PDF Brochure - Amazon S3

interview
In de omroephoofdstad Hilversum is het Nederlands
Instituut voor Beeld en Geluid gevestigd. Ongeveer 70 procent
van ons audiovisuele erfgoed wordt in een speciaal daarvoor
opgetrokken gebouw bewaard en gecatalogiseerd. Denk daarbij aan
ruim 700.000 uur radio- en televisieopnames, film en muziek. Allemaal
opgeslagen in de kelders van het bijzondere pand. Een klein, maar uniek onderdeel van
dit archief is Fonos, waar particulieren een kopie van niet meer in de handel verkrijgbare
geluidsopnames van Nederlandse bodem kunnen kopen.
door
Max Delissen
fotografie
Jiri Büller
Waarom dit archief zo uniek is wordt uitgelegd door Machgiel
Bakker, die de dagelijkse gang van zaken bij Fonos regelt.
“Beeld en Geluid is ontstaan vanuit het omroeparchief.
Maar waar een omroeparchief oorspronkelijk een businessto-business
functie heeft (omroepen kunnen daar elkaars
beeldmateriaal lenen, maar bijvoorbeeld ook muziek om op
de radio te draaien - red.) is in Nederland gekozen voor een
constructie waarbij naast professionele gebruikers en onderwijsinstituten
ook particulieren toegang hebben tot het
materiaal. Dat zie je nergens ter wereld.”
Voor verzamelaars is dit een buitenkans, want het maakt
vaak een einde aan jarenlange zoektochten. Je vindt er van
alles uit de rijke Nederlandse muziekhistorie: kinderliedjes,
jazz, blues, folk, new wave, punk, cabaret of gewoon een lekker
stuk popmuziek. Het is vooral het meer obscure materiaal
dat via Fonos zijn weg naar de muziekliefhebber vindt.
Albums van Marco Borsato zul je er bijvoorbeeld niet tegenkomen,
maar wel ouder werk van artiesten als Ton Lebbink,
Spin, Godfried Bomans en Ellen ten Damme.
Doe mij die maar...
Bakker legt uit: “Als er een aanvraag binnenkomt voor een
kopie van een album, weet ons computersysteem of er al een
digitale versie is gemaakt. Als we die inderdaad hebben gaat
de aanvraag rechtstreeks door naar Tree-Top, het bedrijf dat
de cd-recordables produceert. De klant heeft dan binnen
twee dagen zijn muziek in huis. Als er nog geen digitale versie
bestaat kijken, we eerst of de plaat door ons mag worden
ontsloten. We controleren of het album toch niet nog ergens
verkrijgbaar is en gaan dan de rechten clearen. De originele
plaat gaat vervolgens naar Tree-Top. Daar wordt een foto
van de voor- en achterkant van de originele hoes gemaakt,
die naar de DTP-afdeling gaat voor restauratie. Daar worden
stickers of op de hoes geschreven teksten weggepoetst. Dan
wordt de plaat opgenomen. Er worden losse tracks van gemaakt,
de audio wordt met topklasse-apparatuur van tikken
en ruis ontdaan, en de bestanden worden op een hardeschijf
gezet. Als dat klaar is worden de gegevens van de artiest, de
titels, meespelende muzikanten, jaar van uitgave en dat soort
onmisbare achtergrondinformatie in een index toegevoegd.
Die gegevens worden zoveel mogelijk uniform gehouden. Je
staat er versteld van op hoeveel verschillende manieren een
artiestennaam in de loop der tijd soms is geschreven. Soms
de volledige voornaam, soms met een initiaal, dan weer alleen
de achternaam. Dat is natuurlijk niet handig als je zo’n
artiest of band wilt terugvinden op de website van Fonos.
Als die metadata zijn toegevoegd wordt tot slot de muziek op
een hoogwaardige en mooi bedrukte cd-recordable gebrand
en naar de klant gestuurd. Door al dat voorbereidende werk
kost het ontsluiten van een plaat, inclusief de afdracht van
rechten, aanzienlijk meer dan de prijs van 19,95 die we voor
de cd-recordable vragen. Dat betekent dat we er meerdere
24