2008-07 - Monument & Materiaal

156
Literatuur
kelijk niet als permanente nederzetting, maar als een tijdelijke basis van waaruit
men naar hulpbronnen kon zoeken. Van een aantal mannen is bekend, dat zij
uit ‘de Nederlanden’ afkomstig waren en daar mogelijk in het (Spaanse?) leger
hadden gediend. Verondersteld wordt, dat de tekens door één van hen, die tijdens
de Spaanse periode in de stad Groningen was, mee naar Amerika zijn genomen.
De kolonisten wisten dat zij indianen konden overhalen om voedsel te
leveren in ruil voor glazen kralen en koperen voorwerpen waarvan sieraden werden
gemaakt. Voor indianen waren kralen en koperen voorwerpen erg waardevol
en hen was wijsgemaakt, dat dit ook het geval was met muntachtige voorwerpen.
Bij archeologisch onderzoek zijn talrijke koperen sieraden gevonden die van tekens
en speelpenningen zijn gemaakt en door de indianen als grafgift aan de doden
zijn meegegeven. De mogelijkheid is zelfs niet uitgesloten, dat de Engelsen
tekens en allerlei penningen in Europa opkochten en als ruilobject naar Amerika
brachten. Een prachtig ‘indianenverhaal’ om dit artikel over raadstekens van de
stad Groningen mee te besluiten.
Bahrfeldt, M. von, ‘Raedtsteeken der Stadt Groningen von 1591’ in: Jaarboek voor Munt- en Penningkunde 1 (1914),
133-143.
Beek, E.J.A. van (red.), Encyclopedie van munten en bankbiljetten. Houten, 1986.
Blok, P.J., Rekeningen der stad Groningen uit de 16 de eeuw. ’s Gravenhage, 1896.
Broek, J. van den, Het geheime dagboek van de Groninger stadssecretaris Johan Julsing 1589-1594. Assen, 2006.
Broek, J. van den, Groningen, een stad apart. Assen, 2007.
Doorninck, M. van, Gedenkpenningen en munten uit de penningkas van een liefhebber der hedendaagsche penningkunde.
Deventer, 1833.
Feith, J.H., ‘Wandelingen door het oude Groningen - V. Uithangteekens van herbergen, brouwerijen, enz.’ in:
Groningsche Volksalmanak (1894), 1-32.
Formsma, W.J. en R. van Royen, Diarium van Egbert Alting 1553-1594. Den Haag, 1984. 866, Maendach, 15
Februarii 1593.
Hooft van Iddekinge, J.H., ‘Groninger en Ommelander praesentiepenningen’ in: Bijdragen tot de Geschiedenis en
Oudheidkunde, inzonderheid van de provincie Groningen VII (1870), 1-14.
Loon, G. van, Beschrijving der Nederlandsche Historiepenningen (4 delen). ’s-Gravenhage, 1723-1731.
Orden, G. van, ‘Iets over eene zoogenaamde noodmunt van de stad Groningen 1591’ in: Tijdschrift voor Algemeene
Munt- en Penningkunde I (1833-1838), 683-689.
Puister, A.T., ‘Groningse stedelijke munten’ in: Jaarboek voor Munt- en Penningkunde 73 (1986), 5-72.
Roijen, R. van, ‘De Armhuissitten Broederschap en het Gasthuis in de Akerkstraat’ in: Groningsche Volksalmanak
(1928), 212-244.
Wis, J.C. van der, lemma ‘Vroedschapspenning’ in: Beek, E.J.A. van (red.), Encyclopedie van munten en bankbiljetten
V-71-73. Houten, 1986.