Relevant 2 2006 03 - NVVE

22
TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN
EUTHANASIE EN HULP BIJ ZELFDODING
IN DE VERKIEZINGSPROGRAMMA’S
Het thema euthanasie en hulp bij zelfdoding stond de afgelopen vier jaar onderaan op de politieke agenda.
Alsof met de aanname van de euthanasiewet in 2002 ineens alles was geregeld. Maar de euthanasiewet
wordt nog lang niet altijd door artsen nageleefd en een grote groep mensen die niet aan de strenge criteria
van de wet voldoen, maar wel ondraaglijk lijden, vallen buiten de boot. Met de verkiezingen voor de deur
sloegen NVVE-leden die plaatselijk en landelijk politiek actief zijn, de handen ineen om het vraagstuk in
de verkiezingsprogramma’s van de verschillende partijen opgenomen te krijgen. Aanvankelijk zag het er
naar uit dat slechts twee partijen, D66 en GroenLinks, in hun programma’s positieve passages zouden
opnemen over het recht om eigen keuzes te maken aan het eind van het leven. Maar door het indienen
van amendementen tijdens de partijcongressen van VVD en PvdA lukte het de politiek actieve leden van de
NVVE om, al dan niet gesteund door Kamerleden, het zelfbeschikkingsrecht rondom het sterven ook in de
verkiezingsprogramma’s van deze partijen opgenomen te krijgen. Een overzicht.
Prominente CDA’ers tolerant tegenover euthanasie
CDA-coryfeëen Elco Brinkman en Hannie van Leeuwen hebben persoonlijk een liberaler standpunt over
euthanasie dan hun partij. Dit blijkt uit het boek Buigen als bamboe. Over leven na kanker, waarvoor
beiden zijn geïnterviewd. In het boek staan interviews met veertien prominente Nederlanders over
hoe zij met de diagnose kanker omgaan.
Brinkman kijkt terug op de periode dat hij onder
meer als minister van Volksgezondheid eindeloos
vaak over euthanasie sprak. ‘Maar dat was in politieke
zin of vanuit het wetboek. Dat is makkelijk praten.
Het is een totaal ander gesprek dan wanneer de
dood je nadert. Mijn antwoord op de vraag of euthanasie
wel of niet mag, is nu: dat heeft sterk te maken
met de eigen afweging van de patiënt, zijn familie
en zijn omgeving. Dat klinkt misschien ontwijkend,
maar ik wijs euthanasie niet per definitie af.
Maar ik heb er zelf nog niets voor geregeld. Ik heb er
wel veel over nagedacht, maar ik denk voor mijzelf:
komt tijd, komt raad. Zolang ik mijn verstand nog bij
elkaar heb, wil ik naar de omstandigheden van het
moment kijken.’
Ook huidig CDA-senator Hannie van Leeuwen sluit
voor zichzelf niet uit dat haar sterfbed op euthanasie
uitdraait: ‘Ik sta er niet per definitie afwijzend tegenover,
maar ik heb geen euthanasieverklaring. Ik heb
wel overwogen er een op te maken, maar ik ben er
nog steeds niet klaar mee. Het botst niet met mijn
geloof, dat is het niet, ik geloof niet dat het Gods bedoeling
is dat ik tot het bittere einde moet lijden. Als
je dat vindt, moet je ook morfine weigeren, dat zou
consequent zijn, maar dat doet toch niemand?
Relevant 4/2006
Je moet mensen die het écht willen de mogelijkheid
geven om op oudere leeftijd te zeggen: nu is het genoeg
geweest. Daarom moet de overheid dat, met
weliswaar stringente wetgeving, regelen.
Mijn innerlijk gevoel zegt wat anders dan het officiële
CDA-standpunt, dat ik redelijk hard vind. Ik heb
vroeger in eigen kring wel eens gezegd, om het taboe
wat te doorbreken: jongens, jullie moeten oppassen,
jullie lopen met de Bijbel in de mond bestorven,
maar zeiden wij niet ook altijd dat het een
vreugde moet zijn om in de hemel te komen? Jullie
zijn nu allemaal zó aards gebonden. Iedereen wil
maar zo lang mogelijk leven. Als je nu voor jezelf het
gevoel hebt dat je klaar bent en je hebt ondraaglijke
pijnen en je kost de gemeenschap veel geld... In
mijn geval – ik ben bijna tachtig – mogen ze alles wat
ze dan aan mij aan medische kosten zouden moeten
besteden aan de kinderen in de Derde Wereld geven.’
Uit: Rob Bruntink en Anja Krabben • Buigen als
bamboe. Over leven na kanker • Uitgeverij Plataan •
€ 14,95 • ISBN 9058072614