Handreiking vertrouwenspersoon ongewenst gedrag en integriteit

6. Taakinvulling van de VOGI
De VOGI heeft bij zijn taakinvulling een aantal rollen. De belangrijkste zijn:
• informeren. De VOGI informeert de organisatie over zijn rol en taken en hoe hij te werk gaat.
• luisteren. De VOGI draagt als eerste aanspreekpunt zorg voor de eerste opvang voor
medewerkers die zich afvragen hoe om te gaan met door hen geconstateerde
integriteitsschendingen.
• adviseren. De VOGI adviseert medewerkers over ethische- of integriteitskwesties. Het gaat dan
vooral om praktische do’s and dont’s evenals om uitleg van de vigerende wet- en regelgeving en
een eventuele gedragscode op dit gebied. Gaat het over mogelijke aantastingen door anderen
dan adviseert de VOGI over de mogelijkheden waarop dit aan het bevoegd gezag kan worden
gemeld of hoe de landelijke commissie bij de zaak betrokken wordt.
• begeleiden. De VOGI begeleidt en ondersteunt de melder bij het aankaarten van vermoedens
van niet-integer handelen.
• registreren en rapporteren. Alle vragen en meldingen die bij vertrouwenspersonen binnen
komen, worden op een uniforme wijze geregistreerd. Jaarlijks zal over de aard, ernst en omvang
van de meldingen op een gestandaardiseerde wijze geanonimiseerd worden gerapporteerd aan
de integriteitscoördinator. De ondernemingsraad ontvangt een afschrift van deze rapportage.
• monitoren en nazorg verlenen. De vertrouwenspersoon verleent nazorg aan de melder. De
vertrouwenspersoon signaleert of de melder vanwege de melding nadelige gevolgen ondervindt
voor zijn functioneren. Tevens houdt de vertrouwenspersoon in de gaten in hoeverre de melder
tevreden is met de afwikkeling van de aangekaarte problematiek, zowel door de
vertrouwenspersoon zelf als eventueel door anderen in of buiten de organisatie. Daar hoort ook bij
dat de VOGI de melder op de hoogte houdt van voortgang en afhandeling van de melding.
• preventie. Bij veel vragen over bepaalde integriteitskwesties, of als naar aanleiding van een
melding blijkt dat zich inderdaad een integriteitsschending heeft voorgedaan, dan zorgt de VOGI
ervoor dat hiervan organisatiebreed geleerd wordt en het (integriteits)beleid daarop aangepast
wordt. De VOGI zal dit bij de integriteitscoördinator aankaarten.
De VOGI verricht geen onderzoek en is niet betrokken bij het toepassen van sancties. De kans
bestaat anders dat hij het vertrouwen van de medewerkers verliest. De VOGI dient natuurlijk wel goed
door te vragen naar de aard van de melding. Ook kan het nodig zijn om de melding op hoofdlijnen te
verifiëren.
Er wordt geen mogelijkheid geboden tot het doen van anonieme meldingen bij de VOGI. Dit om te
voorkomen dat de VOGI-functie een soort kliklijn wordt bij wie moeilijk te traceren en niet te verifiëren
meldingen worden gedeponeerd. De VOGI heeft dan ook geen mogelijkheid om door te vragen en
scherp te krijgen wat het probleem is. Vanzelfsprekend moet de VOGI wel de anonimiteit van de
melder waarborgen, omdat er anders een drempel is om integriteitschendingen bij de VOGI aan te
kaarten.
Voor zowel de medewerker die een integriteitsschending aan de orde stelt, als de aan te stellen VOGI
is in het tweede en derde lid van artikel 6.1.12 (waarin de bepalingen ten aanzien van de
klokkenluidersregeling zijn opgenomen) een benadelingsverbod neergelegd:
2. De ambtenaar die te goeder trouw de bij hem levende vermoedens van misstanden uit volgens
de procedure, bedoeld in dit artikel zal als gevolg van het uiten van die vermoedens geen
nadelige gevolgen voor zijn rechtspositie ondervinden tijdens en na het volgen van die procedure.
3. De door het dagelijks bestuur aangewezen vertrouwenspersoon wordt op geen enkele wijze
benadeeld als gevolg van het uitoefenen van zijn taken krachtens de in dit artikel genoemde
regeling.