Inventarisatie van lacunes in het opleidingsen scholingsaanbod - Seor

Naast de docenten die uit de praktijk zijn ingestroomd zijn er in het mbo ook docenten die
op een traditionele manier zijn opgeleid, bijvoorbeeld als vakdocent aardrijkskunde. Deze
docenten moeten naast hun vak ook beroepsgerichte vakken, zoals bijvoorbeeld
ondernemersvaardigheden, geven. Dat vereist aanpassing en bijscholing van vakdocenten,
maar ook van bijvoorbeeld teamleiders, het middenmanagement dat de docenten leiding
moet geven.
Verder is het noodzakelijk om binnen het mbo te bezien wat de context is waarbinnen een
docent les geeft. De master van eerstegraads docent Nederlands sluit niet aan op het
beroepsonderwijs in het mbo. Docenten moeten weten hoe je informatie ophaalt uit de
sector waarvoor leerlingen worden opgeleid en ze moeten samenwerken met collega’s om
daar een geheel van te maken. Maar de kennis van een eerstegraads leraar Nederlands die
vooral heel veel literatuur heeft bestudeerd sluit niet aan bij de vakkennis die een leraar in
het mbo moet beheersen. Een docent Nederlands in het mbo moet vooral goed zijn in
taalverwerving in de beroepscontext. Dat is niet een hoofdvak in een lerarenopleiding
eerstegraads, want die leidt op voor het geven van onderwijs aan de bovenbouw
havo/vwo. Ditzelfde geldt ook voor een docent Engels, of een docent wiskunde.
In de mbo-sector wordt sterk getwijfeld of het volgen van een master een effectieve
manier is om docenten in het mbo op te scholen en daarmee het onderwijs te verbeteren.
Desondanks is er toch vraag naar masters. Het zou nuttig zijn als er masters zouden
worden ontwikkeld voor het beroepsonderwijs, bijvoorbeeld op het terrein van
werkplekleren of loopbaanbegeleiding. Het zouden masters moeten zijn die
onderzoeksmatig en methodologisch sterk gefundeerd zijn, maar wel praktijkgericht: hoe
kun je het geleerde toepassen in het onderwijs? Bij gebrek aan dergelijke masters kiezen
mbo-docenten vooral voor generieke masters zoals onderwijskunde, pedagogiek,
omgangskunde. De Hogeschool van Amsterdam heeft samen met een paar andere
partners een mbo-master ontwikkeld. Ook in het mbo is opleiden en scholen een kwestie
van beschikbaarheid van tijd van de docenten, net zoals in het po en vo, en de
hoeveelheid beschikbare financiële middelen.
Scholing wordt nu vooral bekostigd vanuit het scholingsbudget van de mbo-scholen, want
door de criteria van de Lerarenbeurs komt scholingsaanbod op het gebied van
werkplekleren en loopbaanbegeleiding niet in aanmerking voor subsidiëring via de
Lerarenbeurs. Maar het scholingsbudget van mbo-instellingen is beperkt en scholen
hebben, naast de beleidsprioriteiten van OCW ook hun eigen prioriteiten.
Meest populaire opleidingen/scholing volgens respondenten
In de 23 gesprekken (15 face-to face met sleutelfiguren en 8 telefonische enquêtes met
aanbieders van opleiding/scholing) is gevraagd naar de meest populaire masters en
bachelors en de meest populaire korte opleidingen. In tabel 3.2 zijn de antwoorden
weergegeven.
47