inhoud/samenvatting - Kinderdienst

TIJDSCHRIFTEN
ger was religie een middel tot beschaving, nu moet de
filosofie die rol overnemen’. Ad Verbrugge: ‘Sinds de
dood van Pim Fortuyn is het filosofische wereldje weer
politieker geworden’. Een sweeping statement. Is het politieke
wereldje (Wilders, Roemer e.a.) weer filosofischer
geworden? Han van Ruler ging op zoek naar Hollandse
filosofie in de Nationale Bibliotheek van St.-Petersburg.
Enkele jonge, aanstormende filosofische talenten komen
aan het woord. Onder hen Ariska Bonnema (18 jaar),
winnaar van de prestigieuze KNAW-onderwijsprijs.
Streng gelovig opgevoed maar het licht gezien: ‘Filosofie
was een bevrijding voor mij’.
2012-11. In de reeks grote denkers worden de politieke
lessen van Niccolò Machiavelli belicht, zoals de virtù,
waarover Aristoteles en Cicero schreven. Het heeft niets
te maken met filosofische en theologale deugden, maar
staat voor doortastend handelen ten einde politieke
eenheid te bewaren of macht te behouden. Om dat te
bewerken moet men virtuoos optreden. Komt virtuoos
niet van het Latijnse woord vir, man? Machiavelli kind
van zijn tijd? Sympathieker is een andere les: vivere
libero, leven in vrijheid, de tegenpool van vivere sicuro,
leven in zekerheid. Machiavelli was voorstander van
actieve, participerende burgers. Zij staan borg voor een
vrije samenleving.
2012-12. Wellicht met het oog op de donkere decembermaand
en/of het lichtfeest van de Kerstdagen wierp
de redactie de vraag op: ‘Hebben we God nodig?’ Ze
vroeg Erik Borgman het antwoord te geven. Hij redeneert
anders dan René Gude (FM van 2012-10) en zoekt het
in het messianisme, een begrip uit het jodendom en het
christendom, ‘waarbij de grondgedachte is dat het radicaal
nieuwe elk moment in de wereld kan binnenbreken’.
Sommige postmoderne filosofen, Derrida bijvoorbeeld’,
staan open voor dit concept.
FILOSOFIE & PRAKTIJK
Praktische problemen in filosofisch perspectief
Damon, Postbus 2014, NL-6020 AA BUDEL, Nederland
2012-herfst. De inleiding onthult lezers dat zij een
themanummer over Kunst & Kennis in handen hebben.
Kunsten hebben het moeilijk door de crisis en bezuinigingen,
maar het echte punt is dat in de kunsten al lang
een legitimatiecrisis heerst. Welk maatschappelijk belang
bijvoorbeeld dienen kunstenaars met hun kunsten?
Interessante vragen komen aan bod. Hoe werkt kunst?
Wat is kunst? Wat is waarnemen? Na de inleiding staat
de lezer het volgende te wachten: Petran Kockelkoren,
‘Kunst biedt kennis, maar wat voor soort?’ Barend van
Heusden, ‘Een bewustzijn verbeeld, David Hockney’s
A bigger picture’. Charles Wildevuur, ‘David Hockney’s
wijze van kijken’. Ronald Hünneman, ‘Peek and Poke in
Perspectief. De terugkeer van het bewegende lichaam in
kunst, filosofie en cognitiewetenschap’. Sara van Epenhuysen,
‘Minima Philosophica: taal en teken van een
schilder’. Anke Coumans, ‘Vervreemding als politieke
interventie’. Joost van Baak, ‘Kunst, cognitie en communicatie.
Over de kunsttheorie van Jan Mukaṙovský’.
Signalementen: redactiesecretaris Vink signaleert een
zevental boeken. Ten slotte ruim baan voor de katern
van de VFP, de Vereniging voor Filosofische Praktijk.
TIJDSCHRIFTEN
HISTORISCH NIEUWSBLAD
Postbus 256, NL-1110 AG Diemen
2012-oktober. De grootste Nederlander leek Pim Fortuyn
te worden in 2004. Na hertelling van de stemmen bleek
Willem van Oranje met kop en schouders uit te steken
boven de andere gegadigden. Fortuyn duikelde naar
de vierde plaats. Willem van Oranje wordt bewierookt
in het thematische deel dat gaat over helden. Nog een
drietal komt over het voetlicht: pater Damiaan, held en
heilige in België, Konrad Adenauer, de aartsvader van
Duitsland, en Ronald Reagan, charismatisch heraut van
de tijdgeest. Maarten van Rossem heeft hem niet hoog
al waardeert hij zijn inschikkelijkheid: ‘Hij was weliswaar
een ideoloog, maar hij had zo’n wollig brein dat hij zichzelf
alles kon wijsmaken, en dat maakte het mogelijk om
met vrijwel iedereen prettig samen te werken’.
2012-november. Aandachttrekkend in het novembernummer
is het Europa-dossier. Otto von Bismarck had
een groots plan. Hij wilde een vreedzaam en welvarend
Europa scheppen. President Eisenhower, Amerika’s
president van 1953 tot 1961, wilde Europa toerusten tot
een federatie die zichzelf kon verdedigen tegen de Russen.
Een artikel gaat over de Gouden Eeuw, een gulzig
tijdperk. Nederlanders stonden in het buitenland bekend
als drinkers. Laura Starink schrijft over haar tante
Lotte. Na de bevrijding zaten in kamp Auschwitz 20 à
30 duizend Sileziërs vast. Tante Lotte was een van hen.
Met een hongerige maag moesten de geïnterneerden de
fabriek van IG Farben voor de Russen helpen te demonteren.
2012-december. Het polderen wordt in beeld gebracht,
de heftige strijd tegen de waterwolf. Ondernemers
met lef investeerden in de Gouden Eeuw (de 17 e eeuw)
in grootschalige inpolderingen. Met de Beemster, de
Purmer, de Schermer en de Wijde Wormer schiepen zij
riante achtertuinen voor de snelgroeiende Hollandse
steden. De kolossale werken werden prachtig vastgelegd
in weelderige schilderijen en zijn fraai afgedrukt in deze
editie van HN. Neem het schilderij van Paulus Potter: Vee
per boot overgezet. De nieuwe polders waren heel geschikt
voor veeteelt. Het dossier is heel uiteenlopend en
gaat over Israel,: een lang verhaal over Herodes, de man
van de kindermoord in Bethlehem. ‘Maar zijn aanklager
Matteüs heeft geen bewijs.’ Daarnaast een stuk over
Israels nachtmerrie ofwel ‘Israels Vietnam: In 1978 en
nogmaals in 1982, viel Israel het door een burgeroorlog
geteisterde Libanon binnen’.
INTERPRETATIE
Tijdschrift voor bijbelse theologie
Postbus 29, NL-2700 AA Zoetermeer
20/2, maart 2012. Leo Mock, Dag 3 van de schepping.
Willien vanWieringen, Die pijnlijke derde dag… Het verbondsteken
misbruikt in Genesis 34? Klaas A.D. Smelik,
Driemaal is scheepsrecht: drievoud in de Hebreeuwse
Bijbel. Peter-Ben Smit, Ten derden dage verrezen van de
doden. Annette Merz, Existentiële duisternis of incident
in het heelal: De zonsverduistering tijdens de kruisiging.
Bas van den Berg, Het getal drie in lev-verhalen.
Klaas Spronk, Bijbelse theologie: Het bijbel-theologische
profiel van de PThU, Kampen. Lidwien van Buuren, Dins-
Stem van het boek 24 25 2012/4