VERROMMELING IN ZUID-HOLLAND - LOLA Landscape Architects

ANALYSE: VERROMMELING IN ZUID-HOLLAND
Schaarste aan open ruimte in Zuid-Holland
De verrommeling is inmiddels overal: vrijwel alle
provincies (zelfs Groningen) zijn op dit moment
bezig met het maken van een strijdplan tegen
het ongrijpbare fenomeen. Toch is volgens de
kenners de situatie nergens zo nijpend als in Zuid-
Holland. Allereerst is Zuid-Holland van oudsher
de meest dichtbevolkte, meest verstedelijkte
provincie van Nederland. Hierdoor is open
cultuurlandschap een schaars goed geworden. En
met alle plannen voor de boeg zal het alleen maar
schaarser worden.
Ruimtevreters
Op dit moment gaat het verstedelijkingsproces
in Zuid-Holland veel sneller dan in andere
provincies. Uit de wijzigingen in het
bodemgebruik tussen 1996 en 2000 zijn de vijf
grootste ruimtevreters te destilleren: hierbij zitten
natuurlijk nieuwe woonwijken, bedrijventerreinen
en kassen. De Rotterdamse haven genereert nu
eenmaal vooral goedkope vierkante meters: niet
alleen op de haventerreinen, maar ook in de Oost
West corridor, de ophanden zijnde Maincorridor
Zuid en richting Noorden in de Glas-as.
Opvallend is dat de grootste toename in
oppervlak tussen 1996 en 2000 voor rekening
komt van de bouwterreinen: zandvlaktes met
shovels en kranen. In de bouwfase laat de
verstedelijking zich van zijn meest alarmerende
kant zien: the dirty job van het afslachten
en onder een zandpakket begraven van het
landschap. De vijfde grote ruimtevreter is
bos. Overal in Zuid-Holland worden natuur en
recreatieterreinen ontwikkeld, waarbij vaak
bossen worden ingeplant. Deze verbossing zorgt
ervoor dat de karakteristieke landschappen van
Zuid-Holland niet alleen door ‘rode’ projecten,
maar ook door ‘groene’ projecten steeds minder
herkenbaar worden.
Ruimtelijke plannen en het
vestigingsklimaat
Hoger doel van de strijd tegen verrommeling
is het verbeteren van het leefklimaat van Zuid-
Holland. Het open polderlandschap en de
bereikbaarheid van het landschap zijn hiervoor
van groot belang. Ironisch is dat veel van de
plannen ten koste gaan van het cultuurlandschap,
en het juist onbereikbaarder maken. De provincie
becijfert in haar Proviciale Structuurvisie een
totaal van ruimtelijke claims ter grootte van 36.000
hectare voor 2020; dit komt op éénvijfde deel van
het cultuurlandschap van de provincie.
De Europoort en daarmee samenhangend de Oost West
Corridor en de Maincorridor trekken veel bedrijven
aan die veel goedkope vierkante meters nodig hebben.