VERROMMELING IN ZUID-HOLLAND - LOLA Landscape Architects

CONCLUSIES: GROENER EN GROOTSER ZUID-HOLLAND
Opgegeven landschap
Voor de doorsnee burger worden visuele
samenhang en logica van het landschap in
Zuid-Holland steeds moeilijker waarneembaar.
Hij voelt zich machteloos tegenover de
plannenmakers en heeft het idee dat er overal
zomaar ontwikkeld kan worden. Er heerst een
gevoel dat de belangen niet goed worden
afgewogen in de ruimtelijke ordening, en dat
open landschap te makkelijk wordt opgegeven.
Toch speelt ook vaak de onderbuik op; de
verrommeling is voor velen een dankbare
kapstok voor onvrede over de achtertuin.
Verrommeling = verandering
Verrommeling is een als negatief ervaren
verandering van grondgebruik. Veel
veranderingen worden negatief ervaren, al is het
maar vanuit het eigenbelang van de achtertuin.
Zelden zien we een verandering onverdeeld
als verrijking: een mooie nieuwe woonwijk,
een spectaculair park. Een crème de la crème
van een paar procent, dat bestaat bij de gratie
van 90% bulk. Maar in de plannenmachinerie
van Zuid-Holland zou het wel wat over hectares
mogen gaan. Graag iets minder bulk en iets meer
beauty.
Verrommeling versus verrijking
Er is een belangrijk onderscheid te maken
tussen verrommeling en verrijking. Elke stad, elk
dorp en elk huis heeft vrije, ongecontroleerde
ruimte nodig, waar mensen in staat zijn hun
eigen wereld te creëren, los van een regulerende
overheid. De ruimte om lekker aan te klooien
brengt leven in het landschap en kan alleen maar
worden gezien als een verrijking. We zien dit
als de kleinschalige verrommeling ‘van onder
af’, die mogelijk wordt gemaakt doordat de
overheid (nog) geen controle uitoefent op een
gebied. Daar tegenover staan door overheden
geplande annexaties van het landschap, waar
de burger vaak juist nauwelijks bij betrokken
wordt. Hierbij gaat het om grootschalige aanleg
van bedrijventerreinen, kassencomplexen,
woonwijken en recreatiebossen. Wij willen ons in
dit onderzoek richten op deze laatste categorie.
Groener en grootser Zuid-Holland
Door de schaarste is de waarde van het
overgebleven landschap toegenomen; toch
wordt dit niet door iedereen ingezien. Initiatieven
als Mooi Nederland en Mooi Zuid-Holland
zijn een kans om de waardeverhoging van het
niet-verstedelijkte landschap ook in beleid om
te zetten. Dit zou niet moeten leiden tot een
defensieve one-issue-aanpak, maar juist tot een
progressief en integraal plan voor wonen, werken
en recreëren. Een goed voorbeeld hiervan is het
“Greener, greater NYC” dat onder Bloomberg is
gemaakt: hierin worden plannen samengebracht
voor zowel een beter transportsysteem als
voor meer parken, meer woningen, een beter
watersysteem, etc. Een grootser en groener Zuid-
Holland.