Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Om door aenzienlyckheit van baerden, penne en<br />
schooIen schoolen<br />
Een huurtong niet zo dom, met al den hoop,<br />
te doolen, dooIen,<br />
Die dommer dan <strong>het</strong> vee, gedreven naer <strong>het</strong> nest<br />
Den dryver volght, die zich op 't smeer der kudde<br />
mest..."<br />
"<br />
(Besp. I. v. 59-102)<br />
Bovendien draait heel Vondels betoog van Gods<br />
bestaan, evenals bij Descartes, om <strong>het</strong> ideologische,<br />
<strong>het</strong> ontologische en <strong>het</strong> kosmologische bewijs. Dit<br />
driedubbele bewijs omvat de hele gedachtengang<br />
van Vondels Bespiegelingen. Wel schijnt Vondel<br />
-— <strong>het</strong>geen bij een dichterlijke natuur als de zijne<br />
makkelijk te verklaren valt -— Gods bestaan voor-<br />
voor~<br />
namelijk te willen betogen uit Gods eigenschappen.<br />
Doch dit doet geen afbreuk aan de stelling van<br />
Descartes die in de Principia zegt: „Qu'encore "Qu'encore que<br />
nous ne comprenions pas tout ce qui est en Dieu,<br />
il n'y a rien toutqfois toutE;,fois qui nous ne connaissons si<br />
clairement comme ses perfections." Integendeel.<br />
Bovendien wijst Vondel uitdrukkelijk op Descar-<br />
Descar~<br />
tes' ideologisch argument, wanneer hij dicht:<br />
„Hier "Hier stuit my een en zeght: waertoe veel overlegh<br />
Belieft <strong>het</strong> U, zoo baen den allerkortsten wegh<br />
Om Godt te vinden en dus wyt niet om te draeven<br />
Welaen, nu luistert toe. Godt is niet ver te zoeken<br />
De waerheit steunt op zich en hoeft geen bergh<br />
van boecken."<br />
(Besp. I. v. 1355 e.v.)<br />
Wie bedoelt Vondel hiermee? Wie anders dan<br />
de man, dien Plemp vond te te Amsterdam: „Livré "Livré a à<br />
119
Change language