DOSSIER 20 - Instituut Samenleving en Technologie

Inleiding
Hoe gaan mensen met de stress van infertiliteit en
behandelingen om? Welke vormen van coping zijn
gezond? Welke zijn eerder contraproductief ? Dit
hoofdstuk probeert op deze vragen een antwoord te
bieden. In een volgende hoofdstuk wordt dan bespro-
ken hoe patiënten hier het beste in ondersteund kun-
nen worden.
De literatuur onderscheidt verschillende strategieën,
we spreken van copingstrategieën, om met stress en
problemen om te gaan. Coping kan gericht zijn op het
(oplossen van het) probleem, op het omgaan met de
emoties, of kan erop gericht zijn de betekenis van het
probleem te veranderen, het anders te kaderen.
Voorbeelden van probleemgerichte coping in het kader
van subfertiliteit zijn informatie zoeken en behandelen.
Ook bepaalde vormen van bijgeloof zou men pro-
bleemgerichte coping kunnen noemen. Met betrekking
tot coping gericht op de emotionele beleving onder-
scheiden onderzoekers het actieve vermijdingsgedrag
en het actieve confronteren. Betekenisgerichte coping,
ook cognitief herstructureren genoemd, kan bijvoor-
beeld betekenen dat men de problemen spiritueel
duidt of dat men op zoek gaat naar nieuwe bronnen
van zingeving.
In de volgende deelhoofdstukken bespreken we elk van
deze copingstrategieën in het licht van subfertiliteit. We
eindigen met enkele slotbeschouwingen.
1. Probleemgerichte coping
In heel veel situaties is probleemgerichte coping een
zeer aangepaste manier om met stress om te gaan. Je
probeert immers iets aan het probleem te doen, zodat
de oorzaak van de stress verdwijnt. In het geval van
infertiliteit geraak je met probleemgerichte coping ech-
ter niet erg ver. In behandeling gaan kan beschouwd
worden als een vorm van probleemgerichte coping.
Maar van het ogenblik dat patiënten in behandeling
zijn, kunnen ze niet veel anders doen dan hopen op
een goed resultaat. Wie van nature geneigd is ‘de
problemen aan te pakken’ komt in moeilijkheden: hij
of zij heeft immers geen controle over de situatie. Zo
ontstaan valse vormen van copinggedrag: activiteiten
die de patiënt ten minste de illusie geven dat ze met het
probleem bezig zijn.
Informatie zoeken
Informatie zoeken (over hun aandoening, over behan-
delingen, over alternatieve vormen van behandelen…)
is voor veel mensen zo’n manier om met het probleem
bezig te zijn. Veel patiënten hebben na verloop van
tijd een uitgebreide kennis van de medische toestand
waarin ze verkeren en zijn een wandelend lexicon aan-
gaande vruchtbaarheidsbehandelingen.
Dankzij het internet hebben mensen nu snel en een-
voudig toegang tot heel wat informatie. Hierin schuilt
tegelijk een gevaar. Commerciële sites zijn enorm
populair, maar de inhoud van zulke sites wordt niet op
correctheid gecontroleerd. Niet-medici – bv. lotgenoten
– verspreiden er zogenaamd medische informatie. Zelfs
47