Untitled - Nederlands Gereformeerd Seminarie

Kerkgeschiedenis: Algemene kerkgeschiedenis
Docent: dr. P. Veldhuizen
De geschiedenis van de christelijke kerk in deze bedeling is een niet uit te putten onderwerp.
Het is echter noodzakelijk, dat de studenten aan het Seminarie bij het licht van de Schrift inzicht krijgen in de
strijd der geesten in en rondom Gods gemeente. Daarvoor is kennis van belangrijke feiten en ontwikkelingen in
die geschiedenis vanaf de Nieuwtestamentische tijd tot in onze dagen onmisbaar.
Uiteraard kan van het reusachtige veld van onderzoek slechts een gedeelte besproken worden.
Dr. J.N. Bakhuizen van den Brink schreef: "De geschiedenis wordt veelal eerst belangwekkend, wanneer men de
gebeurtenissen en de personen van dichtbij te zien krijgt; daartoe is veel werk nodig en daarbij komt veel stof te
voorschijn. Vandaar het Nederlandse universitaire gebruik om op college capita selecta te behandelen, liever
dan om algemene overzichten te geven. Slechts goed, d.w.z. van nabij bekende geschiedenis blijkt door kennis
tot wijsheid voor het leven te voeren".
Zakelijke, parate kennis kan niet gemist worden. We kunnen niet om jaartallen, feiten en namen heen. Toch
vormen die nog maar het geraamte. Het geheel wordt levend, als we motieven en doelstellingen gaan
onderkennen. We hebben na te gaan, hoe de Here in een bepaalde tijd door Zijn Geest en Woord heeft gewerkt,
hoe de boze onkruid tussen de tarwe heeft gezaaid en hoe verschillende mensen hebben gereageerd.
We bestuderen de wereld waarin God de Reformatoren van de 16 e eeuw deed opgroeien en opstaan. Aandacht
wordt gegeven aan de Middeleeuwse scholastiek en de aanvulling daarop, de mystiek; aan het humanisme en
de Renaissance. Tegen die achtergrond krijgt het werk van de Here in de Hervorming duidelijk reliëf.
Het door ons gebruikte Handboek wil problemengeschiedenis geven.
Om het te bestuderen is een bepaalde zakelijke parate kennis onmisbaar. Maar, zoals gezegd, daarmee begint
het geschiedenis studeren nog maar. Overzicht is voorwaarde om te komen tot wat méér is dan overzicht,
namelijk inzicht. Als we daar iets van bezitten, zal veel in het verwarrende, chaotische beeld dat de christenheid
vandaag biedt, ons duidelijk worden. Inzicht in de kerkgeschiedenis kan dienaren des Woords helpen de geesten
te beproeven en waarheid van dwaling te onderscheiden. Historische kennis kan ons bewaren voor
eenzijdigheden en onrijp geëxperimenteer. De wijsheid van een gelovig voorgeslacht is niet normatief, maar wel
leerzaam. Ook in het verleden heeft de HERE Zijn volk vaak grote wijsheid geschonken.
Tentameneisen
Algemene kerkgeschiedenis
J. Calvijn, Institutio Christianae Religionis 1559, Liber II, Caput IX-XI
Gerhard Ebeling, Luther. Einführung in sein Denken 4. Aufl., Tübingen 1984, p. 1-321
J. van Genderen, 'Calvijns dogmatisch werk', in: 'Zicht op Calvijn', Van Genderen e.a., Amsterdam
1965, p. 9-46
Wolf-Dieter Hauschild, 'Lehrbuch der Kirchen- und Dogmengeschichte, Band 1, Alte Kirche und
Mittelalter', 3. Aufl., Gütersloh 2007, paragraaf 1 t/m 6, p. 1-347 hele tekst bestuderen)
Otto J. de Jong, Algemene kerkgeschiedenis,10e dr., Nijkerk 1980
F.G.L. van der Meer, Kleine atlas van de westerse beschaving, 2e dr., A'dam-Brusel 1969
Collegestof: 'Het beloofde land'
48