Koninklijke ere-commando's en militaire erefuncties - Collectie

Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau enz.
Thans is de episode genaderd, welker gebeurtenis als uitgangspunt diende voor het begin van
dit overzicht. Het hierbedoelde feit was nieuws voor verschillende Engelse couranten en
onder meer in de Daily Telegraph en in The Times, kon men op 1 juli 1953 het volgende
bericht lezen:
`The War Office armounces that the Queen has given orders for the
appointment of Queen Juliana of the Netherlands as Colonel-in-Chief, The
Royal Sussex Regiment' .
De Koningin der Nederlanden was daarmede het vierde buitenlandse staatshoofd, dat in het
Britse leger een zodanige ere-functie bekleedde. De drie anderen waren Koning Haakon VII
van Noorwegen, Koning Frederik IX van Denemarken en Koning Tribhoebana Bir
Bikramjoeng van Nepal, doch het is geen zuiver toeval dat juist dit regiment de eer genoot
Hare Majesteit de Koningin als ere-kolonel in zijn gelederen te hebben. Een terugblik in de
geschiedenis van het regiment is daartoe wenselijk.
Toen Jacobus II van Engeland in 1701 overleed, werd zijn in verbanning levende zoon
Jacobus III (`The Old Pretender') door Lodewijk XIV als Koning van Groot-Brittannië en
Ierland erkend, doch door het Parlement was hij definitief van de troon uitgesloten. Deze
erkenning door de Koning van Frankrijk betekende een uitgesproken vijandelijke daad,
lijnrecht in strijd met de bepalingen van de Vrede van Rijswijk (1687), waarbij Lodewijk XIV
de Stadhouder-Koning Willem III als Koning van Engeland had erkend. Hierdoor werd
Engeland mede betrokken in het Europese conflict, bekend als de Spaanse Successie-oorlog
(1701 - 1713); doch van Engelse zijde bezien was er ook sprake van een Britse Successieoorlog.
De Protestanten van Ierland, die Willem III hadden geholpen de `Redshanks' van Jacobus II te
verslaan in de Slag aan de Boyne (1690), onderkenden het gevaar en achtten het een kwestie
van leven en dood de zaak van het Protestantisme ten koste van alles te steunen. De eerste
stap die daartoe werd genomen, was het in het leven roepen van protestantse regimenten.
Deze omstandigheden leidden ertoe dat door de 3rd Earl of Donegall het `35th Regiment of
Foot' werd opgericht ten behoeve van Koning Willem III. De Earl of Donegall formeerde het
regiment uit eigen middelen, volledig uitgerust voor de oorlog en als tegenprestatie schonk de
Koning het regiment als een bewijs van bijzondere gunst, het recht om de uniform van
Oranjekleurige opslagen te voorzien, terwijl de Earl zelf `being granted eight shillings a day
in consideration of his faithful services'.
De uniform werd toentertijd beschreven als een gemakkelijk passende rode jas met brede
manchetten, witgegaloneerd, voorzien van oranje opslagen en uitmonstering, een rood
mouwloos vest, zwarte broek en zwarte slobkousen. Het haar werd lang gedragen, doch in een
staartvlecht welke op de rug afhing tot aan het middel.
De beschrijving geldt voor de officiële datum van oprichting van het regiment, te weten 28
juni 1701, doch de werkelijkheid is dat geen der aangeworven leden van het regiment vóór
oktober verscheen en zeker niet in de beschreven uniform. Vast staat evenwel dat bij de eerste
monstering allen een oranje embleem droegen. Oranje was duidelijk het distinctief dat
domineerde en ongetwijfeld was zulks in de gegeven omstandigheden belangrijker dan het
overige en deze kleur bepaalde tevens hun geloof.
Sindsdien verscheen het regiment op vele oorlogstonelen. Zeer vermeldenswaard echter is de
slag bij en de overgave van Quebec in Canada op 13 september van het jaar 1759 tijdens de
zevenjarige oorlog overzee tussen Engeland en Frankrijk, welke slag nog jaarlijks op die
datum door het regiment wordt herdacht.
Tijdens die slag stond het 35th op de uiterste rechtervleugel van de slagorde tegenover het
Franse `Regiment Royal de Roussillon', merkwaardigerwijs in het Franse leger ook het 35ste