel. & fax 014/61 12 60 

BOKSEN 

DUIKEN 

FITNESS 

www.duikmateriaal.be 

Open van 9.00 u tot 12.00 u en van 13.00 u tot 19.00 u 

(zaterdag tot 18.00 u). Of na telefonische afspraak. 

Zondag en maandag gesloten! 

Scubapro - Mares - Dacor - IQ - Suunto - Bare - Camaro - Cressi Sub - 

Procean - Uwatec - Sea & Sea - Epoque - Green Force - ... 


De Partner-Verzekeraar 

in de Sportwereld 

Jozef II-straat 36-38 

1000 Brussel 

Tel. 02 512 03 04 

Fax. 02 512 70 94 

VALENTIA ISLAND SEA SPORTS 

IRELAND’S MOST WESTERLY DIVE CENTRE 

VALENTIA ISLAND SEA SPORTS 

VALENTIA ISLAND - CO. KERRY - IRELAND 

PH. 00353 66 9476204 

sandra@divevalentia.ie - www.divevalentia.ie 

Duik op de 

WERELDBEKENDE SKELLIGS ROCKS - PUFFIN ISLAND - VALENTIA ISLAND 

zoals te zien was op National Geographic (maart 2005) 

FLY & DIVE. 

Directe vluchten vanuit Brussel en Frankfurt naar Shannon, Cork, Kerry. 

Transfer van en naar de luchthaven. 

7 nachten, 10 bootduiken, inclusief nachtduik, lucht, 

flessen en lood. Ongelimiteerde kantduiken. 

Slechts € 400 p.p. in een groep van 6. 

10% korting voor groepen van 10.

Bondsnieuws - DUIKONDERRICHT - SUBCOMMISSIE JEUGDDUIKEN 

Wil je eens gered 

worden door 

echte reddingshonden? 

(Foto Hugo Godts). 

Op 16 september 2007 zal de 

volgende Jeugdduikdag plaatsvinden 

op dezelfde plaats van 

vorig jaar. 

Omdat de duikplaats van de jeugdduikdag 

in 2006 zulk een succes 

kende, kozen we opnieuw voor ‘Het 

koepeltje’ aan de Grevelingen. Niet enkel 

de jeugdduikers kunnen daar deelnemen 

aan de georganiseerde activiteiten, maar 

ook voor de niet-duikende broers of zusjes 

zijn er verschillende leuke doe-dingen. 

Wat kan je daar 

verwachten? 

De duikertjes kunnen natuurlijk allemaal 

een zeer mooie kantduik maken. Ook voor 

de erg onervaren jeugdduikers is dit een 

goede duikplaats. Voor de zilveren dolfijnen 

vanaf 12 jaar, voorzien we de mogelijk- 

6e nationale 

Jeugdduikdag 

Als een echte piraat je vlot bouwen 

en ermee naar een schat varen 

(foto Hugo Godts). 

heid tot een bootduik met nog een 

verrassing waar we je nu nog niets 

over verklappen! 

Voor alle kinderen zijn er nog 

andere land- of wateractiviteiten: 

• We voorzien een EHBO-stand 

waar je leert hoe je wonden verzorgt, 

hoe je breuken spalkt, hoe 

je een bloeding stelpt, iemand CPR 

toedient, … én als je een bronzen dolfijn 

bent, kan je er eventueel het kwalificatiebrevet 

hulpverlener behalen! 

• Er zal een boetseerhoek zijn waar gewerkt 

wordt rond het thema ‘het zeeleven’. 

Voor de kinderen de ideale gelegenheid 

om hun creativiteit de vrije loop te 

laten! 

• Wil je eens gered worden door echte reddingshonden? 

16 september 2007 is hét 

moment. Onvermoeibaar blijven de honden 

de ‘slachtoffers’ uit het water halen. 

• Als klap op de vuurpijl: je kan als een 

echte piraat een mooi vlot bouwen, naar 

een doel varen en daar de aanwijzingen 

volgen tot je een heuse schat vindt. Dit is 

een activiteit die een hele voormiddag of 

een hele namiddag in beslag zal nemen. 

Voor de reddingshonden of het vlotten bouwen 

is het voor de veiligheid wel nodig dat 

je een duikpak of een reddingsvest aantrekt. 

De vlottenbouwers moeten bovendien verkleed 

zijn als piraat! 

Je kan er een bootduik doen 

(foto Anne Marie Suykens). 

praktisch 

Op zondag 16 september 2007 spreken we 

dus af aan Het Koepeltje, Grevelingenmeer. 

We komen samen om 10.00 uur en het einde 

is voorzien rond 16.30 uur. 

Je kan enkel inschrijven via je jeugdduikclub! 

Het inschrijvingsgeld bedraagt 6 euro. 

Hiervoor kan je deelnemen aan drie activiteiten 

en krijg je bovendien een drankje. 

De jeugdduikscholen schrijven in aan de 

hand van het formulier dat ze vinden in het 

informatiepakket dat elke jeugdduikschoolverantwoordelijke 

zal ontvangen. 

Opgelet: de organisatie beslist over de volgorde 

en de indeling van de activiteiten! 

We doen nog een extra oproep: wie een tent 

of partytent heeft, mag die zeker meebrengen! 

. n 

TEKST: KARIN CORTEBEECK 

FOTO’S: ANNE MARIE SUYKENS EN HUGO GODTS 

Ook oefenen met een reddingsvlot hoort erbij 

(foto Hugo Godts). 



Controle IDEAL 2006: 

positieve echo’s! 

Op zaterdag 10 februari 2007 werden alle ingezonden IDEALkaarten 

2006 van onze instructeurs en 4*Duikers - gewoontegetrouw 

ongeveer 750 - grondig gecontroleerd door volgende 

3*Instructeurs: Monique Demoustier, John Remue, Guy Bosmans, 

Wim Van Doeselaer, Ivo Hubert en René Van Leeuwen. 

Ook dit jaar hebben wij met voldoening 

kunnen vaststellen dat niet 

alleen het aantal foutief ingevulde 

kaarten van jaar tot jaar afneemt, maar dat 

de kaarten én logboekjes van het afgelopen 

jaar voor het overgrote deel volledig conform 

de richtlijnen werden opgetekend. De 

accentuering met fluostift (in het logboek) 

van de uitgevoerde inlogbare prestaties 

vergemakkelijkt het nazicht enorm. 

Nochtans zijn er nog steeds - gelukkig 

slechts een beperkt aantal - duikers die zondigen 

tegen de IDEAL-regels: Volgende 

fouten werden vastgesteld: 

• De proef DL wordt door de delegerende 

instructeur niet ‘tegengetekend’ (veel 

gemaakte fout!). 

• Er worden op één dag meer dan 2 proeven/doopduiken/DL 

ingelogd (veel gemaakte 

fout!). 

• Er wordt op één duik meer dan 1 proef/ 

doopduik/DL ingelogd. 

• DD/proeven/DL worden niet genoteerd 

in het logboek. 

• De delegerende instructeur tekent niet 

af in het logboek van de gedelegeerde 

4*D/1*I. 

• Tweemaal werd de kaart niet nagezien 

door een 2*I of 3*I (hetgeen leidde tot 

totale uitsluiting). 

• Eenmaal werd geen kopie van het log- 

Zwembad 

te huur 

boek der ingelogde ‘zegelduiken’ meegezonden 

(hetgeen leidde tot totale uitsluiting). 

• Eenmaal werd de kaart niet ondertekend 

door de kaarthouder (hetgeen leidde tot 

totale uitsluiting). 

Voor de controlecommissie is het uiteraard 

veel aangenamer kaarten te aanvaarden dan 

kaarten te weigeren. Tot ons genoegen hebben 

wij dan ook vastgesteld dat al bij al de 

kaarten zeer correct werden ingevuld. 

Bovendien werden in vele gevallen de 

verbeteringen, vaak voorzien van de nodige 

commentaar, reeds uitgevoerd door 

de plichtsbewuste duikschoolleider of de 

instructeur die de kaart vooraf heeft nagezien. 

Ook onze hartelijke dank hiervoor: zo 

is het prettig (samen)werken! 

Hierbij herhalen wij nogmaals de reeds 

lang gemaakte afspraken en praktische tips 

voor het invullen van de IDEAL-kaarten. 

Wij hopen op deze wijze zowel het invullen, 

als het controleren ervan, uniformer en 

eenduidiger te maken. 

correct invullen 

Een uittreksel uit het verslag van 2003: 

“Er zullen alleen vergoedingen worden 

uitgekeerd aan instructeurs en/of 4*D van 

Advertentie 

wie de kaart volledig correct is ingevuld en 

ondertekend (voor- en achterzijde). Alle activiteiten 

- dus ook de uitgevoerde doopduiken! 

- moeten duidelijk herkenbaar worden 

genoteerd in het NELOS-logboek en geaccentueerd 

met fluostift. 

Wij stellen een uniforme notering voor, niet 

alleen wat de proeven betreft, doch ook 

voor de opleidingsduiken. 

Voorbeelden: 

DD1 = 1e doopduik 

DD9 = 9e duik van een 1*D 

BN1 = 1e opleidingsduik voor brevet Basis-Nitrox-Duiker 

GN2 = 2e opleidingsduik voor brevet Gevorderde 

Nitrox-Duiker 

Voor de proeven noteer je gewoon de letter 

en het nummer zoals voorheen. 

B5 = 50 m slepen 

C9 = 1000 m volledig geëquipeerd snorkelen” 

Voor bijkomende vragen houdt het duikonderricht 

zich graag ter beschikking. n 

TEKST: RENé VAN LEEUWEN 

Zin om met je club een leuke duikinitiatie te organiseren op de Grote Markt? Is er een beurs en wens je 

initiaties te geven in de grote hal? Wil je een blikvanger om je favoriete sport te promoten? 

Dan kan je het NELOS-zwembad (12 bij 6 meter en 1 meter diep) huren aan een zeer democratische prijs! 

NELOS-clubs: € 500 huur en € 250 waarborg. 

Andere: € 750 huur en € 250 waarborg. 

Dit is de prijs voor maximum 7 dagen. Vanaf de 7e dag wordt er 75% van de huurprijs/7 

gevraagd per dag extra. 

Het zwembad wordt getransporteerd in een mooi beschilderde aanhangwagen. 

Opgelet: je hebt wel een wagen nodig die minstens 1500 kg mag trekken. 

Voor meer info: secretariaat@nelos.be 



Bondsnieuws - VERSLAG 

29e Algemene 

Vergadering NELOS 

WDS, de Wilrijkse Duikschool, nodigde NELOS uit in het al even Wilrijkse Cultuurcentrum ‘De Kern’. 

Voor de Hippo brengen wij een (zeer) verkort verslag van deze 

belangrijke manifestatie, die plaats vond op 4 maart 2007. Vele 

items zijn immers al in de loop van vorige edities aan bod gekomen. 

Het volledig verslag is te bekomen bij het clubsecretariaat. 

Na vastgesteld te hebben dat het quorum 

der aanwezigheden ruim bereikt 

is, dankt voorzitter Willy van 

der Plas de organiserende club ‘Wilrijkse 

Duikschool’ en overhandigt een herinnering 

aan de voorzitter Dirk Saman. 

toespraak van de voorzitter 

Willy van der Plas 

Ons ledental blijft stabiel, d.w.z. er zijn 

1945 leden die hun lidmaatschap niet hernieuwd 

hebben, maar er zijn 1995 nieuwe 

leden binnengestroomd. 

De voorzitter brengt verder hulde aan de 

massale reeks vrijwillige medewerkers die 

18 


om het even wanneer klaar staan om de 

handen uit de mouwen te steken bij allerlei 

NELOS-manifestaties. Zijn speciale dank 

gaat naar onze bekwame administratieve 

medewerkers Luce, Inge, Hannelore en Miriam 

evenals naar de leden van de Raad van 

Bestuur, die ondanks de vergrijzing sinds 

vele jaren en met een niet aflatend enthousiasme 

de kar blijven trekken. 

secretariaat 

Luce De Smet 

Luce De Smet benadrukt de goede samenwerking 

onder de vier dames op het secretariaat. 

Zij overloopt de taakverdeling. Ook 

bij verschillende buitenactiviteiten is het 

secretariaat present. 

Public Relations 

François Desmet 

Als PR-verantwoordelijke stelt François 

Desmet de verschillende grote organisaties, 

waarmee NELOS naar buiten is gekomen, 

in het licht: de negen dagen van de Belgian 

Boat show; het weekend van de Antwerpse 

Duiksportbeurs; de Watersportdag, waarbij 

25 clubs duikinitiaties gegeven hebben; 

de tweejaarlijkse D-Diveday in Oostende; 

‘Antwerpen sport’ langs de Scheldekaai aan 

het Steen. 

Guy Bosmans heeft eind september dan ook 

nog een ‘ambtenarendag’ georganiseerd. 

Swa Desmet dringt verder aan op meer belangstelling 

voor het jeugdduiken.

NELOS-boetiek 

Guy Bosmans 

Guy Bosmans kan over de verkoop van de 

boetiek weer een gunstige balans naar voor 

brengen. Een deel van de winst vloeit terug 

naar de 1*Instructeurs en de nieuwe 2* en 

3*Instructeurs. 

In 2006 hebben slechts 23 clubs geprofiteerd 

van de korting van 10% bij de aankoop 

van kledij. Hij vermeldt de top drie: 

‘t Zeepaardje (86 euro), Poseidon (39 euro) 

en Yellow Diving (36 euro). Het is dankzij 

het teamwork van Tiny Heremans, Mark 

Bulté, Rudi Peerlings, Paul Thielemans en 

het voltallig secretariaat dat dit kan verwezenlijkt 

worden. 

BLOSO 

Wim Van Doeselaer 

Dan bespreekt Wim Van Doeselaer onze 

BLOSO-verplichtingen om subsidies te bekomen, 

namelijk het uitwerken van de vijf 

basisopdrachten, wat Inge Dekort op een 

voortreffelijke wijze doet. 

Vorig jaar zijn we er niet in geslaagd te 

voldoen aan de Facultatieve opdracht 

‘Jeugdsport’. De subsidies werden teruggeëist. 

Bij BLOSO is verschillende keren 

aangekaart dat wij onmogelijk het vereiste 

percentage jeugdduikers kunnen behalen 

door de specificiteit van het duiken. 

Dit jaar proberen wij het opnieuw met een 

facultatieve opdracht met als thema sport 

voor andersvaliden. 

In het kader van het lokaal sportbeleid is 

het belangrijk dat de clubs participeren in 

de gemeentelijke sportraad. 

Een tweede financiële tegenvaller is dat er 

blijkbaar onvoldoende middelen zijn om 

een volledige subsidiëring te bekomen. Na 

protest van de Vlaamse Sportfederatie - de 

koepelorganisatie die 81 sportfederaties in 

Vlaanderen bundelt - zouden de basissubsidies 

voor 2006 en 2007 dan toch volledig 

uitbetaald worden. Verder wordt er een audit 

aangekondigd. 

financiën 

Ronny De Meersman 

De toestand van onze financies wordt besproken 

door Ronny De Meersman. Hij 

stelt een tekort vast van € 45.000, veroorzaakt 

door het niet uitbetalen van de volledige 

wettelijke subsidies en het terugbetalen 

van € 14.000, voor het niet voldoen 

aan de vereisten voor jeugdsport. Hij rekent 

op de belofte van de minister dat dit nog in 

orde zou komen. 

De commissarissen Henri Van de Sijpe 

en Kurt Verduyn hebben de boekhouding 

grondig gecontroleerd en alles in orde bevonden. 

De in- en uitgavenstaten van NE- 

LOS in het algemeen en van de commissies 

in het bijzonder, geven een duidelijk beeld 

weer van hun financiële operaties. 

Ondanks de oproep van vorig jaar om de 

lidgelden en homologaties van de clubs en 

brevetten tijdig te betalen vóór het jaareinde, 

werd dit niet strikt opgevolgd door de 

secretarissen. De commissarissen vragen 

nogmaals om die voor dit jaar tijdig te vereffenen. 

Voorzitter Willy van der Plas brengt 

dan hulde aan Henri Van de Sijpe die 

al 10 jaar de belangrijke functie van 

commissaris der rekeningen vervult en 

overhandigt hem een geschenk. 

Henri Van de Sijpe controleert de NELOSboekhouding 

nauwgezet. 

Commissie Duikonderricht 

John Remue 

John Remue kan namens de Commissie 

Duikonderricht melden dat het grote project 

‘Decompressietechnieken’ in zijn eindfase 

is getreden. Het verantwoord gebruik van 

de decompressiecomputer zal dan op alle 

niveaus van het duikonderricht als het belangrijkste 

decompressiemiddel aangeleerd 

en gepromoot worden. 

Er is een scenario uitgewerkt om ons brevettensysteem 

mits een lichte herstructurering 

volledig conform te maken aan de 

CEN- en CMAS-normen. 

Binnen de Nationale Raad van BEFOS 

worden de regels beter op mekaar afgestemd 

tussen Noord en Zuid. 

Het jeugdduiken is een belangrijk onderdeel 

Lees verder op pagina 21. 


20 

Hippocampus juni 2007


Vervolg van pagina 19. 

van het duikonderricht. De subcommissie 

heeft ook in 2006 promotioneel mooi werk 

geleverd. 

Op de academische zitting van 2006 werden 

53 nieuwe 1*Instructeurs benoemd; allen 

ondertekenden de NELOS-gedragscode. 

BEFOS 

Guy Segers 

Over onze nationale federatie BEFOS 

brengt Guy Segers verslag uit. Hij legt 

de nadruk op het belang van onze vertegenwoordiging 

op internationaal vlak via 

CMAS en CMAS Europe. 

CMAS Europe krijgt een vaste vorm en 

haar voorzitter, John Remue, heeft klare 

krijtlijnen uitgetekend om de doelstellingen 

van deze organisatie te bereiken. 

Eén van deze doelstelling is zeker om actief 

betrokken te worden bij het bepalen 

van de duiknormen binnen Europa. Een 

directe aanwezigheid bij de EUF (European 

Underwater Federation) is dan ook 

absolute prioriteit. EUF is immers de enige 

gesprekspartner van de Europese Commissie. 

Omwille van zijn reputatie en zijn groot 

bereik zal CMAS Europe een groot gewicht 

in de schaal kunnen leggen bij EUF. 

Medische Commissie 

René De Laet 

Het verslag van de Medische commissie 

wordt gebracht door Dr. René De Laet. 

Weer kan hij het succes bevestigen van de 

cursus Duiker-Hulpverlener; dit jaar ook 

met een herexamen. Verder houdt de commissie 

zich ook bezig met het opstellen van 

nieuwe keuringsrichtlijnen. 

In april had de jaarlijkse bijscholing plaats. 

De samenwerking met het hyperbaar centrum 

van het UZA werd geconcretiseerd 

met een afspraak tot vergadering tweemaal 

per jaar. 

Hij geeft dan het woord aan Helga Verveynne, 

ondervoorzitster van de Sectie Mental 

Coaching. In 2006 is de hulp van de Sectie 

negen maal ingeroepen. Het spreekt voor 

zich dat meer details niet kunnen gegeven 

worden. De aangeboden hulp wordt zeer 

dankbaar onthaald; Mental Coaching blijkt 

inderdaad in een noodzaak te voorzien. Het 

valt ook op dat slachtoffers van een accident 

of incident telkens zeer goed door de 

club worden opgevangen 

Om de sectie wat meer bekendheid te geven 

en eventuele slachtoffers en naast- en/of nabestaanden 

rustig met hen kennis te laten 

maken is er een folder aangemaakt. 

Hippocampus 

Ivo Madder 

Dan is het de beurt aan Ivo Madder die 

de jaargang 2006 van Hippocampus overschouwt; 

de tweede jaargang reeds volledig 

in full-colour. 

Onze Hippo draagt thans ook het wettelijke 

ISSN-nummer. Een exemplaar van Hippocampus 

wordt gedeponeerd bij de Koninklijke 

Bibliotheek. 

Tijdens het NELOS Foto- & Videofestival 

schonk Hippocampus een prijs voor de beste 

coverfoto. Deze prijs, een zeepaardje in 

Franse blauwe steen, werd gewonnen door 

Gery Beeckmans. Zijn foto wordt als cover 

gebruikt voor Hippocampus nr. 213. 

Ivo dankt verder de fotografen, die geschikte 

beelden aanleveren om de artikels op te 

fleuren, de schrijvers van teksten, het voltallige 

redactieteam, de sponsors en onze 

drukkerij Swinnen Printing. 

Sportcommissie 

Jurgen Debaveye 

Namens de Sportcommissie overloopt 

Jurgen Debaveye de sportactiviteiten van 

vorig jaar. 

Bij het vrijduiken groeit langzaamaan een 

zekere ervaring. Na vele problemen is er nu 

eindelijk zicht op een vaste trainingsstek in 

open water. 

Voor het vinzwemmen waren er verschillende 

afdalingen van onder andere de Maas, 

de Ourthe, de Semois en was er natuurlijk 

de beruchte North Sea Challenge. 

Bij de organisatie van de competitie onderwaterhockey 

is men overgestapt naar het 

schooljaar i.p.v. het kalenderjaar. Positief is 





de aangroei van het aantal ploegen, waardoor 

momenteel in twee ‘poules’ wordt 

gespeeld. 

Commissie Foto, Film & 

Video 

Roland Wantens 

Roland Wantens bespreekt de foto-, filmen 

videoactiviteiten. 

Een nieuwe ploeg organiseerde op een 

nieuwe locatie het traditionele tweejaarlijkse 

NELOS Foto- en Videofestival. 

Nieuw was ook dat gastsprekers presentaties 

kwamen geven. De budgettering was 

dan ook niet te vergelijken met voorgaande 

festivals. Gelukkig bekwam men de vereiste 

sponsoring. 

Er waren niet minder dan 375 ingezonden 

werken van 84 deelnemers uit 15 landen. 

Ook ‘Zeelandflitsen’ - met medewerking 

van ACAVOS - was een groot succes en dit 

ondanks het zeer barre weer. Wellicht kan 

‘Zoetwaterflitsen’ ook regionaal georganiseerd 

worden. 

Tevens maakt Roland de nieuwe naam van 

de commissie - Audiovisuele Commissie 

– bekend, die echter nog op een latere 

Algemene Vergadering van NELOS moet 

goedgekeurd worden. 

22 


Commissie Biologie 

Tiny Heremans 

Tiny Heremans brengt verslag uit over de 

Commissie Biologie. Zij is verheugd dat er 

een talrijke opkomst is bij de activiteiten 

van de commissie en dat een toenemend 

aantal clubs deelnemen. Zij overloopt de 

activiteiten van vorig jaar: bezoek aan Paradisio, 

themaduiken te Stavenisse (‘Eten en 

gegeten worden in de Zeeuwse wateren’) 

en te Wemeldinge (‘Sponzen in de Oosterschelde’) 

en een voordracht van Tijl Ooms 

over de Middellandse Zee. 

Commissie Duikers met een 

Handicap - Ann Tielen 

Dan neemt Ann Tielen het woord over de 

activiteiten van de Commissie ‘Duikers 

met een handicap’. Zij kan fier melden dat 

dankzij de Oost-Vlaamse Wet Wheels en 

Advertentie 

onder de vleugels van ADC Oudenaarde, er 

nu in elke provincie een Wet Wheels Opleidingscentrum 

is. 

Het vernieuwde brevettensysteem is uit 

‘rodage’ en werd voor de eerste maal onder 

de loep genomen. Eventuele aanpassingen 

zullen zo spoedig mogelijk doorgevoerd 

worden. 

De Niveau A en B duikers kunnen en mogen 

dan ook duiken met een ‘gewone’ duikbuddy 

zonder ‘begeleiderbrevet’! 

Het homologatiegeld is enkel bedoeld voor 

de totaal nieuwe brevetten. Ook wordt er 

geen homologatiegeld aangerekend voor de 

brevetten ‘Begeleider’ en ‘Gespecialiseerd 

Begeleider’. De duikers met een handicap 

krijgen dan ook vanaf nu, net zoals elke 

andere duiker van NELOS, een CMASkaartje. 

Ook kunnen zij nu een nirox-brevet behalen. 

Voor hen is duiken met dit ‘veilig gas’ 

een extra veiligheid. 

Nog één van de projecten was het ‘prioriteitenbeleid’. 

Op de recyclagecursus waren 

43 begeleiders aanwezig. We mogen dus 

wel spreken van een groot succes! De Wet 

Wheels Intro Week was ook één onderdeel 

van het prioriteitenbeleid. 

verkiezingen 

Elke Algemene Vergadering wordt besloten 

met de verkiezingen. 

Vermits er geen nieuwe kandidaturen zijn 

gesteld, worden Guy Bosmans en Guy Segers 

bij handgeklap herkozen. 

Als ‘Individuele leden BEFOS’ zijn gekozen: 

Luc Beets, Jacques Bernaerts, Guy 

Bosmans, Ronny De Meersman, Monique 

Demoustier, François Desmet, Tiny Heremans, 

Ivo Hubert, Jacques Limpens, John 

Remue, Mia Schoolmeesters, Guy Segers, 

Luc Sels, Wim Van Doeselaer, Kurt Verduyn. 

Het officieel gedeelte van de vergadering 

wordt dan gesloten, maar aan de bar - op 

professionele wijze gerund door de WDSers 

- werd nog duchtig navergaderd. n 

TEKST: SAMENVATTING GEMAAKT DOOR WIM 

VAN DOESELAER 

FOTO’S: ROLAND WANTENS

Bondsnieuws - SPORTCOMMISSIE 

Afdaling van 

de Ourthe 

en de Maas 

Het is weer eens hoog tijd dat de Vinzwemmers van zich laten horen. 

Zoals ieder jaar is het vinzwemseizoen ook dit jaar in maart van start 

gegaan met de ‘Afdaling van de Ourthe’. 

Ieder jaar staan er vinzwemmers van 

Hasselt klaar om de plons te wagen, 

dat is dit jaar niet anders. Op een zonnige 

zondag, 11 maart 2007, is het weer zo 

ver: vier vastbesloten Vinzwemmers uit 

Hasselt staan klaar voor de 9200 m lange 

zwemtocht in koud water. Het water is iets 

warmer dan vorig jaar, 6° i.p.v. 4°C. Het 

water staat redelijk hoog en de stroming is 

goed. Wat wilt een mens nog meer? Dit jaar 

dus geen buikmassage met de keien van de 

Ourthe, want je kan goed doorzwemmen. 

Zoals gewoonlijk gaat de Hasseltse ploeg, 

na zich ingeschreven te hebben, de aankomstplaats 

grondig bestuderen. Er wordt 

eens aan het water gevoeld en er worden 

stokjes in het water gegooid om te zien hoe 

hard het stroomt. We zijn het er over eens 

dat het er dit jaar goed uitziet. 

klaar voor de start 

Tijd om naar de startplaats te vertrekken, 

zodat we ons rustig kunnen voorbereiden. 

Zoals ieder jaar is het markt in Bomal en 

mede door het mooie weer zijn de parkeerplaatsen 

aan het station schaars. Gelukkig 

vinden we allemaal nog een plaatsje om ons 

klaar te maken. 

Terwijl we ons al klaar maken zijn er al duikers 

die zich aan de afdaling beginnen te 

wagen. 

Deze heren en dames hebben zich niet ingeschreven 

en vertrekken dus eerder. Jammer 

maar helaas! 

Ondertussen wordt het tijd om een goed 

plaatsje uit te zoeken voor de start. De trein 

met ‘opvallende en luidruchtige’ Nederlanders 

zal weldra aankomen. Inderdaad, we 

zitten nog maar goed en wel op onze startpositie 

of daar is de trein al met de duikers. 

De persoon die het startsein geeft, komt bij 

de wedstrijdzwemmers staan. Zodra wij 

klaar zijn, klinkt het startschot en vliegen 

de wedstrijdzwemmers weg. Het water is 

zalig, zeker met dat zonnetje op je rug. De 

Hasseltse zwemmers liggen al snel in een 

uitstekende positie! 

Jelle Bertels heeft zich zelfs zonder vinnen 

aan de start gewaagd! Hij zwemt de duikers 

zonder al te veel moeite voorbij! Hij komt 

over de finish als vierde. 

Georges Duerinckx weet zich in derde positie 

te leggen en kan dit volhouden tot de 

finish. 

Kamiel Verstraete is de oudste van het gezelschap, 

maar hij doet heus niet onder! Hij 

eindigt na 1 uur 10 mininuten knap op de 

zestiende plaats. 

Het ereschavotje is voor de Hasseltse Nele 

Vercruysse. Zij is de tweede dame die de 

‘Afdaling van de Ourthe’ wint. Zij had 

ruim 58 minuten nodig om de 9.200 meter 

te overbruggen. 

De zwemmers die de Afdaling van de Ourthe 

reeds meerdere malen meezwommen, 

noemen die van dit jaar de mooiste van allemaal. 

En dat valt de danken aan de goede 

organisatie en het ideale weer dat we dit jaar 

mochten ondervinden. 

De tweede wedstrijd van het jaar wordt georganiseerd 

door duikclub Samantha. 

Op 1 april 2007 - het is geen grap - mogen 

we weer de Maas induiken. Ook vandaag 

hebben de weergoden voor een prachtige dag 

gezorgd. Maar liefst 49 deelnemers tellen de 

organisatoren, waarvan er 14 afkomstig zijn 

van de Hasseltse vinzwemclub Nautilus. 

Ook hier wordt de aankomst grondig bestudeerd. 

De temperatuur wordt gecheckt en de 

stroming getest. Na de briefing wurmt iedereen 

zich in zijn pak. Enkelen vertrekken al 

eerder met de auto om een goeie startplaats 

te zoeken, maar de grote meerderheid pakt 

de bus. 

Als iedereen een goed plaatsje gevonden 

heeft en zijn vinnen aan heeft, is het wachten 

op de start. 

Nog 5 minuten… nog 1 minuut… iedereen 

begeeft zich al wat dichter naar het water… 

nog een halve minuut. Het is oppassen voor 

de stroming of je bent al weg, dus goed tegenhouden! 

Nog 10 seconden... het startschot! 

Iedereen schiet weg, wat een chaos in 

het water! 

Maar in een mum van tijd heb je je vrijgezwommen. 

De brug onderdoor en de wedstrijd 

is goed op gang. De titelverdediger 

Enkele minuten voor de start. Je moet 

goed oppassen dat de stroming je niet 

meesleurt voor de start gegeven wordt. 

bij de heren (Laurent Rouseau) is vlot weg, 

de titelverdedigster bij de dames (Nele Vercruysse) 

heeft het wat moeilijker en moet 

haar positie afgeven. Ze mist de stroming 

en komt helemaal achteraan te liggen. Halverwege 

merkt ze dit op en zet ze een hele 

inhaalbeweging op gang. Ook nu weer is 

het zalig zwemmen met dat zonnetje in de 

rug. Na 33 minuten 26 seconden tikt Laurent 

Rouseau (LGM) de aankomstboei aan. 

Hij wordt op de voet (of moet ik zeggen 

‘op de vin’?) gevolgd door de eerste dame. 

De Hasseltse Sharona Geleyns heeft in een 

knappe tijd van 34 minuten 39 seconden de 

eindmeet gehaald. Hasselaar Meynen Niels 

wordt derde, gevolgd door Karel Jordens 

en Nele Vercruysse. Beiden zijn eveneens 

van Hasselt. De zes volgenden zijn ook van 

Hasselt. Nieuwkomers Hannelore Leurs en 

Timo Geleyns hebben het zeker niet slecht 

gedaan. Zij eindigen respectievelijk op een 

achtste en negende plaats. 

Opnieuw is Kamiel Verstraete de oudste 

zwemmer uit het hele gezelschap! En dat 

hij niet onder moet doen, bewijst hij iedere 

keer opnieuw. Hij weet na 43 minuten 35 

seconden de aankomstboei aan te tikken. 

Goed voor een eenentwintigste plaats. 

prijsuitreiking 

Er worden heel wat mooie foto’s genomen en 

nadien hartelijk over de wedstrijd bijgepraat. 

Om 17.00 uur is dan de prijsuitreiking. En 

het moet weer gezegd worden: Annemie je 

hebt het dit jaar weer eens goed georganiseerd! 

Bedankt van ons allemaal! n 

TEKST: NELE VERCRUYSSE 

FOTO’S: JOHN CUPPENS 

Vier Hasseltse deelnemers aan de Afdaling van de 

Ourthe. Vlnr.: Georges Duerinckx, Nele Vercruysse, 

Jelle Bertels en Kamiel Verstraete. 


Bondsnieuws - MEDISCHE COMMISSIE & COMMISSIE DUIKONDERRICHT 

Examen 

Duiker-Hulpverlener 2007 

Wij zijn verheugd dit jaar opnieuw 

zoveel duikers (en ook niet-duikers) 

te zien opdagen voor de 

cyclus DHV. Het blijft duidelijk een topic 

die mensen aanspreekt. Dat is een opsteker 

voor iedereen die lesgeeft, examens 

afneemt of op welke wijze dan ook meehelpt. 

Ook voor de cursisten is het prettig 

te zien dat je niet de enige bent. 

Dit jaar hadden we voor de theorie 203 geslaagden 

op 231 deelnemers en 161 op 199 

voor het praktische gedeelte. Dat betekent 

respectievelijk 88% en 81% geslaagden. 

Van de die 161 brevetten DHV werden er 

8 uitgereikt aan niet-duikers. Bij de verbetering 

van het examen theorie is gebleken 

dat Verlinden Karin van Adventure Diving 

Dilbeek het totaal der punten heeft behaald 

(104 op 104). Eveneens vermeldenswaardig 

is de deelname van één van onze jongste 

duikers: Sherlyn Dhondt, de 12-jarige duikster 

van BCOS Brugge, behaalde probleemloos 

haar brevet van Duiker-Hulpverlener. 

Nieuw is dat de geslaagden een bewijs van 

hun prestatie kregen in de vorm van een 

kaartje ter grootte van een creditcard. 

De nieuwe CPR-richtlijnen (in voege sinds 

verleden jaar) zijn nu goed ingeburgerd, ie- 

dereen heeft de verhouding 30:2 in de vingers. 

Eén en ander is vereenvoudigd in die 

nieuwe richtlijnen, ondermeer de plaatsing 

van de handen op de borstkas. Gedaan met 

aftasten van de ribbenboog, plaatsen van de 

vingers enzovoort. Maar dat wil nu niet zeggen 

dat je de handen zomaar ‘ergens’ mag 

zetten. Zo zagen we kandidaten die meer op 

de buik dan op de borst duwden. 

De nieuwe richtlijnen benadrukken, in vergelijking 

met vroeger, het onderscheid tussen 

standaard CPR en CPR bij verdrinking. 

Er is nogal wat verwarring hierover. Wie is 

drenkeling en wie niet? Welnu, elke ademhalingsstilstand 

of circulatiestilstand in het 

water is te beschouwen als een verdrinking. 

Als je een buddy bovenhaalt en hem vervolgens 

dient te reanimeren, dan is dat een 

verdrinking. Als diezelfde buddy echter 

tijdens de ‘after-dive’ neervalt, dan is dat 

geen verdrinking. Bij verdrinking eerst beademen, 

bij standaard CPR eerst masseren. 

En dan de stabiele zijligging en de zuurstoftoediening. 

Altijd maar weer dat zakje 

van het masker. Dat wil maar niet bewegen 

zoals het moet. De jury kijkt verwonderd, 

vraagt of het slachtoffer wel ademt en de 

kandidaat begint te twijfelen. Hij of zij rolt 

het slachtoffer terug op de rug en begint te 

beademen. Welnee, het is niet omdat het 

zakje niet beweegt dat het slachtoffer niet 

ademt! De ademhalingscontrole bij een 

slachtoffer in zijligging is identiek aan die 

bij een slachtoffer op de rug: zien, horen en 

voelen. En je krijgt er nog een parameter 

bij: het aandampen van het masker tijdens 

uitademing. De eenvoud zelve. Als dat 

zakje niet beweegt of niet aandampt, dan is 

het bijna altijd omdat het masker niet goed 

is aangebracht. Zie ook hiervoor het artikel 

op blz. 30. 

Felicitaties aan alle geslaagden, en voor de 

niet-geslaagden: niet opgeven en opnieuw 

proberen op het herexamen in september. 

n 

TEKST: FILIP GALLANT 

FOTO’S THEORIE: JOHN REMUE 

FOTO’S PRAKTIJK: IVO MADDER 

Geslaagde duikers 

Ahmed ABDELHAKIN 4*D AMPHORA, Koen ADRIAENSEN 1*D BLUE SEA, An AELVOET 2*D OKEANOS, Anja AERTS 3*D THE 

SHARKS, Dries ANTONISSEN 1*D LUCKY DIVERS, Joeri AUWERX 2*D POSEIDON, Amar AYAD 3*D ATLANTIS (AARSCHOT), Kevin 

BACRO 2*D HYDRA, Tom BAERT 4*D GOBIO-DIVERS, Arno BAUWENS 2*D ACTIEVE DUIKSCHOOL EEKLO, Georges BECKERS 3*D 

MOBY-DICK, Ralph BIRONT 4*D AD PACIFIC, Karin BOECKX 1*D BLUE SEA, Anne BORGMANS 1*D AMFIBIE, Eddy BUSEYNE 1*D 

P.D.K., Gino BUYSSE 1*D TARPOENDUIKERS, Wouter CALLEWAERT 1*D MANTA, Geert CALU 4*D ACTINA, Nathalie CHARLIER 3*D 

SALVANOS, Nick CLEYMANS 1*D ZEEPAARDJE (‘t), Jef CLEYMANS 1*D AMFIBIE, Ann COCKX 2*D MOBY-DICK, Patricia COEMANS 

k1*D DIESTSE SPORTDUIKERS, Paul COLIN 3*D DE ZEEDUIVELS, Ronald COOLS 3*D NEMO , Monique COPPIETERS 4*D K.T.W.V, 

Danny CORNELIS 3*D DUIKTEAM HEMIKSEM, John CORTEN 2*D AMYKOS, Mara CRUYSBERGHS 1*D DIESTSE SPORTDUIKERS, 

Rafael DE BACKER 3*D MOBY-DICK, Filip DE BIE 2*D LUCKY DIVERS, Raphaël DE BOEL 3*D CALYPSO TEAM, Bert DE BRAEL 2*D 

ADVENTURE DIVING, Sandrino DECEUNINCK k1*D DUIKERNIKKERS, Steffen DE CONINCK 2*D K.T.W.V., Guido DEJAEGHER 2*D 

OKEANOS, Piet DE MAERTELAERE 2*D MANTA, Filip DER KINDEREN 2*D AMFIBIE, Jeannine DE SCHEPPER 1*D 

THE SHARKS, Tim DEVOLDERE 1*D DIESTSE SPORTDUIKERS, Esmeralda DE WIT 1*D AQUANAUTEN, Sherlyn 

DHONDT k1*D BCOS BRUGGE, Hendrik DIERKENS 4*D MANTA, Dirk DRAEYERS 4*D DUCS, Stephane 

DUQUESNOY 2*D RESCUE & DIVING TEAM, Brigitte DURANT 2*D ATLANTA NOS, Stefan DUYS 3*D 

SILVER SHARKS, Peter EBRAERT k1*D ADVENTURE DIVING, Marc EMMERS 1*D ATLANTA NOS, 

Robert FAUCONNIER 4*D MANTA, Leon FONKE 2*D SAMANTHA, Peter GALLIOT 4*D HYDRA, 

Stefan GEA 3*D MOBY-DICK, Chris GEENS 2*D THE SHARKS, Erik GELDERMANS 2*D AQUA 

DIVING, Stijn GOEDERTIER 2*D POSEIDON, Karin GOIDTS 3*D 2 DIVE 4, Mark GOOVAERTS 

2*D ODYSSEE, Marc GRANDJEAN 1*D BELGIUM DIVING, Edgard HAECK 2*D ZEEPAARDJE (‘t), 

2 


Houtan HAERI 4*D DE NEREIDEN, Emmy HERBOTS 1*D POSEIDON, Danny HERREMAN 2*D ADVENTURE 

DIVING, Elke HOLSTERS 3*D NEPTUNUS, Indra HOOYBERGS 2*D AMFIBIE, Nicky HORIONS 2*D LDL, Dave 

HULPIAU 4*D HYDRA, Sabine IEMANTS k1*D ADVENTURE DIVING, Filip JACQUEMIJN 4*D THE SHARKS, Bart 

JANSEGERS k1*D HYDRA, Alain KEYEN 4*D D.I.O.S., Peter LAMBRECHTS 2*D THE SHARKS, Wendy LENS 3*D 

CALYPSO TEAM, Pieter LEVENS 4*D NEPTUNUS, Natasja LIPPENS 4*D DE KREEFT, Ludo LOUBELE 2*D DISCO- 

VERY DIVING, Frederik MAES 1*D R.D.K., Michel MAHU 2*D ZEEPAARDJE (‘t), Michèle MALAISE 2*D STING- 

RAYS, Etienne MALAISE 4*D STINGRAYS, Kurt MATTHYS 1*D MANTA, Davy MELIS 2*D AMFIBIE, Koenraad 

MERGAERT 3*D GUD, Jan MUTSAARS 4*D THE SEAMASTERS, Bartel ONZEA 2*D POSEIDON, Pascal OSTYN 

2*D DUKDUVELS, Ronny PALESE 3*D NEPTUNUS DIVERS, Basiel PEETERS 4*D THE SHARKS, Lesley PEETERS 

1*D THE SHARKS, Rudi PERGENS 1*D HYDRA, Patrick POPPE 1*D ZEEPAARDJE (‘t), Christophe PORTEMAN 

2*D THE SHARKS, Dirk RAES 2*D ADVENTURE DIVING, Peter RAPPE 2*D RESCUE & DIVING TEAM, Leen REN- 

DERS 2*D LUCKY DIVERS, Alain ROHART 2*D AMFIBIE, Sonja SCHEVENEELS 2*D AMYKOS, Bert SCHOOFS 

4*D ODYSSEE, Bjorn SCHURGERS 2*D ODYSSEE, Christel SERNEELS 2*D ATLANTIS (AARSCHOT), Patrick SPOL- 

SPOEL 4*D SILVER SHARKS, Nele SPRIET 2*D NAUTIC, Andries STEEGMANS 2*D DISCOVERY DIVING, Silvia 

STEURS 2*D AMFIBIE, Michael THIELEMANS 3*D ADVENTURE DIVING, Jonas TOBAC 1*D POSEIDON, Manuel 

VAES 2*D AQUA DIVING, Eveline VANASSCHE 4*D M.D.K., Rudi VAN CAMPENHOUT 3*D ADVENTURE DI- 

VING, Jurgen VAN CAUWENBERGHE 3*D DE ZEEROOS, Bert VANDEGHINSTE 1*D COUDY’S, Bart VAN DEL- 

SEN 2*D GOBIO-DIVERS, Kris VAN DEN BRANDT 1*D SEPIA, Jan VAN DER CRUYSSEN 3*D DE WATERMAN, 

Patrick VANDERHEYDEN 1*D NAUTILUS, Dirk VAN DER MAELEN 1*D MANTA, Koenraad VANDER MEULEN 

2*D AMOR CORDIS, Sven VANDEVOORDE 4*D P.D.K., Linda VAN DOORSLAER 2*D ZEEPAARDJE (‘t), Alain 

VAN EECKHOUT 4*D K.T.W.V., Carine VAN GELE 3*D MANTA, Peter VAN GESTEL 3*D ATLANTIS (AARSCHOT), 

Eric VAN GEYTE 3*D NEPTUNUS, Maarten VANHAECHT 4*D NEPTUNUS, Raf VANHERK 3*D ATLANTA NOS, 

Marnix VANHOOREN 2*D ACTINIA, Tim VAN HOUTVEN 1*D THE SEAMASTERS, Dieter VAN ITTERBEECK 4*D 

BEVERS CASTORS DIVING, Olivier VAN LAERE 1*D GUD, Jo VAN LIERDE 1*D GOBIO-DIVERS, Luc VANREN- 

TERGEM 2*D FIRE DIVERS ZANDHOVEN, Arnoud VAN VLERKEN 4*D HYDRO LIER, François VERBEEREN 1*D 

ADVENTURE DIVING, Els VERBRUGGHE 1*D ACTINIA, Wim VERDONCK 1*D DUIKERNIKKERS, Stefan VER- 

HOEVEN 2*D ATLANTA NOS LIM, Karin VERLINDEN 3*D ADVENTURE DIVING, Rudy VERMEULEN 4*D DE 

ZEEROOS, Charles VERMIJLEN 4*D CAMPINIA, Patrick VERVAET 3*D AMOR CORDIS, Koen VLUYMANS 2*D 

2 DIVE 4, Livia VOSS 4*D D.D.T., Stefaan VOSTERS 4*D LUCKY DIVERS, Robert VRANCKEN 2*D MOBY-DICK, 

Johan VUEGEN 1*D NUCLEA, Els WETS 1*D SEAQUEST, Wouter WILLEMS 1*D GUD, Bart WILLEMS 4*D BIL- 

ZER DUIKCLUB DOLFIJN, Alain WILLEMS 2*D AMFIBIE, Thijs WOUTERS 1*D SEAQUEST, Veronique WUYTS 3*D 

CALYPSO TEAM, Dirk WUYTS 4*D AKO, Richard WYNANT 4*D THALASSA. 

Geslaagde niet-duikers 

Nathalie CALLENS,Annick CORNELIS, Griet DAELMAN, Marc DE VOLDER, Ann DECOSTER, Giovanni t JAECKX, 

Kevin VEREECKEN, Paul VERHOFSTADT. 

Positie van de handen 

bij hartmassage 

Volgens de nieuwe CPR-richtlijn plaats je 

de handen op het midden van de borst; 

heel wat gemakkelijker dan vroeger toen 

je nog eerst de ribbenboog moest aftasten 

... 

Maar waar is het midden van de borst? 

Volgens sommige kandidaten ergens 

dicht tegen de hals of ergens ter hoogte 

van het middenrif of halverwege de 

romp. Volgende foto’s maken het één 

en ander duidelijk. 

7 7 7 

Zeker niet het 

midden van de 

borstkas! 

3 

En dit is duidelijk het 

midden van de buik. 

Op het midden van de 

romp (het middenrif) 

moet je niet zijn. 

Dit is wat men onder het midden van de borstkas verstaat. Let er ook 

op dan je vinger in elkaar verstrengeld zitten tijdens de hartmassage. 


26 

E410 

• Ultracompact en ultralicht 

• Live View met een 7x / 10x vergroting voor een zeer 

nauwkeurige scherpstelling 

• Live MOS-sensor met 10 megapixels 

• Nieuwe verwerkingsengine 

• Uitstekend stofverminderingssysteem (Supersonic 

Wave-filter) 

• Ongekend gebruiksgemak 

• HyperCrystal LCD 

van 6,4 cm 

• Ingebouwde 

pop-up flitser 

Dankzij de compacte 

afmetingen en het geringe 

gewicht van deze 

D-SLR met Live View, nemen fotografen 

deze camera moeiteloos overal mee naartoe. 

Bovendien profiteren ze met dit gebruiksvriendelijke 

model direct van alle voordelen van SLR-fotografie. Dit 

model is tevens uitgerust met een nieuw ontwikkelde 

verwerkingsengine, een HyperCrystal LCD van 6,4 cm, 

hi-speed USB 2.0, dubbele geheugenslots voor xD-Picture 

Cards en CompactFlash-kaarten en maar liefst 20 

handige scèneprogramma’s. 

PT-E03 

Het PT-E03 onderwaterhuis 

is speciaal ontwikkeld voor 

de Olympus E-400/410 en 

is bestand tegen een waterdruk 

die overeenkomt 

met een diepte van 40 meter. 

Bovendien beschermt 

de duurzame en hoogwaardige constructie van polycarbonaat 

de camera niet alleen tegen water maar 

ook tegen onverwachte schokken en bewegingen op 

het droge. Met de TTL-flitseraansluiting kan tevens 

gebruik worden gemaakt van de optionele Olympus 

FL-36 TTL-flitser en de PFL-01 en PFL-E01 flitserhuizen. 

En de vijf uitwisselbare lenspoorten maken het mogelijk 

om gebruik te maken van de volgende objectieven: 

14-45 mm, 14-42 mm, 11-22 of 14-54 mm, 7-14 mm, 8 mm 

visoog en 50 mm macro. 

OLYMPUS Belgium N.V. 

Boomsesteenweg 77 • 2630 Aartselaar • België 

Hippocampus februari juni 2007 2007 

www.olympus.be

Bondsnieuws - MEDISCHE COMMISSIE & COMMISSIE DUIKONDERRICHT 

Examenvragen 

DHV 2007 

Lees aandachtig de vragen antwoorden. Elk woord is van belang! 

Per vraag is er minstens één antwoord correct, tenzij anders aangegeven. 

1 Het toedienen van 100% zuurstof: 

a) mag niet langer dan 2 uur duren; 

b) mag niet gebeuren bij vermoeden van 

longbeschadiging; 

c) is zeer aangewezen bij CO-intoxicatie; 

d) mag bij decompressieziekte onderbroken 

worden om water toe te dienen. 

2 Vrijduik na flessenduik is gevaarlijk 

omdat: 

a) het hartritme vertraagt (bradycardie); 

b) het CO2-gehalte in het bloed oploopt; 

c) het bloedsuikergehalte te fel daalt; 

d) de stikstofuitwas belet wordt. 

3 Longoverdruk kan leiden tot: 

a) pneumothorax; 

b) shock; 

c) verlamming; 

d) schapen en vlooien. 

4 Duidelijke symptomen van shock 

zijn: 

a) veel urineren; 

b) versnelde en verzwakte pols; 

c) bleke, klamme huid; 

d) versterkte en vertraagde pols. 

5 Na enkele duiken heeft een van je 

buddy’s oorpijn. Waarschijnlijke 

oorzaken zijn: 

a) barotrauma; 

b) hersenvliesontsteking; 

c) middenoorontsteking; 

d) hypoxie van het slakkenhuis. 

6 Bij een bijna-verdrinking moet men 

het slachtoffer altijd: 

a) laten drinken; 

b) naar een meerplaatscaisson brengen; 

c) een pijnstiller toedienen; 

d) naar een ziekenhuis brengen, ook al is 

het slachtoffer volledig hersteld. 

7 Hijgtoestand of buiten adem zijn 

tijdens het duiken kan verholpen 

worden met: 

a) dieper in te ademen; 

b) te ademen aan een ander mondstuk; 

c) gecontroleerd te stijgen met het reddingsvest; 

d) horizontaal te zwemmen. 

8 Welke factoren verhogen het risico 

op een decompressieziekte? 

a) Duiken in koud water. 

b) Buiten adem zijn tijdens de duik. 

c) Vrijduik voor flessenduik. 

d) Zoutgehalte van het water. 

9 Longoverdruk: 

a) vereist toediening van antistollingsmiddelen; 

b) heeft kans op een dodelijke afloop; 

c) vereist een overbrenging naar een reanimatiecentrum; 

d) mag, indien de klachten niet te erg 

zijn, behandeld worden met wederonderdompeling 

naar halve diepte. 

10 Het toedienen van 100% zuurstof 

bij decompressieziekte heeft als 

doel: 

a) de stikstofuitwas te bevorderen; 

b) weefselhypoxie tegen te gaan; 

c) recompressie in een caisson overbodig 

te maken; 

d) het sluiten van het patent foramen 

ovale te bewerkstelligen. 

11 Stikstofnarcose (dieptedronkenschap): 

a) komt niet voor bij getrainde duikers; 

b) begint steeds op dezelfde diepte; 

c) geeft een gevoel van welbehagen en 

belet helder te denken; 

d) gaat spontaan weg door op dezelfde 

diepte te blijven. 

12 Een duiker heeft soms bij het begin 

van het opstijgen een korte 

periode van draainissen (vertigo) 

en een gevoel van volheid van 

een oor. De waarschijnlijke diagnose 

is: 

a) barotrauma van het binnenoor; 

b) decompressieziekte van het binnenoor; 

c) alternobaar vertigo; 

d) dronkenschap der diepte. 

13 In deze vraag worden telkens twee 

begrippen naast elkaar geplaatst. 

Duid aan welke associaties juist 

zijn. 

a) Decompressieziekte en paraplegie. 

b) Acute hyperoxie en stuiptrekkingen. 

c) Luchtembolie en hemiplegie. 

d) Shock en trage pols. 




14 Je duikmaat is slachtoffer van een 

duikongeval. Hij is goed bewust 

en ademt normaal. Hij heeft 100% 

zuurstof nodig en moet vervoerd 

worden naar een ziekenhuis. De 

totale evacuatietijd wordt geschat 

op 2 uur. Welke zuurstoffles(sen), 

gecomprimeerd op 200 bar, volstaat/volstaan 

voor dit transport? 

a) Fles van 2 liter. 

b) Fles van 6 liter. 

c) Fles van 10 liter. 

d) Fles van 15 liter. 

15 Tijdens het vrijduiken kan ontstaan: 

a) bewustzijnsverlies; 

b) squeeze; 

c) longoverdruk; 

d) hypothermie. 

16 Verdrinking in zoet, chloorvrij water: 

a) tast de longen niet aan. 

b) leidt tot uitdroging door het onttrekken 

van water uit het bloed naar de 

longalveolen. 

c) vereist normobare O2 therapie. 

d) geeft nooit uitgestelde verdrinking. 

17 Shock: 

a) kan evolueren naar coma; 

b) evolueert ongunstig bij afkoeling; 

c) wordt gunstig beïnvloed door zuurstof; 

d) wordt gunstig beïnvloed door halfzittende 

houding. 

18 Een vermindering van de gehoorsscherpte 

na een duik: 

a) is van geen belang; 

b) eist een raadpleging van een NKOspecialist 

(Neus-Keel-Oor); 

c) eist verlenging van de trappen bij een 

volgende duik; 

d) kan een behandeling in een herdrukkingskamer 

vereisen. 

28 

Hippocampus februari juni 2007 2007 

19 De meest voorkomende decompressieziekte 

is gelegen ter hoogte 

van: 

a) de longen; 

b) het zenuwstelsel; 

c) de huid; 

d) het beender- en gewrichtstelsel. 

20 Je vindt een slachtoffer, bewusteloos, 

moeilijke ademhaling en een 

zwakke pols. Wat doe je eerst? (1 

antwoord) 

a) Vrije luchtweg verzekeren. 

b) Benen in hoogstand. 

c) Zuurstof geven. 

d) Hartmassage. 

21 Valsalva bij het stijgen: 

a) kan het ontstaan van een PFO in de 

hand werken; 

b) is ongevaarlijk; 

c) kan invloed hebben op het ontstaan 

van een decompressieziekte en/of 

longoverdruk; 

d) kan aanleiding geven tot alternobaar 

vertigo. 

22 Een zwangere duikster mag: 

a) niet dieper duiken dan 10 meter tijdens 

de eerste 3 maanden; 

b) duiken tot 20 m maar met verlengde 

trappen; 

c) helemaal niet duiken; 

d) geen successieve duiken doen. 

23 Waarom moet CAGE (Cerebral Arterial 

Gas Embolism) zo snel mogelijk 

behandeld worden? 

a) Wegens de pijn. 

b) Wegens de kans op infectie. 

c) Wegens afsterven van hersencellen. 

d) Wegens de kans op botnecrose. 

24 De evolutie naar hypothermie 

(onderkoeling) wordt gekenmerkt 

door: 

a) een algemeen rood uitzien; 

b) veralgemeende rillingen en bleekheid; 

c) duizeligheid; 

d) pupilverwijding. 

25 Welke ziektetekenen moeten je 

doen denken aan decompressieziekte? 

a) Kolieken. 

b) Jeuk. 

c) Paresthesieën. 

d) Paraplegie. 

26 Hart en bloedvaten. Welke 

bewering(en) is (zijn) juist? 

a) Het open foramen ovale is een verbinding 

tussen de beide kamers van 

het hart. 

b) De longslagader vervoert zuurstofarm 

bloed. 

c) De grote holle ader (vena cava) voert 

het bloed naar de rechter voorkamer. 

d) De grote bloedsomloop vertrekt vanuit 

de rechter kamer. 

27 Longoverdruk: 

a) kan optreden tijdens het afdoen van 

de uitrusting na de duik; 

b) veroorzaakt altijd een pneumothorax; 

c) kan bevorderd worden door een infectie 

van de onderste luchtwegen; 

d) kan optreden na een te snelle stijging 

vanaf de -3 m trap; 

28 Een duiker uit je groep krijgt 

bends in de knie. Wat doe je? 

a) Vervoer naar een reanimatiecentrum. 

b) Vervoer naar een recompressiecentrum. 

c) Warme compressen op het gewricht. 

d) O2 toedienen. 

29 Na een duik, zonder incidenten, 

valt je duikmaat plots bewusteloos 

bij aankomst aan de trap op 

-3 m. De oorzaak kan zijn: 

a) hyperoxie; 

b) decompressieziekte; 

c) hypothermie; 

d) longoverdruk.

30 Wat geeft de prikkel tot ademen? 

a) verhoogd suikergehalte; 

b) zuurstofgebrek; 

c) CO2-stijging; 

d) stikstofverzadiging. 

31 Je buddy vertoont onmiddellijk 

na het bovenkomen pijn bij het 

ademen en bloederig schuim op 

de lippen. Wat ga je doen? 

a) Je brengt hem zo snel mogelijk naar 

een caisson. 

b) Je start mond-op-mond beademing. 

c) Je legt hem in halfzittende houding 

en geeft 100% normobare zuurstof. 

d) Je brengt hem naar een ziekenhuis 

met spoedopname. 

32 Wat doe je bij hitteslag? 

a) De patiënt uit de zon plaatsen. 

b) De patiënt insmeren met zonnebrandolie. 

c) Antibiotica toedienen. 

d) Koude kompressen of baden in fris 

water. 

17 A - B - C 

18 B - D 

19 B 

20 A 

21 A - C - D 

22 C 

23 C 

24 B 

25 B - C - D 

26 B - C 

27 C - D 

28 B - D 

29 B - D 

30 C 

31 C - D 

32 A 

1 C - D 

2 B - D 

3 A - B - C 

4 B - C 

5 A - C 

6 D 

7 C 

8 A - B - C 

9 B - C 

10 A - B 

11 C 

12 C 

13 A - B - C 

14 C - D 

15 A - B - D 

16 C 

examen DHV 2007 

Oplossingen 

Bijscholing 

Duiker-Hulpverlener 

Al verscheidene jaren organiseert 

de Medische Commissie een 

bijscholing Duiker-Hulpverlener 

(DHV) voor de duikers die reeds in het 

bezit zijn van het brevet DHV. 

Ook dit jaar vindt er een bijscholing 

plaats, welke zal doorgaan in het Duikershuis 

op 15 september 2007. 

De bijscholing vangt aan om 13.30 uur. 

Inschrijven voor de bijscholing kan geschieden 

via secretariaat@nelos.be 

programma 

• CPR en toediening zuurstof 

Dr. Filip Gallant 

• Nieuwe aanpak medische keuring 

duikgeschiktheid 

Dr. Roland Vanden Eede 

• Mental coaching 

Ben Engelen 

• Belangwekkende punten vanuit het 

Veiligheidscomité 

Dr. Dirk Deraedt 

TEKST: DR. RENé DE LAET 


Bondsnieuws - MEDISCHE COMMISSIE 

Het correct aanbrengen 

van een zuurstofmasker 

Bij het zuurstof toedienen wordt vaak 

gebruik gemaakt van een eenvoudig 

zuurstofmasker. Liefst gebruik je er 

één dat voorzien is van klepjes aan de buitenkant 

van het masker en een bufferzakje. 

Maar nog belangrijker is het om dit masker 

goed op het gezicht te plaatsen. 

Het zuurstofmasker gewoon op het gezicht 

plaatsen is niet voldoende. Vooraleer je het 

masker op het gezicht plaatst moet je enkele 

andere handelingen verrichten: haal het 

masker uit de verpakking indien dit nog niet 

gebeurd zou zijn, controleer of de klepjes 

aanwezig zijn en plaats ze eventueel terug 

op het masker (indien de klepjes ontbreken 

neem je best een ander masker, als je dat niet 

hebt dan werk je verder met het onvolledige 

masker), controleer of het elastiekje nog 

vastzit aan het masker, sluit de zuurstofslang 

van het masker aan op het masker zelf en 

op de zuurstoffles, ontvouw het zakje en let 

erop dat het niet getrost is aan de aanhechtingszijde 

met het masker, open de kraan 

van de zuurstoffles. zorg je ervoor dat de 

zuurstofdebietkraan voldoende open staat 

(debiet 12 à 15 liter/min). Druk nu met de 

toppen van je wijs- en middenvinger op het 

binnenste klepje dat de uitademlucht van het 

masker naar het zakje afsluit en laat het zakje 

op volume komen. Eventueel kan je zelf 

even aan het masker ademen om te testen of 

het werkt, maar eigenlijk is dat niet nodig als 

s s s 

Bij het plaatsen van het masker 

zorg je er eerst voor dat de kin 

goed in het masker zit. 

30 

s 

De onderkant 

van het masker 

gewoon 

op de kin 

plaatsen is 

fout. 


Kantel je het masker over de 

neus en schuif het masker over 

en weer totdat de kin en de neus 

er optimaal inzitten. Let erop dat 

het goed afsluit aan de kin. 

alles correct voorbereid is en het zakje zich 

duidelijk met zuurstof opgevuld heeft. 

Nu kan je het masker aanbrengen bij het 

slachtoffer. Vaak let de hulpverlener er enkel 

op dat de elastiekjes aangetrokken worden 

en dat het ijzertje ter hoogte van de neus 

aangeklemd wordt. Maar dikwijls levert dit 

niet het gewenste resultaat op. Maar al te 

vaak steekt de kin of de neus niet goed in 

het masker. Gevolg: de zuurstoftoediening is 

onvoldoende want het masker lekt links of 

rechts naast de kin, langs de zijkant van de 

wang, tussen mond en kin of langs de zijkant 

van de neusvleugels. 

masker aanbrengen 

Bij het plaatsen van het masker zorg je er 

eerst voor dat de kin goed in het masker zit. 

De onderkant van het masker gewoon op de 

kin plaatsen is fout. Als de kin zich in de onderkant 

van het masker bevindt kantel je het 

masker over de neus en schuif een heel klein 

beetje met het masker over en weer, van onder 

naar boven, totdat de kin en de neus er 

optimaal inzitten. Kijk even of het masker 

nog steeds goed afsluit tegen de onderkant 

van de kin. Terwijl je het maskertje met één 

hand lichtjes tegen het aangezicht van het 

slachtoffer blijft drukken, kan je de elastiekjes 

aantrekken. 

Vergeet niet om het ijzertje te hoogte van de 

neus aan te klemmen met je duim en wijsvinger. 

Blijf dit ijzertje niet de ganse tijd 

s 

Maar al te 

vaak steekt de 

kin of de neus 

niet goed in 

het masker, 

waardoor er 

lekken zijn. 

Trek de elastiekjes aan, druk 

het ijzertje aan en nu kan je het 

maskertje loslaten of eventueel 

met één hand tegen het aangezicht 

aangedrukt houden. 

s 

afklemmen want anders kan het slachtoffer 

niet ademen langs zijn neus. Eventueel kan 

je het masker met één hand tegen het aangezicht 

aangedrukt houden. Controleer nog 

even extra of de kin wel goed in het masker 

zit en of er geen lekken zijn aan de onderkant 

van de kin, langs de zijkant of aan de neus. 

controle ademhaling 

Laat het zuurstofdebiet voldoende hoog 

staan. Een debiet van 12 à 15 liter/min is 

gewenst. Zeker niet lager dan 10 liter/min. 

Als je lager gaat zit het risico erin dat het 

slachtoffer zijn eigen uitgeademde CO2 terug 

inademt. Testen wezen uit dat dit zeker 

het geval is bij dit soort maskers bij een debiet 

van 6 liter/min of lager. 

Hoe weet je nu of het slachtoffer ademt? 

Ademhaling kan je vaststellen door het op 

en neer gaan van borstkas of de buik. Als 

het masker correct op het aangezicht van het 

slachtoffer aangebracht werd kan je door het 

aandampen van het masker vaststellen dat er 

ademhaling aanwezig is. Het debiet verlagen 

totdat je het zakje op en neer ziet gaan, 

is uit den boze; vaak geef je dan te weinig 

zuurstof! Enkel wanneer het slachtoffer zo 

geweldig ademt dat het zakje platvalt bij inademing, 

mag je het debiet verhogen (komt 

zelden voor). n 

TEKST: DR. FILIP GALLANT EN IVO MADDER 


s 

Als het maskertje correct aangebracht is kan je 

het loslaten en zie je aan het aandampen van het 

masker dat er ademhaling is. 

(foto: Christel Jacobs). 

Blijkbaar staat dit masker goed op, maar 

wie goed kijkt ziet dat er een opening is 

langs de zijkant van de kin.

Bondsnieuws - BEFOS-NIEUWS 

Vernielingen vistuig: 

“Melden moet!” 

NOB en BEFOS doen beroep op ogen en oren van 

alle sportduikers. 

Intriest wordt hij ervan. Van de kortzichtigheid 

en vernielzucht van duikers 

die, steeds in het sepiaseizoen, zijn vistuig 

kapot snijden. Jan van Stee is visser 

bij Sas van Goes. Hij weet ook wel dat het 

om een enkeling gaat. Dat niet álle duikers 

met het mes tussen de tanden het water 

in gaan. Maar dat maakt het voor hem en 

zijn collega’s niet minder vervelend. De 

Nederlandse Onderwatersportbond NOB 

en de Belgische Federatie BEFOS roepen 

daarom alle duikers op om alert te zijn en 

verdacht gedrag of beschadigd vistuig zo 

snel mogelijk te melden. 

Stel je voor: een heerlijk duikweekend in 

Zeeland. Lekker gedoken, veel gezien. Kom 

je bij je auto, is hij helemaal leeggehaald. 

En dat niet alleen: alle ruiten zijn ingeslagen, 

de banden lek gestoken en de spiegels 

hangen er los bij. Met wat voor gevoel ga je 

dan naar huis? 

Wel, zo ongeveer voelt Jan van Stee zich 

ook. Begin mei haalde hij 45 netten binnen. 

Vijftien waren er opengesneden en vijf zelfs 

rondom helemaal doorgesneden. Zelfs met 

zwaar materiaal moet je daar nog flink voor 

doorwerken. “Het is pure vernielzucht”, vertelt 

Jan van Stee. “En als ik mijn spulletje zo 

boven zie komen dan word ik daar wel triest 

van. Ik weet, het is een enkeling, maar ik 

krijg echt een hekel aan die mensen. Het gebeurt 

ook steeds in het sepiaseizoen. Vanaf 

april vissen we op kreeft. Dat gaat best lekker 

en zodra de sepia’s er zijn, begint het 

gesodemieter. Echt heel vervelend”. 

zinloos geweld 

Naast de boosheid is er bij Jan van Stee en 

zijn collega vissers ook veel onbegrip. “Het 

is zo kortzichtig, ik snap het niet”, zegt Jan. 

“Sepia’s zijn bijvangst, we vissen er niet gericht 

op en vaak zetten we ze zelf terug. En 

iedereen weet dat de sepia’s sterven nadat 

ze hun eieren hebben afgezet. Binnen twee 

tot drie weken gaan de volwassen dieren allemaal 

dood. Waarom zou je ze dan bevrijden? 

Kijk, als je zo’n beestje zielig vindt en 

je haalt hem voorzichtig uit een kubbe, daar 

heb ik nog respect voor. Ik zie ze zelf ook 

graag. Maar vistuig met grof geweld stuksnijden, 

dat is zó zinloos”. 

In het sepiaseizoen zetten de vissers hun 

netten al wat verder weg, zodat duikers er 

minder gemakkelijk bij kunnen. “Stoppen 

met vissen zou nog beter zijn”, vindt Jan. 

32 


“Maar het is wel onze boterham 

en dit seizoen is de 

kreeftenvangst goed, dus 

vis je door”. 

dierenbevrijdingsfront 

“Wij zijn het vandalisme 

ook kotsbeu”, aldus een 

stellige Marcel Waijers (bioloog en bestuurslid 

van de NOB). “Van alle dieren die 

we onder water tegenkomen, heeft de sepia 

de hoogste aaibaarheidsfactor, dat is waar. 

Maar het is ontoelaatbaar dat je uit een 

soort van ‘dierenbevrijdingsfront-achtige’ 

overtuiging de eigendommen van een ander 

vernielt. Een normaal mens steekt ook geen 

nertsenfokkerij in de fik. Als je de sepia’s zo 

nodig wilt helpen, steek dan je energie in het 

verbeteren van de leefomgeving. Vermijd 

bijvoorbeeld van met je vinnen planten en 

dieren te vernielen. Maar iedere vernielde 

fuik of kubbe is er een te veel”. 

En nogmaals: uit de aard van de schade 

valt af te leiden dat er slechts één of twee 

vandalen actief zijn. De vissers zijn er ook 

niet op uit om daar alle sportduikers op aan 

te kijken. Maar de NOB en BEFOS vinden 

het van het grootste belang dat het ophoudt. 

Als duiker scharrel je rond op het erf van de 

vissers. Je blijft dus overal vanaf. 

“De relatie met de vissers is goed en moet 

goed blijven”, zegt Marcel. “Je moet niet 

vergeten: als sportduiker scharrel je rond 

op het erf van de vissers. Tot op heden zijn 

de vissers zeer meedenkend en houden ze 

absoluut rekening met de sportduikers. Dat 

mogen ze ook van ons verwachten. We 

zijn in overleg met de vissers over hoe we 

dit probleem kunnen indammen. Het blijft 

lastig. Als je door een weiland loopt en je 

maakt iets stuk, dan kan iedereen je zien. In 

de Oosterschelde is de kans dat je iemand 

betrapt heel klein. Voor nu willen we samen 

met onze Belgische vrienden zo veel mogelijk 

ogen en oren aan de dijk mobiliseren. 

Dus: blijf overal vanaf. Hou je ogen en oren 

goed open. Sociale controle: ja graag! Melden: 

moet!”. n 

TEKST EN FOTO: ROB AARSEN 

Wijs ‘m aan: wat en waar? 

Het Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD) in Zeeland onderzoekt de recente vernielingen. 

Een lastige zaak, erkent ook Frank van der Vegte van de KLPD afdeling Waterpolitie, 

omdat het moeilijk is te bewijzen. “Informatie en tips van goedwillende duikers kunnen 

het onderzoek verder helpen”, aldus Frank. 

Waar moet je op letten? Frank: “Allereerst op vreemd gedrag van duikers als ze bovenkomen. 

Als ze lang rondscharrelen voordat ze aan de kant komen of hun spullen aan de 

waterkant laten liggen. Dat kan er op wijzen dat zo’n duiker in de getijdenzone iets tussen 

de stenen verstopt of vastbindt. Dat komen ze dan later ophalen. Duikers die netjes 

bij zich hebben, zijn ook verdacht. Probeer altijd het kenteken te noteren van de auto 

waarmee deze duiker vertrekt, zodat wij gericht kunnen zoeken”. 

Zelfs het kleinste stukje informatie kan voor de politie de puzzelstukjes op hun plek laten 

vallen. Kijk na de duik of op de camping om je heen. “Een barbecue vol vis of kreeft is 

aanleiding voor een melding”, zegt Frank. “Of soms hoor je iemand vertellen over wat hij 

heeft gedaan. Wijs ‘m aan”. 

Voor melding heb je de volgende mogelijkheden: 

• meldkamer KLPD in Driebergen: +31 343 535 353. Zeg erbij dat het een melding is 

voor het stropersteam van de KLPD Waterpolitie in Zeeland. 

• regiopolitie Zeeland. Het nummer voor geen spoed, wel politie: 0900 8844. 

• jij kent de dader en de dader kent jou ook? Bel 0800 7000 en meld de misdaad anoniem. 

• het komt ook voor dat je per ongeluk een vistuig beschadigt, of jezelf moet lossnijden. 

Deze schade is verzekerd. Meld dat altijd bij de Vereniging van Beroepsvissers Zuid- 

West, +31 113 211 675. 

Melden doe je nooit bij 112! Dat is enkel gereserveerd voor noodgevallen.


Academische 

Zitting 2007 

De Algemene Vergadering van de 

Commissie Duikonderricht en de 

Academische zitting 2007 vond 

plaats op zondag 25 maart in het instituut 

Sint-Aloysius, Diestseweg te Geel. 

Zoals elk jaar kwamen nu ook weer meer 

dan 300 NELOS-instructeurs vanuit alle 

streken van Vlaanderen naar Geel. De 

eerste lentezon, traditioneel steeds van de 

partij, en de NELOS- Rockband van duikschool 

CVD, zorgden voor een vroegtijdige 

vakantiesfeer. 

Dit mocht wel na de lange en moeilijke opleiding 

van de 46 kandidaten 1*Instructeurs 

die op deze dag hun titel kwamen ontvangen. 

Eerst werd tijdens de informele Algemene 

Vergadering de ganse werking van het 

Duikonderricht van het voorbije jaar belicht. 

Dr. Beaucourt, diensthoofd van 

UZA, was te gast. 

3 


De vergadering werd voorgezeten door door het 

bestuur van de Commissie Duikonderricht. 

De nieuwe decompressietechnieken en de 

aanpassingen aan de Europese richtlijnen 

voor de brevetten eisten de aandacht op. 

De gevatte toespraak van Dr. Beaucourt 

betreffende de samenwerking tussen het 

Veiligheidscomité en het UZA werd door 

de zaal ten zeerste geapprecieerd. 

Na de toespraak over de ethiek van de instructeur 

en het aftekenen van de NELOSgedragscode 

werden de 46 kandidaten benoemd 

tot 1*I/Initiator. 

De receptie die daarop volgde - prima verzorgd 

door de clubleden van Yellow Diving 

Team - mocht gezien en geproefd worden! 

Bovendien kwam ze dadelijk op stemming 

dankzij de ritmische noten van de CVDband. 

n 



Michel Declercq had het over 

de stand van zaken betreffende 

nieuwe decompressietechnieken. 

Koen Van Dyck gaf uitleg over 

de Europese richtlijnen i.v.m. de 

duikbrevetten. 

De nieuwe 1*I/Initiators 

Michel Boucneau (Adventure Diving) - 

Jean-Pierre Box (Koraalduikers) - Pascale 

Braeckman (Manta) - Eddy Busschodts 

(Jaws) - Franky Colyn (The Sharks) - 

Christian Cornelis (Calypso Team) - Mark 

Crahaij (Poseidon) - Frank De Brauwer 

(Adventure Diving) - Pieter Decoene 

(Nautic) - Daan Delbare (Actina) - Jan 

Demasieres (Mantis Divers Club) - Reginald 

Depraetere (KDK) - Jos De Schrijver 

(Adventure Diving) - Samantha De Smet 

(Manta) - Danny De Vleeschauwer (Nereus) 

- Marc De Wilde (Manta) - Marino 

Dewitte (M.D.K.) - Brian D’Rozario (All 

Stars Duikclub) - Frederik Gekiere (De 

Zeeroos) - Geert Goossens AD Pacific) 

- Davy Knippenberg (Thalassa) - Johny 

Meyssen (Orca Bree) - Luc Meyts (Adventure 

Diving) - Michel Michiels (Neptunus) 

- Luc Moreau (Samantha) - Stefaan 

Naert (Calypso Team) - Jan Pacque 

(Neptunus) - John Pauwels (Actieve 

Duikschool Eeklo) - Christian Pypen (Poseidon) 

- Dave Roskam (The Sharks) - Peter 

Smout (Aquanauten) - Yves Teughels 

(Neptunus) - Guido Thorisaen (Adventure 

Diving) - Dieter Tsiolle (Stingrays) 

- Björn Vandemaele (Stingrays) - Jürgen 

Van Den Berghe (Nautic) - Veronique 

Vande Putte (Manta) - Bruno Vanderbeken 

(Actina) - Peter Van Hoecke (Orka) 

- Sven Van Langenhove (Adventure Diving) 

- Jan Van Lierde (Poseidon) - Koen 

Van Orshaegen (Poseidon) - Gert Van 

Roey (D.I.T.) - Patrick Vermeulen (Nemo) 

- Luc Vernaeve (Sepia) - Vic Vos (Safe Diving). 

John Remue, voorzitter van het 

Duikonderricht, gaf zijn toespraak 

over de ethiek van de instructeur.

De nieuwe lichting 1*Instructeurs/Initiators (foto: Roland Wantens). 

Elke nieuwe 

Initiator 

ondertekende de 

NELOS-gedragscode, 

waardoor ze de titel 

1*Instructeur mogen dragen. 

Het CMAS-kaartje, de Instructeursstempel en het 

attest van Initiator werden overhandigd. 

In afwachting van de receptie werden de nodige 

voorbereidingen verricht in de keuken. 

De CVD-band bracht 

de stemming er onmiddellijk in. 

De leden van Yellow Diving School verzorgden de catering. 

Het was een geslaagde receptie. 


Bondsnieuws - COMMISSIE DUIKERS MET EEN HANDICAP 

Wet Wheels Duikdag 

Het loopt op wieltjes … 

Op zaterdag 1 september 2007 organiseert de Commissie Duikers 

met een Handicap haar allereerste Wet Wheels Duikdag. Deze geweldige 

dag vindt plaats in het welbekende Zilvermeer te Mol. 

Het is de bedoeling om zoveel mogelijk 

duikers met een handicap, 

begeleiders, familie samen te brengen 

en er een gezellige dag van te maken. 

Er is uiteraard de mogelijkheid om twee 

duiken te doen. De dag wordt afgesloten 

met een reuze barbecue die je zeker niet 

mag missen! 

Hoe zal deze fantastische dag eruit zien? 

09.00 - 10.00 uur: ontvangst 

09.30 uur: inschrijving duik 1 

10.30 uur: duik 1 

13.00 uur: inschrijving duik 2 

13.30 uur: persconferentie 

14.00 uur: duik 2 

16.00 uur: aperitief 

17.00 - 19.00 uur: reuze barbecue 

Gelieve voor de barbecue in te schrijven bij 

Eric.Reekmans@pandora.be en 10 euro per 

persoon te storten op rekeningnummer 833- 

4913788-26, met vermelding van naam + 

voornaam. 

In de komende maanden krijg je via je club 

nog de nodige informatie over de inschrijving, 

de mogelijkheid tot een overnachting 

in de buurt van het Zilvermeer en dergelijke. 

Houd deze dag al zeker vrij! n 

TEKST: HANNELORE SPRENGERS 

FOTO: LIEVEN GEERAERT 

NELOS goes Nederland 

Naar aloude traditie steken de 

Raden van Bestuur van NELOS 

en van de Nederlandse Onderwatersport 

Bond (NOB) op geregelde 

tijdstippen de koppen 

bijeen. 

Logisch … we hebben een gemeenschappelijke 

taal én duikgebied. 

Dit jaar was het de NOB die inviteerde 

in Restaurant De Zwaan in 

Etten-Leur in het Nederlands-Belgisch 

grensgebied. Ook BEFOS-voorzitter 

Robert Henry was aanwezig. 

Op vele gebieden is er reeds een intense 

samenwerking zoals in de Commissie Deltagebied, 

bij het Wrakkenproject en bij de 

opstart van het Biologiebrevet. Beide Veiligheidscomités 

en Medische Commissies 

plegen ook geregeld overleg. 

Toch werd er nog onderzocht waar er nog 

meer samenwerking mogelijk zou zijn. Een 

duidelijke kans zou wellicht een gemeenschappelijke 

competitie in OW-hockey 

kunnen zijn. 

36 


Vlnr. Robert Henry (voorzitter BEFOS), John Geurts (voorzitter NOB) en Willy van der Plas (co-voorzitter 

BEFOS). 

Er werd ook een interessant overzicht gegeven 

van de nieuwe structuur van de NOBduikopleiding. 

De kwaliteit van het nieuwe 

lesmateriaal bleek zeer hoogstaand te zijn. 

Op haar beurt besprak de NELOS-delegatie 

onze instructeursopleiding met als hoogtepunten 

de zeestages, waarop een NOB-delegatie 

uitgenodigd werd. 

In een gezellige vriendschappelijke sfeer 

werd de dag beëindigd met een fijne maaltijd. 

n 

TEKST: WIM VAN DOESELAER 

FOTO: ROBERT HENRY

Bondsnieuws - SUBCOMMISSIE JEUGDDUIKEN 

STOP saaie 

zwembadtrainingen! 

Heb jij ook genoeg van saaie trainingen? En heb je nood aan eens iets anders? 

Dan hebben wij de uitdaging die je zoekt. Schrijf je in voor de Specialisatieopleiding 

Jeugdduiken: 

• je leert er alles over de duikende jongeren; 

• je leert er al je eigen kennis omzetten naar het lesgeven op een kindgerichte manier: 

• de praktische kennis via aangepaste ‘al spelend leren’ spelletjes; 

• de theoretische uitleg via proefondervindelijke testen in het zwembad. 

• plezier verzekerd! 

Is dit iets voor jou? En ben je minstens 4*D of 3*D met 200 duiken? 

Laat dan het kind in jou spreken en schrijf je vandaag nog in want de plaatsen zijn 

beperkt. 

Hoe schrijf je in? Heel eenvoudig, vul het inschrijvingsformulier in en stuur het naar 

het secretariaat of zet al jouw gegevens op mail. Als we dan ook jouw betaling ontvangen 

hebben, is je inschrijving definitief en ontvang je een bevestiging van deelname. 

Wanneer? 

Zaterdag 20 oktober 2007 

09.30 - 17.30 uur theorie 

18.00 - 20.30 uur forum 

Zondag 21 oktober 2007 

08.30 - 10.00 uur theorie 

10.30 - 12.00 uur zwembad 

13.30 - 17.30 uur theorie + evaluatie 

Deelname aan het volledige weekend is 

verplicht! 

Naam en voornaam: ................................................................................................................................................. 

Club: ......................................................................................................................................................................... 

Brevet: .................................................................................................. BEFOS Nr.: ................................................. 

Aantal duiken (logboekje wordt ter plaatse gecontroleerd): ..................................................................................... 

Adres: ..................................................................................................................... 

................................................................................................................................. 

Tel./gsm: ................................................................................................................. 

E-mail: ..................................................................................................................... 

Overnachting: JA/NEEN * 

Reeds met jeugdduiken bezig: JA/NEEN * (* schrappen wat niet past) 

Inschrijven via deze bon of alle gegevens mailen naar: evenementen@nelos.be 

Bon volledig ingevuld terugsturen naar: 

NELOS vzw, t.a.v. Hannelore Sprengers, 

Brusselsesteenweg 313-315, 2800 Mechelen 

Waar: Bloso-centrum, Hofstade 

Prijs: € 58 te betalen bij inschrijving. Geen 

inschrijving zonder betaling! 

Inbegrepen: 1 ontbijt, 2 middagmalen, 2 

vieruurtjes, 1 avondmaal, syllabus, toegang 

tot het zwembad, 1 overnachting (deze 

overnachting dient vooraf gereserveerd te 

worden via het inschrijvingsformulier). 

Inschrijvingsdatum: Ten laatste op vrijdag 

14 september 2007. Het aantal inschrij- 

vingen is beperkt, dus tijdig inschrijven is 

de boodschap! 

Rekeningnummer: 443-3691681-64 

Mededeling: Specialisatieopleiding Jeugd- 

duiken oktober 2007 + na(a)m(en) 

deelnemer(s) n 

TEKST: HANNELORE SPRENGERS 

CARTOONS: PETER BOSTEELS 

InschrIjvIngsformulIer specIalIsatIeopleIdIng jeugdduIken 


Close up 

NELOS-fotograaf 

In de kijker 

Groene wierslak. 

Steurgarnaal. Eierleggende wulk. 

38 


Snotolf (vrouwtje).

Koraalduivel. 

Hengelaarsvis. 

Naam: Rooman 

Voornaam: Luc 

Brevet: 1*Instructeur, 

onderwaterfotograaf niveau 3 

Club: Amphora 

Duikt sedert: 1999 

Fotografeert sinds: 2002 

Duikplaatsen: Oosterschelde, Grevelingen, Put Van Ekeren, 

Barges, Bodensee, Rode Zee, Atlantische Oceaan, Middellandse Zee, 

Noordzee 

Camera: Nikon D200 

Lenzen: Nikon:macro 60 mm, 105 mm, zoom: 28-70, breedhoek: 

20 mm en sigma fisheye 16 mm, Nikon teleconverter 2x 

Flitser: 2x Ikelite 100 en seacam flitser 

Wedstrijden: NELOS-festival 2006: goud juniores video 

Parende sepia’s. 

Napoleonvis. Kokerworm. 

Koraalrif op de Brothers. 


Reportage - duiKPlaatS 

Kunstwerk te water 

Omdat ’t Zeepaardje - net zoals vele andere clubs - voor de openwateropleiding 

reeds vele jaren gebruikt maakt van de vijver in 

het recreatiedomein Nieuwdonk te Berlare en bovendien in 2007 

haar 35-jarig jubileum viert, kwam het idee bovendrijven om een 

kunstwerk te water te laten. 

Begin 2005 hadden de bestuursleden van 

duikschool ’t Zeepaardje een gesprek 

met directeur Herman Rupus en domeinbeheerder 

mevrouw Claudine Rogiers 

om het duiken in de Nieuwdonk attractiever 

te maken. Het voorstel was om objecten onder 

water te plaatsen, die dienen als aantrekkingspool 

voor het duiken. Er werd redelijk 

wat gepalaverd of het wel verantwoord was 

om vreemde voorwerpen achter te laten in de 

zwem- en duikvijver. Vreemd eigenlijk dat 

men hier moeilijk over doet, zeker als men 

weet dat het zandstrand verankerd ligt op 

een hoop schroot en bouwafval. Tijdens een 

duikrondleiding in de vijver, met als buddy 

Pascal Eeckhoudt (lid van ’t Zeepaardje en 

van het redactieteam Hippocampus), ontdekte 

ik lege ijzeren vaten, ronde portalen in 

stukken gevels en nog allerlei zaken die je 

eerder in een steengroeve dan in een zwemof 

duikvijver zou verwachten. 

kunstwerk ontwerpen 

Op zeker ogenblik kreeg duikschool ’t Zeepaardje 

de toezegging dat enkel voorwerpen 

die kunstzinnig zijn, onder water geplaatst 

kunnen worden. De eerste stap was gezet, 

nu moest men nog een kunstenaar vinden 

die bereid was een kunstwerk af te staan om 

onder water te plaatsen in de Nieuwdonk. 

Gelukkig was kunstenaar Frank Roberts uit 

Het beeld zakte rustig naar zijn plaats op de bodem. 

40 


Dendermonde, tevens lid van de initiatiefnemende 

club, bereid een kunstwerk te vervaardigen. 

Hij ontwierp een beeld dat hij de 

naam ‘Variabele’ gaf. Het afgewerkte beeld 

werd voorgesteld aan huidig directeur van 

het recreatiedomein, Kris Verwaeren, die 

akkoord was voor de tewaterlating. 

tewaterlating 

Naast de wens van duikschool ’t Zeepaardje 

om mooie kunstzinnige bezienswaardigheden 

in de duikvijver te plaatsen, is deze 

stunt ook een promotie voor hun duikschool 

die elke dinsdag- en vrijdagavond duikopleidingen 

geeft in het zwembad Olympus te 

Dendermonde. 

Op zaterdag 7 oktober 2006 brak de grote 

dag aan: om 14.30 uur zou het kunstwerk te 

water gelaten worden in de circa 2,6 hectare 

grote zwemvijver van het recreatiedomein 

Nieuwdonk te Berlare. In de waterplas - een 

voormalige zandwinningsput voor de autostrade 

E17 en tevens eigendom van de Intercommunale 

DDS - bevindt zich een speciale 

zone voor het duiken, met een maximum 

diepte van 22 meter. Als men vertrekt vanaf 

de steiger, vindt men linksachter allerlei 

schroot. Aan de rechterzijde is de flora weelderig: 

diverse waterplanten zijn er te ontdekken 

tot een beperkte diepte. De fauna bestaat 

uit zoetwaterkreeftjes, snoek, baars, karper 

Hugo en frank zorgden er voor dat het beeld op 

de juiste plaats kwam te staan. 

Het kunstwerk werd met een parachute te water 

gelaten. 

en paling. Spijtig dat de zichtbaarheid niet 

echt denderend is en dat de bodem van het 

diepere gedeelte slibachtig is. Enkele beelden 

op het ondiepere gedeelte, waar de bodem 

harder is en de zichtbaarheid iets beter 

is, zouden het onderwaterbezoek aangenamer 

kunnen maken. Na de nodige speeches 

van Hugo De Clerck, voorzitter van duikschool 

’t Zeepaardje, Dirk Abbeloos, schepen 

van Dendermonde en voorzitter van de 

Intercommunale DDS en Kris Verwaeren, 

directeur van DDS en verantwoordelijke van 

het recreatiedomein Nieuwdonk, werd het 

beeld onthuld en ingehuldigd met de nodige 

champagne voor zowel het beeld als de genodigden. 

Het beeld werd vakkundig te water gelaten 

door Hugo, onder toeziend oog van de kunstenaar 

Frank Roberts. Onder water werd 

het kunstwerk verankerd en de clubleden 

konden nu het onderwaterpark, met voorlopig 

nog maar één kunstwerk, betreden. n 

tEKSt: ivO MaddEr 

ONdErwatErfOtO’S: PaScal EEcKHOudt 

dan volgde nog de montage van het beeld.

Reportage - BiOlOGiE 

Intelligente dolfijnen 

Hersenen van dolfijnen zijn groter dan die van mensen. Bovendien 

zitten ze ingewikkelder in elkaar. Of dolfijnen hierdoor 

ook slimmer zijn dan wij, is voorlopig nog niet bewezen. 

Vóór de Australische Westkust leven 

op dit moment meer dan 140 

vrouwtjes, waarvan er veel een jong 

hebben, en een wisselend aantal mannetjesdolfijnen. 

Ze planten zich voort in 

Shark Bay (Haaienbaai), een baai voor 

de Australische Westkust. Van deze groep 

zwemmen vijftien volwassen dolfijnen en 

zeven jongen soms rond met een spons op 

de punt van hun snuit. Dit ‘spons-gedrag’, 

is dus vastgesteld bij minder dan tien procent 

van de totale populatie tuimelaars. 

Eten ze die sponzen dan op? Nee, er zijn 

trouwens maar weinig zeedieren die sponzen 

lusten. Dolfijnen eten in ieder geval 

geen sponzen. Ze eten wel vis en inktvis. 

de dolfijnen beschermen hun neus met een 

spons, bij het zoeken naar voedsel in of op de 

bodem. 

Snuitbeschermer 

In het vakblad ‘Proceedings of the National 

Academy of Sciences’ (PNAS) van juli 

2005, stond een reportage waarin bewezen 

werd - aan de hand van foto’s - dat sommige 

dolfijnsoorten sponzen inzetten in 

hun zoektocht naar voedsel. De dolfijnen 

breken sponzen van de zeebodem af en manoeuvreren 

ermee op hun neus als ze naar 

voedsel zoeken. Zeer waarschijnlijk proberen 

ze met die spons hun gevoelige neus te 

beschermen. Vaak woelen ze met hun snuit 

in de bodem om platvissen en andere dieren 

op te jagen. Het zand is vrij ruw en hun 

snuit is erg gevoelig. Het is duidelijk dat de 

Australische dolfijnen de truc met de spons 

van elkaar hebben afgekeken, want enkel 

in die Australische baai zie je dolfijnen met 

zo’n ding op hun snuit rondzwemmen. De 

volwassen dolfijnen leren deze gewoonte 

aan hun jongen aan. Deze handeling, die 

door de wetenschappers ‘sponzen’ genoemd 

wordt, kan men dan ook beschouwen als 

het eerste bewijs van ‘culturele materiële 

gedragstransmissie’ door zeezoogdieren. 

Een gelijkaardig gedrag is gekend 

bij de zeeotters. Zeeotters gebruiken weliswaar 

ook gereedschap, maar zij behoren 

niet tot de familie ‘zeezoogdieren’. 

Opmerkelijk is dat de tuimelaars sponzen 

kiezen die zodanig gevormd zijn dat ze niet 

gemakkelijk van hun neus vallen. Bizar 

is dat bijna uitsluitend vrouwtjes snuitbeschermers 

dragen. Van de 22 dolfijnen die 

het gedrag ‘sponzen’ vertoonden, was er 

slechts één mannetje. Volgens de biologe 

en psychologe Janet Mann, die het gedrag 

van de dolfijnen in de Australische baai 

onderzoekt, zijn daar verscheidene mogelijke 

verklaringen voor. Eén daarvan is dat 

mannetjesdolfijnen meer in groep jagen 

dan vrouwtjes en dat het gebruik van sponzen 

daarbij minder voordelen biedt. Het 

groepsleven dat mannetjes leiden, is vooral 

gericht op het sluiten van allianties met andere 

mannetjes. Bij dit sociaal leven blijft 

er weinig tijd over voor de vrij solitaire bezigheid 

van het ‘sponzen’. 

slimme trucs 

Dat dolfijnen intelligent zijn, is al langer 

geweten. Een leuke anekdote is deze van de 

dolfijn Pete, die in gevangenschap leefde, 

ergens in Hawaï. Pete was het beu dat een 

wilde pelikaan dagelijks enkele visjes voor 

zijn neus kwam wegkapen. Op zekere dag 

at Pete zijn vis niet op, maar ging ermee 

spelen. Met zijn snuit hield hij acht visjes 

aan het wateroppervlak. Regelmatig gaf 

hij ze een zetje omhoog. De pelikaan keek 

verbaasd toe. Op zeker moment vloog hij 

naar de visjes en pakte er een. Toen greep 

Pete de pelikaan bij een poot en trok hem 

onderwater. Even later liet hij de pelikaan 

weer gaan, die er met de schrik vanaf kwam 

en nooit meer weerkeerde. 

Er zijn nog wel meer slimme trucs bekend 

bij dolfijnen. In Amerika, bij de monding 

van een rivier in Zuid-Carolina, werken 

dolfijnen samen op een wel zeer bijzondere 

manier. Eerst drijven ze kleine visjes 

bij elkaar. Dan maken ze een halve cirkel 

om de school visjes heen en drijven die 

naar een ondiep modderstrandje. Op zeker 

moment sprinten de dolfijnen samen naar 

voren waardoor er een grote golf ontstaat. 

Met deze golf spoelen de zeezoogdieren en 

uiteraard de visjes op het strand. Als de truc 

slaagt, is er voldoende eten voor iedereen! 

elkaar helpen 

Dolfijnen leven in groep. Als een dolfijn 

verzwakt, houden de andere dolfijnen hem 

om beurten boven water. Zodoende zorgen 

ze ervoor dat hij kan blijven ademen. Er 

zijn meldingen van doodzieke dolfijnen die 

op deze wijze vier dagen lang ondersteund 

werden. 

Wilde dolfijnen werken soms samen met 

de mens. Langs de kust van Mauretanië, in 

Afrika, jagen de dolfijnen de vissen naar de 

kust, recht in de netten van de vissers. Voor 

wat hoort wat en ze krijgen van de vissers 

een deel van de vangst. 

Echt sociaal intelligente zeezoogdieren, die 

dolfijnen! n 


fOtO’S: PNaS 

australische dolfijnen 

hebben de truc 

met de spons 

van elkaar 

afgekeken. 

Het ‘sponzen’ wordt beschouwd als het eerste 

bewijs van ‘culturele materiële gedragstransmissie’ 

door zeezoogdieren. 


Kom duiken bij 

Centre International de Plongée 

du LAVANDOU 

Voor uw clubvakantie ‘Duiken’ 

2 IDEALE FORMULES IN HET MIDDELLANDSE ZEE GEBIED 

EXPLORATIEWEEK ROND PORT-CROS EN OP DE WRAKKEN 

Groep met eigen leiding, min. 10 duikers. 

FORFAIT 10 duikers - 6 dagen - 6 nachten in volledig pension - 

Hotel ** de rust op 2 minuten van het duikcentrum. Verzorgde keuken. 

WEEK WRAKKEN VAN TOULON TOT CAMARAT + PORT-CROS 

Individueel en groepen, Donator, Grec, Rubis, Barge aux Congres, 

Togo, ... 16 wrakken te ontdekken. 7 dagen - 7 nachten in volledig 

pension - Hotel ** de rust op 2 minuten van het duikcentrum. Verzorgde keuken. 

Nitrox vulstation 

RESPECTEER DE REGLEMENTEN VOOR DUIKEN VAN NELOS EN CMAS 

Centre International de Plongée du LAVANDOU 

Quai des Iles d’Or - 83980 Le Lavandou 

Havenparking recht over het bureau van toerisme. 

Website: www.cip-lavandou.com E-mail: info@cip-lavandou.com 

42 

lugi 

Vroeger BOO 

Kerkstraat 3-5, 9220 Hamme, 052/47.75.38 

specialist 

d 467 

d 576 

BEL ONS OP!!! 

TEL.: (00 33) 494715457 • FAX: (00 33) 494151309 

jassen, fleeces, t-shirts, pulls 

met eigen opdruk of 

borduursel 


Duikcentrum Dive Paradis 

la Escala - Girona - Spanje 

Wij bieden: 

• Dagelijks uitstappen met de boot. 

• Vulstation + verhuur van materieel. 

• Kortom mooie duiken in de Middellandse Zee, 

voor alle niveau’s 

• Wrak- en grotduiken. 

• Kustduiken. 

Nieuw hoofdcentrum: 

dive paradis - C/Port de la Clota s/n 

17130 L’Escala (Girona) 

Spain 

Contactpersoon België: 

degol rüdiger 0496 98 93 44 

www.diveparadis.com - diveparadis@wanadoo.es

Hippo las voor u - BOEKBESPrEKiNG 

Het Gezicht 

van de Zee 

‘Het Gezicht van de Zee’ (in het Engels ‘faces of the deep’) is alweer het tweede salontafelboek 

van dos winkel. Hippocampus berichtte in 2005 uitvoerig over zijn eerste grootformaat boek dat 

in het Nederlands bij lannoo verscheen onder de titel ‘wonderen van de Zee’. intussen wordt 

dit boek - in het Engels ‘another world’ - in 48 landen verkocht en is het in vele talen vertaald, 

waaronder het russisch. 

De meeste NELOS-duikers zullen 

Dos wel kennen, want hij schreef 

ook een hele reeks boeken over de 

ABC-eilanden. We publiceerden in Hippo 

204 een artikel van hem over ‘Lac-Bonaire, 

kraamkamer tussen zeegras en man- 

groves’. Bovendien geeft hij voordrachten 

over fotografie en duikt hij regelmatig op 

met één of andere diavoorstelling over het 

onderwaterleven. 

triologie 

Het koraalrif als onuitputtelijke bron van 

‘kunst’, was het uitgangspunt van Dos toen 

hij zijn eerste boek - van een reeks van drie 

- maakte. Kleine details van zeedieren, zoals 

vissen, zeesterren, zakpijpjes, anemonen 

en koralen worden door hem tot kunst 

verheven. Vele kunstenaars, designers en 

anderen hebben zich inmiddels door deze 

- voor velen onbekende - fantastische combinaties 

van kleuren, vormen en structuren, 

laten inspireren. 

Destijds kondigden we in Hippo nr. 205 

reeds aan dat er na het boek over structuren 

nog een tweede boek over visportretten en 

later zelfs een derde boek zou verschijnen 

met daarin en mix van groothoek en macro. 

Het tweede boek van zijn triologie, 

‘Het Gezicht van de Zee’, zal eerstdaags 

in de boekhandel verkrijgbaar zijn. Het 

boek is even groot als het eerste boek, maar 

heeft nu drie talen in één uitgave: Engels 

(Faces of the Deep), Nederlands en Duits 

(Bildnis der Tiefe). De basistekst is Engels, 

maar achterin dit lijvige werk vind je alle 

tekst in de beide andere talen. De inleiding 

is weer geschreven door mariene biologe 

Kalli De Meijer, de voormalige directeur 

van het Bonaire Marine Park, maar tegenwoordig 

directeur van de Dutch Caribbean 

Nature Alliance (DCNA), een organisatie 

die zich bezighoudt met de bescherming 

én de uitbreiding van alle Nationale Parken 

op de Nederlandse Antillen en Aruba. Een 

tweede hoofdstuk werd geschreven door 

Carel Drijver, hoofd van het ‘Oceans and 

lees verder op pagina 44. 


Hippo las voor u - BOEKBESPrEKiNG 

vervolg van pagina 43. 

Coasts Programme’ van het WWF (Wereldnatuurfonds). 

Hierin vindt iedereen zeer 

veel belangrijke informatie over ons mariene 

milieu en hoe wij met zijn allen kunnen 

meewerken aan het behoud ervan. 

visportretten 

In dit boek heeft Dos zichzelf overtroffen: 

100 close-up portretfoto´s van verschillende 

zeedieren. Vooral vissen, maar ook 

heremietkreeften, inktvissen, garnalen, 

zeeschildpadden en zeeleeuwen kijken de 

lezer vaak recht in de ogen. Iedereen die 

zich met onderwaterfotografie bezighoudt, 

weet wat het is om op luttele centimeters 

van een ‘wild dier’ een portretopname te 

maken. Dos: “Vergelijk het met het maken 

van een portret van een wild dier boven water. 

Daar kun je nog een telelens gebruiken, 

maar onderwater moet je echt met je 105 

mm- of met de 60 mm-lens heel dichtbij komen. 

Alle foto´s in dit boek werden op afstanden 

van tussen de 20 en 5 cm gemaakt. 

Als ik mijn zinnen op een bepaald dier heb 

gezet, probeer ik eerst ‘vriendjes’ met dat 

dier te worden. Veel mensen denken dat ik 

gek ben (en dat is natuurlijk ook wel een 

beetje zo…), maar ik probeer door geluidjes 

te maken met de dieren te communiceren 

en ze nieuwsgierig te maken. Soms 

lukt dat, vooral ook omdat ik tracht tijdens 

deze acties niet uit te ademen. De bubbels 

werken namelijk averechts. Nu hoor ik de 

rebreather-enthousiasten al weer denken: 

man koop toch een rebreather…, maar ik 

heb nog te veel enge dingen gehoord over 

rebreathers, dat ik daar voorlopig niet mee 

begin! Uiteindelijk ben ik na lang verzet 

ook digitaal gaan fotograferen en dus zeg ik 

niet ‘nooit’ tegen een rebreather. 

Natuurlijk lukken de opnames lang niet altijd, 

maar soms wel en dan heb ik echt contact 

met de dieren, zoals je op de foto´s in 

dit boek goed kunt zien. De dieren kijken 

mij dan vaak echt aan. Een enkele keer is 

het overigens vrij gemakkelijk, vooral bij 

dieren die goed gecamoufleerd zijn, zoals 

44 

De uitgever van het boek ‘Het Gezicht 

van de Zee’ is Nilsson & Lamm 

Publishing. Het ISBN-nummer is 978 

9085410249 en de prijs van dit grote 

en zeer mooi vormgegeven boek 

is – evenals van het eerste boek: 

€ 39,95. 


schorpioenvissen. Die laten het vaak toe dat 

je heel dichtbij mag komen. Niet uitademen 

blijft echter bij portretfotografie van groot 

belang. In het open water zwemmende vissen 

close-up fotograferen is natuurlijk een 

ander verhaal: veel geduld, steeds dichterbij 

komen, op tijd de camera correct instellen 

en…vooral dus niet uitademen!”. 

fotoboek voor duikers 

Alle foto´s uit dit boek zijn nog uit het analoge 

tijdperk. Na lang aarzelen heeft Dos 

echter de stap naar het digitale tijdperk gemaakt. 

“Ik heb lang geaarzeld, omdat naar 

mijn mening met name de flitsers nog niet 

op punt stonden, maar met mijn huidige flitsers, 

een Inon Z-240, ben ik zeer tevreden. 

Boven water ben ik al een klein jaar digitaal 

bezig en langzaam leer ik de kneepjes van 

het vak.” 

Het eerste boek was vooral bedoeld voor 

iedereen die van kunst en natuur houdt. De 

nieuwe schitterende uitgave zal zeker ook 

bij elke duiker in de smaak vallen, omdat 

er veel meer sprake is van ‘herkenning’ dan 

bij de vaak zeer abstracte details in het vorige 

boek. 

buitententoonstelling 

Op 8 juni 2007 (de dag van Wereld-Oceaandag) 

was er een grote première van 

Dos’ fotografie, want toen werd er op de 

boulevard van Scheveningen zijn reizende 

buitententoonstelling geopend. Het is de 

grootste fototentoonstelling die ooit in 

Planet Ocean: 

tentoonstelling met foto’s van 

Dos Winkel, op de boulevard van 

Scheveningen, 

van 08/06/07 

tot 16/09/07.

Nederland gehouden werd. Hier zullen gedurende 

iets meer dan drie maanden, over 

een lengte van 400 meter, op 50 panelen, 

100 foto´s op zeer groot formaat tentoongesteld 

worden. Daarna gaat de tentoonstelling 

naar Amsterdam, Milaan, Barcelona en 

nog vele andere plaatsen. Een voorproefje 

van wat het is om een zeer grote tentoonstelling 

van je eigen werk te hebben, had 

Dos in april in Moskou, waar 80 grote 

foto´s werden tentoongesteld bij PhotoForum, 

één van de grootste foto-evenementen 

Advertentie 

ter wereld. Dos gaf hier ‘Master Classes’ 

aan Russische (onderwater)fotografen. n 

tEKSt: GEBaSEErd OP EEN vrijE vErtaliNG vaN 

EEN artiKEl GEScHrEvEN dOOr EEN ruSSiScHE 

jOurNaliSt, HErwErKt dOOr ivO MaddEr. 

Cead Mile Failte 

One hundred thousand times welcome 

Tamora Dive Cruises & Eric Sas ... 

... nodigen u uit voor een duiktrip langs Ierland’s ruige westkust. 

Live aboard 7 nachten/6 dagen. Twee duiken per dag, lucht, gebruik van flessen 

en lood. Duiken in de ongerepte Atlantische Oceaan, fantastische zichtbaarheid en 

weelderig onderwaterleven. 

Skelligs, Blaskets, Valentia Island, Dingle Bay en niet te vergeten ... enkele van 

Ierland’s bekende pubs. 

www.tamoradivecruises.com 

tamora.divecruises@skynet.be

Clubs in de kijker 

Duikclubs en -scholen 

In de kijker 

de leden van de wilrijkse duikschool met hun rode t-shirts, die ze droegen 

tijdens de algemene vergadering van NElOS. 

foto: Elke jacobs 

wEvOS-proevendag te Barge, april 2007. 

foto: ronny Margodt 

clubuitstap met de jeugd van duikschool ‘de watertrollen & duivels’ uit 

Sint-Pieters-leeuw, op 28/05/2007 in de 

Barrage de l’Eau d’Heure. 

foto: Marc lejoly 

duikschool amfibie turnhout tijdens de Openingsduik aan de ‘de lilse Bergen’ 

op 11 maart 2007. tevens de start van het feestjaar ter gelegenheid van het 

35-jarig bestaan (1972-2007). foto: leo laureys. 

46 


duikschool Nemo, van Heist op den Berg, tijdens hun duikschoolweekend 

te Massambre (2007). tussen de steengroefduiken door werd er ook tijd 

uitgetrokken voor een natuurwandeling en een bezoek aan de everzwijnen 

en rendieren. 

foto: iris Marivoet. 

wEvOS-instructeursduik te Barge, januari 2007. 

foto: ronny Margodt

Reportage - rEiSvErHaal 

Iran: vrouwen en duiken 

je moet wel goed gek zijn om in een land als 

iran een duikje te gaan doen, maar toch…we 

hebben er geen spijt van. duiken in de Perzische 

Golf (de warmste zee ter wereld) is immers 

duiken op prachtige ongeschonden riffen. 

Even kort eraan herinneren dat Iran 

een streng islamitisch land is, zeer 

streng voor vrouwen, waar iedere 

vrouw rondloopt met een hoofddoek en dat 

alleen het gezicht bloot mag zijn. Zonnen 

en zwemmen zijn er volledig gescheiden: 

een mannenstrand en een vrouwenstrand, 

met een hoge ommuring. Alcohol is er totaal 

niet te vinden binnen het toeristische 

circuit en mannen mogen niet met korte 

broek rondlopen. 

Op het internet kan je ook omzeggens niets 

vinden over ‘scubadiving in Iran’. Slechts 

enkele berichten vermelden dat er één duikschool 

aanwezig is en dat deze gehuisvest is 

op het mooie eiland Kish aan de Perzische 

Golf, kort bij de Straat van Hormuz. Het is 

een ‘taxfree area’, voornamelijk bezocht 

door de betere klasse en toeristen uit de 

nabij gelegen Emiraten, daar niet ver vandaan. 

Europeanen zie je amper en daarom 

gaapt iedereen je aan. In de zomermaanden 

kan de temperatuur er ver boven de 40°C 

stijgen. Je kunt het land niet vergelijken 

met Egypte omdat het op vele manieren 

heel modern is: winkels zoals bij ons, straten 

mooi verzorgd, geen zwerfvuil. Logeren 

doen we in hotel ‘Darius’, het mooiste 

hotel van het eiland. Het is geïnspireerd op 

de oudheidkundige site Persepolis. Kortom 

Het beschikbaar duikmaterieel is veel te groot 

voor kleine slanke vrouwen. 

iedere vrouw moet rondlopen met een hoofddoek 

en alleen het gezicht mag bloot zijn. 

een droomplaats, met als enig minpunt: je 

kunt er met je familie niet samen gaan zonnen 

of zwemmen en het is een marteling 

voor de vrouwen, die er gans de dag zweten 

onder hun vele kleren. 

het duikcentrum 

Tijdens het Allerheiligenverlof verkennen 

we Iran en we kunnen het natuurlijk niet 

laten om ook eens die ene duikschool te bezoeken. 

We bevinden ons in Kish Island bij 

een temperatuur van 35°C. Op het prachtig 

wit strand zien we één palmboom, een caravan, 

een hutje en een barakje met in grote 

letters CMAS. Vera, Pascale, onze tolk en ik 

(in Iran wordt alleen farsi, Perzisch gesproken) 

beginnen aan de onderhandelingen. 

Voor mezelf bekom ik een prijs van 25 euro 

voor een duik. Vrouwen worden niet toegelaten 

en er kan zelfs niet over geredetwist 

worden. Maar een goede tolk, tevens onze 

gids, kan veel gedaan krijgen en na enige 

tijd kunnen Vera en ik toch samen duiken, 

mits het betalen van een hogere prijs per 

duik (35 euro de man). Pascale gaat niet 

duiken maar mag wel gratis mee met de 

boot, samen met dochtertje Hanne en de 

gids. Er is echter één probleem: alle vrouwen 

moeten met bedekt hoofd en bedekte 

ledematen de boot op. Eerst dachten we dat 

het maar een grapje was… tot onze dames 

plaats nemen op de boot en de plaatselijke 

instructeur een anorak naar Vera toewerpt, 

die ze moet aantrekken over haar duikpak. 

Ook de kap moet op! Pascale en de vrouwe- 

lijke gids zijn gans ingeduffeld met hoofddoek. 

Het zweet stroomt van hun lijf. 

onze instructeur 

Onze aluminium 12-liter duikflessen zijn 

gevuld op juist 150 bar. Als ik het goed 

begrepen heb, werden ze gevuld in een 

nabijgelegen hospitaal. Daar zou ook de 

zuurstoffles ter beschikking staan. Het aanwezige 

duikmaterieel dat verhuurd wordt, 

is een beetje nostalgisch. Bovendien is er 

helemaal geen duikuitrusting beschikbaar 

voor kleine slanke vrouwen. De kleinste 

maat van zwemvinnen is schoenmaat 

40. Improviseren, zoals elastieken rond 

de veel te grote zwemvinnen, is dus de 

boodschap voor Vera. De boot waarmee 

we naar de duikplaats varen, is een mooie 

boot met krachtige motoren. Of er zuurstof 

aan boord is, heb ik niet gevraagd. Ik denk 

dat je daarvoor bij het hospitaal moet zijn. 

Speciaal voor ons werd er een instructeur 

opgetrommeld die een heel klein beetje Engels 

spreekt. Hij stelde zich voor als: “Sohail 

Hosseini, instructor CMAS”. Hij steekt 

het niet onder stoelen of banken dat hij erg 

fier is om buitenlandse duikers te mogen 

gidsen. Ik laat mijn CMAS-kaartje zien en 

dit schept onmiddellijk een toffe band. Vera 

kan haar kaartje niet direct vinden, maar 

daar maken ze geen probleem over. Ons logboekje 

vraagt hij niet; hij heeft immers het 

volste vertrouwen in ons brevet. Hij maakt 

zich meer zorgen over de kleding van onze 

vrouwen dan over de duik zelf. Sohail blijkt 

een goede duiker te zijn, maar wel één met 

een ingesteldheid die 20 jaar geleden ook 



Reportage - rEiSvErHaal 


bij ons voorkwam; hij geeft geen briefing, 

geen controle van materiaal, … 

de duik 

Zoals het hoort maken we een stijlvolle rolsprong 

van de boot en dalen langs de ankerkoord 

naar beneden tot 32 meter diepte. 

De watertemperatuur? ‘Wreed warm’. 

Beneden ontdekken we een prachtig wrak 

dat pas een goed jaar geleden afgezonken 

werd. Vandaar dat er nog maar weinig koraal 

op groeit, maar er zitten wel duizenden 

vissen rond. Honderden barracuda’s (nooit 

gezien), heel, heel grote gele vlindervissen, 

vleermuisvissen, baarzen, koraalduivels,… 

noem maar op. Je merkt dat de vissen geen 

duikers gewend zijn want ze hebben echt 

geen schrik van ons. Niettegenstaande Vera 

instructeur is, had Sohail weinig vertrouwen 

in het feit dat een vrouw zou kunnen 

duiken. Onder water heeft hij zijn mening 

Omdat er geen boot in de buurt is mogen de vrouwen hun sluier 

even afleggen. 

herzien. Vooral nadat Vera hem een vaste 

bewoner van het wrak toonde, die hijzelf 

nog nooit eerder ontdekt had: een grote 

wrakbaars. Ik vind een koffertje van 30 op 

50 cm met 2 handvatten eraan en gebaar 

mijn mededuiker dat we geld gevonden 

hebben. Onmiddellijk doet onze instructeur 

teken dat ik er moet af blijven en ik begrijp 

dat dit een munitiekoffer is. Ik denk dat we 

rond de kentering van het getij duiken, al 

ben ik er niet gans zeker van. Ik meen te 

snappen dat door de engte van Hormuz er 

stroming kan ontstaan, al heb ik er niet veel 

van ondervonden. 

Als ik het teken naar hem doe dat ik op reserve 

kom vraagt hij mij om nog even rond 

te toeren, waar ik toch wijselijk negatief op 

reageer. Toch nog even vertellen dat onze 

plaatselijke instructeur met een 15-liter fles 

duikt. Na ongeveer 30 minuten beginnen 

we aan onze decostop. Als ik boven kom 

zie ik Pascale en de vrouw van de andere 

duiker zwetend op de boot zitten, dit met de 

48 


tientallen grote vleermuisvissen zwemmen rond 

het wrak. 

uitleg dat ze niet mochten gaan zwemmen 

omdat het niet is toegestaan in het bijzijn 

van Iranese mannen. Vera is nog niet goed 

uit het water of ze moet terug haar anorak 

en kap aandoen. 

Dan vertelt de plaatselijke instructeur dat 

Vera de eerste vrouw is 

die in hun duikcentrum 

heeft gedoken en dat wij 

de eerste buitenlandse toeristen 

zijn die hij begeleid. 

“Er zijn hier vier duikstekken”, 

vertelt hij ons, “en 

het wrak is nog maar drie 

keer bedoken”. Vermits er 

geen boot in de onmiddellijke 

omgeving waar te nemen 

is, laat Sohail toe dat 

de vrouwen zich van de 

extra bedekking ontdoen. 

paniek 

Terwijl één van de jongens 

het anker aan het lichten 

is, zien we in de verte een 

boot naderen. Onze Iranese mannen beginnen 

totaal te flippen. De vrouwen moeten 

zich terug volledig bedekken en ze proberen 

het zo te organiseren dat ik alleen gedoken 

heb. Onze tolk weet te vertellen dat 

duiken voor vrouwen heel zeker verboden 

is, zelfs al zijn ze van België. Als de naderende 

boot plots niet meer onze richting 

weinig koraal om het wrak, 

maar wel veel scholen vis. 

kiest, zien we een grote opluchting bij de 

jongens en wordt er drank rondgedeeld: 

water en cola. 

Aan land ga ik toch nog even zwemmen 

met het dochtertje van Pascale, al merk ik 

dat ze dit hier niet graag hebben. Maar de 

nodige euro’s doen hem een oogje dichtknijpen 

en ze nodigen ons zelfs uit voor een 

volgende duik. We bedanken er toch maar 

voor, want de duik was wel zeer mooi, maar 

het randgebeuren is niet te doen. 

besluit 

Ben je in Iran, ga dan naar het eiland Kish 

en doe er een duikje want het is er nog allemaal 

ongeschonden. Wil je een echte 

duikvakantie in Iran? Wacht dan nog enige 

tijd want een goede pint na de duik is er 

niet bij en de vrouwen zijn daar nog echt 

tweederangsburgers. Dat deze situatie door 

de mollahs en de ayatollahs nog lang vol 

te houden is, betwijfel ik fel, want internet 

en satelliet tv zijn alom vertegenwoordigd. 

Dus…nog enige jaartjes wachten? n 

tEKSt: flOr BiESEMaNS 

fOtO’S: SOHail HOSSEiNi

Tips over videografie 

De videomicrobe 

kriebelt weer! 

de zomervakantie kondigt 

zich weer aan. de hele winter 

zijn we bezig geweest met het 

stockeren en inventariseren 

van de gemaakte beelden van 

het vorige seizoen. Enkele montages 

zijn gemaakt en door hen 

die in de competitiesfeer zitten 

werden werken opgestuurd 

naar diverse wedstrijden. in 

het kort gezegd, veel binnenwerk 

maar nu begint het terug 

te kriebelen ‘to get wet’. 

Het weggeborgen filmmateriaal 

wordt terug boven gehaald. Maar 

hoe zit het eigenlijk met mijn 

O-ringen, batterijen, laders, elektrische 

contacten, … ? 

Je materiaal uit 

de winterslaap halen 

Naargelang we het materiaal correct hebben 

weggeborgen (zie verder), kunnen we al 

dan niet voor verrassingen komen te staan. 

Dit kunnen vastgeroeste onderdelen zijn, 

defecte batterijen, vervormde O-ringen of 

aangetaste elektrische contacten. Alvorens 

aan de slag te gaan, dienen we het materiaal 

grondig te inspecteren. Belangrijk is om 

je materiaal tijdig (minimum drie maan- 

Om het gewicht en het overzicht te bewaren is 

het handig om het aantal laders te beperken. Gebruik 

daarom zo veel mogelijk verloopstekker. 

den vóór gebruik) na te kijken, zodat er bij 

eventuele gebreken nog voldoende tijd is 

voor herstellingen of voor het bestellen van 

nieuwe onderdelen. 

Controleer de toestand van je materiaal: 

• toestand van de bereikbare O-ringen. 

• toestand van alle elektrische contacten. 

• toestand en functie van alle beweegbare 

onderdelen. 

• laad en ontlaad de batterijen enkele maken 

en controleer hun capaciteit. 

• controleer alle rubberen onderdelen op 

verduring. 

• maak een proefduik, zonder camera, als 

algemene lektest. 

Controleer de werking van het materiaal: 

• controleer de werking van de lampen met 

hun batterijen. 

• controleer de werking van de camera in 

al zijn functies. 

• controleer de externe monitors op goede 

werking. 

Wat nemen we mee 

op reis? 

Het grootste probleem, wanneer we op reis 

gaan met het vliegtuig, is het beperken van 

het gewicht. Dit kan opgelost worden door 

extra gewichtspakketten aan te kopen bij de 

vliegmaatschappij. Vraag het wel tijdig aan, 

want het aanbod voor extra gewicht is beperkt. 

Maar beter is natuurlijk om gewicht 

te besparen. 

Gewicht besparen kan door: 

• de combinatie van één lader met verschillende 

stekkers. 

• te zorgen dat de batterijpacks eenvoudig 

uit hun behuizing kunnen gehaald worden 

en dat ze compatibel zijn met alle 

lampensoorten die je wilt gebruiken. 

• zware en grote koffers zijn te vermijden. 

• vergeet niet je lampen en batterijen te 

scheiden wanneer je een vliegreis maakt. 

Dit voorkomt problemen bij het inchecken. 

Dingen die zeker handig zijn ter plaatse, 

maar vaak vergeten worden, zijn: 

• een repairkit voor noodgevallen (passend 

gereedschap, persluchtpistool, kabelbinders, 

contactspray, lijm, poetscassette, 

enz.). 

• reservemateriaal zoals: batterijen, lader, 

O-ringen, cassetten, lampjes, universele 

stekkers, … 

• een 5” of 7” LCD monitor om je beelden 

op te beoordelen is handig en véél lichter 

dan een laptop of groot scherm. Zulke 



Tips over videografie 


LCD-monitors geven ook een duidelijk 

en volledig beeld van de opnames, zodat 

je op eventuele ‘vignettering’ kan controleren. 

Maak een lijst van alles wat je meeneemt. 

Op die manier kan je bij je volgende reis 

controleren of je niets vergeten bent. Indien 

je dan toch iets vergeten bent, voeg het dan 

toe aan de lijst. Dit gebeurt dus maar één 

keer. 

Vergeet je scenario niet te maken wanneer 

je gepland hebt om een geregisseerde film 

te maken. Met je geplastificeerd scenario 

kan je te allen tijde checken welke opnames 

je nog moet maken. 

Tips voor 

op onze bestemming 

• Stel je camera, behuizing en lichten samen 

op een aparte tafel die zuiver en 

droog is. Op een liveaboard kan je best 

op het dek (op een zeil) monteren. Op die 

manier kan er geen valschade ontstaan 

bij deining van het schip. Gebruik een 

‘checklist’ om de instellingen en de configuratie 

te controleren voor gebruik. 

• Spring NOOIT met je camera in het water. 

Ga te water, maak jezelf volledig 

duikklaar en laat DAN je camera aangeven. 

Alleen op die manier kan je jezelf 

100% concentreren op de camera. 

• Zorg dat je voor elke instellingswijziging 

het bedieningsscenario van buiten kent, 

want redeneren onder water is (door de 

stikstoftoename in ons bloed) een stuk 

moeilijker dan boven water. 

• Onmiddellijk na het duiken moet de camera 

zeer goed gespoeld worden in voldoende 

zoet water. Is er geen of weinig 

zoetwater ter beschikking, gebruik van 

een natte handdoek om je behuizing 

vochtig te houden (dit voorkomt kristalvorming 

van het zeezout) tot je terug aan 

Een aansluitbaar persluchtpistool op je lage druk, 

is niet alleen een handig tool, maar ook soms wel 

een redder in nood. 

50 


uitwisselbare batterijpacks werken heel flexibel, maar sparen ook veel gewicht en montagetijd uit. 

land bent en spoel dan intensief. Droog 

vervolgens je materiaal met een zuivere 

handdoek en/of blaas het droog met je 

persluchtpistool. 

• Plaats je materiaal NOOIT in de zon of 

dicht bij een warmtebron. 

• Hou, bij het openen van de behuizing en 

de elektrische contacten, de behuizing 

steeds zodanig dat het restwater naar buiten 

loopt en niet in de behuizing of contacten. 

Gebeurt het toch, droog het dan 

onmiddellijk op. Probeer het openen en 

sluiten van je behuizing steeds in een geconditioneerde 

ruimte te doen. 

• Bij het wegbergen van het materiaal 

steeds de optische delen beschermen, 

de batterijen verwijderen en voorkomen 

dat elektrische kabel kort knikken of geklemd 

geraken. 

Je materiaal opbergen 

voor de winterslaap 

De meeste schade aan onderwaterfoto- en 

videomateriaal wordt veroorzaakt tijdens 

het wegbergen in de non-actieve periode. 

Geef dus de nodige aandacht aan de volgende 

punten alvorens je het materiaal 

wegbergt. 

• Spoel je materiaal grondig met zoet water 

of laat het minstens één uur staan weken 

in een bak met zoet water. Bedien elke 

druktoets minstens vijf maal om op die 

manier het water achter de knoppen te 

verversen. 

• Droog het materiaal af met een zuivere 

handdoek en blaas eventueel met perslucht 

het restwater uit spleten en onder de knoppen 

vandaan. 

• Verwijder alle bereikbare O-ringen en 

berg ze zorgvuldig op. 

• Verwijder alle mogelijke batterijen om 

diepontlading en lekkages te voorkomen. 

Leg de ‘oplaadbare’ batterijen op een 

bereikbare plaats. Dit omdat je ze om de 

drie maanden moet herladen om diepontladingsschade 

te voorkomen. 

• Demonteer alle mogelijke onderdelen 

(poorten, lenzen, armen, handgrepen, 

elektrische contacten, …). 

• Laat vervolgens het materiaal minstens 

een dag drogen. 

• Smeer alle beweegbare onderdelen met 

siliconenolie in. 

• Berg het materiaal op en laat de behuizing 

en de elektrische contacten open 

staan. 

• Berg al het materiaal op in een donkere, 

droge en verluchte ruimte die warmer is 

dan 14°C. 

Enkel op die manier heb je, bij het begin 

van het volgende seizoen, de zekerheid dat 

je het materiaal in dezelfde conditie aantreft 

als dat je het hebt weggelegd. Zo heb je jaren 

plezier van je toch wel dure spullen. 

Voor de rest wensen we jullie een mooi en 

vreugdevol nieuw filmseizoen toe. 

Voor meer informatie: info@mes-bvba.be 

of www.mes-bvba.be n 

tEKSt EN fOtO’S: jEaN-jacquES riEtjENS EN 

GEErt NiES

El Ghonamy 

Diving Center 

Verkoop van alle 

gekende duikmerken 

Eigen hersteldienst 

Vulstation tot 300 bar 

elgho@hurghada.ie-eg.com 

gharib@elghonamy.com 

DUIKSPORT 

More information: 

Tel.: +2012 2 206857 

Tel.: +2065 3 547705 

www.elghonamy.com 

DE DE ZEVEN ZEEEN 

ZEVEN ZEEEN 

e-mail: zevenzeeen@telenet.be 

OPENINGSUREN: 

Wo-Do-Vr 16.30-20.00u. 

(winteruur tot 19.00u.) 

Zat. 10-12u. en 13-17u. 

ANTWERPSESTRAAT 258 - 2850 BOOM - TEL/FAX 03/888.43.34 

52 


Retro Hippo - vErZaMEld dOOr wiM vaN dOESElaEr 

35 jaar geleden 

uit Hippocampe nr. 39 

mei 1972 

Bendor 

“Ik denk dat er velen onder u nieuwe vrienden 

gemaakt hebben. Het zullen duurzame 

vrienden zijn, want de banden die hier 

ontstaan, zijn altijd heel stevig. Wanneer 

ze elkaar in België terug zullen zien, zullen 

ze de gemeenschappelijke band voelen 

van zij die in Bendor zijn geweest.” 

René Crepin 

Nationaal Verantwoordelijke Duikonderricht 

De geslaagden 

Nieuwe Vlaamse Monitors (nu 2*I): 

Robert Brackenier 

Johnny Fittelaer 

Georges Mees 

François Mommaers 

Lou Vandendries 

Nieuwe Nationale Monitors (nu 3*I): 

Arthur Valvekens 

Monique Demoustier 

Monique demoustier 

25 35 jaar geleden 

uit Hippocampus nr. 89 

juni 1982 

Bendor 

Worden Nationaal Monitor (nu 3*I): 

Joop Deen 

Willy van der Plas 

Luc Van Hout 

Marc Vercauteren 

Het Huis van de Federatie 

“En ja, het is zover, zoals beslist tijdens de 

Algemene Vergadering, gaan wij bezit nemen 

van ‘ons eigen dak’ te Brussel. 

Wij bezitten de muren, de zoldering, de 

vloeren en de vensters, maar het allernoodzakelijkste 

blijkt de inrichting en het 

meubilair. 

Wij hebben nodig: een degelijke tafel om 

rond te verzamelen met de bijpassende 

stoelen, minstens 3 burelen, enz.” 

Onderwaterfoto- en film 

De populariteit van de onderwaterfotografie 

en -film gaat in stijgende lijn. 

In deze Hippo worden maar liefst 3 wedstrijden 

aangekondigd! Het NELOS-festival 

heeft alleszins de grootste anciënniteit. 

• 2e Biënnale van de Onderwaterfotografie 

- Woluwe 

• 2e Festival van de Stichting Onderwater 

Foto en Film Groep - Nederland 

• 3e Internationaal NELOS Foto- en Filmfestival 

- Antwerpen 

15 jaar geleden 

uit Hippocampus nr. 139 

juni 1992 

Invoering van de CMAS-kaart 

Het BEFOS-bestuur meldt dat er enige 

vertraging is, maar dat de kaartjes spoedig 

geleverd zullen worden. 

2e Academische Zitting 

van het Duikonderricht 

‘“Dr. Herman Van Bogaert onderhield de 

vergadering over de problemen die een 

open foramen ovale kan opleveren. 

Dit jaar kon John Remue niet minder dan 

39 nieuwe NELOS-instructeurs voorstellen 

aan een zeer talrijk opgekomen instructeurskorps.” 

Hippoëzie 

Stilte 

Het is bekend voor de meeste 

waterratten onder ons. 

Maar… het is niet bekend 

voor degene die het niet 

willen ontmoeten of 

gewoonweg niet kennen. 

En als je ’t ontmoet… 

Is het onbreekbaar. 

Is het voor eeuwig. 

Is het verslavend. 

Is het gewoonweg ‘The max’. 

En raad eens… 

Ik heb het ontmoet. 

tEKSt: rOBBy dEvOS, 

duiKErScluB StiNGrayS 


NELOS-Boetiek 

Alle artikelen kunnen besteld worden bij de regionaal verantwoordelijken of kunnen 

rechtstreeks afgehaald worden in het Duikershuis (na telefonische afspraak). 

Nelos cursus € 20,00 - Nelos vademecum € 4,00 - Nelos cursus biologie € 8,00 - Nelos 

cursus duikgeneeskunde € 8,00 - Nelos cursus basis nitrox + gele kaart € 12,00 - Nelos 

cursus gevorderd nitrox + gele kaart € 12,00 - Nelos naslagwerk vlotbaarheidscontrole 

e/d noodzaak v loodreflex. € 3,00 - Nelos naslagwerk OSB € 3,00 - Nelos naslagwerk 

oriëntatie € 3,00 - Boek: duiken in de Noordzee € 19,50 - Boek: Onderwaterfotografie 

€ 19,50 - Boek: fauna en flora € 29,50 - Kaarten fauna en flora € 5,00 - Boek fauna en 

flora + kaart € 33,00 - Boek: Een rondgang door de duikgeneeskunde. € 19,50 - Boek: 

de geschiedenis van het duiken. € 25,00 - fotoboek: ‘4000 duiken in beeld’ € 38,00 

- duikboek jeugd “ Het blauwe paspoort” € 4,00 - logboek jeugdduiken € 4,00 - duikboek 

€ 16,00 - logboek € 4,00 - documententas € 7,00 - Gevulde documententas 1*d 

€ 25,00 - u.S.Navy duiktabellen € 3,00 - jeugdduikbrevet brons / zilver / goud € 2,00 

- Groene brevetkaart 2*d € 2,00 - roze brevetkaart 3*d € 2,00 - Blauwe brevetkaart 4*d 

€ 2,00 - Gele brevetkaart 1*i (MOdulE 1) € 2,00 - Zwarte medische fiche volwassene 

€ 2,00 - Blauwe medische fiche jongen € 2,00 - rode medische fiche meisje € 2,00 - Badge 

duiker-hulpverlener € 3,00 - Nelos zelfklever € 0,50 - Nelos straps (sleutelhanger) € 2,50 - 

rode instructeursvest met Nelos logo € 120,00 - Nelos pet met lange klep zwart of blauw 

(merk Slazenger) € 10,00 - Nelos muts blauw of zwart € 10,00 - vrouwen ritsvest met kap 

zwart (merk Slazenger) € 27,00 - vrouwen fleece recht model rood / blauw / beige € 30,00 

- vrouwen t-shirt wit met blauwe mouwen (merk Slazenger) € 17,00 - vrouwen polo 

duiker-hulpverleber rood (merk Slazenger) € 17,00 - vrouwen t-shirts vhals polokraag 

blauw S/M en M/l € 17,00 vrouwen t-shirt met spagetti bandjes geel € 13,00 - vrouwen 

t-shirts wit met bedrukking op de rug S M l Xl €15,00 - Mannen ritsvest met kap zwart/ 

wit of rood/wit (merk Slazenger) € 39,00 - Mannen fleece blauw/beige € 30,00 - Mannen 

polo zwart € 17,00 - Mannen polo duiker-hulpverlever blauw of rood € 17,00 - Mannen 

hemd korte mouwen donker en licht blauw - wit € 30,00 - Mannen v-hals piqué grijs 

(kwaliteit 240 gram) € 25,00 - Pull marine blauw € 62,00 - regenjas met opbergzakje 

(hemelsblauw / rood) M l Xl € 25,00 - rugzak met Nelos-logo € 30,00 - Geborduurde 

Badge NElOS-sportduiker of NElOS 1-2*instructeur € 5,00 - Geborduurde badges cMaS 

1-2-3*instructeur € 3,00 

54 


TROUW 

WORDT BELOOND 

De winnende nummers zijn: 

190-CX 

SIZ-331 SPK-257 

EYW-297 TBE-798 

Zie je je nummerplaat staan, neem dan 

contact op met Guy Bosmans (tel. 015 

22 56 72 of boetiek@nelos.be). 

Je wilt graag meedoen? Schaf dan vlug 

een NELOS-zelfklever aan in de boetiek 

voor slechts d 0,50 en kleef die goed 

zichtbaar op je voertuig. Misschien ben 

je volgende keer bij de gelukkigen. n

Duiken in de 

geschiedenis 

‘duiken in de geschiedenis’ 

is te koop in de boetiek voor 

d 25,00 

Boetiek 

algemeen verantwoordelijke 

Guy BOSMaNS 

Abeelstraat 9 - 2221 Booischot 

tel. 015 22 56 72 

boetiek@nelos.be 

Rekening boetiek: KB 401-6513621-89 

Provinciale verantwoordelijken 

ANTWERPEN: NElOS duikershuis 


tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 

secretariaat@nelos.be 

(afhalingen na telefonische afspraak) 

BRABANT: Tiny HErEMaNS 

Janseniusstraat 41 - 3000 Leuven 

tel. 016 22 56 98 (na telefonische afspraak) 

tiny@poseidon.be 

LIMBURG: Rudi PEErliNGS 

Bocholterstraat 51 - 3960 Bree 


rudi.peerlings@skynet.be 

OOST-VLAANDEREN: Mark BultE 

Hendrik Consciencelaan 6 - 9950 Waarschoot 


mark@buretti.com 

WEST-VLAANDEREN: Mario vErHaEGHE 

Pastoriestraat 30 - 8200 Sint-Andries 


mariov@telenet.be 

Speciale boekenactie tot eind 2007! 

Bij aankoop van één van de volgende boeken: 

• Duiken in de Noordzee 

• Fauna en flora Zeeland 

• Duiken in de geschiedenis 

• Aesclepios ontmoet Poseidon 

• 4000 duiken in beeld 

...en als je ook het boek “Geef uw 

duiken een extra dimensie - Onderwaterfotografie” 

aankoopt voor slechts 

1 euro (normaal 19,50 euro), 

dan krijg je gratis (normaal 14,50 euro) het 

boek: 

duikersgids voor Nederland 

en België - uitgave 2. 

Winst: 

33 euro 

Dit zolang de voorraad strekt. 

BEFOS 

Belgische Federatie voor 

Onderwateronderzoek en -Sport vzw 

Voorzitter: Robert HENry 

Av. Doct. Terwagne 46 - 1310 La Hulpe 

02 653 95 71 

Mede-voorzitter: Willy vaN dEr PlaS 

Boekenberglei 185 - 2100 Deurne (A’pen) 

03 366 18 22 

Beheerders: 

Tonino BarBiauX 

Rue A. Bracket 11 - 6001 Marcinelle 

071 43 54 91 

Pierre dErNiEr 

Sint-Pietersweg 7A - 1501 Buizingen 

02 527 86 71 

Patrice fiNEt 

rue Hector Delanois 175 - 7033 Cuesmes 

0477 22 78 96 

John rEMuE 


016 23 49 00 

Guido SEGErS 

Paterstraat 33 - 2300 Turnhout 

014 41 87 70 

Wim vaN dOESElaEr 

C. Huysmanslaan 37/8 - 2020 Antwerpen 

03 237 10 43 

Secretariaat: Luce dE SMEt 

Jules Broerenstraat 38 - 1070 Anderlecht 

tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 

LIFRAS 

Ligue Francophone de Recherches et 

d’Activités Sous-Marines asbl 

Président: Robert HENry 

Av. Doct. Terwagne 46 - 1310 La Hulpe 

02 653 95 71 

Vice-président: Jean MOiNy 

Rue Marexhe 23 a - 4530 Villers Le Boullet 

085 21 36 28 

Trésorier: Jean-Robert dElOBBE 

Avenue Napoléon 20 - 1420 Braine-l’Alleud 

02 384 86 56 

Administrateurs: 

Albert BaStiN 

Rue André Renard 25 - 4420 Montegnée 

04 233 81 14 

Marie-Isabelle jOriS 

Rue Clémenceau 32 - 6044 Roux 

071 35 26 26 

Fabienne dEScaMPS 

Route d’Obourg 73 - 7000 Mons 

065 84 65 22 

Marc HiErNauX 

Rue des Alliés - 1190 Forest 

02 522 30 48 

Jean rONdia 

Groeselenbergstraat 37 - 1180 Brussel 

02 374 85 40 

Laurent tOuSSaiNt 

Rte. de Marlagne 15 - 5070 Sart Saint Laurent 

071 71 32 67 

Secretariaat: 

Katia vaN dE vEEGaEtE 

Muriel vaN BlOMMEN 

Jules Broerenstraat 38 - 1070 Brussel 

tel. 02 521 70 21 - fax 02 522 30 72 


Reportage - ONdErwatErarcHEOlOGiE 

De wrakken van Palau (deel 2) 

de wrakken van Palau: een driedimensioneel 

zicht op de oorlog 

in de Stille Oceaan. in de vorige 

Hippo brachten we jullie deel i: 

Koror en Malakal. Nu volgt deel 

ii: arakabesan en urukthapel. 

Tijdens de einddagen van maart 1944 

werd de tweede grootste Japanse 

zeemachtbasis in de Stille Oceaan 

uitgeschakeld tijdens operaties Desecrate 

I en II. Amerikaanse duikbommenwerpers 

van het type Avenger, Hellcat en Dauntless 

vertrokken vanaf drie vliegdekschepen van 

Task Force 58 om Japanse doelwitten te 

bombarderen in de ankerplaatsen van Koror, 

Malakal en Urukthapel. P38-gevechtsvliegtuigen 

concentreerden zich op het uitschakelen 

van gevechtsvliegtuigen op de 

landingsbanen te Babelthuap, Peleliu en 

de watervliegtuigbasis te Arakabesan. 

De Palau-eilandengroep lag midden in de 

geallieerde opmars tegen de strijdkrachten 

van het keizerrijk Japan. Ruim 90% van de 

verankerde vrachtschepen, tankers en oorlogsbodems 

werden vernietigd of onbruikbaar 

gemaakt in de eerste aanval, net als het 

merendeel van de vliegtuigen. Toch besloot 

de Amerikaanse legerleiding om grootschalige 

landingen uit te voeren op Pele- 

56 


Het zuidelijkste deel van Palau: de stranden van Peleliu. deze waren gekend als 

‘Bloody Beach’ omdat meer dan 1000 mariniers het leven lieten bij de eerste aanval. 

liu. Die waren voornamelijk bedoeld om 

het onaangeroerde Japanse garnizoen met 

30.000 soldaten, verdedigingswerken en 

structuren uit te schakelen. De aanwezige 

vliegvelden zouden ook een excellente uitvalsbasis 

worden voor de aanval op het Filippijnse 

vasteland. Deze beslissing wordt 

vandaag beschouwd als een fout en leidde 

tot het nutteloze verlies van duizenden mariniers 

op de stranden en in het hinterland 

van Peleliu. 

Arakabesan: 

watervliegtuigbasis 

De geïsoleerde ligging van de Palau-eilandengroep 

en de hoge verplaatsingskosten in 

de Stille Oceaan hebben er voor gezorgd dat 

veel elementen van haar unieke fauna, flora 

en turbulente geschiedenis intact zijn gebleven. 

Koror wordt wel jaarlijks overspoeld 

door duizenden (voornamelijk Japanse) 

duiktoeristen maar die verblijven vooral in 

Koror Stad en maken duikuitstappen naar 

de binnen- en buitenriffen. Ze interesseren 

zich nauwelijks voor de gezonken schepen 

en vliegtuigen in de verschillende inhammen 

en voor de militaire restanten op de 

eilanden zelf. 

Als je rondloopt in Koror Stad merk je meteen 

de vele overblijfselen op van het Japanse 

koloniale tijdperk te Palau (1914-1944). Tussen 

de moderne hotels en restaurants vind je 

opschriften in Kanji, kleine monumenten en 

officiële gebouwen uit de jaren ’20 en ’30. 

Voor de kust van Koror ligt Arakabesaneiland 

dat verbonden is door middel van 

een moderne brug. Vlakbij het hotel Palau

Overblijfselen van het japanse koloniale tijdperk 

te Koror: een paal met opschriften in Kanji en een 

toegang tot een Shinto tempel. 

Pacific Resort zijn de restanten van de 

watervliegtuigbasis te zien: een betonnen 

baanconstructie die afloopt naar het water. 

Op enkele honderden meter in zee bevinden 

zich drie quasi intacte wrakken van 

Japanse watervliegtuigen. Eén ervan is met 

een boei gemerkt en ligt op een maximale 

bodemdiepte van ongeveer 13 m. Bij heldere 

zichtbaarheid is het wrak vanaf de oppervlakte 

te zien. Het betreft een gevechtsvliegtuig 

op vlotten van het type Aichi 

E13A1-1, dat door de Amerikanen ‘Jake’ 

werd genoemd. Het wrak staat bijna rechtop 

met een inclinatie naar stuurboord doordat 

één van de aluminium vlotters bij het zinken 

is afgebroken en zich een tiental meter 

verder bevindt. De staart van het vliegtuig 

is ook afgebroken maar werd niet teruggevonden. 

Verder is het wrak goed herkenbaar 

als watervliegtuig met haar nog intacte 

vlotter, cockpit, radiaalmotor en schroef. In 

onze Noordzee wordt aluminium aangetast 

maar in de Stille Oceaan zijn de romp en de 

vleugels vrijwel perfect bewaard gebleven. 

De Jake had een lengte van 11 m en een 

vleugelspanwijdte van 14,5 m. Hij werd gebouwd 

vanaf 1941 door de Aichi-fabriek en 

was oorspronkelijk ontworpen als gevechtsvliegtuig. 

Pas later zou hij ook een bommenlading 

van 250 kg kunnen meedragen. 

Het vliegtuig had een reikwijdte van 2000 

km maar was traag en kwetsbaar. Daarom 

zette de Japanse zeemacht het vooral in als 

verkenningsvliegtuig. Het kon opereren in 

gebieden die geen landingsbanen hadden of 

kon gelanceerd worden vanop kruisers of 

slagschepen. 

Vliegtuigresten staan meestal niet op het 

programma van een duikoperator, die vooral 

de koraalriffen of grotere wrakken op het 

oog hebben. Daarom moet je een bootman 

hebben die iets kent van de geschiedenis en 

van de ligging van de restanten. 

Toen onze bootman onze interesse zag na 

de eerste duiken op de Sata, een zeemachttanker, 

ging hij speciaal zoeken naar mogelijke 

militaire overblijfselen, vaak gedreven 

door zijn eigen nieuwsgierigheid. Na het 

duiken op de Jake had hij informatie ingewonnen 

bij de oudere vissers van Malakal 

en die wisten hem te vertellen over twee 

verhakkelde resten van Japanse vliegtuigen 

in het mangrovegebied aan de kant van 

Babelduap, op de kust van Malakal. Dit 

gebied bestaat uit verschillende inhammen 

in de kalkrotsen omgeven door mangroves 

en een ondergrond van modder en gerotte 

bladeren. Door de aanwezigheid van kleine 

grotten, veel schaduw en scholen vis waren 

het geliefkoosde plaatsen voor zoutwaterkrokodillen. 

Het maakte het duiken niet 

veel aangenamer toen onze bootman vertelde 

dat hier een maand eerder een monster 

van 4 meter lengte werd gevangen! Blijf 

van de kant weg, kruip nergens in en ga 

niet in de schaduwrijke gebieden onder het 

overhangend bladerdek, raadde hij ons aan. 

Alsof een 4 meter lange, hongerige krokodil 

schrik heeft van zonnebrand als haar een 

maaltijd wordt geserveerd! 

Na een ganse middag zoeken, kwamen we 

uiteindelijk op de resten van een Japans ge- 

vechtsvliegtuig dat tegen de hoger gelegen 

rotswand te pletter was gevlogen. De ijzeren 

en aluminium resten van een radiaalmotor, 

onderstel, stukken vleugel en delen van 

de cockpit en het instrumentpaneel zijn in 

het lager gelegen mangrovegebied terecht 

gekomen. Je vindt het wrak gemakkelijk 

terug door het boven het water uitstekende 

onderstel en het kan met duikbril en snorkel 

worden verkend omdat het hier slechts 2 

meter diep was. Door de aanwezigheid van 

een landingsgestel wordt vermoed dat het 

hier niet gaat om een watervliegtuig maar 

om een gevechtsvliegtuig van het type 

Mitsubishi A6M3 dat werd omgebouwd 

voor gebruik op vliegdekschepen, ook gekend 

als de ‘Zero’. Dit eenmansgevechtsvliegtuig 

had een lengte van 9 m en een 

vleugelspanwijdte van 11 m. Het werd beschouwd 

als één van de meest succesvolle 

vliegtuigen tijdens Wereldoorlog II in de 

Stille Oceaan. De bewapening bestond uit 4 

zware mitrailleurs en het vliegtuig had een 

reikwijdte van bijna 2500 km. 

Urukthapel: tankerkerkhof 

Van alle wrakken in Palau zijn de meest indrukwekkende 

die van de vijf zeemachttankers 

die zonken nabij Malakal en Urukthapel. 

Vier ervan, Ose Maru, Akebono Maru, 

Iro en Sata bevinden zich langsheen de kust 

van Urukthapel op dieptes tussen 15 en 36 

meter. 

De wrakken van Ose Maru en Akebono 


vernielde japanse geschutsstukken te urukthapel, gekend als ‘the German lighthouse’. 


Reportage - ONdErwatErarcHEOlOGiE 

vervolg van pagina 57 

Maru gingen verloren in relatief ondiepe 

wateren en werden vlak na de oorlog extensief 

gesloopt of geborgen. De Akebono 

Maru werd zelfs vlot getrokken door het 

inzetten van enorme hefpontons en het 

toelassen van de bominslagen die haar hadden 

gezonken. Haar enorme opslagruimtes 

voor ruwe olie werden gevuld met schroot 

afkomstig van de afbraak van andere wrakken. 

Nadat ze gevuld was met ijzer, werd de 

Akebono Maru samen met een ander geborgen 

wrak, de Akashi, door sleepboten naar 

Japan gesleept voor de afbraak. Ironisch 

genoeg wilde de zee hen niet laten gaan: 

halverwege de reis werden beide geborgen 

schepen met hun ladingen verzwolgen door 

een tyfoon. 

Op de zeebodem van de eerste rustplaats 

van de Akebono Maru blijven enkele staalplaten 

met patrijspoorten van de vroegere 

bovenbouw over. Iets meer rest er van de 

bovenbouw van de Ose Maru. In maart 

1944 werd ze herhaaldelijk gebombardeerd 

en doordat ze haar lading reeds gelost had, 

duurde het enige tijd voordat ze kapseisde 

op haar stuurboordzijde en verging. We 

kunnen de duik op de Ose Maru geen echt 

pittoreske duik noemen aangezien het gaat 

om niet veel meer dan wat losse delen van 

de bovenbouw, radio-onderdelen, masten, 

ventilators, rubberen slangen, ladders, relingen 

en machineonderdelen. Het is de geschiedenis 

van het schip dat het duiken op 

dit wrak interessanter maakt. De Ose Maru 

is eigenlijk de voormalige Nederlandse motortanker 

Genota die werd gebouwd in 1935 

in Hamburg. Op 9 mei 1942 werd het schip 

in de Indische Oceaan onderschept door de 

Japanse raiders Aikoku en Hokoku Maru. 

Het voorval haalde de geschiedenisboeken 

omdat bijna de volledige Nederlandse bemanning 

in koelen bloede werd afgemaakt 

met hamerslagen. 

de auteur bevindt zich in de resten van een vernielde 

japanse Hago tank op Peleliu. 

De meest intacte en indrukwekkendste 

wrakken van de Palau eilanden zijn de 

zeemachttanker Sata en haar zusterschip 

Iro. Deze schepen kregen geen voorzetsel 

‘Maru’, zoals we bij de meeste Japanse 

vrachtschepen of tankers opmerken. Dit is 

omdat het beide tankers speciaal werden 

gebouwd voor de zeemacht en beschouwd 

58 


Zicht op de voormalige lanceerbaan voor watervliegtuigen te arakabesan. 

werden als volwaardige oorlogsschepen. 

Hoewel het gaat om zusterschepen, werden 

ze op verschillende werven gebouwd: 

de Sata in 1921 door de Yokohama Dock 

Company en de Iro in 1922 door Osaka 

Ironworks. Ze waren van het 3-eilandentype, 

waarbij de brug zich midscheeps 

bevindt, de machinekamer achteraan en er 

een afzonderlijke bovenbouw is voor de 

boegzone. De bewapening was gering, met 

twee 14 cm-geschutsstukken op boeg en 

hek en twee 8 cm-kanonnen op de brug. De 

schepen hadden een lengte van 143 m, een 

breedte van 17,8 m, een waterverplaatsing 

van 14.050 ton en een bemanning van 150 

officieren en manschappen. 

Sata en Iro hoorden tot de Shiretoko-klasse 

voor vloottankers en brandstofbevoorrading. 

Ze waren gebouwd als tanker maar 

konden in hun enorme voorste ruimen 

ook extensieve voorraden, munitie en bewapening 

dragen om oorlogsschepen op 

zee of afgelegen basissen te bevoorraden. 

Eind maart 1944 lagen er veel tankers en 

vrachtschepen in de ankerplaatsen van 

Urukthapel en Malakal omdat de Japanse 

admiraliteit Palau wilde uitbouwen tot een 

bevoorradingscentrum nadat de grote basis 

van Truk totaal verwoest was in februari. 

Toen de aanval op Palau plaatsvond waren 

beide schepen leeg doordat ze precies een 

dag eerder de grote bunkertanks aan land 

met dieselolie hadden gevuld. 

Iro en Sata werden, zoals alle andere schepen 

te Palau op 30 maart 1944, totaal bij 

verrassing genomen door de Amerikaanse 

duikbommenwerpers. Ze vergingen na 

zware bombardementen, de Sata na twee 

dagen zwaar gebrand te hebben en de Iro 

bijna onmiddellijk na de aanval. De ene, de 

Sata, staat rechtop op de zeebodem, de andere 

ligt volledig omgedraaid. 

Bij sommige duikoperatoren wordt reclame 

gemaakt om te duiken op de ‘rechtopstaande 

Iro’. Dat is helaas misleidende informatie 

die te wijten is aan een interne ruzie tussen 

de oude en nieuwe uitbaters van Fish 

‘n Fins. De oorspronkelijke vinders van de 

meeste wrakken, Francis Toribiong en de 

historicus Klaus Lindemann, konden de 

Sata positief identificeren in 1984 doordat 

er grote brandschade was op het achterschip 

en zware schade op de voorpiek 

door een torpedoinslag. Uit getuigenissen 

van Japanse overlevenden weten we dat 

de Sata in februari 1944 werd getroffen 

door een torpedo van een Amerikaanse onderzeeboot. 

Het schip kon worden gered, 

maar de schade was zo groot dat ze enkel 

als een drijvende bunkerplaats kon worden 

gebruikt en via grootscheepse herstellingswerken 

opnieuw zeewaardig werd gemaakt. 

Op foto’s die werden genomen uit Amerikaanse 

vliegtuigen vlak na de aanval zien 

we dat het achterschip van de Sata volledig 

in brand staat. Wanneer het schip eindelijk 

vergaat is de plaats van de torpedo-inslag 

goed te zien. Doordat de Sata langzaam met 

water gevuld is, zakte ze geleidelijk naar de 

bodem en bleef ze rechtop staan. De bodemdiepte 

is hier 36 meter en dekhoogte 32 

meter. Het wrak is gedeeltelijk in de zachte 

ondergrond gezakt, maar staat rechtop met 

de meeste bovenbouw intact. Er zijn zowel 

op het voor- als achterschip geschutsstukken 

te zien, verschillende masten, lieren en 

enorme ruimen die grotendeels leeg zijn. 

De verschillende verdiepingen van de brug 

zijn indrukwekkend en het is mogelijk om 

je doorheen de kajuiten, gangen, accommodatie 

en ruimtes te begeven. Op het achterschip 

zijn de resultaten van de zware bombardementen 

en de uitgebroken brand goed 

te herkennen tussen de resten: gebogen 

platen, bominslagen op het dek, ingestorte 

bovenbouw, gesmolten glas en een opengereten 

machinekamer. Onder het achterste 

resten van een neergestorte ‘Zero’ in het mangrovegebied 

van Babelduap.

Onderwateropnames van het wrak van de “jake” tegenover arakabesan eiland. 

geschutsstuk, dat ingeplant is bovenop het 

hek, kan je binnen dringen in de stuurhut 

met de voorzieningen voor het noodstuur. 

Hier staat een reusachtig stuurrad dat nog 

intact is na de felle brand. Het is aangeraden 

om verschillende duiken te plannen om 

dit enorme wrak volledig te bekijken. 

De Iro is na de bommenregen ook gezakt 

bij het achterschip maar ondanks de relatieve 

ondiepte heeft het schip zich volledig 

omgedraaid. Dit is te wijten aan het feit 

dat de Iro leeg was: in het ruim heeft zich 

een enorme luchtbel gevormd die het schip 

heeft doen kantelen. De Iro heeft dezelfde 

Het bezette Palau in betere tijden: japanse oorlogsschepen 

begeleiden een pas geland watervliegtuig, 

eind 1943. 

reusachtige afmetingen maar is minder 

spectaculair dan de Sata doordat je gedurende 

de duik een beetje te veel van haar 

monotone romp moet bekijken om van het 

ene interessante stuk naar het andere te 

zwemmen. De bovenbouw ligt volledig in 

de modder en kan dus niet worden bekeken. 

Door de grote beschadigingen en scheuren 

van de voltreffers is het mogelijk om bepaalde 

delen, zoals machinekamer en de 

voorraadruimen, binnen te dringen. De enkele 

schroef levert bij goede zichtbaarheid 

een indrukwekkende foto op. Ze bevindt 

zich op een bodemdiepte van 36 meter. 

de marinetanker Sata in brand, opname door de 

aanvallende amerikaanse duikbommenwerpers. 

German Lighthouse en 

Jellyfish lake: 

een welkome onderbreking 

Tussen twee duiken kan je op verkenning 

gaan op het land vlakbij de wrakken van 

Urukthapel. Op een lage bergtop bevindt 

zich een kapotgeschoten ijzeren vuurtoren 

en een zware geschutsbatterij met vier 

Japanse marinekanonnen en bijhorende 

munitiebunkers en kamprestanten. Je hebt 

er een uniek uitzicht maar je moet er wel 

een forse wandeling voor overhebben. Een 

uur lang klim je langs een steil bergpad 

dat grotendeels door een dicht oerwoud is 

overwoekerd. Langsheen de wandeling zie 

je verschillende grotten, rondslingerende 

geschutskoppen, ontplofte kanonlopen, geschutsbeddingen 

en de overblijfselen van 

een militair kamp. De kanonnen op de top 

vertonen inslagen van de ‘.50-kaliber’ mitrailleurs 

van Amerikaanse vliegtuigen. Ondanks 

de zware begroeiing is er een mooi 

zicht op de buitenriffen en de baai. De benaming 

van de plaats, German Lighthouse, 

komt van de oorspronkelijke vuurtoren die 

door de Duitse Keizerlijke Marine werd ingeplant 

in het begin van de 20e eeuw. 

De rotseilanden van Palau bevatten een 

tachtigtal mariene meren, reusachtige verdiepingen 

in de kalkrotsen die bijna volledig 

afgesloten zijn van de open zee. Ze 

zijn gevuld met zout water en door hun 

isolement vormen ze elk een uniek biotoop. 

Sommige bevatten zachte koralen, kleine 

vissen, sponsen, kwallen en door de algenvariaties 

zijn er ook verscheidene kleurschakeringen 

aan de oppervlakte. Eén van 

de meest merkwaardige is Jellyfish lake. 

Dit meer is gelegen aan de andere zijde van 

een lage bergkam en bevat ettelijke miljoenen 

netelloze kwallen. Dit meer is volledig 

afgesloten van de buitenwereld en de kwallen 

komen naar de oppervlakte om zonnestralen 

op te vangen. Het ziet er een beetje 

verstikkend uit om tussen deze massa te 

snorkelen, maar het valt best mee. n 

BiBliOGrafiE 

t BENdurE, G. & N. friary, lONEly PlaNEt. MicrONESia, 

a travEl Survival Kit, victOria, 

1988. 

t HOcKiNG, c., dictiONary Of diSaStErS at 

SEa duriNG tHE aGE Of StEaM, lONdEN, 

1989. 

t liNdEMaNN, K., dESEcratE 1. OPEratiONS 

aGaiNSt Palau By carriEr taSK fOrcE 58,30 

aNd 31 MarcH 1941 aNd tHE SHiPwrEcKS 

Of wOrld war ii, BEllEvillE, 1991. 

t MOraN, j & G. rOttMaN, PElEliu 1944. tHE 

fOrGOttON cOrNEr Of HEll, OXfOrd, 

2002. 

t www.viSit-Palau.cOM 

tEKSt EN fOtO’S: tOMaS tErMOtE 



Cruiseschip wordt 

kunstmatig rif 

Een cruiseschip wordt een kunstmatig 

rif voor de kust van Texas. 

De staat Texas in de Verenigde Staten 

zal een voormalig cruiseschip gebruiken om 

toeristen aan te trekken, maar de bezoekers 

zullen wel een duikuitrusting moeten aantrekken 

als ze het schip willen bezoeken. 

Het betrokken schip is de ‘Excambion’ (gebouwd 

in 1944), een passagiers/cargoschip 

van American Export Line, één van vier 

zusterschepen die vaarden tussen de VS en 

de Middellandse Zee in de jaren ’50. 

Het schip bood plaats aan slechts 125 passagiers 

in luxueuze accommodatie, maar 

het gros van de inkomsten werd gegenereerd 

door de lading die het schip kon vervoeren 

in zijn vijf luiken. 

In 1965 werd het de ‘Texas Clipper’, een 

trainingsschip voor officieren van de Texas 

Maritime Academy, de voorloper van de 

Texas A&M University of Galveston. Het 

vervulde die rol tot 1996. 

Na een tiental jaren doelloos langs de kaai 

te hebben gelegen, wordt de ‘Texas Clipper’ 

nu voorbereid op haar nieuwe rol als 

kunstmatig rif bij ‘Pass Santiago’ in de Golf 

van Mexico. 

Het ‘Texas Articificial Reef Program’, dat 

reeds verschillende ‘Liberty ships’ (nvdr.: 

snel gebouwde transportschepen die werden 

gebruikt tijdens de 2e Wereldoorlog 

om de getorpedeerde schepen te vervangen) 

en olieplatformen naar de bodem van 

60 


de zee stuurde, raamt 

dat kunstmatige riffen 

van dergelijke omvang 

in andere delen 

van de VS de lokale 

economie jaarlijks 

50 miljoen dollar opbrengen, 

door de verhoogde 

bezoeken door 

duikers en vissers. 

De laatste afvaart van de 

oude ‘Excambion’ stond geprogrammeerd 

voor één april. 

Door de aanwezigheid van een teerachtige 

substantie op de binnenwanden 

en de plafonds van het schip, is die afvaart 

echter vertraagd. De teer bevat meer dan 

50 ppm PCB’s (Polychorine bi-phenyl) en 

moet verwijderd worden om de strenge normen 

voor kunstmatige riffen te halen. De 

teer werd pas ontdekt bij het verwijderen 

van de wandbekleding en de plafondtegels. 

Ondertussen is er reeds grote vooruitgang 

in de opruiming geboekt: asbest (in wand- 

en plafondbekleding), PCB’s, olie- en 

smeermiddelen, afvalwater zijn allemaal 

verwijderd. Uiteindelijk zal ongeveer 700 

ton afval en metaal van boord gehaald zijn. 

Bij het afzinken - dat nu gepland staat voor 

juni 2006 - zullen er geen explosieven gebruikt 

worden. Boven de waterlijn van het 

schip zijn grote openingen gemaakt en met 

puntlassen weer dichtgemaakt. Onder de 

waterlijn werden een aantal speciale kranen 

aangebracht. Eens het schip op de juiste 

de ‘texas clipper’ 

wordt voorbereid 

op haar nieuwe rol 

als kunstmatig rif. 

de ‘texas clipper’ in betere tijden. 

positie is aangekomen, zullen die kranen 

worden opengedraaid, waardoor het onderschip 

onderwater kan lopen. Wanneer het 

schip langzaam dieper komt te liggen, zal 

het water door de grote openingen naar binnen 

kunnen en moet het binnen een half uur 

recht op de bodem komen te liggen. 

Het zal aangemeerd liggen met een anker 

op de boeg, terwijl een sleepboot het op 

de achtersteven onder controle zal houden. 

Wanneer het op de zeebodem ligt, in 42 meter 

diep water, zullen bovenbouw en masten 

ongeveer 17 meter onder de waterspiegel 

uitsteken. De ‘Texas Clipper’ kan dan 

wachten op haar nieuwe mariene inwoners 

en de duizenden duikers die haar zullen bezoeken. 

n 

tEKSt: rOlaNd waNtENS 

BrON: tradEwiNdS (NOOrSE ScHEEPvaart- 

KraNt) 

fOtO’S: www.divESOutHPadrE.cOM 

Voor meer informatie over het schip, de 

stand van zaken en foto’s: 

http://www.tpwd.state.tx.us/landwater/water/ 

habitats/artificial_reef/texas_clipper.phtml 

Ook asbest (in wand- 

en plafondbekleding) 

en zelfs de teer, die 

pas ontdekt werd bij 

het verwijderen van de 

wandbekleding en de 

plafondtegels, werden 

verwijderd.

Club in de kijker 

30 jaar Yellow Diving School 

duikschool yellow diving School 

(ydS) zag in 1976 het levenslicht. 

dertig jaar later, in 2006, 

werd dit uitgebreid gevierd. 

Ter gelegenheid van haar 30-jarig bestaan 

organiseerde YDS een schitterende 

fototentoonstelling in het Geelse 

burgerhuis, met als toepasselijke titel ‘Vissen 

in de gangen van ’t stadhuis’. Foto’s van boven 

water boden een interessante toelichting 

op de historiek van YDS en het clubleven. 

Daarnaast waren er ook heel wat foto’s van 

de onderwaterwereld te bewonderen, die 

onze leden namen tijdens duikreizen in verschillende 

werelddelen. Er werd bewezen 

dat een aantal leden van de Geelse Yellow 

Diving School serieus bedreven zijn in de 

onderwaterfotografie. 

groots feest 

Op 18 november 2006 vierde Yellow Diving 

School zijn verjaardag met een groots feest. 

De genodigden werden ontvangen door de 

Burgemeester en de Schepen van sport, in 

het stadhuis van Geel. 

De historiek en huidige werking werden in ‘t 

kort toegelicht door Guy Segers en Ria Vansteelant. 

Guy vertegenwoordigde de Raad 

van Bestuur NELOS, maar was hier ook 

als clublid van YDS. Omdat zowel hij als 

Ria jarenlang het voorzitterschap van YDS 

waargenomen hebben, wisten ze beter dan 

geen ander de historiek van YDS te vertellen. 

De Geelse burgervader nam als laatste 

het woord en sloeg de nagel op de kop toen 

hij zei dat de Yellow Diving School zeker 

niet de eerste de beste is en als één van de 

beste sportverenigingen, zoniet de beste, in 

het Geelse wordt ervaren, zeker qua structuur, 

activiteitenkalender, deskundigheid 

die overhelt naar professionaliteit, enz. 

Het academisch gedeelte werd afgesloten 

met de viering van de leden die tussen de 

30 en 25 jaar aangesloten zijn bij YDS. Het 

YDS-bestuur bedacht hen met een prachtig 

geschenk, namelijk een fotoboek dat het 30jarig 

bestaan weergeeft in beeld. 

Een fototentoonstelling in het gemeentehuis van Geel beschreef de historiek en het clubleven van ydS. 

de leden die tussen de 30 en 25 jaar aangesloten waren bij ydS kregen een fotoboek met de geschiedenis 

van ydS in beeld. 

Het geheel werd afgerond met een jubileumfuif 

- op yellowwijze - die eindigde in de 

vroege uurtjes van de volgende dag. 

Yellow Diving School dankt iedereen voor 

de felicitaties, geschenken … en vooral voor 

de vriendschap en goede samenwerking, die 

hopelijk nog lang mag voortduren. n 

tEKSt: ria vaNStEElaNt 

fOtO’S: ivO MaddEr 

Boven: dat een aantal leden van ydS bedreven 

zijn in onderwaterfotografie, was duidelijk. 

Onder: Het fotoboek met daarin de 30-jarige historiek 

van ydS genoot veel interesse. 



5 jaar Handi Divers 

Wet Wheels 

Op 27 januari 2007 werd in het prachtige, geschikte clublokaal 

van amphora (de Scinthoeve) Handi divers wet wheels in de bloemetjes 

gezet. 

In 1993 werd Antwerp Wet Wheels door 

Jos Audenaerd, Karel Dunon, Dr. René 

De Laet en Co opgericht, een duikclub 

speciaal voor mensen met een lichamelijke 

handicap met vooral een sociaal en familiaal 

karakter. Toen de oorspronkelijke doelstellingen 

teloor gingen, kwam er een onoplosbaar 

meningsverschil binnen de leiding. Als gevolg 

daarvan werd op 22 januari 2002 Handi 

Divers Wet Wheels opgericht met praktisch 

dezelfde tenoren. Nu, na 5 jaar, staan we 

weer wat verder en dat werd met de nodige 

luister gevierd. 

receptie 

In het clubhuis van Amphora werd een grandioze 

receptie, verzorgd door Salons De 

Boeck, met overvloedige drank en spijzen 

gehouden. 

Na een welkomstrede door de voorzitter, 

Marcel Deboel, die de stichters in de bloe- 

metjes zette, werd het woord gegeven aan 

Wim Van Doeselaer, afgevaardigde van de 

Raad van Berstuur NELOS, die in zijn toespraak 

de werking en de doelstelling van 

Handi Divers Wet Wheels apprecieerde. 

Daarna kwam Schepen voor Sport van de 

Stad Antwerpen, Ludo Van Campenhout, 

de jubilarissen feliciteren en hij wenste in 

de nabije toekomst, samen met zijn kinde- 

voorzitter Marcel deboel in gesprek met wim van 

doeselaer (NElOS) en luc Beets (Hippocampus). 

Erevoorzitter jos audenaerd overhandigt een 

aandenken aan de Schepen voor Sport ludo van 

campenhout. 

ren, een duikinitiatie te krijgen bij Handi 

Divers Wet Wheels, aangezien duiken voor 

hem een totaal onbekende sport is. 

Natuurlijk hadden de afwezigen, zoals altijd, 

méér dan ongelijk. Na het officiële gedeelte 

werd er nog tot in de vroege uurtjes 

ingevlogen. 

Door het succes van deze avond blijkt dat 

de initiatiefnemers de juiste formule hebben 

gevonden en die willen ze doorgeven aan de 

volgende generaties. n 

tEKSt: jOS audENaErd & KarEl duNON 

fOtO’S: rONNy dE PESSErOy 

5 jaar ‘De duik10-ers’ 

dit seizoen vieren ‘de duik10-ers’, de jeugdduikschool van Hydra 

aalst, hun vijfjarig bestaan en we hopen dan ook eens in de Hippocampus 

te komen. de jeugdduikers kijken er in ieder geval al 

naar uit. 

Op dit moment zijn we met 26 

jeugdduikers en zijn er 6 instructeurs 

die iedere woensdagavond 

in de weer zijn om aan ons trainingen te 

geven. Ook niet te vergeten zijn de vele 

helpers die iedere woensdagavond klaar 

staan voor ons en helpen waar het nodig 

is. Via deze weg willen wij hen nog eens 

extra bedanken! 

Iedere maand wordt er in onze jeugdduikschool 

een speciale training georganiseerd. 

Dan worden alle groepen samengenomen 

en moeten we binnen een bepaald thema 

opdrachten uitvoeren of spelletjes doen. De 

ene keer is dit tegen de instructeurs en de 

andere keer moeten we samenwerken met 

hen om tot een goed resultaat te komen. Er 

62 


valt dan ook steeds iets te winnen (lekkere 

beloningen). 

Hiernaast vind je enkele foto’s van onze 

kerst- en carnavalstraining. 

Verder ook enkele uitspraken van onze 

‘duik10-ers’: 

- “Je moet beginnen met duiken het is super 

plezant!” (Anouck Buedts). 

- “Duiken is super leuk, maar als je eraan 

begint moet je je aan de regels houden.” 

(Jeroen Goossens). 

- “Je moet het zeker eens proberen en laat 

je niet afschrikken door wat ze op de tv allemaal 

zeggen. Als je je aan de regels houdt 

is het zalig.” (Elke De Bondt). 

- “Duiken is zeker de moeite waard om te 

doen.” (Tina D’hondt). 

- “Mensen die niet duiken, weten niet wat 

ze missen.” (Jarrick Nys). n 

tEKSt: jirKa dEGOl, SEcrEtariS EN PENNiNG- 

MEEStEr. fOtO’S: jEaN-MariE


10 jaar Discovery 

Diving Hasselt 

10 jaar… amai dat gaat snel. alsof het gisteren was. 

Het is dus 10 jaar geleden dat 11 instructeurs 

van duikschool Nautilus 

besloten om een eigen club op te 

richten. Dat dit niet zomaar ging is natuurlijk 

evident maar de sportdienst van de 

stad Hasselt, met name Luc Mercken, zag 

geen belemmering om ons op zaterdagavond 

een uurtje het dok ter beschikking te 

stellen. Dankzij de Hasseltse waterpolo en 

duikclub Aqua, die met hun uren een beetje 

wilden schuiven konden we vanaf toen 

elke zaterdag trainen van 19.30 tot 20.30 

uur. Johan Put werd onze eerste duikverantwoordelijke 

en doet dit heden nog altijd 

met dezelfde inzet als toen. 

Onze eerste training zal nooit vergeten worden. 

Flor Biesemans, die goede contacten 

had met de toenmalige Belgische wielertrots 

‘Wilfried Nerlissen’ (ex-gele truidrager), 

liet zich overtuigen om zijn revalidatie 

(t.g.v. dat paaltje en die knie) bij ons in 

de club door te maken en was ook op onze 

eerste training aanwezig. Mede daardoor 

was ook t.v. Limburg op dit eerste optreden 

welke daags nadien werd uitgezonden met 

onderwater beelden en een interview met 

onze eerste voorzitter Leon Van Reusel. 

Vanaf de eerste training had de club al een 

ledenaantal van 80 personen om 2 jaar later 

met 180 duikers te zijn. 

Dankzij het team van Diane (het feestcomité) 

die voor ons een natrainingse voetbalkantien 

open hielden werd de clubkas snel 

aangevuld. 

Enige jaren later werd er een nieuw dok in 

Bilzen gebouwd en kregen we de vraag van 

de toenmalige sportschepen om ook daar een 

uurtje te komen trainen, om het spel daar op 

gang te trekken. Intussen traint de club daar 

elke maandag van 21.45 tot 22.45 uur. 

Gestolen 

Op 6 mei werd er uit mijn garage duikmaterieel gestolen: 

• duikfles ‘ponybottle’, stalen 7 liter 200 bar met opschrift ‘safe air’. 

• zwembadvinnen, rood (merk Mares). 

• hoofdkap (merk Dui). 

• schoenen van droogpak (merk Dui ‘Rockboots’). 

• loodgordel (6 kg) 

Indien je hierover info hebt, gelieve dan contact op te nemen met 

Noël Bel, 0475 77 76 24, bel.noel@skynet.be 

Als we nog even terug blikken op onze 

eerste vergadering in 1997 waar onze eerste 

materiaalmeester Luc Bonneux ons de 

naam Discovery Diving aanbood, zien we 

toch dat er intussen veel is veranderd . Ook 

hebben we toen in de verf gezet dat de club 

een familieclub moet zijn waar partner en 

kinderen ook bijhoren. Deze gedachte is 

ook een van de redenen van het succes van 

‘Discovery’. Ook de inzet van lesgevers en 

vele helpers mede als de vele organisaties 

vanuit het bestuur. 

Mogen we daarom het team van Jelle 

Wilms (de huidige voorzitter) nog vele jaren 

wensen in dezelfde zin als de voorbije 

10 jaar. n 

tEKSt: flOr BiESEMaNS 

fOtO: HaNS MiGuEt 



De oude steiger in recreatiedomein 

Muisbroek, beter gekend als de Put 

van Ekeren, is vervangen door een 

degelijk duiktrap. 

Na een maandenlange administratieve lijdensweg 

is AVOS er in geslaagd de nodige 

toelating van de stad Antwerpen en een stedenbouwkundige 

vergunning te bekomen 

voor het uitvoeren van verbeteringswerken 

aan de infrastructuur. 

Onze mindervalide duikers beschikken nu 

over de lang verwachte aangepaste brede 

trap die hen zal toelaten op een veilige manier 

in en uit het water te komen. De vervallen 

en vieze vlotsteiger is van geen nut 

meer en werd afgevoerd naar de sloop. 

In de planning zit verder nog het plaatsen 

van twee trappen nabij de vaste steiger om 

de oude steiger werd verwijderd… 

64 


Nieuwe duiktrap 

in Muisbroek 

het verlaten van het water te vergemakkelijken 

en oeverbeschadiging te vermijden. Dit 

gebeurde begin mei 2007. 

Ondertussen is er bemiddeld om een verbetering 

van de zompige toegangsweg van 

bruggetje naar steiger te bekomen. Hier 

heeft de groendienst van de stad Antwerpen 

snel op gereageerd door het uitstrooien van 

houtsnippers, waarvoor onze dank. Veel 

duikers zullen dit tot hun tevredenheid al 

geconstateerd hebben. Al deze werken konden 

betaald worden met de gelden van de 

duikvergunningen voor de vele duikers, 

Belgen, Nederlanders, Duitsers. Zonder 

hun bijdragen ware dit onmogelijk geweest. 

Daarom heeft het AVOS-bestuur een aantal 

clubs gewezen op hun elementair gebrek 

aan solidariteit en sportiviteit door regel- 

Handig om op een veilige manier 

in en uit het water te komen. 

matig clubduiken in onze put te organiseren 

zonder dat hun leden over de vereiste vergunning 

beschikken. Die vergunning kost 

nochtans niet veel en is vlot verkrijgbaar. 

De clubs in kwestie werden in gebreke gesteld. 

Er mocht een positieve reactie genoteerd 

worden. 

De Put van Ekeren is een prachtig stuk natuur, 

zowel onder als boven water. Laten we 

als milieubewuste duikers dat zo houden 

door geen afval her en der te dumpen. Bedenk 

ook dat etensresten allerlei ongedierte 

aantrekken waaronder de ratten, de mogelijke 

verwekkers van de ziekte van Weil. 

Jaarlijks, in de maand september, als de 

dagjesmensen met hun frigoboxen verdwenen 

zijn, richt AVOS een opruimactie in. 

Alle duikers en sympathisanten die willen 

meehelpen de rommel onder en boven water 

te verwijderen zijn welkom. 

Alle info omtrent het aanvragen van vergunningen, 

acties in de Put van Ekeren en 

nog veel meer, is te lezen op de AVOS-website 

(www.avos.be). n 

tEKSt: jacquES liMPENS 

fOtO’S: filiP dE GrOOf EN 

jacquES liMPENS 

… en is vervangen 

door een nieuwe, 

brede trap.

Duikmaterieel - PrOductiNfO 

Innoverend 

duikmaterieel 

Onlangs was ik aan enkele artikels aan het werken die handelden over de pioniersjaren van de duiksport. 

als je het duikmaterieel van weleer vergelijkt met wat er tegenwoordig op de markt verkrijgbaar 

is, dan sta je wel even versteld. En zeggen dat ik zelf ook nog gedoken heb met die historisch 

spullen. Maar de tijd staat niet stil en ook nu komen er nog steeds innoverende producten op de 

duikmarkt. 

Cressi-sub 

Cressi-sub heeft een volledig nieuw duikmasker 

op de markt gebracht: ‘Cressi-sub’s 

Ocean Eyes’. Dit masker zou een nieuwe 

trend moeten zetten. De lenzen zijn onder 

een gepatenteerde hoek geplaatst en mede 

door het slimme ontwerp van de lens zelf, 

zorgt dit voor een 30 procent groter gezichtsveld, 

vooral naar boven en naar onder 

toe. 

De gespen zijn op een nieuwe gepatenteerde 

manier aan het frame bevestigd met zeer 

flexibel elastomer (soort flexibel rubber). 

Hierdoor wordt het ‘skirt’ (de mantel van de 

duikbril of het gelaatstuk) totaal niet belast 

en kan het masker volledig plat gevouwen 

worden. Het verstellen van de maskerband, 

of het tussen de band steken van de snorkel, 

heeft door dit systeem geen invloed meer 

op de perfecte waterdichtheid tussen het gezicht 

en het masker. 

De gespen van de ‘Ocean Eyes’ zijn zeer 

gemakkelijk en snel zelf te vervangen. 

De symmetrische lenzen bieden maximaal 

zicht en men kan ze vrij simpel verwijderen 

en terugplaatsen. Dus zeer goed geschikt 

voor het plaatsen van optische glazen. 

www.cressi-sub.com 

Mares 

Mares was altijd al synoniem voor innovatie, 

kwaliteit, stijl en comfort. In 1982 

zette Mares de industrie op zijn kop met de 

introductie van vloeibaar silicone voor de 

productie van duikmaskers. Ondertussen is 


Suunto Cobra en Vyper 

in een nieuw jasje 

Suunto onthult de ‘Cobra2’ en ‘Vyper2’ met digitaal kompas en een bijzonder goed 

af te lezen matrix-display. 

Suunto - marktleider in duikcomputers - heeft de Suunto Cobra en Vyper in een 

nieuw jasje gestoken teneinde de gebruiker het beste uit iedere duik te laten halen. 

Ontworpen voor accuraatheid en gebruiksgemak zijn de nieuwe Suunto ‘Cobra2’ 

en ‘Vyper2’ gebaseerd op hun bewezen voorgangers met elektronisch kompas, grafische 

duikprofielen, ‘Suunto RGBM Diep-Stop calculatie’ en vier knoppen voor het 

bedieningsgemak. 

Het geïntegreerde elektronisch kompas met ‘tilt-compensatie’ zorgt voor zowel grafisch 

als numerieke informatie over de koers. Beide volwaardige decompressiecomputers 

zijn uitgerust met een ingebouwde duiksimulator, wat de duiker de gelegenheid 

geeft een duik te maken zonder zijn of haar vinnen nat te maken. Beide computers 

kunnen zowel als ‘Air, Nitrox, Gauge of Dive timer’ gebruikt worden waarbij zij in alle 

gevallen het profiel van de duik zullen opslaan. In de nitroxstand, vooraf gaand aan 

de duik, is het mogelijk twee nitroxmengsels in te stellen. Men kan kiezen tussen 

21-100% O2 en de daarbij behorende partiele zuurstofdruk. Tijdens de duik kan de 

duiker tussen de gassen switchen mits de partiele zuurstofdruk dit toe laat (MOD). Ze 

gebruiken beide het ‘Suunto RGBM Diep-Stop calculatiemodel’ dat rekening houdt 

met zowel gas in opgeloste, als in vrije vorm in het bloed en de weefsels van duikers. 

Het geeft de mogelijkheid om met meer omstandigheden rekening te houden dan de 

traditionele calculatiemodellen. De ‘Diep-Stop functie’ geeft de duiker herhaaldelijk de 

gelegenheid een veiligheidstop te maken op diepte of een traditionele veiligheidstop 

te maken in ondieper water. 

Beide hebben uitgebreide geheugenfuncties zoals levenslange historiek en een 42uur 

(Cobra2) of 80-uur (Vyper2) logboek met duikprofiel. De standaard 20 seconden 

‘sampling rate’ kan naar wens ingesteld worden op 1, 10, 30 of 60 seconden. Met 60 

seconden ‘sampling rate’ kan de duiker het logboekgeheugen van de ‘Cobra2’ tot 

128 uur en de ‘Vyper2’ tot 240 uur verlengen. Het logbook- en grafische duikprofiel 

geven in ‘real-time’ de watertemperatuur weer, die direct 

na de duik op het display te zien is. Aandachtspunten 

die aangemaakt werden tijdens de duik 

zijn ook zichtbaar in dit profiel. 

De ‘Cobra2’ is voorzien van luchtintegratie 

met mogelijkheden als flesdruk, verwachte 

luchttijd op dat moment en lage flesdruk 

alarm. Hij is geschikt voor gebruik tot 300 

bar werkdruk. 

tEKSt: PrESS rElEaSE SuuNtO 

Info: www.suunto.com/diving 




deze technologie standaard ingeburgerd bij 

alle duikmerken, maar Mares gaat nu nog 

een stapje verder: ze gebruiken de allerbeste 

vloeibare silicone dat, naast hypoallergene 

eigenschappen, veel minder snel verschijnselen 

van veroudering vertoont. Bi-Silicone 

Technology (patent aangevraagd) is ontwikkeld 

om te voorzien in de behoeften van de 

meest veeleisende duikers. Voor alle maskers 

die momenteel worden verkocht, geldt 

dat het gelaatstuk is gemaakt van rubber, silicone 

of een ander middelhard elastomeer. 

Al deze maskers vormen een compromis, 

enkel en alleen omdat het betrekkelijk harde 

materiaal van het glas ondersteund moet 

worden door een frame zodat vervorming 

en waterlekkage voorkomen worden. Maar 

het gedeelte van het masker dat tegen het 

gelaat aan zit, moet zeer zacht en flexibel 

zijn zodat het masker lekker zit en zich beter 

vormt naar de contouren van het gelaat. 

Tot vandaag de dag hadden de fabrikanten 

geen andere keus en werden ze gedwongen 

compromissen te sluiten omdat het gelaatstuk 

van één enkele materiaalsoort werd 

gemaakt. 

Dankzij de Bi-silicone-technologie ‘Liquidskin®’ 

van Mares, toegepast bij de duikbril 

‘X-Vision Liquidskin®’, kan men nu wel 

twee verschillende materiaalsoorten in een 

gelaatstuk gieten (dat dus in één keer gegoten 

wordt): een stugger deel voor ondersteuning 

van het frame en een zachter deel 

dat tegen het gelaat zit. De ondersteunende 

structuur en de afdichting worden gegoten 

in een silicone dat 30% harder is dan het 

traditionele materiaal. Het 45% bijzonder 

zachtere gedeelte rust op het gelaat en zorgt 

voor een ongekend comfortabel gevoel. De 

afdruk die het masker na een duik gewoonlijk 

op het gezicht achterlaat, is grotendeels 

verleden tijd. Dankzij de superieure elasticiteit 

en zachtheid van ‘Liquidskin®’ is het 

masker 250% elastischer dan het klassieke 

silicone masker en past dus perfect op veel 

meer gezichten. ‘X-Vision LiquidSkin®’ 

past zich aan de bewegingen van het gezicht 

aan en sluit beter af, zodat er nauwelijks 

nog sprake is van waterlekkage. 

www.mares.com 

66 


Ocean Reef 

Iets meer dan een jaar geleden kwam 

Ocean Reef met een nieuwe versie 

van hun Neptune volgelaatsmasker 

op de markt: de ‘Neptune Space’. 

Het was een doorbraak op gebied 

van betaalbare volgelaatsmaskers. 

Naast de betaalbare prijs is het 

ademcomfort onder alle omstandigheden 

optimaal en is het ruime 

gezichtsveld wel heel bijzonder. 

Voor de veeleisende duiker heeft 

‘Ocean Reef de Space Predator’ 

ontwikkeld. Het volgelaatsmasker 

heeft dezelfde voordelen als de gewone 

‘Space’, maar is voorzien van 

zeer degelijke ‘Ergal-onderdelen’ 

en een rvs klemband om de ‘skirt’ 

op zijn plaats te houden. 

www.oceanreef.nl 

Green Force 

Begin dit jaar kwam Green Force met de 

nieuwe ‘HID 250’ op de markt. Volgens 

de producent zou het om een doorbraak op 

gebied van HID-lampen gaan. De gebruikte 

lamp in de HID 250 is namelijk dezelfde 

als deze die in de automobielindustrie gebruikt 

wordt. Dat wil zeggen: een langere 

levensduur en geen problemen meer met 

een ‘hot restart’ (het snel aan, uit en 

terug aanzetten van de 

lamp). Vermits het losse lampje algemeen 

in de handel gebruikt wordt, is het aanzienlijk 

goedkoper dan de vervanglampjes van 

‘HID 50’ en ‘HID 100’. De ‘HID 250’ verbruikt 

slechts 50 watt, terwijl het een lichtopbrengst 

heeft van 250 watt! De stralingshoek 

is dertig graden en zodoende geschikt 

voor uiteenlopende duiksituaties. De HID 

250 is leverbaar met een floodlens, en het 

lampje is beschikbaar in twee verschillende 

kleurtemperaturen (4300 en 

5100 Kelvin). 

www.green-force.be 

Camaro 

Kinderen zijn steeds in beweging en 

zitten zelden stil, zeker niet als er 

water in de buurt is. Ze springen in 

het water, lopen erin en eruit en 

dit gedurende vele uren aan een 

stuk. Belangrijk daarbij is dat je 

ze goed in het oog houdt… je 

weet maar nooit. Als ze zo lang 

in het water zitten, is bescherming 

tegen de zon eveneens een noodzaak. 

Dankzij de nieuwe ‘Seaya Swim Trainer’ van Camaro is je kind beschermd 

tegen de gevaarlijke UV-stralen van de zon. Het instelbare 

‘EVA-drijfvermogen’, dat geïntegreerd is in de voor- en 

achterzijde van de ‘Seaya Swim Trainer’, maakt het zwemmen 

gemakkelijker en compenseert het kopje onder gaan 

bij vermoeidheid. Ideaal voor de kleine zwemmers! Opgelet: 

‘Seaya’ is geen reddingsvest. Het is een licht vlottend zwempak 

om het zwemmen gemakkelijker en veiliger te maken. 

Richtprijs: € 49,95. 

www.camaro.at


Springstraps 

Je staat aan de rand van het 

water, trekt je vin aan en 

(hoor ik daar wat gevloek?) 

… hielband gebroken! Ken je 

het? Met de veilige hielband van 

‘Springstraps’ zal het je niet meer 

gebeuren. Springstraps zijn elastische 

hielbanden met een veer die speciaal voor 

dit doel ontwikkeld zijn. De zeewaterbestendige 

banden zijn niet stuk te krijgen 

én vaak ook goedkoper dan een gewone 

siliconen hielband! Je kunt de Springstraps 

zelf heel gemakkelijk op gewone buitenwatervinnen 

en/of ‘Jetfins’ bevestigen. Er zijn 

dus twee verschillende modellen beschik- 

baar. Dankzij het dubbele 

bevestigingsoog hoef je 

niet bang te zijn dat ze tijdens 

de duik losschieten. 

Er is een standaardmaat plus 

twee bijzondere maten voor 

heel kleine en heel grote voeten. 

De ‘Springstraps’ zijn ontwikkeld 

door Eddy van Vliet, die zelf ruime ervaring 

heeft met extreme duiken in grotten, 

in stroming en op wrakken. Zijn ervaring 

en gevoel voor veiligheid zie je terug in het 

product, een concept dat beter zou zijn dan 

dat van de concurrenten. 

www.springstraps.nl 

Scubapro 

Scubapro heeft recent twee ontspanners op de markt gebracht die 

speciaal ontwikkeld zijn voor het gebruik met nitrox: de ‘MK25 S555 

nitrox’ en de ‘MK2Plus r295 nitrox’. 

Deze beiden ontspanners, die reeds bestonden voor gebruik met perslucht, werden aangepast 

conform de normen EN 13949:2004 en EN 144-3:2004. Dat wil zeggen dat ze 

gebruikt mogen worden voor met extra zuurstof verrijkte lucht. Om bij het gebruik elke verwarring 

te vermijden is de aansluiting op de cilinderkraan verschillend van deze voor ‘traditionele lucht’, en 

ze voldoet hiermee volledig aan de EN 144-3 norm. Verder zijn de kranen voorzien van speciale 

O-ringen, een specifieke klep en een smeermiddel dat hoge zuurstofdruk toelaat. Volgens de ingenieurs 

van Scubapro garandeert de selectie van deze onderdelen het perfect functioneren van 

hun automaten. De ‘MK25 S555’ en ‘MK2Plus R295 Nitrox’ zijn gemakkelijk te herkennen door hun 

groene en gele onderdelen aan de buitenkant en door een specifiek etiket. 

De gecompenseerde eerste trap ‘MK25’ voorziet je in een gegarandeerde en onvergelijkbare luchtopbrengst. 

Dankzij de draaikop, met vijf lagedrukuitgangen en de twee hogedrukuitgangen, kunnen 

middendrukslangen en hogedrukzenders zonder probleem ergonomisch aangesloten worden. 

De tweede trap, de ‘S555’, is compact, licht en heeft een mooi design. Het is de ideale keuze voor 

duikers die op zoek zijn naar een tweede trap die eenvoudig is in gebruik. Zijn gecompenseerd mechanisme 

zorgt voor onmiddellijke luchttoevoer met een uiterst lage ademweerstand. De tweede 

trappen van de S-reeks zijn uitgerust met een ‘super flow’ middendrukslang die zorgt voor een 

maximale luchttoevoer. 

De ‘MK2Plus’ is het onverwoestbare werkpaard van Scubapro. Deze traditionele ‘downstream’ 

eerste trap met piston is nog altijd even populair, zeker bij scholen en opleidingscentra. 

De ‘R295’, afgeleid van de ‘R190’, is gekend omwille van zijn eenvoud en betrouwbaarheid 

Deze tweede trap heeft een moderne look, een beter debiet en is soepeler dan zijn voorganger, 

dankzij een nieuwe hefboom. 

Beuchat 

In navolging van de traditie (Jetfin) kondigt 

Beuchat haar herintreding in de markt 

van ‘High End’ vinnen aan, met de Power 

Jet. Het is een comfortabele en lichte vin, 

die qua prestatie en gebruiksvriendelijkheid 

30% beter presteert dan alle andere 

vinnen op de markt. De klassieke 

stroomgaten van de 

Jetfin bleven behouden. 

De vormgeving van de 

vin werd volledig nieuw 

ontworpen en vervaardigd 

uit moderne elastomeren. 

De negatieve 

zone, waarbij de vin 

geen stuwkracht 

geeft, werd tot 

een minimum 

beperkt (50% 

gereduceerd). 

Adviesprijs: 

89 euro. 


Reportage - iNtErviEw 


Sealife fototoestel 

In 2001 bracht Sealife haar eerste digitale 

camera op de markt. Ondertussen zijn we 

vijf generaties verder en telkens weer slaagt 

Sealife erin om een verbeterd exemplaar 

uit te brengen. Nu met de nieuwe ‘DC 600’ 

zijn er weer een aantal unieke eigenschappen 

aan de Sealife camera toegevoegd. 

Deze eigenschappen zijn echt uniek en speciaal 

bedoeld voor de onderwaterfotografie. 

Met haar 6,1 miljoen pixels en 3x optische 

zoom werkt de ‘Sealife DC 600’ boven water 

net zoals elke andere willekeurige digitale 

compact-camera. Wat maakt haar dan 

zo specifiek voor onderwaterfotografie? 

Zij bezit onder andere een programma-instelling 

voor onderwater, genaamd: ‘SEA’. 

Uniek is dat in deze instelling de kleuren en 

sluitertijden worden aangepast voor onderwater. 

Deze digitale roodfilter is toe te passen 

in een 3-tal verschillende instellingen, 

afhankelijk van de eisen van de duiker en 

de diepte waarop deze zich bevindt. Daardoor 

voorkom je een oververzadiging van 

kleuren door de verkeerde correctie. Deze 

kleuraanpassing is door Sealife zelf ontwikkeld 

en op basis van meer dan 25.000 

foto’s uitgerekend en geprogrammeerd in 

de camera. Hierdoor ontstaan zo natuurlijk 

mogelijke opnamen. Je kan met de camera 

ook filmen en ook hier worden de kleurcorrecties 

toegepast bij de ‘AVI film modus’, 

zodat ook op diepte de kleuren van de omgeving 

beter worden geregistreerd en later 

beter kunnen worden weergegeven. Het resultaat 

is gewoonweg verbluffend. De sluitertijd 

van de camera is bewust zo ingesteld 

dat deze niet trager gaat dan 1/90e van een 

seconde. Daardoor kunnen bewogen opnamen 

worden geminimaliseerd. 

Uniek is dat de ‘Sealife DC 600’ beschikt 

over een 3-tal verschillende externe flitser 

instellingen. Aangezien de flitscommunicatie 

onderwater op basis van “slave” gebeurt, 

is het voor de camera onmogelijk te 

weten dat deze bijgestaan wordt door een 

externe flitser. Door het programmeren van 

de externe flitser modus weet de camera nu 

wel dat er extra licht aan de opname wordt 

toegevoegd. Tevens is de kleur van het flitslicht 

voorgeprogrammeerd in de witbalans 

instelling. 

Als je de externe flitser instelling voor 

close-up gebruikt, zal de camera automatisch 

zijn belichtingswaarde aanpassen 

voor een opname dichtbij met veel licht. 

Schakel je daarna over naar de externe flitser 

modus voor overzichtsopnamen wordt 

de belichting van de camera aangepast voor 

deze situatie. 

Tot slot is er de ‘SPY mode’: zet de camera 

bijv. voor een schichtige buisaal, schakel 

hem in ‘SPY mode’ en de rest gaat vanzelf. 

Je kunt nu een veilige afstand nemen terwijl 

je de camera hebt ingesteld zodat deze om 

de 3, 10, 30, 60 of 300 seconden een foto 

gaat maken. Dit duurt net zolang tot je de 

camera stopzet, de accu leeg is of de geheugenkaart 

vol is. Dat betekent dat je makkelijk 

een 400 foto’s kan laten maken om later 

die ene mooie eruit te halen. 

Voor de ‘DC 600’ zijn er optioneel een groot 

aantal accessoires ontwikkeld, waaronder 

voorzetlenzen en speciale flitsers. Deze 

laatste zijn ook bruikbaar voor onderwaterfototoestellen 

van andere merken. n 

www.sealife-cameras.eu 


Sealife DC 600 digitale camera 

Alléén deze is écht gemaakt voor onderwater! 

Elke digitale camera die momenteel onderwater wordt 

gebruikt is eigenlijk bedoeld voor boven water. 

Er is echter maar één camera die ook écht voor 

onderwater gemaakt is en bovenwater ook 

nog eens goed presteert. Dat is alléén de DC600 

van Sealife. Makkelijk in de bediening en 

Gemaakt voor onder water 

fotografische kennis is geen vereiste! 

Dat is makkelijk! 

Sea-mode 

Daar zijn de kleuren weer! 

Twee instelbare digitale roodfilters, manuele 

en automatische witbalans. Zelfs zonder 

flitser prima resultaten. 

Uitgekiende kleuren met de DC600. 

External flash-mode 

Optimaal belicht met 1 druk op de knop! 

Gebruik een externe flitser (SL960D optioneel) 

en stel je camera in op je externe 

flitser met de ‘external-flash’mode. Door de 

macro-, de standaard- of de overzichtsopname-instelling 

te gebruiken krijg je met 

de Sealife DC600 altijd optimaal belichte 

opnamen. 

Spy-mode 

Maak het onmogelijke mogelijk. 

Bespioneer het onderwaterleven. Zet de 

camera neer bij je onderwerp. Stel deze in 

op de ‘Spy-mode’ en laat ze, uit zichzelf, 

continu foto’s maken met een vooraf 

ingestelde intervaltijd. Wacht totdat je onderwerp 

zich heeft laten zien. Hebbes! 

Alleen met de DC600 van Sealife! 

Voor verkoopadressen, uitgebreide productinformate en demo video’s: www.sealife-cameras.eu of bel Sealife Benelux, telefoon +31 (0)10-59.103.88

Errata - KlEiNE rEcHtZEttiNG 

Meldingsplicht Noordzee 

in Hippo 213, op blz. 24, stond: “de procedure geldt alleen in het Belgische verzorgingsgebied (12 

mijlszone; zoals weergegeven is op de gespecialiseerde zeekaarten)”. Maar dit is niet juist! 

Kapitein Loncke van de dienst 

scheepvaartbegeleiding & de dienst 

Berichten aan Zeevarenden wijzen 

erop dat het gebied veel uitgebreider is. Er 

had dus moeten staan: “De procedure geldt 

in alle wateren die vallen onder de Belgische 

soevereiniteit, namelijk de territoriale 

zee en de ‘Exclusief Economische Zone’ 

inclusief”. 

Wat is dat? 

De maximale territoriale zone (ook wel of 

territoriale zee genoemd) bedraagt 12 zeemijlen 

(22,224 kilometer), gerekend vanaf 

de laagwaterlijn. Elk land is vrij een smallere 

zone te claimen. Ooit was die zone veel 

groter, maar sinds de jaren tachtig van de 

20e eeuw geldt het nieuwe zeerechtverdrag 

van de Verenigde Naties en werd die zone 

beperkt. Ter compromis heeft men tevens afspraken 

gemaakt over een aansluitende zone 

met beperkte rechten (tot maximaal 24 zeemijlen 

uit de kust) en een economische zone 

(tot 200 mijl). Deze laatst, gekend als de 

Exclusief Economische Zone (EEZ), wordt 

ook wel eens het Belgisch Continentaal Plat 

genoemd. In een EEZ is het scheepvaartverkeer 

vrij, als bevond zij zich in internationale 

wateren, maar de kuststaat heeft wel 

het recht op de bodemrijkdom in deze zone. 


duikcentrum atlantis heeft onlangs 

het schip yorin in de duikvijver 

van het Zilvermeer laten 

zakken, met de hulp van de militaire 

duikers van de 11e Genie. 

Marc Van Baelen, voorzitter van 

vzw Atlantis, kon een motorjacht 

van 12 meter lengte op de kop 

tikken. Het schip, de Yorin, zonk enkele 

maanden geleden in de toervaarthaven van 

Emblem. Het schip had een gat in de boeg 

en de eigenaars hadden niet de middelen 

om het wrak te bergen. Met enkele harde 

werkers werd de boot volledig ontmanteld, 

proper gemaakt en geschilderd. Het 

Verder erkent het verdrag een aantal historische 

baaien en archipel wateren. 

De Belgische EEZ beslaat het deel van 

de Noordzee waarvan de buitengrens 

gevormd wordt door een lijn die - in de 

opgesomde volgorde - de punten verbindt 

met volgende coördinaten (lengte- 

en breedtegraad, uitgedrukt volgens het 

Europees geodetisch systeem, 1950): 

1. 51°16’09’’N 02°23’25’’E 

2. 51°33’28’’N 02°14’18’’E 

3. 51°36’47’’N 02°15’12’’E 

4. 51°48’18’’N 02°28’54’’E 

5. 51°52’34,012’’N 02°32’21,599’’E 

6. 51°33’06’’N 03°04’53’’E 

afzinken van de Yorin was geen sinecure 

omdat het duikobject in een juiste positie 

en op een exacte plaats onder water moest 

komen in de duikvijver van het Provinciaal 

Domein Zilvermeer, te Mol. Met de hulp 

van gevechtsduikers van de 11de genie van 

het Belgisch leger werd de boot perfect 

gecontroleerd afgezonken. De boot ligt nu 

netjes horizontaal, met zijn boeg richting 

clublokaal Atlantis op een diepte van 10 

meter. Daar kan hij jarenlang dienst doen 

om duikers te leren oefenen op het duiken 

van wrakken. 

cursus wrakduiken 

Het wrak kan dienst doen om cursussen 

wrakduiken op te geven. De duikclub wil 

Binnen de EEZ komen het Koninkrijk België 

de volgende bevoegdheden toe: 

• soevereine rechten in verband met exploratie 

en ontginning, behoud en beheer van 

de natuurlijke - al dan niet biologische - 

rijkdommen, de wateren boven de zeebodem, 

de zeebodem en diens ondergrond, 

alsook in verband met andere activiteiten 

tot exploratie en ontginning van de zone 

voor economische doeleinden, zoals de 

opwekking van energie door middel van 

water, stromingen en wind; 

• rechtsbevoegdheid met betrekking tot: 

• de installatie en het gebruik van kunstmatige 

eilanden, installaties en bouwwerken; 

• het wetenschappelijk onderzoek op 

zee; 

• de bescherming en het behoud van het 

mariene milieu; 

• andere rechten zoals door het internationaal 

recht voorgeschreven. n 

tEKSt: dirK rEuNBrOucK 

GEraadPlEEGdE BrON: wiKiPEdia 

Duikers laten boot zinken 

duikers op 

een veilige 

manier voorbereiden 

op het echte 

duikwerk in open zee. Dat is dikwijls veel 

gevaarlijker omdat er rond het wrak vaak 

sterke zeestromingen zijn. Bovendien liggen 

wrakken meestal dieper. 

Duikcentrum Atlantis is ook nog volop bezig 

met een wereldprimeur. Werkgroep Duiken 

Zilvermeer vzw bouwt er met name de gezonken 

stad Atlantis. Deze zou normaal volgend 

jaar afgewerkt zijn. n 


fOtO: alEX lEfEvErE 


Sprokkels 

Dolphin Academy: 

de leukste school 

van de hele wereld! 

vakantie en school is voor de meeste mensen geen logische combinatie. 

Maar op curaçao is dit anders, hier kan de vakantieganger namelijk 

naar de leukste school van de hele wereld gaan! in de dolphin 

academy van het Sea aquarium curaçao ontdekt de bezoeker dat niet 

alleen mensen gek zijn op dolfijnen, maar dolfijnen ook op mensen…! 

Duiken, zwemmen aan de oppervlakte, 

aanraken, aaien, kussen… het 

is allemaal mogelijk in de Dolphin 

Academy. Dolfijnen hebben met hun 

klanken, telepathie en sonar dikwijls een 

positieve invloed op mensen. Er zijn ook 

twee keer per dag shows en de dolfijnen 

kunnen in hun bassins bekeken worden. 

De Dolphin Academy biedt verschillende 

programma’s aan voor jong en oud. 

• Duiken met dolfijnen: een ervaring die 

nooit meer vergeten zal worden. Hiervoor 

is een duikersbrevet vereist. 

• Snorkelen met dolfijnen. Voorafgaand 

aan de ‘Dolphin Snorkel’ wordt een korte 

uitleg gegeven door de dolfijnentrainers. 

• Zwemmen met dolfijnen: ga samen met 

de dolfijnen het water in, onder begeleiding 

van instructeurs, na eerst goed voor- 

Een gemerkte zeeschildpad uit de 

Middellandse Zee verpulverde het 

wereldrecord apneaduiken. 

Vastgesteld werd dat zeezoogdieren nooit 

langer dan 85 minuten aan één stuk onder 

water kunnen blijven. Zeeslangen 

kunnen hun adem langer inhouden, maar 

halen ‘nauwelijks’ een apneatijd van 3,5 

uur. Zeeschildpadden zijn recordhouder 

op het gebied van het langst onder water 

blijven met één ademteug. Dat record 

werd onlangs gebroken door een onechte 

karetschildpad. De gemerkte schildpad 

hield haar adem maar liefst 10 uur en 15 

minuten in. Hiermee verpulverde ze het 

vorige record ‘langduiken’, dat eveneens 

bereid te zijn op wat er allemaal verwacht 

kan worden. Goed kunnen zwemmen en 

een minimum lengte van 1 meter 30 zijn 

vereist. 

• Spelen met dolfijnen: dit programma biedt 

de mogelijkheid om met de dolfijnen te 

spelen in ondiep water. Voorafgaand aan 

de ontmoeting met de dolfijnen, wordt 

een uitgebreide instructie gegeven. Toegankelijk 

voor alle leeftijden, dus ook 

heel leuk voor kleine kinderen. 

• Assistent-dolfijntrainer: lessen en spelletjes 

in het klaslokaal worden afgewisseld 

met interactieve sessies in het water 

met de dolfijnen. De assistent-trainer 

doet met de dolfijnentrainers mee aan een 

dolfijnen trainingdemonstratie voor het 

publiek. De opleidingen worden aangeboden 

in Nederlands of Engels. n 

Adembenemende prestatie 

van een schildpad 

70 


op naam stond van een soortgenoot. 

Het jarenlang opvolgen van het trekgedrag 

van de zeeschildpadden leerde ook 

dat ze heel erg trouw zijn in de keuze van 

hun foerageer- en overwinteringsgebieden. 

n 


fOtO: daaN dElBarE 

BrON: vliZ 

Voor meer informatie over programma’s, 

prijzen en openingstijden: 

www.dolphin-academy.com 

tEKSt: KriStiEN BaStiNG 

fOtO: dOlPHiN acadEMy 

Green 

Force 

kwaliteit 

Tijdens een duik naar 140 meter, in Blue 

Hole (Dahab, Egypte) vonden Anna 

Kozlova en Andrey Chistyakov tijdens hun 

trimixduik een Green Force duiklamp. 

De technische duikers, beiden instructeur, 

vonden een Green Force LED lightsystem 

duiklamp tijdens hun wel zeer extreem 

diepe duik. De duiklamp lag vermoedelijk 

al meer dan een jaar op de 140 meter 

diepe bodem van Blue Hole. Ze waren 

aangenaam verrast van de uitstekende 

kwaliteit van de lamp, want ze bleek nog 

te werken. Bovendien bleek, na het nodige 

opkuiswerk, de buitenkant nauwelijks 

aangetast te zijn; de lamp zag er uit 

als nieuw. 

De lamp werkte nog, was in goede staat, 

maar er was geen lader bij. Toch wilden 

het koppel de duiklamp graag gebruiken 

bij het uitoefenen van hun professioneel 

werk. Dus schreven ze naar Green Force, 

deden er hun verhaal en beschreven de 

duiklamp. Aan de hand van de beschrijving 

en de bijgeleverde foto kon snel bevestigd 

worden dat het om een ‘AA12’ 

met ‘Tristar plus’ ging. n 


fOtO: aNNa EN aNdrEy

Sprokkels 

Stamboomonderzoek 

bij Zeepaardjes 

Zoo van antwerpen heeft merkers ontwikkeld voor stamboomonderzoek 

bij Kaapse zeepaardjes. 

Zeepaardjes staan wereldwijd onder 

druk. Veel soorten zijn dan ook beschermd 

en staan op de rode lijst van 

IUCN, de ‘World Conservation Union’. In 

aquaria worden voor sommige van deze 

soorten kweekprogramma’s opgesteld 

om hun behoud te bewerkstelligen. Vaak 

start men de kweek met een klein aantal 

ouderorganismen en bestaat daarbij een 

niet irreëel gevaar voor inteelt. Wanneer 

de genetische diversiteit van de populatie 

in gevangenschap te klein wordt (de zogenaamde 

‘genetic bottleneck’), bestaat het 

gevaar dat de kweek instort. 

In de Zoo van Antwerpen (KMDA) loopt 

sinds 1998 een uniek kweekprogramma 

voor het Kaapse zeepaardje (Hippocampus 

capensis). Dit dier komt enkel voor in drie 

estuaria in Zuid-Afrika en wordt daar sterk 

bedreigd in zijn voortbestaan (zie Hippo 

194, blz. 34-36). De kweek startte eertijds 

met een 15-tal organismen en de nabestaanden 

ervan moesten dus al de genetische 

‘bottleneck’ gepasseerd zijn. De vraag 

stelde zich hoe divers de genenpool van 

deze populatie nog wel was. 

Om de genetische diversiteit van zeepaardjes 

in te kunnen schatten bestonden tot nu 

toe enkel mitochondriale DNA-merkers. 

Deze brengen uitsluitend de overdracht van 

genetisch materiaal via de vrouwelijke lijn 

in kaart. Onderzoekers van de Antwerpse 

Zoo (Center for Research and Conservation, 

CRC), KU Leuven en Rhodes University in 

Zuid-Afrika ontwikkelden 15 microsatellietmerkers 

voor het Kaapse Zeepaardje, 

die ook de vaderlijke overerving kunnen 

bepalen. Dit soort hypervariabele merkers 

wordt vaker toegepast in ecologische studies, 

maar moet voor elke soort vaak apart 

ontwikkeld worden. 

De resultaten van het onderzoek zijn zojuist 

gepubliceerd in het tijdschrift ‘Molecular 

Ecology Notes’. Quasi tegelijkertijd 

publiceerden Spaanse onderzoekers de ontdekking 

van soortgelijke merkers voor het 

Mosselen zijn beschermde 

merknamen 

de ‘Belgische mossel’ en de 

‘vlaamse mossel’ zijn allebei 

geregistreerde merknamen. 

De meeste mosselen die in België 

gegeten worden komen uit Zeeland 

(Nederland). Vreemd eigenlijk 

dat België, dat een echte mosselcultuur 

heeft op gebied van het consumeren van 

dit ondertussen luxueuze weekdier, geen 

eigen mosselen kweekt. Uiteraard heeft 

dat wel iets te maken men de structuur 

van onze Belgische (of is het Vlaamse) 

kust. Daarom ging men tien jaar geleden 

op zoek naar een eigen kweekmethode. 

De technologie die ontwikkeld werd, bestaat 

uit drijvende kooien. Deze alternatieve 

kweekmethode leverde in 2006 een 

eerste beperkte oogst op. Een nieuw 

kooitype moet de mosseloogst voor de 

Belgische kust vanaf 2007 verveelvou- 

digen. Men gelooft er in ieder geval in., 

maar hopelijk hebben de voorbije winterstormen 

niet te veel schade berokkend. 

Veel kooien werden immers losgeslagen 

door de woeste zee. 

In de loop van 2007 mogen we ook enkele 

specifiek met Belgische mosselen bereide 

gerechten verwachten. De bedoeling 

is dat de Belgische mosselproducent 

de eigen markt verovert en op termijn de 

helft van de mosselconsumptie in handen 

krijgt. Op initiatief van het ‘European 

Meat Industry Office’ werden alvast volgende 

merknamen geregistreerd: de ‘Belgische 

mossel’ en de ‘Vlaamse mossel’. 

Deze merknamen en hun bijhorende logo’s 

moeten de ambities van de Belgische 

mosselproducent ondersteunen. n 


BrON: www.BElGiScHEMOSSElEN.BE 

de Zoo van antwerpen ontwikkelde merkers om 

de stamboom van Kaapse zeepaardje (Hippocampus 

capensis) te kunnen bepalen. 

eveneens bedreigde Europese zeepaardje 

(Hippocampus guttulatus). Meer informatie? 

Contacteer Peter Galbusera van het 

KMDA/CRC (Peter.Galbusera@zooantwerpen.be 

of 03 202 45 80). Beide artikels 

zijn ook beschikbaar via de VLIZ Zeebibliotheek: 

www.vliz.be/vmdcdata/Imis2/ref. 

php?refid=108520 en www.vliz.be/vmdcdata/Imis2/ref.php?refid=108526. 

n 

tEKSt: vlaaMS iNStituut vOOr dE ZEE (vliZ) 

fOtO: ivO MaddEr 

Hooikoorts 

Zwemmen in chloorwater verergert 

hooikoorts. 

Mensen die last hebben van de 

allergische aandoening ‘hooikoorts’ 

krijgen een loopneus, 

tranende ogen en andere hooikoortsklachten 

als ze in contact komen met 

graspollen en/of pollen van bomen en 

onkruid. 

Door te sporten kunnen je luchtwegen 

uren vrij zijn, maar ga niet zwemmen in 

een zwembad waarvan het water gechloreerd 

is! Want net zoals huisstof, uitlaatgassen, 

bepaalde sterk ruikende planten 

en bloemen, haarlak en ammoniak, 

kan chloor je hooikoorts verergeren. n 



Webdiving 

Dive drift 

en creep 

jaren geleden ben ik met duiken gestart vanwege het avontuurlijke 

karakter van de sport. Snel daarna werd ik gefascineerd door het 

breed pallet aan mogelijkheden en raakte echt gebeten. de gevolgen 

hiervan waren een hoog aantal duiken per jaar, een steile klim op de 

brevettenladder en een steeds groeiende betrokkenheid bij het clubleven 

en de federatieactiviteiten. veranderingen in het familiale maakte echter 

dat de vrije tijd voor het duiken sluipend verminderde zodat het aantal duiken 

een trager groeitempo kende. Maar er gebeurde nog iets dat zeker een even grote impact had. Zoals 

een schip langzaam afdrijft, zo verloor ik ook de focus op het duiken. Het verminderde aantal uren 

beschikbaar voor het duiken ging niet op aan duiken, maar aan tal van randactiviteiten. de beoefening 

van de duiksport kroop haast onmerkbaar richting vergaderzaal, examens en zwembad. Pas 

op het moment dat ik aan een vergadering deelnam in plaats van als een vis in het water en dat ik 

dacht ‘wat een mooie avond om te gaan duiken’, sloeg dit realiteitbesef als een bliksemschicht in. 

Klinkt bekend? Slechts één remedie: gaan duiken! 

Ben je op zoek naar kaartmateriaal, 

beelden, data en informatie over de 

Afrikaanse kustregio’s? Dan vind je 

beslist je gading in de nieuwe, Afrikaans 

mariene atlas (iodeweb2.vliz.be/omap/ 

OMAP/index.htm). De 800 te downloaden 

dataproducten bevatten de onderwerpen 

mariene geosfeer, hydrosfeer, atmosfeer, 

biosfeer, en spiegelen de geopolitieke en 

sociaal-economische toestand. Het projectkantoor 

voor IODE van IOC/UNES- 

CO stelde de atlas samen met de hulp van 

teams verspreid over 16 Afrikaanse, mariene 

staten en actief binnen het ‘Ocean 

Data and Information Network for Africa’ 

(ODINAFRICA). Steun voor het project 

werd gegeven door o.a. de Vlaamse overheid. 

Opgepast: dit is een puur informatieve 

site. Verwacht je dus aan veel data en 

files en een zeer sobere layout. Voor echte 

datacrawlers! 

De URL www.thedeepbook.org is in feite 

een publiciteitssite voor een boek. Toch 

is hij de moeite waard om een bezoekje 

te brengen. Schrik niet, wat je hier te zien 

krijgt, doet je kennis van de mariene biologie 

wankelen. Laat de intro voor je ogen 

projecteren en treed de wereld van het onbekende 

diepe binnen. Kreeg je zin om er 

meer over te weten? Surf dan naar: www. 

mos.org/oceans. Hierop krijg je informatie 

over de oceanen en dus ook over de diepe 

delen ervan. Zeer informatief. Maar nu 

kreeg je zin om er te gaan duiken? Pech, zo 

diep kunnen we niet. Tenzij natuurlijk met 

een aangepaste onderzeeër of bathyscaaf. 

Mocht dit je een te dure oplossing lijken, 

72 


dan kan je nog altijd een virtuele reis maken 

op www.wnet.org/savageseas. Veel succes 

en let op de uitzonderlijke levensvormen. 

Na al het grote, mooie bekeken te hebben, 

focussen veel duikers na een tijdje hun aandacht 

op kleiner onderwaterwild. Vooral onderwaterfotografen 

blijken een grote fascinatie 

voor de kleine, kleurrijke schoonheden 

te koesteren. Als je nog niet geraden hebt 

over welke diertjes ik het heb: de mariene 

naaktslakken. Natasja Vandeperre, van Yellow 

Diving School (www.yds.be), vond na 

een aantal speurtochten op het internet dat 

er te weinig Nederlandstalige, informatieve 

sites over haar lievelingetje bestonden. En 

zoals het een echte, gedreven internaut past, 

ging ze zelf aan de slag om deze leemte in 

te vullen. Ze beperkt zich niet tot het opmaken 

van een mooie site. Nee, haar doel is 

een website te creëren, waar na verloop van 

tijd elke bestaande naaktslak beschreven 

zal zijn. Ahum, van ambitie gesproken. In 

ieder geval is haar start veelbelovend, want 

de site is leuk ogend èn informatief: www. 

naaktslakken.be. 

Een algemene oproep is één manier om je 

site van informatie te voorzien. Een andere 

manier is het opmaken van een interactieve 

site zoals Wikipedia. Iedere dag bewijst 

deze site dat samenwerken van onbekenden 

tot zeer goede resultaten kan leiden. 

De software die deze site ondersteunt, is 

beter gekend onder de naam Wiki. Ook 

NELOS heeft nu ook publiekelijk toegankelijke 

Wiki-pagina’s. Hoewel niet iedereen 

schrijfrechten heeft, belooft deze site 

zich te ontwikkelen tot een zeer goede informatiebron: 

wiki.nelos.be. Er staat inderdaad 

geen ‘www’ in het begin van de URL. 

Deze site vervangt niet de officiële website 

www.nelos.be, maar is er een aanvulling 

op! Een andere interessante ontwikkeling 

is hippo-archief.nelos.be waar je in de toekomst 

oude uitgaven van de Hippocampus 

zal kunnen downloaden. Maar later meer 

hierover. 

Tijdens het zoeken naar de website van 

YDS kwam ik natuurlijk andere sites tegen. 

Eén ervan was www.scubayellowpages. 

com. De combinatie ‘gouden gids’ en ‘duiken’ 

leek me interessant. De site voldeed 

aan mijn verwachtingen: veel publiciteit en 

een beetje informatie. De Nederlandstalige 

combinatie leverde echter niets op. 

Om je gerust te stellen. Mijn inleiding is 

zeker niet te interpreteren als een aankondiging 

van de laatste webdiving. Integendeel! 

Zo lang ik dingen op het web ontdek, zal 

ik je deelgenoot maken. Alleen, zal je me 

in de toekomst waarschijnlijk meer aan de 

waterkant vinden. 

Vind je iets in de diepe troggen van het net; 

één adres: Patrick.VanHoeserlande@advalvas.be. 

n 

tEKSt: PatricK vaN HOESErlaNdE

DE ZEEMAN 

PRO nv 

PROFESSIONAL 

DIVING 

EQUIPMENT 

Waar service het 

belangrijkste 

produkt blijft! 

ELKE DAG TOT UW DIENST 

van 10u tot 12u30 en van 13u30 tot 19u 

zaterdag van 10u tot 18u 

DE ZEEMAN 

Jubellaan 54 - 2800 Mechelen 

Tel. 015/43.01.31 - Fax 015/43.01.35 

info@dezeeman.be www.dezeeman.com 

UW DUIKSPORTZAAK MET EEN PRIMA SERVICE 

- Alle kwaliteitsmerken 

- Vulstation 300 bar 

- Eigen hersteldienst 

- Verhuur duikmateriaal 

TE HUUR 

DEMONSTRATIE DUIKTANK 

- op wielen 

- L3m x B2m x H2m 

- met 5 vensters 80x100 cm 

- geleverd met filter en 

verwarmingssysteem 

PAUL DE WEERDT 

Welleweg 72 - 9320 Erembodegem 

Tel: 0475/73 25 74 

www.aqualand.be - info@aqualand.be 

Open: di-wo-do-vr: 18-21 u & za: 10-12 u en 13-18 u 


Lopende agenda 

Juli 2007 

01 28e North Sea Challenge 

6 of 12 km in de Noordzee - 10.00 u 

Reddingsdienst Cadzand (Nederland) 

NSSA - Maurice Hinsenkamp 

+32 2 375 65 91 of +31 117 39 24 19 

www.vinzwemmen.be 

Augustus 2007 

04 4e ACAVOS Themafotoduikdag 

met aansluitend BBQ 

Onderwerp: onderwaterfotojacht 

Sas van Goes - 11.30 u inschrijving 

25 Zilvermeer experience (25-26) 

Zeg maar Aloha! 

Zilvermeer Mol 

Duikwedstrijd, fuif, recorpogingen, ... 

www.onderwaterpark.be 

September 2007 

01 NELOS Wet Wheels Duikdag 

Zilvermeer in Mol 

Eric Reekmans 

eric.reekmans@pandora.be 

06 Limietinschrijving cursus 1*I/intiator 

08 Viering 50 jaar BEFOS/FEBRAS 

Stadhuis Brussel 

09 Opkuis Put van Ekeren 

Inschrijven ter plaatse - 13.00 u 

09 33e Int. Doortocht Albertkanaal 

4 km - 1 km 

Hasselt - Nautilus 

Ludo Dewaelheyns +32 496 54 49 89 

ludo.d@telenet.be 

14 Limietinschrijving Specialisatie- 

opleiding Jeugdduiken 

evenementen@nelos.be 

15 Duiker-Hulpverlener 

8.30 u herexamen theorie 

10.00 u herexamen praktijk 

13.30 u bijscholing DHV 

locatie: Duikershuis 

Inschrijven via secretariaat@nelos.be 

16 6e Nationale Jeugdduikdag 

Grevelingen 

Info en inschrijvingen: NELOS-secretariaat 

of evenementen@nelos.be 

16 Doortocht van het Schulensmeer 

4,2 km - 2 km - 1 km Schulensmeer, 

Lummen LDL - Karel Vandersmissen 

+32 13 55 46 04 ldl@nelos.be 

www.duikclubldl.be 

19 NELOS OWF niveau 3 

Izegem 

Luc.eeckhaut - luc.eeckhaut@telenet.be 

21 Uitslag Grevelingenkampioenschap 

Aquashot NOB 

23 Pre-pre-Zeestage 

Bruinisse 

Organisatie: AVOS en OVOS 

secretariaat@avos.be 

Kalender Vinzwemmen 2007 


74 


23 Themaduik Commissie Biologie 

Thema: overleven in de getijdenzone of 

een bezoek aan een mossel- of 

oesterkwekerij 

Tiny Heremans - 016 22 56 98 


28 Fotografieweekend Zeeland (28-30) 

Aquashot NOB 

29 OVOS-proevenweekend (29-30) 

Scharendijke (Grevelingen) 

John Maes - johnmaes@compaqnet.be 

info@ovos.be Inschrijving & 

accomodaties: Reine Vandenweghe - 

reine@zeelandnet.nl 

Oktober 2007 

04 Cursus Onderwaterfotografie Niveau 1 

Regio: Antwerpen 

Inschrijven: pvandeneynde@telenet.be 

06 LIMOS-proevenweekend (6-7) 

Den Osse 

07 6e Beker van het Zilvermeer 

4 km - 1 km - Zilvermeer, Mol 

Uitreiking Beker van België 2007 

Nautilus - Ludo Dewaelheyns 

+32 496 54 49 89 - ludo.d@telenet.be 


13 5e ACAVOS Themafotoduikdag 

Onderwerp: macro 

9.45 u inschrijving 

Trapke van Ireen (Grevelingen) 

14 AV College 3*I 

14 Pre-Zeestage 

Duikershuis 

15 Limietinschrijving examen 

1*I/Initiator 

18 NELOS OWF niveau 1 

te Roeselare, door Peter Ryngaert 

peter.ryngaert@telenet.be 

18 Start cursus OW-fotograaf 

niveau 1 + 2 

Hasselt - inschrijvingen via e-mail 

foto.video.limos@telenet.be 

20 Specialisatieopleiding Jeugdduiken 

(20-21) 

Bloso-centrum Hofstade 

evenementen@nelos.be 

28 Zeestage (van 28/10 tot 01/11/07) 

voor de kandidaten 2*I en 3*I 

November 2007 

05 Fototentoonstelling (5-25) 

10 jaar Duikschool Adventure Diving 

Cultureel Centrum de Westrand, Dilbeek 

luc.meyts@forbo.com 

17 LIMOS-bal 

25 Algemeen en Specifiek gedeelte 

1*I/Initiator Duikershuis 

26 Limietinschrijving examen 3*I 

Nitrox-opleidingen 

www.nelos.be/Technisch_Duiken.html 

Zie ook: http://wiki.nelos.be/index.php/Lopende_agenda 

December 2007 

02 Algemeen en Specifiek gedeelte 

1*I/Initiator 

Zellik (datum gewijzigd) 

07 Voordracht Commissie Biologie 

Thema: Gevaarlijke Zeedieren 

door auteurs gelijknamig boek 

Huis van de Sport - 20.00 uur 

Tiny Heremans - 016 22 56 98 


10 Week van de dolfijn (10-17) 

www.jaarvandedolfijn.org 

13 Herexamen Specifiek gedeelte 

1*I/Initiator Duikershuis 

13 Post-Zeestage Duikershuis 

15 Symposium 10 jaar Duikschool 

Adventure Diving 

Gastsprekers: Tomas Termote, Eric Sas, 

Dirk Roelandt 

Cultureel Centrum de Westrand, Dilbeek 

www.adventurediving-dilbeek.be 

luc.meyts@forbo.com 

16 Manta’s Kerst en Champagneduik 

Gentse Blaarmeersen 

Inschrijving ter plaatse tot 13.00 u 

www.demanta.be 

Roland De Kokere 09 230 06 26 

roland.dekokere@skynet.be 

16 Memorial Daniel Barthélemy, 7 km 

Afdaling van de Semois, rivier 

Cugnon > Auby Marie-Paule Etienne 

+32 61 41 31 08 ok_vision@hotmail.com 

23 28e Noordzee Kerstzwemtocht 

6 km - in de Noordzee - 09.00 u 

Reddingsdienst Cadzand (Nederland) 

NSSA - Maurice Hinsenkamp 

+32 2 375 65 91 of +31 117 39 24 19 

Februari 2008 

09 Belgian Boat Show (9-17) 

Feestelijke 20e editie 

Flanders Expo, Gent 

www.belgianboatshow.be 

Opleidingsdata 

Assistent Instructeur & 

1*Instructeur/Initiator, zie blz. 9. 

Let wel: Controleer even of het evenement 

inderdaad wel doorgaat. De 

zetduivel speelt ons meer dan eens parten! 

Raadpleeg de lopende agenda op 

wiki.nelos.be voor nog meer data. 

En verder? Weet je van interessante 

evenementen of organiseer je zelf een 

activiteit die in onze Lopende Agenda 

kan worden opgenomen, stuur de gegevens 

vóór 5 augustus aan: 

Ivo Madder, 

De Bisthovenlei 46, 

2100 Deurne (Antwerpen) 

Tel. 03 290 54 06 

redactie@nelos.be

Foto: Luc Eeckhaut

“I’m inspired by divers. Every day.” 

www.suunto.com 

Suunto Cobra2 

A look beneath the special design of the airintegrated 

Suunto Cobra2 reveals a dive computer 

that monitors pressure, tracks your rate of air consumption 

and continuously calculates your remaining 

air time – all on the easy-to-read matrix display. 

An electronic compass with tilt sensor keeps you 

on track and demanding divers will appreciate the 

Suunto RGBM deep stop algorithm.

Hippocampus nr. 214 (juni 2007) - volledige uitgave

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?